.
2⃣ «وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ خاشِعينَ لِلَّهِ لا يَشْتَرُونَ بِآياتِ اللَّهِ ثَمَناً قَليلاً»
آن دسته از اهل کتاب به پیامبر اکرم ایمان میآورند که واقعا به خدا ایمان، و در مقابل خداوند خشوع داشته باشند؛ این خداباوری و خداترسیشان است که موجب میشود که به بهای ناچیز دنیا، بر سر آیات الهی معامله نکنند.
💠ثمره #اجتماعی
مسلمانان نیز چند گروه شدند، که معروفترین اشتقاق، اشتقاق شیعه و سنی است؛ و با توجه به اختلاف آنها در مساله امامت، علیالقاعده موضع یکی از این دو در این موضوع، بر باطل است.
میتوان نتیجه گرفت در این میان، اگر کسی واقعا و از ته دل به خدا ایمان داشته باشد، حتما خداوند او را به آنچه حق است رهنمون خواهد شد؛ و تاریخ شواهد فراوانی از این افراد سراغ دارد.
شاید مهمترین این افراد، شخصیت بینظیر امام محمد #غزالی باشد.
وی در ابتدا سنی سرسختی بود تا حدی که لعن بر یزید را هم جایز نمیدانست! اما نهایتا راه هدایت را پیدا کرد و منصبهای فراوانی را که داشت رها کرد و ظاهرا راه تصوف را در پیش گرفت؛ اما کتاب #سرّ_العالمین» وی بخوبی نشان می دهد که او مکتب شیعه را فهم صحیح اسلام دانست.
برخی از بزرگان اهل سنت مانند #ذهبی، در جایی که مستقیما از غزالی سخن میگوید در صحت اسناد این کتاب به غزالی تردید میکند؛
اما جالب است که خود وی در کتابهایش بارها سخنانی از غزالی را از سر العالمین نقل کرده است❗️
@Yekaye
.
3⃣ «وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ ... لا يَشْتَرُونَ بِآياتِ اللَّهِ ثَمَناً قَليلاً أُولئِكَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ إِنَّ اللَّهَ سَريعُ الْحِسابِ»
برخی از اهل کتاب، در راه افشای حقایق دین، دچار وسوسههای دنیامداران نمیشوند،
و طبیعتا از جانب آنان تحت فشار قرار میگیرند.
اما این گونه نیست که که به خاطر مقاومتشان در برابر دنیاطلبان و اصرارشان بر معرفی حقیقت، ضرر کنند؛
خیر، اجر و پاداششان نزد خداوند محفوظ است؛
و اتفاقا این گونه نیست که این پاداش آنان صرفاً نسیه و حواله به آینده باشد؛
بلکه خداوند سریع الحساب است؛ و سریع کار آنان را جبران میکند.
@Yekaye
.
4⃣ «وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ ... خاشِعينَ لِلَّهِ لا يَشْتَرُونَ بِآياتِ اللَّهِ ثَمَناً قَليلاً»
💢هر مكتبى، ريزش و رويش دارد. 💢
اگر گروهى [از اهل کتاب] هستند که [از ته دل] ايمان نمىآورند و حقايق را كتمان [و دینفروشی] مىكنند [إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ مَا أَنزَلَ اللَّهُ مِنَ الْكِتَابِ وَ يَشْترُونَ بِهِ ثمَنًا قَلِيلاً ... الَّذِينَ اشْترَوُاْ الضَّلَالَةَ بِالْهُدَى؛ بقره/174-175]،
در عوض گروهى [از همانها هستند که] با خشوع ايمان مىآورند و دینشان را به هیچ قیمتی نمی فروشند.
📚 (تفسير نور، ج2، ص232)
@Yekaye
.
5⃣ «وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ خاشِعينَ لِلَّهِ لا يَشْتَرُونَ بِآياتِ اللَّهِ ثَمَناً قَليلاً»
ايمانى ارزش دارد كه خاشعانه، و جامع [= هم آنچه بر شما نازل شده و هم آنچه بر خودشان نازل شده] باشد و پايدار بوده و با مادّيات تغيير نيابد.
📚(تفسير نور، ج2، ص232)
@Yekaye
.
6⃣ «وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ»
آنچه خداوند در کتابهای آسمانی مختلف فرستاده، هیچ منافاتی با هم ندارد. اگر کسی به هریک از کتابهای آسمانی پیشین ایمان آورده باشد، حتما به کتابهای آسمانی بعدی هم ایمان خواهد آورد.
💠نکته #تاریخی_عقیدتی
اگرچه کتابهای آسمانیِ پیش از اسلام دچار تحریف شدهاند؛
اما خداوند چنان نیست که بگذارد جوینده حقیقت، ناکام بماند.
از این رو،
علیرغم همه تحریفها،
در همان کتابها نکاتی مانده، که اگر کسی جوینده حق و حقیقت باشد، راهش را بیابد.
مثلا همین که یک مسیحی ببیند که در کتاب مقدسش، از سویی هم #پولس و هم #برنابا را مامور از جانب #روح_القدس معرفی میکند و از سوی دیگر، خبر از نزاع و جداشدنی بنیادین بین پولس و برنابا میدهد و پولس با اینکه خودش از #حواریون نیست، شخصیتهای مثل #پطرس و برنابا به عنوان #حواریون_عیسی مطرحاند و مقامی عظیم دارند را به نفاق و دورویی دورویی متهم، و انجیلهای آنان را تخطئه مینماید؛ و ...
علیالقاعده او را به تامل وادار خواهد نمود که ببیند
💢این برنابا کیست؟!💢
و آنگاه وقتی میبیند که مسیحیان امروز بشدت داشتن انجیل توسط او را انکار میکنند و آن را ساخته مسلمانان میدانند
و از سوی دیگر پاپهای معروفشان قبل از اسلام هم انجیل او را ممنوع اعلام میکردند
توجهش جلب خواهد شد که دارند چیزی را از او مخفی میکنند؛
و ...
(استنادات مطالب فوق در تدبر1 گذشت https://eitaa.com/yekaye/5442)
@Yekaye
.
7⃣ «لا يَشْتَرُونَ بِآياتِ اللَّهِ ثَمَناً قَلِيلًا»
از آنجا که دین مسیر بهشت را مهیا میکند، پس تمامی دنیا هم اگر در برابر دين فروشى پرداخت شود، كم و ناچيز است.
(اقتباس از تفسير نور، ج2، ص233)
@Yekaye
.
8⃣ «إِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسابِ»
مقصود از سریعالحساب بودن خداوند چیست؟
🍃الف. چون اعمال بندگان بر او مخفی نیست، محاسبه اعمالشان هم برای او طولی نمیکشد و پاداش کسی به خاطر طولانی شدن محاسبهاش عقب نمیافتد. (مجمع البيان، ج2، ص917)
🍃ب. او حساب همگان را یکدفعه رسیدگی میکند؛ و این گونه نیست که حسابرسیِ از کسی او را از حسابرسی از دیگری باز دارد؛ و از این رو، حسابرسی او بسیار سریع است. (جبائی، به نقل از مجمع البيان، ج2، ص917)
🍃ج. با توجه به اینکه پاداشها و عقوبتهای اخروی باطن همین اعمال دنیوی است، چهبسا اشاره دارد که نظام حسابرسی خداوند این گونه است که به محض عمل، در همین دنیا حسابرسی شده، و بلکه بلافاصله با عمل خودشان جزای خودشان را دارند دریافت میکنند هرچند به خاطر محجوب بودنشان الان متوجه این حسابرسی و دریافت پاداش و عقاب نشوند.
🍃د. ...
@Yekaye
923) 📖 يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ 📖
💢ترجمه
ای کسانی که ایمان آوردند! شکیبایی ورزید و همدیگر را به شکیبایی وادارید و به هم مرتبط شوید/مرزبانی نمایید و تقوا پیشه کنید؛ بدان امید که رستگار شوید!
سوره آل عمران، (3) آیه 200
1398/1/24
7 شعبان1440
@Yekaye
🔹اصْبِرُوا وَ صابِرُوا
▪️درباره ماده «صبر» برخی بر این باورند که این ماده در اصل در سه معنای متفاوت به کار رفته است:
▫️حبس (که مصدر صَبر: به معنای زندانی و محصور کردن است؛ و این همان معنای رایج «صبر کردن» است که در فارسی هم به کار میرود)؛
▫️بالا و برتر هر چیزی (که به صورت «صُبرِ» چیزی بیان میشود)؛ و
▫️نوعی از سنگ (چنانکه سنگ صُبرة، سنگی است که شدید و غلیظ باشد؛ و یا به یک تکه از سنگ یا آهن «صُبَارة» گفته میشود)
(معجم مقاييس اللغه، ج3، ص329)
▪️اما کسانی که درباره این لفظ در قرآن بحث کردهاند بحث خود را روی معنای اول متمرکز نمودهاند و گفتهاند صبر به معنای «امساک در ضیق» (خودداری کردنی که با تنگی و فشار همراه باشد) است چنانکه وقتی چاترپایی را بدون آب و علف نگه دارند میگویند «صَبَرْتُ الدّابّة» و بدین جهت به معنای حبس و بازداشتن نفس بر حسب آنچه مقتضای عقل و شرع است به کار میرود (مفردات ألفاظ القرآن، ص474)
و بر همین اساس، برخی اصل معنای آن را حفظ نفس از جزع (بیتابی) و اضطراب با سکون و طمأنینه دانستهاند (التحقيق فى كلمات القرآن الكريم، ج6، ص221)
بر این اساس،
با توجه به موقعیتهایی که نفس در آن قرار میگیرد، به برخی از کلمات نزدیک میشود؛ و متضادهای خاصی پیدا میکند:
🔸وقتی خویشتنداری در مصیبت باشد، فقط از لفظ «صبر» استفاده میشود که نقطه مقابلش «جزع» است «سَواءٌ عَلَيْنا أَ جَزِعْنا أَمْ صَبَرْنا ما لَنا مِنْ مَحيص: تفاوتی ندارد که جزع کنیم یا صبر کنیم، راه نجاتی برایمان نیست» (ابراهیم/۲۱) (مفردات ألفاظ القرآن، ص474)
🔸وقتی در میدان جنگ مطرح شود، همان شجاعت و نقطه مقابل «جُبن» است (مفردات ألفاظ القرآن، ص474)؛
🔸وقتی هنگام نزول بلایی ملالآور مطرح شود، همان «گشادی سینه» (رحب الصدر) است که مقابلش «ضجر» (ملالت و دلتنگی) است (مفردات ألفاظ القرآن، ص474)؛
🔸وقتی در خویشتنداری از بیان کلامی باشد، «کتمان» و نقطه مقابلش «مَذِل» [سستی و بیحالی] است (مفردات ألفاظ القرآن، ص474).
🔸و در تعبیر «فَما أَصْبَرَهُمْ عَلَى النَّارِ» (بقرة/175) اگرچه ابوعبیده آن را به معنای «جرات داشتن» دانسته، اما به نظر میرسد یک کاربرد مجازی باشد؛ یعنی چه اندازه بر عذاب خود صبر و طاقت داری اگر که جرات بر ارتکاب معصیت او را داری (مفردات ألفاظ القرآن، ص474).
▪️گاهی صبر در معنای انتظار کشیدن به کار میرود؛ و آن در جایی است که حقِ انتظار کشیدن جز با صبر و پایداری ادا نمیشود: «فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ» (قلم/48؛ انسان/24) (مفردات ألفاظ القرآن، ص474).
▪️این ماده وقتی به باب افتعال میرود به معنای تحمل کردن و قبول سختیهای کار است: «وَ اصْطَبِرْ لِعِبادَتِهِ» (مريم/65) یعنی با تمام توان خود در عبادت او شکیبایی بورز (مفردات ألفاظ القرآن، ص474) [وَ أْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَيْها، طه/132؛ إِنَّا مُرْسِلُوا النَّاقَةِ فِتْنَةً لَهُمْ فَارْتَقِبْهُمْ وَ اصْطَبِرْ، قمر/27]. در واقع، باب افتعال دلالت بر اختیار کردن فعل دارد؛ و اختیار کردن صبر، یعنی آماده شدن برای انجام کار و قبول مشکلات مسیر (التحقيق فى كلمات القرآن الكريم، ج6، ص221)
▪️اما اینکه فعل «صابر» چه تفاوتی با «صبر» دارد (بویژه اینکه در آیهای این دو در کنار هم مطرح شدهاند: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا» (آل عمران/200)، برخی از اهل لغت (مثلا: مفردات ألفاظ القرآن، ص474) ویا مترجمان قرآن تفاوت معنایی خاصی در لغت بین این دو نگذاشتهاند و آن را از باب تاکید دانستهاند (مثلا: البحر المحيط، ج3، ص485) و یا صرفا به لحاظ سیاق کلام معنایی متفاوت را برشمردهاند؛ اما برخی گفتهاند که چون باب مفاعله برای اقدام طرفینی به کار میرود (مجمع البيان، ج2، ص918)، که وجوه مختلفی برای آن در این آیه ذکر شده (اینکه همان طور که دشمنتان صبر میکند شما هم صبر کنید؛ ویا نوعی تشویق همدیگر به صبر کردن است؛ و ...؛ که ان شاء الله در قسمت تدبر به برخی از آنها اشاره خواهد شد)
▪️«صبور» صیغه مبالغه از این ماده است و به معنای کسی که توان صبر کردن بر کاری را دارد به کار میرود؛ اما «صبّار» در جایی است که صبر کردن با نوعی تکلف و مجاهده همراه باشد: «إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ» (ابراهیم/5؛ لقمان/31؛ سبأ/19؛ شورى/33)
📿ماده «صبر» و مشتقات آن 103 بار در قرآن کریم به کار رفته است.
@Yekaye
🔹رابِطُوا
قبلا بیان شد که
▪️ماده «ربط» در اصل دلالت بر شدت و ثبات دارد؛ و یک نحوه «محکم بستن» است که چیزی را در وضعیتی که در آن است ثابت نگه دارد. «رَبْطُ الفرس» یعنی اسبها را در مکانی محکم بستن برای حفظ و نگهداری از آنها؛ و تعبیر «رِبَاط الخيل» (انفال/۶۰) از همین باب است که به معنای «اسبان بسته و آماده برای کارزار» است و البته به مکانی که برای نگهداری اسبها آماده میشود نیز «رِبَاط» میگویند. البته برخی اصل «رباط» را همین به هم مرتبط کردن و پیوند دادن اسبان برای جنگ با دشمن دانستهاند که بعدا در مورد هرکس که در مرز به دفاع در برابر بیگانگان میپردازند به کار رفته است.
«رابَطَ یُرابِط مُرَابَطَة» به معنای محافظت و نگهبانی به کار میرود که مخصوصا در مورد مرزبانان به کار میرود: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا» (آلعمران/۲۰۰)؛ و برخی گفتهاند که این کلمه بر مراتب مختلفی از ربط دلالت میکند، یک مرتبهاش ارتباط مردم با کسی است که وظیفه هدایت آنان را برعهده گرفته، یک مرتبهاش ارتباط بین خود مردم است که با هم پیوند داشته باشند و در مقابل دشمن صف واحدی باشند، و یک مرتبهاش هم آماده کردن تجهیزات دفاعی برای حفظ مرز جامعه از هجوم دشمن است.
همچنین وقتی گفته میشود فلانی «رَابِطُ الجأش» است یعنی دلش قوی است [جأش به معنای قلب و نفس است] و تعابیری مانند «وَ رَبَطْنا عَلى قُلُوبِهِمْ»(لكهف/۱۴) یا «لَوْ لا أَنْ رَبَطْنا عَلى قَلْبِها» (قصص/۱۰) ویا «وَ لِيَرْبِطَ عَلى قُلُوبِكُمْ» (أنفال/۱۱) همگی در همین معنا به کار رفتهاند. و اینکه در تمام این موارد با حرف «علی» به کار رفته است می خواهد اشاره کند که این رباط (امر پیوند دهنده) کاملا بر آنها واقع شده و چنان آنها را ثابت کرده که هیچ تزلزلی در آنها راه پیدا نمیکند.
🔖جلسه 595 http://yekaye.ir/al-kahf-18-14/
@Yekaye
🔹اتَّقُوا الله
قبلا بیان شد که
▪️ «تَقْوی» از ماده «وقی» به معنای نگهداشتن و حفظ کردن است. و «وِقَايَة» به معنای حفظ چیزی است از اینکه مورد اذیت و ضرر قرار بگیرد، و «تَقْوی» به معنای قرار دادن خود در «وقایه»ای نسبت به آن چیزی است که ترس از آن میرود، و به همین مناسبت است که «تقوای الهی» در معنای «ترس از خدا» هم به کار رفته است.
شهید مطهری تذکر میدهد که با توجه به ریشه معنایی این کلمه، ترجمه آن به «پرهیزگاری» ترجمه مناسبی نیست، چرا که این کلمه معنای گوشهنشینی و عزلت را القا میکند، در حالی که تقوی، قدرتی روحی است که موجب حفظ و کنترل آدمی بر خویش میشود و انسان را از گناه نگه میدارد؛ و نهایتا ترجمه «خودنگهداری» را برای این کلمه پیشنهاد میکنند.
🔖جلسه 135 http://yekaye.ir/ash-shams-091-08/
▪️همچنین بیان شد که «اتَّقِ» فعل امر از ماده «وقی» در باب افتعال (در اصل به صورت «اِوتَقی») بوده است. چون باب افتعال چون معنای مطاوعه (پذیرش) میدهد، با توجه به ترجمه کلمه «تقوی» به «خودنگهداری»، لذا «اتَّقِ» به معنای آن است که حالت تقوی را در درون خود قبول و جاری کن و به تعبیر سادهتر: تقوی داشته باش.
