☀️1) محمد بن مسلم می‌گوید: از امام باقر ع درباره این سخن خداوند عز و جل پرسیدم که می‌فرماید: «بزودی آنچه را بدان بخل ورزیدند، روز قیامت طوق گردنشان شود». فرمودند: هیچکسی نیست که مقداری از زکات مالش را ندهد مگر اینکه خداوند عز و جل آن را روز قیامت به صورت اژدهایی از آتش درآورد که به دور گردن او بپیچد و از گوشت او با نیش خود بکَنَد تا اینکه کار حسابرسی به پایان رسد. سپس فرمود: این همان سخن خداوند عز و جل است که فرمود «بزودی طوق گردنشان شود روز قیامت آنچه را بدان بخل ورزیدند». فرمود: یعنی آنچه از زکات را که بدان بخل ورزیدند. 📚الكافي، ج3، ص504؛ تفسيرالعياشي، ج1، ص207؛ من لايحضره الفقيه، ج2، ص10؛ ثواب‌الأعمال وعقاب‌الأعمال، ص234 مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ مِهْرَانَ عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ «سَيُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا بِهِ يَوْمَ الْقِيامَةِ». قَالَ ع: مَا مِنْ عَبْدٍ مَنَعَ مِنْ زَكَاةِ مَالِهِ شَيْئاً إِلَّا جَعَلَ اللَّهُ لَهُ ذَلِكَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ثُعْبَاناً مِنْ نَارٍ يُطَوَّقُ [مُطَوَّقاً / طَوْقاً] فِي عُنُقِهِ يَنْهَشُ مِنْ لَحْمِهِ حَتَّى يَفْرُغَ مِنَ الْحِسَابِ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ «سَيُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا بِهِ يَوْمَ الْقِيامَةِ»؛ قَالَ: مَا بَخِلُوا بِهِ مِنَ الزَّكَاةِ. @Yekaye

☀️2) از امام صادق (ع) روایت شده که فرمودند: هیچ صاحب مالى- چه مال او طلا باشد يا نقره- نیست که زكات مالش را ندهد، مگر اینکه خداوند او را روز قيامت در سرزمين لغزنده‌ای محبوس مىكند، و اژدهايی خروشان را بر او مسلّط مىسازد که پيوسته آن اژدها به او حمله مىكند و او مىگريزد؛ و چون ببيند كه از گزند آن رهايى نمىتواند يافت، براى نجات خود دستش را در دهان اژدها مىافكند و اژدها آن را مانند جویدن ترب مىجود، و سپس چون طوق بر گردنش حلقه مىزند و اين همان سخن خداوند است که «بزودی آنچه را بدان بخل ورزیدند، روز قیامت طوق گردنشان شود». و نيز هیچ صاحب مالى- چه مال او شتر باشد يا گاو يا گوسفند- نیست که از پرداختن زكات مال خود امتناع كند، مگر اینکه خداوند او را روز قیامت در بيابانى لغزنده زندانى مىكند به طوری که هر حيوان سم دارى او را پايمال مىكند و هر حيوان نيش داری او را بگزند. و همچنين هیچ صاحب مالى- چه مال او درخت خرما و انگور يا زراعت باشد- نیست که زكات مال را نپردازد، مگر اینکه خداوند در قيامت تپه‌ زمين او را تا زمین هفتم بر گردن او مىآويزد. 📚الكافي، ج3، ص506؛ من لا يحضره الفقيه، ج2، ص9-10 ؛ المحاسن، ج1، ص87 عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ خَلَفِ بْنِ حَمَّادٍ عَنْ حَرِيزٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع: مَا مِنْ ذِي مَالٍ ذَهَبٍ أَوْ فِضَّةٍ يَمْنَعُ زَكَاةَ مَالِهِ إِلَّا حَبَسَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ بِقَاعٍ قَرْقَرٍ [قَفْرٍ] وَ سَلَّطَ عَلَيْهِ شُجَاعاً أَقْرَعَ يُرِيدُهُ وَ هُوَ يَحِيدُ عَنْهُ فَإِذَا رَأَى أَنَّهُ لَا مَخْلَصَ [تَتَخَلَّصُ] لَهُ مِنْهُ أَمْكَنَهُ مِنْ يَدِهِ فَقَضِمَهَا كَمَا يُقْضَمُ الْفُجْلُ ثُمَّ يَصِيرُ طَوْقاً فِي عُنُقِهِ وَ ذَلِكَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ «سَيُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا بِهِ يَوْمَ الْقِيامَةِ»؛ وَ مَا مِنْ ذِي مَالٍ إِبِلٍ أَوْ غَنَمٍ أَوْ بَقَرٍ يَمْنَعُ زَكَاةَ مَالِهِ إِلَّا حَبَسَهُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ بِقَاعٍ قَرْقَرٍ يَطَؤُهُ [قَفْرٍ تَطَؤُهُ] كُلُّ ذَاتِ ظِلْفٍ بِظِلْفِهَا وَ يَنْهَشُهُ [تَنْهَشُهُ] كُلُّ ذَاتِ نَابٍ بِنَابِهَا؛ وَ مَا مِنْ ذِي مَالٍ نَخْلٍ أَوْ كَرْمٍ أَوْ زَرْعٍ يَمْنَعُ زَكَاتَهَا إِلَّا طَوَّقَهُ اللَّهُ رَيْعَةَ أَرْضِهِ إِلَى سَبْعِ أَرَضِينَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ. 📚در الكافي، ج3، ص503 فراز اول، و در تفسير العياشي، ج1، ص207 دو فراز دوم و سوم این حدیث به روایت ابن سنان از امام صادق ع از پدرانشان از پیامبر اکرم ص روایت شده است. @Yekaye

