آیات و روایات اجتماعی
💠 عقلانیت دینی، تعاملی چند بُعدی و پیچیده
🔸در تفسیر منسوب به #امام_حسن_عسکری(ع) ص586 روایتی بسیار مهم نقل شده که #امام_سجاد(ع) فرمودند: دو نفر از اصحاب #اميرالمؤمنين(ع) که يكى از آنها را #مار گزیده بود و دیگری را نیز #عقرب نیش زده بود، درحالی که هر دو از درد و ناراحتی گریه میکردند، محضر حضرت آمدند که مثلا حضرت کاری برایشان بکند.
🔸حضرت فرمود: این بلا هنوز تمام نشده و ادامه دارد. لذا آن دو را به منزلشان بردند و هر دو تا دو ماه همچنان درگیر این مریضی و ناراحتی بودند.
پس از دو ماه، حضرت امیر به دنبال آنها فرستاد. در مسیر که آن دو را می آوردند، اینگونه گمان میشد که اینها از شدت درد و ناراحتی حتما خواهند مرد، از بس درد داشتند.
🔸حضرت به آنها فرمود: حال شما چطور است؟ گفتند: بسيار درد شدیدی داریم. حضرت فرمود: #استغفار كنيد از گناهى كه موجب اين ناراحتى و درد براى شما شد و به خدا پناه ببريد از آنچه موجب از بين رفتن اجرتان و شدت #گناه برايتان گرديد و اين ناراحتى فقط بواسطه گناهى بود كه مرتكب شديد.
🔸به حضرت گفتند ماجرا چیست؟ حضرت به یکی از آنها رو کرد و فرمود:
فلانی يادت مى‌آيد فلان روز كه فلان كس به #سلمان_فارسی، چون ما را #دوست ميداشت، زخم زبان و طعنه زد ولى تو هیچ به او نگفتی و از سلمان دفاع نکردی، درحالیکه آن روز #تکلیف و وظیفه تو دفاع از سلمان بود چون اگر دفاع میکردی، آن شخص و آن افرادی که آنجا بودند، نه میتوانستند به خودت آسیب و ضرری بزنند و نه به خانواده و فرزندانت، و نه به مالت.
اما تو بيشتر ملاحظه آن شخص را کردی و به خاطر #رودربایستی ای که داشتی هیچ به او نگفتی و همین باعث شد گرفتار این درد شوی.
🔸بعد حضرت ادامه میدهند که اگر ميخواهى خداوند ناراحتى و درد تو را از بين ببرد، تصميم بگير که از این به بعد هر شخصی، دوستى از ما را مورد طعنه قرار داد، در صورتى كه بتوانى او را كمك كنى، كمك نمایى و کوتاهی نکنی، مگر اینکه بترسی بر خود و خانواده و فرزند و مالت آسیبی برسد.
🔸حضرت به شخص دیگری نیز رو کرد و فرمود: تو ميدانى چرا دچار چنين درد و ناراحتى شدى؟ گفت: خیر. حضرت به او گفت:
يادت هست وقتى #قنبر خادم من آمد و تو پيش فلان ستمگر ايستاده بودى و تو برای احترام به قنبر از جاى خود بلند شدی و این حرکت تو به خاطر احترام به ما بود اما آن شخص ستمگر به تو اعتراض كرد كه چرا پيش من برای قنبر بلند شدی و تو به او گفتی چرا بلند نشوم براى كسى كه ملائكه پر و بال خود را زير پايش ميگسترانند.
اين حرف تو باعث شد که آن شخص ستمگر بلند شود و قنبر را بزند و #دشنام بدهد و او را #اذیت و آزار بدهد و مرا نیز #تهدید و مجبور بکند که بر این اتفاق صبر کنم. لذا این کار تو باعث شد گرفتار این درد و ناراحتی بشوی.
🔸بعد حضرت به او میگویند: اگر میخواهی خدا به تو #عافيت بخشد، تصميم بگير از امروز نسبت به ما و هر يك از دوستان ما، كارى در مقابل دشمنانمان انجام ندهى كه موجب اذيت و آزار آنها با ما شود.
🔸بعد حضرت به عنوان نمونه اشاره به #سیره_پیامبر اکرم میکنند و میفرمایند: پيامبر اكرم با اينكه مرا بر همه مقدم ميداشت اما وقتی من در مجلسی وارد میشدم، آنگونه که جلوی پای دیگران بلند میشد، جلوی پای من بلند نمیشد، درحالی که آنها قابل مقايسه با من نبودند، چرا که پيامبر اكرم ميدانست اين كار، دشمنان را وادار ميكند عكس العملى انجام دهند كه موجب غم و ناراحتى او و من و مؤمنين شود.
📎#کلیدواژه: «يَوْمَ غَمَزَ عَلَى سَلْمَانَ الْفَارِسِيِّ فُلَانٌ وَ طَعَنَ عَلَيْهِ لِمُوَالاتِه»
📌پ.ن: این روایت اشاره به #پیچیدگی های تعاملات اجتماعی سیاسی دارد. همانطور که دفاع نکردن از مؤمن در جایی که ضرر به انسان نمی‌رسد، گناه است، تعریف بی موقع از مؤمن که موجب اذیت او میشود، هم گناه است. #تکلیف و وظیفه دینی، یک امر بسیط و یک خطی نیست بلکه نسبت به موقعیت های مختلف، متفاوت میشود.
