📒#دائره_المعارف_قران_کریم 📒
👿 #ابلیس>
💩#ماهیت_ابلیس
👺درباره این‌که #ماهیت و حقیقت ابلیس از جنّ است یا ملائکه ، دو #دیدگاه مهم وجود دارد:
👈1. #ابلیس_از_جن
🧟♂حسن #بصرى و قتاده در روایت ابن‌زید، بلخى، رمانى و بسیارى دیگر چون سیّد مرتضى، ابوالفتوح رازى ، زمخشرى ، قمى ، سید قطب و مغنیه ، ابلیس را از #جن مى‌دانند.
👺شیخ مفید، #شیعه را بر این رأى دانسته و فخر رازی آن را به #معتزله نسبت داده است .
🧟♂ بسیاری از #دارندگان این رأی ، به استناد پاره‌ای از روایات ، او را #پدر_جن ( ابوالجن ) دانسته اند ؛ در برابر حضرت #آدم که ابوالانسان است .
👺صاحبان این #رای ، افزون بر برخی روایات ، ادله #ذیل را نیز اقامه کرده‌اند :
👈الف . به #تصریح قرآن ، ابلیس از #جنیان بوده است :
* فسجدوا الّا ابلیس کان من الجنّ ففسق عن امر ربّه * ( کهف ۵۰ )
👈ب . برابر #آیات قرآن ، انسان از #خاک ، و جن از #آتش آفریده شده اند ( حجر ۲۶ و ۲۷ )
🧟♂ و طبق روایات ، آفرینش #ملائکه از نور ، ریح و روح بوده و ابلیس ، جنس خود را از #آتش معرفی کرده است :
* خلقتنی من نار و خلقته من طین ( ص ۷۶ )
💩بر این اساس ، #ابلیس از جنیان است که از #آتش آفریده شده اند .
👈 ج . ابلیس که #استکبار ورزید و از انجام فرمان خداوند سرباز زد نمی تواند از #ملائک باشد ؛
زیرا #ملائک معصومند و هرگز در برابر فرمان الهی سرپیچی و #گناه نمی کنند :
* لا یبعثون الله ما امرهم و یفعلون ما یومرون ، ( تحریم ۶ ) بلکه از #جن است که برخی فرمانبردار و برخی منحرفند :
* و انّا منّا المسلمون و منّا القاسطون * (جن ۱۴ ) ، * و انّا منّا الصالحون و منّا دون ذالک کنّا طرائق قددا * ( جن ۱۱ )
ادامه دارد ......
کانال 👇
#درسهایی_از_قران
#دائره_المعارف
#تفسیر
@Targomeh
📒#دائره_المعارف_قران_کریم 📒
👿 #ابلیس>
💩#ماهیت_ابلیس>
#ابلیس_از_جن
.... ادامه
👈 د .ابلیس که از #کافران بود و از امر الهی سر پیچید ، نمی تواند از #ملائک باشد ؛ زیرا خداوند #فرشتگان را رسولان خویش معرفی کرده است :
* جاعل الملائکه رسلا * ( فاطر ۱ ) و کفر و فسق در ساحت #رسولان الهی راه ندارد .
👈 ه . ابلیس که به #تصریح قرآن ، #ذریّه و نسل دارد ، از جن است :
* افتتّخذونه و ذریّته اولیا من دونی * ( کهف ۵۰) زیرا #جنیان دارای جنسیت ، آمیزش و در نتیجه ، توالد و تناسلند :
مردانی از #آدمیان به مردانی از #جن پناه می برند :
* و انّه کان رجال من الانسان یعوذون برجال من الجن * (جن ۶ )
👰 و در وصف #زنان بهشتی می فرماید : دست هیچ انس و #جنّی پیش از ایشان به آنها نرسیده است :
* لم یطمثهنّ انس قبلهم و لا جان * ( الرحمن ۵۶ و ۷۴ )
🧚♀ در حالی #فرشتگان از جنسیت و در نتیجه از #توالد و تناسل مبرّا هستند :
* و جعلوا الملائکه الذین عباد الرحمان انثا اشهدوا خلقهم * ( زخرف ۱۹ )
🧟♂بر اساس این دیدگاه ، #شمول فرمان سجده یا استثنای ابلیس از #ملائک نشان دهنده آن نیست که وی جزو فرشتگان بوده است ، زیرا این استثنا یا استثنای #منقطع است ؛ یعنی استثنایی است که مستثنا ( #ابلیس ) از جنس مستثنا منه ( #ملائک ) نیست که این نوع استثنا در کلام عرب متداول بوده و کاربرد فراوانی دارد یا استثنایی #متصل است ؛
👺 اما به #ادله ذیل ، در ردیف #فرشتگان شمرده می شده است :
👈۱. به علت #فزونی تعداد ملائک ، لفظ #ملائک از باب تغلیب بر ابلیس نیز اطلاق شده است .
👈 ۲. از آنجا که #ابلیس در معیت ملائک به #عبادت اشتغال داشت ، وقتی ملائک که مقامشان از وی برتر بود ،به #سجده مامور شدند ،
🧟♂ابلیس که از #جنس جن و همراه ایشان بود ، به طریق اولی به #سجده کردن سزاوار تر است .
👈۳. به دلیل آن که ابلیس از نظر #فعل ، فرشته و از جهت #نوع ، از جن بوده ، امر به #فرشتگان ، او را نیز در بر می گرفته است .
👈۴. ضمیر جمع در * #فسجدوا * به همه ماموران به سجده باز می گردد که اعم از #فرشتگان و جنیان است ؛ ولی خداوند به ذکر ملائک که با همه #علوّشان ، مامور به تذلل و #خضوع در برابر آدم بوده‌اند ،بسنده کرده است .
ادامه دارد ......
کانال 👇
#درسهایی_از_قران
#دائره_المعارف
#تفسیر
@Targomeh
📒#دائره_المعارف_قران_کریم 📒
👿 #ابلیس>
💩#ماهیت_ابلیس>
👈2. #ابلیس_از_ملائک
🧟♂ابن‌عبّاس، ابن‌مسعود، #قتاده، سعید بن‌مسیّب، ابن‌جریح، ابن#انبارى، ابن‌جریر طبرى، شیخ طوسى، بیضاوى و گروهى دیگر، #ابلیس را از #ملائک دانسته‌اند .
👺 #آلوسى این رأى را به بیشتر #صحابه و تابعان نسبت داده است .
🧟♂ صاحبان این #دیدگاه ،مسئولیت ابلیس را ( پیش از #تمرّد ) رئیس #فرشتگان دنیا ، سلطان دنیا ، سلطان زمین ، و خزانه دار بهشت شمرده‌اند .
👺 صاحبان این #نظر ، افزون بر روایات ، به ظاهر #آیاتی مانند :
* و اذ قلنا للملائکه اسجدوا * ( بقره ۳۴ ) #تمسک کرده و گفته اند :
اگر ابلیس از #ملائکه نبود ، فرمان الهی شامل او نمیشد و می توانست به این بهانه از #سجده سر بازند .
🧟♂ همچنین #استثنای ابلیس از فرشتگان در چند آیه ، نشان می دهد که ابلیس از #ملائک بوده است ؛ در غیر این صورت باید استثنا را منقطع بدانیم که #مستلزم حمل بر مجاز و بر خلاف ظاهر و نیز مستلزم تخصیص #عمومات است که محذور آن بیشتر از آن است که ابلیس را از #ملائک بدانیم .
👺 صاحبان این #رای از آیه * کان من الجن * ( کهف ۵۰ ) پاسخ هایی را گفته اند :
برخی برآنند که #تفاوت میان فرشتگان و جن ، تفاوت نوعی نیست ، بلکه #جن ، صنفی از ملائک است .
🧟♂ شاید بتوان #قدیمترین مآخذ این عقیده را روایت ابن عباس دانست که می گوید :
ابلیس از #طایفه ای از ملائک بوده که آنان را * #الجن * می نامیدند و از میان ملائک فقط این گروه از #نار_السموم آفریده شده بود .
.
👺و اما این که چگونه ممکن است #فرشته ای از فرمان الهی سر بازند ، گفته می شود از قرآن فقط #عصمت برخی از فرشتگان و نه همه آنان فهمیده می شود .
🧟♂علت #نامگذاری این فرشتگان به جن به دلیل #خزانه داری جنت یا #پنهانی از دیدگان بوده است .
👺 بر اساس نظر برخی ، #ابلیس ابتدا از ملائک بود اما پس از #نافرمانی مسخ و از جنیان شد .
🧟♂صاحبان این #رای ، آیه * کان من الجن * ( کهف ۵۰ ) را به #معنای * صار من الجن * گرفته اند .
👺 شاید بتوان #کلام زمخشری را به این رای ناظر دانست که بر اساس آن ، #جمله * فاخرج منها * را به خروج از #آفرینش نخستین معنا کرده است ؛ یعنی پس از آنکه سفید ،زیبا و #نورانی بود ، او را سیاه ، زشت و #ظلمانی گردانید .
🧟♂ از بررسی مجموع #ادلّه و روایات بر می آید که ابلیس از #جن بوده ، ولی به دلیل #عبادت فراوان ، در جایگاه قدسی #ملائک قرار داشته ؛ از همین‌رو امر به #سجده او را نیز در بر گرفته است .
ادامه دارد ......
کانال 👇
#درسهایی_از_قران
#دائره_المعارف
#تفسیر
@Targomeh