🔖جلسه ۴۲۰ http://yekaye.ir/al-ahzab-33-1/
@Yekaye
🔹تُفْلِحُونَ
▪️برخی بیان کردهاند که ماده «فلح» در اصل بر دو معنا دلالت میکند:
▫️یکی شکافتن (شقّ) چنانکه گفته میشود: «الحديد بالحديد يُفْلَح: آهن را با آهن میتوان شکافت» ویا به کسی که زمین را شخم میزند «فلّاح» گویند؛ و
▫️دیگری پیروزی و بقاء (معجم المقاييس اللغة، ج4، ص450)
▪️اما عدهای اصل معنا را همان معنای دوم، یعنی نجات از بدیها و رسیدن به خیر و صلاح، و معادل «پیروزی» در زبان فارسی دانستهاند و معنای اول را هم به این معنا برگرداندهاند با این توضیح که قلاح برای شکافتنهایی مانند شخم زدن است که زمین را از بیمحصولی و هلاکت نجات میدهد و آماده کشت میسازد (التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج9، ص133-134)
▪️فلاح، اگرچه غالبا برای پیروزی و سعادت اخروی اطلاق شده، اما برای پیروزی دنیوی هم اطلاق شده است: «وَ قَدْ أَفْلَحَ الْيَوْمَ مَنِ اسْتَعْلى» (طه/64) (مفردات ألفاظ القرآن، ص644)
▪️در تفاوت فلاح با صلاح هم گفتهاند «صلاح» آن چیزی است که زمینه رسیدن به خیر و رهایی از بدی را فراهم میآورد اما «فلاح» رسیدن به خیر است و به وضعیت به دست آمده اطلاق میگردد، از این روست که مثلا میگویند مرگ فلانی به صلاحش بود؛ اما نمیگویند به فلاحش بود؛ به تعبیر دیگر، صلاح قرار دادن شیء در وضعیتی است که منفعتبخش باشد، خواه منفعت بر آن مترتب بشود یا خیر؛ مثلا میگویند فلانی صلاحیت فلان کار را دارد؛ اما «فلاح» در این گونه موارد به کار نمیرود. (الفروق في اللغة، ص205-206)
▪️این ماده در قرآن تنها در باب إفعال (أفلح یُفلح) که اسم فاعل آن «مُفلِح» است، به کار رفته است؛ و با توجه به اینکه در این باب هم در معنای لازم (و نه متعدی) است، برخی توضیح دادهاند که مثلا «قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ» (مومنون/1) به معنای آن است که «أُصِيرُوا إِلى الفلاح: به فلاح رسیدند» (لسان العرب، ج2، ص547)
📿ماده «فلح» و مشتقات آن جمعا 40 بار در قرآن کریم به کار رفته است.
@Yekaye
☀️شأن نزول
از ابنعباس روایت شده است که «اصبروا» خودتان؛ و «صابروا» در برابر دشمنتان؛ و «رابطوا» در راه خدا؛ و تقوا پیشه کنید؛ بدان امید که رستگار شوید! و این آیه درباره رسول الله ص و علی بن ابیطالب و حمزه بن عبدالمطلب نازل شد.
📚تفسير فرات الكوفي، ص99 ؛ شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، ج1، ص174 و180
@Yekaye
☀️1) الف.
از امام صادق ع درباره آیه «اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا» روایت شده که فرمودند:
«اصْبِرُوا» [شکیبایی ورزید] بر انجام واجبات؛ «وَ صابِرُوا» [همدیگر را به شکیبایی وادارید] در مصیبتها «وَ رابِطُوا» [به هم مرتبط شوید/مرزبانی کنید] بر امامان علیهم السلام
📚الكافي، ج2، ص81
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِي السَّفَاتِجِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ «اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا» قَالَ
اصْبِرُوا عَلَى الْفَرَائِضِ وَ صابِرُوا عَلَى الْمَصَائِبِ وَ رابِطُوا عَلَى الْأَئِمَّةِ ع
☀️ب. از امام باقر ع درباره آیه «اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا» روایت شده که فرمودند:
«اصْبِرُوا» [شکیبایی ورزید] بر انجام واجبات؛ «وَ صابِرُوا» [همدیگر را به شکیبایی وادارید] در برابر دشمنتان «وَ رابِطُوا» [به هم مرتبط شوید/مرزبانی کنید] با امامِ مورد انتظارتان.
📚الغيبة للنعماني، ص199
حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ أَحْمَدَ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ مُوسَى عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ بُرَيْدِ بْنِ مُعَاوِيَةَ الْعِجْلِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ الْبَاقِرِ ع فِي قَوْلِهِ عَزَّ وَ جَلَّ «اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا» فَقَالَ:
اصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ الْفَرَائِضِ وَ صابِرُوا عَدُوَّكُمْ وَ رابِطُوا إِمَامَكُمُ الْمُنْتَظَرَ.
@Yekaye
☀️2) الف. یعقوب سراج میگوید:
به امام صادق ع عرض کردم: آیا زمین از عالمی از شما که زنده و ظاهر باشد و مردم در حلال و حرامهایشان به او پناه ببرند خالی میماند؟
فرمود: نه ابایوسف؛ و این در کتاب الله بیان شده است آنجا که میفرماید:
ای کسانی که ایمان آوردند! شکیبایی ورزید و همدیگر را به شکیبایی وادارید» در برابر دشمنتان، آن کسانی که [در دینتان] با شما مخالفند «و مرتبط شوید» به امامتان «و تقوا پیشه کنید؛ » در آنچه به شما امر میکند و بر شما واجب گردانیده است.
📚بصائر الدرجات، ج1، ص487؛ مختصر البصائر، ص63 ؛ مناقب آل أبي طالب ع، ج1، ص245 ؛ تفسير العياشي، ج1، ص212-213
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عِيسَى وَ أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ يَعْقُوبَ السَّرَّاجِ قَالَ:
قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع تَخْلُو الْأَرْضُ مِنْ عَالِمٍ مِنْكُمْ حَيٍّ ظَاهِرٍ تَفْزَعُ [يَفْزَعُ] إِلَيْهِ النَّاسُ فِي حَلَالِهِمْ وَ حَرَامِهِمْ؟
فَقَالَ يَا أَبَا يُوسُفَ لَا إِنَّ ذَلِكَ لَبَيِّنٌ فِي كِتَابِ اللَّهِ تَعَالَى فَقَالَ «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا» عَدُوَّكُمْ مِمَّنْ يُخَالِفُكُمْ «وَ رابِطُوا» إِمَامَكُمْ «وَ اتَّقُوا اللَّهَ» فِيمَا يَأْمُرُكُمْ وَ فَرَضَ عَلَيْكُمْ.