تشخیص صحیح این مسئله، #نکته_اساسی است.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
✳️ چند کلمه ای به بهانه 9 ربیع و حواشی آن:
💠 چرا نباید به مخالفین خود دشنام داد؟
🔰 بخش اول:
🔺حتما دوستان از اتفاقاتی که عده ای از شیعیان و محبین در روز و شب #9_ربیع رقم میزنند که البته قبلا بیشتر بود و امروزه کمتر شده مطلع هستند. یکی از این مسائل که البته منحصر در این روز نیست، مسئله #دشنام دادن است.
🔺#تجربه نشان داده كه هيچگاه دشنام گفتن به #مقدسات_ديگران موجب #هدايت گمراهان نمي شود بلكه برعكس آنان را به #لجاجت و مقابله به مثل وادار مي كند.
🔺لذا اهل بيت(ع) به شيعيان يادآور مي شدند: همانگونه که خداوند از دشنام گفتن، حتي نسبت به #بت_هاي_مشركان نهي فرموده است، شما نیز این سیره را مشی خود کنید.
🔺خداوند متعال در سوره انعام آیه 108 می فرماید: «وَ لَا تَسُبُّواْ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّهِ فَيَسُبُّواْ اللَّهَ عَدْوَا بِغَيرِْ عِلْمٍ»
به معبود كسانى كه غير خدا را میخوانند دشنام ندهيد، مبادا آنها نيز از روى ظلم و جهل، خدا را دشنام دهند.
لذا پرهيز از دشنام، يك #اصل_قرآني و اسلامي است.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
🔰 بخش دوم:
#حضرت_امیر(نهج البلاغه، خطبه206) در جنگ #صفین، وقتی شنید گروهی از اصحاب شروع کردند به دشنام دادن به سپاهیان #شام، فرمود:
➕«إِنِّي أَكْرَهُ لَكُمْ أَنْ تَكُونُوا سَبَّابِينَ وَ لَكِنَّكُمْ لَوْ وَصَفْتُمْ أَعْمَالَهُمْ وَ ذَكَرْتُمْ حَالَهُمْ كَانَ أَصْوَبَ فِي الْقَوْلِ وَ أَبْلَغَ فِي الْعُذْر»
🔸 من نمی پسندم كه شما به مردم شام #دشنام بدهيد اما بهتر این است که كردار و #رفتار_غلط آنها را بيان و #نقد كنید. یعنی به جای فحش دادن، کار اشتباه آنها را گوش زد کنید.
🔸 چرا؟ چون این روش، #نتیجه_بخش و #موثر خواهد بود، چه اینکه اساسا هدف لشکر اسلام، #هدایت انسان هاست و این مهم، با روش فحش دادن، پیش نمیرود.
🔸 بعد حضرت تاکید میکنند به جای دشنام دادن، به آنها بگویید:
بار خدايا خون هاى ما و آنها را از ريختن حفظ فرما، و ميان ما و آنها را اصلاح نما، و آنان را از گمراهيشان رهانیده و هدایت کن.
(وَ قُلْتُمْ مَكَانَ سَبِّكُمْ إِيَّاهُمْ اللَّهُمَّ احْقِنْ دِمَاءَنَا وَ دِمَاءَهُمْ وَ أَصْلِحْ ذَاتَ بَيْنِنَا وَ بَيْنِهِمْ وَ اهْدِهِمْ مِنْ ضَلَالَتِهِم)
🔸 خب چرا چنین روشی؟ حضرت تاکید میکنند: تا بواسطه این روش، كسي كه نادان و #جاهل به حقّ است، آن را بشناسد و #هدایت بشود و آنكه حريص و شيفته گمراهى و دشمنى است، از آن باز ايستد.
(حَتَّى يَعْرِفَ الْحَقَّ مَنْ جَهِلَهُ وَ يَرْعَوِيَ عَنِ الْغَيِّ وَ الْعُدْوَانِ مَنْ لَهِجَ بِه)
🔸در اينجا اميرالمؤمنين(ع) در عينِ نهي از دشنامگويي، ياران خود را به #افشاگري درباره عملكردِ دشمن فرا مي خواند. لذا پرهيز از دشنامگويي به معناي #سكوت در مقابل #انحرافات نيست
بلكه به معناي #روشنگريِ_مؤدبانه و #استدلالي است كه احتمال #هدايت_مخاطبان را بيشتر مي كند و در پيشگاه خداوند و در مقابل #افكار_عمومي نيز بهتر قابل دفاع است.
📌 خب حالا این روش حضرت امیر رو بگذاریم کنار #روش_های_غلط عده ای که به جای هدایت مخالفان خویش، اساسا به دنبال #گمراهی آنها و به #لج_انداختن آنها هستند.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 بدگویی، تخریب و زدن شیعیانِ برائتیِ جاهل، ممنوع
🔺#زيد_بن_علی نقل میکند: با پدرم #امام_سجاد(ع) به مکه رفتیم. در آنجا یکی از #شیعیان_طائف را دیدیم که در حال #فحش‌دادن به #عمر و #ابوبکر است.
