#وزن واژۀ #أمیر #صرف #لغت ▫️سؤال: چرا به حضرت #علی علیه السلام، « #أمیر_المؤمنین» می گویند؟ 🟢پاسخ روایی: الف- معاني الأخبار ؛ النص ؛ ص63 ... عَنْ جَابِرِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ لِمَ سُمِّيَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ‏ ع أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ قَالَ: لِأَنَّهُ يَمِيرُهُمُ‏ الْعِلْمَ أَ مَا سَمِعْتَ كِتَابَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ وَ نَمِيرُ أَهْلَنا . ب- كافي (ط - دار الحديث) ؛ ج‏2 ؛ ص361 و فِي رِوَايَةٍ أُخْرى‏، قَالَ: «لِأَنَّ مِيرَةَ الْمُؤْمِنِينَ مِنْ عِنْدِهِ يَمِيرُهُمُ الْعِلْمَ». 🔵ترجمه: چرا آن حضرت «امير المؤمنين» ناميده شد؟ امام فرمود: زيرا او مؤمنين را طعام علمى ميدهد. مگر نشنيده‏ اى كه خدا در كتابش ميفرمايد: «و ما خانواده خود را طعام ميدهيم- 64 سوره یوسف». و در روايت ديگر است كه فرمود: زيرا خوراك مؤمنين از جانب اوست، او بآنها خوراك دانش ميدهد. ⚫️ #ریشه #أمیر در نگاه اول چنین به نظر می رسد که أمیر از ریشۀ «أمر» و بر وزن «فَعیل» و به معنای (فرمانروا) است. بنابر این حرف همزه اصلی و یاء زائده است. اما مطابق روایات فوق و نظیر آنها ممکن است ریشۀ أمیر مادۀ « #مَارَ_یَمِیرُ» باشد. و بنابر این همزه زائده است و حرف یاء اصلی می باشد. و اما وزن آن .... . #أمیر_المؤمنین #وجه_تسمیه #نقش_لغت و صرف در فهم معارف دینی #بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد. #دروس_الشباب https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB

#لغت #وجه_نامگذاری #شفاعت #شفع #وتر #شفع شفع و شفاعت هر دو مصدراند به معنى ضمیمه كردن چيزى به چيزى. راغب گويد «الشَّفْعُ: ضَمُّ شَيْ‏ءٍ إِلَى مِثْلِهِ» در اقرب الموارد گفته «شَفَعَ الْعَدَدَ: صَيَّرَهُ زَوْجاً أَي أَضَافَ إِلَى الْوَاحِدِ ثَانِياً». کاربرد واژۀ شفع در قرآن: «وَ الشَّفْعِ وَ الْوَتْرِ. وَ اللَّيْلِ إِذا يَسْرِ» (فجر: 3 و 4). #شفع در اي آیه اسم است به معنى (جفت) چنانكه #وتر به معنى (تك) است يعنى: قسم به جفت و تك و قسم‏ به شب آنگاه كه مي رود. #شفاعت‏ ظاهرا شفاعت را از آن جهت شفاعت گویند كه شفيع خواهش خويش را به ايمان و عمل ناقص طرف ضمیمه ميكند و هر دو مجموعا پيش خدا اثر ميكنند. منبع قاموس قران، ج‏4، ص: 48 (با اندکی تصرف) @DUROUS_ALSHABAB

معنا و استعمالات #عهد در #قرآن #لغت واژۀ #عهد واژۀ عهد دو کاربرد دارد: کاربرد نخست: #مصدر به معنای نگهدارى کردن و مراعات کردن پى در پى یک چیز. در اقرب الموارد گويد: «عَهِدَ فُلَانٌ الشَّيْ‏ءَ» يعنى آنرا پى در پى نگهدارى و مراعات كرد. کاردبرد دوم: #اسم_مصدر به معنای پیمان نکته: وجه تسمیۀ #پیمان: پيمان را از آن جهت عهد می نامند كه مراعات آن لازم است (مفردات راغب). وَ أَوْفُوا بِالْعَهْدِ اسراء: 34. #تعدیۀ عهد با واژۀ #إلی: اگر #عهد به معنى امر و توصيه ای که حفظ و مراعاتش لازم است به کار رود با #إلی می آید. مانند: وَ عَهِدْنا إِلى‏ إِبْراهِيمَ وَ إِسْماعِيلَ أَنْ طَهِّرا بَيْتِيَ ... (بقره: 125). عَهِدْنا بمعنى دستور داديم و امر كرديم است ولى چون دستور اكيد و لازم المراعاة است لذا با عَهِدْنا تعبير آورده شده أَ لَمْ‏ أَعْهَدْ إِلَيْكُمْ يا بَنِي آدَمَ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّيْطانَ‏ (يس: 60) #معاهده: از باب مفاعله؛ و در اصل، نوعی رابطۀ دو طرفه است. (عَاهَدَ یُعَاهِدُ مُعَاهَدَةً) بنابر این #معاهده یعنی: با همديگر پيمان بستن پيماني كه لازم الاجرا است و باید مراعات شود. مانند: إِلَّا الَّذِينَ‏ عاهَدْتُمْ‏ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ فَمَا اسْتَقامُوا لَكُمْ فَاسْتَقِيمُوا لَهُمْ‏ (توبه: 7) #معاهدة و #مبالغه البته گاهی واژۀ #معاهده برای #مبالغه به کار می رود، زیرا پیمان و قراری یک طرفه است. مثل:‏ وَ مِنْهُمْ مَنْ‏ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَ‏ (توبه: 75). پيداست كه‏ عاهَدَ در آيه پيمان شديد را ميرساند زيرا عهد يكطرفى و فقط از جانب بنده است. #نقد_ترجمه_های_مشهور اکنون نادرستی برخی از ترجمه ها از آیۀ «قالُوا إِنَّ اللَّهَ عَهِدَ إِلَيْنا» (آل عمران : 183) را ببینید. دوستان نقد خود بر ترجمه های موجود از این آیه بنویسید و برایم ارسال کنید. @DUROUS_ALSHABAB

#سانسور_علمی در کتاب های درسی #حوزه نمونه هایی از سانسور #صرف #نحو #بلاغت #لغت #منطق #کلام #اصول #تاریخ قسمت اول: مقدمه (خاطره) وقتی درس مطول استاد حجت هاشمی خراسانی می رفتیم، روزی فرمودند: مردم این زمانه برای درس، خواهان مختصر و خلاصه و موجز اند. می گویند عمرمان هدر نرود. اما سر سفره که می نشینند، خواهان سفره های مطول و رنگین و متنوع اند. گویا عمر را باید بر سر سفره خرج کرد. @DUROUS_ALSHABAB

