#جواز_شد_رحال_ازمنظر_مذهب_حنفی
10. ملا حویش آل‌غازی حنفی
📍ملا حویش آل‌غازی حنفی که از بزرگان اهل سنت قرن چهارده هجری در سوریه می باشد، در کتاب بیان المعانی که به ترتیب نزول قرآن تفسیر شده است، توسل و زیارت و سفر به قصد زیارت را جایز دانسته و می نویسد:
«أما التوسل بجاههم لما يعتقد فيهم من التقرب إلى اللّه و عند اللّه و من اللّه فلا بأس به، و كذلك زيارة قبورهم كما ذكره صاحب المدخل رحمه اللّه في الجزء الأوّل في باب زيارة القبور، و جواز شد الرّحال إليها، أما ما قاله صلّى اللّه عليه و سلم: لا تشد الرّحال إلّا إلى ثلاثة مساجد مسجده و المسجد الأقصى والمسجد الحرام فلما فيها من التفاوت بالأجر، أما بقية المساجد فلا تفاوت فيها، لهذا لا يشملها و لا يدخل فيه زيارة قبور الأنبياء والصّالحين، إذ فيهم تفاوت لأن منهم من هو أقرب إلى اللّه من غيره فيجوز شد الرّحال لزيارتهم والتبرك بهم أمواتا كما يجوز أحياء لأن مجالستهم بركة و قد تنزل الرّحمة عليهم فيستفيد منها من كان عندهم ... و حديث شد الرّحال خاص بالمساجد الثلاثة و لا يصلح أن يكون حجة للمنع من زيارته المحلات الأخر التي يتبرك بها»
📎 ما توسل به مقام و منزلت اموات به سبب این اعتقاد که آنها متقرب الی‌الله و عندالله و من‌الله هستند، اشکالی ندارد. زیارت قبور آنها هم بدون اشکال است؛ همان‌طور که صاحب مدخل، در جزء اول، در باب زیارت قبور و جواز سفر برای زیارت قبور گفته است. اما آنچه پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) فرموده که «لا تشد الرّحال إلّا إلى ثلاثة مساجد مسجده والمسجد الأقصى والمسجد الحرام»، این برای تفاوتی است که برای این سه مسجد از حیث ثواب وجود دارد اما سایر مساجد تفاوتی از حیث ثواب ندارند و لذا این حدیث شامل آنها نمی‌شود. همچنین، این سخن پیامبرصل الله علیه و آله و سلم و نهی ایشان شامل زیارت قبور انبیا و صالحان نمی‌شود؛ چراکه برخی از آنها اقرب به خدا از دیگری بوده‌اند و برای همین، سفر به منظور زیارت قبورشان و تبرک جستن به آنها در حالی که در حال موت هستند، جایز است، همچنان که این کار در حال حیات آنها هم جایز است؛ چون نشست و برخاست با آنها مایه برکت است و گاهی رحمت الهی بر آنان نازل می‌شود، و افرادی که نزدشان هستند، بهره‌مند می‌شوند ... حدیث «لا تشد الرحال» مخصوص آن سه مسجد است و صلاحیت حجت و دلیل بودن برای منع از زیارت اماکن دیگری که به آنها تبرک می‌شود، ندارد.
📚بيان المعاني، ج6، ص325.
👈🏼بنابراین روشن شد طبق اقوال و فتوای بزرگان احناف، بار سفر بستن به سوی زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه وآله) و انبیاء و اولیاء جایز و بلکه مستحب می باشد بر خلاف وهابیان که شد رحال جهت زیارت قبور را بدعت دانسته اند. حال چه کسی قبول می کند که وهابیت از اهل سنت بشمار می روند؟!
#جواز_شد_رحال_ازمنظر_مذهب_حنبلی
📍در کتاب موسوعة الفقهية الکويتية که دیدگاه مذاهب فقهی اهل سنت در آن آمده است، مسئله #سفر_برای_زیارت_قبور_انبیاء_و_صالحین را مورد اتفاق فقهای مذاهب دانسته و نوشته شده است:
«ذهب جمهور العلماء إلى أنه يجوز شد الرحل لزيارة القبور، لعموم الأدلة، وخصوصاً قبور الأنبياء والصالحين»
جمهور علماء بار سفر بستن براي زیارت قبور را بخاطر عموم ادله جایز دانسته اند بویژه قبور انبیاء و صالحین.
📍در این موسوعه بعد از نقد استدلال ابن تیمیه در خصوص #شد_رحال، به #اجماعی_بودن_استحبات_زیارت_قبر_پیامبر (صلی الله علیه وآله) چنین اشاره شده است. همچنین آمده است بین فقهاء اختلافی نیست که مسئله #زیارت_قبور بر مردان مستحب است.
📚 الموسوعة الفقهية الكويتيه، ج24، ص 88.
1 . ابو الخطاب كلوذانی متوفای 510 ق
ابن خطاب حنبلی نیز شد رحال برای زیارت را جایز دانسته است وی گوید بعد از اینکه حاجی حجش تمام شد مستحب است به #زیارت_قبر_پیامبر (صلی الله علیه وآله) و #شیخین برود:
«وإِذَا فَرَغَ مِنَ الحَجِّ اسْتُحِبَّ لَهُ زَيَارَةُ قَبْرِ رَسُوْلِ اللهِ - صلى الله عليه وسلم - وقَبْرِ صَاحِبَيْهِ - رَضِيَ اللهُ عَنْهُمَا»
📚 الهداية على مذهب الإمام أبي عبد الله أحمد بن محمد بن حنبل، ص: 198.
📎تقی الدین حصنی دمشقی شافعی نیز در کتاب «دفع شبه من شبه و تمرد» در مورد جواز سفر به زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه وآله) از دیدگاه علمای حنبلی، دیدگاه ابو الخطاب حنبلی را مطرح کرده است:
«قال إبن الخطاب محفوظ الكاوذي الحنبلي في كتابه الهداية في آخر باب صفة الحج إستحب له زيارة قبره وصاحبيه وفيه فائدة وهي إستحباب شد الرحل إلى زيارة الصديقين رضي الله عنهما»
📚دفع شبه من شبه و تمرد، تقی الدین حصنی، تحقیق محمد زاهد کوثری، ص157.
حصنی دمشقی از سخنان و فتوای ابو الخطاب #استحباب_شد_رحال را برداشت کرده است.
#جواز_شد_رحال_ازمنظر_مذهب_حنبلی
2. ابومحمد عبد الله ابن قدامه مقدسی متوفاى620هـ
📍ابن قدامه #مسافرت_برای_زیارت_قبور و #مشاهد_مشرفه را #مباح دانسته است وی در این خصوص در ذیل فصل سفر برای زیارت قبور به سخن ابن عقیل را چنین نقل می کند:
✒ «فصل: فإن سافر لزيارة القبور والمشاهد. فقال ابن عقيل: لا يباح له الترخص؛ لأنه منهي عن السفر إليها، قال النبي - صلى الله عليه وسلم -: «لا تشد الرحال إلا إلى ثلاثة مساجد». متفق عليه، والصحيح إباحته، وجواز القصر فيه؛ لان النبي - صلى الله عليه وسلم - كان يأتي قباء راكبا وماشيا، وكان يزور القبور، وقال: «زوروها تذكركم الآخرة»
اگر کسی به زیارت قبور و مشاهد مسافرت کند ابن عقیل گوید برای او مباح نیست ترخیص (یعنی نمی‌تواند نمازش را شکسته بخواند) زیرا از سفر به آن نهی شده است بخاطر روایت لا تشد الرحال که متفق علیه است اما #نظر_صحیح مباح بودن این سفر است و جواز شکسته خواندن نماز در این سفر می باشد، زیرا #پیامبر (صلی الله علیه وآله) به #قبا سواره و پیاده می رفت و #قبور را #زیارت می کرد و می گفت #قبور_را_زیارت_کنید تا شما را به #یاد_آخرت بیندازد
📚 المغني، ج2، ص 195.
👈🏼 همچنانکه مشاهده شد، در این متن برای اباحه شد رحال به #فعل_پیامبر (صلی الله علیه وآله) استناد شده است
#جواز_شد_رحال_ازمنظر_مذهب_حنبلی
3. ابوالفرج ابن قدامه مقدسی متوفاى682هـ
📍ابوالفرج ابن قدامه مقدسی حنبلي در «الشرح الكبير» درباره #سفر_به_زیارت_قبر_پیامبر (صلی الله علیه وآله) بعد از حج چنین می نویسد:
«فإذا فرغ من الحج استحب زيارة قبر النبي (صلّي الله عليه وآله وسلّم) وقبر صاحبيه. تستحب زيارة قبر النبي (صلّي الله عليه وآله وسلّم) لما روي الدار قطني باسناده عن ابن عمر قال: قال رسول الله (صلّي الله عليه وآله وسلّم): (من حجّ فزار قبري بعد وفاتي فكأنّما زارني في حياتي). و في رواية: (من زار قبري وجبت له شفاعتي)»
چون از #حج فارغ شد #زيارت_قبر_پيامبر (صلّي الله عليه وآله وسلّم) و قبر دو مصاحبش مستحب است، مستحب است به جهت آنچه دار قطني به اسنادش از ابن عمر روايت كرده كه گفت: رسول خدا (صلّي الله عليه وآله وسلّم) فرمود: (هركس حج به جاي آورد و بعد از آن قبر مرا بعد از وفاتم زيارت كند مثل آن است كه مرا در زمان حياتم زيارت كرده است). و در روايت ديگري آمده: (كسي كه قبر مرا زيارت كند شفاعتم بر او واجب مي‌گردد)
📚الشرح الكبير على متن المقنع ج3ص 494.
ابن قدامه، همچنین در جای دیگر درباره جواز سفرهای زیارتی و پاسخ به کسانی که آن را جایز نمی دانند، می نویسد:
فان سافر لزیارة القبور والمشاهد، فقال ابن عقیل: لا یباح له الترخص؛ لانه منهی عنه السفر الیها قال النبیصل الله علیه و آله و سلم: «لا تشد الرحال الا الی ثلاثة مساجد» متفق علیه. والصحیح اباحته و جواز القصر فیه لان النبی صلی الله علیه وآله وسلم کان یآتی قباء راکباً و ماشیاً و کان یزور القبور و قال: «زوروا القبور تذکرکم الاخرة» واما قوله «لا تشد الرحال ...» فیحمل علی نفی التفضیل لا علی التحریم.
اگر انسان به منظور زیارت قبرها و مشاهد سفر کند، ابن‌عقیل گوید ترخص برای او مباح نیست [یعنی نمی‌تواند نمازش را شکسته بخواند]؛ چون سفر برای این‌گونه امور منهی‌عنه است: رسول خدا (صلی الله علیه وآله) می‌فرماید: «مسافرت جز به مقصد سه مسجد روا نیست» این حدیث را بخاری و مسلم روایت کرده‌اند و همه علما بر آن اجماع دارند. [ابن‌قدامه در پاسخ به ابن‌عقیل گوید:] نظر صحیح، مباح بودن چنین سفری و جواز قصر نماز در آن است؛ چرا که پیامبر (صلی الله علیه وآله) پیاده و سواره به مسجد قبا می‌رفت و به زیارت قبور می‌پرداخت و فرمود: «به زیارت قبور بپردازید؛ چراکه آخرت را به یاد شما می‌اندازد». منظور آن حضرت از «لا تشد الرحال ...» نفی تفضیل مسافرت به غیر از آن سه مسجد است نه اینکه سفر به دیگر مساجد و بقاع حرام باشد.
📚الشرح الكبير على متن المقنع، ج 2، ص 93.
#جواز_شد_رحال_ازمنظر_مذهب_حنبلی
4. أحمد بن حمدان حرانی متوفای 695 ق
🔻یکی از مستندات حصنی دمشقی برای #استحباب_زیارت_قبور و #جواز_سفر_بسوی_قبور، کلام احمد بن حمدان حرانی حنبلی می باشد وی در این خصوص می نویسد:
✒ «وقال الإمام بن أحمد بن حمدان في الرعاية الكبرى ويستحب لمن فرغ من نسكه زيارة قبر النبي وقبر صاحبيه رضي الله عنهما وذلك بعد فراغ الحج»
و احمد بن حمدان در رعایه الکبری گفته است مستحب است بعد از تمام شدن #حج به #زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه وآله) و قبر دو همراه او ( #ابوبکر و #عمر_بن_خطاب ) برود.
📚دفع شبه من شبه و تمرد، تقی الدین حصنی، تحقیق محمد زاهد کوثری، ص157.
📎 لازمه زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه وآله) برای حاجی، سفر بسوی مدینه می باشد.لذا وقتی زیارت را برای حاجی که در مکه حجش تمام شده است، مستحب است بدون تردید سفر برای آن نیز مستحب و مشروع می باشد.
🔘همچنانکه #اهل_سنت این مسئله را ابن نصر نقل کرده اند. بهوتی در این خصوص چنین نقل می کند:
«تنبيه قال ابن نصر الله لازم استحباب زيارة قبره صلى الله عليه وسلم استحباب شد الرحال إليها»
📚 كشاف القناع عن متن الإقناع ، ج 2، ص 515، تحقيق: هلال مصيلحي مصطفى هلال.
#جواز_شد_رحال_ازمنظر_مذهب_حنبلی
5. علي بن سليمان مرداوی متوفاي 885 هـ
🔻از متون فقهی علاء الدين أبو الحسن علي بن سليمان مرداوي دمشقي حنبلي در کتاب #الانصاف که برای #استحباب_زیارت_قبر_پیامبر صل الله علیه وآله دارد ، چنین برداشت می شود که #سفر_برای_زیارت مشروعیت دارد.
✒وی می نویسد:
«فَإِذَا فَرَغَ مِنْ الْحَجِّ: اُسْتُحِبَّ لَهُ زِيَارَةُ قَبْرِ النَّبِيِّ - صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ - وَقَبْرِ صَاحِبِيهِ) هَذَا الْمَذْهَبُ وَعَلَيْهِ الْأَصْحَابُ قَاطِبَةً، مُتَقَدِّمُهُمْ وَمُتَأَخِّرُهُم»
زمانی که از #حج فارغ شد #مستحب است به #زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه وآله) و #شیخین برود این ( اعتقاد) مذهب است و همه بزرگان گذشته و متاخر آن را قبول دارند.
📚الإنصاف في معرفة الراجح من الخلاف للمرداوي، چاپ دار إحياء التراث العربي.
از این سخن او استفاده می شود که #شد_رحال برای زیارت #جایز است زیرا حاجی برای سفر به زیارت باید شد رحال داشته باشد و الا چطور می خواهد به #استحباب_زیارت عمل بکند!
#جواز_شد_رحال_ازمنظر_مذهب_حنبلی
6. أبو إسحاق برهان الدين ابن مفلح متوفاي 884هـ
برهان الدین در کتاب المبدع في شرح المقنع اشاره کرده است که بر حاجی #مستحب است بعد از حجش به #زیارت_قبر_پیامبر (صلی الله علیه وآله) و #شیخین برود:
✒ «وإذا فرغ من الحج استحب له زيارة قبر النبي - صلى الله عليه وسلم - وزيارة قبر صاحبيه - رضي الله عنهما»
📚المبدع في شرح المقنع ج 3، ص 236.
#جواز_شد_رحال_ازمنظر_مذهب_حنبلی
7. شيخ منصور بهوتي متوفى: 1051هـ
📍شيخ منصور بهوتي حنبلی در كتاب «كشّاف القناع» #سفر_برای_زیارت_قبر_پیامبر (صلی الله علیه وآله) را مستحب دانسته و مي‌نويسد:
✒ «وإذا فرغ من الحج استحب له زيارة النبي، و قبر صاحبيه أبي‌بكر وعمر، لحديث الدارقطني عن ابن عمر قال: قال رسول الله (صلّي الله عليه وآله وسلّم): (من حجّ فزار قبري بعد وفاتي فكأنّما زارني في حياتي)»
و چون از #حج فارغ شد #مستحب است براي او #زيارت_پيامبر (صلّي الله عليه وآله وسلّم) و قبر دو مصاحبش #ابوبكر و #عمر ؛ به جهت حديث دار قطني از ابن عمر كه گفت:
#رسول_خدا (صلّي الله عليه وآله وسلّم) فرمود: (هركس حج به جاي آورد و قبر مرا بعد از وفاتم زيارت كند گويا مرا در زمان حياتم زيارت كرده است)...
📎 وي همچنين از ابن نصرالله نقل مي‌كند:
«لازم استحباب زيارة قبره (صلّي الله عليه وآله وسلّم) استحباب شدّ الرحال اليها؛ لانّ زيارته للحاج بعد حجّة لاتمكن بدون شدّ الرحل، فهذا كالتصريح باستحباب شد الرحل لزيارته ( صلّي الله عليه وسلّم ) »
لازمه استحباب زيارت قبر پيامبر (صلّي الله عليه وآله وسلّم) استحباب بار سفر بستن به جهت زیارت است؛ زيرا زيارت قبر پيامبر (صلّي الله عليه وآله وسلّم) براي حج کننده بعد از حج بدون بار سفر بستن به جهت آن امكان‌پذير نيست، و اين دليل مثل تصريح به استحباب بار سفر بستن به جهت زيارت قبر پيامبر (صلّي الله عليه وآله وسلّم) است.
📚كشاف القناع عن متن الإقناع ج2، ص 514
بهوتی بعد از این نقل ایرادی نیز به این کلام نگرفته است که نشان از اعتقاد وی به این مسئله دارد.
👈🏼بنابراین بر خلاف ادعای #وهابیان_تکفیری، ثابت شدکه #حنبلی_ها نیز مانند سایر مذاهب، #سفر_برای_زیارت_قبور بویژه قبر #پیامبر (صلی الله علیه وآله) را #مستحب و #مشروع می دانند.
#جواز_شد_رحال_ازمنظر_مذهب_مالکی
آیا مالکی ها سفر برای زیارت قبور را مشروع و مستحب می دانند؟
#وهابیان سفر به قصد زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه وآله) و انبیاء و صالحان را جایز ندانسته و می گویند بدعت و حرام است؛ در کتاب «فتاوی اللجنه الدائمه» آمده است که بار سفر بستن برای زیارت قبور انبیاء و اولیاء و دیگران جایز نیست و بلکه آن بدعت است.
📚فتاوى اللجنة الدائمة ج1 ص 431.
در حالی که #مذاهب_اسلامی سفر برای زیارت قبور را جایز و مستحب می دانند. مالکیان دومین گروه فقهی اهل سنت بشمار می روند که #سفر_برای_زیارت_قبور را مستحب و جایز می دانند
✅از باب نمونه به قول چند تن از بزرگان مالکیان اشاره می شود:
1. قاضي عياض مالکی
#قاضي_عياض_مالکی که یکی از بزرگان سرشناش مالکیه می باشد #زیارت_قبر_پیامبر (صلی الله علیه وآله) را #اجماعی دانسته و سفر برای این زیارت را از مستحبات تاکیدی بشمار آورده است.
⚜ وی در كتاب «الشفا» مي‌نويسد:
✒ «فصل في حكم زيارة قبره (صلّي الله عليه وآله وسلّم) و فضيلة من زاره و سلّم عليه، و كيف يسلّم و يدعو و زيارة قبره ( صلّي الله عليه وآله وسلّم ) من سنن المرسلين، مجمع عليها و فضيلة مرغب فيها»
فصلي است در حكم زيارت قبر پيامبر (صلّي الله عليه وآله وسلّم) و فضيلت كسي كه او را زيارت كرده و بر او #سلام داده است، و اينكه چگونه درود فرستد و دعا كند و زيارت قبرش (صلّي الله عليه وآله وسلّم) از سنت‌هاي انبياي مرسل بوده و مورد اتفاق است، و فضيلتي است كه در آن ميل و رغبت مي‌باشد.
🔰وی همچنین از ابو عمران فاسی نیز نقل مي‌كند:
«الزيارة مباحة بين الناس، و واجب شدّ المطي إلي قبره ( صلّي الله عليه وآله وسلّم ). يريد بالوجوب هنا وجوب ندب و ترغيب و تأكيد، لا وجوب فرض.»
#زيارت بين مردم #مباح است و بار سفر بستن به جهت قبر پيامبر (صلّي الله عليه وآله وسلّم) #واجب مي‌باشد. مقصود به وجوب در اين جا وجوب دعوت و رغبت و تأكيد است نه وجوب فرض.
📚الشفا بتعريف حقوق المصطفى، ج 2، ص 194.
⭕از این عبارات او استناد وی به کلام ابوعمران فاسی و تفسیر عبارت او در خصوص #وجوب_شد_رحال برای زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه وآله)، استفاده می شود که وی کلام او را قبول دارد و الا اگر این مطلب را قبول نداشت آن را تفسیر نمی کرد و یا حتی الامکان آن را مورد نقد قرار می داد.
#جواز_شد_رحال_ازمنظر_مذهب_مالکی
2 . ابن الحاج مالکی
ابن الحاج محمد بن محمد عبدرى قيروانى مالكى، متوفى 737 هجری در «المدخل» در فصل #زيارت_قبور به مسئله #شد_رحال اشاره کرده و حتی به مسئله #آداب_زیارت نیز پرداخته و می گويد:
✒«وأمّا عظيم جناب الأنبياء والرسل صلوات اللّه وسلامه عليهم أجمعين فيأتي إليهم الزائر، ويتعيّن عليه قصدهم من الأماكن البعيدة فإذا جاء إليهم فليتصف بالذل والانكسار والمسكنة والفقر والفاقة والحاجة والاضطرار والخضوع ويحضر قلبه وخاطره إليهم وإلى مشاهدتهم بعين قلبه لا بعين بصره لأنهم لا يبلون ولا يتغيرون ...»
اما #بزرگداشت مقام #انبياء و رسل (عليهم السلام)، #كنار_قبورشان به اين است كه: #زائر از راه دور #تصميم_زيارت آنان می گيرد و #به_سوى_قبور آنان می شتابد، وقتى كه كنار قبور آنان آمد سعى كند كه با ادب و احترام و خضوع و خشوع و با حالت فقر و احتیاج و اضطرار باشد، و بكوشد با حضور قلب و چشم دل آنان را ببيند. چون آنان نه كهنه می شوند و نه تغيير می كنند.
👈🏼از این عبارت فهمیده می شود که زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه وآله) اختصاص به مجاورین آن حضرت ندارد بلکه از راه دور مردم برای زیارت باید بار سفر ببندند.
📎ابن الحاج بعد از بحث درباره #سفر_برای_زیارت و نقل اقوال بزرگان اهل سنت در این خصوص، درباره قصد سفر برای زیارت پیامبر (صلی الله علیه وآله) چنین می گوید:
✒«والحاصل من أقوالهم أنها قربة مطلوبة لنفسها لا تعلق لها بغيرها فتنفرد بالقصد وشد الرحال إليها، ومن خرج قاصدا إليها دون غيرها فهو في أجل الطاعات وأعلاها فهنيئا له، ثم هنيئا له اللهم لا تحرمنا من ذلك بمنك يا كريم»
📍 خلاصه اقوال علما این است که زیارت قبر پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) خود به خود مطلوب است و وابسته به نیت دیگری نیست، و به تنهایی قصد می شود و بار سفر به آن بسته می‌شود. و هرکس فقط به قصد زیارت قبر پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) از وطنش خارج شود او در حال #عبادت است بلکه بالاترین عبادتهاست، گوارایش باد، و گوارایش باد، خدایا ما را از آن محروم نکن به خاطر کرمت یا کریم.
📚المدخل، ج 1، ص 257 و 258.
👈🏼از عبارات ابن الحاج استفاده می شود که قصد و نیت برای #سفر_زیارتی جایز و #مشروع می باشد.
#جواز_شد_رحال_ازمنظر_مذهب_مالکی
3. عبد الکریم بن عطاء الله مالکی
📍 وی که از بزرگان مالکی به شمار می رود در کتاب مناسک خود به مسئله #شد_رحال برای #زیارت_قبر_پیامبر (صلی الله علیه وآله) و #قبرستان_بقیع و #قبر_صحابه و #تابعین پرداخته و گوید:
✒ «إذا کمل لک حجّک وعمرتک على الوجه المشروع لم یبق بعد ذلک إلاّ إتیان مسجد رسول الله (صلى الله علیه وآله) للسلام على النبیّ (صلى الله علیه وآله) والدعاء عنده، والسلام على صاحبیه، والوصول إلى البقیع وزیارة ما فیه من قبور الصحابة والتابعین، والصلاة فی مسجد الرسول فلا ینبغی للقادر على ذلک ترکه»
هنگامی که #حج و #عمره‌ات به طریق شرعی انجام شد، دیگر چیزی جز رفتن به #مسجد_رسول_خدا (صلی الله علیه وآله) برای درود فرستادن بر او و #دعا_کردن در برابرش و #سلام بر مصاحبانش و رفتن به #بقیع و #زیارت_قبور_صحابه و تابعان و #نماز در مسجد پیامبر (صلی الله علیه وآله) باقی نمی‌ماند و کسی که قدرت بر این کار دارد آن را ترک نکند.
📚،شفاء السقام في زياره خير الأنام صلى الله عليه وآله، ص60،
👈🏼در این عبارت به خوبی تبیین شده است که رفتن به زیارت قبور انبیاء، صحابه و تابعین و قبرستان بقیع جایز است.
#جواز_شد_رحال_ازمنظر_مذهب_مالکی
۴. عبدی مالکی
⭕از جمله کسانی که #رفتن_به_زیارت_قبر_پیامبر (صلی الله علیه وآله) را افضل می داند، عبدی مالکی می باشد. تقی الدین حصنی دمشقی شافعی در «دفع شبه من شبه و تمرد» سخن عبدی مالکی را در مورد رفتن به زیارت قبر پیامبر از شرح رساله او را چنین نقل می کند:
✒«وقال العبدي المالكي في شرح الرسالة إن المشي إلى المدينة لزيارة قبر النبي أفضل من المشى إلى الكعبة وبيت المقدس وصدق وأجاد رضي الله عنه لأنه أفضل البقاع بالإجماع فهذه نبذة يسيرة والنقول في ذلك كثيرة جدا وفيها الإجماع على طلب الزيارة بعدت المسافة أو قصرت وعمل الناس في ذلك في جميع الإعصار من جميع الإقطار فكيف يحل لأحد أن يبدعهم بالقول الزور ويضلل أئمة أمة المختار بل من المصائب العظيمة أن يوقع وفد الله تعالى في جريمة عظيمة وهي عصيانهم بشد رحالهم لزيارة قبره عقب ما رجوه من المغفرة وبتركهم الصلاة التي هي أحد أركان الدين لأنهم إذا لم يجزلهم القصر وقصروا فقد تركوا الصلاة عامدين ومن تركها متعمدا قتل إما كفرا وإما حدا ولا يصدر هذا إلا ممن هو شديد العداوة لوفد الله تعالى ولحبيبهم الذين يرتجون بزيارتهم له إستحقاق الشفاعة التي بها نجاتهم»
🔰 #عبدی_مالکی گفته است که رفتن به سمت #مدینه برای زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه وآله) بهتر از رفتن به سمت #مکه و #بیت_المقدس است. وی که رضوان خدا بر او باد، این سخن را راست و نیکو بیان کرده است. چرا که به اجماع علما #بقعه_پیامبر بهترین بقعه ها است و این گفته عبدی مالکی نمونه کوچکی بود و نقل ها در این باب بسیار است. و بر #زیارت رفتن از مسافت کم یا زیاد، #اجماع است و مردم در همه زمانها از تمام سرزمینها این کار را انجام می داده اند.پس چگونه شخصی به خود اجازه می دهد که قول زشتی را #بدعت گذاری کند و ائمه امت برگزیده را گمراه بداند؟ بلکه از مصیبتهای بزرگ این است که گمان شود برگزیدگان خدا (علمای اسلامی) با سفر برای زیارت قبر پبامبر اکرم مرتکب معصیت بزرگی شده و ترک صلاه کرده اند به این توجیه که (چون سفرشان معصیت بوده است) مجاز به قصر نماز نبوده اند (و نمازهای شکسته ای که در این سفر خوانده اند باطل است) بنابراین عامدانه ترک صلاه کرده اند و هر کس نماز را عمدا ترک کند، به حکم کفر یا حدّ کشته می شود. چنین نظری فقط از کسی صادر می شود که عداوت شدیدی نسبت به نمایندگان خدا (علما) و حبیب مسلمانان (پیامبر) دارد. پیامبری که #مسلمانان با #زیارت او امید دارند #استحقاق_شفاعت و نجات را پیدا کنند.
📚دفع شبه من شبه و تمرد، تحقیق محمد زاهد کوثری، ص173.
📍سخن عبدی مالکی و دیگر مالکیان در خصوص شد رحال برای زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه وآله) مورد استناد سایر بزرگان اهل سنت نیز قرار گرفته است.
🔰 ابن الضياء بعد از اینکه اقوال بزرگان اهل سنت را در خصوص استحبات زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه وآله) و بار سفر بستن برای زیارت نقل می کند، به کلام عبدی مالکی و دیگران چنین استناد می کند:
✒ «وأما المالكية فقد حكى القاضي عياض منهم الإجماع على ذلك وفي تهذيب الطالبين لعبد الحق عن الشيخ ابن عمران المالكي أن زيارة قبر النبي صلى الله عليه وسلم واجبة قال عبد الحق يعني من السنن الواجبة وفي كلام العبدي المالكي في شرح الرسالة أن المشي إلى المدينة لزيارة قبر النبي صلى الله عليه وسلم أفضل من الكعبة ومن بيت المقدس وأكثر عبارات الفقهاء أصحاب المذاهب تقتضي استحباب السفر للزيارة لأنهم استحبوا للحاج بعد الفراغ من الحج الزيارة ومن ضرورتها السفر»
از علمای مالکی قاضي عياض که گفته بر این مطلب اجماع است و در تهذيب الطالبين عبد الحق از شيخ ابن عمران مالكي نقل شده است که زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه و آله) واجب است. عبدالحق گفته است که منظور از واجب بودن، این است که از سنتهای واجب است و در کلام عبدي مالكي درشرح الرسالة آمده است که رفتن به مدینه برای زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه و آله) افضل از کعبه و بیت المقدس است. بیشتر عبارات فقهاء مذاهب، اقتضای استحباب سفر برای زیارت دارد چرا که آنها مستحب دانسته اند که حاجی بعد از تمام شدن حجش به زیارت برود و از لوازم زیارت سفر کردن برای زیارت است.
📚تاريخ مكة المشرفة والمسجد الحرام والمدينة الشريفة والقبر الشريف، ص334.