🔺پدرم او را مورد #توبیخ قرار داده و به #تقوای_الهی توصیه کرد. توبیخ و تذکر امام، آنقدر برای او عجیب و جدی بود که از حضرت پرسید:
تو را به صاحب این خانه کعبه قسم می‌دهم که آیا این دو نفر بر #فاطمة_زهرا(س) نماز خواندند؟ حضرت با قاطعیت پاسخ داد: خیر!
🔺زيد میگوید: وقتی آن شیعه رفت، من شروع به #دشنام و #بدگویی کردن از او کردم. پدرم به من فرمود: #بس_است! دست بردار و این کار را نکن!
(قَالَ: فَلَمَّا افْتَرَقْنَا سَبَبْتُهُ، فَقَالَ لِي أَبِي: لَا تَفْعَل)
🔺سپس به من فرمود: به خدا قسم که آن دو حتی به #رسول_خدا نماز نخواندند، چه رسد به پیکر حضرت فاطمه! و این، به آن دلیل بود که آنها مشغول #سقیفه و محکم کردن حکومت خود بودند.
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 عقلانیت دینی، تعاملی چند بُعدی و پیچیده
🔸در تفسیر منسوب به #امام_حسن_عسکری(ع) ص586 روایتی بسیار مهم نقل شده که #امام_سجاد(ع) فرمودند: دو نفر از اصحاب #اميرالمؤمنين(ع) که يكى از آنها را #مار گزیده بود و دیگری را نیز #عقرب نیش زده بود، درحالی که هر دو از درد و ناراحتی گریه میکردند، محضر حضرت آمدند که مثلا حضرت کاری برایشان بکند.
🔸حضرت فرمود: این بلا هنوز تمام نشده و ادامه دارد. لذا آن دو را به منزلشان بردند و هر دو تا دو ماه همچنان درگیر این مریضی و ناراحتی بودند.
پس از دو ماه، حضرت امیر به دنبال آنها فرستاد. در مسیر که آن دو را می آوردند، اینگونه گمان میشد که اینها از شدت درد و ناراحتی حتما خواهند مرد، از بس درد داشتند.
🔸حضرت به آنها فرمود: حال شما چطور است؟ گفتند: بسيار درد شدیدی داریم. حضرت فرمود: #استغفار كنيد از گناهى كه موجب اين ناراحتى و درد براى شما شد و به خدا پناه ببريد از آنچه موجب از بين رفتن اجرتان و شدت #گناه برايتان گرديد و اين ناراحتى فقط بواسطه گناهى بود كه مرتكب شديد.
🔸به حضرت گفتند ماجرا چیست؟ حضرت به یکی از آنها رو کرد و فرمود:
▫️فلانی يادت مى‌آيد فلان روز كه فلان كس به #سلمان_فارسی، چون ما را #دوست ميداشت، زخم زبان و طعنه زد ولى تو هیچ به او نگفتی و از سلمان دفاع نکردی، درحالیکه آن روز #تکلیف و وظیفه تو دفاع از سلمان بود
▫️چون اگر دفاع میکردی، آن شخص و آن افرادی که آنجا بودند، نه میتوانستند به خودت آسیب و ضرری بزنند و نه به خانواده و فرزندانت، و نه به مالت.
اما تو بيشتر ملاحظه آن شخص را کردی و به خاطر #رودربایستی ای که داشتی هیچ به او نگفتی و همین باعث شد گرفتار این درد شوی.
🔸بعد حضرت ادامه میدهند که اگر ميخواهى خداوند ناراحتى و درد تو را از بين ببرد، تصميم بگير که از این به بعد هر شخصی، دوستى از ما را مورد طعنه قرار داد، در صورتى كه بتوانى او را كمك كنى، كمك نمایى و کوتاهی نکنی، مگر اینکه بترسی بر خود و خانواده و فرزند و مالت آسیبی برسد.
🔸حضرت به شخص دیگری نیز رو کرد و فرمود: تو ميدانى چرا دچار چنين درد و ناراحتى شدى؟ گفت: خیر. حضرت به او گفت:
▫️يادت هست وقتى #قنبر خادم من آمد و تو پيش فلان ستمگر ايستاده بودى و تو برای احترام به قنبر از جاى خود بلند شدی و این حرکت تو به خاطر احترام به ما بود اما آن شخص ستمگر به تو اعتراض كرد كه چرا پيش من برای قنبر بلند شدی و تو به او گفتی چرا بلند نشوم براى كسى كه ملائكه پر و بال خود را زير پايش ميگسترانند.
▫️اين حرف تو باعث شد که آن شخص ستمگر بلند شود و قنبر را بزند و #دشنام بدهد و او را #اذیت و آزار بدهد و مرا نیز #تهدید و مجبور بکند که بر این اتفاق صبر کنم. لذا این کار تو باعث شد گرفتار این درد و ناراحتی بشوی.
🔸بعد حضرت به او میگویند: اگر میخواهی خدا به تو #عافيت بخشد، تصميم بگير از امروز نسبت به ما و هر يك از دوستان ما، كارى در مقابل دشمنانمان انجام ندهى كه موجب اذيت و آزار آنها با ما شود.
🔸بعد حضرت به عنوان نمونه اشاره به #سیره_پیامبر اکرم میکنند و میفرمایند: پيامبر اكرم با اينكه مرا بر همه مقدم ميداشت اما وقتی من در مجلسی وارد میشدم، آنگونه که جلوی پای دیگران بلند میشد، جلوی پای من بلند نمیشد، درحالی که آنها قابل مقايسه با من نبودند، چرا که پيامبر اكرم ميدانست اين كار، دشمنان را وادار ميكند عكس العملى انجام دهند كه موجب غم و ناراحتى او و من و مؤمنين شود.
📎#کلیدواژه: «يَوْمَ غَمَزَ عَلَى سَلْمَانَ الْفَارِسِيِّ فُلَانٌ وَ طَعَنَ عَلَيْهِ لِمُوَالاتِه»
📌پ.ن: این روایت اشاره به #پیچیدگی های تعاملات اجتماعی سیاسی دارد. همانطور که دفاع نکردن از مؤمن در جایی که ضرر به انسان نمی‌رسد، گناه است، تعریف بی موقع از مؤمن که موجب اذیت او میشود، هم گناه است. #تکلیف و وظیفه دینی، یک امر بسیط و یک خطی نیست بلکه نسبت به موقعیت های مختلف، متفاوت میشود.
تشخیص صحیح این مسئله، #نکته_اساسی است.
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 نحسی روزگار یا مجازات اعمال؟
🔺حسن بن مسعود نقل میکند: روزی به محضر #امام_هادی(ع) رفتم،
در حالی که انگشتم آسیب دیده بود.
همچنین یک سوارکار نیز به من برخورد کرده و شانه‌ام آسیب دید.
علاوه بر این، بخشی از لباسم نیز در شلوغی جمعیت پاره شده بود.
🔺خطاب به آن روز گفتم: «براستی که روز #شوم و #نحسی هستی! خدا مرا از شرّ تو حفظ کند.»
امام هادی(ع) فرمود:
ای حسن! تو که با ما رفت و آمد داری، چرا #گناه خودت را به گردن یک #بیگناه[=روزگار] می‌اندازی؟!
(يَا حَسَنُ! هَذَا وَ أَنْتَ تَغْشَانَا تَرْمِي بِذَنْبِكَ مَنْ لَا ذَنْبَ لَه؟)
🔺حسن میگوید: با این جمله حضرت، عقلم سر جایش آمد و فهمیدم که اشتباه کرده ام. لذا گفتم: ای مولای من! #استغفرالله، خدا مرا ببخشد.
🔺امام فرمود: ای حسن! گناه روزها چيست كه شما هر وقت خود اشتباه کرده و گرفتار #نتیجه_اعمال_خود میشوید، به روزگار #دشنام داده و آن را #شوم مینامید؟
(يَا حَسَنُ! مَا ذَنْبُ الْأَيَّامِ حَتَّى صِرْتُمْ تَتَشَأَّمُونَ بِهَا إِذَا جُوزِيتُمْ بِأَعْمَالِكُمْ فِيهَا؟)
گفتم: برای همیشه از خداوند #استغفار کرده و این #توبه من است.
🔺امام فرمود:
▫️به خدا قسم [این عذرخواهی ظاهری یا این دشنام ها] سودی برای شما ندارد.
وقتی کسی یا چیزی که تقصیر و گناهی نکرده را #سرزنش می‌کنید، قطعا خداوند نیز شما را #مجازات میکند. لذا باید این شیوه را واقعا رها کنید.
(وَ اللَّهِ مَا يَنْفَعُكُمْ وَ لَكِنَّ اللَّهَ يُعَاقِبُكُمْ بِذَمِّهَا عَلَى مَا لَا ذَمَّ عَلَيْهَا فِيهِ)
▫️ای حسن! مگر نمی‌دانی که #پاداش و #مجازات و مکافات عمل در دنیا و آخرت، بدست #خداست، اوست که دیر یا زود، جزای اعمال انسان را می‌دهد؟!
(أَ مَا عَلِمْتَ يَا حَسَنُ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْمُثِيبُ وَ الْمُعَاقِبُ وَ الْمُجَازِي بِالْأَعْمَالِ عَاجِلًا وَ آجِلا؟)
🔺عرض کردم: بله مولای من!
امام فرمود: دیگر این را تکرار نکن و حوادث ناگوار را به گردن #نحسی_ایام نینداز! و در مورد #حکم_خدا یعنی حوادث خوب و بدی که در زندگی رخ می‌دهد، نقشی برای نحس بودنِ روزها قائل نشو!
(لَا تَعُدْ وَ لَا تَجْعَلْ لِلْأَيَّامِ صُنْعاً فِي حُكْمِ اللَّه)
📚 تحف العقول، ج1، ص482.