#لغت #قرآن #أُمّ و #أمّة #معانی_أمّ (معانی سه گانۀ آن در قرآن) #معانی_أمّة (معانی سه گانۀ آن در قرآن) #أمّ أمّ: مادر، اصل و پايه هر چيزي كه چيزهاى ديگر بآن ضمیمه می شود، معظم چيزها، امّ النجوم يعنى كهكشان (قاموس، مفردات) در حديث آمده: از خمر بپرهيزيد كه آن‏ أُمُ‏ الخبائث است (نهايه). #مشترک معنوی: «امّ» مشترك معنوى است و معنى جامع آن‏ همان اصل و پايه است. النهايه: استعمال آن در #مادر حقيقى، به قدرى شهرت دارد كه احتمال داده مي شود، در «مادر» حقيقت و در معانى ديگر مجاز باشد استعمالات قرآنی: 1- مادر حقيقى‏ «وَ أَوْحَيْنا إِلى‏ أُمِ‏ مُوسى‏ أَنْ أَرْضِعِيهِ» قصص 7 2- اصل و پايه. مثل امّ الكتاب در آيه‏ «هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتابَ مِنْهُ آياتٌ مُحْكَماتٌ هُنَ‏ أُمُ‏ الْكِتابِ وَ أُخَرُ مُتَشابِهاتٌ» آل عمران: 7 در تفسير الميزان از عيون اخبار صدوق از امام رضا عليه السّلام نقل است كه فرمود: هر كه متشابه قرآن را به محكم آن برگرداند بصراط مستقيم هدايت يافته است سپس حضرت فرمود: در اخبار ما نيز مانند قرآن متشابه هست متشابه آنرا به محكمش برگردانيد، از متشابه آن پيروى نكنيد مبادا گمراه شويد. #وجه تسمیه #أم_الکتاب: آيات محكم و واضح الدلاله از آن جهت امّ الكتاب ناميده شده‏اند كه ريشه و پايه‏ى كتابند و آيات متشابه با برگرداندن به آنها، روشن مي شوند. مثلا در يك جا مي خوانيم‏ «وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ ناضِرَةٌ إِلى‏ رَبِّها ناظِرَةٌ» قيامت:23 از اين آيه بنظر مي ايد كه خداوند جسم است و روز جزا بعضى‏ها باو نگاه مي كنند، و در آيه‏ى ديگر مي خوانيم‏ «لا تُدْرِكُهُ الْأَبْصارُ وَ هُوَ يُدْرِكُ الْأَبْصارَ» انعام: 103 پس پى مي بريم كه مراد از آيه فوق، معنى ديگرى است زيرا كه اين آيه محكم و صريح‏ است در اينكه چشمها، خدا را درك نميكند. 3- معناى سوم #امّ معظم شيئ و مركز آن است. مثل امّ القرى كه به مكّه معظّمه گفته شده‏ «لِتُنْذِرَ أُمَ‏ الْقُرى‏ وَ مَنْ حَوْلَها» انعام: 92 «أَوْحَيْنا إِلَيْكَ قُرْآناً عَرَبِيًّا لِتُنْذِرَ أُمَ‏ الْقُرى‏ وَ مَنْ حَوْلَها» شورى: 7 مكّه معظّمه را از آنجهت امّ القرى گويند كه مركز آبادي هاى حجاز بود مثل مراكز استان ها. راغب و ديگران گفته‏اند: امّ القرى بودن مكّه به جهت آنست كه زمين از زير آن گسترده شده. #أُمَّةٌ: جماعتي كه وجه مشترك دارند، أمّ در لغت بمعنى «قصد» است گويند: «أَمَّهُ‏: اى قَصَدَهُ». «آمِّينَ‏ الْبَيْتَ الْحَرامَ» مائده: 2 يعنى قاصدان خانه خدا. بنا بر اين، امّت به كسانى گفته مي شود كه قصد مشترك و نظر مشترك دارند. راغب گويد: امّت هر جماعتى است كه يك چيز مثل دين يا زبان و يا مكان آنها را جمع كند. مثلا در آيه‏ى‏ «كُلَّما دَخَلَتْ‏ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَها» اعراف: 38 منظور از امت جماعتی است که در كفر و شرك مشترک اند. استعمال #أمّة برای #یک_نفر در آيه‏ «إِنَّ إِبْراهِيمَ كانَ‏ أُمَّةً قانِتاً لِلَّهِ» نحل: 120، ابراهيم بتنهائى يك‏ أُمَّت‏ شمرده شده، در ترجمۀ آیۀ فوق و علت کاربرد این واژۀ برای آن حضرت علیه السلام اختلاف شده است: برخی گفته‏اند: او امّتى بود كه فقط يك فرد داشت زيرا كه آن روز فقط او موحّد بود. راغب گويد: يعنى او در عبادت خدا در مقام يك جماعت بود گويند: فلانى به تنهائى يك قبيله‏ است. ابن اثير در نهايه نقل مي كند: در باره‏ى قسّ بن ساعده آمده: «يَبْعَثُ يَوْمَ الْقِيمَةِ أُمَّةً وَاحِدَةً». #أمّة به معنای #مدّت : در آيه‏ى‏ «وَ قالَ الَّذِي نَجا مِنْهُما وَ ادَّكَرَ بَعْدَ أُمَّةٍ» يوسف: 45، امّت را مدّت معنى كرده‏اند يعنى آنكه از دو نفر زندانى نجات يافته بود و بعد از مدّتى يوسف را ياد آورد ... . راغب گويد: «وَ ادَّكَرَ بَعْدَ أُمَّةٍ» يعنى بعد از گذشتن اهل يك زمان يا اهل يك دين، يوسف را ياد آورد. @DUROUS_ALSHABAB

