💠 اوصاف جاهل از زبان امیرالمومنین(ع) 🔰 تحف العقول به نقل از حضرت میفرمایند: 🔺#جاهل و نادان، كسى است كه به خاطر ناآگاهى از دانش، خويش را #عالم مى‌داند و به #نظریات خود، بسنده و اکتفا مى‌كند؛ 🔺از عالمان، دورى مى‌گزيند و از آنان #عيبجويى مى‌كند؛ و هركس كه با وى مخالفت كند، او را #خطاكار مى‌داند و عالمی را كه به برخى امور آگاهی و شناخت دارد، #گمراه_كننده مى‌شمارد، 🔺و هرگاه چيزهايى مطرح شود كه نمى‌داند، آن را #منكر مى‌شود و #تكذيب مى‌كند و به خاطر نادانى‌اش مى‌گويد: «اين را نمى‌شناسم» و «فكر نمى‌كنم كه چنين باشد» و «گمان نمى‌برم كه وجود داشته باشد» و «كجا چنين چيزى است‌؟». 🔺همه اينها به علّت #اعتماد_به_نظر_خود و ناآگاهى از مقدار جهالتش است و به علّت مشتبه شدن كار، از آنچه معتقد است، جدا نمى‌شود و بهره نمى‌برد و حق را منكر مى‌گردد و در نادانى #متحيّر مى‌ماند و از دانشجويى سر بر مى‌تابد. 📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍

🔰 بخش دوم: #حضرت_امیر(نهج البلاغه، خطبه206) در جنگ #صفین، وقتی شنید گروهی از اصحاب شروع کردند به دشنام دادن به سپاهیان #شام، فرمود: ➕«إِنِّي أَكْرَهُ لَكُمْ أَنْ تَكُونُوا سَبَّابِينَ وَ لَكِنَّكُمْ لَوْ وَصَفْتُمْ أَعْمَالَهُمْ وَ ذَكَرْتُمْ حَالَهُمْ كَانَ أَصْوَبَ فِي الْقَوْلِ وَ أَبْلَغَ فِي الْعُذْر» 🔸 من نمی ‏پسندم كه شما به مردم شام #دشنام بدهيد اما بهتر این است که كردار و #رفتار_غلط آنها را بيان و #نقد كنید. یعنی به جای فحش دادن، کار اشتباه آنها را گوش زد کنید. 🔸 چرا؟ چون این روش، #نتیجه_بخش و #موثر خواهد بود، چه اینکه اساسا هدف لشکر اسلام، #هدایت انسان هاست و این مهم، با روش فحش دادن، پیش نمیرود. 🔸 بعد حضرت تاکید میکنند به جای دشنام دادن، به آنها بگویید: بار خدايا خون هاى ما و آنها را از ريختن حفظ فرما، و ميان ما و آنها را اصلاح نما، و آنان را از گمراهيشان رهانیده و هدایت کن. (وَ قُلْتُمْ مَكَانَ سَبِّكُمْ إِيَّاهُمْ اللَّهُمَّ احْقِنْ دِمَاءَنَا وَ دِمَاءَهُمْ وَ أَصْلِحْ ذَاتَ بَيْنِنَا وَ بَيْنِهِمْ وَ اهْدِهِمْ مِنْ ضَلَالَتِهِم‏) 🔸 خب چرا چنین روشی؟ حضرت تاکید میکنند: تا بواسطه این روش، كسي كه نادان و #جاهل به حقّ است، آن را بشناسد و #هدایت بشود و آنكه حريص و شيفته گمراهى و دشمنى است، از آن باز ايستد. (حَتَّى يَعْرِفَ الْحَقَّ مَنْ جَهِلَهُ وَ يَرْعَوِيَ عَنِ الْغَيِّ وَ الْعُدْوَانِ مَنْ لَهِجَ بِه‏) 🔸در اينجا اميرالمؤمنين(ع) در عينِ نهي از دشنامگويي، ياران خود را به #افشاگري درباره عملكردِ دشمن فرا مي خواند. لذا پرهيز از دشنامگويي به معناي #سكوت در مقابل #انحرافات نيست بلكه به معناي #روشنگريِ_مؤدبانه و #استدلالي است كه احتمال #هدايت_مخاطبان را بيشتر مي كند و در پيشگاه خداوند و در مقابل #افكار_عمومي نيز بهتر قابل دفاع است. 📌 خب حالا این روش حضرت امیر رو بگذاریم کنار #روش_های_غلط عده ای که به جای هدایت مخالفان خویش، اساسا به دنبال #گمراهی آنها و به #لج_انداختن آنها هستند. 📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍

💠 گره خوردن هویت «استکبار» با «تحقیر مردم» 🔰 #کلینی در کافی به نقل از عبدالاعلی میگوید: به امام صادق(ع) گفتم: #تکبر و #استکبار ورزیدن یعنی چه؟ حضرت در پاسخ فرمودند: 🔺«#بزرگترین_مصداق_تكبّر: 1️⃣ اولا سبک و #کوچک_شمردن_حق است 2️⃣ و ثانیا پَست، خوار و #تحقیر_کردن_مردم.» (أَعْظَمُ الْكِبْرِ أَنْ تَسْفَهَ الْحَقَّ وَ تَغْمِصَ النَّاسَ) 🔺عبدالاعلی به حضرت میگوید: سبک شمردن حق به چیست؟ حضرت پاسخ میدهد: «اینکه نسبت به حق، #جاهل باشی و به اهل حق #طعنه زده و تکه پرانی کنی» (يَجْهَلُ الْحَقَّ وَ يَطْعُنُ عَلَى أَهْلِهِ) (گزارش دیگری از «الکافی» با همین مضمون اما با کمی تفاوت) 🔰 در گزارش دیگر #کلینی میگوید: راوی به امام صادق(ع) گفت: من خوراك خوب مى‌خورم و بوى خوش بكار مى‌برم و بر مَركب خوب و چالاك سوار مى‌شوم و غلامم در پى من حركت مى‌كند. آیا چنین رفتاری #تکبّرآمیز است؟ حضرت مدّتى خاموش ماند و سپس فرمود: 🔺«#مستکبر، جبّار و گردن كشِ لعنت شده، كسى است كه مردم را خوار و حقیر بشمارد و نسبت به حق جاهل باشد.» (إنّما الجَبّارُ المَلعونُ مَن غَمَصَ النّاسَ و جَهِلَ الحق) 🔺راوی به حضرت میگوید: نسبت به حق که جاهل نيستم اما معنای «غمص الناس» را نمى‌دانم چیست؟ حضرت پاسخ میدهد: «یعنی هر كسی که مردم را تحقیر کند و بر آنها گردن كشى كند، چنين كسى #متكبّر است» (مَنْ حَقَّرَ النَّاسَ وَ تَجَبَّرَ عَلَيْهِمْ‌، فَذٰلِكَ الْجَبَّارُ) 🔰روایات و گزارشات متعدد دیگری با همین مضمون نیز وارد شده که نشان از اهمیت این مسئله است(برخی موارد را از اینجا ببینید). اگر بخواهیم در عصر ائمه(ع) یک مصداق کامل برای این نوع نگاه معرفی کنیم که اساسا هیچ اعتقادی به مردم و #مردم_سالاری ندارد بلکه شیوه حکومت آنها، مبتنی بر تحقیر، بردگی و خوار کردن مردم چیده شده، باید به #حکمرانی_بنی_امیه و معاویه اشاره کرد. در ادامه به یک گزارش در این زمینه اکتفا میشود، هرچند قبلا نیز به چندین مورد از این گزارشات اشاره کردیم. 🔰 #وقعة_الصفین نقل میکند: #حضرت_امیر در نامه ای به #عمرو_بن_عاص میگوید: «اى ابوعبداللّه! اجر خود را ضايع نکن و با #معاويه در راه باطلش همراهى نکرده و مسیر خود را از او جدا کن؛ چرا كه معاويه، #مردم را خوار و #حقیر مى‌شمارد و براى حق، ارزشى قائل نيست.» (فَلا تُحبِط أجرَكَ أباعَبدِاللّه، و لاتُجارِيَنَّ مُعاوِيَةَ في باطِلِهِ‌، فَإِنَّ مُعاوِيَة غَمَصَ‌ النّاسَ و سَفِهَ الحَق) 📌پ.ن: چرا استکبار به دنبال تحقیر مردم است؟ ▫️اساسا اگر بتوان این احساس و نگاه را در انسانی ایجاد کرد که از دیگران حقیرتر و پست‌تر است، می‌توان به راحتی بر او #تسلط_روانی پیدا کرد. در طول تاریخ، مستکبران پیوسته با همین شیوه پیش رفته و بر مردم حاکم شده‌اند. ▫️#فرعون از جمله مستکبرانی است که از این شیوه برای حاکم شدن بر مردم استفاده کرده است: «فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطاعُوهُ إِنَّهُمْ كانُوا قَوْماً فاسِقين‏»(زخرف:54) یعنی فرعون قوم خود را تحقیر و کوچک کرد و لذا مردم #اطاعتش کردند، چرا که آن‌ها مردمی منحرف بودند. ▫️اگر دیروز مصداق کامل استکبار، فرعون و معاویه بودند، امروز مصداق اتمّ آن #امریکا و #تمدن_وحشی_غرب است که #اسرائیل میوه همین شجره خبیثه میباشد. ▫️البته شیوه آنها در ظاهر کرامت انسان و #دموکراسی است اما در واقع، با انواع و اقسام روش ها، به دنبال تحقیر و تحمیل نظر خود بر مردم اند که نتیجه اش #بردگی و سلب آزادی آنهاست. در واقع با #شعار_آزادی، از مردم #سلب_آزادی میکنند. ▫️ «#استکبار یعنی سلطه‌ی اقتصادی و نظامی و فرهنگی همه‌جانبه و #تحقیر_ملّتها. ملّت ایران را تحقیر کردند، سالها تحقیر کردند.» (۱۴۰۳/۰۸/۱۲) (برخی از دیگر سخنان آیت الله خامنه ای دراین باره را از اینجا بخوانید) 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | #عضویت👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9

💠 «جُهَلاء و حُمَقاء شیعه» در کلام امام زمان(عج) 🔰 اخیرا کلیپ هایی از برخی اهل هیئت منتشر شد که #غلوهایی درباره امیرالمومنین(ع) داشتند. #مرحوم_طبرسی در احتجاج، توقیعی از امام زمان در پاسخ به محمّد بن علىّ بن هلال كرخى آورده اند که پیرامون همین مسئله(#غلات_شیعه) است. حضرت در آنجا میفرمایند: 🔺اى محمّد بن علىّ! افرادى #احمق و #جاهل از شيعيان و گروهى كه مذهبشان به اندازه بال مگسى ارزش ندارد، خاطرم را آزرده ‏اند! من خداوندِ لا شريك را به گواهى میگيرم و تنها همان شهادت كافى است، و نيز رسول خدا و تمام ملائكه و انبياء و اولياء را به شهادت می‏گيريم. و نيز تو را و تمام كسانى كه نامه ‏ام را خواهند دید گواهی میگیرم كه: (يَا مُحَمَّدَ بْنَ عَلِيٍّ قَدْ آذَانَا جُهَلَاءُ الشِّيعَةِ وَ حُمَقَاؤُهُمْ وَ مَنْ دِينُهُ جَنَاحُ الْبَعُوضَةِ أَرْجَحُ مِنْهُ فَأُشْهِدُ اللَّهَ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ وَ كَفى‏ بِهِ شَهِيداً وَ رَسُولَهُ مُحَمَّداً(ص) وَ مَلَائِكَتَهُ وَ أَنْبِيَاءَهُ وَ أَوْلِيَاءَهُ(ع) وَ أُشْهِدُكَ وَ أُشْهِدُ كُلَّ مَنْ سَمِعَ كِتَابِي هَذَا:) 🔺من در پيشگاه خدا و رسولش، از تمام كسانى كه معتقدند ما غيب را میدانيم يا در مِلك خدا مشاركت داريم و جايگاه ما را در مكانى جز آن محلّى كه مورد رضايت خدا بوده و براى همان خلق فرموده، قرار دهد يا از مواردى كه برايت تفسير كردم و در ابتداى نامه آشكار نمودم، تعدّى و تجاوز كند، از تمام آنها همه و همه ابراز #بيزارى و #برائت می‏كنم!! (أَنِّي بَرِي‏ءٌ إِلَى اللَّهِ وَ إِلَى رَسُولِهِ مِمَّنْ يَقُولُ إِنَّا نَعْلَمُ الْغَيْبَ وَ نُشَارِكُهُ فِي مُلْكِهِ أَوْ يُحِلُّنَا مَحَلًّا سِوَى الْمَحَلِّ الَّذِي رَضِيَهُ اللَّهُ لَنَا وَ خَلَقَنَا لَهُ أَوْ يَتَعَدَّى بِنَا عَمَّا قَدْ فَسَّرْتُهُ لَكَ وَ بَيَّنْتُهُ فِي صَدْرِ كِتَابِي) 🔺و تمام شما را به گواهى می‏گيرم: هر كسى را كه من از او اظهار #برائت می‏كنم، بی ‏شكّ خداوند و ملائكه و رسولان و اولياء، همگى از او بيزارند. (وَ أُشْهِدُكُمْ أَنَّ كُلَّ مَنْ نَبْرَأُ مِنْهُ فَإِنَّ اللَّهَ يَبْرَأُ مِنْهُ وَ مَلَائِكَتُهُ وَ رُسُلُهُ وَ أَوْلِيَاؤُهُ) 🔺و من این توقيع را به صورت امانت بر گردن تو و هر كه آن را استماع نمايد نهادم كه آن را از احدى از شيعيان و موالى ما كتمان و پنهان نسازد، تا اين مطالب بر تمامى آنان آشكار و ظاهر گردد، شايد خداوند از ايشان جبران فرموده و آنان به #دين_حقّ مراجعت كنند، و از راهى كه آخرش را نمی‏دانند و به آن نخواهند رسيد باز ايستند. (وَ جَعَلْتُ هَذَا التَّوْقِيعَ الَّذِي فِي هَذَا الْكِتَابِ أَمَانَةً فِي عُنُقِكَ وَ عُنُقِ مَنْ سَمِعَهُ أَنْ لَا يَكْتُمَهُ لِأَحَدٍ مِنْ مَوَالِيَّ وَ شِيعَتِي حَتَّى يَظْهَرَ عَلَى هَذَا التَّوْقِيعِ الْكُلُّ مِنَ الْمَوَالِي لَعَلَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَتَلَافَاهُمْ فَيَرْجِعُونَ إِلَى دِينِ اللَّهِ الْحَقِّ وَ يَنْتَهُونَ عَمَّا لَا يَعْلَمُونَ مُنْتَهَى أَمْرِهِ وَ لَا يَبْلُغُ مُنْتَهَاهُ) 🔺پس هر كه نامه مرا فهميد و متوجه معانی آن شد و از آنچه امر و نهى ساختم، بازنگشت، اين چنين كسى شايسته #لعن_خداوند و آن بندگان‏ صالحى كه برايت گفتم است. (فَكُلُّ مَنْ فَهِمَ كِتَابِي وَ لَا يَرْجِعُ إِلَى مَا قَدْ أَمَرْتُهُ وَ نَهَيْتُهُ فَقَدْ حَلَّتْ عَلَيْهِ اللَّعْنَةُ مِنَ اللَّهِ وَ مِمَّنْ ذَكَرْتُ مِنْ عِبَادِهِ الصَّالِحِينَ) 📚 الإحتجاج على أهل اللجاج(للطبرسي)، ج‏2، ص474. 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | #عضویت👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9

💠 از «فریادهایِ بی‌ثمر» تا «کنش‌هایِ پنهانیِ موثر» (تأملی در نوع مواجهه با مخالفان) 🔰 امیرالمومنین(ع): ▫️«غَضَبُ الجاهِلِ في قَولِهِ‌، و غَضَبُ العاقِلِ في فِعلِه» (بحارالانوار) ▫️خشم #جاهل و نادان در گفتار اوست و خشم #عاقل و خردمند در رفتار او. 🔰 پیامبر(ص): ▫️«اَلْمُؤْمِنُ قَلِيلُ اَلْكَلاَمِ كَثِيرُ اَلْعَمَلِ وَ اَلْمُنَافِقُ كَثِيرُ اَلْكَلاَمِ قَلِيلُ اَلْعَمَلِ» (تحف العقول) ▫️مومن، کمتر #حرف میزند و بیشتر #عمل میکند اما منافق بیشتر حرف زده و کمتر عمل میکند. 📌پ.ن: 🔺این سخن، تنها توصیه‌ای اخلاقی برای خویشتنداری فردی نیست، بلکه صورت‌بندی دقیقی از دو نوع مواجهه با مخالفان را پیش‌روی ما می‌گذارد؛ یکی #سطحی و هیجانی، اما دیگری #عمیق و سنجیده. در این دوگانه‌ی معنادار، تمایز میان خِرد و جهل، بلوغ و خامی، و اثر و ادعا پدیدار می‌شود. 🔺#نادان، مخالفت را تاب نمی‌آورد؛ دهان به اعتراض، دشنام یا داد و فریاد می‌گشاید، بی‌آنکه بداند صدایش چون فریادی در باد، جز پژواکی #بی‌اثر نخواهد بود. او گمان می‌برد شدتِ صدا، نشانه‌ی قدرت است؛ حال آنکه خردمند می‌داند گاه سکوت، #فریاد_عقلانیت است، و گاه کنش خاموش، به مثابه تیغی برّان و موثر. 🔺تصور کنیم مدیری خطایی کرده، یا اشکال و فسادی در زیرمجموعه‌اش دیده می‌شود. در چنین بزنگاهی، دو مسیر پیش روی ماست: 1️⃣ راه نخست: آن است که خطا و فساد را همان ابتدا برملا کرده و فریاد بزنیم و #افشا کنیم؛ که در اغلب موارد، نه اصلاحی در عمل رخ خواهد داد و نه نتیجه‌ای درخور. 2️⃣راه دوم: مسیری است با یک سلسله #کنش_های_پنهان و سنجیده: گفت‌وگو با فرد مسئول یا بالادستی آن، ورود هوشمندانه از مسیر حقوقی، یا استفاده از ظرفیت‌های غیرعلنی برای اصلاح مؤثر؛ که در عمده موارد، اثر اصلاحی را به دنبال خواهد داشت. 🔺این دو راه، هر دو مشروع‌اند، اما تفاوتشان در «#ثمره» است. گاه فریاد، صرفاً پژواکی در باد است، و گاه سکوتی هدفمند، درختی از تغییر می‌رویاند. 🔺گاهی همین مسئله نسبت به مخالفین ما مطرح میشود، حرف اینجا نیز صادق است. لذا در دنیایی که فریاد، جای استدلال را گرفته، و بروز هیجان در فضای مجازی به‌جای تغییر واقعی نشسته است، این روایت علوی ما را به بازنگری در شیوه‌ی مواجهه با مخالف، فرا می‌خواند. تاریخ، قضاوت خواهد کرد که بسیاری از تغییرات بزرگ، نه با #خشم_آشکار، که با #صبر_اندیشمندانه و کنش‌های دقیق پنهانی و کم‌صدا آغاز شدند. 🔺خردمند، به‌جای آنکه خود را خرج #هیاهوی_بی‌فرجام کند، سرمایه‌ی وجود خویش را در #کنشی_هدف‌مند و آرام، اما برهم‌زننده‌ی #ساختارهای_ناعادلانه صرف می‌کند. امروز، جامعه بیش از هر زمان، نیازمند فرهنگ #مخالفتِ_مؤثر است. مخالفتی که نه لزوما در «لحن تند»، «فریاد» و «غوغا»، بلکه در «طرح بدیل و جامع»، «اصلاح» و «راهبرد» پدیدار می‌شود. ‼️اما با نگاهی عمیق‌تر، درمی‌یابیم که مناط و #معیار_اصلی در این روایت، «اثرگذاری در عمل» است. با این ملاک، اگر در موقعیتی خاص، فریاد، ثمربخش‌تر از سکوت باشد، آری، آن فریاد دیگر نه «خشم جاهل»، بلکه «#خشم_عاقل» است. و اگر سکوت و خویشتنداری، نتیجه‌ای ژرف‌تر به بار آورد، همان کنش خاموش، «#برترین_فریاد» است. 🔆 یعنی گاه در موقعیتی میبینیم که اتفاقا تاثیر، در فریاد و هیاهوست، و در اینجا کنش های پنهانی، صرفا امری بی نتیجه و انفعالی است لذا در اینجا باید کار را با فریاد پیش برد، اما این فریاد دیگر «فریاد جاهلانه» نیست، بلکه «#فریاد_عاقلانه» است. 🔺«#خشم_خردمندانه» همان چیزی است که در ادبیات دینی، از آن تعبیر به «#تقیه» میکنیم. یعنی «#تکتیک های_متغیر» و روش های متعدد، در عین اصول و «#راهبردهای_ثابت». 🔺لذا معنای روایت، این نیست که انسان عاقل، همواره سکوت کرده و هیچ‌گاه فریاد نمی‌زند، چه اینکه حضرت میفرمایند: «مَنْ عَقَلَ اِسْتَقَالَ» (غررالحکم) یعنی عاقل در موضع درست خود، به دنبال سخنوری و تبیین است. 🔺بلکه بدین معناست که عاقل، همیشه صحنه را به درستی دیده و با لحاظ موقعیت، روش صحیح را انتخاب میکند، نه اینگونه است که با دهن‌لَقی، #بی_صبری و دریده‌گویی، مشت خود را در برابر دشمنان باز کند و #طرح_ولیّ را بهم زند؛ نه اینگونه است که با #سکوت_منفعلانه خود، کمک به پیشبرد #طرح_دشمن بکند. بلکه با تدبیری شگفت، افکار عمومی را آماده ساخته، و با صبر و حکمت، طرف مقابل را ناگزیر «#وادار» به پذیرش خواسته‌های برحق خود می‌کند. 📌📌اما چرا در این روایات، فریاد و زیاد حرف زدن و کم عمل کردن، به جاهل و منافق نسبت داده شده و عکس آن به عاقل و مومن؟ چون #عمده_مواقع، فریاد و هیاهو، بی ثمر است، اکثرا ولو با نیت درست، این روش، مثمر به نتیجه نیست اما در مقابل چون کنش های پنهان، موثرتر بوده، لذا حضرت چنین تعبیر کرده اند. ➕ بیانی از آیت الله خامنه ای در این زمینه 📍آیات و روایات اجتماعی|عضو شوید📍