‌ 📚 معرفی کتاب 📙کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلام ✍🏻استاد محمدحسین رجبی دوانی ▫️در تاریخ اسلام به ویژه از دیدگاه ما شیعیان، نام «کوفه» با پیمان‌شکنی و بی‌وفایی همراه است؛ به‌گونه‌ای که هرگاه بخواهند کسانی را به دلیل چنین صفات ناپسندی، تحقیر و سرزنش کنند، آن‌ها را به کوفیان تشبیه می‌کنند. ▫️این نکته از سال‌ها پیش فکر نویسنده را به خود مشغول کرده بود که این شهر که پایگاه و خاستگاه قیام‌ها، انقلاب‌ها و مهد راویان و دانشمندان برجسته‌ای بوده، چرا چنین سوء شهرت یافته است. ▫️از سوی دیگر این سوال مطرح بود که چرا امیرالمومنین علی(ع) در میان شهرهای معتبر آن روز جهان اسلام،: کوفه را به عنوان مرکز خلافت برگزید و به رغم ناسازگاری‌ها و بی‌وفایی‌های مردم آن باز چشم امید بدان داشت. ▫️اگر بخواهیم مهم‌ترین وقایع کوفه را در زمان خلافت امیرالمومنین(ع) بازگو کنیم، شاید فتنه خوراج و درگیری حضرت با آن‌ها در ردیف اول باشد. زیرا آن‌ها از اصحاب او و اغلب قاریان قرآن و مدعی آشنایی بیشتر با تعالیم اسلام بودند. ▫️آغاز کار آن‌ها در آخرین روز جنگ صفین بود؛ وقتی که معاویه با مشورت عمروعاص، قرآن‌ها را بر نیزه آویخت و گفت بیایید هر دو طرف به آنچه در قرآن است، عمل کنیم. این پیشنهاد درست در لحظه‌ای بود که پیروزی در یک قدمی سپاه امیرالمونین(ع) بود و چیزی نمانده بود که با آخرین حملات مالک اشتر (سردار دلیر آن حضرت) کار جنگ صفین پس از هجده ماه یکسره شود. ▫️در این نوشتار کوشش شده است که نقش کوفه از لحاظ سیاسی دینی و فکری و تأثیرات آن بر تاریخ اسلام بررسی و شناسانده شود. 🔹مطالب در سه بخش ارائه گردیده است: ▫️فرایند شکل‌گیری ساختار اجتماعی کوفه: _ فتح عراق از آغاز تا سقوط مدائن _ بنای کوفه _ جغرافیای تاریخی منطقه کوفه _ ترکیب ساکنان کوفه ▫️نقش سیاسی و نظامی: _ کوفه از آغاز تا مرکزیت خلافت _ کوفه مرکز خلافت اسلامی _ کوفه در دوران امویان _ ظهور خلافت عباسیان در کوفه ▫️نقش معنوی، علمی و فرهنگی: _ مساجد مشهور کوفه _ مشاهیر صحابه و تابعین در کوفه _ کوفه مرکز نشر معارف اسلامی _ کوفه و تشیع _ نقش کوفه در پیدایش فرقه های مذهبی _ تأسیس حوزه علمیه ی نجف اشرف و پایان حیات علمی کوفه ▫️خاتمه _ بررسی نقاط قوت و ضعف کوفیان  #معرفی_کتاب #کوفه #دکتر_رجبی_دوانی #دانشکده‌ی_تاریخ 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- @HistorySociety ‌

🔹عنوان مقاله: بازخوانی چند گزارش عاشورایی بر اساس بسترشناسی حوادث قیام ✍🏻نویسندگان:  ابراهیم گودرزی  دکتر نعمت‌الله صفری فروشانی  سید محمدحسین مقدس نیان 📌چکیده‌ی مقاله: همان‌گونه که برداشت‌های گوناگون از گزارش‌های قیام عاشورا، زمینه‌ساز ارائه‌ی دیدگاه‌هایی متفاوت و گاه متعارض درباره‌ی چیستی و چرایی قیام سیدالشهدا(ع) بوده است، بازخوانی این گزارش‌ها می‌تواند زمینه‌ساز رسیدن به تحلیل‌هایی نو و ژرف از بستر و بایسته‌های رویدادهای مربوط به قیام عاشورا و در نتیجه شناخت هرچه بهتر این قیام شود. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، همراه با بازخوانی چند گزارش عاشورایی، مانند وصیت نامه سیدالشهدا(ع) به محمد بن حنفیه، ملاقات آن حضرت(ع) با فرزدق و بشر بن غالب و نوحه خوانی جنیان در منطقه‌ی خزیمیه که به وسیله مورخانی چون ابن سعد، بلاذری، طبری، ابن اعثم و شیخ مفید بیان شده است، می‌کوشد فضای زمانی و مکانی صدور این گزارش‌ها را بکاود. این بررسی نشان می‌دهد که به دلیل خلط و جابه جایی قسمتی از گزارش‌ها در برخی منابع و برخی استنتاج‌های کم اعتبار، برداشت‌هایی نادرست از اخبار عاشورایی شکل گرفته است. #معرفی_مقاله #امام_حسین_علیه‌السلام #دکتر_صفری_فروشانی #دانشکده‌ی_تاریخ ‌💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

📝 یادداشت ▫️اربعین نماد تفکر شیعی و نجات‌بخش بشر ✍🏻دکتر سید محمد حسینی اربعین امام حسین(ع) شاید یک رخداد در یک نقطه از تاریخ بوده اما پیامد و بسامدهای آن در تمام تاریخ بشر وجود داشته و خواهد داشت. اربعین جزئی از عاشورا است و چه بسا مهمتر از واقعه‌ی عاشورا... اگر عاشورا را در دو نقطه‌ی روز واقعه و جهاد تبیین تعریف کنیم اربعین خاستگاه جهاد تبیین از سوی اهل‌بیت(ع) و اصحاب است. اینجا تلاشی برای بیان ابعاد واقعه‌ی عاشورا است. در واقع اربعین رسالت عاشورایی دیگران است، برای بیان حقایق و تداوم آنچه در روز عاشورا و در کربلا اتفاق افتاد. پس اربعین به عبارتی عاشورای دیگر است با روش و هدفی بالا و والا. بر این اساس باید اربعین را با همان گستره‌ی عاشورایی آن بزرگ داشت؛ اما آنچه امروز اتفاق می‌افتد و در آن شاهد شور و شعور حسینی توأمان هستیم با تأسی از هدف و غایت عاشورا حرکتی عاشورایی است که توسعه ظاهری و فرهنگی آن ضروری است. در واقع این حرکت مقدمات تمدن بزرگی است که با محوریت تفکر عاشورایی چشم‌اندازی نجات‌بخش برای بشریت را ترسیم می‌کند. در دنیای امروز که جهالت مدرن در رنگ و لعاب تفکرات به ظاهر منسجم و زیبا، بشر را به سمت و سوی انحطاط و تباهی رهنمون می‌سازد، تمدن شیعی با محوریت اربعینی و عاشورایی می‌تواند نجات‌بخش نسل امروز و آینده بشر باشد. این‌جانب فرا رسیدن اربعین حسینی را به تمام ارادتمندان و دلدادگان سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین(ع)، به‌ویژه خانواده‌ی دانشگاه ادیان و مذاهب تسلیت و تعزیت عرض نموده و امیدوارم همواره پیرو آن امام بزرگوار در تمام عرصه‌های زندگی باشیم. #یادداشت #اربعین #دکتر_سید_محمد_حسینی #دانشکده‌ی_تاریخ ‌💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