☀️3) از پیامبر اکرم ص روایت شده که فرمودند: هیچ خویشاوندی نیست که نزد خویشاوند خود بیاید و از او با توجه به فضل و نعمتی که خداوند به این خویشاوند داده درخواستی کند و آن خویشاوند نسبت به او بخل ورزد مگر اینکه خداوند [در روز قیامت] برای او از جهنم اژدهایی بیرون آورد که با زبانش او را بلیسد تا اینکه کاملا به دور گردنش حلقه زند؛ و آنگاه این آیه را تلاوت فرمودند [«بزودی آنچه را بدان بخل ورزیدند، روز قیامت طوق گردنشان شود».] 📚مجمع البيان، ج2، ص897 روي عن النبي ص أنه قال: مَا مِنْ ذِي رَحِمٍ يَأْتِي ذَا رَحِمِهِ يَسْأَلُهُ من فَضْلٍ أَعْطَاهُ اللَّهُ إِيَّاهُ، فَيَبْخَلُ به عنه، إِلَّا أَخْرَجَ اللَّهُ لَهُ مِنْ جَهَنَّمَ شُجَاعاً يَتَلَمَّظُ بلسانه حتی يُطَوِّقه؛ و تلا هذه الآية [«سَيُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا بِهِ يَوْمَ الْقِيامَةِ»] 📚این حدیث با دو سند مختلف و با اندک تفاوتی در تعبیر، در برخی از کتب اهل سنت (مسند ابن أبي شيبة، ج2، ص94 و المعجم الأوسط، ج5، ص372 ) نیز آمده است. @Yekaye

☀️4) عبید بن زراره می‌گوید: از امام صادق ع شنیدم که می‌فرمود: بنده‌ای نیست که از خرج کردن درهمی در جایی که سزاوارش است خودداری کند مگر اینکه دو درهم در جایی که سزاوار نیست خرج خواهد کرد؛ و کسی نیست که حقی از حقوق مالی‌اش را ادا نکند مگر اینکه روز قیامت خداوند عز و جل آن را ماری از آتش گرداند که به دور گردن او آویزد. 📚الكافي، ج3، ص504 عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ حَرِيزٍ عَنْ عُبَيْدِ بْنِ زُرَارَةَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ: مَا مِنْ عَبْدٍ يَمْنَعُ دِرْهَماً فِي حَقِّهِ إِلَّا أَنْفَقَ اثْنَيْنِ فِي غَيْرِ حَقِّهِ وَ مَا رَجُلٌ يَمْنَعُ حَقّاً مِنْ مَالِهِ إِلَّا طَوَّقَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ حَيَّةً مِنْ نَارٍ يَوْمَ الْقِيَامَةِ. @Yekaye

. 1⃣ «وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذينَ يَبْخَلُونَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ هُوَ خَيْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ سَيُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا بِهِ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ لِلَّهِ ميراثُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبيرٌ» اغلب مردم می‌پندارند با نگه داشتن اموال نزد خود و خرج نکردن آن در راهی که وظیفه‌شان است نفع بیشتری عایدشان می‌شود؛ چرا که هرچه پول بیشتری در اختیار داشته باشند، می‌توانند دلخواه‌های خود را به دست آورند؛ 🤔اما سخت در اشتباه‌اند. زیرا: 🔹اولا اموال زمانی ارزش دارد که واقعا انسان را به دلخواه‌های خود برساند؛ اما وقتی که انسان از طرفی یقین دارد که می‌میرد و این اموال کارایی‌شان را از دست می‌دهند، و از طرف دیگر، قیامتی در پیش است که بابت این بخل ورزیدن مواخذه شدید می‌شود و همینها که نگه داشته بود وبال گردنش می‌شود، آیا واقعا در مجموع انسان را به دلخواهش رسانده یا از دلخواهش (یعنی همان آسایش و لذت و ...) دورتر کرده است⁉️ 🔹ثانیا آیا خودش، بتنهایی و مستقل از اراده خداوند، اینها را به دست آورده است یا خداوند از فضلش او را بهره‌مند ساخته است (یعنی آیا ممکن بود که خدا نخواهد و او بتواند پولدار شود)⁉️ اگر اوست که از فضلش اینها را داده و میراث آسمانها و زمین در اختیار خداست، آیا به یک لحظه نمی‌تواند همه اینها را از او بگیرد⁉️ جالب اینجاست که نه‌تنها می‌تواند، بلکه چنین هم می‌کند: در لحظه مرگ به آنی همه چیزش را از او می‌گیرد؛ و هیچکس هم نمی داند کی می‌میرد! 🔹ثالثاً توجه ندارند که خداوند به هر کاری که انجام دهند آگاه است؛ و نمی‌توانند هر کاری که می‌خواهند بکنند و از عذابش ایمن باشند. 💠تاملی با خویش ما چه اندازه به مال و ثروت خویش دل بسته‌ایم؟ آیا #واجبات_مالی خویش (#خمس و #زکات و رفع نیازمند خویشان و ...) را ادا می‌کنیم؟ نکند از آن افرادی باشیم که وقتی بدهی شرعی‌مان (مثلا خمسی که بر ما واجب شده) اندک است، با دقت تمام حسابرسی و ادا می کنیم؛ اما همین که به هر دلیلی خداوند ثروتی را روزی‌مان کرد، برای ادای واجب شرعی هزار بهانه جور می‌کنیم؟! 📝تذکری در #احکام_شرعی #خمس ⛔️برخی گمان می‌کنند که خمس تنها به درآمدهایی که دست نخورده باقی مانده تعلق می‌گیرد و می‌پندارند که اگر درآمدشان به سرمایه تبدیل شد، خمس ندارد. 💢در حالی که خمس بر اصل مالی که انسان به عنوان #سرمایه قرار می‌دهد، نیز واجب است (مگر در شرایط خاصی که هرکس به فتوای مرجعش مراجعه کند). مثلا اگر کسی، علاوه بر خانه مسکونی ویا اتومبیل شخصی‌اش، خانه یا اتومبیلی دارد که اجاره داده است، این خانه یا اتومبیل جزء سرمایه او محسوب می‌شود؛ و خمس اصل آن هم لازم است. @Yekaye

