💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت دوم 🔹 دانشمندان علم تجوید این هفده مخرج را در ۵ موضع طبقه‌بندی نموده‌اند: ◾️ جوف ▪️ حلق ▪️ زبان (لسان) ▪️ لب‌ها (شفتان) ▪️ خیشوم 1⃣ جوف ◾️ عبارتست از فضای خالی داخل حلق و دهان که مسیر عبور هواست. ◾️ به عقیده دانشمندان تجوید، «جوف» مخرج و محل تولید حروف مدی و حرکات است. ◾️ البته آواشناسان محل تولید اولیه حروف مدی و حرکات را حنجره (تارهای صوتی) می‌دانند و «جوف» را عامل تشدید، تقویت و کمال صدای آنها. 🔹 نکته: ◾️ حروف مدی = الف، واو و یاء بدون حرکت ◾️ حرکات = صداهای کوتاه = َ ِ ُ 📚 برگرفته از کتاب «دانش تجوید» اثر دکتر محمدرضا ستوده‌نیا #تجوید #مخارج‌حروف #جوف #ستوده‌نیا ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت سوم 2️⃣ حلق ✅ اندامی است که از پایین به حنجره (تارهای صوتی) و از بالا به دهان مرتبط است. ✅ به عقیده دانشمندان تجوید، «حلق» جایگاه تلفظ ۶ حرف است که در ۳ مخرج قرار دارند: ◾️ ابتدای حلق (نزدیک دهان = ادنی‌الحلق) محل تلفظ غ - خ ◾️ وسط حلق محل تلفظ ع - ح ◾️ انتهای حلق (نزدیک حنجره = اقصی‌الحلق) محل تلفظ ه - ء 🔹 نکته: 👈 در آثار پیشینیان تنها در «اسباب حدوث الحروف» ابن سینا (رحمه الله) چیزی جز این تقسیم‌بندی آمده است. او مخرج دو حرف ه - ء را خود حنجره (تارهای صوتی) دانسته و نه حلق. مطلبی که علم آواشناسی مدرن نیز آن را تایید می‌کند. شیخ‌الرئیس(رحمه الله) با تبحری که در طب داشت به این نکته دست یافته بود. 📚 برگرفته از کتاب «دانش تجوید» اثر دکتر محمدرضا ستوده‌نیا #تجوید #مخارج‌حروف #حلق #ستوده‌نیا ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت چهارم 3️⃣ زبان (لسان) ✅ زبان با حرکت‌های مختلف خود و به وسیله تغییر حالت و حجم دهان، کم و بیش در ادای تمامی حروف نقش دارد ✅ لکن به عقیده دانشمندان تجوید، ۱۸ حرف مستقیما به وسیله زبان تولید می‌شود و در واقع مخرج هریک از آن‌ها قسمتی از زبان است ✅ این حروف عبارتند از: ق، ک، ض، ج، ش، ی، ص، س، ز، ط، د، ت، ظ، ذ، ث، ل، ن، ر ✅ قسمت‌های مختلف زبان در علم تجوید عبارت است از: ▪️ «اقصی اللسان» یا «انتهای زبان» ▪️ «وسط اللسان» ▪️ «طَرَف اللسان» یا «سر زبان» ▪️ «حافة اللسان» یا «کناره زبان» ▪️ «جذر اللسان» یا «ریشه زبان» 📚 برگرفته از کتاب «دانش تجوید» اثر دکتر محمدرضا ستوده‌نیا #تجوید #مخارج‌حروف #زبان #ستوده‌نیا ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت پنجم 3⃣ زبان (لسان) 🔸 اقصی اللسان (انتهای زبان) 🖊 مخرج ۲ حرف «ق» و «ک» در انتهای زبان قرار دارد 📌 در تلفظ هر دو حرف، انتهای زبان بالا می‌رود و به سقف دهان (حنک اعلی) می‌خورد، هوا حبس می‌شود و به محض رها شدن، تلفظ آن‌ها صورت می‌گیرد 🔸 تفاوت «ق» و «ک» 👈 با وجود هم‌مخرج بودن، اما این دو حرف تفاوت‌هایی دارند که باعث تمیز آنها از یکدیگر می‌شود: ▪️ در تلفظ «ق» انتهای زبان به انتهای «نرم‌کام» برخورد می‌کند (چسبیده به زبان کوچک) اما «ک» کمی جلوتر از آن ▪️به عقیده اکثر دانشمندان تجوید «ق» دارای صفت «جهر» است اما «ک» را همه «مهموس» دانسته‌اند ▪️ «ق» دارای صفت «استعلاء» است اما «ک» نازک ادا می‌شود و «استفال» دارد 📚 برگرفته از «دانش تجوید»، اثر استاد محمدرضا ستوده‌نیا و «پژوهشی در علم تجوید» اثر استاد ابوالفضل علامی #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #اقصی‌اللسان #زبان ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت ششم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 وسط اللسان 🖊 مخرج ۳ حرف «ش»، «ج» و «ی» در وسط زبان قرار دارد 📌 این ۳ حرف از نزدیک شدن یا چسبیدن و کنده شدن وسط زبان به سقف دهان تولید می‌شود و البته میان آنها تفاوت‌هایی وجود دارد 🔹 تلفظ حرف ج: 📝 وسط زبان بالا می‌آید و به کام بالا می‌چسبد، هوای خارج شده از ششها را محبوس می‌کند و به محض کنده شدن حرف «ج» تولید می‌شود 🔹 تلفظ حرف ش: 📝 وسط زبان بالا می‌آید و به کام بالا بسیار نزدیک می‌شود، هوا با شدت از شکاف باریک میان زبان و کام عبور می‌کند و حرف «ش» تولید می‌شود 🔹 تلفظ حرف ی: 📝 وسط زبان به کام بالا نزدیک می‌شود، هوای خارج شده از ششها همراه با جهر از فاصله بین زبان و کام عبور می‌کند و حرف «ی» تولید می‌شود 📚 برگرفته از کتاب «دانش تجوید» اثر دکتر محمدرضا ستوده‌نیا و «پژوهشی در علم تجوید» اثر استاد ابوالفضل علامی #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #وسط‌اللسان #زبان #شجری ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت هفتم 3⃣ زبان (لسان) 🔸 وسط اللسان 🖊 مخرج ۳ حرف «ش»، «ج» و «ی» در وسط زبان قرار دارد ❓ چند پرسش ➖ چرا این حروف را «شَجْرى» یا «شَجْریّه» نامیده‌اند؟ ➖ با توجه به اشتراک مخرج این ۳ حرف، تفاوت (وجه تمایز) آنها چیست؟ ➖ آیا حرف «ی» شجری است یا جوفی؟ #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #وسط‌اللسان #زبان #شجری ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت نهم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 حافة اللسان (کناره زبان) 📌 نحوه تلفظ حرف «ض» محل اختلاف است: ▪️ ضاد قدیم و اصیل 👈 حرفی ضرسی و همراه با «استطاله» و نرمی ▪️ ضاد در گویش ساکنان برخی مناطق شمال آفریقا 👈 همانند دال مفخم و همراه با صفت شدّت (ضاد مصری) ▪️ ضاد در گویش برخی مناطق غرب آسیا 👈 از تیغه زبان و شبیه «ظ» ❓ اما تلفظ صحیح «ض» کدام است؟ 📌 تمام قراء مصری و قریب به اتفاق قاریان ایرانی «ض» را به صورت «مصری» تلفظ می‌کنند، یعنی همراه با صفت شدت (دال مفخم) 🖊این شیوه تلفظ مورد پذیرش جمهور نیز هست: 1️⃣ به دلیل سهولت ادای «ض» به این شیوه 2️⃣ و به دلیل پیروی قاریان ایرانی از مکتب اساتید مصری در تمام فنون قرائت (صوت و لحن و تجوید و ...) ❗️ اما به عقیده برخی از صاحب‌نظران: ♻️ بهتر است قاريان قرآن «ض» را آن‌گونه كه قدما توصيف نموده‌اند ادا كنند 📝 زيرا ملاك ادای حروف، تلفظى است كه فصيح‌تر یا به‌عبارتى به تلفظ اصيل نزديك‌تر باشد 🖊 و اين مهم با به کار بستن تعريف قدما از مخارج حروف و چگونگى توليد آن مُيَسَّر است 🔺 «ض» در تلفظ قديم و فصيح آن آوايى است توام با صفت «رخوت» 🔹 هنگام تلفظ آن تارهاى