📣دوره آموزش شیعه شناسی
تبیین گفتمان تشیع در عصر جمهوری اسلامی
🎙اساتید حضرات آیات و حجج اسلام:
تحریری، کمیجانی، سبحانی، فرمانیان، #فرحانی، سیفائی، جهانگیری و نجفی
🔰مزایا:
1⃣اعطای گواهی پایان دوره از مرکز تخصصی شیعه شناسی امام هادی ع
2⃣امتیاز ویژه جهت شرکت در دوره بلند مدت و تخصصی
3⃣حائز رتبه پژوهشی از طرف مرکز مدیریت تهران
4⃣اولویت تدریس در دروس تخصصی کلام از طرف مرکز مدیریت تهران
🔹بصورت حضوری و مجازی
⏰2 الی 6 مرداد ماه1400 ، از ساعت 14:30 تا 18:30
📌به میزبانی مدرسه فخریه مروی
❌آخرین مهلت ثبت نام: چهارشنبه۳۰ تیر
📝ثبت نام: ih-sc.ir
@almorsalaat
🔺ايکونُ لِغَيرِک مِنَ الظُّهورِ ما لَيسَ لَک؟
🔰شهید مطهری
🔸مسئله بالاتر اينکه آيا انسان کامل اسلام انسان سالک است؟ انساني است که مرحله به مرحله و قدم به قدم پيش رفته؟ انساني است که سير و سلوک کرده و منزل به منزل جلو رفته؟ بله. علي عليه السلام ميگويد: وَ تَدافَعَتْهُ الْابْوابُ الي بابِ السَّلامَةِاز اين در به آن در ميرود و در ديگري به روي او باز ميشود و منزل ديگري [را پشت سر ميگذارد] تا به دري ميرسد که به آن «باب السلامه» ميگويند. به آنجا که برسد، به نهايت راه رسيده است.
🔸آيا «قرب به حق» درست است؟ بدون شک. مسلّم است که انسان اگر به آنجا برسد، بين او و خدا حجابي نيست و خدا را با ديده دل ميبيند. او ديگر مثل ما نيست [که لازم باشد برايش اينطور استدلال کنند:] به آسمان نگاه کنيد تا خدا را کشف کنيد، به زمين نگاه کنيد تا خدا را کشف کنيد، به برگ درخت نگاه کنيد تا خدا را کشف کنيد. خدا براي او از اين برگ درخت و اين زمين و آسمان روشنتر است. مگر امام حسين عليه السلام همين مطلب را نفرموده است: ايکونُ لِغَيرِک مِنَ الظُّهورِ ما لَيسَ لَک؟ شخصي از علي عليه السلام پرسيد: آيا خدا را ديدهاي؟ فرمود: من اصلًا خدايي راکه نديده باشم عبادت نکردهام! بعد براي اينکه او خيال نکند منظور، ديدن خدا با چشم است که خدا در يک [جايي] قرار گرفته باشد، فرمود: لا تَراهُ الْعُيونُ بِمُشاهَدَةِ الْعِيانِ وَ لکنْ تُدْرِکهُ الْقُلوبُ بِحَقائِقِ الْايمانِ. با چشم سر، او را نديدهام ولي با چشم دل ديدهام، شهودش کردهام.
📚انسان کامل ص۱۵۹
#اندیشه_مطهر #معارف #لقاءالله #عرفه #دعای_عرفه
@almorsalaat
هدایت شده از دفتر قم مؤسسه انقلاب اسلامی
7.46M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
💠 در ساعتهای بهشتی، به معانیِ این دعا توجّه کنید.
👈 بیانات منتشرنشدهی حضرت آیتالله خامنهای (مدّظلّهالعالی) در دیدار جمعی از فرماندهان سپاه و بسیج درباره روز عرفه به تاریخ ۱۳۷۲/۰۳/۰۵
🔹 «بعدازظهرِ این یک روز، یکى از آن ساعات بهشت است، اگر ما بتوانیم آن را درک بکنیم. بیخود نیست که یک شخصیّتى مثل حسینبنعلى با آن عظمت، آن نصفهروز را صرف میکند با آن دعا.
🔸 حتماً سعى کنید به معانى این دعا توجّه کنید؛ دقّت کنید ببینید چه میگوید. نهاینکه بنشینید رویش فکر کنید -اینها فکر کردن نمیخواهد- فقط وقتى حرف میزنید، بدانید دارید با مخاطبى سخن میگویید، و معناى آن کلمه را بفهمید که چیست.
🔹 دعاى امام سجّاد (سلام الله علیه) در روز عرفه، مثل شرح دعاى امام حسین است؛ گویى این پسر یک ذیلى، تعلیقى، تبیین و شرحى براى کلمات پدر در ذیل دعا و با زبان دعا نوشته؛ هر کدام یک طعمى دارد.»
@qom_khamenei)ir
المرسلات
#اطلاعیه باسلام از این هفته تدریس «اصول #فقه_فرهنگ» (مباحث و ساختاری از علم اصول که به عنوان مقدمات
صوت جلسات چهارم تا هفتم از جلسات #اصول_فقه_فرهنگ استاد علی فرحانی در کانال دروس مجازی المرسلات بارگذاری شد.
👇👇
https://eitaa.com/joinchat/1721434112C7e17979da1
@almorsalaat
‼️#علم_بذر_مشاهده_است
🔵وعده صدرالمتالهین به طالبان فلسفه و حکمت
♨️آخوند رحمه الله وعده مىدهد كه انسان اگر چه در دار طبيعت نتواند با ارتياض نفس، كشف شهودى نسبت به مجردات داشته باشد، ولى مىتواند با براهينى سر و كار داشته باشد و بر وجود مبدأ و بر صفات كماليه، از قبيل: قادر، حىّ، مريد، مدرك، براهينى اقامه كند و قلبش قلب برهانى الهى باشد، و خلاصه، خود را با اين ادراكات مأنوس كند و توجه نفس را از غير با برهان قطع نمايد و با برهان متوجه مبدأ و صفات كماليه او شود، و وقتى كه نفس قابليت پيدا كرد و صاف شد هنگامى كه از اين نشئه منتقل شود، بر اساس مأنوسيت با برهان، حقايق ثابته با برهان كشف مىشود و مدركات بهيّه به خصوص علة العلل اعلى و ابهى به طور شهود كشف مىشود و سعادت بيشتر و اعلى و ادْوم حاصل مىگردد. (امام خمینی (ره)، تقریرات فلسفه ج3 ص453)
🌀معرفة العقليات في النشأة الأولى منشأ الحضور في العقبى لما مر أن المعرفة بذر المشاهدة و ذلك لأن الحجاب بيننا و بين العقليات إما عدم التفطن لها و هو الجهل و إما الاشتغال بغيرها كالبدن و المواد الحسية و قواها المنطبعة فالنفس إنما تتوصل إليها باكتساب العلم بحقائقها حتى تصير قوتها العقلية مستعدة بالطبع تهيؤا قريبا- لقبول صورها العقلية من المبدإ المفارق فإذا زال المانع الخارجي بالموت إذ ليس بعد المفارقة عن البدن لصاحب المعرفة إعراض عن تلك الجهة إلى جانب البدن و شواغله فيكون مجرد المعرفة باللذيذ العقلي سبب الوصول إليه و الالتذاذ به عند رفع المانع و هو الاشتغال بالبدن و قد انقطع بالموت. (صدرالمتالهین، اسفار ج9 ص123)
📌پ.ن: رزقنا الله و ایاکم جمیعاً.
#در_مدرسه_امام_خمینی #فلسفه
@almorsalaat
#اخلاق_و_عرفان| تنها طریق رسیدن انسان به کمال، #معرفت_نفس به وسیله تربیت او از طریق علم و عمل است.
🔰أن القرآن قطع بأن الطريق الوحيد إلى إيصال الإنسان إلى هذه الغاية الشريفة تعريف نفس الإنسان لنفسه بتربيته في ناحيتي العلم و العمل:
📌أما في ناحية #العلم فبتعليمه الحقائق المربوطة به من المبدإ و المعاد و ما بينهما من حقائق العالم حتى يعرف نفسه بما ترتبطه به من الواقعيات معرفة حقيقية
📌و أما في ناحية #العمل فبتحميل قوانين اجتماعية عليه بحيث تصلح شأن حيوته الاجتماعية، و لا تشغله عن التخلص إلى عالم العلم و العرفان، ثم بتحميل تكاليف عبادية يوجب العمل بها و المزاولة عليها توجه نفسه، و خلوص قلبه إلى المبدإ و المعاد، و إشرافه على عالم المعنى و الطهارة، و التجنب عن قذارة الماديات و ثقلها.
📚الميزان ج۳ ص۵۹
#در_محضر_علامه #تفسیر
@almorsalaat
☀️ #یادداشت| مختصری در باب نظریه روح المعنی از منظر امام خمینی (ره)
🖊 سید محمد هاشمی
🔺 یکی از مباحث مهم امام در ادامه موضع مهم ایشان پیرامون اعتباری بودن وضع الفاظ، مساله #روح_المعنی است. این نظریه که توسط امام در نقاط مختلفی استفاده شده و ریشه در نگاه برخی اندیشمندان پیشین نیز داشته است قرابتی جدی با تصویر مرحوم #علامه_طباطبایی در نحوه وضع الفاظ برای معانی در تفسیر #المیزان دارد. ایشان توجه به این فرآیند در وضع الفاظ را، راه حل بسیاری از اشتباهات در اندیشه و فهم - خصوصا در معارف غیر مادی - می داند. برای مثال برخی در وصف پروردگار به رحیم و رحمان تصور کرده اند که چون در ذات این اوصاف نوعی از رقّت و تغیرِ حالت درونی نهفته و این نوع تحولات در ذات واجب محال است صدق این معانی بر واجب صرفا مجازی است. مرحوم امام در پاسخ معتقد است اساسا الفاظ برای غایات و حقایق عامه وضع شده اند و خصوصیات افراد تقییدی در آن معانی ایجاد نمی-کند:
«و بعضىها در مطلق اين نحو از اوصاف از قبيل خذ الغايات و اترك المبادى قائل شدهاند- كه اطلاق اينها بر حق به لحاظ آثار و افعال است نه به لحاظ مبادى و اوصاف است. پس، معنى «رحيم» و «رحمن» در حق، يعنى كسى كه معامله رحمت مىكند با بندگان. بلكه معتزله جميع اوصاف حق را چنين دانستهاند يا نزديك به اين. و بنابراين، اطلاق آنها بر حق نيز مجاز است. و در هر صورت، مجاز بودن بعيد است، خصوصا در «رحمن» كه بنابراين امر عجيبى بايد ملتزم شد. و آن اين است كه اين كلمه وضع شده براى معنايى كه استعمال در آن جائز نيست و نمىشود، و در حقيقت اين مجاز بلا حقيقت است. تأمّل. و اهل تحقيق در جواب اين گونه اشكالات گفتهاند الفاظ موضوع است از براى معانى عامّه و حقايق مطلقه. پس بنابراين، تقيّد به عطوفت و رقّت داخل در موضوع له لفظ «رحمت» نيست و از اذهان عاميّه اين تقيّد تراشيده شده، و الّا در اصل وضع دخالت ندارد..» (آداب الصلاة، متن، ص: 249)
🔺 ایشان سپس در جواب به اشکال مقدر به این نظریه که آن را تنها در صورتی که اولیاء و انبیاء واضع باشند صحیح میدانند، تحلیلی در باب وضع الفاظ و اعتبار ارائه می کند که در کلیت شناخت اعتباریات نزد ایشان نیز سودمند است.
🔺به عقیده ایشان فرآیند وضع یک لفظ به این گونه است که برای هر واضعی در ابتدا نوعی توجه به جهت حقیقی موضوع له مطرح بوده است یعنی واضع در هنگام وضع لفظ «نور» برای آنچه از حقیقت خارجی نور می دیده، جهت روشنایی آن را مورد نظر قرار داده است و به جهات عدمی و ظلمانی آن بی توجه بوده است لذا لفظ «نور» هرگز مقید به نورِ مادی خارجی که مشوب به جهات عدمی است نمی شود و از این رو می توان آن را حقیقتا در انوار غیرمادی نیز استعمال کرد. لذا نظریه روح المعنی را می توان حتی در عمق تسامحات عرفی در فرآیند اعتبار نیز توضیح داد:
«واضع لغات گرچه در حين وضع معانى مطلقه مجرّده را در نظر نگرفته است، ولى آنچه كه از الفاظ در ازاء آن وضع شده همان معانى مجرّده مطلقه است. مثلا، لفظ «نور» را كه مىخواسته وضع كند، آنچه در نظر واضع از انوار مىآمده اگر چه همين انوار حسّيّه عرضيّه بوده- به واسطه آن كه ماوراء اين انوار را نمىفهميده- ولى آنچه را كه لفظ نور در ازاء او واقع شده همان جهت نوريّت او بوده نه جهت اختلاط نور با ظلمت، كه اگر از او سؤال مىكردند كه اين انوار عرضيّه محدوده نور صرف نيستند بلكه نور مختلط به ظلمت و فتور است، آيا لفظ نور در ازاء همان جهت نوريّت او است يا در ازاء نوريّت و ظلمانيّت آن است؟ بالضروره جواب آن بود كه در مقابل همان جهت نوريّت است و جهت ظلمت به هيچ وجه دخيل در موضوع له نيست» (آداب الصلاة، متن، ص: 250)
🔺 بر این اساس نیازی نیست که واضع تمام مصادیق آن معنا را در زمان خود درک کرده یا حتی به آن معتقد باشد بلکه فرآیند وضع چنین وسعتی را در رابطه لفظ و معنا ایجاد می کند. نکته جالب آن که مرحوم امام بر اساس این تحلیل، صدق الفاظ عرفی وضع شده بر معانی ای که از جهت وجودی در مراتب بالاتری قرار دارند را نزدیکتر به حقیقت و غرض اولیه عرف می داند:
«ليس الكلام من حيث ظهوره الملكى و خصوصا الّذى هو من مقولة اللّفظ و الصّوت صفة للحقّ من حيث هويّته الأحاطيّة حتّى يتفرّع عليه ما ذكر كما انّ قوله تعالى ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَيْءٍ لا يدلّ على مقصوده بوجه نعم الكلام الذّاتى الّذى هو التّجلّى باظهار ما فى الغيب على ذاته المقدّسة صفة من صفاته فى الحضرة الجمعيّة الكماليّة و الكلام الظّهورى الوجودى الّذى هو التّجلّى بالفيض المقدّس لأظهار ما فى الغيب على الحقائق التّفصيليّة صفة من صفاته الفعليّة و لهما الأحاطة و الشّمول و لهذا الكلام اللّفظى ايضا احاطة بمعنى آخر و هو وجه السّرّ الوجودى الّذى يعرفه المحقّقون و هو غير الأوضاع اللّفظيّة نعم لو كان الألفاظ موضوعة لأرواح المعانى او ارواح المعانى مرادة للحقّ من كلامه لكان تلك الأحاطة حقّا كما الأمر كذلك.» ( تعليقات على شرح «فصوص الحكم» و «مصباح الانس»، ص: 232)
🔺نتیجه این صورت بندی، راهگشایی بسیار اساسی در فهم معارف و معانی مجرد قرآنی و روایی ایجاد کرده و از سوی دیگر گشایشی جدی برای انتقال مرتبه بندی شده معارف الهی می آفریند. این نگاه شیوه ای مهم در القای معارف الهی را نیز به دنبال دارد. بر این اساس در تعلیم معارف تنها کافی است ذهن ها را نسبت به حیثیات عدمی مفاهیم پالایش نماییم، تا بتوانیم حقیقت ناب غیرمادی را در ذهن مخاطبان تصویر کنیم.
🔺 این نظریه در مساله روح المعنی، در مجموعه اندیشه امام در اعتباریات تاثیر مهمی دارد ایشان پس از این مساله «صحیح و اعم» و تصویر «مرکبات اعتباری» را نیز بر همین اساس تبیین می نمایند و معتقدند حتی در وضع الفاظ برای اختراعات عادی بشر، هرگز لفظ به قید ماده و شکل خاصی از آن اختراع – مثلا تفنگ یا هواپیما – محدود نمی شود بلکه از ابتدا خصوصیات ماده و صورت دخلی در وضع الفاظ ندارند:
و لذا ترى: أنّ تكامل الصنعة كثيراً ما يوجب تغييراً في موادّها أو تبديلًا في شأن من شؤون هيئتها، و مع ذلك يطلق عليها اسمها كما في السابق، و ليس ذلك إلّا لأخذ الهيئة و المادّة لا بشرط؛ أي عدم لحاظ مادّة و هيئة خاصّة فيها. (تهذيب الأصول، ج1، ص: 109)
#در_مدرسه_امام_خمینی
@almorsalaat
🌹میلاد با سعادت امام هادی (ع) مبارک باد.
🌀دو روایت قابل تامل از حضرت (ع):
♨️العُجبُ صارِفٌ عَن طَلَبِ العِلمِ، داعٍ إلَى الغَمْطِ و الجَهلِ (بحار الأنوار 72/199/27)
♨️وَ قَالَ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ: خَيْرٌ مِنَ اَلْخَيْرِ فَاعِلُهُ، وَ أَجْمَلُ مِنَ اَلْجَمِيلِ قَائِلُهُ، وَ أَرْجَحُ مِنَ اَلْعِلْمِ حَامِلُهُ، وَ شَرٌّ مِنَ اَلشَّرِّ جَالِبُهُ، وَ أَهْوَلُ مِنَ اَلْهَوْلِ رَاكِبُهُ (نزهة الناظر و تنبیه الخاطر , ج۱ ص۱۴۲)
#اهل_بیت #روایت
@almorsalaat
🌀#اهل_بیت| زیارت جامعه، حاوی اسرار شیعه
🔸روايات خاصّى از امام هادى «سلاماللهعليه» نقل شده در بسيارى از موارد، حاوى اسرار شيعهاند. از جمله، در زيارت جامعۀ كبيره بسيارى از اسرار شيعه بيان شده است و بيان چنين جملات ارزشمندى، از خصوصيات و ويژگيهاى امام هادى «سلاماللهعليه» است. اين زيارت، از افتخارهاى شيعه و از معجزات علمى بزرگ امام هادى «سلاماللهعليه» است. تمام اسرار، از نظر فلسفه و عرفان و قرآن و روايات، در اين زيارت نهفته است. افتخار شيعه به اسرار اوست و همۀ اين اسرار، در زيارت جامعۀ كبيره وجود دارد.
🔸اهميّت اين زيارت به قدرى است كه مرحوم علامۀ مجلسى اوّل «قدّسسرّه» ميفرمايد: در «سر من راى» وقتى خدمت امام زمان «ارواحنافداه» مشرّف شدم، در مضجع شريف امام هادى و امام عسكرى «سلاماللهعليهما» مدّاح وار در حال خواندن زيارت جامعه بودم و ايشان گوش ميكردند و توجّه داشتند، سپس فرمودند: «نعمت الزيارة - اين زيارت، خوب زيارتى است». گفتم: آقا از جدّتان امام هادى «سلاماللهعليه» است؟ ايشان به قبر منوّر امام هادى «سلاماللهعليه» اشاره كردند و فرمودند: آرى.
🔸لذا علامه مجلسى دوّم «قدّسسرّه» ميفرمايد: اين زيارت جامعه، از نظر سند و دلالت، صحيحترين روايات است. دلالت مثل اين زيارت نداريم و سندش هم صحيح است، زيرا آقا امام زمان «ارواحنافداه» اين زيارت را امضاء كردهاند و آن را دوست دارند.
🔸اگر كسى بتواند در صبحگاه، زيارت جامعه را بخواند، خيلى عالى است و در بركت آن روز، فوقالعاده اثر دارد. مداومت بر اين زيارت، هم براى دنيا و هم براى آخرت و هم براى رابطه با امام زمان «ارواحنافداه» مفيد و مؤثّر است. از همگان مخصوصاً جوانها تقاضا دارم كه زيارت جامعه را هر روز بخوانيد و يا لاأقل يك روز در هفته، يا در روز جمعه بخوانيد كه به تعبير امام زمان «ارواحنافداه» خوب زيارتى است.
📚آیت الله مظاهری، دروس اخلاق، ج۶ ص۷۹
@almorsalaat
📝#رسائل| رسائل مرحوم شیخ متن تولید و تاسیس است.
❇️مروری مختصر بر کتاب القطع رسائل
📝 احسان چینی پرداز
◽️مرحوم شیخ در کتاب شریف رسائل تبویب کتاب خود را بر اساس حالات سه گانه مکلف قرار داده و با کتاب القطع شروع می کنند.
◽️نسبت به علت این تبویب باید گفت در علم کلام علاوه بر اثبات مبدأ و معاد، نبوت و ضرورت آن هم به اثبات رسید. لازمه نبوت بیان برنامه سعادت بشر توسط نبی است. اما علاوه بر این خاتمیت نبی اکرم هم به اثبات رسید در حالی که خاتمیت با بیان تک به تک جزئیات مسائل مورد نیاز بشر سازگاری ندارد مگر اینکه آن نبی خاتم ابدی باشد و تا یوم القیامه زنده باشد که البته ابدی بودن او امری غیر عقلائی است.
◽️از اینجا است که قاعده عقلائی به نام « علینا القاءالاصول و علیکم أن تفرعوا» به وجود می آید. یعنی نبی خاتم که مدت عمر مشخصی دارد، آنچه که بیان می کند به گونه ای است که مشتمل بر جمیع ما یحتاج بشر می باشد تا در اعصار آینده به وسیله « علیکم أن تفرعوا» مسائل مستحدثه استخراج شود.اما تمام مسیر رسیدن به آن برنامه سعادت که مد نظر نبی مکرم اسلام است باید بر طریق حجیت باشد.
◽️در علم کلام حجیت ادله اربعه یعنی کتاب و سنت و اجماع و عقل اثبات میشود که البته حجیت آن بالمعنی اللغوی یعنی ما یصح الاحتجاج به می باشد و بعد از آن است که وارد علم اصول میشویم تا به وسیله اثبات حجج ثانویه به آن ادله راه یابیم.
◽️لذا اگر کسی موضوع علم اصول را ادله اربعه بما هی هی بداند نباید به او اشکال کرد که اگر ادله بما هی هی باشد دیگر اربعه بودن آن معنا ندارد؛ زیرا اربعه بودن آن در علم کلام اثبات میشود و به خاطر فاصله ای که میان زمان نبی مکرم اسلام تا زمان حاضر رخ داده و جامعه کاملا متحول شده است برای کشف آن برنامه سعادت باید از طرق حجت و معتبره ای که در علم اصول اثبات میشود استفاده کرد.
◽️از اینجا است که با قاعده ای به نام « کل ما بالعرض لابد بأن ینتهی الی ما بالذات» مواجهه میشویم.
◽️در این قاعده که در باب مبادی اقیسه منطق نسبت به اعتقاد جازم جاری شد، مراد از « بالعرض» ، واسطه در عروض نیست یعنی مراد بالعرض و المجاز نیست بلکه مراد از بالعرض، بالتبع است یعنی اتصاف موضوع به محمول مجازی نیست.
◽️مرحوم شیخ می فرمایند که قاعده در باب حجج همان قاعده کل ما بالعرض است. یعنی آنچه که حجیت آن ذاتی است و لا ینفک از آن است، پای ثابت این خانه قرار گرفته و هر آنچه که بخواهد حجت شود باید بازگشت به این حجت ذاتی داشته باشد و اساسا تولید حجت جز از طریق بازگشت به آن ممکن نخواهد بود لذا است که شروع این کتاب شریف هم با کتاب القطع می باشد.
◽️اما سوالی که نسبت به تبویب مرحوم شیخ به وجود می آید این است که سرنوشت مباحث الالفاظ چه شد؟
◽️در جواب باید گفت که این سوال ناشی از خلط نظامات اصولی است. این سوال در واقع مولود تفکر مرحوم آخوند است زیرا سائل مسلم می داند که باب الفاظ و یا باب ملازمات عقلیه داخل در علم اصول است حال سوال می کند که در کجای اصول باید از آن بحث کنیم و چه تعریف و چه موضوع و چه غایتی برای اصول بگوییم که شامل آنها هم بشود. با همین تفکر است که مرحوم مظفر به تعریف صاحب قوانین و صاحب فصول اشکال کرد که هر دو مباحث الالفاظ را خارج از علم اصول کرده اند.
◽️این در حالی است که شیخ هم مانند صاحب قوانین و صاحب فصول این مسلم را قبول ندارد بلکه این مساله از بعد از آخوند مسلم شده است. البته مراد این نیست که بحث از مباحث الفاظ در علم اصول نشود چه اینکه قوانین و معالم هم بحث از صیغه افعل و صیغه لا تفعل کرده اند بلکه نزاع در وجود بابی به نام « باب الالفاظ» به عنوان بابی مستقل و جدا آن هم قبل از حجج می باشد که البته مقبول نیست.
◽️در نظام اصولی شیخ، مساله حجیت مساله مهمی است و اساس علم اصول را همین شکل داده است. متاسفانه کثیری گمان کرده اند که شیخ حجیت را به معنای منطقی دیده است در حالی که این چنین نیست. توضیح:
◽️مخاطب شارع انسان بما هو انسان (بدون لحاظ عناوین خاص بشری)، می باشد به همین خاطر شارع باید با زبان مشترک بین همه انسان ها سخن بگوید، لذا شارع از لسان عوام الناس استفاده می کند تا برای همه قابل فهم باشد و حتی اگر قرار است با قاعده ای از قواعد عقلائی مخالفت شود این مخالفت هم باید بر اساس طریق عقلاء صورت گیرد و الا قابل فهم و هضم برای آنها نخواهد بود.
◽️حجیت امر عقلائی است و هر امر عقلائی در محیط خود، حجت می باشد. البته حجیت تنها یک معنا دارد و آن هم « ما یصح الاحتجاج به» می باشد که همان حجیت لغوی و عقلائی است. این حجیت می تواند در محیط های مختلف عقلاء مصادیق متعددی پیدا کند.توضیح:
◽️یک محیط خاص از عقلاء محیط علماء است. اگرچه این محیط هم به حسب هر علمی، بخشهای متعدد و متفاوتی دارد اما چون منطق خادم العلوم است درجمیع علوم، سیر فکری و زبان مشترک، قواعد منطق است.
◽️مشخص است که منطق هم باحدوسط کار می کند.لذا مصداق حجیت یعنی ما یصح الاحتجاج به در فضای علوم از جمله علم اصول، حدوسط است. با این توضیح حدوسط اساسا معنایی در عرض معنای لغوی حجیت نیست.
◽️حال شیخ می فرمایند که چون حجیت قطع ذاتی است حجیت آن نمی تواند به معنای حدوسط یعنی همان حجیت امارات باشد. به عبارت دیگر قطع اختصاص به محیط علماء از عقلاء ندارد بلکه در جمیع جوامع و جمیع محیط های عقلائی جریان دارد. به خاطر همین عام بودن و همین شمولی که دارد نمی تواند محکوم به حجیت به معنای حدوسط که مختص به محیط خاصی از عقلاء است، باشد.
◽️مرحوم شیخ بعد از تحقیق مساله قطع، برای دفع توهماتی که ممکن است به عنوان اشکال نسبت به حجیت ذاتی قطع مطرح شود مباحثی را ذیل « تنبیهات قطع» به عنوان مصادیق قطع بیان میکنند و در هر یک ضابطه حجیت ذاتی قطع را پیاده می کنند.
◽️اما متاسفانه کتب اصولی متاخر بالتبع کفایه، عنوان «تنبیه» را از این مباحث حذف کرده و هر یک از مباحث این باب را مستقلا مطرح کردند که البته منجر به توالی فاسد متعددی شده است.
♨️ یکی از ثمرات نامیمون این مساله برداشت اشتباه از تنبیه دوم قطع یعنی « القطع الحاصل من المقدمات العقلیه» است که بسیاری از اصولیین گمان کرده اند مراد این عبارت « العقل بمعنی القطع» است لذا عنوان بحث را « حجیه العقل» قرار دادند؛ مرحوم مظفر هم به همین اشتباه افتاده و تصریح می کند: قد یستشکل علی اسم الدلیل علی العقل فهو حجه بمعنی القطع.
◽️این در حالی است که جمله « فی القطع الحاصل من المقدمات العقلیه» به خوبی نشان می دهد که عقل مرادف با قطع نیست بلکه عقل دو حکم دارد یک حکم قطعی دارد و یک حکم ظنی و غیر قطعی. به عبارت دیگر قیود این عنوان احترازی بوده لذا عنوان « الظن الحاصل من المقدمات العقلیه» در باب انسداد مطرح میشود.
◽️جالب اینکه خود مرحوم شیخ بعد از بیان مختار خود در مساله حجیت قطع حاصل از مقدمات عقلیه، به کلام سید صدر در شرح وافیه می رسند و در جواب به کلام او #صراحتا بین مدرَکات قطعی عقل با مدرکات ظنی آن تفکیک کرده و قیاس را از صغریات ظنی عقل معرفی می کنند.
❇️مقصود این است که رسائل و کفایه متن تولید نظریه و تاسیس مدرسه اصولی هستند و اساس نظرات اصولی متاخر ریشه در این دو کتاب دارد، لذا مهم این است که تلاش متعلم صرف تحصیل دقیق مراد جدی شیخ و آخوند بشود و اندیشه دیگر اصولیین به ایشان تحمیل نشود تا سازمان اصولی آنها را آنچنان که هست دریافت کند.
#اصول #رسائل #پای_درس_استاد
@almorsalaat
المرسلات
📣دوره آموزش شیعه شناسی تبیین گفتمان تشیع در عصر جمهوری اسلامی 🎙اساتید حضرات آیات و حجج اسلام: تحری
📣#اطلاعیه| دوره آموزش شیعه شناسی: تبیین گفتمان تشیع در عصر جمهوری اسلامی
✅موضوع: امتداد امامت
🎙استاد علی فرحانی
⏰6 مرداد ماه1400، ساعت 14:30 الی 18:30
📌شرکت حضوری: تهران مدرسه مروی
📌شرکت مجازی: ih-sc.ir
@almorsalaat