☀️ب. در تفسیر عیاشی بعد از این روایت میگوید: و در روایتی دیگر از ایشان فرمود:
«شکیبایی ورزید» بر آزاری که در راه ما میبینید
گفتم: «و صابروا» [همدیگر را به شکیبایی وادارید] ؟
فرمود در برابر دشمنتان، همراه با ولیّتان.
گفتم: «و رابطوا»؟
فرمود: ایستادگی همراه با امامتان و تقوا پیشه کنید؛ بدان امید که رستگار شوید»
گفتم: چنین نازل شده؟
فرمود: بله.
📚تفسير العياشي، ج1، ص212-213
وَ فِي رِوَايَةٍ أُخْرَى عَنْهُ: «اصْبِرُوا» عَلَى الْأَذَى فِينَا.
قُلْتُ «وَ صابِرُوا»؟
قَالَ عَدُوَّكُمْ مَعَ وَلِيِّكُمْ.
قُلْتُ «وَ رابِطُوا»؟
قَالَ الْمُقَامَ مَعَ إِمَامِكُمْ «وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»
قُلْتُ تَنْزِيلٌ؟
قَالَ نَعَمْ .
@Yekaye
☀️3) الف. ابوبصیر میگوید:
از امام صادق ع درباره این سخن خداوند عز و جل سوال کردم که میفرماید: «ای کسانی که ایمان آوردید: صبر کنید و با دیگران صبر کنید و متصل شوید»
فرمود: صبر کنید بر مصیبتها؛ و بر آنان صبر پیشه کنید با تقیه؛ و متصل شوید به کسی که به او اقتدا میکنید؛ و تقوا پیشه کنید، بدان امید که رستگار شوید.
📚معاني الأخبار، ص369
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الصَّفَّارُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ:
سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا»
فَقَالَ اصْبِرُوا عَلَى الْمَصَائِبِ وَ صَابِرُوهُمْ عَلَى التَّقِيَّةِ وَ رَابِطُوا عَلَى مَنْ تَقْتَدُونَ بِهِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ.
☀️ب. مسعده بن صدقه از امام صادق ع روایت کرده است که
«اصبروا» یعنی از معصیتها؛ و «صابروا» یعنی بر واجبات؛ و «اتقوا الله» یعنی امر به معروف و نهی از منکر کنید. - سپس فرمود: و چه منکری بزرگتر از ظلم امت بر ما و کشته شدن ما توسط آنان - «و رابطوا» یعنی [محکم ببندید] در راه خدا؛ و ماییم آن راهی که بین خدا و خلقش هست؛ و ما آن «رباط» [دژ] نزدیک هستیم؛ پس کسی که با درافتد با پیامبر ص و آنچه از نزد خداوند آمده درافتاده است «لعلکم تفلحون» یعنی امید است که اگر چنین کنید بهشت بر شما واجب گردد؛ و نظیر آن اسن سخن خداوند است که «و چه کسی نیکوسخنتر است از کسی که به خدا دعوت کرد و عمل صالحی انجام داد و گفت: من همانا از تسلیمشدگان هستم» (فصلت/33) و اگر این آیه شامل همه مومنان [یا اهل اذان] بود، آن گونه که برخی مفسران تفسیر میکنند، آنگاه اهل قَدَر [گروهی که توسط پیامبر ص لعن شدند] و اهل بدعت نیز رستگار میباشند!
📚تفسير العياشي، ج1، ص212
عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فِي قَوْلِ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى:
«اصْبِرُوا» يَقُولُ عَنِ الْمَعَاصِي «وَ صابِرُوا» عَلَى الْفَرَائِضِ «وَ اتَّقُوا اللَّهَ» يَقُولُ مُرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ انْهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ- ثُمَّ قَالَ وَ أَيُّ مُنْكَرٍ أَنْكَرُ مِنْ ظُلْمِ الْأُمَّةِ لَنَا وَ قَتْلِهِمْ إِيَّانَا - «وَ رابِطُوا» يَقُولُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ نَحْنُ السَّبِيلُ فِيمَا بَيْنَ اللَّهِ وَ خَلْقِهِ وَ نَحْنُ الرِّبَاطُ الْأَدْنَى فَمَنْ جَاهَدَ عَنَّا جَاهَدَ عَنِ النَّبِيِّ ص وَ مَا جَاءَ بِهِ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ «لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ» يَقُولُ لَعَلَّ الْجَنَّةَ تُوجَبُ لَكُمْ إِنْ فَعَلْتُمْ ذَلِكَ؛
وَ نَظِيرُهَا مِنْ قَوْلِ اللَّهِ «وَ مَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا مِمَّنْ دَعا إِلَى اللَّهِ وَ عَمِلَ صالِحاً وَ قالَ إِنَّنِي مِنَ الْمُسْلِمِينَ»؛
وَ لَوْ كَانَتْ هَذِهِ الْآيَةُ فِي المؤمنين [الْمُؤَذِّنِينَ] كَمَا فَسَّرَهَا الْمُفَسِّرُونَ لَفَازَ الْقَدَرِيَّةُ وَ أَهْلُ الْبِدَعِ مَعَهُمْ.
☀️از امام رضا ع روایت شده است:
هنگامی که روز قیامت شود، منادی ندا می دهد کجایند «صابران»؟ پس گروهی برمیخیزند. سپس ندا می دهد کجایند «متصبّران» پس گروه دیگری برمیخیزند.
سوال شد اینان کیستند؟
فرمود: «صابران» کسانیاند که بر انجام واجبات صبر دارند؛ و «متصبران» کسانیاند که در خودداری کردن از محرمات صبر میکنند.
📚تفسير القمي، ج1، ص129
حَدَّثَنِي أَبِي عَنِ الْحَسَنِ [الْحُسَيْنِ] بْنِ خَالِدٍ عَنِ الرِّضَا ع قَالَ:
إِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ يُنَادِي مُنَادٍ أَيْنَ الصَّابِرُونَ فَيَقُومُ فِئَامٌ مِنَ النَّاسِ ثُمَّ يُنَادِي أَيْنَ الْمُتَصَبِّرُونَ، فَيَقُومُ فِئَامٌ مِنَ النَّاسِ،
قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ مَا الصَّابِرُونَ
قَالَ عَلَى أَدَاءِ الْفَرَائِضِ وَ الْمُتَصَبِّرُونَ عَلَى اجْتِنَابِ الْمَحَارِمِ.
@Yekaye
☀️4) داود بن کثیر میگوید:
از امام صادق ع پرسیدم معنای «السلام علی رسول الله» چیست؟ [ظاهرا مقصود، سلام پایانی نماز است]
فرمودند: همانا خداوند تبارک و تعالی هنگامی که پیامبرش و وصی او و دخترش و دو پسرش و جمیع امامان را آفرید و شیعیانشان را آفرید، از آنان میثاق گرفت که شکیبایی ورزند و همدیگر را به شکیبایی وادارند و به هم مرتبط شوند [یا: مرزبانی نمایند] و تقوای الهی پیشه کنند؛ و بدانان وعده داد که آن ارض مبارک و حرم امن را تسلیمشان کند و بیت المعمور را بر آنان نازل سازد و سقف مرفوع را برایشان آشکار نماید و آنان را راحت کند از شر دشمنانشان و از آن زمینی که خداوند آن را به سلامت تبدیل سازد و آنچه در آن است را تسلیمشان کند بدون هیچگونه شائبهای – فرمود: یعنی بدون اینکه دشمنشان توان خصومتی در آن داشته باشد- و برای آنان باشد آنچه دوست دارند؛ و رسول الله ص هم از همه امامان و شیعیانشان میثاقی بر این مطلب گرفت؛ و همانا سلام بر او، یادآوریِ آن میثاق و تجدید آن با خداست بدان امید که خداوند عز و جل آن را برای وی تعجیل فرماید و سلام را با همه آنچه در آن است برای شما تعجیل فرماید.
📚الكافي، ج1، ص451
بَعْضُ أَصْحَابِنَا رَفَعَهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ دَاوُدَ بْنِ كَثِيرٍ الرَّقِّيِّ قَالَ:
قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ مَا مَعْنَى السَّلَامِ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ؟
فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَمَّا خَلَقَ نَبِيَّهُ وَ وَصِيَّهُ وَ ابْنَتَهُ وَ ابْنَيْهِ وَ جَمِيعَ الْأَئِمَّةِ وَ خَلَقَ شِيعَتَهُمْ أَخَذَ عَلَيْهِمُ الْمِيثَاقَ وَ أَنْ يَصْبِرُوا وَ يُصَابِرُوا وَ يُرَابِطُوا وَ أَنْ يَتَّقُوا اللَّهَ وَ وَعَدَهُمْ أَنْ يُسَلِّمَ لَهُمُ الْأَرْضَ الْمُبَارَكَةَ وَ الْحَرَمَ الْآمِنَ وَ أَنْ يُنَزِّلَ لَهُمُ الْبَيْتَ الْمَعْمُورَ وَ يُظْهِرَ لَهُمُ السَّقْفَ الْمَرْفُوعَ وَ يُرِيحَهُمْ مِنْ عَدُوِّهِمْ وَ الْأَرْضِ الَّتِي يُبَدِّلُهَا اللَّهُ مِنَ السَّلَامِ وَ يُسَلِّمُ مَا فِيهَا لَهُمْ لا شِيَةَ فِيها قَالَ لَا خُصُومَةَ فِيهَا لِعَدُوِّهِمْ وَ أَنْ يَكُونَ لَهُمْ فِيهَا مَا يُحِبُّونَ وَ أَخَذَ رَسُولُ اللَّهِ ص عَلَى جَمِيعِ الْأَئِمَّةِ وَ شِيعَتِهِمُ الْمِيثَاقَ بِذَلِكَ وَ إِنَّمَا السَّلَامُ عَلَيْهِ تَذْكِرَةُ نَفْسِ الْمِيثَاقِ وَ تَجْدِيدٌ لَهُ عَلَى اللَّهِ لَعَلَّهُ أَنْ يُعَجِّلَهُ جَلَّ وَ عَزَّ وَ يُعَجِّلَ السَّلَامَ لَكُمْ بِجَمِيعِ مَا فِيهِ.
@Yekaye
☀️5) الف. به امام رضا ع منسوب است که درباره آیه «شکیبایی ورزید و همدیگر را به شکیبایی وادارید و به هم مرتبط شوید/مرزبانی نمایید و تقوا پیشه کنید؛ بدان امید که رستگار شوید!» فرمودند:
شکیبایی ورزید بر طاعت خدا و امتحان او؛ و «صابروا» یعنی بر طاعت رسول خدا و کسی که جانشین اوست ملتزم باشید؛ «و رابطوا» یعنی از این، یعنی از این دو امر، جدا نشوید؛ و هر «لعلّ»ای در کتاب الله به معنای امر قطعی است و معنایش این است که همانا [در این صورت] رستگارید.
📚الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا عليه السلام، ص368-369
وَ رُوِيَ فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ قَالَ:
«اصْبِرُوا» عَلَى طَاعَةِ اللَّهِ وَ امْتِحَانِهِ «وَ صابِرُوا» قَالَ الْزَمُوا طَاعَةَ الرَّسُولِ وَ مَنْ يَقُومُ مَقَامَهُ «وَ رابِطُوا» قَالَ لَا تُفَارِقُوا ذَلِكَ يَعْنِي الْأَمْرَيْنِ وَ كُلٌّ «لَعَلَّ» فِي كِتَابِ اللَّهِ مُوجِبَةٌ وَ مَعْنَاهَا أَنَّ«كُمْ تُفْلِحُونَ».
☀️ ب. در کتب اهل سنت از پیامبر اکرم ص روایت شده است که درباره این آیه فرمودند:
ای کسانی که ایمان آوردهاند! صبر کنید» بر نمازهای پنجگانه؛ و «همدیگر را به صبر وادارید» در جنگ با دشمنتان؛ و در راه خدا «مرزبانی کنید» امید است که رستگار شوید.
📚الدر المنثور، ج2، ص114
و أخرج أبو نعيم عن أبى الدرداء قال قال رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا» على الصلوات الخمس «وَ صابِرُوا» على قتال عدوكم بالسيف «وَ رابِطُوا» في سبيل الله «لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُون».
@Yekaye
☀️6) از امام باقر ع روایت شده است که فرمودند:
شخصی نزد پدرم، امام سجاد ع، آمد و گفت: فلانی – منظورش ابن عباس بود- گمان میکند که می داند هر آیه را که نازل شده است که در چه روزی و در چه موردی نازل شده.
پدرم فرمود: از او بپرس که آیه «وَ مَنْ كانَ فِي هذِهِ أَعْمى فَهُوَ فِي الْآخِرَةِ أَعْمى وَ أَضَلُّ سَبِيلًا: و هر كه در اين دنيا كور باشد در آخرت نيز كور و گمراهتر است» (اسراء/72) در مورد چه کسی نازل شد؟ و نیز آیه «وَ لا يَنْفَعُكُمْ نُصْحِي إِنْ أَرَدْتُ أَنْ أَنْصَحَ لَكُمْ: و من اگر بخواهم براى شما خيرخواهى كنم، خيرخواهيم به شما سودى نخواهد داد» (هود/34) در مورد چه کسی نازل شد؟ و نیز آیه «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا: ای کسانی که ایمان آورده اند؛ شکیبایی ورزید و همدیگر را به شکیبایی وادارید و به هم مرتبط شوید/مرزبانی نمایید» (آل عمران/200) در مورد چه کسی نازل شد؟
او سراغ آن شخص [ابن عباس] رفت. وی در پاسخ گفت: دلم میخواست کسی که تو را سراغ من فرستاد را رو در رو میدیدم و از او میپرسیدم؛ ولیکن تو از او بپرس که عرش چیست و چه موقع آفریده شده و چگونه است!
وی دوباره نزد پدرم برگشت و آنچه او گفته بود بازگو کرد. پدرم فرمود: آیا در مورد آن آیات پاسخت را داد؟
گفت: خیر.
فرمود: ولی من بر اساس نور و علمی به تو پاسخ میدهم بدون اینکه ادعایی داشته باشم یا امری را به زور به خود بچسبانم؛ اما آن دو آیه اول در مورد پدرش نازل شد و آیه آخر در مورد پدرم و در مورد ما نازل شد و از آن پیوندی یاد کرد که ما بدان دستور داده شدیم و در آینده از نسل ما مرزبانانی خواهد بود و از نسل او هم مرزبانانی؛ اما در مورد آنچه از تو پرسید درباره عرش ...
[حضرت به تفصیل پاسخ سوالات وی را میدهند؛ در پایان میفرمایند]
اما همانا در صلب او ودیعهای است که برای آتش جهنم ذخیره شده*؛ بزودی اقوامی از دین خدا خارج میشوند همان گونه که در آن داخل شدند؛ و بزودی زمین به خون جوانی از جوانان آل محمد ص رنگین خواهد شد، که او در غیر زمانش قیام میکند و چیزی را طلب میکند که بدان نمیرسد**؛ و کسانی که ایمان آوردند به هم متصل میشوند و بر آنچه میبینند صبر پیشه کنند تا اینکه خداوند حکم کند که او بهترین حکمکنندگان است.
✳️* ظاهرا اشاره به سلسله بنی عباس است.
✳️** ظاهرا اشاره به قیام زید است.
📚رجال الكشي، ص53-55؛ تفسير القمي، ج2، ص23-24 ؛ تفسير العياشي، ج2، ص305 ؛ الإختصاص، ص71-73
جَعْفَرُ بْنُ مَعْرُوفٍ، قَالَ حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ بْنُ يَزِيدَ الْأَنْبَارِيُّ، عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى، عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عُمَرَ الْيَمَانِيِّ، عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ، عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (ع) قَالَ أَتَى رَجُلٌ أَبِي (ع) فَقَالَ إِنَّ فُلَاناً يَعْنِي عَبْدَ اللَّهِ بْنَ الْعَبَّاسِ يَزْعُمُ أَنَّهُ يَعْلَمُ كُلَّ آيَةٍ نَزَلَتْ فِي الْقُرْآنِ فِي أَيِّ يَوْمٍ نَزَلَتْ وَ فِيمَ نَزَلَتْ، قَالَ فَسَلْهُ فِيمَنْ نَزَلَتْ: وَ مَنْ كانَ فِي هذِهِ أَعْمى فَهُوَ فِي الْآخِرَةِ أَعْمى وَ أَضَلُّ سَبِيلًا. وَ فِيمَ نَزَلَتْ: وَ لا يَنْفَعُكُمْ نُصْحِي إِنْ أَرَدْتُ أَنْ أَنْصَحَ لَكُمْ. وَ فِيمَ نَزَلَتْ: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا. فَأَتَاهُ الرَّجُلُ.
وَ قَالَ: وَدِدْتُ الَّذِي أَمَرَكَ بِهَذَا وَاجَهَنِي بِهِ فَأَسْأَلُهُ وَ لَكِنْ سَلْهُ مَا الْعَرْشُ وَ مَتَى خُلِقَ وَ كَيْفَ هُوَ؟
فَانْصَرَفَ الرَّجُلُ إِلَى أَبِي فَقَالَ لَهُ مَا قَالَ، فَقَالَ: وَ هَلْ أَجَابَكَ فِي الْآيَاتِ قَالَ لَا،
قَالَ: وَ لَكِنِّي أُجِيبُكَ فِيهَا بِنُورٍ وَ عِلْمٍ غَيْرَ الْمُدَّعِي وَ الْمُنْتَحِلِ، أَمَّا الْأُولَيَانِ فَنَزَلَتَا فِي أَبِيهِ وَ أَمَّا الْأَخِيرَةُ فَنَزَلَتْ فِي أَبِي وَ فِينَا وَ ذِكْرُ الرِّبَاطِ الَّذِي أُمِرْنَا بِهِ بَعْدُ وَ سَيَكُونُ ذَلِكَ مِنْ نَسْلِنَا الْمُرَابِطِ وَ مِنْ نَسْلِهِ الْمُرَابَطِ، فَأَمَّا مَا سَأَلْتَ عَنْهُ، فَمَا الْعَرْشُ: ...
أَمَا إِنَّ فِي صُلْبِهِ وَدِيعَةً قَدْ ذُرِئَتْ لِنَارِ جَهَنَّمَ سَيَخْرُجُونَ أَقْوَامٌ مِنْ دِينِ اللَّهِ أَفْوَاجاً كَمَا دَخَلُوا فِيهِ، وَ سَتُصْبَغُ الْأَرْضُ بِدِمَاءِ الْفِرَاخِ مِنْ فِرَاخِ آلِ مُحَمَّدٍ، تَنْهَضُ تِلْكَ الْفِرَاخُ فِي غَيْرِ وَقْتٍ وَ تَطْلُبُ غَيْرَ مَا تُدْرِكُ، وَ يُرَابِطُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ يَصْبِرُونَ لِمَا يَرَوْنَ حَتَّى يَحْكُمَ اللَّهُ وَ هُوَ خَيْرُ الْحاكِمِينَ.
@Yekaye
☀️7) الف. یکبار ابوذر خدمت پیامبر ص شرفیاب میشوند و حضرت وصایایی به وی میفرمایند که برخی از آنها قبلا گذشت.
در فراز دیگری پیامبر ص فرمودند:
ابوذر آیا می دانی این آیه «شکیبایی ورزید و همدیگر را به شکیبایی وادارید و به هم مرتبط شوید/مرزبانی نمایید و تقوا پیشه کنید؛ بدان امید که رستگار شوید!» در مورد چه چیزی نازل شد؟
گفتم: پدر و مادرم به فدایت؛ نمی ددانم.
فرمود: در انتظار نماز کشیدن پشت سر نماز [قبلی]
📚مكارم الأخلاق، ص467؛ مجموعة ورام، ج2، ص61
يَقُولُ مَوْلَايَ أَبِي طَوَّلَ اللَّهُ عُمُرَهُ الْفَضْلُ بْنُ الْحَسَنِ هَذِهِ الْأَوْرَاقُ مِنْ وَصِيَّةِ رَسُولِ اللَّهِ ص لِأَبِي ذَرٍّ الْغِفَارِيِّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ الَّتِي أَخْبَرَنِي بِهَا الشَّيْخُ الْمُفِيدُ أَبُو الْوَفَاءِ عَبْدُ الْجَبَّارِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْمُقْرِئُ الرَّازِيُّ وَ الشَّيْخُ الْأَجَلُّ الْحَسَنُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ بَابَوَيْهِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا إِجَازَةً قَالا أَمْلَى عَلَيْنَا الشَّيْخُ الْأَجَلُّ أَبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الطُّوسِيُّ قُدِّسَ سِرُّهُ وَ أَخْبَرَنِي بِذَلِكَ الشَّيْخُ الْعَالِمُ الْحُسَيْنُ بْنُ الْفَتْحِ الْوَاعِظُ الْجُرْجَانِيُّ فِي مَشْهَدِ الرِّضَا ع قَالَ أَخْبَرَنَا الشَّيْخُ الْإِمَامُ أَبُو عَلِيٍّ الْحَسَنُ بْنُ مُحَمَّدٍ الطُّوسِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي الشَّيْخُ أَبُو جَعْفَرٍ قُدِّسَ سِرُّهُ قَالَ أَخْبَرَنَا جَمَاعَةٌ عَنْ أَبِي الْمُفَضَّلِ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ الْمُطَّلِبِ الشَّيْبَانِيِّ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو الْحُسَيْنِ رَجَاءُ بْنُ يَحْيَى الْعَبَرْتَائِيُّ الْكَاتِبُ سَنَةَ أَرْبَعَ عَشْرَةَ وَ ثَلَاثِمِائَةٍ وَ فِيهَا مَاتَ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ مَيْمُونٍ قَالَ حَدَّثَنِي عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمُّ عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ وَهْبِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الهناء [الْهُنَائِيِ] قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو حَرْبِ بْنُ أَبِي الْأَسْوَدِ الدُّؤَلِيُّ عَنْ أَبِي الْأَسْوَدِ قَالَ:
قَدِمْتُ الرَّبَذَةَ فَدَخَلْتُ عَلَى أَبِي ذَرٍّ جُنْدَبِ بْنِ جُنَادَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ فَحَدَّثَنِي أَبُو ذَرٍّ قَالَ دَخَلْتُ ذَاتَ يَوْمٍ فِي صَدْرِ نَهَارِهِ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص فِي مَسْجِدِهِ فَلَمْ أَرَ فِي الْمَسْجِدِ أَحَداً مِنَ النَّاسِ إِلَّا رَسُولَ اللَّهِ ص وَ عَلِيٌّ ع إِلَى جَانِبِهِ جَالِسٌ فَاغْتَنَمْتُ خَلْوَةَ الْمَسْجِدِ فَقُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي أَوْصِنِي بِوَصِيَّةٍ يَنْفَعُنِي اللَّهُ بِهَا فَقَالَ نَعَمْ وَ أَكْرِمْ بِكَ يَا أَبَا ذَرٍّ إِنَّكَ مِنَّا أَهْلَ الْبَيْتِ وَ إِنِّي مُوصِيكَ بِوَصِيَّةٍ فَاحْفَظْهَا فَإِنَّهَا جَامِعَةٌ لِطُرُقِ الْخَيْرِ وَ سُبُلِهِ فَإِنَّكَ إِنْ حَفِظْتَهَا كَانَ لَكَ بِهَا كِفْلَانِ ...
یَا أَبَا ذَرٍّ أَ تَعْلَمُ فِي أَيِّ شَيْءٍ أُنْزِلَتْ هَذِهِ الْآيَةُ اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ؟
قُلْتُ لَا أَدْرِي فِدَاكَ أَبِي وَ أُمِّي.
قَالَ فِي انْتِظَارِ الصَّلَاةِ خَلْفَ الصَّلَاة.
☀️ب. و نیز از پیامبر ص سوال شد درباره بهترین اعمال، فرمودند:
وضوی کامل گرفتن در سحرگاهان؛ و برداشتن گامها برای نماز جماعت؛ و انتظار نمازی بعد از نماز داشتن، که این است «رباط»
📚مجمع البيان، ج2، ص918
و روي عن النبي (ص) أنه سئل عن أفضل الأعمال.
فقال ص إسباغ الوضوء في السبرات و نقل الأقدام إلى الجماعات و انتظار الصلاة بعد الصلاة فذلكم الرباط
@Yekaye