صوتى به ارتعاش درمى‌آيد 🔸 با برخورد اول كناره زبان با دندان‌هاى اضراس (سمت چپ يا راست) و جدا شدن آنها از يكديگر همراه با ‌كندى و استطاله سايشى در مخرج ايجاد شده، صداى «ض» تولید مى‌شود 📚 برگرفته از کتاب «دانش تجوید»، اثر دکتر محمدرضا ستوده‌نیا و «پژوهشی در علم تجوید» اثر استاد ابوالفضل علامی #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #حافةاللسان #زبان #جهر ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت دهم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 طَرَف اللسان (سر زبان) 📌 آن گونه که در منابع آمده، این موضع در تلفظ ۱۲ حرف دخیل است: ل، ن، ر، ت، د، ت، ث، ذ، ظ، ز، س، ص 🔹 سر زبان، نوک زبان، تیغه زبان، طَرَف اللسان، رأس اللسان، ظَهر الطرف، ذَلق اللسان و اسَلة اللسان معروف‌ترین اصطلاحاتی است که برای توصیف مخارج این ۱۲ حرف به کار رفته است 📚 برگرفته از کتاب «دانش تجوید» و «بررسی تطبیقی میان علم تجوبد و آواشناسی» اثر دکتر محمدرضا ستوده‌نیا و «پژوهشی در علم تجوید» اثر استاد ابوالفضل علامی #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #طرف‌اللسان #زبان ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت یازدهم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 طَرَف اللسان (سر زبان) 📌 مخرج حرف «لام» عبارتست از تیغه زبان و مقدار کمی از کنار زبان ♦️ تيغه زبان به لثه دندان‌های مقابل خود از کام بالا (ضواحک، انياب، رباعيات و ثناياى بالا) متصل مى‌گردد، به گونه‌اى كه گرفتگى مختصرى در قسمت جلوِ دهان ايجاد می‌گردد، ولى اين گرفتگى مانع خروج هوا نمى‌گردد 🖌 در اين حالت، نرم‌كام در موقعيت بالا قرار مى‌گيرد و راه عبور هوا را از بينى مى‌بندد 🔸 در اداى لام، تارهاى صوتى به ارتعاش درمى‌آيند و داراى صفت جهر است 🔹 برخی مخرج لام را «اوسع المخارج» خوانده‌اند، زیرا مخرج آن از حافةاللسان تا انتهای طرف‌اللسان است 📚 برگرفته از «دانش تجوید» اثر دکتر محمدرضا ستوده‌نیا و «پژوهشی در علم تجوید» اثر استاد ابوالفضل علامی #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #طرف‌اللسان #زبان #جهر ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت دوازدهم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 طَرَف اللسان (سر زبان) 📌 از ميان تيغه زبان و لثه دندان‌های ثناياى بالا، كمى پايين‌تر از مخرج لام، حرف «نون» پديدار مى‌شود 🖌 تيغه زبان به لثه بالا مى‌چسبد و دو طرف زبان به كناره‌هاى كام، روى دندان‌های بالا متصّل مى‌گردد. نرم‌كام به پایین می‌آید و راه عبور هوا از دهان را می‌بندد ✍ به این ترتیب مسیر عبور هوا به فضای خیشوم منحرف می‌شود و این همان صدای «غنّه» است ♦️ هنگام تلفظ «نون» تارهاى صوتى به ارتعاش درمى‌آيد و بدين سبب از حروف «جهر» شمرده مى‌شود 📚 برگرفته از «دانش تجوید» اثر دکتر محمدرضا ستوده‌نیا و «پژوهشی در علم تجوید» اثر استاد ابوالفضل علامی #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #طرف‌اللسان #زبان ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت سیزدهم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 طَرَف اللسان (سر زبان) 📌 از ميان تيغه زبان و لثه دندان‌های ثناياى بالا، كمى عقب‌تر از مخرج نون، حرف «راء» پديدار مى‌شود 🔸 مقدار كمى از پشت زبان (ظَهراللسان = ظَهرالطرف) نیز در اداى اين حرف دخالت دارد 🖌 تيغه زبان بر لثه بالا كمى عقب‌تر از مخرج نون مماس شده، طورى كه راه عبور هوا تنگ مى‌شود 🔺 در اين حالت با اندک فشار هوا تيغه زبان از لثه جدا شده، هوا در خلال زنش‌های پى‌درپى سر زبان بر لثه بالا و قسمت آغازين كام بالا خارج مى‌گردد ✍ هنگام توليد راء، تارهاى صوتى به ارتعاش درمى‌آيد و داراى صفت «جهر» است 👈 حرف راء تنها حرفى است كه با شيوه لرزشى -صفت تكرير- توليد مى‌شود. در بعضی از منابع آمده که تعداد دفعات این زنش‌ها (تکریر) ۲ یا حداکثر ۳ مرتبه باید باشد 📚 برگرفته از «دانش تجوید» اثر دکتر محمدرضا ستوده‌نیا و «پژوهشی در علم تجوید» اثر استاد ابوالفضل علامی #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #ظهراللسان #زبان ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت چهاردهم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 طرَف اللسان (سر زبان) 📌 از تماس تيغه زبان و پايه دندان‌هاى پیشین (ثنایا) بالا ۳ حرف «د، ت، ط» تولید می‌شود ◾️ در توليد اين حروف، تيغه زبان به پايه دندان‌هاى ثناياى بالا و چين خوردگی‌هاى بعد از لثه در قسمت آغازين كام بالا مى‌چسبد ◾️ كنارهاى زبان از دو طرف كام، روى دندان‌هاى كنارى وصل مى‌شود و راه عبور هوا از دهان را مى‌بندد. نرمكام نیز راه عبور هوا از بينى را مى‌بندد و هوا کاملا محبوس می‌شود ◾️ به محض باز شدنِ بست ايجاد شده در محل تيغه زبان و پايه دندان‌هاى ثنايا به يكباره ادای حرف صورت می‌گیرد 🖌 این حروف را «نِطعی» نامیده‌اند (در برخی منابع نَطعی و نِطَعی نیز آمده است). نطع به معنی سقف دهان است ♻️ برخی دلیل این نام‌گذاری را خارج شدن این ۳ حرف از سقف دهان دانسته‌اند: 👈 ويقال لها: نطعية، لخروجها من نَطْع الغار، أي: سقفه ♻️ بعضی دیگر با این نظریه موافق نبوده و دلیل نام‌گذاری را صرفا نزدیکی مخرج این ۳ حرف با نطع دانسته‌اند: 👈 تسمى هذه الأحرف الثلاثة نطعية لمجاورة مخرجها نطع غار الحنك الأعلى وهو سقفه، لا لخروجها منه كما قيل 📚 برگرفته از «دانش تجوید» اثر محمدرضا ستوده‌نیا «پژوهشی در علم تجوید» اثر ابوالفضل علامی «فن الالقاء» اثر طه عبدالفتاح مقلد «تاج‌العروس من جواهرالقاموس» اثر المرتضى الزبيدی #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #تاج‌العروس #مخارج‌حروف #طرف‌اللسان #زبان #سرزبان #نطعی ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت هفدهم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 طرَف اللسان (سر زبان) 📌 از تماس تيغه زبان و پايه دندان‌هاى پیشین (ثنایا) بالا ۳ حرف «د، ت، ط» تولید می‌شود ❇️ تفاوت میان تلفظ «ط» و «ت»: 🖌 بنا بر عقیده پیشینیان دانش تجوید، «طاء» داراى صفات «جهر» و «اطباق» است، در حالى كه «تاء» صفات «همس» و «انفتاح» دارد و اینها به ترتيب مقابل يكديگرند 📌 اما در تجوید و آواشناسی جدید، برخی از صاحب‌نظران حرف «ط» را جزو حروف «مهموسه» قلمداد کرده‌اند! و بنابراین: 🔹 «تنها تفاوت در شكل قرار گرفتن زبان هنگام اداى اين دو حرف‌ است كه در «ط» به شكل مقعّر درمى‌آيد ...» و این قول از «دکتر ابراهیم انیس» دانشمند و زبان‌شناس معاصر مصری نقل شده است ❗️ چند نکته: 1️⃣ همان‌گونه که پیش از این و در بیان اختلافات در نحوه تلفظ صحیح حرف «ض» بیان گردید، به عقیده برخی از صاحب‌نظران: ♻️ بهتر است قاريان قرآن حروف را آن‌گونه كه قدما توصيف نموده‌اند ادا كنند 📝 زيرا ملاك ادای حروف، تلفظى است كه فصيح‌تر یا به‌عبارتى به تلفظ اصيل نزديك‌تر باشد 🖊 و اين مهم با به کار بستن تعريف قدما از مخارج حروف و چگونگى توليد آن مُيَسَّر است 2️⃣ گروهی حرف «ط» را محکم‌ترین و قوی‌ترین حرف دانسته‌اند: ❇️ وأقوى الحروف على الإطلاق «الطاء المهملة» وذلك لأنه 👈 اجتمع فيها ستّ صفات قوية وليس فيها من الصفات الضعيفة شيء! 🖌 که این عبارت به صراحت با مهموس بودن حرف «ط» در تنافی است 🔹 ادامه دارد ... 📚 برگرفته از: ▪️ «پژوهشی در علم تجوید» اثر ابوالفضل علامی ▪️ «قواعد التجويد علی روايه حفص ...» اثر عبدالعزيز القارئ ▪️ «دانش تجوید» اثر محمدرضا ستوده‌نیا #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #عبدالعزیزالقارئ #مخارج‌حروف #طرف‌اللسان #زبان #تیغه‌زبان #سرزبان ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت هجدهم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 طرَف اللسان (سر زبان) 📌 از تماس تيغه زبان و پايه دندان‌هاى پیشین (ثنایا) بالا ۳ حرف «د، ت، ط» تولید می‌شود ❇️ ادامه تفاوت میان تلفظ «ط» و «ت» ❗️ چند نکته 3️⃣ تفاوت «ط» مجهور با مهموس 🟦 با دقت در شیوه تلفظ حرف «ط» در قرائت قراء مصری و غیرمصری متوجه نکته جالبی می‌شویم: 🖌 میزان صفت جهر در بین قاریان مختلف، متفاوت است 🖊 عموما قراء مصری حرف «ط» را با جهر کمتر و شدت بیشتر و قراء حجازی و خلیجی با جهر بیشتر و شدت کمتر تلفظ می‌کنند 📍 هر اندازه جهر در تلفظ حرف «ط» بیشتر باشد گویی صدای آن به «د» نزدیک می‌شود و هر اندازه کمتر باشد به حرف «ت» شباهت پیدا می‌کند 🔸 گویی حرف«ط» مخلوطی از «د» و «ت» را در خود دارد و البته به همراه استعلاء و اطباق 👈 به عنوان نمونه برای بیشترین مقدار صفت جهر می توان به تلفظ حرف «ط» در ترتیل «سعد الغامدی» و برای کمترین جهر می‌تون به قرائت استاد «راغب مصطفی غلوش» مراجعه نمود #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #طرف‌اللسان #زبان #تیغه‌زبان #سرزبان ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت نوزدهم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 طرَف اللسان (سر زبان) 📌 از تماس تیغه زبان با دندان‌هاى ثناياى پايين، حروف «س»، «ص» و «ز» ادا مى‌شود ❇️ حروف سین، صاد و زای را «اسَلی» می‌نامند 👈 اسَل به معنای هر چیز تیز و باریک است و اشاره به تیغه زبان دارد ▫️ دندان‌های پایین به دندان‌های بالا نزدیک می‌شود ▫️ تيغه زبان در محل پايه دندان‌هاى ثناياى پایین قرار مى‌گيرد ▫️ كناره‌هاى زبان به ديواره دندان‌هاى كنارى بالا مى‌چسبد، طورى كه امكان خروج هوا از دو طرف زبان وجود ندارد ▫️ نرم‌كام به بالا كشيده مى‌شود و راه عبور هوا را از بينى مى‌بندد ▫️ میان سر زبان و لثه دندان‌های پیشین بالا مجرایی تنگ ایجاد می‌شود ▫️ فشار هوا و سایش آن هنگام عبور از این گذرگاه تنگ بين زبان و لثه بالا موجب می‌شود سه حرف ياد شده به حالت «صفیر» ادا گردد 🔹 ادامه دارد ... 📚 برگرفته از: «پژوهشی در علم تجوید» اثر ابوالفضل علامی و «دانش تجوید» اثر محمدرضا ستوده‌نیا #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #اسلی #طرف‌اللسان #زبان #تیغه‌زبان #سرزبان ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت بیستم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 طرَف اللسان (سر زبان) 📌 از تماس تیغه زبان با دندان‌هاى ثناياى پايين، حروف «س»، «ص» و «ز» ادا مى‌شود ❇️ تفاوت «س» با «ز» ▫️ در تلفظ «زای» به خلاف «سین» تارهای صوتی مرتعش می‌شود (صفت جهر) ▫️ هنگام ادای حرف «ز» ربان اندکی به اهتزاز در می‌آید و صدایی شبیه صدای زنبور ایجاد می‌شود ❌ نگارنده با مورد اخیر موافق نمی‌باشد (صدای مذکور ناشی از ارتعاش تارهای صوتی است و نه لرزش زبان!) ❇️ تفاوت «س» با «ص» ▫️ در تلفظ «ص» انتهای زبان کمی به عقب و به سوی انتهای سقف دهان بالا می‌رود ▫️ همچنین جلوی زبان به لثه بالا نزدیک و گودی میان زبان (تقعّر) پدید می‌آید (صفت اطباق) 📚 برگرفته از: «پژوهشی در علم تجوید» اثر ابوالفضل علامی و «دانش تجوید» اثر محمدرضا ستوده‌نیا #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #اسلی #طرف‌اللسان #زبان #تیغه‌زبان #سرزبان ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت بیست‌ویکم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 طرَف اللسان (سر زبان) 📌 از تماس نوك و تيغه زبان با لبه دندان‌هاى ثناياى بالا سه حرف «ذال، ثاء و ظاء» ادا مى‌شود 💠 برخی اين حروف را «لثويّه» ناميده‌اند، به این دلیل که خروج آنها از نزديكى لثه است و البته برخی از دانشمندان نیز این قول را رد نموده‌اند 🖌 نوك زبان با لبه دندان‌هاى پیشین بالا در تماس قرار مى‌گيرد و هوا با فشار از فاصله ايجاد شده بين آنها عبور مى‌كند. هنگام توليد اين حروف، نرمكام به بالا كشيده شده، راه عبور هوا از بينى را مى‌بندد 📚 برگرفته از: «پژوهشی در علم تجوید» اثر ابوالفضل علامی و «دانش تجوید» اثر محمدرضا ستوده‌نیا #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #لثوی #طرف‌اللسان #زبان #تیغه‌زبان #سرزبان #ثنایا ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت بیست‌ودوم 3️⃣ زبان (لسان) 🔸 طرَف اللسان (سر زبان) 📌 از تماس نوك و تيغه زبان با لبه دندان‌هاى ثناياى بالا سه حرف «ذال، ثاء و ظاء» ادا مى‌شود 💠 تفاوت «ث» با «ذ» و «ظ» 🖌 در توليد «ذال» و «ظاء» تارهاى صوتى ارتعاش دارد، چون آواى آنها داراى «جهر» است. امّا در اداى «ثاء» تارهاى صوتى ارتعاش پيدا نمى‌كند، زيرا داراى صفت «همس» است 👈 بنابراين تفاوت آنها در ارتعاش و عدم ارتعاش تارهاى صوتى است 💠 تفاوت «ظ» با «ذ» و «ث» 🖌 «ظاء» درشت ادا می‌شود، زیرا دارای صفات «استعلاء» و «اطباق» است. اما آن دو حرف دیگر «استفال» و «انفتاح» دارند و بنابراین رقیق و نازک تلفظ می‌شوند 👈 رعايت اطباق موجب مى‌شود تا زبان هنگام تلفظ «ظ» حالت مقعّر به خود گرفته، منطبق بر كام بالا شود. در اين حالت، زبان مقدارى به عقب می‌آید و ريشه زبان به ديواره حلق و نرم‌كام نزديك مى‌شود 📚 برگرفته از: «پژوهشی در علم تجوید» اثر ابوالفضل علامی و «دانش تجوید» اثر محمدرضا ستوده‌نیا #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #طرف‌اللسان #زبان #تیغه‌زبان #سرزبان #ثنایا ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت بیست‌وسوم 4️⃣ شفتان (لب‌ها) 📌 این موضع دارای ۲ مخرج است و این حروف را تولید می‌کند: «ف»، «و»، «ب» و «م» 🖌 این ۴ حرف را «شفوی» نامیده‌اند 💠 ف: مخرج حرف «ف» لب پایین و سر دندان‎‌های پیشین بالاست ◽️ هوا بدون این‌که تارهای صوتی را مرتعش کند از حنجره می‌گذرد ◽️ نرم‌کام بالا آمده، مسیر عبور هوا از بینی را می‌بندد ◽️ سر دندان‌های ثنایای بالا روی لب پایین قرار می‌گیرد و هوا از مجرای تنگ بین آن‌ها با فشار زیاد عبور می‌کند ◽️ در اثر این سایش قوی صدای «ف» با صفت «همس» تولید می‌شود 👈 نکته: در صورت افزودن «جهر» به حرف «ف»، حرف «و» فارسی تولید می‌شود 📚 برگرفته از: «پژوهشی در علم تجوید» اثر ابوالفضل علامی و «دانش تجوید» اثر محمدرضا ستوده‌نیا #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #شفتان #شفوی #لب‌ها #ثنایا #همس ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت بیست‌وچهارم 4️⃣ شفتان (لب‌ها) 📌 این موضع دارای ۲ مخرج است و این حروف را تولید می‌کند: «ف»، «و»، «ب» و «م» 💠 و: مخرج حرف «و» لب‌هاست ◽️ هوا از حنجره می‌گذرد و تارهای صوتی را مرتعش می‌کند ◽️لب‌ها به حالت گرد (غنچه) درمی‌آید ◽️ در اثر عبور هوا از این مجرا حرف «و» تلفظ می‌شود 👈 نکته: 1️⃣ به عقیده برخی از آواشناسان، مخرج «واو» تنها لب‌ها نيستند، بلكه عقب زبان به هنگام نزديك شدن به نرم‌كام تولیدکننده این حرف است و شايد وضوح گردى لب‌ها موجب شده كه گذشتگان مخرج آن را لب‌ها بدانند 2️⃣ آواشناسان «واو» را نيز مانند «ياء» نيم‌مصوِّت ناميده‌اند، زيرا تفاوت بین آن و صداى كشيده «ـُو» تنها فضاى بين عقب زبان و نرم‌كام است که هنگام تلفظ «واو» تنگ‌تر مى‌باشد 📚 برگرفته از: «پژوهشی در علم تجوید» اثر ابوالفضل علامی و «دانش تجوید» اثر محمدرضا ستوده‌نیا #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #شفتان #شفوی #لب‌ها #ثنایا #جهر ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت بیست‌وپنجم 4️⃣ شفتان (لب‌ها) 📌 این موضع دارای ۲ مخرج است و این حروف را تولید می‌کند: «ف»، «و»، «ب» و «م» 💠 ف: مخرج حرف «ف» لب پایین و دندان‌های ثنایای بالاست ◽️ هوا بدون اینکه تارهای صوتی را مرتعش کند از حنجره می‌گذرد ◽️سر دندان‌های پیشین بالا روی لب پایین قرار می‌گیرد ◽️ در اثر عبور پرفشار هوا از این مجرا حرف «ف» تلفظ می‌شود ◽️ هنگام تلفظ این حرف نرم‌کام به بالا کشیده شده، راه عبور هوا از بینی را کاملا می‌بندد 👈 نکته: 1️⃣ این حرف را «الشَّفَوِىُّ الْأَسْنَانى» خوانده‌اند. زیرا اندام‌های سازنده آن هم دندان‌ها و هم لب‌ها هستند 2️⃣ هنگام ادای این حرف، هوا با سایش قوی از بين بريدگی‌هاى دندان‌ها و همچنين از لاى دندان‌ها و لب پايين به بيرون جريان مى‌يابد 📚 برگرفته از: «پژوهشی در علم تجوید» اثر ابوالفضل علامی و «دانش تجوید» اثر محمدرضا ستوده‌نیا #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #شفتان #شفوی #لب‌ها #ثنایا #همس ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت بیست‌وششم 4️⃣ شفتان (لب‌ها) 📌 این موضع دارای ۲ مخرج است و این حروف را تولید می‌کند: «ف»، «و»، «ب» و «م» 💠 ب: مخرج «ب» همانند «و» میان دو لب است ◽️ در تلفظ «ب» به خلاف «و» لب‌ها بر هم منطبق می‌شود ◽️هوا از ریه‌ها خارج شده، از حنجره عبور می‌کند ◽️در این حال، تارهای صوتی به ارتعاش درمی‌آید ◽️ لب‌ها بر هم منطبق شده، مسیر عبور هوا را می‌بندد ◽️هوا در پشت لب‌ها حبس و فشرده می‌شود ◽️با باز شدن ناگهانی لب‌ها «ب» به صورت انفجاری تولید می‌شود ◽️ هنگام تلفظ این حرف، انتهای نرم‌کام به بالا کشیده شده، راه عبور هوا از خیشوم را می‌بندد 📚 برگرفته از: «پژوهشی در علم تجوید» اثر ابوالفضل علامی و «دانش تجوید» اثر محمدرضا ستوده‌نیا #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #شفتان #شفوی #لب‌ها #جهر ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت بیست‌وهفتم 4️⃣ شفتان (لب‌ها) 📌 این موضع دارای ۲ مخرج است و این حروف را تولید می‌کند: «ف»، «و»، «ب» و «م» 💠 م: مخرج «م» همانند «ب» و «و» میان دو لب است ◽️هوا از ریه‌ها خارج شده، از حنجره عبور می‌کند ◽️در این حال، تارهای صوتی به ارتعاش درمی‌آید ◽️انتهای نرم‌کام پایین آمده، راه عبور هوا از دهان بسته می‌شود ◽️در مقابل، راه عبور هوا از خیشوم باز است ◽️ با عبور هوا از خیشوم، نوعی سایش ایجاد می‌شود که همان صدای «غنه» است ◽️هنگام تلفظ این حرف، همانند حرف «ب» لب‌ها کاملا بر هم منطبق است 📚 برگرفته از: «پژوهشی در علم تجوید» اثر ابوالفضل علامی و «دانش تجوید» اثر محمدرضا ستوده‌نیا #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #شفتان #شفوی #لب‌ها #جهر ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup

💡نکته تجویدی: مخارج حروف - قسمت بیست‌وهشتم (آخر) 5️⃣ خیشوم (اقصی الانف) 📌 خیشوم جایگاه خروج «غنه» است 🖌 «ن» و «م» صفت «غنه» دارند و صدای این ۲ حرف به صورت غنه از خیشوم خارج می‌شود 🔸 محل تكوين حرف «م» لب‌هاست ولى به دليل پايين آمدن نرم‌كام و بسته شدن راه خروج هوا از دهان، هوا وارد فضاى بينى شده، صداى «م» از «خيشوم» شنيده مى‌شود 🔹 مخرج حرف «ن» زبان است ولى به همان دلیل پیشین، صداى آن از «خيشوم» شنيده مى‌شود ✅ خیشوم مجرای عبور صدای «ن» و «م» است 📚 برگرفته از: «پژوهشی در علم تجوید» اثر ابوالفضل علامی و «دانش تجوید» اثر محمدرضا ستوده‌نیا #تجوید #ستوده‌نیا #علامی #مخارج‌حروف #خیشوم #غنه ✨ جلسه تخصصی قرائت ✨ @QuranYasinGroup