📝 گفتگوی خبری دکتر حمیدرضا بیگدلی مدیر گروه تاریخ اسلام دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب و استاد گروه معارف دانشگاه تهران با خبرنگار بقاع نیوز درباره‌ی فلسفه‌ی اربعین 🎙دکتر حمیدرضا بیگدلی: ▫️واژه‌ی اربعین سرحلقه تکامل هر عنصری است که با گذر از ایام و رسیدن خود به عدد چهل، اوج به تکامل رسیدن است. عددی که غالب انبیای الهی را در چهل سالگی مبعوث و ظرفیت قبول دعای موسی را در چهل شب مناجات، واجد الواح تورات گردانید و نهایتا چله‌نشینی عزادارای امام حسین(ع) را به آسمان‌ها و زمین ارزانی بخشید. ▫️در این میان آنچه که این واژه را از تمام واژگان مشترک خود متمایز ساخته است، اربعین سید و سالار شهیدان کربلا، نفس مطمئنه‌ی الهی و مصداق اتم و اکمل ذبح عظیم خداوند متعال، وجود ذی جود اباعبدالله الحسین(ع) است که در وصف این اربعین ذکر این نکته بس که خداوند متعال یکی از نشانه‌های بارز ایمان یک مؤمن را زیارت اربعین امام حسین(ع) قرار داد. ▫️آنچه که اربعین حسینی را به اوج قداست خود می‌رساند و اهمیت آن را دو چندان می‌سازد در وهله‌ی اول مراجعت اسرای کربلا و اهل‌بیت(ع) عصمت و طهارت در این روز به کربلای معلی و حضور یادگار به جای مانده صحابی رسول خدا(ص)، جابربن عبدالله انصاری در کنار مزار مولایش به عنوان اولین زائر اربعین در این مکان مقدس است. ▫️با توجه به اهمیت بسیار زیادی که اربعین امام حسین(ع) از آغاز تاکنون داشته است و جایگاه ارزنده‌ی آن بیش از بیش محسوس‌تر می‌شود، بررسی یک نکته ضروری است و آن این است که آیا اهل‌بیت حسینی در اربعین سال اول به کربلا آمده‌اند یا خیر؟ ▫️در این میان محققانی همچون محدث نوری در کتاب لولومرجان، شاگرد ایشان شیخ قمی در منتهی‌الامال، شعرانی در پاورقی ترجمه نفس المهموم، استاد شهید مطهری در حماسه حسینی، دکتر محمد آیتی در بررسی تاریخ عاشورا و دکتر شهیدی در زندگانی فاطمه زهرا(س)، بر این عقیده هستند که اهل‌بیت(ع) هر چند به زیارت شهدای کربلا آمده‌اند اما در اربعین سال اول نبوده است و دلیل این مدعا را مسائلی از قبیل طولانی بودن مسافت، زمان بر شدن کسب تکلیف از یزید جهت ارسال اسرا به شام و عدم ذکر این واقعه در منابع کهن مانند تاریخ طبری، انساب الاشراف، اخبارالطوال و طبقات کبری، می‌توان دانست. ▫️اما آنچه که با جمع‌بندی منابع تاریخی و بررسی نکات دقیق آن بیان می‌شود این است که ورود کاروان اهل‌بیت(ع) در اربعین سال اول به کربلا بوده است و برای آن دلائل ذیل را می‌توان به‌طور اجمالی بیان کرد: ۱) صرف عدم نقل در منابع تاریخی متقدم دلیل بر عدم آن واقعه نیست، مثلا مفید در کتاب ارشاد خود وجود نواب اربعه در غیبت صغری را ذکر ننموده است و مضافا اینکه در برخی منابع کهن مانند الاثار الباقیه ابوریحان بیرونی، جریان اربعین ذکر شده است. ۲) وجود مسافت طولانی را هم می‌توان با محورهای مواصلاتی دیگر حل نمود و فاصله‌ی دمشق تا کربلا را که در بیشترین مسافتش ۱۱۹۰ کیلومتر است را می‌توان کمتر از ده روز طی نمود، چرا که تمام مورخان بر این مطلب اذعان دارند که امام حسین(ع) به همراه اهل‌بیت(ع) فاصله‌ی بین مکه تا مدینه را که ۴۷۰ کیلومتر است، پنج روزه طی نموده است. ۳) مهمتر از تمام دلائل فوق، این نکته را می‌توان ذکر نمود که سرمقدس امام حسین(ع) توسط امام سجاد(ع) در اربعین اول به بدن مبارک ملحق شد و امام سجاد(ع) در ایام دیگری به کربلا نیامده است. ▫️در پایان ذکر این نکته لازم است که اهمیت و تأکید بسیار زیاد فضیلت زیارت اربعین در احادیث نقل شده از امام صادق(ع) و امام حسن عسگری(ع) صرفا به دلیل حضور جناب جابر نیست بلکه واقعه‌ی مهمتری است که آن همان حضور کاروان مقدس حسینی در کربلاست. #مصاحبه #اربعین #دکتر_حمیدرضا_بیگدلی #دانشکده‌ی_تاریخ ‌💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety

🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅 📎 مروری بر محتوای کانال انجمن تاریخ اسلام و تشیع دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب 📝 لیست مقالات معرفی شده‌ی اساتید دانشکده با محوریت امام حسین(علیه‌السلام) و عاشورا 📝محتوای کانال در هفته‌ی اول اسفند 📝محتوای کانال در هفته‌ی دوم اسفند 📝محتوای کانال در هفته‌ی سوم اسفند 📝محتوای کانال در هفته‌ی آخر اسفند 📝محتوای کانال در هفته‌ی اول فروردین 📝 لیست مقالات و کتاب‌های اساتید دانشکده‌ی تاریخ با موضوع امام علی(علیه‌السلام) و شهر کوفه 📝 محتوای کانال در هفته‌ی دوم فروردین ماه 📝محتوای کانال در هفته‌ی سوم فروردین 📝محتوای کانال در هفته‌ی آخر فروردین 📝محتوای کانال در هفته‌ی اول اردیبهشت 📝محتوای کانال در هفته‌ی دوم و سوم اردیبهشت 📝معرفی اساتید دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب 📝معرفی برخی از کتاب‌های اساتید دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب 📝 محتوای کانال در هفته‌ی آخر اردیبهشت و هفته‌ی اول خرداد 📝لیست آثار اساتید دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب با محوریت امام رضا(ع) و حضرت معصومه(س) 📝محتوای کانال در هفته‌ی دوم، سوم و چهارم 📝محتوای کانال در هفته‌ی اول تیر ماه 📝 محتوای کانال در سه هفته‌ی آخر تیر ماه 📝عناوین کتاب‌های معرفی شده با محوریت امام حسین(ع) 📝مُحرم‌نامه #مروری_بر_محتوا #دانشکده‌ی_تاریخ ‌💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety

🔹عنوان مقاله: نقد و بررسی اخبار مربوط به مطلاق بودن امام حسن مجتبی(ع) ✍🏻نویسندگان:  دکتر اصغر منتظرالقائم شبنم السادات هاشمی فشارکی 📌چکیده‌ی مقاله: یکی از ابعاد قابل توجهی که در زندگی شخصیت‌های بزرگ اسلام به شمار می‌روند، بررسی حیات خانوادگی آن‌هاست. حسن بن علی(ع) امام دوم شیعیان یکی از قهرمانان بزرگ تاریخ اسلام هستندکه در دوران امامت ده ساله خود، نقش مهمی در دگرگونی‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی داشتند. درباره‌ی شرایط پیمان با معاویه و مبارزه با تحریفات و انحرافات فرهنگی و زندگی خانوادگی و همسران آن حضرت، روایات و دیدگاه‌های گوناگونی مطرح شده است، از جمله نسبت به تعداد همسران، فرزندان و نسبت ناروای مطلاق از سوی مورخان و محدثان به آن حضرت داده شده است. ولی باید دید آیا به‌راستی امام حسن مجتبی(ع) دارای همسران متعدد بوده‌اند یا این موضوع مثل بسیاری از موضوعات تاریخی به مرور ایام به وسیله‌ی دوستان ناآگاه ودشمنان مغرض شاخ و برگ پیدا کرده است و به صورت مبالغه‌آمیزی در آمده است؟ در این پژوهش با مطالعه تاریخی با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع تاریخ اسلام و کتب رجالی سعی شده است به این سؤال پاسخ داده شود که چگونه امام حسن مجتبی(ع) دارای همسران بسیاری بوده و اخبار مربوط به ده‌ها یا صدها همسر به چه صورت است؟ چگونه می‌توان نسبت مطلاق بودن به آن حضرت را پذیرفت؟ چه کسی یا کسانی برای نخستین‌بار این نسبت را به امام حسن(ع) داده‌اند؟ #معرفی_مقاله #امام_حسن_علیه‌السلام ‌💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

🔹عنوان مقاله: تحلیلی بر قیام‌های علویان در دوران امام رضا(ع) و ارتباط آن با ولایتعهدی ✍🏻نویسنده:  دکتر نعمت‌الله صفری فروشانی 📌چکیده‌ی مقاله: دوران امامت امام رضا(ع) (۱۸۳ ـ ۲٠۳ق) علاوه بر آنکه از ساحت‌های اعتقادی و فرهنگی، دورانی کم‌نظیر و بلکه بی‌نظیر است، از جهت سیاسی نیز دورانی ویژه به حساب می‌آید. فراوانی تحرک‌های علویان در آخرین سال‌های امامت آن حضرت از جمله مواردی است که به اهمیت این دوران می، افزاید. این نکته هنگامی روشن‌تر می‌شود که دریابیم جنبش‌های علویان در این زمان از جهات متعددی همچون تعداد، گستره‌ی جغرافیایی، خاندان‌های علوی شرکت کننده در آن و به کنترل درآوردن مناطق مرکزی، همچون کوفه، بصره، مکه، مدینه و نیز یمن، ویژگی خاصی می‌یابد که در دوران‌های گذشته و آینده کمتر شاهد این ویژگی‌ها می‌باشیم؛ و همین ویژگی، هاست که مامون را وامی‌دارد برای سرکوب همیشگی آن‌ها پیشنهاد خلافت و سپس ولایتعهدی امام رضا(ع) را مطرح کند. بررسی تحلیل قیام‌های علویان در این دوره و ارتباط آن با ولایتعهدی امام رضا(ع) هدف اصلی ارائه‌ی این نوشتار است. #معرفی_مقاله #امام_رضا_علیه‌السلام #دکتر_صفری_فروشانی #دانشکده‌ی_تاریخ ‌💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

