🔶 واکاوی سلسله ریشههای تاریخیِ واقعه #عاشورا
👈🏻 قسمت 1️⃣؛ مقدمه
🔹 هر حادثهی تاریخی، بسته به وسعت، اهمیت و دامنهی اثرگذاریاش، دارای سلسله ریشههایی است که بسته به فاصلهی زمانیشان نسبت به وقوع آن حادثه، با تعبیر «ریشههای دور و نزدیک» از آنها یاد میشود.
🌳 اگر درختی را تصور کنیم که رخداد تاریخیِ مورد بحث، به مثابه میوهی آن بوده و فاصلهی فیزیکیِ میان میوه تا ریشههای این درخت نیز در حکم یک «بازهی زمانی» در نظر گرفته شود، حال میتوانیم بگوییم که علل و عوامل بسیار نزدیک به آن رخداد تاریخی، در حکم شاخهها و بدنهی درخت بوده و هرچقدر که از خودِ واقعه، در طول زمان، به عقب برگردیم، در حقیقت به ریشهی درخت نزدیکتر میشویم.
💡 ریشههای دورتر، گاهی اوقات خود به طور مستقیم در وقوع حادثه نقش ایفا میکنند؛ اما در اغلب اوقات، ریشههای دورتر، مستقیماً در وقوع حادثه اثر نگذاشته، بلکه در طول سالیان متمادی، زمینه را طوری میچینند که عللِ نزدیک به آن حادثه، متأثر از بستر مناسبی که ریشهها برایشان فراهم کردهاند، فرصت عرض اندام پیدا میکنند.
📝 در سلسله پیامهای پیشِ رو، اگرچه ادعا نداریم که توانستهایم سلسله ریشههای #کربلا را به طور کامل و بینقص احصاء کنیم، اما سعیمان بر آن بوده تا مهمترین و نیز اثرگذارترین مقاطع زمانی، جریانها و حتی افراد را که در این ماجرا ـ عمدتاً هم به طور غیرمستقیم ـ دخیل بودهاند، در حد بضاعتمان گرد آوریم.
⏳ روش ما در مواجهه با ریشهها، حرکت در بسترِ «تسلسل زمانی» است؛ بدین معنا که ابتدائاً به پیشینهی عصر #جاهلیت عرب در پیش از اسلام پرداخته، سپس به رخداد #سقیفه متصل شده و به همین ترتیب در بستر زمان جلو میآییم تا به نزدیکترین ریشه یعنیِ مفاسد دوران #یزید برسیم.
⚠️ همچنین زاویهی نگاه ما در این نوشتار، بیشتر از دریچهی نگاهِ نخبگانی و تأثیر #خواص بر روندِ واقعه است. بدین ترتیب، اگرچه بخشی از #عوام و تودهی امت نیز به سهم خود در وقوع رخداد دخیل بودهاند، اما فارغ از میزان و کیفیتِ سهم آنان، بنای ما پرداختن به آنها نیست و ممکن است در برخی موارد، تنها اشارهای به نقش آنها شده باشد، بدون آنکه نیت اصلیمان، پرداختن جدّی به آنها باشد.
✍🏻 #محمدمهدی_سلامی_پوریان
#گروه_تاریخ
#شجره_خبیثه_جهل_و_کینه #امام_حسین #محرم
💠اندیشکده برهان💠
🆔 @BORHAN_IR