💠بررسی کتاب اشعثیات
🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله":
✅ ادله قائلین به عدم حجیت کتاب موجود جعفریات
🔶قائلین به عدم حجیت کتاب جعفریات موجود، دو اشکال بیان کرده اند:
🔴 اشكال اول:
کتاب جعفریات موجود و کتابی که حاجی نوری «قدّس سرّه» در مستدرک الوسائل از او نقل می کند معتبر نیست زیرا معلوم نیست این همان کتابی است که اسماعیل بن موسی الکاظم «علیه السلام» یا محمد بن محمد الأشعث نگاشته و دخل و تصرفی در آن نشده باشد.
🔵 اشکال دوم:
اگر فرض شود این کتاب موجود همان کتاب جعفریات نگاشته شده توسط اسماعیل بن موسی الکاظم «علیه السلام» یا محمد بن محمد الأشعث است اشکال می شود در سند این کتاب موسی بن اسماعیل واقع شده است و ایشان با وجود اینکه نوه امام کاظم «علیه السلام» می باشند مجهول الحال هستند یعنی در کتب رجالی راجع به ایشان مطلبی ذکر نشده است؛ بنابراین وثاقت و عدم وثاقت ایشان معلوم نیست و همچنین بعضی فرموده اند اگر مولف کتاب اسماعیل باشد ایشان هم که فرزند امام کاظم «علیه السلام» می باشند مجهول الحال هستند و لذا کتاب جعفریات از جهت سند اشکال دارد.
🟢 بنابراین دو اشکال ذکر شده، علی سبیل منع الخلوّ است یعنی ممکن است هر دو اشکال بیان شده وارد باشد و ممکن است یکی از دو اشکال وارد باشد.
✅ اشكال دوم: عدم وثاقت روات سند
🔷تقریب اول از اشکال دوم: مجهول بودن موسی بن اسماعيل بن موسی
🔶جواب به تقریب اول از اشکال دوم: وجوه وثاقت موسی بن اسماعيل
1️⃣وجه اول: اثبات وثاقت موسی با شهادت سيد بن طاووس
2️⃣وجه دوم: عدم قدح ابن غضايری
🟩 پاسخ به وجه دوم: شهادت ابن غضايری بر عدم وضع از جانب سهل بن احمد ديباجی
🔷تقریب دوم از اشکال دوم: مجهول بودن اسماعيل بن موسی
بعضی فرموده اند اسماعیل بن موسی با اینکه فرزند امام معصوم است مجهول الحال است زیرا ما فرزندانی از ائمه مثل جعفر کذاب داریم بنابراین باید وثاقت آن ها مستقلا ثابت شود. نجاشی، محمد بن محمد الأشعث را توثیق کرده است اما برای موسی بن اسماعیل و اسماعیل هیچ توثیقی در کتب رجال وجود ندارد و فقط فرزند امام یا نوه ی امام هستند و فرزند و نوه ی امام بودن دلیل بر وثاقت نیست.
🔶جواب به تقریب دوم از اشکال دوم: وجوه وثاقت اسماعيل
1️⃣وجه اول: قرار گرفتن در اسناد کامل الزيارات
🟥پاسخ به وجه اول : مبنايی بودن اين وجه
2️⃣وجه دوم: دستور امام به اسماعيل به نماز ميت بر صفوان
رجال کشّی در احوالات صفوان بن یحیی روایت کرده است وقتی صفوان بن یحیی فوت کرد امام نهم ابوجعفر الثانی در سنه ی ،210 عموی خود یعنی اسماعیل بن موسی را برای خواندن نماز میت فرستادند، و با توجه به اینکه صفوان از مشایخ بزرگ و در بین اصحاب ائمه از اصحاب اجماع است و نماز میت، نماز جماعت است پس این دستور امام به اسماعیل خبر از عدالت ایشان می کند پس عمداً از کذب و دروغ گویی تحرّز دارد و سهو و نسیان هم به اصالة السلامة مادامی که خلاف او اشکار نشود ثابت می شود پس با ضمیمه کردن عدالتی که از این روایت استفاده می شود با اصاله السلامه وثاقت ایشان ثابث می شود و این وجه خوبی برای اثبات وثاقت اسماعیل هست .
🟧پاسخ به وجه دوم: اين روايت ثابت نيست
محقق خوئی می فرمایند در سند خود روایتی که امام جواد «علیه السلام» ایشان را امام جماعت قرار دادند جعفر بن محمد بن اسماعیل است و ایشان توثیق نشده است بنابراین خود این روایت ثابت نشده است .
اللهم اینکه ممکن است کسی بگوید نماز میت اصلا نماز نیست و دعا است و پشت فاسق هم اشکال ندارد ولی این در صورتی است که کسی این فتوا را بدهد ولی فقهاء معمولا چنین فتوایی نمی دهند.
3️⃣وجه سوم: عبارت شيخ مفيد
شیخ مفید در ارشاد راجع به فرزندان موسی بن جعفر فرموده است: «أنّ لکلٍّ منهم فضالً و منقبتاً مشهوره» یعنی تمام فرزندان حضرت امام موسی بن جعفر «علیه السلام» دارای فضل و منقبت هستند و این مناقب و فضل
آنها مشهور است و این بیان شیخ مفید برای فرزندان موس ی بن جعفر دلالت بر مدح آنها می کند.
📚 برگرفته از دروس خارج فقه حضرت استاد #شبزندهدار (سال 1397-1395)
#آثار
#رجال
#بررسی_کتاب_اشعثیات
#اشکال_دوم_عدم_وثاقت_روات_سند
#جواب_به_تقریب_دوم_از_اشکال_دوم
#وجه_سوم
#ادامه_دارد ...
🔗 @book_feghahat