💠 نکات تحقیقی(قسمت اول) 🔹فرآیند تحقیقات علمی ▫️۱. مسئله یابی انتخاب مسئله + جاگیر شدن آن مسئله در ذهن پژوهشگر ▫️۲. انتخاب روش حل مسئله برگزیدن روش تحقیق یا طراحی آن + تشریح آن روش در ذهن ▫️۳. گردآوری داده‌ها و پردازش اطلاعات ▫️٤. طبقه‌بندی، تجزیه تحلیل و تفسیر اطلاعات طبقه‌بندی مؤیدات رعایت چیدمان منطقی آن‌ها و به‌کارگیری علائم عبور تا رسیدن به نتیجه‌گیری نهایی ▫️ه. تدوین نهایی تحقیق 🔹پاراگراف‌نویسی ▫️اهمیت اهمیت پاراگراف به این دلیل است که تمام نوشته‌های علمی، پاراگراف هستند. ▫️اجزای تشکیل دهنده‌ی پاراگراف: ۱. ایده‌ی اصلی: ارائه‌ی فرضیه غیرقطعی در قالب یک جمله‌ی خبری که بخش‌های دیگر پاراگراف آن را تأیید می‌کنند؛ به دیگر سخن ایده‌ی اصلی جواب به سؤال است. در نگارش ایده‌ی اصلی بهتر است از یک جمله چالش برانگیز و جلب کننده‌ی مخاطب استفاده کنید. فرضیه یا بر اساس داده‌ها دانسته‌ها و معلومات پیشینی و یا بر اساس حدسیات شکل می‌گیرد. ۲. مؤيدات فرضیه: برای تأیید جمله‌ی اول که ایده اصلی است، باید جملاتی اضافه شوند؛ در حد اقناع مخاطب. ۳. بازخوانی یا نتیجه‌گیری: بیان دیگری از فرضیه، پس از تأیید پردازش توسط مؤیدات است که در آن مطلب جدیدی مطرح نمی‌شود؛ بلکه همان فرضیه تأیید شده توسط مؤیدات، ارائه می‌شود و درستی متغیرهای فرضیه در آن ذکر می‌شود. مؤیدات باید متغیرهای ایده‌ی اصلی را در بر بگیرد. اگر مؤیدها از پوشش متغیرهای ما غافل شود، بحث غیر منطقی است این شیوه برای آزمودن منطقی بودن یا نبودن بحث، کفایت می‌کند؛ در جمع مؤیدات باید لحاظ شود که آیا تمام مؤيدات، متغیرها را پوشش داده‌اند یا خیر. ٤. نتیجه‌گیری: نتیجه‌ی غیرمستقیم: نسبت نتیجه‌ی غیرمستقیم با ایده‌ی اصلی ما این است که تمام متغیرها یعنی عوامل قابل بررسی در ایده می‌بایست در آن موجود باشد. فرضیه‌ی جایگزین یا فرضیه‌ژ رقیب به عنوان نتیجه: با ارائه فرضیه جایگزین به عنوان نتیجه می‌توان بحث را برای پرورش و ارائه‌ی مؤیدات و اخذ نتیجه به پاراگراف بعد منتقل کرد بعد از آوردن این نوع از نتیجه، یعنی فرضیه رقیب باید در پاراگراف بعدی این فرضیه را مطرح کرده و مؤیداتی از جنس خودش داشته باشد. نتیجه‌ی مستقیم: تأیید فرضیه انتخاب شده براساس مؤيدات موجود، در این نتیجه‌گیری می‌آید. نکته‌ی مهم در نگارش نتیجه‌گیری این است که نتیجه‌گیری می‌تواند در نهایت ایده‌ی اصلی را تأیید کند یا اینکه حتی به رد ایده‌ی اصلی بپردازد. ادامه دارد... #نکات_تحقیقی #دانشکده‌ی_تاریخ ‌💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

‌ ▪️قتل‌عام مردم تهران در روز ۱۷ شهریور و در میدان ژاله(شهدا)، یکی از نقاط عطف تاریخ انقلاب اسلامی ایران به شمار می‌رود. کشتار بی‌رحمانه‌ی مردم در آن روز تجلی واقعی رژیمی بود که سعی داشت با فریبکاری، از خود چهره‌ای صلح دوست، آزادی‌خواه و مخالف با مفاسد بسازد. واقعه‌ی خونین ۱۷ شهریور نقطه‌ی پایانی بود بر حیات رژیم ستمکار پهلوی که بیش از چند ماهی پس از آن حادثه دوام نیاورد. ▪️سالروز قیام خونین ١٧ شهریور گرامی باد. #دانشکده‌ی_تاریخ ‌💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

📚معرفی کتاب 📙عُیونُ أخْبارِ الرّضا یا عیون الأخبار  ✍🏻شیخ صدوق ▫️محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی مشهور به شیخ صدوق، عالم بزرگ شیعی قرن چهارم هجری قمری است. سال تولد او پس از ۳۰۵ق، وفاتش ۳۸۱ق و مدفن ایشان شهر ری است. او را بزرگ‌ترین محدّث و فقیه مکتب حدیثی قم به شمار آورده‌ و حدود ۳۰۰ اثر علمی به او نسبت داده‌اند که بسیاری از آن‌ها مفقود شده است. کتاب من لا یحضره الفقیه از کتب اربعه شیعه یکی دیگر از آثار او است. ▫️کتاب عیون اخبارالرضا در ۶۹ باب تنظیم شده است که بخشی از آن‌ها گفته‌های خود امام رضا(ع) است و بخشی دیگر احادیثی است که او از امامان پیش از خود روایت کرده‌ است. ▫️عیون اخبار الرضا موضوع واحدی ندارد و به همین سبب در موضوعات مختلفی چون فقهی،اخلاقی، سیره و کلام از منابع مهم شیعه به شمار می‌رود. 🔹تاریخ نگارش شیخ صدوق احتمالا این کتاب را پس از وفات رکن‌الدوله بویهی، یعنی پس از سال ۳۶۶ق نگاشته است. 🔹سابقه‌ی تک‌نگاری درباره‌ی امام رضا(ع) قبل از عیون الاخبار، تک‌نگاری‌هایی درباره‌ی امام رضا(ع) نگارش یافته است، ازجمله: ▫️«وفاه الرضا» اثر عبدالسلم بن صالح معروف به ابو الصلت هروی ▫️«اخبار علی بن موسی الرضا» اثر عبد العزیز بن یحیی جلودی 🔹انگیزه‌ی تألیف بنا به گفته‌ژ شیخ صدوق در مقدمه کتاب، زمانی که صاحب بن عباد دیلمی(وزیر وقت و حاکم شیعی آن دوران) در مدح و ستایش امام رضا(ع) اشعاری را می‌سراید و آن را به او هدیه می‌دهد، ایشان نیز کتاب عیون اخبار الرضا را به پاس زحمات صاحب بن عباد نگاشته و به او اهدا می‌کند. ▫️شیخ می‌نویسد:«هدیه‌ای بهتر از این کتاب که از معارف بیکران امام رضا(ع) تألیف شده نیافتم تا در پاسخ دو قصیدۀ ابن عباد بفرستم». 🔹در این کتاب مباحث متنوعی آمده است، از جمله: ▫️چرا امام رضا(ع)، رضا نامیده شد؟ ▫️اطلاعاتی در مورد مادر امام رضا(ع). ▫️در مورد تولد حضرت رضا(ع). ▫️روایاتی که از امام هفتم در مورد جانشینی امام رضا(ع) مطرح شده است. ▫️وصیتنامه امام موسی کاظم(ع). ▫️امامت امام رضا(ع) ▫️احوالات امام موسی کاظم(ع) با هارون الرشید و موسی بن مهدی. ▫️درمورد شهادت امام هفتم(ع). ▫️در مورد ساداتی که هارون به شهادت رساند. ▫️در مورد واقفیون ▫️خطبه‌های امام رضا(ع) در مورد توحید ▫️مناظرات امام درباره‌ی توحید ▫️مناظره امام رضا(ع) با سلیمان مروزی ▫️مناظره با علمای ادیان دیگر. ▫️و... 🔹اهمیت این کتاب: عیون الاخبار از منابع مهم روایی شیعه به شمار می‌آید و مانند دیگر آثار شیخ صدوق از ارزش و اعتبار خاصی برخوردار است و پس از تألیف آن مورد استناد کتب بعدی قرار گرفته است و از مصادر بحار نیز است. ▫️میرداماد در مدح این کتاب سروده است: عیون اخبار الرضا، جلادهنده‌ای است که زنگار غم را از قلب انسان می‌زداید. در تمام روزگار و در نگاه هیچ بیننده‌ای کتابی مانند این کتاب نگاشته نشده است. هر دانشی که بخواهی در آن است و تو را بی‌نیاز می‌کند. مانند خورشید از نور هدایت می‌درخشد و آرزوی قلب را برآورده می‌سازد. 🔹پژوهش‌ها درباره‌ی کتاب: تعداد ترجمه‌ها و شروح این کتاب به پانزده شرح و بیش از ده ترجمه می‌رسد. ▫️شروح و تعلیقه‌ها مهم‌ترین شرح‌ها و تعلیقه‌ها آن عبارت‌اند از: ▫️لوامع الأنوار که توسط سیّد نعمت‌اللّه جزایری (م ۱۱۱۲ ق) نوشته شده است. ▫️شرح فارسی شیخ محمد علی حزین زاهدی گیلانی (م ۱۱۸۱ ق). ▫️شرح مولی هادی بنابی (م ۱۲۸۱ ق) از شاگردان شیخ مرتضی انصاری. ▫️شرح فارسی سید علی اصغر شوشتری اخلاقی. ▫️حواشی سید حسین مجتهد قزوینی. ▫️تعلیقات سید حسین بن حسن عاملی کرکی. ▫️ترجمه‌ها برخی ترجمه‌های این کتاب؛ ▫️ترجمه محمد صالح بن محمدباقر قزوینی. ▫️ترجمه سید جلیل میرزا ذبیح‌الله بن میرزا هدایه‌الله. ▫️ترجمه مولی علی بن طیفور بسطامی ▫️ترجمه سید علی بن محمد بن اسدالله امامی. ▫️ترجمه محمدتقی بن محمدباقر اصفهانی. ▫️ترجمه کاشف النقاب ▫️ترجمه‌ای به نام برکات المشهد المقدس. ▫️ترجمه یکی از اهل مشهد در سال ۱۲۴۵ هجری که به امر سید محمد بن سید دلدار علی نقوی نصیرآبادی نوشته شده است. ▫️ترجمه علامه مجلسی، که بخش‌هایی از کتاب را مانند خطبه الرضا (خطبه توحید امام رضا) و نیز مأموریت رجاء بن ابی زحاک برای دعوت امام رضا به خراسان را ترجمه کرده است. ▫️ترجمه‌ای از محمد باقر ساعدی خراسانی #معرفی_کتاب #امام_رضا_علیه‌السلام #شیخ_صدوق #دانشکده‌ی_تاریخ ‌💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

🔹عنوان مقاله: بررسی انتقادی دیدگاه خاورشناسان درباره‌ی سیره حکومتی امام حسن مجتبی(ع) ✍🏻نویسنده:  دکتر محمدرضا احمدی ندوشن  دکتر محمدحسن زمانی 📌چکیده‌ی مقاله: شاید بیشترین نقدها و شبهه‌افکنی‌های خاورشناسان درباره‌ی امامان شیعه، متوجه امام حسن مجتبی(ع) باشد. رویدادهای پر تنش دوران کوتاه خلافت امام(ع) که به صلح با معاویه انجامید و نیز حوادث پس از صلح، زمینه‌ساز بروز پرسش‌هایی فراوان در بین خاورشناسان شده است. پاسخ خاورشناسان به این پرسش‌ها در دو دسته کلی قابل تقسیم‌بندی است؛ دسته‌ای زبان به نقد امام(ع) گشوده‌اند و گروهی نیز با نگاهی واقع‌گرایانه به ارزیابی شرایط اجتماعی آن روزگار و رفتار سیاسی امام پرداخته و موضع سیاسی ایشان را منطقی دانسته‌اند. این مقاله پس از گزارش دیدگاه مثبت و منفی خاورشناسان، با استناد به منابع تاریخی و حدیثی، به نقد دیدگاه منفی آنان پرداخته است. #معرفی_مقاله #امام_حسن_علیه‌السلام #دانشکده‌ی_تاریخ 💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