#قرآن #لغت #لیعلم_الله #لیعلمن_الله #معنای_وضعی علم: دانستن. دانش. قَدْ عَلِمَ‏ كُلُّ أُناسٍ مَشْرَبَهُمْ‏ (بقره: 60) هر گروه محل آب خوردن خود را دانستند قالُوا سُبْحانَكَ لا عِلْمَ‏ لَنا إِلَّا ما عَلَّمْتَنا (بقره: 32) #معنای_مجازی_علم : اظهار و روشن كردن ثُمَّ بَعَثْناهُمْ‏ لِنَعْلَمَ‏ أَيُّ الْحِزْبَيْنِ أَحْصى‏ لِما لَبِثُوا أَمَداً (كهف:12) دلیل: بدیهی است كه خدا پيش از بر انگيختن اصحاب كهف مي دانست كدام گروه از آنها مدّت توقّف خود را بهتر مي دانند و بعثت آنها براى اظهار و روشن كردن آن بود. #طبرسى ذيل آيه 140 از آل عمران‏ وَ لِيَعْلَمَ‏ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا ... فرموده: خدا قبل از اظهار مي داند كه آنها از حيث ايمان متمايز مي شوند و پس از اظهار مي داند كه متمايزاند پس تغيير در معلوم است نه در علم. و به قولى معنى آنست: تا خدا معلوم را ظاهر سازد. #علامه_طباطبایی در الميزان ذيل‏ لِنَعْلَمَ‏ أَيُّ الْحِزْبَيْنِ‏ فرموده: مراد علم فعلى است و آن ظهور شى‏ء و حضورش به وجود خاصّ نزد خداست، علم بدين معنى در قرآن زياد است مثل‏ وَ لِيَعْلَمَ‏ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ وَ رُسُلَهُ بِالْغَيْبِ‏ حديد: 25. لِيَعْلَمَ‏ أَنْ قَدْ أَبْلَغُوا رِسالاتِ رَبِّهِمْ‏ جنّ: 28. نتیجه: همه آياتی كه در اين سياق‏اند مراد از #علم در آنها #اظهار و #متمایز_ساختن است. @DUROUS_ALSHABAB

#لغت #لغت_قرآن #سَبت (شنبه) #یهود «سبت» در لغت: قطع. بريدن (مفردات راغب) «سَبَتَ الشَّيْ‏ءَ: قَطَعَهُ» وَ جَعَلْنا نَوْمَكُمْ‏ سُباتاً (نباء: 9) راغب گويد: يعنى خواب را بريدن عمل قرار داديم. معلوم است که #سبات به معنای #آرامش و استراحت به کار رفته است که نوعى قطع عمل به شمار می آید. يعنى خوابتان را براى شما آرامش قرار داديم. در صحاح از جمله معانى سبت گفته «السَّبْتُ‏ الرَّاحَةُ ... و السُّبَاتُ‏ النَّوْمُ وَ أَصْلُهُ الرَّاحَةُ» #نهج_البلاغه خطبه 219 آمده‏ «فَكَأَنَّهُمْ فِي ارْتِجَالِ الصِّفَةِ صَرْعَى‏ سُبَاتٍ‏». و خطبه 222 فرموده‏: «نَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ سُبَاتِ الْعَقْلِ». مراد از سبات در دو جملۀ فوق: خواب است زیرا خواب قطع فعّاليت ظاهرى است. #سبت_يهود سبت يهود عبارت است از: قطع عمل در شريعت موسى که از نظر زمانی مطابق روز شنبه است، در قاموس كتاب مقدس نوشته: سبت اسم آنروزى است كه قوم يهود از تمامى اعمال خود دست كشيده استراحت ميكردند و اين لفظ از عبرانى معرّب گشته و معنى استراحت ميدهد. در تورات فعلى سفر خروج باب 20 بند 8 گويد: روز سبت را ياد كن تا آنرا تقديس نمائى «شش روز مشغول باش و همه كارهاى خود را بجا آور، اما روز هفتمين سبت يهود خداى تو است در آن هيچ كار مكن. ..... شش بار در قرآن كريم از سبت یهود (السبت) یاد شده است. که يك بار به صورت فعل‏ «يَسْبِتُونَ» آمده است. گویا روز سبت در يهود روز محترمى بوده است‏ که قرآن می فرماید: قُلْنا لَهُمْ لا تَعْدُوا فِي‏ السَّبْتِ‏ ... نساء: 154. اما در آیه زیر سبت به معنای مصدری به کار رفته است (مفردات راغب) إِنَّما جُعِلَ‏ السَّبْتُ‏ عَلَى الَّذِينَ اخْتَلَفُوا فِيهِ وَ إِنَّ رَبَّكَ لَيَحْكُمُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ فِيما كانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ‏ نحل: 124. @DUROUS_ALSHABAB

#فقه #لغت و #صرف #آیات_الأحکام #صید در قرآن و فقه1 خدای تعالی در 6 آیه از قرآن دربارۀ #صید سخن گفته است که همگی آنها در سورۀ مائده است. (آیات: 1 و 2 و 4 و 94 و 95 و 96) واژۀ #الصید در آیات: 1 و 94 و 95 و 96 و واژۀ #إصطادوا در آیه: 2 واژۀ #ما موصوله در آیۀ: 4 صید در #لغت و #صرف واژۀ «صيد» در لغت به دو معنا به کار رفته است: 1. معنای مصدری؛ یعنی: (شكار كردن) «صاده صيدا: قنصه و اخذه بحيلة» 2. صفت مشبهه به معنای اسم مفعول؛ يعنى (شكار شده) مثل آیۀ 95 سوره مائده: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَقْتُلُوا الصَّيْدَ وَ أَنْتُمْ حُرُمٌ» صید در #فقه: صيد در فقه دو #حکم_تکلیفی دارد: 1. #حرام (ممنوع)، و آن در صورتی است که برای تفریح و خوشگذرانی باشد. 2. #مباح (جایز)، و آن در صورتى است كه شخص براى تأمين مخارج خويش و عائله‏اش شكار كند. #سفر_و_نماز_شکارچی: فقهاء سفر كسانى را كه براى تفريح به شكار می روند سفر معصيت دانسته و می گویند باید نمازش را تمام (کامل) بخواند و اگر در ماه رمضان است باید روزه هم بگیرد اگر چه در سفر است. گویا حرمت شكار تفريحى بدین خاطر است که روا نيست انسان براى ارضاء تمايل نفسانى خويش حيوانات و پرندگانى را كه در اين زمين پهناور بى آنكه به كسى آزار برسانند مي چرند و ميپرند و خداى خويش را تسبيح مي كنند، از نردبان هستى پياده كند. ولى اگر احتياج داشته باشد آن مطلب ديگرى است. @DUROUS_ALSHABAB

