#روایت 🔰علامه طهرانی اعلی الله مقامه الشریف ❇️إنَّ‌ الله لم يَزَل بلا زمانٍ‌ و لا مكانٍ‌، و الآن كما كان ❇️ معنای قاعده بسيطُ‍‌ الحقيقة كُلُّ‌ الاشياء وَ لَيْسَ‌ بِشَىءٍ مِنْهَا ◽️همچنان كه در «توحيد» صدوق ، از علىّ‌ بن أحمد بن محمّد بن عِمران دَقَّاق ، از محمّد بن أبى عبد الله كوفى ، از محمّد بن إسمعيل برمكى ، از علىّ‌ بن عبّاس ، از حَسَن بن راشد، از يعقوب بن جعفر جعفرى ، از حضرت أبا ابراهيم موسى بن جعفر عليهما السّلام روايت مى‌كند كه: ◽️إنَّه قال : إنَّ‌ الله تَبارك و تَعالى كان لَم يَزل بِلَا زمانٍ‌ و لا مكانٍ‌؛ و هو الآن كَمَا كَانَ‌. لَا يَخْلُو منه مكانٌ‌ و لا يُشْغَلُ‌ به مكانٌ‌، و لا يَحِلُّ‌ فى مكانٍ‌. ◽️مَا يَكُونُ‌ مِنْ‌ نَجْوَى ثَلَاثَة إِلَّا هُوَ رَابِعُهُم ، وَ لَا خَمْسَة إِلَّا هُوَ سَادِسُهُمْ‌، وَ لا أَدْنَى مِن ذَلِكَ‌ وَ لَا أَكْثَرَ إِلَّا هُوَ مَعَهُمْ‌ أَيْنَمَا كَانُوا . ◽️لَيْسَ‌ بَيْنَهُ‌ و بين خَلْقِه حِجابٌ‌ غيرُ خَلْقِهِ‌. احتَجَبَ‌ بِغَيْرِ حجابِ‌ مَحْجُوبٍ‌ ، و اسْتَتَر بغير سِترٍ مَسْتُورٍ. لَا إِلَهَ‌ إِلَّا هُوَ الْكَبِيرُ الْمُتَعَالِ‌. ◽️و بنابراين سعه و گسترش وجود ذات حقّ‌ تعالى به قدرى است كه تمام أشياء را فرا گرفته است ؛ و هيچ موجودى از آن خارج نيست . ◽️و مراد از اينكه خداوند در لا زمان و لا مكان يعنى قبل از پيدايش أشياء بوده است ؛ و الآن هم همين طور است ، اين است كه وجود أزلى و أبدى و لا يتناهى حضرتِ‌ وى ، از شمول شىء و چيزى فروگذار ننموده است ؛ و همه را شامل شده است . ◽️ و اين است معناى بسيطُ‍‌ الحقيقة كُلُّ‌ الاشياء وَ لَيْسَ‌ بِشَىءٍ مِنْهَا . ◽️يعنى وجود اوست كه همه را فرا گرفته است ؛ و وجودات متعيّنۀ إمكانيّه ، نسبت وجود به آنها به واسطۀ در عروض است . و اين همان مَنشأيّت و مصدريّت و صَمَدِيَّتى است كه مرحوم سيّد از آن تعبير فرموده است. 📚توحید علمی و‌ عینی. ص 311-312 #روایت #معارف #خداشناسی @almorsalaat

💢 دستور تازه اى نيست، تو بايد حالت اصلاح شود تا از همين دستورات شرعى بهره مند شوى/ كتاب مفتاح الفلاح شيخ بهائى براى عمل كردن خوب است 🔰 علامه حسن زاده 💠 از بعضى از اهل سلوک منقول است كه آقا ميرزا جواد آقا بعد از دو سال، خدمت آقا سركار آخوند مولى حسينقلى همدانى عرض مى كند: من در سير خود به جائى نرسيدم. 💠آقا در جواب از اسم و رسمش سؤال مى كند او تعجب كرده مى گويد: مرا نمى شناسيد؟ من جواد تبريزى ملكى هستم. ايشان مى گويند شما با فلان ملكى ها بستگى داريد؟ آقا ميرزا جواد آقا چون آنها را خوب و شايسته نمى دانسته از آنان انتقاد مى كند. آخوند ملا حسينقلى در جواب مى فرمايند: هروقت توانستى كفش آنها را كه بد مى دانى پيش پايشان جفت كنى من خود به سراغ تو خواهم آمد. 💠آقا ميرزا جواد آقا فردا كه به درس مى رود خود را حاضر مى كند كه در محلى پائينتر از بقيه شاگردان بنشيند تا رفته رفته طلبه هايى كه از آن فاميل در نجف بودند و ايشان آنها را خوب نمى دانسته مورد محبت خود قرار مى دهد تا جايى كه كفششان را پيش پاى آنها جفت مى كند. چون اين خبر به آن طايفه كه در تبريز ساكن هستند مى رسد رفع كدورت فاميلى مى شود. 💠بعدا آخوند او را ملاقات مى كند و مى فرمايد: دستور تازه اى نيست، تو بايد حالت اصلاح شود تا از همين دستورات شرعى بهره مند شوى. ضمنا يادآورى مى كند كه كتاب مفتاح الفلاح شيخ بهائى براى عمل كردن خوب است. 📚 هزار و يك كلمه، ج3، ص: 27 به نقل از تاريخ حكما و عرفا (ص 133، ط 1) تأليف صدوقى سها #اخلاق_و_عرفان #قله_های_تهذیب #سلسله‌ی_شاگردان_آخوند_ملاحسینقلی @almorsalaat

💢 گرایش سلوکی و معنوی شهید مطهری 🔰رهبر معظم انقلاب 🔅من لازم مى دانم و بارها هم اين نكته را گفته ام كه همه طلاب و همه اهل منبر، يك دور آثار آقاى مطهرى را بخوانند. مرحوم شهيد مطهری گرايش سلوكى و معنوى هم داشت؛ يك مقدار متأثر از مصاحبت و شاگردى امام، يك مقدار متأثر از مصاحبت و شاگردى مرحوم علامه طباطبايى، يك مقدار هم بعدها با بعضى از اهل دل و اهل حال مأنوس و آشنا شده بود. ايشان اهل گريه و تضرع و دعاى نيمه شب بود؛ بنده از نزديك اطلاع داشتم. در آثار ايشان اين رشحه معنوى، توحيدى و سلوك كاملًا مشهود است. 83.04.15 💠💠💠💠 💢 آمیزش عرفان و معنویت 🔰رهبر معظم انقلاب #فلسفه_اسلامى، پايه و دستگاهى بوده كه انسان را به دين، خدا و معرفت دينى نزديك مى كرده است. فلسفه براى نزديك شدن به خدا و پيدا كردن يك معرفتِ درست از حقايق عالم وجود است؛ لذا بهترين فلاسفه ما- مثل ابن سينا و ملّا صدرا- #عارف هم بوده اند. اصلًا آميزش عرفان با فلسفه در فلسفه جديد- يعنى فلسفه ملّا صدرا- به خاطر اين است كه فلسفه وسيله و نردبانى است كه انسان را به معرفت الهى و خدا مى رساند؛ پالايش مى كند و در انسان اخلاق به وجود مى آورد. ما نبايد بگذاريم فلسفه به يك سلسله ذهنيّات مجرّد از معنويت و خدا و عرفان تبديل شود. راهش هم تقويت #فلسفه_ملّاصدراست؛ يعنى راهى كه ملّاصدرا آمده، راه درستى است. آن فلسفه است كه انسان را وادار مى كند هفت سفر پياده به حج برود و به همه زخارف دنيوى بى اعتنايى كند. البته نمى خواهيم بگوييم هركس در اين دستگاه فلسفى قرار نداشته باشد، اهل دنياست؛ نه، اما اين راه خوبى است. راه فلسفه بايد راه تديّن و افزايش ارتباط و اتّصال انسان به خدا باشد؛ اين را بايد در آموزش فلسفه، در تدوين كتاب فلسفى، در درس فلسفى... رعايت كرد. اهل فلسفه اى كه ما قبلًا ديده بوديم، همه همينطور بودند؛ كسانى بودند كه از لحاظ معنوى و الهى و ارتباطات قلبى و روحى با خداوند، از بقيه افرادى كه در زمينه هاى علمىِ حوزه كار مى كردند، بهتر و زبده تر و شفّافتر بودند.82.10.29 💠💠💠💠 💢 التَّقْوَى مَاءٌ يَنْفَجِرُ مِنْ عَيْنِ الْمَعْرِفَةِ بِاللَّهِ تَعَالَى 🔰امام صادق (ع) 🔅قَالَ الصَّادِقُ ع اتَّقِ اللَّهَ وَ كُنْ حَيْثُ شِئْتَ وَ مِنْ أَيِّ قَوْمٍ شِئْتَ فَإِنَّهُ لَا خِلَافَ لِأَحَدٍ فِي التَّقْوَى وَ التَّقْوَى مَحْبُوبٌ عِنْدَ كُلِّ فَرِيقٍ وَ فِيهِ اجْتِمَاعُ كُلِّ خَيْرٍ وَ رُشْدٍ وَ هُوَ مِيزَانُ كُلِّ عِلْمٍ وَ حِكْمَةٍ وَ أَسَاسُ كُلِّ طَاعَةٍ مَقْبُولَةٍ وَ #التَّقْوَى مَاءٌ يَنْفَجِرُ مِنْ عَيْنِ #الْمَعْرِفَةِ_بِاللَّهِ تَعَالَى يَحْتَاجُ إِلَيْهِ كُلُّ فَنٍّ مِنَ الْعِلْمِ وَ هُوَ لَا يَحْتَاجُ إلا إِلَى تَصْحِيحِ الْمَعْرِفَةِ بِالْخُمُودِ تَحْتَ هَيْبَةِ اللَّهِ تَعَالَى وَ سُلْطَانِهِ وَ مَزْيَدُ التَّقْوَى يَكُونُ مِنْ أَصْلِ اطِّلَاعِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى سِرِّ الْعَبْدِ بِلُطْفِهِ فَهَذَا أَصْلُ كُلِّ حَقٍّ وَ أَمَّا الْبَاطِلُ فَهُوَ مَا يَقْطَعُكَ عَنِ اللَّهِ تَعَالَى مُتَّفَقٌ عَلَيْهِ أَيْضاً كُلُّ فَرِيقٍ فَاجْتَنِبْ عَنْهُ وَ أَفْرِدْ سِرَّكَ لِلَّهِ تَعَالَى بِلَا عِلَاقَةٍ (مصباح الشريعة، ص: 60) #فلسفه #عرفان #کلام_ولی #اندیشه_مطهر @almorsalaat

🔰#اخلاق_و_عرفان| داستانی از شیخ محمد تقی آملی (ره) و آیت الله سیدعلی #قاضی (ره) درباره تکریم قرآن 🎙استاد علی فرحانی #پای_درس_استاد @almorsalaat

#مجموعه_جلسات: انسان شناسی قرآنی 🔰استاد علی فرحانی 👈 ارائه شده برای اساتید دانشگاه قم 🔹سال 94-95 🔸تعداد: 8 جلسه ✅ استاد در این جلسات بر اساس آیات قرآن پس از تبیین هرم هستی، به جایگاه انسان در هستی می پردازند و انسان شناسی قرآنی را تبیین می نمایند. 📌 لینک دانلود👇👇👇 🆔 http://ostadfarhani.ir/maaref/ensandarghoran/ #معارف #تفسیر #المرسلات #استاد_علی_فرحانی @almorsalaat

💢 ولایت فقیه و بداهت دلیل آن در نگاه حضرت امام(ره) 🔰 حجت‌الاسلام والمسلمین علی فرحانی مطرح کرد؛ 🔹 مساله ولایت فقیه از مسائلی است که اگرچه اصل آن در بین فقهاء قدمت چندین ساله داشته باشد اما نزاع جدی و پرداختن به اقوال در این زمینه اولین بار توسط سوالی که امام مطرح کردند شروع شد. 🔹 حضرت امام(ره) معتقدند که مدل شارع برای ظرف کلان اجتماع، ولایت فقیه است کما این‌که جمیع فقهائی که به مساله فوق التفات داشته‌اند اگر قبول داشته باشند که شارع هم به این عرصه توجه داشته و در این باره سخن گفته است تصدیق می‌کنند که مدل شارع برای این ظرف، ولایت فقیه است. 🔹 حکومت به معنای ظرف کلان اجتماع- اجتماع بما هو اجتماع- است و بدین وسیله تا حدودی معنای عمیق الاسلام هو الحکومة و الاحکام من شئونها، معلوم می‌گردد. لهذا از نظر حضرت امام اولین دلیل بر ولایت فقیه- قبل از رجوع به ادله خاص لفظی- بداهت است، و مقابله با آن مقابله با بدیهی است. 🔹 سبک مشهوری که در تقریر نظر امام مبنی بر تفکیک حوزه‌های ولایت فقیه – اعم از افتاء و امور حسبه و رفع الخصومات و زعامت سیاسی و حدود- وجود دارد سبک صحیحی نمی‌باشد بلکه سبک صحیح همانطور که توضیح اش گذشت موجب دفع اساس شبهه شده و مقصود را کاملا تبیین می‌کند. 📝 متن کامل: http://ihkn.ir/?p=27744 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #سیاست #درس_گفتار #قم 🔳 با #مفتاح_اندیشه همراه باشید 🆔 @meftahandishe_com

📌انا لله و انا الیه راجعون ◼️در گذشت عالم جلیل القدر بقیه السلف الصالح حضرت آیت الله ناصری دولت آبادی ره را به محضر امام زمان ع و مقام معظم رهبری مدظله و عموم شیعیان و ارادتمندان آن بزرگوار، تسلیت عرض میکنیم. #علماء @almorsalaat

#روایت 📌الصراط صراطان؛ فاما الصراط الذی فی الدنیا فهو ... 💢روى الصدوق طاب ثراه في كتاب معاني الأخبار بإسناده عن الصادق عليه السّلام: أنه سئل عن الصراط 💢فقال 'هو الطريق إلى معرفة اللّٰه و هما صراطان صراط في الدنيا و صراط في الآخرة فأما الصراط الذي في الدنيا فهو الإمام المفترض الطاعة من عرفه في الدنيا و اقتدى بهداه مر على الصراط الذي هو جسر جهنم في الآخرة 💢و من لم يعرفه في الدنيا زلت قدمه عن الصراط في الآخرة و تردى في جهنم 📚الوافي ج ۲۵، ص ۶۶۷ #روایت #اهل_بیت @almorsalaat

📌مقدمه قاضی سعید قمی بر فوائد الرضویه ❇️مقدمة المؤلف‏ 💢بسم اللَّه الرّحمن الرّحيم‏ 💢الحمد للَّه الواحد المُتوحّد، و الفرد المُتفرّد، الّذي توحّد بالتوحيد في‏ توحّده، و تفرّد بالتفريد في تفرّده، #انبجست منه الكثرات بجملتها لوحدته، و ابتدأت منه الموجودات برمّتها لفرديته، سبحانه و تعالى في كبرياء تقدّسه، 💢و الصلاة على نبيّ الرحمة، و مجمع بحري الوحدة و الكثرة إنسان العين، و عين الإنسان، و العالم بالبيان، محمّد المبعوث على الإنس و الجانّ و المنعوت بنعوت الفرقان، و الموصوف بأنَّ خلقه القرآن و على وصيّه الّذي تشعّب منه أولاد النّبيّ، و تأحّد معه في سَيره الأنواري بالنصّ الجليّ و على آله الّذين هم تقاسيم وجود النّبيّ و الوليّ، 💢و هم أولياء الرحمن، و المقصود من إيجاد الأكوان ما جرى الجاري على الجامدات، و فضل الزائد على الناقصات. 💢أمّا بعد: فالفقير إلى اللَّه الغنيّ، و المُتمسّك بحبل النبيّ الامّي، مُحمّد المُشتهر بسعيد الشريف القُمّي يقول: إنَّ الحكمة كلّ الحكمة، ما ورد في الكتاب و السُنّة، و العلم حقّ العلم ما صدر عن مدينة العلم و إنَّ في أخبار الأئمّة الطاهرين لبلاغاً لقوم عابدين، إنَّ في ذلك لذكرى للعالمين، كيف لا؟ 💢و هم عليهم السلام أهل بيت الحكمة، و معدن الوحي و الرسالة (فالكليم البس حلّة الاصطفاء لمّا شاهدوا منه الوفاء، و جبرئيل في جنان الصاغورة ذاق من حدائقهم الباكورة) 💢و أنّى يكون لغيرهم، و فيهم الإمام المُبين، و قال عزّ من قائل: «وَ كُلَّ شَيْ‏ءٍ أَحْصَيْناهُ فِي إِمامٍ مُبِينٍ» 💢ثمّ إنَّ في الخبر الذي رواه أصحابنا، و دار في ألسنة إخواننا رضوان اللَّه عليهم، و أثبتوه في دفاترهم، من سؤال رأس الجالوت مولانا أبا الحسن الرضا عليه السلام، و ما أجابه الإمام عليه السلام لحكمة بالغةٍ لا تبلغها أيدي الخائضين في الحكمة المُتعالية، فضلًا عن الفلسفة الرسميّة، و أسرار رائقة لا يكاد ينالها إلّا من أتى البيوت من أبوابها؛ و أنوار بارقة لا يستنير بأشعّتها الشارقة إلّا من اقتبَس من مشكاة الولاية الفائقة. 💢و إنّي بعد ما نصفت السبعين، و كنت في عشر الأربعين، اطّلعت على هذه الرواية، و استسعدت بتلك الزيارة، فوجدتها عذراء لم يطمثها قبل ذلك الأوان إنس و لا جانّ، بل لم يخطبها الفحول و لا الفتيان، و كيف لهم من ذلك، و إنّها لمن أهل بيت النبوّة، و لم يكافئها أحدٌ من الامّة، اللّهم إلّا من آجر نفسه ثماني حِجَج من اثنتي عشر من الحجج، و تقلّد بالتابعيّة المحضة، و فاز بالمحبوبيّة الكاملة، حتّى يكون اللَّه سبحانه سمعه و بصره و عقله، فيسمع بسمعه، و يَبصُر ببصره، و يعقل بعقله إذ لا يحمل عطاياهم إلا مطاياهم، و لا يعلم ما في الدار إلّا محارم الأسرار. 💢و هذا المسكين و إن كان قليل البضاعة في هذه التجارة، و لم يسعد لتلك الإجارة، إلّا أنَّ الكريم لا ينظر إلى البضاعة و نِفاقها و يبتدئ بالنعم قبل استحقاقها، فَلَقد أتى عليّ حين من الدهر لم أكن متفحّصاً لآثارهم، خادماً لأخبارهم، راصداً لأسرارهم، سائراً في أنوارهم، حتّى أتاني في مبشرة نوميّة أمر من جنابهم بالنظر في خطابهم، فقُمت بمأمورهم، حتّى فتح اللَّه بصيرتي بسرورهم، و شرح صدري بنورهم، و زاد في يقيني بأُمورهم، و لعمر الحبيب إِنَّ أمرهم صعبٌ مُستصعبٌ، لا يحتمله إلّا نبيٌّ مُرسلٌ، أو ملك مُقرّب، أو مُؤمن مُمتَحَنٌ قلبه للإيمان عند الربّ 💢فمن تلك الفتوحات ما الهمتُ من شرح هذا الحديث العويص شرحاً لا يحيف عن الحقّ و لا يحيص و ليس ذلك إلّا من اقتباس نورهم، بل هو جذوة من قبسات طورهم، و ما أقول إلّا ما القي في الرّوع، و من اللَّه المعونة في البدء و الرجوع، و هو حسبي و نعم الوكيل، و على اللَّه قصد السبيل و لِنُسمِّ تلك المقالة ب «الفوائد الرضوية» و نُرتّبها على مقدّمة و ثلاث فوائد و خاتمة، مُستعيناً باللَّه في الاولى و الآخرة. #عرفان #در_مدرسه_امام_خمینی @almorsalaat

🎥#عرفان| قاضی سعید قمی در بیان حضرت امام رضوان الله علیه 🎙استاد شیخ علی فرحانی 🔰عبارت حضرت امام در مدح قاضی سعید و کتاب فوائد الرضویه: 🌀...و بعد: فإنّ ممّا وفّقني التأييدات الربوبيّة، و أيّدني التوفيقات القدسيّة الالوهيّة، هو الاستسعاد بزيارة هذا الحديث القدّيس، النازل عن سماء الوحي و التقديس، و شرحه الذي أفاده #شيخ_العرفاء_الكاملين، قدوة أصحاب القلوب و السالكين، كاشف إشارات الأخبار و رموزها، مُخرج لباب الآثار و كنوزها، #فخر_الطائفة_و_عينها، و ذخر أهل المعرفة و زينها، المؤيّد بتأييدات الرّبّ المجيد، القاضي الشريف السعيد، أفاض اللَّه عليه من أنوار رحمته الواسعة، و تجلّى عليه بالأنوار الباهرة، و اتّفق ذلك في العشر الثالثة من مراحل عمري و منازل دهري.. 🌀و هو أوّل كتاب منه- قدّس سرّه- وفّقني اللَّه لزيارته و الاستفادة من حضرته، و لمّا رأيته مُحتاجاً إلى #كشف بعض #أسراره، و رفع الحجاب عن بعض #أستاره، أحببت أن اعلّق عليه بعض التعاليق، شارحاً لكلامه مع بعض ما سنح بخاطري القاصر، و نظري‏ الفاتر في شرح الحديث الشريف، مُعترفاً بالتقصير و القصور، و مُتوكّلًا على ربّ الأنام في المبدأ و الختام، فنقول مُستعيناً بالرّب المُعين، و مُتمسّكاً بولاية أوليائه المعصومين‏... 📚التعليقة على الفوائد الرضوية، ص: 38 @almorsalaat

🎥 غبارروبی مضجع نورانی امام رضا علیه‌السلام توسط رهبر معظم انقلاب 🔻مدتی است دلتنگ دیدن این تصاویر معنوی بودیم 🔻خدا را شاکریم که دوباره این لحظات دل انگیز را مشاهده کردیم 🔅اللّهُمَ احفَظ و أیِّد قائدنا @almorsalaat

📝#کفایه_الاصول| مبحث صحیح و اعم از نگاه آخوند خراسانی و حضرت امام 📌تقریر تدریس کفایه الاصول استاد شیخ علی فرحانی(۱۳۹۱) 🔰مقرر: احسان چینی پرداز (@Chinipardaze) 🌀اصولیین قائل اند که این بحث یک بحث لفظی است(1) و متمرکز بر وضع الفاظ معاملات و عبادات است(2) که آیا وضع برای صحیح شده اند یا اعم از صحیح و فاسد. 🌀مرحوم آخوند می فرمایند معنای صحیح یک معنای واحد است یعنی لفظ «صحیح» مشترک لفظی نیست بلکه معنای آن همان «تمامیت» است که البته لوازم متعددی دارد یعنی در هر علمی با توجه به غرض آن، لوازم این معنا متفاوت شده و مقصود خاصی را از این لفظ اراده می کنند اما در ما نحن فیه به معنای تام الاجزاء و الشرائط است. 🌀معنای الفاظ عبادات هم به صورت مشترک معنوی است یعنی این معنای کلی، مصادیق متعددی دارد که البته چون مصادیق اش بسیار متکثر و بسیار متعدد است، در مورد موضوع له آنها تعبیر به «معنا» نمی شود بلکه آخوند تعبیر به «جامع» می کند. 🌀مضاف به اینکه امور اعتباری به خلاف امور حقیقی، محکی نداشته و ثباتی هم ندارند بلکه متغیر و سیال اند لذا اول باید جامع را تصویر کنیم تا بعد نوبت به تبادر برسد زیرا اگر جامع صحیح یا اعم قابل تصویر نباشد، تبادر آن از لفظ هم بی معنا میشود. 🌀اگر کسی قائل شود نه جامع صحیح قابل تصویر است و نه جامع اعم، مجبور میشود که در جمیع الفاظ عبادات قائل به اشتراک لفظی شود یعنی لفظ صلاه به ازاء جمیع مصادیق آن وضع و موضوع له جداگانه ای دارد در نتیجه باید جمیع ادله را تاویل ببرد در حالی که این نگاه، خلاف ارتکاز جمیع فقهاء است. 🌀مضاف به اینکه چون باید جامع در ناحیه اجزاء هم بررسی شود در حالی که اجزاء هم متکثر المصداق اند نتیجه این قول این است که تمام مسائل ابواب عبادات (اعم از اصل صلاه و اجزاء و شروط آن) تبدیل به مسائل متشتت و شتی و متباین شوند که هیچ ارتباطی به هم ندارند از این رو است که مبحث جامع صحیح و اعم در #زبان_شناسی_ادله بسیار موثر است. 🌀شیخ اعظم در مطارح الانظار در ضمن دو تقسیم ثنائی، جمیع حالات جامع صحیح را ابطال کرده و اشکال سختی را در مسیر اصولیین قرار داده است. 🌀شیخ می فرمایند جامع درون شیء (یعنی جامعی که از درون شیء به دست می آید) یا جامع بسیط است یا جامع مرکب. اگر جامع بسیط باشد یا عنوان «مطلوبٌ» است یا عنوان ای که ملازم با عنوان «مطلوبٌ» می باشد. 🌀اما شیخ می فرمایند جامع مرکب، قابل تصور نیست زیرا اجزاء و شرائط عبادت هیچ ثباتی ندارند و با حالات مکلف، متغیر میشوند مع ذلک صلاه همان صلاه صحیحه باقی می ماند. 🌀اما اگر جامع بسیط باشد (اعم از عنوان مطلوب و عنوان ملازم با مطلوب) لازمه این مطلب، وجوب احتیاط در اقل و اکثر ارتباطی است. 🌀توضیح اینکه شک در اجزاء و شرائط یعنی ورود در وادی اقل و اکثر ارتباطی. مبحث اقل و اکثر ارتباطی اجنبی از شک در محصل و وادی امتثال بوده و متعلق به مرتبه فعلیت (ابلاغ) از مراتب حکم است در نتیجه چون قدر زائد مصداق شک در تکلیف زائد است، مجرای برائت می باشد. 🌀اما اگر مامور به امری بسیط باشد (اعم از اینکه عنوان مطلوب یا ملازم با عنوان مطلوب باشد) جزء و شرط ندارد بلکه شک در آن شک در محصل بوده و به حکم «الاشتغال الیقینی یستدعی الفراغ الیقین» محکوم به احتیاط در وادی امتثال است و‌ امکان جریان برائت وجود ندارد. 🌀همانطور که آخوند تبیین میکنند: اینکه برخی اصولیین مانند آیت الله سبحانی استدلال کردند چون غرض شارع به مرکب صحیح، تعلق گرفته است پس لفظ به ازاء مرکب صحیح اعتبار و وضع میشود، صحیح نمی باشد زیرا باید بین اعتبار معنای مرکب و اعتبار لفظ برای معنا تفکیک کنیم، یک اعتبار تابع غرض است و منجر به اعتبار مرکب صلاه میشود اما اعتبار لفظ برای معنا، اعتبار دیگری است که البته تابع تفهیم و تفهم بوده و هیچ تلازمی بین این دو اعتبار نیست. 🌀مرحوم آخوند می فرمایند نتیجه اشکال شیخ این نیست که کلا جامعی نداریم بلکه نتیجه آن این است که «جامع درونی» برای صحیح و اعم نداریم لذا آخوند قائل اند که جامع هم بسیط (ملازم با عنوان مطلوب) است و هم مرکب است. توضیح اینکه: 🌀اولا جامع اعم به خاطر اینکه مشتمل بر فاسد است اولا اثر مطلوبه شرعی را ندارد ثانیا فاسد مراتب بسیاری زیادی و مصادیق بسیار متکثری دارد و جامعی برای ان تصویر نمیشود پس نه جامع درونی نه جامع بیرونی برای اعم تصویر نشده و امکان وضع الفاظ عبادات برای آن وجود ندارد. 🌀اما جامع صحیح را می توان از طریق آثار و لوازمی که شارع برای آن بیان کرده است مانند «قربان کلی تقی» یا «تنهی عن الفحشاء و المنکر» یا هر اثر و لازمه دیگری، تعریف و تصویر کرد لذا معرفت ما از جامع، #معرفت_بالوجه است. توضیح اینکه: 🌀آخوند رضوان الله علیه می فرمایند خطاب شارع بر اساس مراتب حکم، یک مرتبه واحده ندارد بلکه تفاوت بین انشاء و فعلیت است که اشکال شیخ را حل میکند. در مرتبه انشاء عنوان عبادت بسیط است چه اینکه در این مرتبه شارع اساسا ناظر به اجزاء و شرائط نیست فلذا اطلاق هم جاری نمیشود مانند «اقیموا الصلاه/ آتو الزکاه» 🌀اما از طرفی آخوند اضافه میکند که این مطلب موجب نمیشود که برائت در اقل و اکثر ارتباطی نداشته باشیم زیرا در مرتبه بعد از انشاء یعنی مرتبه فعلیت و ابلاغ، عنوانی که شارع استخدام می کند یک عنوان مرکب و ذو اجزاء است و شک در آن هم شک در اقل و اکثر ارتباطی است که مجرای برائت است. 🌀البته جامع بسیط غیر از جامع مرکب و جامع مبهم است زیرا در اعتبارات عقلائیه، جامع مبهم، جامعی مرکب است که برخی از اجزاء آن نادیده گرفته شده و دائره صدق بیشتری پیدا کرده است در حالی که جامع بسیط، اساسا جزئی ندارد. 🌀پس بسیط بودن جامع، اشکال صحیح و اعم را مرتفع کرده و مرکب بودن آن، اشکال اقل و اکثر ارتباطی را مرتفع میکند. ❇️یلاحظ علیه: 🌀حقیقت این است که عنوان باب صحیح و اعم اشتباه طرح شده است، زیرا: 1⃣ با توجه به اینکه صحیح را به معنای «تام الاجزاء و الشرائط» دانستیم، نطاق وسیع شرائط، شامل شرائط بعد از امر (مانند قصد امتثال امر) و جمیع شرائط عقلی و عقلائی هم می شود لذا نتیجه وضع الفاظ عبادات برای صحیح این است که مثلا جزء موضوع له صلاه صحیح، قصد امتثال امر باشد در حالی که حکم هم متوقف بر موضوع میباشد لذا دور پیش میآید. 2⃣ثانیا سوال باب صحیح و اعم، ناشی از خلط مراتب حکم با وادی امتثال است زیرا صحیح به معنای تام الاجزاء و الشرائط، متعلق به وادی امتثال است در حالی که طبق توضیح مرحوم آخوند جامع بسیط است یعنی «الفاظ وضع برای معنای بسیط شده اند» زیرا موضوع له همان قالب اولیه و معنای اولیه عبادت است که در مرحله بعد و خطابات ثانویه است که شارع اجزاء و شرائط آن را بیان میکند و با اتمام این دو مرحله، نوبت به امتثال می رسد. لذا بحث از وضع الفاظ عبادات به مراتبی تقدم بر وادی امتثال دارد. 🌀در نتیجه این نگاه، چون جامع بسیط است شکی که در اجزاء و شرائط میشود ارتباطی با جامع بسیط ندارد بلکه بعد از صدق اصل جامع بسیط است لذا چه قائل به صحیح باشیم چه قائل به اعم هر گاه شک در اجزاء و شرائط شود، امکان جریان اطلاق وجود دارد. ❇️به همین خاطر است که حضرت امام از همان ابتدای بحث صحیح و اعم می فرمایند بحث ما اجنبی از صحت و فساد بوده و با التفات به همین نکته کل باب صحیح و اعم را پی ریزی میکند از این رو است که عبارات حضرت امام در باب صحیح و اعم حاشیه بر نظریات دیگران نبوده بلکه #تاسیس_مدرسه_جدید است. #پای_درس_استاد @almorsalaat