آیات و روایات اجتماعی
💠 نوع مواجهه اسلام و پیامبر با سنن جاهلی 🔺 #قرآن_کریم ذیل آیه 2 سوره مجادله، مسئله #ظِهار را مطرح م
🔰 نکته مهم، آن است که نمیشود سنن ریشه دار را سریعا حذف کرد. «اين يك #سنّت_ريشهدار است؛ اين در #جان_مردم نفوذ كرده، قرن ها اين مردم، با اين سنّت خو گرفتهاند؛
🔻 يك #رهبر_عاقل، يك رهبر متين، با سنّتهايى كه در جان مردم نفوذ دارد، اينجورى برخورد نميكند، چون نميخواهد رفع آن يك رفع #سطحى باشد، برخوردش يك برخورد بهاصطلاح #عجولانه باشد؛ بايستى با مسئله درست برخورد كند.»
🔻 لذا در پاسخ به آن زن، «پيغمبر گفت كه خب بله ديگر، #ظِهار كرده و حرام شده!» اما زن کوتاه نیامد و شروع کرد به بحث کردن با حضرت. حضرت نیز منتظر #وحی ماند. اینجاست که وحی می آید و میگوید این کار، کار بیهوده ای است و استدلال میکند که چون این زن، حقیقتا مادر آن مرد نیست که آنگاه بخواهد بر شوهرش حرام بشود.
🔻 در واقع قرآن خیلی #منطقی و #استدلالی با مسئله مواجه میشود و میخواهد #ذهنیت_مردم را اصلاح کند که صرفا با یک حرف، #واقعیت خارجی تغییر نمیکند. «ببينيد يك استدلالى وجود دارد؛ يعنى با استدلالى كه از طريق وحى مىآيد، درحقيقت ريشهى اين #سنّت را در ذهن اين آدم ميزند؛
🔻 همينطور تند و عجولانه برطرف نميكند؛ با يك حسابى، با يك كتابى، با يك شيوهى درستِ برخورد. مادرِ هركسى، آنكسى است كه او را متولّد كرده و به دنيا آورده؛ اين زنى كه شما به او گفتى «انتَ علىَّ كظَهر اُمِىّ» كه مادر تو نميشود و اين كار اثرى ندارد»
🔻 از طرفی برای اینکه کسی دیگر سمت این سنت جاهلی نرود، یک #هزینه_اجتماعی هم برای آن طراحی میکند یعنی برای آن مجازات قرار میدهد، چون «اين يك #عادت است و بايستى يك مجازاتى هم برايش قرار بدهند تا ديگر كسى نزديك اين سنّت نرود.
🔻 مجازاتش اين است كه اگر شما زنتان را ظِهار كرديد و بعد خواستيد مجدّداً به اين زن نزديك بشويد، #كفّاره برايتان قرار دادهاند»(1) که یکی از آن مجازات ها، آزاد کردن #برده و غلام است.
خود این، #طرح_تدریجی_اسلام برای مبارزه با حذف #برده_داری بود که در خیلی از مجازات های اسلام وجود دارد.
ء.....................................
(1) برگرفته از تفسیر مجادله آیت الله خامنه ای.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
🔰 بخش دوم:
#حضرت_امیر(نهج البلاغه، خطبه206) در جنگ #صفین، وقتی شنید گروهی از اصحاب شروع کردند به دشنام دادن به سپاهیان #شام، فرمود:
➕«إِنِّي أَكْرَهُ لَكُمْ أَنْ تَكُونُوا سَبَّابِينَ وَ لَكِنَّكُمْ لَوْ وَصَفْتُمْ أَعْمَالَهُمْ وَ ذَكَرْتُمْ حَالَهُمْ كَانَ أَصْوَبَ فِي الْقَوْلِ وَ أَبْلَغَ فِي الْعُذْر»
🔸 من نمی پسندم كه شما به مردم شام #دشنام بدهيد اما بهتر این است که كردار و #رفتار_غلط آنها را بيان و #نقد كنید. یعنی به جای فحش دادن، کار اشتباه آنها را گوش زد کنید.
🔸 چرا؟ چون این روش، #نتیجه_بخش و #موثر خواهد بود، چه اینکه اساسا هدف لشکر اسلام، #هدایت انسان هاست و این مهم، با روش فحش دادن، پیش نمیرود.
🔸 بعد حضرت تاکید میکنند به جای دشنام دادن، به آنها بگویید:
بار خدايا خون هاى ما و آنها را از ريختن حفظ فرما، و ميان ما و آنها را اصلاح نما، و آنان را از گمراهيشان رهانیده و هدایت کن.
(وَ قُلْتُمْ مَكَانَ سَبِّكُمْ إِيَّاهُمْ اللَّهُمَّ احْقِنْ دِمَاءَنَا وَ دِمَاءَهُمْ وَ أَصْلِحْ ذَاتَ بَيْنِنَا وَ بَيْنِهِمْ وَ اهْدِهِمْ مِنْ ضَلَالَتِهِم)
🔸 خب چرا چنین روشی؟ حضرت تاکید میکنند: تا بواسطه این روش، كسي كه نادان و #جاهل به حقّ است، آن را بشناسد و #هدایت بشود و آنكه حريص و شيفته گمراهى و دشمنى است، از آن باز ايستد.
(حَتَّى يَعْرِفَ الْحَقَّ مَنْ جَهِلَهُ وَ يَرْعَوِيَ عَنِ الْغَيِّ وَ الْعُدْوَانِ مَنْ لَهِجَ بِه)
🔸در اينجا اميرالمؤمنين(ع) در عينِ نهي از دشنامگويي، ياران خود را به #افشاگري درباره عملكردِ دشمن فرا مي خواند. لذا پرهيز از دشنامگويي به معناي #سكوت در مقابل #انحرافات نيست
بلكه به معناي #روشنگريِ_مؤدبانه و #استدلالي است كه احتمال #هدايت_مخاطبان را بيشتر مي كند و در پيشگاه خداوند و در مقابل #افكار_عمومي نيز بهتر قابل دفاع است.
📌 خب حالا این روش حضرت امیر رو بگذاریم کنار #روش_های_غلط عده ای که به جای هدایت مخالفان خویش، اساسا به دنبال #گمراهی آنها و به #لج_انداختن آنها هستند.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