#نکات_فقهی
#اصطلاحات_فقهی
#علت
#حکمت
✅ تفاوت علت و حکمت:
🔻«#علت» در اصطلاح فقها دلیلی است که هم تعمیم می دهد و هم تخصیص می زند. [تعمّم و تخصّص]؛ بنابراین اگر ثابت شود امری علت حکم است، با نبود آن امر، حکم از همان موضوع اصلی هم منتفی می شود (تخصّص) و با وجود آن امر در موضوع دیگر، حکم شامل آن موضوع هم می شود (تعمّم)؛
🔹 اما «#حکمت» در اصطلاح فقها تعمیم می دهد، ولی تخصیص نمی زند [تعمّم و لاتخصّص]؛ یعنی اگر ثابت شود امری حکمت حکم است، با نبود آن امر، حکم از آن موضوع اصلی منتفی نمی شود (لاتخصّص)، ولی با وجود آن امر در موضوع دیگر، حکم شامل آن موضوع دیگر نیز می شود (تعمّم).
👈 به عنوان نمونه: اگر «اسکار» علت حرمت خمر باشد، در جایی که خمر مسکر نباشد، ـ مثل یک قطره از خمر ـ حرمت نیز منتفی می شود (تخصّص) و جایی هم که ماده دیگری (مثل فقاع) اسکار داشته باشد، حرمت به آن نیز #سرایت خواهد کرد. (تعمّم)؛ اما اگر اسکار حکمت حرمت باشد، درست است که فقاع مسکر هم حرام خواهد بود (تعمّم)، ولی خمر - حتی اگر مسکر نباشد - حرام است. (لاتخصّص) بنابراین حکمت قوی تر از علت است.
🔸 پس در مثال های مختلف باید بدانیم یک دلیل، علت حکم است و یا حکمت آن؛ مثلا با مشخص شدن اینکه بارداری در زنان، حکمت عده در طلاق است، حتی جایی که زن قطعا باردار نباشد، باز عده واجب خواهد بود. یا با مشخص شدن اینکه ظلم، حکمت ربا است، حتی در جایی که ربا موجب ظلم نباشد، حرام خواهد بود؛ مثل تعویض برنج خوب با برنج بد، به مقدار بیشتر.
🔺 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله علی #عندلیبی (زید عزه) در درس خارج فقه
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @dar_masire_ejtehad
#آداب_تعلیم_وتعلم
#منیة_المرید
💠 آداب تعلیم و تعلم (8)
🔻 آداب مشترک استاد و طلبه در مجلس درس:
3️⃣ ادب سوم: #علمآموزی از هر کسی (هر چند پایینتر از او باشد)
🔹قالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «الْحِكْمَةُ ضَالَّةُ الْمُؤْمِنِ فَحَيْثُ وَجَدَهَا فَهُوَ أَحَقُّ بِهَا»
🔸پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : #حکمت گمشده #مؤمن است، هر جا که آن را بیاید، او مستحقتر به [دریافت] آن است.
📚 منیة المرید، شهید ثانی، ص 173.
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#سخن_بزرگان
#نکات_فلسفی
💠 تفاوت فلسفه اسلامی با فلسفه یونان از منظر شهید #مطهری:
🔹 #حكمت الهى مشرق زمين سرمايه عظيم و گرانبهايى است كه در پرتوى اشعّه تابناك اسلام بوجود آمده و به بشريّت اهداء گرديده است.
🔸 اما افسوس كه عده #قليل و بسيار محدودى عميقانه با اين سرمايه عظيم آشنا هستند و از ناحيه بىخبران و دشمنان متعصّب، بر آن، ستمها شده است. عدهاى كه اطلاعاتشان از فلسفه قديم عموما از حدود افلاك تسعه و عقول عشره تجاوز نمىكند، و چون فقط نام آن را شنيده و يا اگر به كتابها مراجعه كردهاند چيزى از آن سر در نياوردهاند، #خيال كردهاند #فلسفه اسلامى همان است كه درباره افلاك تسعه و عقول عشره بحث مىكند، و چون امروز بىاساسى نظريّه افلاك روشن شده پس آنها مىتوانند گردن برافرازند و خود را از فارابى و بو على و صدر المتألّهين برتر شمارند. آرى، اين عده مىپندارند #حكمت الهى اسلامى همان فلسفه قديم يونانيان است و چيز علاوهاى ندارد و ناروا هم داخل اسلام شده است.
🔹 اينان، نفهميده يا فهميده، #جنايت عظيمى نسبت به اسلام و معارف اسلامى مرتكب مىگردند.
🔸 حكمت اسلامى با فلسفه يونان همان اندازه متفاوت است كه فيزيك اينشتين با فيزيك يونان. دلائلى هست كه حتى الهيّات ابن سينا هم بطور كامل به اروپا نرفته است و اروپائيان از اين گنجينه ارزنده هنوز هم بىخبرند.
📚مجموعه آثار استاد (عدل الهی)،ج1، ص112
🔺 ارسالی از جناب حجت الاسلام مرادی پور (از طلاب خارج مدرسه شهیدین)
👈 نکات #علمی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
#آداب_تعلیم_وتعلم
#منیة_المرید
💠 آداب تعلیم و تعلم (13)
🔻 آداب مختص به استاد (آداب فارغ از مجلس درس)
4️⃣ ادب چهارم: #تواضع و #خوش_اخلاقی استاد
🔹 عنْه علیه السلام:َ قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ ع يَا مَعْشَرَ الْحَوَارِيِّينَ لِي إِلَيْكُمْ حَاجَةٌ اقْضُوهَا لِي قَالُوا قُضِيَتْ حَاجَتُكَ يَا رُوحَ اللَّهِ فَقَامَ فَغَسَلَ أَقْدَامَهُمْ فَقَالُوا كُنَّا نَحْنُ أَحَقَّ بِهَذَا يَا رُوحَ اللَّهِ فَقَالَ إِنَّ أَحَقَّ النَّاسِ بِالْخِدْمَةِ الْعَالِمُ إِنَّمَا تَوَاضَعْتُ هَكَذَا لِكَيْمَا تَتَوَاضَعُوا بَعْدِي فِي النَّاسِ كَتَوَاضُعِي لَكُمْ ثُمَّ قَالَ عِيسَى ع بِالتَّوَاضُعِ تُعْمَرُ الْحِكْمَةُ لَا بِالتَّكَبُّرِ وَ كَذَلِكَ فِي السَّهْلِ يَنْبُتُ الزَّرْعُ لَا فِي الْجَبَل
🔸امام علیه السلام: روزی عیسى بن مریم گفت: «اى گروه حواریون: مرا به شما حاجتى است، آن را برآورید.
گفتند حاجتت رواست یا روح الله!
پس برخاست و #پاهاى ایشان را بشست.
آن ها گفتند: ما به شستن سزاورتر بودیم یا روح الله!
فرمود: همانا سزاروارترین مردم به خدمت نمودن #عالم است. من تا این اندازه #تواضع کردم تا شما پس از من در میان مردم چون من تواضع کنید.
سپس عیسى علیه السلام فرمود: بناى #حکمت بوسیله #تواضع ساخته شود، نه بوسیله #تکبر ؛ چنان چه زراعت در زمین نرم مى روید نه در کوه».
📚 منیة المرید، شهید ثانی، ص 183.
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از طریق کانال #درمسیراجتهاد 👇دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم