☀️ 1) روایت شده است که یکبار مجلس مامون در مرو، با حضور حضرت امام رضا ع و جماعتی از علمای عراق و خراسان تشکیل شده بود که فرازهایی از این روایت در جلسه 732 حدیث1، گذشت. 🔖 http://yekaye.ir/al-fater-35-32/ در آن مجلس ابتدا آن علما بسیاری از آیات و احادیث در فضیلت اهل بیت را بر کل امت تطبیق می‌کردند و حضرت یکایک آنها را پاسخ داد. سپس مامون رو به امام کرد و گفت: اکنون آیا مطلب واضحتری که در مورد «آل» در قرآن آمده باشد (که در قرآن بر جایگاه «آل محمد» تاکید کرده باشد) هست؟ امام رضا ع فرمود: بله. بگویید که سخن خداوند عز و جل که فرمود «یاسین، سوگند به قرآن حکیم، [که] بی‌تردید تو از [جمله] فرستاده‌شدگان هستی؛ بر صراطی مستقیم» (یس/1-4) منظورش از یاسین که بود؟ آن علما گفتند: یاسین حضرت محمد ص است و کسی در این شک ندارد. فرمود: همانا خداوند به حضرت محمد و آل محمد فضیلتی عطا فرمود که هیچکس به کنه توصیفش نرسد مگر کسی که آن را تعقل کند؛ و آن این است که خداوند بر احدی جز پیامبران سلام نفرستاد؛ پس فرمود: «سلام بر نوح در میان عالمیان» (صافات/79) و سلام بر ابراهیم» (صافات/109) و «سلام بر موسی و هارون» (صافات/120) و نفرمود:‌سلام بر آل نوح ویا سلام بر آل موسی؛ و نه آل ابراهیم؛ ولی فرمود «سلام بر آل یاسین» (صافات/130)* یعنی آل محمد ص! مامون گفت: دانستم که شرح این مطلب و بیانش در معدن نبوت است. 📚الأمالي( للصدوق)، ص530 حَدَّثَنَا الشَّيْخُ الْفَقِيهُ أَبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ مُوسَى بْنِ بَابَوَيْهِ الْقُمِّيُّ رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ شَاذَوَيْهِ الْمُؤَدِّبُ وَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَسْرُورٍ رِضْوَانُ اللَّهِ عَلَيْهِ قَالا حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الرَّيَّانِ بْنِ الصَّلْتِ قَالَ: حَضَرَ الرِّضَا ع مَجْلِسَ الْمَأْمُونِ بِمَرْوَ وَ قَدِ اجْتَمَعَ فِي مَجْلِسِهِ جَمَاعَةٌ مِنْ عُلَمَاءِ أَهْلِ الْعِرَاقِ وَ خُرَاسَانَ ... قَالَ الْمَأْمُونُ: فَهَلْ عِنْدَكَ فِي الْآلِ شَيْءٌ أَوْضَحُ مِنْ هَذَا فِي الْقُرْآنِ؟ قَالَ أَبُو الْحَسَنِ ع نَعَمْ أَخْبِرُونِي عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ «يس وَ الْقُرْآنِ الْحَكِيمِ إِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلِينَ. عَلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ» فَمَنْ عَنَى بِقَوْلِهِ يس قَالَتِ الْعُلَمَاءُ يس مُحَمَّدٌ ص لَمْ يَشُكَّ فِيهِ أَحَدٌ قَالَ أَبُو الْحَسَنِ ع فَإِنَّ اللَّهَ أَعْطَى مُحَمَّداً ص وَ آلَ مُحَمَّدٍ مِنْ ذَلِكَ فَضْلًا لَا يَبْلُغُ أَحَدٌ كُنْهَ وَصْفِهِ إِلَّا مَنْ عَقَلَهُ وَ ذَلِكَ أَنَّ اللَّهَ لَمْ يُسَلِّمْ عَلَى أَحَدٍ إِلَّا عَلَى الْأَنْبِيَاءِ فَقَالَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى «سَلامٌ عَلى نُوحٍ فِي الْعالَمِينَ» وَ قَالَ «سَلامٌ عَلى إِبْراهِيمَ» وَ قَالَ «سَلامٌ عَلى مُوسى وَ هارُونَ» وَ لَمْ يَقُلْ سَلَامٌ عَلَى آلِ نُوحٍ وَ لَمْ يَقُلْ سَلَامٌ عَلَى آلِ مُوسَى وَ لَا آلِ إِبْرَاهِيمَ وَ قَالَ «سَلَامٌ عَلَى آلِ يس» يَعْنِي آلَ مُحَمَّدٍ ص فَقَالَ الْمَأْمُونُ قَدْ عَلِمْتُ أَنَّ فِي مَعْدِنِ النُّبُوَّةِ شَرْحُ هَذَا وَ بَيَانُه. 🔖*توجه: توضیح این قرائت از آیه 130 سوره صافات در جلسه 748، حدیث3 گذشت. (لینک زیر) 🔖https://eitaa.com/yekaye/943 @yekaye

☀️2) از امام صادق ع از پدرانشان روایت شده است که از رسول الله ص پرسیدند: تو کجا بودی وقتی آدم در بهشت بود؟ فرمود: من در صُلب او بودم؛ و در حالی که در صلب او بودم با او به زمین هبوط کردم؛ و در صلب نوح در کشتی سوار شدم؛ و مرا در صلب ابراهیم همراه او به درون آتش پرتاب کردند؛ در سلسله من هیچ پدر و مادری مرا به زنا منتقل نکردند؛ و همواره خداوند مرا در صُلب‌های پاک به رَحِم‌های پاک منتقل کرد، هدایت‌کننده و هدایت‌شده تا اینکه خداوند از من عهد بر نبوت و میثاق بر اسلام گرفت؛ و هر چه در توصیف [= معرفی] من بود بیان فرمود و در تورات و انجیل حکایت من و عروج من به آسمانش را ثابت فرمود؛ و اسم مرا از اسمای نیکوی خود منشق کرد: امت من حمدگویان‌اند؛ [خداوند] صاحب عرض محمود است و من محمدم. 📚الأمالي( للصدوق)، ص624 حَدَّثَنَا الشَّيْخُ الْجَلِيلُ أَبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ مُوسَى بْنِ بَابَوَيْهِ الْقُمِّيُّ رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ مُوسَى الدَّقَّاقُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْكُوفِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ عِمْرَانَ النَّخَعِيُّ عَنْ عَمِّهِ الْحُسَيْنِ بْنِ يَزِيدَ النَّوْفَلِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِي إِسْحَاقَ عَنِ الصَّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ أَبِيهِ ع قَالَ: سُئِلَ النَّبِيُّ ص أَيْنَ كُنْتَ وَ آدَمُ فِي الْجَنَّةِ؟ قَالَ كُنْتُ فِي صُلْبِهِ وَ هُبِطَ بِي إِلَى الْأَرْضِ فِي صُلْبِهِ وَ رَكِبْتُ السَّفِينَةَ فِي صُلْبِ نُوحٍ وَ قُذِفَ بِي فِي النَّارِ فِي صُلْبِ أَبِي إِبْرَاهِيمَ لَمْ يَلْتَقِ لِي أَبَوَانِ عَلَى سِفَاحٍ قَطُّ وَ لَمْ يَزَلِ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ يَنْقُلُنِي فِي الْأَصْلَابِ الطَّيِّبَةِ إِلَى الْأَرْحَامِ الطَّاهِرَةِ هَادِياً مَهْدِيّاً حَتَّى أَخَذَ اللَّهُ بِالنُّبُوَّةِ عَهْدِي وَ بِالْإِسْلَامِ مِيثَاقِي وَ بَيَّنَ كُلَّ شَيْءٍ مِنْ صِفَتِي وَ أَثْبَتَ فِي التَّوْرَاةِ وَ الْإِنْجِيلِ ذِكْرِي وَ رَقَانِي إِلَى سَمَائِهِ وَ شَقَّ لِيَ اسْماً مِنْ أَسْمَائِهِ الْحُسْنَى أُمَّتِي الْحَمَّادُونَ فَذُو الْعَرْشِ مَحْمُودٌ وَ أَنَا مُحَمَّدٌ. @yekaye

☀️3) با اسناد متعدد از امام رضا ع از پدرانشان روایت شده است که رسول الله ص فرمودند: همانا حضرت موسی ع درخواست کرد که پروردگارا ! مرا از امت حضرت محمد ص قرار بده! و خداوند عز و جل به او وحی کرد: ای موسی! تو بدان نمی‌رسی! 📚عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج2، ص: 32 حَدَّثَنَا أَبُو الْحَسَنِ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ الشَّاهِ الْفَقِيهُ الْمَرْوَزِيُ بِمَرْوَرُودَ فِي دَارِهِ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ النَّيْسَابُورِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو الْقَاسِمِ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ عَامِرِ بْنِ سُلَيْمَانَ الطَّائِيُ بِالْبَصْرَةِ قَالَ حَدَّثَنَا أَبِي فِي سَنَةِ سِتِّينَ وَ مِائَتَيْنِ قَالَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ مُوسَى الرِّضَا ع سَنَةَ أَرْبَعٍ وَ تِسْعِينَ وَ مِائَةٍ وَ حَدَّثَنَا أَبُو مَنْصُورٍ أَحْمَدُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ بَكْرٍ الْخُورِيُّ بِنَيْسَابُورَ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو إِسْحَاقَ إِبْرَاهِيمُ بْنُ هَارُونَ بْنِ مُحَمَّدٍ الْخُورِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ زِيَادٍ الْفَقِيهُ الْخُورِيُّ بِنَيْسَابُورَ قَالَ حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْهَرَوِيُّ الشَّيْبَانِيُّ عَنِ الرِّضَا عَلِيِّ بْنِ مُوسَى ع وَ حَدَّثَنِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْأُشْنَانِيُّ الرَّازِيُّ الْعَدْلُ بِبَلْخٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَهْرَوَيْهِ الْقَزْوِينِيُّ عَنْ دَاوُدَ بْنِ سُلَيْمَانَ الْفَرَّاءِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا ع قَالَ: حَدَّثَنِي أَبِي مُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ مُوسَى ع سَأَلَ رَبَّهُ عَزَّ وَ جَلَ فَقَالَ يَا رَبِّ اجْعَلْنِي مِنْ أُمَّةِ مُحَمَّدٍ ص فَأَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهِ يَا مُوسَى إِنَّكَ لَا تَصِلُ إِلَى ذَلِكَ. @yekaye

. 1⃣ «إِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلينَ» این جمله حاوی تاکیدات متعدد است، مانند جمله اسمیه، حرف «إنّ»، لام مزحلقه و... . خداوند به قرآن سوگند می‌خورد و جمله‌ای با تاکیدات فراوان می‌آورد که به پیامبر ص بگوید که تو از جمله فرستاده‌شدگان هستی. چرا؟ 🍃الف. در برابر هجوم تهمتها و تضعيفهاى ناروا، حمايتهاى صحيح و همه جانبه ضرورت دارد. 📚(تفسير نور، ج9، ص521) 🍃ب. پیامبر ص واقعا فرستاده از جانب خداست و پیام خدا را آورده، نه اینکه صرفا شهودات شخصی خود را برای ما حکایت کرده باشد. 🔖(توضیح بیشتر در تدبر 2 https://eitaa.com/yekaye/981) 🍃ج ... @yekaye

. 2⃣ «إِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلينَ» در نکات ادبی اشاره شد که در کلمه «مُرسَل» تاکیدی هست بر اینکه کسی او را فرستاده است؛ 🔖https://eitaa.com/yekaye/973 این آیه بعد از یک سوگند، با تاکیدات متعدد بیان می‌کند که حضرت محمد ص فرستاده‌ای از جانب خداست، نه اینکه صرفاً مکاشفاتی برایش رخ داده باشد و از طرف خود تصمیم گرفته باشد که آن مکاشفات را با مردم در میان بگذارد. 📝نکته تخصصی #فلسفه_دین آنچه در تلقی جدید از #تجربه_دینی بیان می‌شود تفاوت جدی‌ای با #وحی در ادبیات قرآنی دارد؛ و تطبیق این دو بر هم رهزن فهم صحیح مساله وحی است. 🔻در تلقی مسیحیت تحریف‌شده، وقتی درباره حضرت عیسی ع سخن گفته می‌شود پیامبری‌ای در کار نیست؛ بلکه او تجسم خداست ❗️ و بدین ترتیب، مفهوم «وحی» به تجربه دینی فروکاسته می‌شود؛ یعنی تجربه‌ای که افراد (بویژه حواریون) از مواجهه با خدا [= مسیح) دارند‼️ از این رو، هرکس «عهد جدید» (= کتاب مقدس مسیحیان) را ببیند بوضوح درمی‌یابد که اناجیل آن، نه کلمات خداوند، بلکه گزارش‌های حواریون است از کارها و گفته‌های حضرت عیسی ع❗️ در این تلقی، دیگر نه فرستاده‌ای در کار است و نه پیامی؛ - نعوذ بالله - خود خداست که مستقیم وارد زندگی اجتماعی مردم شده است‼️ 🔺در حالی که ما در اسلام – و بلکه در مسیحیت راستین و خود حضرت عیسی ع – با رسالت مواجهیم؛ یعنی یک انسان از جانب خداوند ماموریت یافته است که پیامی را از جانب خداوند برای انسانها بیاورد. 🔻در تلقی «تجربه دینی» از وحی، ابتکار عمل با خود شخص است، قرار نیست خداوند مطلب خاصی بگوید؛ بلکه خود شخص است که تجربه‌ای از مواجهه با خدا دارد و این تجربه‌اش را به زبان خویش برای دیگران بازگو می‌کند؛ 🔺اما در تلقی «وحی» و «رسالت»، ابتکار عمل با خداست؛ خداوند است که تصمیم گرفته که پیام خاصی را از طریق برخی از انسانها به گوش همگان برساند؛ و اگرچه در اینجا نیز بین پیامبر ص و خداوند مواجهه‌ای – مستقیم یا غیرمستقیم و با واسطه فرشته وحی – رخ می‌دهد؛ اما عین الفاظ و عبارات تنظیم شده از جانب خداوند است که در اختیار او قرار می گیرد و او موظف است آنها را بی‌کم و کاست به مردم برساند. 🚫تاکید بر «فرستاده شده بودن» پیامبر ص جلوی بسیاری از کج‌فهمی‌ها در خصوص نبوت؛ و ادعاهایی همانند «بسط تجربه نبوی» را می‌گیرد.⛔️ @yekaye

. 3⃣ «إِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلينَ» مردان خدا در طول تاريخ تنها نيستند و در كنار ساير فرستادگان الهى هستند. 📚 (تفسير نور، ج9، ص521) @yekaye

. 4⃣ «إِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلينَ» پیامبر ص با اینکه بر اساس بسیاری از روایات برترین انسان مخلوق است، اما از حیث «مُرسَل بودن» (= آوردن رسالت الهی» یکی از پیامبران است و از این جهت خاص، تفاوتی با دیگر پیامبران ندارد. @yekaye

. 5⃣ «وَ الْقُرْآنِ الْحَكيمِ؛ إِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلينَ» کافران منکر رسالت پیامبر بودند؛ و برای قانع کردن آنان باید دلیل آورد؛ سوگند خوردن برای آنان چه فایده‌ای دارد؟ 🍃الف. سوگند خوردن صرفا در برابر کافران نیست؛ بلکه گاه برای تاکید بر مطلب است. 🍃ب. این سوگند، سوگندی است که در عین حال دلیل هم هست: سوگند به قرآن خورده شده است، که چنین کالب حکیمانه ای، معجزه‌ و از این رو، برهان بر رسالت پیامبر اکرم ص است. 📚(مفاتيح الغيب (فخر رازی)، ج26، ص252) 🍃ج. ... @yekaye

751) 🌺 عَلى صِراطٍ مُسْتَقيمٍ 🌺 💐 ترجمه بر صراطی مستقیم؛ سوره یس (36) آیه4 1397/2/30 4 رمضان 1439 @yekaye

