#آداب_تعلیم_وتعلم #منیة_المرید 💠 آداب تعلیم و تعلم (5) 🔻 آداب مشترک بین استاد و شاگرد (آداب فارغ از مجلس درس): 5️⃣ ادب پنجم: طمع نورزیدن و داشتن #عزت‌نفس 🔹عن ِ النَّبِيِّ ص‏: «الْفُقَهَاءُ أُمَنَاءُ الرُّسُلِ مَا لَمْ يَدْخُلُوا فِي الدُّنْيَا قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا دُخُولُهُمْ فِي الدُّنْيَا؟ قَالَ اتِّبَاعُ السُّلْطَانِ فَإِذَا فَعَلُوا ذَلِكَ فَاحْذَرُوهُمْ عَلَى دِينِكُمْ» 🔸رسول خدا (ص) فرمود: دانشمندان #فقيه تا هنگامى كه وارد #دنيا نشده‏اند امين پيغمبرانند. عرض شد يا رسول اللَّه! معنى ورودشان در دنيا چيست؟ فرمود: پيروى #سلطان، پس چون چنين كنند نسبت به دينتان از ايشان برحذر باشيد. 📚 منیة المرید، شهید ثانی، ص 164 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#شخصیت_شناسی 5 #شیخ_مفید 💠 شیخ مفید: ✅ محمد بن محمد بن نُعمان (مشهور به شیخ مُفید) متکلم و #فقیه امامیه در قرن‌های چهارم و پنجم قمری است. 🔻 وی با تدوین علم اصول فقه، روشی جدید در #اجتهاد فقهی ارائه داد، که راه میانه‌ای در برابر دو روش عقل‌گرایی افراطی و اکتفاکردن به روایات بدون توجه به عقل بود. 🔹شیخ #صدوق، ابن جنید اسکافی و ابن قولویه از مشهورترین استادان شیخ مفید بودند. 🔸 شیخ #طوسی، سید مرتضی، سید رضی و نجاشی تنها چند تن از صدها شاگرد ایشان بودند. 🔹المُقنِعَة در علم فقه، اوائل المقالات در دانش کلام و الاِرشاد در شرح‌حال‌ امامان شیعه معروف‌ترین آثار شیخ مفید است. 🔸 شیخ مفید در بسیاری از #مناظرات که در حضور خلفای عباسی صورت می‌گرفت، حاضر می‌شد و به نقدها نسبت به مذهب شیعه پاسخ می‌داد و در خانه ایشان نیز مجلس بحثی برپا می‌شد که علماء مذاهب گوناگون اسلامی از جمله معتزله و زیدیه و اسماعیلیه در آن شرکت می‌کردند. ✳️ کرامات شیخ مفید: 1️⃣ تصحیح فتوا توسط امام زمان عج: روزی مردی روستایی نزد شیخ مفید رفت و از او پرسید که اگر زنی باردار از دنیا برود و جنین در شکمش زنده مانده باشد، باید جنین را با زن دفن کرد، یا آن را درآورد؟ شیخ مفید به مرد گفت که زن را بدون درآوردن فرزند از شکمش دفن کنید. در راه بازگشت، فردی سوار بر اسب خود را به مرد روستایی رساند و گفت که شیخ گفته شکم زن را بشکافید، طفل را بیرون بیاورید و سپس زن را دفن کنید. اما چندی بعد که مرد روستایی، داستان را برای شیخ مفید نقل کرد، شیخ تعجب کرد و فرستادن فردی برای اصلاح فتوا را انکار کرد و متوجه شد که آن فرد، امام زمان بوده است. شیخ مفید دست از فتوا دادن برداشت، تا آنکه در توقیعی از امام زمان، به وی گفته شد: «#فتوا بده، و ما خطاهای آن را اصلاح می‌کنیم». 2️⃣ لقب شیخ مفید از طرف امام زمان عج: در مدت 30 سال، 30 #توقیع از ناحیه مقدس امام عصر(عج) برای شیخ مفید صادر شد، که در عنوان یکی از توقیعات نوشته بود: «للاخ الاعز السدید الشیخ #المفید» 3️⃣ رؤیای صادقه شیخ مفید: شیخ مفید در عالم رویا مشاهده کرد که #فاطمه زهرا (س) دست حسن و حسین (ع) را گرفته و پیش او آورده است و می‌فرماید: «به این دو فرزند فقه بیاموز». صبح همان شب، فاطمه مادر سید مرتضی و سید رضی، با خدمتگزاران خود که دور او بوده اند، دو پسر خود را که در آن موقع خردسال بودند پیش شیخ آورده و همان عبارت مذکور در رویا را به زبان آورد و گفت: «ای شیخ این دو پسران من هستند، اینها را پیش تو آورده‌ام که به آنان فقه تعلیم دهی». 4️⃣ آن عالم فرزانه در شب جمعه سوم رمضان سال 413 در حالی از دنیا رفت که 80 هزار نفر از #فرقه های مختلف اسلامی جنازه او را تشییع کردند. در برخی منابع آمده است که پس از دفن او، اشعاری به خط امام عصر(عج) بر سنگ قبر او نقش بسته بود: لا صوت الناعی بفقدک انه یوم علی آل الرسول عظیم ان کنت قد غیبت فی جدث الثری فالعلم و التوحید فیک مقیم «خبر دهنده مرگ، خبر فقدان تو را نیاورد، امروز بر آل محمّد (علیهم السلام) روز #مصیبت بزرگی است». 📚 ر.ک: الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج2، ص496؛ واکاوی فتوایی منسوب به شیخ مفید، ص۳۱-۳۲؛ داستان‏‌هایی از زندگی علماء،محمدتقی صرفی. 🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @Dar_masire_ejtehad

#شخصیت_شناسی 12 #شهید_اول 💠 أفقه فقها 🔹 شیخ محمد بن مکی عاملی #شهید_اول (۷۸۶–۷۳۴ق) از فقهای مشهور شیعه است. «دروس»، «ذکری» و «لمعه دمشقیه» از مهمترین آثار اوست. 🔸 برخی عالمان سنّی به وی اتهام ارتداد زده و طوماری را علیه وی امضا کردند. شهید اول با وضع دلخراشی در نهم جمادی‌الاولی سال ۷۸۶ به فتوای قاضی برهان الدین مالکی و تأیید عباد بن جماعه شافعی در میدان قلعه دمشق با شمشیر کشته‌شد. آن‌گاه بدن شریفش را پس از به دار آویختن، سنگ باران کرده و به #آتش کشیدند. 🔹 آیت‌الله #شبیری زنجانی می‌نویسند: مرحوم حاج آقای ما درباره اینکه أعلم علمای شیعه به طور #مطلق در تمام أزمنه کیست، نوشته است: برخی شهید اوّل را #اعلم می‌دانند. شهيد اول خيلى فوق العاده بود. اگر حواشى ايشان بر «#دروس» را ملاحظه كنيد، مبهوت می‌‏شويد كه چقدر بر فقه احاطه دارد. 🔸كتاب دروس شهيد اول ـ كه ناتمام هم ماند ـ بعد از مراجعه به جواهر و همه كتابها، هنوز هم تازه است و مطالب زيادى در آن وجود دارد كه در اين كتابها نيامده است. كتاب دروس كتاب تازه‌‏اى است و بر #فقيه لازم است كه حتى بعد از مطالعه «جواهر الكلام»، به «دروس» مراجعه كند و از مطالب ابتكارى آن بهره ببرد. 🔹 شهيد در بعضى از نُسَخ دروس حاشيه هايى دارد كه با «منه» مشخص شده است . اين حواشى خيلى قوى است و مثلاً ذكر می‌کند كه فلان مطلب در كجا ثمره دارد و يك دفعه حدود ده مورد از ثمرات آن را ذكر می‌‏كند. اینها شاهد بر احاطه فوق العاده شهيد بر فقه است و نشان می‌‏دهد كه فقه مثل موم در دستش بود. 📚 جرعه ای از دریا، ج2، ص 308 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_فقهی #موضوع_شناسی 💠 موضوع شناسی، وظیفه چه کسی است؟ 🔹یکی از شبهاتی که در بحث #موضوع_شناسی مطرح می‌شود، این است که موضوع شناسی وظیفه فقیه نیست و فقها نباید در این حیطه ورود کنند. 🔸 باید جواب داد که هر چند اصل این مطلب صحیح است، ولی باید در ضمن پذیرش این مطلب به چند نکته توجه داشت: 1️⃣ اینکه گفته می‌شود موضوع شناسی وظیفه #فقیه نیست، به این معنا نمی‌باشد که فقیه نیازی به شناخت موضوعات احکام ندارد، بلکه باید فقیه برای اینکه حکم صحیح را در موضوعات مختلف مخصوصاً موضوعات #مستحدثه بیان کند، باید بسیار دقیق و از جهات مختلف، موضوع را شناخته باشد و با توجه به گستردگی علوم و موضوعات از یک طرف، و از طرف دیگر عدم تخصّص فقیه در بسیاری از موضوعات، لازم است فقیه برای شناخت موضوعات از نظرات #کارشناسان و متخصّصان مرتبط با آن موضوع استفاده کند و با توجه به شناختی که از موضوع پیدا می‌کند، حکم آن موضوع را بیان کند. 2️⃣ اینکه گفته می‌شود موضوع شناسی وظیفه فقیه نیست, به این معناست که وقتی فقیه موضوعی را شناخت و حکم متناسب آن را بیان نمود، #تطبیق آن موضوع بر مصادیق وظیفه فقیه نیست و در موارد اشتباه در تطبیق، فقیه مؤاخذه نمی‌شود. لذا اگر فقیه به این نتیجه رسید که با توجه به خصوصیّات فرد مبتلا به مرگ مغزی، او محکوم به احکام میّت است و چنین فتوایی صادر کرد، ولی اگر شخصی که پزشکان در مورد او تشخیص مرگ مغزی داده بودند و می‌خواستند او را دفن کنند، زنده شود، اعتراضی به فقیه وارد نیست که چرا شما حکم به دفن این شخص زنده داده‌اید؟ زیرا او بر اساس نظرات متخصّصان که مرگ مغزی را غیر قابل برگشت می‌دانستند، چنین فتوایی داده است و مسئول تشخیص اشتباه برخی متخصّصین در این مورد نمی‌باشد. 3️⃣ پس از اینکه فقیه توسط متخصّصین امر، شناخت کافی نسبت به #موضوع پیدا کرد، انتظاری که از فقیه در این مورد وجود دارد و وظیفه فقیه می‌باشد، دو مطلب است: 🔹 الف) حکم متناسب آن موضوع را از جهات مختلف بیان کند؛ مثل اینکه آیا ازاله حیات شخص مبتلا به مرگ مغزی، قتل محسوب می‌شود؟ 🔸 ب) اگر ثقه، خبر از تحقّق آن موضوع در موردی داد، آیا این خبر ثقه حجّت است و برای حجیّت آن چه شرایطی وجود دارد؟ در این مرحله وقتی که فقیه حجیّت این خبر را پذیرفت به این معنا می‌باشد که حتّی در صورت اشتباه سهوی این ثقه، خبر او حجّت است و مجتهد و مقلّد، معذور می‌باشند. 📚 فقه پزشکی، آیت الله محمد #قائنی ، ص 170 👈 نکات #فقهی بیشتر: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#روش_شناسی 💠 استاد آیت الله #علیدوست: لزوم کشف عناوین مرجع و پایه در فرایند اجتهاد 🔹بحث‌های روشی را باید خیلی اهمیت بدهید، زیرا رفتار #فقیه را تعیین می‌کند. لزوم کشف عناوین مرجع و پایه و تمییز آن از غیر آن، یک کلان‌بحثی است که «توتی اکلها کل حین باذن ربها». یک بحث روشی است که یک متد و #روش به استنباط فقیه می‌دهد. 🔸 یک مستنبط وقتی می‌خواهد استنباط کند، مفهوم‌شناسی کند یا حکمی صادر کند، باید #عنوان_مرجع و پایه و اصلی را پیدا کند. سوگمندانه باید گفت که این مسئله مهم در اصول فقه ما جایگاهی ندارد، در حالی که یکی از ملاک‌های مجتهد این است که بتواند عناوین پایه را پیدا کند. 🔹مثلا آیا #مجسمه‌سازی خودش #موضوعیت دارد و عنوان پایه است یا عنوان پایه یک چیز دیگری است؟ یا مثلا #غنا خودش عنوان پایه است؟ شیخ انصاری تصریح می‌کند که غنا موضوعیت برای تحریم ندارد یا مثلا می‌گوید: «إنّ حرمة اللعب بآلات اللهو، الظاهر أنّه من حیث اللهو لا من حیث خصوص الآلة»؛ اینجا عنوان پایه، لعب بودن یا آلت بودن نیست، بلکه لهو بودن است. در سخنان شیخ انصاری این اصطلاح عناوین پایه و تحلیل‌ها نیست؛ ولی آن لب قضیه است. 🔸 البته به بهانه پیدا کردن عنوان پایه، عنوان مادر، عنوان اصلی، کارکردگرایی، جدا کردن ثابتات از متغیرات، برگرداندن قوانین بعضها الی بعض و ... نباید عنوان پایه بتراشیم و یادمان باشد که در هر حال از #انضباط_فقهی خارج نشویم. 📚 درس خارج فقه هنر، 1400/8/23 (@ravesh_ejtehad) 👈 #روش_شناسی اجتهاد را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول شهیدین قم