📌پ.ن1: آیت‌الله #خامنه‌ای(19/10/1373) این مسئله را چنین توضیح میدهند:
▫️«روزها پى‌درپى ميگذرند. همه‌ى روزها هم از لحاظ وضع طبيعى در اين گيتى يكسانند، ولى بعضى از روزها به خاطر #تقديرات_الهى كه بسيارى از آن تقديرات هم با #اراده‌ى_انسان رقم زده ميشود، وضع خاصى پيدا ميكنند.
▫️يك روز ميشود روز #عاشورا كه همه‌ى تاريخ و همه‌ى بشريّت، از فيض فداكاريهاى آن روز بهره و سهم ميبرند. روزى به نام عاشورا كه هيچ ستمگرى از آن سود نديده است، خيلى باارزش است.
درواقع هميشه ستم‌كشيدگان و #طبقات_مظلوم، از خاطره‌ى عاشورا سود و بهره گرفته‌اند؛ امّا چرا چنين شد؟
▫️چون آن حادثه‌ى عظيم و آن فداكارىِ بزرگ، از #اراده شخصِ مطهّر و مقدّس معصوم(عليه السّلام) و همراهان و ياران او تراوش كرد. عاشورا را آنها عاشورا كردند و به آن عظمت بخشيدند...
▫️يك روز هم ميشود روز #غدير كه آنجا هم به اراده و #تقدير_الهى، آن عظمت را پيدا ميكند. ايام گوناگونى در تاريخ، از اين قبيل داريم.
البتّه روزهايى هم كه شخصى - يك شخص مؤثّر - در آن روزها اراده‌ى سوئى انجام ميدهد؛ يا يك #ملّت و جمعيّت، #كوتاهى و سستى از خود نشان ميدهد، در تاريخ مشخّص ميشود و ميماند.
▫️اين قِسْم روزها، #روزهاى_مظلومى هستند. مردم غالباً چنين روزهايى را #لعنت ميكنند، در حالى كه روزها گناهى ندارند. گناه از آنِ كسانى است كه روزها را با #عمل_ناپسند يا #اراده‌ى_ناميمون خودشان مستحقّ #لعن كردند.
▫️فرض بفرماييد آن روزى كه در اين كشور يك عدّه نشستند و #رضاخان را بر گُرده‌ى اين ملّت مسلّط كردند، روز #نحس و بدى است. نحوست اين روز براى خاطر كارى است كه آن عدّه انجام دادند...
كسانى كه آن روز و روزهاى مانند آن را ميشناسند، آنها را #لعنت ميكنند؛ در حالى كه لعنت متعلّق به كسانى است كه آن كارها را انجام دادند.
▫️روزها كه #گناهى ندارند... اين جريانات و حركتها، #دائمى است.
همه جاى تاريخ پر از نشانه‌هاى #تأثير_انسانها بر نوارِ گذراى ايام و ليالى است. اين، #تكليف ما را زياد ميكند.»
📌پ.ن2: #علامه_طباطبایی به صورت تفصیلی به این بحث پرداخته اند. رک: الميزان، ج19،ص71، تحت عنوان «كلام في سعادة الأيام و نحوستها و الطيرة و الفأل في فصول»
💢 آیات و روایات اجتماعی|#عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 شیوه برخورد امام کاظم(ع) با یک مسلمان ناآگاه و دفع شرّ او
🔺#شیخ_مفید در ارشاد نقل میکند:
مردى از نوادگان #عمر_بن_خطّاب که در مدينه بود، امام كاظم(ع) را #اذیت و آزار میداد و هر گاه حضرت را مى‌ديد، به ايشان و على(ع) #دشنام مى‌داد.
🔺روزى برخى از اصحاب و یاران حضرت به ایشان گفتند:
«اجازه بده تا اين #فاجر را بكُشيم»؛ امّا حضرت به شدّت آنها را از اين كار نهى كرد، نهی ای شدید و حتی برعکس از حال آن شخصی که او را اذیت و آزار میداد پرسيد.
🔺به حضرت گفتند كه آن شخص در اطراف مدينه، مشغول زراعت است. حضرت سوار مَركب شده و به مزرعه او رفت. وقتی وارد شدند، آن شخص خطاب به حضرت فریاد زد: زراعت و محصول ما را لگدمال نكن! (لا توطِئ زَرعَنا!)
🔺حضرت به ميان مزرعه رفته تا آنکه به او رسيد و از مركب، پایین آمد و نزد او نشست و با او به #خوش‌رويى و #شوخى پرداخت و به او فرمود:
«در اين کشت و زراعت خود، چه قدر هزینه كرده‌اى؟»
🔺گفت: صد دينار.
حضرت فرمود: «چه مقدار اميد دارى كه از اين زراعت سود نصيبت بشود؟»
او گفت: غيب نمى‌دانم.
🔺حضرت فرمود: «از تو غیب نخواستم بلکه گفتم بواسطه این زراعت، چه مقدار امید سود داری؟
گفت: اميدم در آن زراعت، 200 دينار است.
🔺حضرت كيسه‌اى بيرون آورد كه در آن، 300 دينار بود و فرمود:
«سود زراعتت نيز مال خودت باشد و خداوند، به همان مقدار كه اميد دارى، به تو روزى خواهد رساند».
🔺آن شخص برخاسته و پیشانی حضرت را بوسيد و از ايشان خواست تا به خاطر #جسارت و بی ادبی اش او را ببخشد. حضرت به او #لبخند زده و دور شد.
🔺پس از مدتی حضرت وارد مسجد شده و آن شخص نیز آنجا نشسته بود. هنگامى كه چشم او به حضرت افتاد، گفت: اینکه خداوند رسالت‌هاى خود را در كجا قرار بدهد، از همه داناتر است!
🔺ياران آن شخص، دور او را گرفته و به او گفتند: ماجرای تو چيست؟ پيش از اين، چيز ديگرى مى‌گفتى و او را دشنام میدادی اما الان از او تعریف میکنی؟
آن شخص به آنها گفت: آنچه الان گفتم را شنيديد؟ همین #درست است.
🔺او سپس شروع به دعوت به #امامت امام كاظم(ع) كرد [یا برای حضرت دعا کرد] که آنگاه بین خودشان جدالی درگرفت و هرکدام برای دیگری استدلال می آورد.
🔺هنگامى كه حضرت به خانه‌اش بازگشت، به اصحابشان كه خواهان كشتن آن شخص بودند، فرمود:
▫️«كدام #روش بهتر بود؟ آن روشی که شما مى‌خواستيد يا روشی که من پیاده کردم؟ من با همين روشی كه ديديد و با آن مقدار هزینه، او را #اصلاح كرده و #شرّ او را از خود، بازداشتم».
▫️(قالَ لِجُلَسائِهِ الَّذينَ سَأَلوهُ في قَتلِ العُمَرِيِّ: أيُّما كانَ خَيراً: ما أرَدتُم أم ما أرَدتُ؟! إنَّني أصلَحتُ أمرَهُ بِالمِقدارِ الَّذي عَرَفتُم، وكَفَيتُ بِهِ شَرَّهُ!)
➕مطالعه کامل روایت
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 «فقر فرهنگی» به مثابه «بزرگترین مرگ»
1️⃣ پیامبر اکرم(ص):
«فقر، #بزرگترین_مرگ است.» از حضرت پرسیده شد: منظورتان از فقر، نداشتن دينار و درهم(#فقر_اقتصادی) است؟ حضرت فرمود: «خیر، بلکه منظور، #فقر_دینی و #فقر_فرهنگی است.»
(الْفَقْرُ الْمَوْتُ الْأَكْبَرُ، فَقِيلَ لَهُ: الْفَقْرُ مِنَ الدِّينَارِ وَ الدِّرْهَمِ؟ فَقَالَ: الْفَقْرُ مِنَ الدِّين)
[تحف العقول، ج1، ص6]
2️⃣ امام صادق(ع):
«فقر، #مرگ_سرخ است.» یعنی حتی از قتل و خونریزی نیز بدتر است. راوى به حضرت میگوید: منظورتان از فقر، نداشتن دينار و درهم(فقر اقتصادی) است؟ حضرت فرمود: «خیر؛ بلکه منظور، #فقر_دينى بود.»
(الْفَقْرُ الْمَوْتُ الْأَحْمَرُ. فَقُلْتُ لِأَبِي عَبْدِالله(ع): الْفَقْرُ مِنَ الدِّينَارِ وَ الدِّرْهَمِ؟ فَقَالَ: لَا، وَلٰكِنْ مِنَ الدِّينِ)
[کافی، ج2، ص266؛ معانی الاخبار، ص259]
3️⃣ پیامبر اکرم(ص):
آیا می‌دانید #مُفلِس، بدبخت و ورشکسته واقعی کیست؟
گفته شد: در میان ما، مفلس کسی است که نه #پول و درهمی دارد و نه #دارایی و کالایی.
(قال: أَ تَدْرُونَ مَا اَلْمُفْلِسُ؟ فَقِيلَ: اَلْمُفْلِسُ فِينَا مَنْ لاَ دِرْهَمَ لَهُ وَ لاَ مَتَاعَ لَهُ)
حضرت فرمود: مفلس در امت من کسی است که:
در روز قیامت با نماز، روزه و زکات می‌آید؛ اما در عین حال، اهل #دشنام و #فحش دادن بوده است، اهل #تهمت زدن، اهل #خوردن_مال_دیگران، اهل خون ریزی، اهل درگیری و زدن دیگران.
یعنی مفلس واقعی کسی است که صرفا ظاهری از دین داشته اما در واقع، تهی از محتوای دینی بوده است.
(فَقَالَ: اَلْمُفْلِسُ مِنْ أُمَّتِي، مَنْ يَأْتِي يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ بِصَلاَةٍ وَ صِيَامٍ وَ زَكَاةٍ وَ يَأْتِي قَدْ شَتَمَ وَ قَذَفَ هَذَا وَ أَكَلَ مَالَ هَذَا وَ سَفَكَ دَمَ هَذَا وَ ضَرَبَ هَذَا)
[بحارالانوار، ج69، ص5]
📌پ.ن1:
▫️در این روایات، «فقر» نه به معنای نداشتن #سرمایه_مادی، بلکه به معنای محرومیت از «معنا، معرفت، اخلاق و #فرهنگ_دینی» است. این نگاه، فقر را صرفا یک پدیده اقتصادی نمی‌داند، بلکه آن را پدیده‌ای چندلایه و ساختاری می‌بیند که در ساحت‌های فکری، فرهنگی، اخلاقی و دینی نیز قابل تحقق است.
جامعه‌ای که از این سرمایه تهی شود، به‌رغم پیشرفت‌های صنعتی یا رفاه اقتصادی، در معرض فرسایش اخلاقی، معنوی و هویتی قرار می‌گیرد.
▫️فقر دینی و فرهنگی، حتی شامل صرفا #دارایی_ظاهری از دین نیز میشود. لذا #ظواهر_دینی کافی نیست، بلکه باید معنا و #محتوای_دینی در جان و قلب یک انسان و جامعه رسوخ کرده و عامل به آن باشد. لذا نبود آن، فرایند #فروپاشی_درونی یک جامعه را رقم می‌زند، حتی اگر در ظاهر، اهل دینداری یا دارای ثروت فروان باشد.
▫️این دو حدیث، تصویری الهیاتی-اجتماعی از فقر ارائه میدهند:
فقر، نه تنها محرومیت از پول، بلکه «#مرگ_معنا»، «فراموشی اخلاق»، و «فرسایش ایمان و عمل» است. جامعه‌ای که از دین الهی، تهی شده و اخلاق، معنا، تقوا و تعهد اجتماعی را از دست بدهد، صرفا #مرده‌ای_متحرک است. این همان چیزی است که قرآن از آن با تعبیر «كَالْأَنْعٰامِ بَلْ هُمْ أَضَل» یاد میکند.
▫️البته که فقر اقتصادی نیز خود مصیبت بزرگی است و حتی گاهی یکی از عوامل افول دین و اخلاق، همین عوامل اقتصادی است، اما در اینجا، چون در مقام مقایسه بین این دو فقر بودیم، عمده توجه بر فقر فرهنگی رفت.
📌پ.ن2:
مجموعه «#مناهج»، یکی از مجموعه هایی است که آثاری فاخر و قابل توجه برای پُر کردن خلاء فرهنگی، تولید کرده و ماموریت خود را تولید #پادکست_های_فاخر، با پشتوانه کار #پژوهشی دقیق گذاشته است.(از اینجا آثار تولیدی را ببینید:https://manahej.ir/radio/)
شخصا عمده پادکست های این مجموعه را گوش کرده و استفاده کرده ام، بسیار فاخر و با پشتوانه پژوهشی. به همه دوستان عزیز هم توصیه میکنم از آثار این مجموعه استفاده کنند.
این مجموعه، آثار خود را کاملا #رایگان منتشر کرده و عمده هزینه های آن توسط #مردم و مخاطبین تامین میشود، اما مدتی است به خاطر مسائل مالی به مشکل خورده است، خصوصا برای تامین ضرورت های اولیه.
‼️ به نظرم در این ایام #غدیر، علاوه بر کمک به موکب ها که حتما باید انجام بشود، حتما یک بخش از کمک های خود را به چنین مجموعه هایی اختصاص بدهیم که ماموریت شان، مبارزه با #فقر_فرهنگی است، آن هم با تولید آثار فاخر و پژوهشی که خودم کمتر مانند چنین مجموعه ای را سراغ دارم.
➕ برای کمک به این مجموعه: (کلید کنید)
💢 آیات و روایات اجتماعی|#عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
هدایت شده از آیات و روایات اجتماعی
💠 نحسی روزگار یا مجازات اعمال؟
🔺حسن بن مسعود نقل میکند: روزی به محضر #امام_هادی(ع) رفتم،
در حالی که انگشتم آسیب دیده بود.
همچنین یک سوارکار نیز به من برخورد کرده و شانه‌ام آسیب دید.
علاوه بر این، بخشی از لباسم نیز در شلوغی جمعیت پاره شده بود.
🔺خطاب به آن روز گفتم: «براستی که روز #شوم و #نحسی هستی! خدا مرا از شرّ تو حفظ کند.»
امام هادی(ع) فرمود:
ای حسن! تو که با ما رفت و آمد داری، چرا #گناه خودت را به گردن یک #بیگناه[=روزگار] می‌اندازی؟!
(يَا حَسَنُ! هَذَا وَ أَنْتَ تَغْشَانَا تَرْمِي بِذَنْبِكَ مَنْ لَا ذَنْبَ لَه؟)
🔺حسن میگوید: با این جمله حضرت، عقلم سر جایش آمد و فهمیدم که اشتباه کرده ام. لذا گفتم: ای مولای من! #استغفرالله، خدا مرا ببخشد.
🔺امام فرمود: ای حسن! گناه روزها چيست كه شما هر وقت خود اشتباه کرده و گرفتار #نتیجه_اعمال_خود میشوید، به روزگار #دشنام داده و آن را #شوم مینامید؟
(يَا حَسَنُ! مَا ذَنْبُ الْأَيَّامِ حَتَّى صِرْتُمْ تَتَشَأَّمُونَ بِهَا إِذَا جُوزِيتُمْ بِأَعْمَالِكُمْ فِيهَا؟)
گفتم: برای همیشه از خداوند #استغفار کرده و این #توبه من است.
🔺امام فرمود:
▫️به خدا قسم [این عذرخواهی ظاهری یا این دشنام ها] سودی برای شما ندارد.
وقتی کسی یا چیزی که تقصیر و گناهی نکرده را #سرزنش می‌کنید، قطعا خداوند نیز شما را #مجازات میکند. لذا باید این شیوه را واقعا رها کنید.
(وَ اللَّهِ مَا يَنْفَعُكُمْ وَ لَكِنَّ اللَّهَ يُعَاقِبُكُمْ بِذَمِّهَا عَلَى مَا لَا ذَمَّ عَلَيْهَا فِيهِ)
▫️ای حسن! مگر نمی‌دانی که #پاداش و #مجازات و مکافات عمل در دنیا و آخرت، بدست #خداست، اوست که دیر یا زود، جزای اعمال انسان را می‌دهد؟!
(أَ مَا عَلِمْتَ يَا حَسَنُ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْمُثِيبُ وَ الْمُعَاقِبُ وَ الْمُجَازِي بِالْأَعْمَالِ عَاجِلًا وَ آجِلا؟)
🔺عرض کردم: بله مولای من!
امام فرمود: دیگر این را تکرار نکن و حوادث ناگوار را به گردن #نحسی_ایام نینداز! و در مورد #حکم_خدا یعنی حوادث خوب و بدی که در زندگی رخ می‌دهد، نقشی برای نحس بودنِ روزها قائل نشو!
(لَا تَعُدْ وَ لَا تَجْعَلْ لِلْأَيَّامِ صُنْعاً فِي حُكْمِ اللَّه)
📚 تحف العقول، ج1، ص482.
📌پ.ن1: آیت‌الله #خامنه‌ای(19/10/1373) این مسئله را چنین توضیح میدهند:
▫️«روزها پى‌درپى ميگذرند. همه‌ى روزها هم از لحاظ وضع طبيعى در اين گيتى يكسانند، ولى بعضى از روزها به خاطر #تقديرات_الهى كه بسيارى از آن تقديرات هم با #اراده‌ى_انسان رقم زده ميشود، وضع خاصى پيدا ميكنند.
▫️يك روز ميشود روز #عاشورا كه همه‌ى تاريخ و همه‌ى بشريّت، از فيض فداكاريهاى آن روز بهره و سهم ميبرند. روزى به نام عاشورا كه هيچ ستمگرى از آن سود نديده است، خيلى باارزش است.
درواقع هميشه ستم‌كشيدگان و #طبقات_مظلوم، از خاطره‌ى عاشورا سود و بهره گرفته‌اند؛ امّا چرا چنين شد؟
▫️چون آن حادثه‌ى عظيم و آن فداكارىِ بزرگ، از #اراده شخصِ مطهّر و مقدّس معصوم(عليه السّلام) و همراهان و ياران او تراوش كرد. عاشورا را آنها عاشورا كردند و به آن عظمت بخشيدند...
▫️يك روز هم ميشود روز #غدير كه آنجا هم به اراده و #تقدير_الهى، آن عظمت را پيدا ميكند. ايام گوناگونى در تاريخ، از اين قبيل داريم.
البتّه روزهايى هم كه شخصى - يك شخص مؤثّر - در آن روزها اراده‌ى سوئى انجام ميدهد؛ يا يك #ملّت و جمعيّت، #كوتاهى و سستى از خود نشان ميدهد، در تاريخ مشخّص ميشود و ميماند.
▫️اين قِسْم روزها، #روزهاى_مظلومى هستند. مردم غالباً چنين روزهايى را #لعنت ميكنند، در حالى كه روزها گناهى ندارند. گناه از آنِ كسانى است كه روزها را با #عمل_ناپسند يا #اراده‌ى_ناميمون خودشان مستحقّ #لعن كردند.
▫️فرض بفرماييد آن روزى كه در اين كشور يك عدّه نشستند و #رضاخان را بر گُرده‌ى اين ملّت مسلّط كردند، روز #نحس و بدى است. نحوست اين روز براى خاطر كارى است كه آن عدّه انجام دادند...
كسانى كه آن روز و روزهاى مانند آن را ميشناسند، آنها را #لعنت ميكنند؛ در حالى كه لعنت متعلّق به كسانى است كه آن كارها را انجام دادند.
▫️روزها كه #گناهى ندارند... اين جريانات و حركتها، #دائمى است.
همه جاى تاريخ پر از نشانه‌هاى #تأثير_انسانها بر نوارِ گذراى ايام و ليالى است. اين، #تكليف ما را زياد ميكند.»
📌پ.ن2: #علامه_طباطبایی به صورت تفصیلی به این بحث پرداخته اند. رک: الميزان، ج19،ص71، تحت عنوان «كلام في سعادة الأيام و نحوستها و الطيرة و الفأل في فصول»
💢 آیات و روایات اجتماعی|#عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9