@yekaye

🔹«الصِّراط» قبلا بیان شد که اغلب اهل لغت بر این نظرند که اصل کلمه «صراط» ، «سراط»، و از ماده «سرط» بوده است که چون مخرج حرف «ص» به «ط» نزدیکتر است، به صورت «صراط» درآمده است؛ و ماده مستقلی به صورت «صرط» نداریم و هر چه هست به «سرط» ‌برمی‌گردد. معنای رایج «سرط» «بلعیدن سریع» است و برخی توضیح داده‌اند که با توجه به کاربردهای مختلف آن، اصل ماده «سر‌ط» دلالت بر «غیب شدن ناشی از رفت و برگشت» می‌کند و بلعیدن را هم از همین جهت «سرط» گفته‌اند. درباره وجه تسمیه «صراط» هم گفته‌اند، صراط، راه مهیا و سهل‌شده‌ای است که گویی رهرو را در خود می‌بلعد، بدون اینکه بگذارد رهروش از آن بیرون بیفتد. 🔖جلسه 108 http://yekaye.ir/fateha-alketab-1-6/ 📖 اختلاف قرائات در همانجا بیان شد که حرف اول کلمه «صراط» در قرآن کریم، هم به صورت «س» و هم به صورت «ز» و هم به صورت اشمام «ص» به «ز» و هم به صورت اشمام به «س» قرائت شده است. 🔹اکنون می‌افزاییم: در قرائت ابن‌مسعود، ظاهرا این آیه سوره یس به صورت «عَلىٌّ صِراطٌ مُسْتَقِيمٌ» نیز قرائت شده است. 📚(الفضائل (لابن شاذان القمي)، ص174؛ الروضة في فضائل أمير المؤمنين، ص231) ✳️همچنین قبلاً درباره قرائت کلمه «عَلَیَّ» به صورت «عَلِی» (اسم حضرت علی ع) در آیه «قالَ هذا صِراط عَليّ مُسْتَقيم» (حجر/41) و اینکه اختلاف قرائات اصلا به معنای تحریف نیست، توضیحاتی گذشت. 🔖جلسه 280 http://yekaye.ir/al-hegr-15-41/ @yekaye

🔹«الْمُسْتَقيم» قبلا بیان شد که این کلمه اسم فاعل از فعل «استقام» است. ▫️ماده «قام» به معنای «انتصب» (صاف ایستادن) و نیز به معنای عزم بر انجام کاری است (قام بهذا الامر). و ▫️ «استقامت» هم به راهی گفته می‌شود که در مسیر مستقیم (صاف و بی‌انحناء) باشد و از این جهت، راه حق، راه مستقیم گفته شده؛ و کاربرد تعبیر استقامت برای انسان هم از این باب است وی در راه مستقیم باقی بماند. ▪️همچنین با توجه به نزدیکی دو معنای «مستقیم» و «مستوی»، در تفاوت این دو گفته‌اند که: مصدر «استواء» در جایی به کار می‌رود که مقایسه‌ای بین دو چیز شبیه هم در جریان باشد، ولی مصدر «استقامت» بر تداوم یک جریان واحد دلالت دارد؛ لذا نقطه مقابل «استواء»، «تفاوت» است؛ و نقطه مقابل «استقامت»، اعوجاج [= کجی]. 🔖جلسه 108 http://yekaye.ir/fateha-alketab-1-6/ 🔹«عَلى‏ صِراطٍ» عبارت «علی صراط» به لحاظ نحوی ▪️می‌تواند متعلق به «مرسلین» باشد (یعنی: آنان فرستاده شدند بر صراطی مستقیم)؛ ▪️می‌تواند جار و مجرور در مقام خبر باشد؛ یعنی خبر بعد از خبر (یعنی: تو از فرستاده‌شدگانی، تو بر صراط مستقیمی) و ▪️می‌تواند حال باشد (یعنی آنان را فرستادند در حالی که راه و روششان مستقیم بود). 📚(مجمع البيان، ج‏8، ص649) @yekaye

☀️ 1) از امام صادق ع روایتی در تفسیر آیات ابتدایی سوره یس آمده که قسمتی از آن در جلسه 748، حدیث1 گذشت. https://eitaa.com/yekaye/942 در ادامه می‌فرمایند: «بر صراطی مستقیم» یعنی بر راهی واضح؛ «فروفرستاده [از جانب خداوند] شکست‌ناپذیر مهربان» یعنی قرآن. 📚تفسير القمي، ج2، ص211 قَالَ الصَّادِقُ ع: ... «عَلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ» قَالَ: عَلَى الطَّرِيقِ الْوَاضِحِ «تَنْزِيلَ الْعَزِيزِ الرَّحِيمِ» قَالَ: الْقُرْآن. ✅ ادامه این روایت در بحث از آیه 7 خواهد آمد: https://eitaa.com/yekaye/1058 @yekaye

☀️2) از امام باقر ع روایت شده است که رسول الله ص فرمودند: علی جان! هنگامی که روز قیامت شود من و تو جبرئیل بر صراط می نشینیم، پس احدی از آن عبور نمی‌کند مگر اینکه همراهش برائت‌نامه‌ای [از آتش] به خاطر ولایت تو باشد. 📚معاني الأخبار، ص36 حَدَّثَنَا أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنِي سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ مُوسَى الْعَبْسِيِّ عَنْ سَعْدِ بْنِ طَرِيفٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: يَا عَلِيُّ إِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ أَقْعُدُ أَنَا وَ أَنْتَ وَ جَبْرَئِيلُ عَلَى الصِّرَاطِ فَلَمْ يَجُزْ أَحَدٌ إِلَّا مَنْ كَانَ مَعَهُ كِتَابٌ فِيهِ بَرَاءَةٌ بِوَلَايَتِكَ. @yekaye

☀️ 3) از امام رضا ع روایت شده است: هرکس متشابهات قرآن را به محکماتش برگرداند به صراط مستقیم هدایت شده است. سپس فرمودند: همانا در احادیث ما نیز متشابهاتی هست همانند متشابهات قرآن؛ و محکماتی هست هماند محکمات قرآن؛ پس متشابهاتش را به محکماتش برگردانید و از متشابهاتش بدون محکماتش پیروی نکنید که گمراه خواهید شد. 📚عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج1، ص290 حَدَّثَنَا أَبِي رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي حَيُّونٍ مَوْلَى الرِّضَا ع قَالَ: مَنْ رَدَّ مُتَشَابِهَ الْقُرْآنِ إِلَى مُحْكَمِهِ هُدِيَ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ ثُمَّ قَالَ: إِنَّ فِي أَخْبَارِنَا مُتَشَابِهاً كَمُتَشَابِهِ الْقُرْآنِ وَ مُحْكَماً كَمُحْكَمِ الْقُرْآنِ فَرُدُّوا مُتَشَابِهَهَا إِلَى مُحْكَمِهَا وَ لَا تَتَّبِعُوا مُتَشَابِهَهَا دُونَ مُحْكَمِهَا فَتَضِلُّوا. @yekaye

✅ احادیث [و بعضاً تدبرهای] جلسات زیر هم به بحث «صراط مستقیم» مربوط است که مجددا تکرار نمی‌شود: 🔖جلسه 108 http://yekaye.ir/fateha-alketab-1-6/ 🔖جلسه 109 http://yekaye.ir/al-fatihah-001-7/ 🔖جلسه 211 http://yekaye.ir/al-muminoon-023-073/ جلسه 280 http://yekaye.ir/al-hegr-15-41/ @yekaye

. 1⃣ «الْمُرْسَلينَ عَلى صِراطٍ مُسْتَقيمٍ» خداوند هر پیامبری را که بفرستد، او را بر صراط مستقیمی قرار می‌دهد. 💠ثمره #اخلاقی 💠 چون هر پیامبری بر صراط مستقیم زندگی و عمل می‌کند، نه‌تنها سخنانی که از جانب خدا آورده‌اند، بلکه تمامی کارها و اعمالشان برای مردم اسوه و الگوست. 📝 نکته تخصصی #اعتقادی با توجه به توضیح فوق، این آیه را می‌توان یکی از شواهد عصمت عمومی انبیاء دانست؛ یعنی انبیاء فقط در نقل کلام خدا معصوم نیستند بلکه در تمامی اعمالشان مبرا از گناه‌اند زیرا تمام اعمال آنان اسوه پیروانشان قرار داده شده است. @yekaye

. 2⃣ «إِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلينَ؛ عَلى صِراطٍ مُسْتَقيمٍ» ای پیامبر! تو را به پیامبری فرستادیم؛ و تو بر صراطی مستقیم هستی. اگر توجه کنیم که: صراط دو جلوه دارد و صراطی که در آخرت است، باطن صراطی است که خداوند در دنیا قرار داده 🔖جلسه 108، حدیث2 و 3 http://yekaye.ir/fateha-alketab-1-6/ آنگاه این «بر صراط بودن پیامبر ص»، 🔺یک جلوه دنیوی دارد که پیروی از او، انسانها را در مسیر خدا هدایت می‌کند؛ و 🔺یک جلوه اخروی دارد: یعنی پیامبر بر پل صراط نشسته و معلوم می‌کند که چه کسی باید از این صراط گذر کند و چه کسی در جهنم بیفتد. 🔖حدیث2 https://eitaa.com/yekaye/994 @yekaye

. 3⃣ «عَلى صِراطٍ مُسْتَقيمٍ» راه قرآن، صراطی مستقیم است؛ راهی واضح و آشکار است 🔖حدیث1 https://eitaa.com/yekaye/993 و اگرچه آیات به صورت محکم و متشابه عرضه شده است، اما کسی که متشابهات را به محکمات برگرداند، در صراط مستقیم قدم برمی‌دارد و کج‌راهه نخواهد رفت. 📝 نکته #انسان‌شناسی درباره اینکه چرا اساساً خداوند آیات متشابهی قرار داد، علامه طباطبایی به تفصیل توضیح داده‌اند که: چون مراتب درک و فهم انسانها متفاوت است، و هر حقیقتی را نمی‌توان به گونه‌ای گفت که همگان یکسان بفهمند؛ پس کلامی که بخواهد همه انسانها را مخاطب خود قرار دهد باید ظرفیتی داشته باشد که هرکس به فراخور خود از آن استفاده کند؛ و چاره‌ای نیست جز اینکه برخی از مطالب متشابه باشد، که متشابه بودن آیات، متناسب با ظرفیت‌های متنوع افراد، از این شخص تا شخص دیگر متفاوت خواهد بود. 📚 (المیزان، ج3، ص56-63) 🌐اما نکته مهم این است که این قرآن با همه آیات محکم و متشابه‌اش صراط مستقیم است؛ ❌البته به شرطی که در فهم آن، محکمات را اصل قرار دهیم و متشابهات را به آن برگردانیم؛ نه اینکه محور را روی متشابهات قرار دهیم. 📝 نکته تخصصی #روش‌شناسی 💢در یک نگاه عمیق، هر وادی معرفتی‌ای وادی محکمات و متشابهات است؛ و در هر زمینه‌ای هرکس بخواهد تحقیقی داشته باشد که تحقیق خود را در صراط مستقیمی به نتیجه برساند، چاره‌ای ندارد جز اینکه اصل را بر محکمات و اموری که در آن عرصه معرفتی کاملا واضح و مورد قبول است، قرار دهد و آنگاه متشابهات و امور شبهه‌ناک و پیچیده را بر اساس آنها تفسیر کند. به تعبیر دیگر، برای موفق شدن در هر تحقیقی، ابتدا سزاوار است که محکمات بحث را جلوی خود ردیف کنیم و آنگاه با تکیه بر آنها به سراغ زوایای مخفی و مشتبه برویم و هیچگاه به خاطر مواجهه با یک امر مشتبه دست از محکمات خود برنداریم؛ بلکه دقت کنیم که امر مشتبه، بر چه امور محکمی سوار شده که ذهن ما را درگیر نموده است؛ و آنگاه ببینیم آیا واقعا از آن محکمات، این تلقی ما نتیجه می‌شود یا برای اینکه از آن محکمات به این تلقی شبهه‌ناک برسیم اموری مخفیانه وارد شده که آنهایند که قابل مناقشه‌اند. @yekaye

. 4⃣ «عَلى صِراطٍ مُسْتَقيمٍ» پیامبر بر صراط مستقیم است. ⁉️«صراط مستقیم» چیست❓ 📖در قرآن کریم عبارت «صراط مستقیم» 7 مورد به صورت خبر آمده است که فلان چیز صراط مستقیم است. 🔹إنَّ اللَّهَ رَبِّي وَ رَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ هذا صِراطٌ مُسْتَقيمٌ (آل‌عمران/51) 🔹و إِنَّ اللَّهَ رَبِّي وَ رَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ هذا صِراطٌ مُسْتَقيمٌ (مریم/36) 🔹و أَنِ اعْبُدُوني هذا صِراطٌ مُسْتَقيمٌ (یس/61) 🔹إنَّ اللَّهَ هُوَ رَبِّي وَ رَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ هذا صِراطٌ مُسْتَقيمٌ (زخرف/64) 🔹و إِنَّهُ لَعِلْمٌ لِلسَّاعَةِ فَلا تَمْتَرُنَّ بِها وَ اتَّبِعُونِ هذا صِراطٌ مُسْتَقيمٌ (زخرف/61) 🔹و أَنَّ هذا صِراطي مُسْتَقيماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبيلِهِ ذلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ (انعام/153) 🔹فمَنْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ وَ مَنْ يُرِدْ أَنْ يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقاً حَرَجاً كَأَنَّما يَصَّعَّدُ فِي السَّماءِ كَذلِكَ يَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذينَ لا يُؤْمِنُون؛ وَ هذا صِراطُ رَبِّكَ مُسْتَقيماً قَدْ فَصَّلْنَا الْآياتِ لِقَوْمٍ يَذَّكَّرُونَ (انعام/125-126) ♦️اگر دقت کنیم 🔸 4 موردش خود پرستش خداست 🔸و مورد پنجم و ششم پیروی از خدا (در مورد پنجم دستور کلی به پیروی از خدا را «صراط مستقیم» معرفی کرده 🔸و در مورد ششم در آیات قبل دستورات متعددی را مطرح فرموده و سپس آنها را «صراط مستقیم» خوانده و به پیروی از آن دستور داده)؛ 🔸و مورد آخر این است که شخص شرح صدری نسبت به اسلام پیدا کند [تا بتواند بسادگی از آن پیروی کند]. 🔷اما چرا «صراط مستقیم» در عبودیت خدا خلاصه می‌شود؟ 🍃الف. خداوند غایت واقعی همه ماست، و همه راهها نهایتا به سوی او ختم می‌شود (إِلَيْهِ الْمَصير، مائده/18 و غافر/3 و شوری/15 و تغابن/3؛ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُون، بقره/156؛ أَنَّهُمْ إِلَيْهِ راجِعُون، بقره/42؛ كُلٌّ إِلَيْنا راجِعُون، انبیاء/93؛ يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّكَ كادِحٌ إِلى رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقيه، انشقاق/6؛ و ...) کسی که این را بداند که هرکس نهایتا کارش به خدا می‌افتد، مسیری را در پیش می‌گیرد که او را از راه نزدیک به خدا برساند؛ که همان راه عبودیت است، یعنی تسلیم دستورات خود خداوند شدن و راهی را که خود او معرفی می‌کند پیمودن. کسی هم که مسیر کفر و ظلم و مناقشه در دستورات خدا را در پیش می‌گیرد، او نیز نهایتا به خدا برمی‌گردد، اما از راهی دور که از راه اصلی فاصله گرفته است؛ و از این رو، وقتی می‌رسد جز درد و عذاب بهره‌ای نمی‌برد، چرا که او خود را خدای خویش قرار داده بود (أَ فَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ وَ أَضَلَّهُ اللَّهُ عَلى عِلْم؛ جاثیه/23) و به خیال خود نمی‌خواست راهی را بپیماید که به خدای واقعی ختم شود. (إِنَّ الَّذينَ اخْتَلَفُوا فِي الْكِتابِ لَفي شِقاقٍ بَعيد، بقره/176؛ إِنَّ الظَّالِمينَ لَفي شِقاقٍ بَعيد، حج/53؛ َ قالُوا آمَنَّا بِهِ وَ أَنَّى لَهُمُ التَّناوُشُ مِنْ مَكانٍ بَعيد، سبأ/52؛ أُولئِكَ يُنادَوْنَ مِنْ مَكانٍ بَعيد، فصلت/44؛ ِ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنْ هُوَ في شِقاقٍ بَعيد، فصلت/52؛ و ...) 🍃ب. ... @yekaye