💠بررسی کتاب اشعثیات
🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله":
✅ ادله قائلین به عدم حجیت کتاب موجود جعفریات
🔶قائلین به عدم حجیت کتاب جعفریات موجود، دو اشکال بیان کرده اند:
🔴 اشكال اول:
کتاب جعفریات موجود و کتابی که حاجی نوری «قدّس سرّه» در مستدرک الوسائل از او نقل می کند معتبر نیست زیرا معلوم نیست این همان کتابی است که اسماعیل بن موسی الکاظم «علیه السلام» یا محمد بن محمد الأشعث نگاشته و دخل و تصرفی در آن نشده باشد.
🔵 اشکال دوم:
اگر فرض شود این کتاب موجود همان کتاب جعفریات نگاشته شده توسط اسماعیل بن موسی الکاظم «علیه السلام» یا محمد بن محمد الأشعث است اشکال می شود در سند این کتاب موسی بن اسماعیل واقع شده است و ایشان با وجود اینکه نوه امام کاظم «علیه السلام» می باشند مجهول الحال هستند یعنی در کتب رجالی راجع به ایشان مطلبی ذکر نشده است؛ بنابراین وثاقت و عدم وثاقت ایشان معلوم نیست و همچنین بعضی فرموده اند اگر مولف کتاب اسماعیل باشد ایشان هم که فرزند امام کاظم «علیه السلام» می باشند مجهول الحال هستند و لذا کتاب جعفریات از جهت سند اشکال دارد.
🔷تقریب اول از اشکال دوم: مجهول بودن موسی بن اسماعيل بن موسی
🔶جواب به تقریب اول از اشکال دوم: وجوه وثاقت موسی بن اسماعيل
1️⃣وجه اول: اثبات وثاقت موسی با شهادت سيد بن طاووس
2️⃣وجه دوم: عدم قدح ابن غضايری
🟩 پاسخ به وجه دوم: شهادت ابن غضايری بر عدم وضع از جانب سهل بن احمد ديباجی
🔷تقریب دوم از اشکال دوم: مجهول بودن اسماعيل بن موسی
🔶جواب به تقریب دوم از اشکال دوم: وجوه وثاقت اسماعيل
1️⃣وجه اول: قرار گرفتن در اسناد کامل الزيارات
🟥پاسخ به وجه اول : مبنايی بودن اين وجه
2️⃣وجه دوم: دستور امام به اسماعيل به نماز ميت بر صفوان
🟧پاسخ به وجه دوم: اين روايت ثابت نيست
3️⃣وجه سوم: عبارت شيخ مفيد
شیخ مفید در ارشاد راجع به فرزندان موسی بن جعفر فرموده است: «أنّ لکلٍّ منهم فضالً و منقبتاً مشهوره» یعنی تمام فرزندان حضرت امام موسی بن جعفر «علیه السلام» دارای فضل و منقبت هستند و این مناقب و فضل
آنها مشهور است و این بیان شیخ مفید برای فرزندان موس ی بن جعفر دلالت بر مدح آنها می کند.
🟫اشكال محقق تستری به وجه سوم: عبارت شیخ مفید دلالت بر توثيق ندارد
محقق تستری در قاموس الرجال و محقق خوئی در این وجه مناقشه کردند و فرموده اند این بیان شیخ مفید بر وثاقت دلالت نمی کند.
محقق تستری میفرماید ظاهراً این که می فرماید «لهم فضلٌ و منقبةٌ مشهوره»، مقصود منقبت انسانی است و به قرینه اینکه عباس و ابراهیم و زید از فرزندان حضرت موسی بن جعفر هستند منقبت دینی نمی باشد؛ زیرا اینها منقبت دینی نداشتند.
بعضی از فرزندان امام، علی ما نُسبَ الیهم برای حضرت موسی بن جعفر سعایت کردند و بعضی از گرفتاری های زندان حضرت موسی بن جعفر را به خاطر سعایت همین فرزندان نزد هارون نقل کرده اند و خبر رسیدن وجوهات بسیار و محبوبیت امام را به هارون و مامون می دادند. و آنها هم از قدرت امام می ترسیدند و مزاحمت ایجاد می کردند و اگر
منقبت در کلام محقق تستری منقبت دینی باشد باید این موارد عدیده را خارج کرد.
مرحوم محقق خوئی درباره عبارت شیخ مفید میگوید: «لا دلالة فیها علی الوثاقه و لا علی الحسن» یعنی کلام شیخ مفید نه تنها بر توثیق بلکه دلالت بر حسن هم نمی کند. شاید این منقبت اعم از دینی و غیر دینی باشد یعنی یکی از فرزندان امام منقبت دینی دارد و یکی از آنها منقبت علمی دارد و دیگری منقبت شجاعت دارد و یکی هم جمیع منقبت ها را دارد بنابراین این عبارت دلالت بر توثیق نمی کند پس قبول وجه سوم هم مشکل است.
4️⃣وجه چهارم: شهادت سيد بن طاووس
مرحوم حاجی نوری در خاتمه مستدرک، شهادت سید بن طاووس را برای وثاقت اسماعیل بیان کرده است، و عبارت سید ابن طاووس در اقبال عبارت است از: «رأیتُ و رُوّیتُ من کتاب الجعفریات و هی الف حدیث بإسنادٍ واحدٍ عظیم الشأن الی مولانا موسی بن جعفر عن مولانا جعفر بن محمد عن مولانا محمد بن علی عن مولانا علی بن الحسین عن مولانا الحسین بن علی عن مولانا علی بن ابی طالب علیهم السالم قال لاتقولوا رمضان»
سید بن طاووس این سند را عظیم الشأن توصیف فرموده است و حداقل این عظیم الشأن بودن سند به تناسب حکم و موضوع ، واجد شرایط صحت بودن است و یکی از شرایط صحت وثاقت روات است
علاوه بر این که تعبیر سید بن طاووس فراتر از وثاقت را دلالت می کند یعنی روات سند در نهایت وثاقت و عدالت و امانت و درستی بودند؛ بنابراین جناب ابن طاووس شهادت می دهد این سند الی موسی بن جعفر ، سند عظیم الشأنی است و عظیم الشان بودن سند با وثاقت و امانت و اعتبار ملازمه ی قطعیه دارد
📚 برگرفته از دروس خارج فقه حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1397-1395)
#آثار
#رجال
#بررسی_کتاب_اشعثیات
#اشکال_دوم_عدم_وثاقت_روات_سند
#جواب_به_تقریب_دوم_از_اشکال_دوم
#وجه_چهارم
#ادامه_دارد ...
🔗 @book_feghahat
💠بررسی کتاب اشعثیات
🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله":
✅ ادله قائلین به عدم حجیت کتاب موجود جعفریات
🔶قائلین به عدم حجیت کتاب جعفریات موجود، دو اشکال بیان کرده اند:
🔴 اشكال اول:
کتاب جعفریات موجود و کتابی که حاجی نوری «قدّس سرّه» در مستدرک الوسائل از او نقل می کند معتبر نیست زیرا معلوم نیست این همان کتابی است که اسماعیل بن موسی الکاظم «علیه السلام» یا محمد بن محمد الأشعث نگاشته و دخل و تصرفی در آن نشده باشد.
🔵 اشکال دوم:
اگر فرض شود این کتاب موجود همان کتاب جعفریات نگاشته شده توسط اسماعیل بن موسی الکاظم «علیه السلام» یا محمد بن محمد الأشعث است اشکال می شود در سند این کتاب موسی بن اسماعیل واقع شده است و ایشان با وجود اینکه نوه امام کاظم «علیه السلام» می باشند مجهول الحال هستند یعنی در کتب رجالی راجع به ایشان مطلبی ذکر نشده است؛ بنابراین وثاقت و عدم وثاقت ایشان معلوم نیست و همچنین بعضی فرموده اند اگر مولف کتاب اسماعیل باشد ایشان هم که فرزند امام کاظم «علیه السلام» می باشند مجهول الحال هستند و لذا کتاب جعفریات از جهت سند اشکال دارد.
🔷تقریب اول از اشکال دوم: مجهول بودن موسی بن اسماعيل بن موسی
🔶جواب به تقریب اول از اشکال دوم: وجوه وثاقت موسی بن اسماعيل
1️⃣وجه اول: اثبات وثاقت موسی با شهادت سيد بن طاووس
2️⃣وجه دوم: عدم قدح ابن غضايری
🟩 پاسخ به وجه دوم: شهادت ابن غضايری بر عدم وضع از جانب سهل بن احمد ديباجی
🔷تقریب دوم از اشکال دوم: مجهول بودن اسماعيل بن موسی
🔶جواب به تقریب دوم از اشکال دوم: وجوه وثاقت اسماعيل
1️⃣وجه اول: قرار گرفتن در اسناد کامل الزيارات
🟥پاسخ به وجه اول : مبنايی بودن اين وجه
2️⃣وجه دوم: دستور امام به اسماعيل به نماز ميت بر صفوان
🟧پاسخ به وجه دوم: اين روايت ثابت نيست
3️⃣وجه سوم: عبارت شيخ مفيد
شیخ مفید در ارشاد راجع به فرزندان موسی بن جعفر فرموده است: «أنّ لکلٍّ منهم فضالً و منقبتاً مشهوره» یعنی تمام فرزندان حضرت امام موسی بن جعفر «علیه السلام» دارای فضل و منقبت هستند و این مناقب و فضل
آنها مشهور است و این بیان شیخ مفید برای فرزندان موس ی بن جعفر دلالت بر مدح آنها می کند.
🟫اشكال محقق تستری به وجه سوم: عبارت شیخ مفید دلالت بر توثيق ندارد
4️⃣وجه چهارم: شهادت سيد بن طاووس
مرحوم حاجی نوری در خاتمه مستدرک، شهادت سید بن طاووس را برای وثاقت اسماعیل بیان کرده است، و عبارت سید ابن طاووس در اقبال عبارت است از: «رأیتُ و رُوّیتُ من کتاب الجعفریات و هی الف حدیث بإسنادٍ واحدٍ عظیم الشأن الی مولانا موسی بن جعفر عن مولانا جعفر بن محمد عن مولانا محمد بن علی عن مولانا علی بن الحسین عن مولانا الحسین بن علی عن مولانا علی بن ابی طالب علیهم السالم قال لاتقولوا رمضان»
سید بن طاووس این سند را عظیم الشأن توصیف فرموده است و حداقل این عظیم الشأن بودن سند به تناسب حکم و موضوع ، واجد شرایط صحت بودن است و یکی از شرایط صحت وثاقت روات است
علاوه بر این که تعبیر سید بن طاووس فراتر از وثاقت را دلالت می کند یعنی روات سند در نهایت وثاقت و عدالت و امانت و درستی بودند؛ بنابراین جناب ابن طاووس شهادت می دهد این سند الی موسی بن جعفر ، سند عظیم الشأنی است و عظیم الشان بودن سند با وثاقت و امانت و اعتبار ملازمه ی قطعیه دارد.
🟧اشكال اول به وجه چهارم: توصيف به لحاظ حضرات معصومين است
توصیف سید بن طاووس به لحاظ طبقه ی فوق است یعنی به لحاظ موسی بن جعفر، چون موسی بن جعفر هم از پدر بزرگوارشان امام صادق، ایشان از امام باقر و ایشان از علی بن الحسین و ایشان از حسین بن علی
و ایشان از علی بن ابیطالب نقل می کند.
🟩جواب به اشكال اول : الی موسی بن جعفر دارد
توهّمٌ اینکه بیان سید بن طاووس نسبت به طبقه فوقانی است عجیب می باشد ، زیرا ایشان فرموده «باسنادٍ واحدٍ عظیم الشأن الی»، یعنی ایشان سند به موسی بن جعفر را عظیم الشأن گفته است و بعد آن به موسی بن جعفر نیست بلکه به علی بن ابی طالب است پس بنابراین آن چه که به «الی موسی بن جعفر» است: «محمد بن محمد الأشعث، موسی بن اسماعیل، اسماعیل بن موسی بن جعفر» می باشد.
📚 برگرفته از دروس خارج فقه حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1397-1395)
#آثار
#رجال
#بررسی_کتاب_اشعثیات
#اشکال_دوم_عدم_وثاقت_روات_سند
#جواب_به_تقریب_دوم_از_اشکال_دوم
#وجه_چهارم
#ادامه_دارد ...
🔗 @book_feghahat
💠بررسی کتاب اشعثیات
🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله":
✅ ادله قائلین به عدم حجیت کتاب موجود جعفریات
🔶قائلین به عدم حجیت کتاب جعفریات موجود، دو اشکال بیان کرده اند:
🔴 اشكال اول:
کتاب جعفریات موجود و کتابی که حاجی نوری «قدّس سرّه» در مستدرک الوسائل از او نقل می کند معتبر نیست زیرا معلوم نیست این همان کتابی است که اسماعیل بن موسی الکاظم «علیه السلام» یا محمد بن محمد الأشعث نگاشته و دخل و تصرفی در آن نشده باشد.
🔵 اشکال دوم:
اگر فرض شود این کتاب موجود همان کتاب جعفریات نگاشته شده توسط اسماعیل بن موسی الکاظم «علیه السلام» یا محمد بن محمد الأشعث است اشکال می شود در سند این کتاب موسی بن اسماعیل واقع شده است و ایشان با وجود اینکه نوه امام کاظم «علیه السلام» می باشند مجهول الحال هستند یعنی در کتب رجالی راجع به ایشان مطلبی ذکر نشده است؛ بنابراین وثاقت و عدم وثاقت ایشان معلوم نیست و همچنین بعضی فرموده اند اگر مولف کتاب اسماعیل باشد ایشان هم که فرزند امام کاظم «علیه السلام» می باشند مجهول الحال هستند و لذا کتاب جعفریات از جهت سند اشکال دارد.
🔷تقریب اول از اشکال دوم: مجهول بودن موسی بن اسماعيل بن موسی
🔶جواب به تقریب اول از اشکال دوم: وجوه وثاقت موسی بن اسماعيل
1️⃣وجه اول: اثبات وثاقت موسی با شهادت سيد بن طاووس
2️⃣وجه دوم: عدم قدح ابن غضايری
🟩 پاسخ به وجه دوم: شهادت ابن غضايری بر عدم وضع از جانب سهل بن احمد ديباجی
🔷تقریب دوم از اشکال دوم: مجهول بودن اسماعيل بن موسی
🔶جواب به تقریب دوم از اشکال دوم: وجوه وثاقت اسماعيل
1️⃣وجه اول: قرار گرفتن در اسناد کامل الزيارات
🟥پاسخ به وجه اول : مبنايی بودن اين وجه
2️⃣وجه دوم: دستور امام به اسماعيل به نماز ميت بر صفوان
🟧پاسخ به وجه دوم: اين روايت ثابت نيست
3️⃣وجه سوم: عبارت شيخ مفيد
شیخ مفید در ارشاد راجع به فرزندان موسی بن جعفر فرموده است: «أنّ لکلٍّ منهم فضالً و منقبتاً مشهوره» یعنی تمام فرزندان حضرت امام موسی بن جعفر «علیه السلام» دارای فضل و منقبت هستند و این مناقب و فضل
آنها مشهور است و این بیان شیخ مفید برای فرزندان موس ی بن جعفر دلالت بر مدح آنها می کند.
🟫اشكال محقق تستری به وجه سوم: عبارت شیخ مفید دلالت بر توثيق ندارد
4️⃣وجه چهارم: شهادت سيد بن طاووس
🟧اشكال اول به وجه چهارم: توصيف به لحاظ حضرات معصومين است
توصیف سید بن طاووس به لحاظ طبقه ی فوق است یعنی به لحاظ موسی بن جعفر، چون موسی بن جعفر هم از پدر بزرگوارشان امام صادق، ایشان از امام باقر و ایشان از علی بن الحسین و ایشان از حسین بن علی
و ایشان از علی بن ابیطالب نقل می کند.
🟩جواب به اشكال اول : الی موسی بن جعفر دارد
توهّمٌ اینکه بیان سید بن طاووس نسبت به طبقه فوقانی است عجیب می باشد ، زیرا ایشان فرموده «باسنادٍ واحدٍ عظیم الشأن الی»، یعنی ایشان سند به موسی بن جعفر را عظیم الشأن گفته است و بعد آن به موسی بن جعفر نیست بلکه به علی بن ابی طالب است پس بنابراین آن چه که به «الی موسی بن جعفر» است: «محمد بن محمد الأشعث، موسی بن اسماعیل، اسماعیل بن موسی بن جعفر» می باشد.
🟪اشكال دوم به وجه چهارم: سيد بن طاووس از متاخرين است
محقق خوئی توثیقات ابن طاووس را قبول ندارد چون ایشان از متأخّرین هستند و بر اساس اجتهادشان توثیق کرده است و این حجت نمی باشد به خلاف توثیق متقدمین که بالحس می باشد و حجت است .
قائلین به مسلک محقق خویی ، توثیق سید بن طاووس را کافی نمی دانند زیرا توثیق ایشان را بر اساس اجتهادش می دانند و اجتهاد ایشان برای ما حجت نیست مگر برای کسی که در رجال قائل به جواز تقلید باشد یعنی یک مجتهد در مسائل رجالی می تواند تقلید کند و در فقه بر اساس آن فتوا دهد و نام این اجتهاد را اجتهاد متوسط می گویند و در باب اجتهاد و تقلید عروه الوثقی هم مطرح است و عده ای مانند محقق خوئی قائل به جواز این اجتهاد هستند ولی تقلید از چنین مجتهدی دیگران را جائز نمی دانند.
📚 برگرفته از دروس خارج فقه حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1397-1395)
#آثار
#رجال
#بررسی_کتاب_اشعثیات
#اشکال_دوم_عدم_وثاقت_روات_سند
#جواب_به_تقریب_دوم_از_اشکال_دوم
#وجه_چهارم
#ادامه_دارد ...
🔗 @book_feghahat
💠بررسی کتاب اشعثیات
🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله":
✅ ادله قائلین به عدم حجیت کتاب موجود جعفریات
🔶قائلین به عدم حجیت کتاب جعفریات موجود، دو اشکال بیان کرده اند:
🔴 اشكال اول:
کتاب جعفریات موجود و کتابی که حاجی نوری «قدّس سرّه» در مستدرک الوسائل از او نقل می کند معتبر نیست زیرا معلوم نیست این همان کتابی است که اسماعیل بن موسی الکاظم «علیه السلام» یا محمد بن محمد الأشعث نگاشته و دخل و تصرفی در آن نشده باشد.
🔵 اشکال دوم:
اگر فرض شود این کتاب موجود همان کتاب جعفریات نگاشته شده توسط اسماعیل بن موسی الکاظم «علیه السلام» یا محمد بن محمد الأشعث است اشکال می شود در سند این کتاب موسی بن اسماعیل واقع شده است و ایشان با وجود اینکه نوه امام کاظم «علیه السلام» می باشند مجهول الحال هستند یعنی در کتب رجالی راجع به ایشان مطلبی ذکر نشده است؛ بنابراین وثاقت و عدم وثاقت ایشان معلوم نیست و همچنین بعضی فرموده اند اگر مولف کتاب اسماعیل باشد ایشان هم که فرزند امام کاظم «علیه السلام» می باشند مجهول الحال هستند و لذا کتاب جعفریات از جهت سند اشکال دارد.
🔷تقریب اول از اشکال دوم: مجهول بودن موسی بن اسماعيل بن موسی
🔶جواب به تقریب اول از اشکال دوم: وجوه وثاقت موسی بن اسماعيل
1️⃣وجه اول: اثبات وثاقت موسی با شهادت سيد بن طاووس
2️⃣وجه دوم: عدم قدح ابن غضايری
🟩 پاسخ به وجه دوم: شهادت ابن غضايری بر عدم وضع از جانب سهل بن احمد ديباجی
🔷تقریب دوم از اشکال دوم: مجهول بودن اسماعيل بن موسی
🔶جواب به تقریب دوم از اشکال دوم: وجوه وثاقت اسماعيل
1️⃣وجه اول: قرار گرفتن در اسناد کامل الزيارات
🟥پاسخ به وجه اول : مبنايی بودن اين وجه
2️⃣وجه دوم: دستور امام به اسماعيل به نماز ميت بر صفوان
🟧پاسخ به وجه دوم: اين روايت ثابت نيست
3️⃣وجه سوم: عبارت شيخ مفيد
شیخ مفید در ارشاد راجع به فرزندان موسی بن جعفر فرموده است: «أنّ لکلٍّ منهم فضالً و منقبتاً مشهوره» یعنی تمام فرزندان حضرت امام موسی بن جعفر «علیه السلام» دارای فضل و منقبت هستند و این مناقب و فضل
آنها مشهور است و این بیان شیخ مفید برای فرزندان موس ی بن جعفر دلالت بر مدح آنها می کند.
🟫اشكال محقق تستری به وجه سوم: عبارت شیخ مفید دلالت بر توثيق ندارد
4️⃣وجه چهارم: شهادت سيد بن طاووس
🟧اشكال اول به وجه چهارم: توصيف به لحاظ حضرات معصومين است
🟩جواب به اشكال اول : الی موسی بن جعفر دارد
🟪اشكال دوم به وجه چهارم: سيد بن طاووس از متاخرين است
محقق خوئی توثیقات ابن طاووس را قبول ندارد چون ایشان از متأخّرین هستند و بر اساس اجتهادشان توثیق کرده است و این حجت نمی باشد به خلاف توثیق متقدمین که بالحس می باشد و حجت است .
قائلین به مسلک محقق خویی ، توثیق سید بن طاووس را کافی نمی دانند زیرا توثیق ایشان را بر اساس اجتهادش می دانند و اجتهاد ایشان برای ما حجت نیست مگر برای کسی که در رجال قائل به جواز تقلید باشد یعنی یک مجتهد در مسائل رجالی می تواند تقلید کند و در فقه بر اساس آن فتوا دهد و نام این اجتهاد را اجتهاد متوسط می گویند و در باب اجتهاد و تقلید عروه الوثقی هم مطرح است و عده ای مانند محقق خوئی قائل به جواز این اجتهاد هستند ولی تقلید از چنین مجتهدی دیگران را جائز نمی دانند.
🟫جواب به اشكال دوم: محتمل الحس و الحدس بودن شهادت سيد بن طاووس
در جواب محقق خویی گفته می شود همان بیانی که ایشان برای اعتبار توثیقات نجاشی و شیخ طوسی و برقی می فرمایند در عصر سید بن طاووس و به تبع ایشان علامه و ابن داوود وجود دارد.
محقق خویی توثیقات نجاشی و شیخ طوسی و برقی را با فاصله ی گاهی چهار قرن با کسی که توثیق و جرح می شود با توجه به شرایط آن زمان خبر محتمل الحس و الحدس می داند و این خبر حجت است .
شرایط زمان نجاشی و شیخ طوسی و برقی که خبرشان محتمل الحس و الحدس می باشد عبارت است از:
1️⃣ در زمان نجاشی و شیخ طوسی درباره احوالات روات کتب متعددی وجود داشته است و محقق آقا بزرگ تهرانی در کتاب خود به نام «مصفّی المقال فی مصنّفی علم الرجال» می گوید در آن زمان صد کتاب رجالی بوده است پس بنابراین فقهای ما و رجالیون برای این که بفهمند احوالات هر شخصی چگونه بوده است منابع فراوان در دسترس داشته اند.
📚 برگرفته از دروس خارج فقه حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1397-1395)
#آثار
#رجال
#بررسی_کتاب_اشعثیات
#اشکال_دوم_عدم_وثاقت_روات_سند
#جواب_به_تقریب_دوم_از_اشکال_دوم
#وجه_چهارم
#ادامه_دارد ...
🔗 @book_feghahat
💠بررسی کتاب اشعثیات
🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله":
✅ ادله قائلین به عدم حجیت کتاب موجود جعفریات
🔶قائلین به عدم حجیت کتاب جعفریات موجود، دو اشکال بیان کرده اند:
🔴 اشكال اول:
کتاب جعفریات موجود و کتابی که حاجی نوری «قدّس سرّه» در مستدرک الوسائل از او نقل می کند معتبر نیست زیرا معلوم نیست این همان کتابی است که اسماعیل بن موسی الکاظم «علیه السلام» یا محمد بن محمد الأشعث نگاشته و دخل و تصرفی در آن نشده باشد.
🔵 اشکال دوم:
اگر فرض شود این کتاب موجود همان کتاب جعفریات نگاشته شده توسط اسماعیل بن موسی الکاظم «علیه السلام» یا محمد بن محمد الأشعث است اشکال می شود در سند این کتاب موسی بن اسماعیل واقع شده است و ایشان با وجود اینکه نوه امام کاظم «علیه السلام» می باشند مجهول الحال هستند یعنی در کتب رجالی راجع به ایشان مطلبی ذکر نشده است؛ بنابراین وثاقت و عدم وثاقت ایشان معلوم نیست و همچنین بعضی فرموده اند اگر مولف کتاب اسماعیل باشد ایشان هم که فرزند امام کاظم «علیه السلام» می باشند مجهول الحال هستند و لذا کتاب جعفریات از جهت سند اشکال دارد.
🔷تقریب اول از اشکال دوم: مجهول بودن موسی بن اسماعيل بن موسی
🔶جواب به تقریب اول از اشکال دوم: وجوه وثاقت موسی بن اسماعيل
1️⃣وجه اول: اثبات وثاقت موسی با شهادت سيد بن طاووس
2️⃣وجه دوم: عدم قدح ابن غضايری
🟩 پاسخ به وجه دوم: شهادت ابن غضايری بر عدم وضع از جانب سهل بن احمد ديباجی
🔷تقریب دوم از اشکال دوم: مجهول بودن اسماعيل بن موسی
🔶جواب به تقریب دوم از اشکال دوم: وجوه وثاقت اسماعيل
1️⃣وجه اول: قرار گرفتن در اسناد کامل الزيارات
🟥پاسخ به وجه اول : مبنايی بودن اين وجه
2️⃣وجه دوم: دستور امام به اسماعيل به نماز ميت بر صفوان
🟧پاسخ به وجه دوم: اين روايت ثابت نيست
3️⃣وجه سوم: عبارت شيخ مفيد
شیخ مفید در ارشاد راجع به فرزندان موسی بن جعفر فرموده است: «أنّ لکلٍّ منهم فضالً و منقبتاً مشهوره» یعنی تمام فرزندان حضرت امام موسی بن جعفر «علیه السلام» دارای فضل و منقبت هستند و این مناقب و فضل
آنها مشهور است و این بیان شیخ مفید برای فرزندان موس ی بن جعفر دلالت بر مدح آنها می کند.
🟫اشكال محقق تستری به وجه سوم: عبارت شیخ مفید دلالت بر توثيق ندارد
4️⃣وجه چهارم: شهادت سيد بن طاووس
🟧اشكال اول به وجه چهارم: توصيف به لحاظ حضرات معصومين است
🟩جواب به اشكال اول : الی موسی بن جعفر دارد
🟪اشكال دوم به وجه چهارم: سيد بن طاووس از متاخرين است.
🟫جواب به اشكال دوم: محتمل الحس و الحدس بودن شهادت سيد بن طاووس
در جواب محقق خویی گفته می شود همان بیانی که ایشان برای اعتبار توثیقات نجاشی و شیخ طوسی و برقی می فرمایند در عصر سید بن طاووس و به تبع ایشان علامه و ابن داوود وجود دارد.
محقق خویی توثیقات نجاشی و شیخ طوسی و برقی را با فاصله ی گاهی چهار قرن با کسی که توثیق و جرح می شود با توجه به شرایط آن زمان خبر محتمل الحس و الحدس می داند و این خبر حجت است .
شرایط زمان نجاشی و شیخ طوسی و برقی که خبرشان محتمل الحس و الحدس می باشد عبارت است از:
1️⃣ در زمان نجاشی و شیخ طوسی درباره احوالات روات کتب متعددی وجود داشته است و محقق آقا بزرگ تهرانی در کتاب خود به نام «مصفّی المقال فی مصنّفی علم الرجال» می گوید در آن زمان صد کتاب رجالی بوده است پس بنابراین فقهای ما و رجالیون برای این که بفهمند احوالات هر شخصی چگونه بوده است منابع فراوان در دسترس داشته اند.
2️⃣چون برای عمل کردن به روایات، احوالات روات نیاز بوده است در حوزه های علمیه احوالات اشخاص سینه به سینه از استاد به شاگرد و از شاگرد به شاگرد نقل می شده است کما اینکه در زمان ما همه می دانیم میرزای قمی «قدس سره» از اعاظم فقها بوده و ا ین را حدس نمی زنیم بلکه سینه به سینه از اساتیدمان شنیدیم و در این کتاب و در آن کتاب، آن ها از اساتید قبلشان، آن ها از قبلی هایشان، تا زمان معاصرین جناب میرزای قمی «قدس سره» احوالات ایشان نقل شده است بنابراین توثیقات نجاشی و شیخ طوسی را خبر محتمل الحس و الحدس می داند و این خبر حجت است .
همچنین نظیر این بیان در مورد سید بن طاووس می باشد از جمله شواهد آن اینکه اولا بسیاری از آن کتابها در کتابخانه ی جناب ابن طاووس وجود داشته اند که بعضی از مستشرقین راجع به کتابخانه ی ابن طاووس یک کتاب قطور نوشتند و ثانیاً کتاب سعد الصعود سید ابن طاووس که الان وجود دارد و در این کتاب، از کتب فراوانی گلچین کرده و بخشی از آن کتابها در زمان ما اثری نیست.
📚 برگرفته از دروس خارج فقه حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1397-1395)
#آثار
#رجال
#بررسی_کتاب_اشعثیات
#اشکال_دوم_عدم_وثاقت_روات_سند
#جواب_به_تقریب_دوم_از_اشکال_دوم
#وجه_چهارم
#ادامه_دارد ...
🔗 @book_feghahat
💠بررسی کتاب اشعثیات
🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله":
✅ ادله قائلین به عدم حجیت کتاب موجود جعفریات
🔶قائلین به عدم حجیت کتاب جعفریات موجود، دو اشکال بیان کرده اند:
🔴 اشكال اول:
کتاب جعفریات موجود و کتابی که حاجی نوری «قدّس سرّه» در مستدرک الوسائل از او نقل می کند معتبر نیست زیرا معلوم نیست این همان کتابی است که اسماعیل بن موسی الکاظم «علیه السلام» یا محمد بن محمد الأشعث نگاشته و دخل و تصرفی در آن نشده باشد.
🔵 اشکال دوم:
اگر فرض شود این کتاب موجود همان کتاب جعفریات نگاشته شده توسط اسماعیل بن موسی الکاظم «علیه السلام» یا محمد بن محمد الأشعث است اشکال می شود در سند این کتاب موسی بن اسماعیل واقع شده است و ایشان با وجود اینکه نوه امام کاظم «علیه السلام» می باشند مجهول الحال هستند یعنی در کتب رجالی راجع به ایشان مطلبی ذکر نشده است؛ بنابراین وثاقت و عدم وثاقت ایشان معلوم نیست و همچنین بعضی فرموده اند اگر مولف کتاب اسماعیل باشد ایشان هم که فرزند امام کاظم «علیه السلام» می باشند مجهول الحال هستند و لذا کتاب جعفریات از جهت سند اشکال دارد.
🔷تقریب اول از اشکال دوم: مجهول بودن موسی بن اسماعيل بن موسی
🔶جواب به تقریب اول از اشکال دوم: وجوه وثاقت موسی بن اسماعيل
1️⃣وجه اول: اثبات وثاقت موسی با شهادت سيد بن طاووس
2️⃣وجه دوم: عدم قدح ابن غضايری
🟩 پاسخ به وجه دوم: شهادت ابن غضايری بر عدم وضع از جانب سهل بن احمد ديباجی
🔷تقریب دوم از اشکال دوم: مجهول بودن اسماعيل بن موسی
🔶جواب به تقریب دوم از اشکال دوم: وجوه وثاقت اسماعيل
1️⃣وجه اول: قرار گرفتن در اسناد کامل الزيارات
🟥پاسخ به وجه اول : مبنايی بودن اين وجه
2️⃣وجه دوم: دستور امام به اسماعيل به نماز ميت بر صفوان
🟧پاسخ به وجه دوم: اين روايت ثابت نيست
3️⃣وجه سوم: عبارت شيخ مفيد «أنّ لکلٍّ منهم فضالً و منقبتاً مشهوره»
🟫اشكال محقق تستری به وجه سوم: عبارت شیخ مفید دلالت بر توثيق ندارد
4️⃣وجه چهارم: شهادت سيد بن طاووس
🟧اشكال اول به وجه چهارم: توصيف به لحاظ حضرات معصومين است
🟩جواب به اشكال اول : الی موسی بن جعفر دارد
🟪اشكال دوم به وجه چهارم: سيد بن طاووس از متاخرين است.
🟫جواب به اشكال دوم: محتمل الحس و الحدس بودن شهادت سيد بن طاووس
شرایط زمان نجاشی و شیخ طوسی و برقی که خبرشان محتمل الحس و الحدس می باشد عبارت است از:
1️⃣ در زمان نجاشی و شیخ طوسی درباره احوالات روات کتب متعددی وجود داشته است و محقق آقا بزرگ تهرانی در کتاب خود به نام «مصفّی المقال فی مصنّفی علم الرجال» می گوید در آن زمان صد کتاب رجالی بوده است پس بنابراین فقهای ما و رجالیون برای این که بفهمند احوالات هر شخصی چگونه بوده است منابع فراوان در دسترس داشته اند.
2️⃣چون برای عمل کردن به روایات، احوالات روات نیاز بوده است در حوزه های علمیه احوالات اشخاص سینه به سینه از استاد به شاگرد و از شاگرد به شاگرد نقل می شده است کما اینکه در زمان ما همه می دانیم میرزای قمی «قدس سره» از اعاظم فقها بوده و ا ین را حدس نمی زنیم بلکه سینه به سینه از اساتیدمان شنیدیم و در این کتاب و در آن کتاب، آن ها از اساتید قبلشان، آن ها از قبلی هایشان، تا زمان معاصرین جناب میرزای قمی «قدس سره» احوالات ایشان نقل شده است بنابراین توثیقات نجاشی و شیخ طوسی را خبر محتمل الحس و الحدس می داند و این خبر حجت است .
همچنین نظیر این بیان در مورد سید بن طاووس می باشد از جمله شواهد آن اینکه اولا بسیاری از آن کتابها در کتابخانه ی جناب ابن طاووس وجود داشته اند که بعضی از مستشرقین راجع به کتابخانه ی ابن طاووس یک کتاب قطور نوشتند و ثانیاً کتاب سعد الصعود سید ابن طاووس که الان وجود دارد و در این کتاب، از کتب فراوانی گلچین کرده و بخشی از آن کتابها در زمان ما اثری نیست.
3️⃣چون آن موقع هنوز تألیف و تصنیف و چاپ به این شکل وجود نداشته است در حوزه های علمیه مطالب سینه به سینه منتقل می شد یک امر رایج و متعارفی بوده همین بیان در مورد علامه و ابن داوود هم جاری است چرا که این دو بزرگوار از شاگردان خاص ایشان بودند و به این کتابخانه راه داشتند و بنابراین احتمال حسیّت، احتمال متوفّری است پس توثیقات سید بن طاووس و علامه و ابن داوود حجت است.
📚 برگرفته از دروس خارج فقه حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1397-1395)
#آثار
#رجال
#بررسی_کتاب_اشعثیات
#اشکال_دوم_عدم_وثاقت_روات_سند
#جواب_به_تقریب_دوم_از_اشکال_دوم
#وجه_چهارم
#ادامه_دارد ...
🔗 @book_feghahat