#لغت #مثلثات #قطرب #علوم_غریبه 3 شش روز قبل یکی از دوستان یکی از دفترهای یادداشت بنده را برداشت و قسمتی را که مربوط به رونویسی مثلثات ابوعلی قطرب بود، ورق زد و گفت: الآن این چیزها برای طلاب و دانشجویان عصر ما علوم غریبه است. گفتم چون کتابش یافت نمی شد و حجمش کم بود، رونویسی کردم. چند صفحه قبل را دید، گفتم #منظومه_کبری در منطق است که منطق کبری را به شعر پارسی سروده است، این را هم رونویسی کرده بودم. بعدش گفتم: آن روزها #موبایل و #فضای_مجازی نبود. بله به حدی در کتابخانه مطالعه می کردیم که هر روز بعد از خاموش کردن لامپ کتابخانه ما را بیرون می کردند. #نمونه_مثلثات شَکل (به فتح شین) : مثل و شبه شِکل (به کسر شین) : قبح و ذلت شُکل (به ضم شین) : تمثال حیوانات شَرب: جماعتی که بر غذایی گِرد آمده باشند. شِرب: مکانی که آب دارد. (موضع الماء) شُرب: نوشیدن @DUROUS_ALSHABAB

#لغت #قرآن #صِبغَة (2) سورۀ بقره آیۀ 138: «صِبْغَةَ اللَّهِ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً وَ نَحْنُ لَهُ عابِدُون‏» صَبغ: به فتح صاد، مصدر و به معنای (رنگ كردن) است. أما دربارۀ #صِبغ: به كسر صاد، دو نظر است: 1- مصدر همانند صَبغ. 2- صفت مشبهه به معنای اسم مفعول (رنگ شده). مؤیّد نظریۀ دوم آن است که به (غذای مایع مانند خورشت قیمه و قورمه و نیز سوپ و آبگوشت و حتی سرکه و روغن) #صِبغ می گویند، و وجه تسمیه اش این است كه چون نان را در خورشت فرو برند، به حدی با آن آغشته می شود که به رنگ و طعم آن خورشت در می آید. (اقرب الموارد). استعمال #صِبغ به معنای خورشت در #قرآن: آیۀ 20 از سورۀ مؤمنون: «وَ شَجَرَةً تَخْرُجُ مِنْ طُورِ سَيْناءَ تَنْبُتُ بِالدُّهْنِ وَ صِبْغٍ‏ لِلْآكِلِينَ» و اما #صِبْغَةَ : بر پایۀ آنچه دربارۀ #صِبغ به کسر صاد، گفته شد در #صِبغَة نیز دو احتمال است: 1- مصدر نوع باشد، در این صورت #تاء برای دلالت بر نوع است و #هدف از اضافه کردن این واژه نیز بیان نوع آن است. پس #صِبغةَ اللهِ (رنگ کردن خدا) {از باب اضافۀ مصدر به فاعل}. 2- اسم به معنای (رنگ) در این صورت اضافۀ آن برای بیان نسبت و صاحب این رنگ است. و #تاء نیز برای دلالت بر نقل از مصدر به اسم است، همانند تاء در معجزة. و اما توضیح آیۀ «صِبْغَةَ اللَّهِ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ‏ صِبْغَةً وَ نَحْنُ لَهُ عابِدُونَ» بقره: 138 و ربط آن به آیات قبل ..... @DUROUS_ALSHABAB

#لغت ( #أوّل) #فقه #نقش_ادبیات در #استنباط #فقه_عامه #طلاق دربارۀ معنای واژۀ «أوّل» دو نظریه از ادباء نقل شده است: 1. اول یعنی (ابتداء الشیء) خواه دوم و ادامه ای داشته باشد یا نداشته باشد. 2. اول یعنی (نخست) و تنها در جایی به کار می رود که دومی داشته باشد. سیوطی بعد از نقل این دو نظریه، با هدف نشان دادن تأثیر این اختلاف در فقه، مثالی از فقه عامه (اهل تسنّن) در طلاق ذکر می کند: اگر مردی به زن خویش بگوید: (اگر اولین فرزندی که به دنیا می آوری، پسر باشد؛ پس تو مطلقه ای) و از قضا آن زن نگونبخت، پسری بزاید، و بعد از آن دارای فرزند نشود. بنابر نظریۀ اول، آن زن مطلقه است. ولی بنابر نظریه دوم، آن زن مطلقه نیست و در کابین شوهر خویش است. متن سیوطی در همع الهوامع شرح جمع الجوامع في النحو، ج‏2، ص: 115 الصحيح أن «أول» لا يستلزم ثانيا، و إنما معناه ابتداء الشي‏ء، ثم قد يكون له ثان و قد لا يكون، تقول: هذا أول مال اكتسبته، و قد تكتسب بعده شيئا و قد لا تكتسب، و قيل: إنه يستلزم ثانيا كما أن الآخر يقتضي أولا، فلو قال: «إن كان أول‏ ولد تلدينه‏ ذكرا فأنت طالق» فولدت ذكرا و لم تلد غيره؛ وقع الطلاق على الأول دون الثاني. @DUROUS_ALSHABAB

#تحریف_فرهنگ_اسلامی #لغت #حَبَّةُ_الحَمقَاء (بقلة_الحمقاء) #بقلة_فاطمة #کینۀ_فاطمه_زهراء سلام الله علیها یکی از کارهای بنی امیه (علیهم لعنة الله) #تحرف و تغییر #فرهنگ_جامعۀ_اسلامی بود. برای توضیح این نکته مثالی می آورم که در همۀ کتاب های درسی و غیر درسی ما موجود است. حتما شما هم ترکیب #حَبَّةُ_الحَمقَاء (یا #بقلة_الحمقاء ) را در #باب_اضافه در بحث #امتناع اضافۀ شیء به نفس را خوانده اید. مقدمه: قبل از توضیح مقصود اصلی مقدمه ای پیرامون این مثال ذکر می کنم: با توجه به اینکه هدف از اضافۀ معنویه ؛ تخصیص مضاف یا تعریف آن است، سؤالی ذهن نحویین را به خویش مشغول ساخته است: آیا اضافۀ یک واژه به واژۀ دیگری که در مصداق با هم متحدند، جایز است؟ کوفیین می گویند: «اختلاف لفظی» برای جواز اضافه کفایت می کند. مانند: یوم الخمیس (روز پنجشنبه) و #حبة_الحمقاء (بذر حمقاء) و مسجد الجامع ولی بصریین می گویند: تخصیص یا تعریف یک چیز با واژۀ دیگری که از نظر معنایی و مصداقی با مضاف متحد است امکان ندارد و لذا باید مثال های فوق را تأویل برد. #وجه_نام_گذاری #بقلة_الحمقاء در زبان فارسی #خُرفه نام گیاهی است که عرب آن را #فَرفَخ (پَر پَهن) می نامد و نام های دیگرش #بقلة_الحمقاء و #رِجلَة است. مرحوم کلینی (متوفی329) در کافی ؛ و برقی (متوفی274 یا 280) در کتاب محاسن بابی به نام فرفخ نگاشته اند و احادیثی در این باره نقل نموده اند. نیز در باب #هندباء (کاسنی) نیز از این سبزی یاد کرده اند. ادیبانی که به بررسی این مثال پرداخته اند می گویند: این سبزی را #بقلة_الحمقاء می گویند زیرا در مسیل (محل عبور آب) می روید و لذا پیوسته آسیب می بیند و نمی تواند زیاد رشد کند. #مقصود_اصلی #بقلة_الحمقاء در #روایات اما وقتی به روایات مراجعه کنیم برای این سبزی چند ویژگی نقل می کنند: 1. پیامبر اسلام برای مداوا از آن استفاده کرده است. 2. این سبزی به خاطر خاصیت درمانی اش #محبوب حضرت فاطمه سلام الله علیه قرار گرفت. 3. #مسلمین_اولیه این سبزی را #بقلة_فاطمة می نامیدند زیرا حضرتش این سبزی را دوست می داشت. 4. سند برخی از روایات متعدد مربوط به این سبزی که در بابهای مختلف کتابهای حدیثی قرن سوم نیز یافت می شود ، سند حسن است و برخی نقل کلینی و برقی را برای اعتماد کافی می دانند. #مهم: 5. تغییر و #تحریف_فرهنگ رایج در #جامعۀ_اسلامی بنی امیه به خاطر کینه ای که از حضرت زهراء در دل می پروراندند نام این سبزی را از #بقلة_فاطمة به #بقلة_الحمقاء تغییر دادند. متن برخی از روایات: 1. عَنْ فُرَاتِ بْنِ أَحْنَفَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ لَيْسَ عَلَى وَجْهِ الْأَرْضِ بَقْلَةٌ أَشْرَفُ وَ لَا أَنْفَعُ مِنَ الْفَرْفَخِ وَ هُوَ #بَقْلَةُ_فَاطِمَةَ ع ثُمَّ قَالَ لَعَنَ اللَّهُ #بَنِي_أُمَيَّةَ هُمْ سَمَّوْهَا #بَقْلَةَ_الْحَمْقَاءِ بُغْضاً لَنَا وَ عَدَاوَةً لِفَاطِمَةَ ع. 2- عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: وَطِئَ رَسُولُ اللَّهِ ص الرَّمْضَاءَ فَأَحْرَقَتْهُ فَوَطِئَ عَلَى الرِّجْلَةِ وَ هِيَ الْبَقْلَةُ الْحَمْقَاءُ فَسَكَنَ عَنْهُ حَرُّ الرَّمْضَاءِ فَدَعَا لَهَا وَ كَانَ يُحِبُّهَا ص وَ يَقُولُ مِنْ بَقْلَةٍ مَا أَبْرَكَهَا. 3. عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ، قَالَ: «بَقْلَةُ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ الْهِنْدَبَاءُ، وَ بَقْلَةُ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلَيْهِ السَّلَامُ الْبَاذَرُوجُ، وَ بَقْلَةُ فَاطِمَةَ عَلَيْهَا السَّلَامُ الْفَرْفَخُ . #بغض_اهل_بیت علیهم السلام #باب_اضافه #اضافۀ_شیء_به_نفس @DUROUS_ALSHABAB

#لغت #ضبط_اسماء #غلط_مشهور چهارده غلط مشهور و ضبط صحيح آنها 1- كلمه «شعبده» به ضم شين از اغلاط مشهور بوده و صحيح آن به فتح شين است. 2- كلمه «عجوزه» با «هاء» از اغلاط مشهور بوده و صحيح آن بدون «هاء» است چه آنكه مذكر و مؤنث در آن يكسان است. 3- كلمه «علاوه» به فتح عين از اغلاط مشهور بوده و صحيح آن به كسر عين مى‏باشد. 4- كلمه «منصب» به فتح صاد از اغلاط مشهور بوده و صحيح آن به كسر صاد مى ‏باشد. 5- كلمه «لثه» به فتح لام و تخفيف ثاء به معناى گوشت بن دندان از اغلاط است و صحيح آن با ثاء مشدده است‏ 6- كلمه «مرسول» از اغلاط مشهور بوده و صحيح آن مرسل به فتح سين مى ‏باشد. 7- كلمه «مرثيه» به فتح ميم و كسر ثاء و تشديد ياء از اغلاط بوده و صحيح آن بدون تشديد ياء است‏ 8- كلمه «مساحت» به فتح ميم از اغلاط مشهور بوده و صحيح آن مساحت به كسر ميم مى‏ باشد 9- كلمه «مسقط الرّأس» به فتح ميم و فتح قاف از اغلاط بوده و صحيح آن به كسر قاف است‏ 10- كلمه «ميشوم» از اغلاط بوده و صحيح آن مشئوم يا مشوم مى ‏باشد. 11- كلمه «مرتضوى» و «مصطفوى» با ثبوت و او از از اغلاط مشهور است و صحيح آن با سقوط واو مى‏ باشد زيرا در منسوب اسماء خماسى الف ساقط مى‏ گردد. 12- كلمه «شجاعت» با ضم شين از اغلاط بوده و صحيح آن با فتح شين است‏ 13- كلمه «مصطكى» كه صمغ معروفى است با فتح ميم از اغلاط بوده و صحيح آن با ضم ميم مى ‏باشد 14- كلمه «شحنه» به فتح شين از اغلاط است و صحيح آن با كسر شين مى ‏باشد. منبع: كشكول چهارده تايى ذهنى مشتمل بر موضوعات و مطالب متنوع، ص: 184 سید محمد جواد ذهنی تهرانی (رحمة الله علیه) @DUROUS_ALSHABAB

#لغت #فروق_اللغة سرف و تبذیر «سَرَف» یعنی: تجاوز از حدّ. جوهری آن را ضد «قصد» یعنی اعتدال و میانه روی دانسته است. نکته: اسراف و سَرَف هر دو به يك معنى است ولى به عقيده طبرسى: اگر تجاوز در جانب افراط باشد اسراف گفته ميشود و اگر در جانب تقصير باشد سرف (ذيل آيه 6 سوره نساء). در قرآن: استعمال آن در قرآن همه جا از باب افعال است‏. #أَسْرَفُوا (زمر: 53.) #لا_تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا يُحِبُ‏ #الْمُسْرِفِينَ‏ (اعراف: 31) #إِسْرافاً (نساء: 6) #لَمْ‏_يُسْرِفُوا (فرقان:67) بَذر: پاشيدن تخم به اسراف كار مبذّر مي گويند زیرا مال را مي پاشد و متفرّق مي كند. راغب می گويد: تبذير به معنى تفريق است و اصل آن بذر پاشيدن است بعدا به طور #استعاره به کسی که مال خويش را ضايع مي كند مبذّر گفتند «إِنَ‏ الْمُبَذِّرِينَ‏ كانُوا إِخْوانَ الشَّياطِينِ» اسراء: 27 ابن مسکویه در #فرق بين «سرف» و «تبذير» می گوید: سرف عبارت است از جهل به اندازۀ حقوق مثلا كسى كه حقش هزار تومان به وى دو هزار تومان بدهند ولى تبذير عبارت است از جهل به مواقع و مواضع حقوق مثلا مالى را كه مستحقش زيد است بواسطه نادانى و جهل به عمرو دهند. https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB

#قرآن #لغت #فروق_اللغة فرق #ضَرّ (به فتح ضاد) و #ضُرّ (به ضم ضاد) ابوالبقاء در کتاب کلیات و نیز زمخشری در کشاف گفته اند: ضَرّ (به فتح): به معنای مطلق ضرر است. (بر هر ضرری اطلاق می شود) اما ضُرّ (به ضم): فقط بر ضررهای جسم و نفس، مثل لاغری و مریضی و بدحالی؛ اطلاق می شود. در قرآن: ضَرّ به فتح پيوسته در مقابل نفع آمده است، مثل «لا يَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَ لا نَفْعاً» (مائده: 76) و «يَدْعُوا لَمَنْ ضَرُّهُ أَقْرَبُ مِنْ نَفْعِهِ» (حج: 13) اما ضرّ به ضم هيچ وقت در مقابل نفع به کار نرفته است. گاهی به معنای بدحالی و مریضی «يا أَيُّهَا الْعَزِيزُ مَسَّنا وَ أَهْلَنَا الضُّرُّ ...» (يوسف: 88) و «وَ أَيُّوبَ إِذْ نادى‏ رَبَّهُ أَنِّي مَسَّنِيَ الضُّرُّ وَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ. فَاسْتَجَبْنا لَهُ فَكَشَفْنا ما بِهِ مِنْ ضُرٍّ» (انبيا: 83 و 84) و گاهی در مقابل رحمت: «وَ إِذا مَسَّ النَّاسَ ضُرٌّ دَعَوْا رَبَّهُمْ مُنِيبِينَ إِلَيْهِ ثُمَّ إِذا أَذاقَهُمْ مِنْهُ رَحْمَةً إِذا فَرِيقٌ مِنْهُمْ بِرَبِّهِمْ يُشْرِكُونَ» (روم: 33) و گاهی در مقابل خير به کار رفته است مثل: «وَ إِنْ يَمْسَسْكَ اللَّهُ بِضُرٍّ فَلا كاشِفَ لَهُ إِلَّا هُوَ وَ إِنْ يَمْسَسْكَ بِخَيْرٍ فَهُوَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ» (انعام: 17) https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB

#قرآن #لغت #ترجمه آیا همۀ انسانها ناشکیبا و بخل اند یا استثنا هم دارد؟ إِنَّ الْإِنْسانَ خُلِقَ هَلُوعاً (سوره معارج؛ آیه19) هلوع از ریشۀ «هَلَع» به معنای نالیدن ازروی حرص است. طبرسی در مجمع البیان می نویسد: «الْهَلُوعُ‏ الشّديد الحرص الشّديد الجزع» فیروز آبادی در قاموس اللغة گفته: الهَلوعُ: من يَجْزَعُ و يَفْزَعُ من الشَّرِّ، و يَحْرِصُ و يَشِحُّ على المالِ، أو الضَّحورُ لا يَصْبِرُ على المَصائِبِ. هلوع كسى است كه از شرّ و ضرر مينالد (ناشکیبایی می ورزد) در حالی که بر مال حريص و بخيل (آزمند) است. معنای آیۀ فوق: همانا انسان آفریده شده است در حالی که بسیار ناشکیبا و بخیل است. به گونه ای که: إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً (20) وَ إِذا مَسَّهُ الْخَيْرُ مَنُوعاً (21) یعنی: آنگاه كه ضرر بيند می نالد و آنگاه كه مال يابد بخل می ورزد #استثناء از آیۀ فوق: إِلاَّ الْمُصَلِّينَ (22) الَّذينَ هُمْ عَلى‏ صَلاتِهِمْ دائِمُونَ (23) وَ الَّذينَ في‏ أَمْوالِهِمْ حَقٌّ مَعْلُومٌ (24)لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ (25) وَ الَّذينَ يُصَدِّقُونَ بِيَوْمِ الدِّينِ (26) وَ الَّذينَ هُمْ مِنْ عَذابِ رَبِّهِمْ مُشْفِقُونَ (27) کسانی که ویژگی های زیر را دارند، از نالیدن در ناملایمات و بخل و آزمندی در زمان دارایی و توانگری به دور اند: 1. نمازگزاران مداوِم بر نماز 2. کسانی که در اموالشان، بهره ای مشخص، برای گدایان و محرومان است. 3. قیامت باورانِ ترسان از عذاب الهی https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB

#قرآن #لغت #قلب ابن فارس در کتاب معجم مقاییس اللغة دو معنای وضعی برای واژۀ #قلب‏ ذکر می کند: 1. خالص ترین و برترین جزء هر چیزی را «قلب» می گویند. (قَلْبُ‏ الإنسان و غيره، سمّى لأنّه أخلص شي‏ء فيه و أرفعه، و خالص كلّ شي‏ء و أشرفه قلبه.) 2. برگرداندن و وارونه کردن (قَلَبْتُ‏ الثوبَ قلبا). «وَ إِلَيْهِ‏ تُقْلَبُونَ»‏(عنكبوت:21) يعنى: به سوى او برگردانده می شويد؛ مثل‏ «ثُمَّ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ‏» (بقره: 28) چون به باب تفعیل برود، (تقليب: بر گرداندن) براى كثرت و مبالغه است‏. «لَقَدِ ابْتَغَوُا الْفِتْنَةَ مِنْ قَبْلُ وَ قَلَّبُوا لَكَ الْأُمُورَ» (توبه: 48). یعنی: از پيش فتنه جوئى كرده و كارها را بر تو آشفته نمودند. در باب انفعال نیز معنای مطاوعه دارد (انقلاب: انصراف و برگشتن) «وَ إِذَا انْقَلَبُوا إِلى‏ أَهْلِهِمُ‏ انْقَلَبُوا فَكِهِينَ»‏ (مطففين: 31) یعنی: و چون نزد اهلشان بر گشتند شادمان برگشتند. در باب تفعّل نیز معنای لازم دارد. در معنای «الَّذِي يَراكَ حِينَ تَقُومُ. وَ تَقَلُّبَكَ‏ فِي السَّاجِدِينَ‏» (شعراء: 218 و 219) و اینکه مراد از «#تقلّب» چیست، اختلاف به حدی است که می توان درباره اش مقاله نوشت. https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB

#لغت #قرآن #أحد «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» (توحيد: 1) واژۀ أحد از ریشۀ (وحد) دو استعمال دارد: 1- #اسم، به معنای يكى و يك نفر؛ «إِذا حَضَرَ أَحَدَكُمُ‏ الْمَوْتُ» (بقره: 180) یعنی: آن گاه كه‏ مرگ يكى از شما رسيد. اگر این #أحد در سياق نفى و شبه نفی واقع شود، افاده عموم می كند،‏ «وَ ما هُمْ بِضارِّينَ بِهِ مِنْ‏ أَحَدٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ» (بقره: 102) آنان (ساحران) به هيچ كس به و سیلۀ سحر ضرر نمی زدند جز به اذن خدا. #مؤنّث أحد، إحْدَى است: «هَلْ تَرَبَّصُونَ بِنا إِلَّا إِحْدَى‏ الْحُسْنَيَيْنِ» (توبه: 52) 2- #وصف (صفت مشبهه) به معنى يكتا و بى‏همتا این واژۀ در اين استعمال فقط بر خدای تعالى اطلاق می شود. https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB

#لغت #قرآن #صرف واژۀ «هَود» به فتح هاء به دو معناست: 1- رجوع و توبه: «إِنَّا هُدْنا إِلَيْكَ»‏ (اعراف؛ 156) يعنى: ما به سوى‏ تو باز گشتيم. 2- داخل شدن در دين يهوديّت (هَادَ؛ تَهَوَّدَ) يعنى: به دين يهوديّت داخل شد. «وَ عَلَى الَّذِينَ‏ هادُوا حَرَّمْنا كُلَّ ذِي ظُفُرٍ» (انعام؛146) یعنی: بر آنان كه يهودى شدند هر ناخن دارى را حرام كرديم. واژۀ «هُود» به ضمّ هاء: اسم به معنای (يهود) است‏: «وَ قالُوا لَنْ يَدْخُلَ الْجَنَّةَ إِلَّا مَنْ كانَ‏ هُوداً أَوْ نَصارى»‏ (بقرة؛ 111) یعنی: گفتند هرگز داخل بهشت نشود مگر كسی كه يهودى يا نصرانى باشد. #صرف: دربارۀ واژۀ #هُود به ضمّ هاء، سه قول است: 1-جمع مکسّر #هائِد (اسم فاعل به معنای: «تائب») است مثل عائذ و عُوذ؛ و مذكّر و مؤنّث در آن يكسان است. 2-مصدر است و اطلاقش بر مفرد و مثنّی و جمع است. 3-مخفّف #یهود است که یائش حذف شده است. https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB

مرء 1 #مریء #إمرء (مرد) #إمرأة (زن) #لغت #تحلیل¬_لغوی معناشناسی #ریشه مرء: واژۀ «مرء» که در اصل در توصیف خوردنی ها به کار می رود، به معنای گوارا و خوشایند است. راغب در کتاب مفردات می گويد: #مَرِى‏ء یعنی: سر معده (لوله ای كه یک طرفش به معده و طرف دیگرش به حلقوم متصل است. و #مَرُؤَ الطعامُ یعنی: غذائى كه با طبع آدمى و شيرۀ مرى و دستگاه گوارش سازگار است. خداوند دربارۀ مهریۀ ای که برخی زنان به شوهر خویش می بخشند می گوید: «فَإِنْ طِبْنَ لَكُمْ عَنْ شَيْ‏ءٍ مِنْهُ نَفْساً فَكُلُوهُ هَنِيئاً مَرِيئاً» (سوره نساء: 4) یعنی: ؛ پس اگر چيزى از آن (مهریه) را با ميل و رضايت خود به شما بخشیدند، آن را با راحتی و گوارا بخوريد. طبرسى می گوید: #هني‏ء گوارا و دلچسبى است كه نقصانى ندارد و مرى‏ء آنست كه خوش عاقبت، تامّ الهضم و بى‏ضرر باشد. ابوهلال عسکری در فروق اللغة می نویسد: #هني‏ء عبارتست از: خالص بدون کدورت و ناصافی. و برای توصیف غذا و هر چیزی که فاسد نشده است به کار می رود. و #مري‏ء یعنی: خوش عاقبت. (مري‏ء ما فعلت) یعنی: آنچه انجام دادم به خوشی رو به پایان است. ..... ادامه دارد https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB

مرء 2 #إمرء (مرد) #إمرأة (زن) #لغت #تحلیل_لغوی معناشناسی #مروءة مروّة یا مروءة عبارتست از: اخلاق و صفات پسندیده ای که در مردان وجود دارد، مانند: شجاعت و غیرت و دفاع و تلاش و تحمّل سختی و استقامت. مرحوم مصطفوی در کتاب #التحقیق فی کلمات القرآن الکریم می گوید: #مَرْء (مرد) و مَرْأَة (زن) از ریشۀ سریانی و آرامی مشتق شده است. فرهنگ تطبيقى- آرامى: مار، مارى مرد، آقا. فرهنگ تطبيقى- آرامى: مارت بانو. فرهنگ تطبيقى- سرياني: مرى، مرا مرد. فرهنگ تطبيقى- سرياني: مرتا زن. معناشناسی #مرء و #إمرء از آنچه گفته شد معلوم می شود که بین #مرء (مرد) و معنای لغوی اش مناسبت است. زیرا: مرء یعنی: مردی که دارای صفا و جذبه است. در حالی که رجل یعنی: انسانی که از جنس مذکر است. معناشناسی #مرء و #إمرء و #أمرأة پس زن را از این رو #مرأة یا إمرأة می گویند چون همواره مایۀ خوشی مرد و بلکه خانوادۀ خویش است. https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB

مرء 3 #إمرء (مرد) #لغت #تحلیل_لغوی #قرآن #مرء در قرآن: گاه به معنای انسان به کار می رود؛ مانند: «يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ. وَ أُمِّهِ وَ أَبِيهِ وَ صاحِبَتِهِ وَ بَنِيهِ‏» (عبس: 34- 36). معلوم است که قرينه‏ «صاحِبَتِهِ» می فهماند منظور از مرء انسان است. «وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ‏ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ‏» (انفال: 24) گاه به معنای مرد است: «ما يُفَرِّقُونَ بِهِ بَيْنَ‏ الْمَرْءِ وَ زَوْجِهِ‏» (بقره: 102). و «يا أُخْتَ هارُونَ ما كانَ أَبُوكِ‏ امْرَأَ سَوْءٍ» (مريم: 28) https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB

#مقاله #لغت #قرآن مقاله بازخوانی دیدگاه‌ های دانشمندان مسلمان در معنا و اشتقاق «ربّ» چکیده : با توجه به اهمیت و جایگاه محوری اسم «ربّ» در نظام معنایی قرآن کریم، در این مقاله با نگاهی تاریخی ـ انتقادی به بازخوانی دیدگاه‌های دانشمندان مسلمان در مورد واژه «ربّ» و اشتقاق و معنای آن پرداخته می‌شود؛ تا ضمن دستیابی به تصویری روشن از روش‌های مورد استفاده در معناشناسی واژگان قرآنی و نتایج حاصل از آن، نقاط قوت و ضعف آن‌ها آشکار گردد و زمینه استفاده از روش‌های روزآمد جهت رفع نارسایی‌های موجود فراهم آید. از مجموع اقوال و شواهد مورد استناد فرهنگ‌نویسان متقدم چنین برمی‌آید که واژه «ربّ» ـ که همگی آن را از ریشه مضاعف رب‌ب دانسته‌اند ـ در زبان عربی پیش از اسلام در معنای «مالک» به کار می‌رفته ‌است، و حتی برخی، مبدأ اشتقاق «ربّ» را «تربیة» (از ریشه ناقص رب‌و) دانسته‌اند. با توجه به دیدگاه‌ دانشمندان مسلمان در باب اشتقاق و لزوم قرابت توأمان ریشه و معنا، فرهنگ‌نویسان متقدم می‌بایست «ربّ» را واژه‌ای جامد تلقی می‌کردند چرا که از سویی پیوند معنایی میان صورت اسمی «ربّ» با کاربردهای فعلی ریشه رب‌ب روشن نبوده است و از سوی دیگر، پیوند میان ریشه‌های رب‌ب و رب‌و. ... https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB

فرق #کِفْل و #نَصِیب #قرآن #لغت آیه ۸۵ سوره نساء (مَّن يَشْفَعْ شَفَاعَةً حَسَنَةً يَكُن لَّهُ نَصِيبٌ مِّنْهَا وَمَن يَشْفَعْ شَفَاعَةً سَيِّئَةً يَكُن لَّهُ كِفْلٌ مِّنْهَا وَكَانَ اللّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ مُّقِيتًا) برخی همچون علامه طباطبایی کفل و نصیب را به یک معنی دانسته اند، لذا یکی از عزیزان سؤال کرد علت اختلاف تعبیر در آیهٔ فوق چیست؟ چرا برای حسنه از واژه نصیب و برای سیئه از واژه کفل استفاده کرده است؟ «کِفْل» (بر وزن طفل) در اصل، به معنای (قسمت عقب پشت حیوان) است که سوار شدن بر آن ناراحت کننده می‌باشد، و به همین جهت، هرگونه گناه و سهم بد را «کِفل» می‌گویند و نیز به کاری که سنگینی و زحمت داشته باشد «کفالت» گفته می‌شود. و نیز به معنای بهره‌ای است که نیاز انسان را بر طرف کند، و ضامن را از این رو «کفیل» گویند که، مشکل طرف مقابل را کفایت کرده و بهره و نصیب او را به او می‌دهد. https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB

#ظهور_صیغه_امر #معالم #اجمال معنای صیغه امر در کلام امامان معصوم صاحب معالم پس از اثبات ظهور صیغه امر در وجوب بین ظهور صیغه امر در (قرآن و حدیث پیامبر) و (حدیث اهل بیت) فرق می گذارد. او می گوید: بر پایه #لغت و #آیات و #روایات باید بگوییم: «موضوع له صیغه امر وجوب است». اما با توجه به کثرت استعمال امر در استحباب از سوی ائمه اطهار ، نمی توان بلافاصله و با تمسک به اصل حقیقت، امر در کلام اهل بیت را بر معنای حقیقی (وجوب) حمل کرد. زیرا کثرت استعمال صیغه امر برای استحباب در زبان ائمه، مانع اجرای #اصالة_الحقیقة است. به عبارت دیگر: در #تعارض بین #اصالة_الحقیقة و #مجاز_مشهور هیچ کدام بر دیگری ترجیح ندارد. پس برای ترجیح یکی از وجوب و استحباب، باید به قرائن خارجی تمسک کرد و عند عدم القرینه کلام مجمل خواهد بود. منبع: معالم الدین، ص ۵۳ و يستفاد من تضاعيف احاديثنا المروية عن الائمة : ان استعمال صيغة الأمر في الندب كان شايعاً في عرفهم، بحيث صار من المجازات الراجحة المساوى احتمالها من اللفظ الاحتمال الحقيقة عند انتقاء المرجح الخارجي، فيشكل التعلق في اثبات وجوب أمر بمجرد ورود الأمر به منهم. https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB