🔶 پدیده‌ای «نامیرا» و «اثرگذار» به نام زبان فارسی؛ بخش 1️⃣
🔹 #زبان_فارسی را در طول #تاریخ_ایران، باید به مثابه پدیده‌ای «نامیرا» و البته بسیار «اثرگذار» دانست؛ #نامیرا بدین جهت که در کوران حوادثی چون حمله سپاه اعراب به ایران، حمله #مغول و... از گزند حوادث بنیان‌کَن جان سالم به در بُرد؛ و اثرگذار بدان جهت که نه تنها تهدید متجاوزان، خم به ابرویش نیاورد، بلکه این زبان فارسی بود که بر مهاجمان اثر گذاشت و با اثرگذاری و لطافت مثال‌زدنی‌اش، به مرور زمان از ضرب خشونت اقوام مهاجم کاسته، رنگ‌وبویی فارسی و ایرانی به آنان بخشید.
از مهم‌ترین مقاطعی که در تاریخ این سرزمین، «نامیرایی» و «اثرگذاری» زبان فارسی بسیار مشهود بوده، می‌توان به سه مقطع زیر اشاره نمود:
1️⃣ حمله اعراب به ایران
در خلال فتوح نخستین ـ که منجر به فتح سرزمین‌های بسیاری توسط سپاهیان مسلمان گردید ـ بسیاری از سرزمین‌ها از حیث زبانی مغلوب اعراب گردید؛ بدین معنا که مهم‌ترین این بلاد یعنی #شام، #عراق، #مصر و #شمال_آفريقا، به تدریج عرب‌زبان شدند[1] و آنطور که امروز نیز پیداست، عمده‌ی این سرزمین‌ها کماکان در زمره‌ی کشورهای عربی به حساب می‌آیند؛ به عنوان نمونه، امروزه در مصر، زبان #قبطی ـ که زبان قدیم مصریان بوده ـ رواجی ندارد و زبان عربی جایگزین آن شده است.
اما برخلاف اینگونه زبان‌ها، زبان فارسی به رغم اختیار کردن سکوتی اجباری به درازای دو قرن (از زمان #حمله_اعراب_به_ایران تا تأسیس حکومت نیمه‌مستقل #طاهریان در اوایل قرن سوم هجری)، در زمان #سامانیان با «رنسانسی ادبی» مواجه شد و توانست پس از گذشت بیش از دو قرن، مجدداً سربرآورده و به حیات گذشته‌ی خود با قوّت ادامه دهد. حمایت دربار سامانی یا امرای محلی‌شان از زبان فارسی، در حکم قوه‌ی محرکه‌ای بود که در پس نهضت احیای فرهنگ و ادب ایران ایفای نقش می‌کرد.[2] ماحصل این رنسانس ادبی، ظهور مشاهیری چون #رودکی، #دقیقی توسی (نخستین سراینده‌ی #شاهنامه) و #شهید_بلخی در عرصه شعر و #ادب_فارسی بود.
(ادامه دارد...)
📚 پی‌نوشت‌ها:
1. حسین مفتخری، «ایران و اسلام؛ هویت ایراني، میراث اسلامی»، مجله جستارهای تاریخی، پاییز و زمستان 1392.
2. ادموند هرتسیگ و سارا استوارت، ایران در نخستین سده‌های اسلامی، ترجمه کاظم فیروزمند، تهران: مرکز، 1394، ص13.
✍🏻 #محمدمهدی_سلامی_پوریان
#گروه_تاریخ
#رنسانس_ادبی #فتح_ایران
💠اندیشکده برهان💠
@BORHAN_IR
🔶 پدیده‌ای «نامیرا» و «اثرگذار» به نام زبان فارسی؛ بخش 1️⃣
🔹 #زبان_فارسی را در طول #تاریخ_ایران، باید به مثابه پدیده‌ای «نامیرا» و البته بسیار «اثرگذار» دانست؛ #نامیرا بدین جهت که در کوران حوادثی چون حمله سپاه اعراب به ایران، حمله #مغول و... از گزند حوادث بنیان‌کَن جان سالم به در بُرد؛ و اثرگذار بدان جهت که نه تنها تهدید متجاوزان، خم به ابرویش نیاورد، بلکه این زبان فارسی بود که بر مهاجمان اثر گذاشت و با اثرگذاری و لطافت مثال‌زدنی‌اش، به مرور زمان از ضرب خشونت اقوام مهاجم کاسته، رنگ‌وبویی فارسی و ایرانی به آنان بخشید.
از مهم‌ترین مقاطعی که در تاریخ این سرزمین، «نامیرایی» و «اثرگذاری» زبان فارسی بسیار مشهود بوده، می‌توان به سه مقطع زیر اشاره نمود:
1️⃣ حمله اعراب به ایران
در خلال فتوح نخستین ـ که منجر به فتح سرزمین‌های بسیاری توسط سپاهیان مسلمان گردید ـ بسیاری از سرزمین‌ها از حیث زبانی مغلوب اعراب گردید؛ بدین معنا که مهم‌ترین این بلاد یعنی #شام، #عراق، #مصر و #شمال_آفريقا، به تدریج عرب‌زبان شدند[1] و آنطور که امروز نیز پیداست، عمده‌ی این سرزمین‌ها کماکان در زمره‌ی کشورهای عربی به حساب می‌آیند؛ به عنوان نمونه، امروزه در مصر، زبان #قبطی ـ که زبان قدیم مصریان بوده ـ رواجی ندارد و زبان عربی جایگزین آن شده است.
اما برخلاف اینگونه زبان‌ها، زبان فارسی به رغم اختیار کردن سکوتی اجباری به درازای دو قرن (از زمان #حمله_اعراب_به_ایران تا تأسیس حکومت نیمه‌مستقل #طاهریان در اوایل قرن سوم هجری)، در زمان #سامانیان با «رنسانسی ادبی» مواجه شد و توانست پس از گذشت بیش از دو قرن، مجدداً سربرآورده و به حیات گذشته‌ی خود با قوّت ادامه دهد. حمایت دربار سامانی یا امرای محلی‌شان از زبان فارسی، در حکم قوه‌ی محرکه‌ای بود که در پس نهضت احیای فرهنگ و ادب ایران ایفای نقش می‌کرد.[2] ماحصل این رنسانس ادبی، ظهور مشاهیری چون #رودکی، #دقیقی توسی (نخستین سراینده‌ی #شاهنامه) و #شهید_بلخی در عرصه شعر و #ادب_فارسی بود.
(ادامه دارد...)
📚 پی‌نوشت‌ها:
1. حسین مفتخری، «ایران و اسلام؛ هویت ایراني، میراث اسلامی»، مجله جستارهای تاریخی، پاییز و زمستان 1392.
2. ادموند هرتسیگ و سارا استوارت، ایران در نخستین سده‌های اسلامی، ترجمه کاظم فیروزمند، تهران: مرکز، 1394، ص13.
✍🏻 #محمدمهدی_سلامی_پوریان
#گروه_تاریخ
#رنسانس_ادبی #فتح_ایران
💠اندیشکده برهان💠
@BORHAN_IR
🔶 ظرفیت‌های راهبردی راهپیمایی #اربعین
🔺 توجه به برخی ابعاد ژئوپلیتیک و ژئوکالچر #راهپیمایی_اربعین
🔹 در خصوص تفاوت‌های بین دو حوزه #ژئوپلیتیک و #ژئوکالچر بایستی به ابعاد نرم‌افزاری حوزه ژئوکالچر و ابعاد سخت‌افزاری حوزه ژئوپلیتیک اشاره کرد. یکی از تمایزها، تمایز در مرزهای ژئوپلیتیک و ژئوکالچر است؛ در حالی که مرزها در حوزه ژئوپلیتیک مرزهای سخت و نظامی است، مرزها در حوزه ژئوکالچر مرزهای عقیدتی است.
دومین موضوع این است که ژئوپلیتیک حوزه‌ی منازعات بر سر جغرافیای فیزیکی است، ولی ژئوکالچر حوزه‌ی منازعات بر سر جغرافیای فرهنگی؛ به عبارتی هیچ تمایزی بین آزادی‌خواهی شبیه به مهاتماگاندی و… با کسانی که اعتقادات شیعی دارند وجود ندارد.
نقطه تمایز سوم این است که ژئوپلیتیک حوزه‌ی #امنیت_سخت است، اما ژئوکالچر حوزه‌ی #امنیت_نرم.
🔹 نگاهی به اخبار جهان #تشیع در خصوص عزاداری #امام_حسین (ع) نشان‌دهنده وسعت نفوذ #ژئوکالچر_شیعه یا بهتر دیده شدن آن در گستره وسیع‌تری از حوزه بین‌الملل است. برخی از این عزاداری‌ها با بازتاب‌هایی توسط رسانه‌های غربی همراه بوده است.
🔹 بر اساس همین ویژگیِ حوزه ژئوکالچر است که هیچ تفاوتی بین مردم در دورترین نقطه #غرب_آسیا و #شمال_آفریقا یعنی در #مصر با مردمی که در دورترین نقطه شرق آسیا و جنوب آسیا یعنی #هند و بنگلادش زندگی می‌کنند، وجود ندارد و حوزه‌های گفتمانی جهان تشیع توانسته خود را در گستره ژئوپلیتیک سخت محکم تسری داده و به آن نفوذ کند. موضوع #نفوذ_فرهنگی آموزه‌ها و زیرگفتمان‌های جهان تشیع به حوزه جغرافیای سرزمینی ناهمگن، مسئله بسیار مهمی است که می‌توان از آن برای تسری حوزه‌های دیگر گفتمانی بهره جست...
👈🏻متن کامل مقاله در پایگاه اندیشکده برهان👉🏻
✍🏻 #گروه_فرهنگ_و_جامعه
#مغناطیس_حسینی #پیاده‌روی_اربعین
💠اندیشکده برهان💠
🆔 @BORHAN_IR