. 2⃣ «الَّذينَ يَبْخَلُونَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ» اینکه محل بخل ورزیدن‌شان را «آنچه خدا از فضل خود بدانان داده»، قرار داد، عملا! در ضمن تقبیح کار آنان، دلیل این تقبیح را هم بیان می‌کند. در واقع، کسانی که بخل می‌ورزند، انسانهای غافلی هستند؛ توجه ندارند که تمامی آنچه دارند و بدان بخل می‌ورزند را خداوند از فضل خویش بدانان داده است❗️ و می‌پندارند که تنها کار و تلاش خودشان، یا خرافاتی همانند شانس و بخت و اقبال مایه ثروتمندی آنان شده است❗️ کسی که توجه کند که هرچه دارد از فضل خداست، آنگاه برای خرج کردنش در راه خدا هیچ دغدغه‌ای ندارد؛ چنانکه امام صادق ع در حدیث معروف عنوان بصری، اولین گام عبودیت را این معرفی می‌کند که شخص اموال و دارایی‌اش را حقیقتاً مال خداوند بینند، تا در مصرف کردن آن در راهی که خداوند فرموده ذره‌ای درنگ نکند: 📜 فرازی از حدیث #عنوان_بصری عنوان بصری می‌گوید: گفتم: یا اباعبدالله! حقیقت عبودیت چیست؟ امام صادق ع فرمود: سه چیز؛ اولش اینکه بنده در آنچه خداوند به او واگذار فرموده برای خویش مالکیتی نبیند؛ مال را مال خدا می‌بینند که آن را در هر جایی که خداوند متعال بدانان امر فرموده قرار می دهند ... «قُلْتُ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ مَا حَقِيقَةُ الْعُبُودِيَّةِ؟ قَالَ ثَلَاثَةُ أَشْيَاءَ؛ أَنْ لَا يَرَى الْعَبْدُ لِنَفْسِهِ فِيمَا خَوَّلَهُ اللَّهُ إِلَيْهِ مِلْكاً لِأَنَّ الْعَبِيدَ لَا يَكُونُ لَهُمْ مِلْك يَرَوْنَ الْمَالَ مَالَ اللَّهِ يَضَعُونَهُ حَيْثُ أَمَرَهُمُ اللَّهُ تَعَالَى بِه، ...» 📚(مشکاة الانوار، ص327) @Yekaye

. 3⃣ «وَ لا يَحْسَبَنَّ ... هُوَ خَيْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ» مواظب باشیم دستگاه محاسباتی‌مان درست کار کند؛ مبادا حساب و کتابمان به گونه‌ای باشد که چیزی را برای خودمان خوب بدانیم در حالی که واقعا برای ما شر باشد. @Yekaye

. 4⃣ «... آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ ...وَ لِلَّهِ ميراثُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» همه چیز تنها و تنها از آن خداست: 🔹هم هر آنچه هرکس دارد خداوند از فضل خویش به وی داده؛ و 🔹هم هرکس هرچه برجای گذارد خداوند به ارث می برد. @Yekaye

. 5⃣ «وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذينَ يَبْخَلُونَ ... وَ لِلَّهِ ميراثُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» وارث واقعى همه چيز و همه كس خداست. ما با دست خالى آمده ايم و با دست خالى مىرويم، پس بخل چرا؟ 📚(تفسير نور، ج2، ص210) @Yekaye

. 6⃣ «وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذينَ يَبْخَلُونَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ ... وَ لِلَّهِ ميراثُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» خداوند هم صاحب ميراث ماندگار دنياست و هم نيازمند انفاق ما نيست. پس دستور انفاق، براى سعادت خود ماست. 📚 (تفسير نور، ج2، ص210) @Yekaye

. 7⃣ «وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذينَ يَبْخَلُونَ ... هُوَ خَيْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ» سرچشمه بخل، ناآگاهى و تحليل غلط از خير و شرّ است. و يكى از وظايف انبيا، اصلاح بينش و تفكّر انسانهاست. (تفسير نور، ج2، ص210) @Yekaye