✳️ درس خارج #فقه استاد #مقتدایی 93/10/20 🔸 «وَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ زِيَادِ بْنِ جَعْفَرٍ الْهَمَدانِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ غَيْرِ وَاحِدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِاللَّهِ(ع) قَالَ: الْخُمُسُ عَلَى خَمْسَةِ أَشْيَاءَ عَلَى الْكُنُوزِ وَ الْمَعَادِنِ وَ الْغَوْصِ وَ الْغَنِيمَةِ وَ نَسِيَ ابْنُ أَبِي عُمَيْرٍ الْخَامِسَ.» 🔹 ابن ابی عمیر نقل می‌کند از تعداد زیادی از افراد از ابی عبدالله(علیه السلام) که خمس بر 5 چیز واجب است که چهار مورد را نقل می‌کند و مورد پنجم را فراموش کرده بود (که شاید مال مختلط به حرام باشد.) و آن چهار قسم عبارت است از : 1-کنز 2-معدن 3-غوص یعنی فرو رفتن در دریا و بدست آوردن اشیاء قیمتی. 4-غنیمت. و منافاتی هم ندارد که دیگر موارد در روایات دیگر آمده است. ✅ مرحوم آقای #خویی می‌فرماید: 🔸«فإنّ أحمد بن زياد بن جعفر الهمداني هو شيخ الصدوق و قد وثّقه صريحاً فقال: ثقة فاضل ديّن و إن لم يتعرّض له في كتب الرجال . و ما في الوسائل من ضبط: (عن جعفر) غلط، إمّا في هذه النسخة أو من صاحب الوسائل لو كان جميع نسخ الوسائل كذلك، و الصواب: ابن جعفر، كما أثبتناه، فإنّ جعفر جدّ أحمد، لا أنّه راوٍ آخر. و بالجملة: لا ينبغي التأمّل في صحّة الرواية.» 🔹 در صدر روایت شخصی بنام احمد بن زیاد بن جعفر الهمدانی است که از ابن ابی عمیر نقل می‌کند مرحوم آقای خوئی می‌فرماید در این #وسائل که ما داریم (احمد بن زیاد بن جعفر) است اما در وسائل دیگر احمد بن زیاد عن جعفر آمده باشد که (عن جعفر) غلط است بلکه (زیاد بن جعفر) صحیح است و "جعفر" شخص جداگانه و از روات سلسله این حدیث نیست بلکه جد همان "احمد بن زیاد" است و هو شیخ الصدوق و قد وثقه صریحا . یعنی احمد استادِ #شیخ_صدوق است و صریحا او را #توثیق نموده و فرموده "ثقة فاضل دَیِّنٌ" شخصی است فاضل و ثقه و دیندار. بنابراین احمد بن زیاد موثق است. ✅ در سند ، بعد از آن هم ابن ابی عمیر است و می‌فرماید عن غیر واحد از امام صادق! و #ابن_ابی_عمیر را هم قبول داریم که لایرسل و لاینقل الا عن ثقه، یعنی فقط از #ثقه نقل می‌کند و مرسلات ابن ابی عمیر هم حکم مسند را دارد پس معلوم می‌شود واسطه ای که نام نبرده ثقه بوده پس تامل و شک در صحت روایت سزاوار نیست. #خمس #رجال @Nardebane_feghahat

✳️ تقریرات درس خارج #فقه آیت الله سید موسی #شبیری_زنجانی (کتاب الصوم)، ج1، ص157-158. 🔸 مرحوم آقای #خویی بنا بر مبنای خود مرسلات #ابن_ابی_عمیر و #بزنطی و صفوان را معتبر نمی‌‌داند. ایشان می‌‌گوید: مرحوم #شیخ_طوسی که در عُدّه ادعا نموده که این راویان «لا یروون و لا یرسلون الّا عن ثقة»، در #تهذیب از این مطلب عدول نموده است و در روایتی که بعضی از این‌ها در سند وجود دارند، اشکال نموده است. ✅ اشکال به فرمایش مرحوم خویی 🔹 این فرمایش ایشان به نظر خیلی غریب می‌‌آید. تهذیب از اوّلین کتاب‌‌های شیخ طوسی است و قبل از عُدّة نگاشته شده است. تألیف تهذیب در زمان مرحوم شیخ مفید (وفات 413 ق) شروع شده است و شیخ تا اوایل صلاة را در زمان مرحوم شیخ مفید نگاشته است، به خاطر این که شیخ طوسی در اوایل تهذیب از شیخ مفید با تعبیر «الشیخ ایّده الله» یاد می کند، این‌گونه تعبیر که در نزدیک به 600 مورد در تهذیب به کار رفته تا اوائل جلد دوم (ص 3) ادامه یافته و پس از آن از شیخ مفید با عبارت «الشیخ رحمه الله» یا «الشیخ رحمه الله تعالی» یاد شده است. (اوّلین مورد آن در ج2، ص12). 🔸 از این تعابیر استفاده میشود که شیخ طوسی تهذیب را در حیات #شیخ_مفید آغاز کرده و پس از وفات وی به پایان رسانده است. ولی تألیف عدّه را در زمان مرحوم #سید_مرتضی (وفات 436 ق) شروع و پس از وفات وی به اتمام رسانده است. #رجال @Nardebane_feghahat

✳️ درس خارج #فقه استاد #مقتدایی 93/10/20 🔸 «وَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ زِيَادِ بْنِ جَعْفَرٍ الْهَمَدانِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ غَيْرِ وَاحِدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِاللَّهِ(ع) قَالَ: الْخُمُسُ عَلَى خَمْسَةِ أَشْيَاءَ عَلَى الْكُنُوزِ وَ الْمَعَادِنِ وَ الْغَوْصِ وَ الْغَنِيمَةِ وَ نَسِيَ ابْنُ أَبِي عُمَيْرٍ الْخَامِسَ.» 🔹 ابن ابی عمیر نقل می‌کند از تعداد زیادی از افراد از ابی عبدالله(علیه السلام) که خمس بر 5 چیز واجب است که چهار مورد را نقل می‌کند و مورد پنجم را فراموش کرده بود (که شاید مال مختلط به حرام باشد.) و آن چهار قسم عبارت است از : 1-کنز 2-معدن 3-غوص یعنی فرو رفتن در دریا و بدست آوردن اشیاء قیمتی. 4-غنیمت. و منافاتی هم ندارد که دیگر موارد در روایات دیگر آمده است. ✅ مرحوم آقای #خویی می‌فرماید: 🔸«فإنّ أحمد بن زياد بن جعفر الهمداني هو شيخ الصدوق و قد وثّقه صريحاً فقال: ثقة فاضل ديّن و إن لم يتعرّض له في كتب الرجال . و ما في الوسائل من ضبط: (عن جعفر) غلط، إمّا في هذه النسخة أو من صاحب الوسائل لو كان جميع نسخ الوسائل كذلك، و الصواب: ابن جعفر، كما أثبتناه، فإنّ جعفر جدّ أحمد، لا أنّه راوٍ آخر. و بالجملة: لا ينبغي التأمّل في صحّة الرواية.» 🔹 در صدر روایت شخصی بنام احمد بن زیاد بن جعفر الهمدانی است که از ابن ابی عمیر نقل می‌کند مرحوم آقای خوئی می‌فرماید در این #وسائل که ما داریم (احمد بن زیاد بن جعفر) است اما در وسائل دیگر احمد بن زیاد عن جعفر آمده باشد که (عن جعفر) غلط است بلکه (زیاد بن جعفر) صحیح است و "جعفر" شخص جداگانه و از روات سلسله این حدیث نیست بلکه جد همان "احمد بن زیاد" است و هو شیخ الصدوق و قد وثقه صریحا . یعنی احمد استادِ #شیخ_صدوق است و صریحا او را #توثیق نموده و فرموده "ثقة فاضل دَیِّنٌ" شخصی است فاضل و ثقه و دیندار. بنابراین احمد بن زیاد موثق است. ✅ در سند ، بعد از آن هم ابن ابی عمیر است و می‌فرماید عن غیر واحد از امام صادق! و #ابن_ابی_عمیر را هم قبول داریم که لایرسل و لاینقل الا عن ثقه، یعنی فقط از #ثقه نقل می‌کند و مرسلات ابن ابی عمیر هم حکم مسند را دارد پس معلوم می‌شود واسطه ای که نام نبرده ثقه بوده پس تامل و شک در صحت روایت سزاوار نیست. #خمس #رجال @Nardebane_feghahat

✳️ درس خارج #فقه استاد #مقتدایی 94/07/11 🔸 مرسله ای را مرحوم #مفید در مقنعه ذکر می‌کند: ✔️ «مُحَمَّدُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْمُفِيدُ فِي الْمُقْنِعَةِ عَنِ الصَّادِقِ(ع) قَالَ: الذِّمِّيُّ إِذَا اشْتَرَى مِنَ الْمُسْلِمِ الْأَرْضَ فَعَلَيْهِ فِيهَا الْخُمُسُ.» 🔹 ولو مرسله است ولی چون از امام صادق نقل می‌کند و گفتیم اگر مثل مفید یا صدوق اینگونه روایتی را نقل کنند معلوم می‌شود که اعتماد داشتند که این کلام امام است و چنین مرسله‌ای کمتر از مرسلات #ابن_ابی_عمیر نیست پس اعتماد مفید برای ما حجت است. #خمس @Nardebane_feghahat

✳️ #احمد_بن_هلال عبرتائی (۲) ✔️ درس خارج آیت الله محمد جواد #فاضل_لنکرانی ۷ آذر ۱۳۹۶ 🔹 بحث مهمی درباره وثاقت احمد بن هلال عبرتایی است. «عبرتا» اسم یک قریه است در نزدیکی‌های نهروان نزدیک بغداد. درباره احمد بن هلال، هم رجالیین درباره‌اش بحث دارند و هم در کتب فقهی، فقها در دو جبهه‌ مقابل‌اند، در هر جبهه‌ بزرگانی قرار دارند که در مجموع پنج دیدگاه درباره او وجود دارد: 1⃣ برخی‌ها مطلقا تضعیف کردند. 2⃣ برخی مطلقا او را توثیق کردند. 3⃣ برخی گفته‌اند آنچه را که از #حسن_بن_محبوب و #ابن_ابی_عمیر نقل می‌کند، آن هم از مشیخه‌ حسن بن محبوب یا از کتاب نوادر ابن ابی عمیر، مورد قبول است، اما بقیه روایاتش مورد قبول نیست. 4⃣ آنچه را قبل از نصب (ناصبی شدن) و در حال استقامت، نقل کرده قبول است و آنچه بعد از نصب نقل می کند، مورد قبول نیست. 5⃣ آنچه را که احمد بن هلال، متفرد به نقلش است ما قبول نمی‌کنیم؛ یعنی اگر یک روایتی است که فقط احمد بن هلال نقل کرده، نمی‌پذیریم و آنچه متفرّد به نقل آن نبود می‌پذیریم. #رجال @Nardebane_feghahat

✳️ #احمد_بن_هلال عبرتائی (۴) ✔️ درس خارج فقه آیت الله #مددی حفظه الله: ۹۳/۱۰/۲۳ 🔹 احمد بن هلال ناصبی نیست. مشکل اصلی این فرد این هست که نسخه هایش غلط داشته است، البته آدم بدی بوه است و لعن برایش صادر شده. 🔸 54 مرتبه حج و 20 بار حج پیاده رفته است. 🔹 لعن به خاطر اینکه در اون زمان مناقشه در نائب خاص، مناقشه در مذهب بود و شیعه در اضطراب بود و احمد بن هلال در آن وضعیت گفت که: «لم یثبت لی...» این جمله خیلی سنگین بود برای مذهب. این جمله اش خیلی برای ما مضر بود. لعن او به این جهات بوده است نه اینکه واقفی یا ناصبی باشد. 🔸 و در یک روایت دارد «احذروا الصوفی المتصنع». 🔹 و دارد که «روی اصول اصحابنا و مصنفاتهم». 🔸 اطلاعاتش خوب هست ولی مشکل اصلی اش این هست که نسخه اش خراب است. مثلا از نسخه ابن ابی عمیر نقل می کند که با نسخه مشهور اصحاب نمیخورده است. نجاشی هم دارند که انه یعرف و ینکر. ما روایات احمد بن هلال و غیرش را دیده ایم و دیده ایم که این نسخه اش مثلا نیم سطر زیاد دارد. خودم مقارنه کرده ام.یعرف و ینکر یعنی این. ایشان چیزی نقل میکند که آن منکر هست. نسخه ای منکر و غیر مشهور از کتاب ابن ابی عمیر مثلا. و اگر دیدیم که روایت خمس فقط به صراحت از احمد بن هلال آمده است ما اشکال میکنیم. اشکال این روایت این هست که اصلا این روایت در نسخه ابن ابی عمیر هست یا نه؟! 🔹 #یعرف_و_ینکر را به کتابش میزنیم. 🔸 در بحث صوم ببینید که از #ابن_ابی_عمیر نقل میکند احمد بن هلال و غیر او. ولی با هم فرق دارد. نیم سطر زیادی دارد مثلا. #رجال @Nardebane_feghahat

✳️ #ابن_ابی_عمیر (3) 🔸 السيد السيستاني (دام ظله) يرى حجيّة مراسيل إبن ابي عمير. #رجال @Nardebane_feghahat

✳️ #ابن_ابی_عمیر (4) ✔️ مشايخ ثلاثه (صفوان بن یحیی- بزنطی- ابن ابی عمير) فقط از ثقه نقل‌ می‌کنند ✔️ آیت الله سید علی سیستانی (حفظه الله تعالی): 🔹 أن بناء اجلاء الأصحاب و أعاظمهم -کهؤلاء- على عدم الرواية عن الضعفاء، ولكن هذا ايضاً لم يثبت كقاعدة كلية، نعم ثبت على المختار في حق ثلاثة منهم و هم محمد بن أبي عمير و صفوان بن يحيى ومحمد بن أبي نصر البزنطي. 📚 رساله لا ضرر و لا ضرار ص19 #رجال #سیستانی @Nardebane_feghahat

✳️ #ابن_ابی_عمیر (5) ✔️ آیت الله شبیری زنجانی(مدظله العالی): 🔹 محقق حلی راجع به مراسیل ابن ابی عمیر این اشکال را وارد کرده‌اند که او گاهی از ضعاف نقل می‌کند. بنابراین اگر روایتی را مرسلاً ذکر کرده باشد که واسطه در آن محذوف باشد، احتمال می‌دهیم که محذوف یکی از ضعاف باشد و در نتیجه نمی‌توان به آن تمسک کرد. #رجال #شبیری_زنجانی @Nardebane_feghahat

✳️ #ابن_ابی_عمیر (6) ✔️ درس خارج فقه آیت الله شب‌ زنده‌‌دار 1397/9/26 🔸 محقق (صاحب شرایع) در معتبر اشکال فرموده در مرسلات. فرموده درست است که این می‌گوید او از ثقه نقل می‌کند اما نامش را که نبرده. وقتی نامش را نبرده ما احتمال می‌دهیم این آدم، آدمی باشد که کسانی دیگر او را جرح کرده‌اند. ما در جاهای دیگر که نام می‌برند راوی را، می‌توانیم برویم فحص کنیم ببینیم دیگران جرح کردند یا نه؟ چون باید فحص کنیم ببینیم این حرف معارض دارد یا ندارد. آن‌جا مجال فحص برای ما وجود دارد، چون نامش را بردند؛ اما این‌جا که نام را نمی‌برند! ما چه می‌دانیم این چه کسی است! شاید کسی باشد که دیگران او را جرح کردند. #رجال @Nardebane_feghahat