🔴پاسخ به شبهات ✅آیا ملاصدرا زنان را حیوان می ‌داند⁉️ #قسمت_اول ⬅️یکی از شبهات عجیبی که چندی است دربارۀ مرحوم صدرالمتألهین مطرح شده این است که وی زنان را انسان نمی ‌داند و حیوان می ‌شمرد. مخالفان با این مطلب نیز سعی در پائین آوردن مقام و منزلت علمی صدرالمتألهین نموده و ادّعا می ‌کنند که سخنان وی قابل اعتماد نیست. سزاوار است اوّل عین عبارت ملاصدرا را بیاوریم و سپس به بررسی آن بپردازیم. ایشان در جلد هفت اسفار در فصل چهارده از موقف ثامن که دربیان عنایت الهی در خلقت زمین و منافع آن است و بر اساس آیات قرآن کریم یک به یک حکمت‌های خلق زمین را بیان می‌کند (الفصل «۱۴» فی عنایته تعالى فی خلق الأرض و ما علیها لینتفع بها الإنسان‌) می‌ فرماید: ⬅️«و منها تولد الحیوانات المختلفة؛ وَ بَثَّ فِیها مِنْ کُلِّ دَابَّةٍ* بعضها للأکل وَ الْأَنْعامَ خَلَقَها لَکُمْ فِیها دِفْ‌ءٌ وَ مَنافِعُ وَ مِنْها تَأْکُلُونَ و بعضها للرکوب و الزینة وَ الْخَیْلَ وَ الْبِغالَ وَ الْحَمِیرَ لِتَرْکَبُوها وَ زِینَةً و بعضها للحمل وَ تَحْمِلُ أَثْقالَکُمْ إِلى‌ بَلَدٍ لَمْ تَکُونُوا بالِغِیهِ إِلَّا بِشِقِّ الْأَنْفُسِ إِنَّ رَبَّکُمْ لَرَؤُفٌ رَحِیمٌ و بعضها للتجمل و الراحة وَ لَکُمْ فِیها جَمالٌ حِینَ تُرِیحُونَ وَ حِینَ تَسْرَحُونَ و بعضها للنکاح وَ اللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً و بعضها للملابس‌ و البیت و الأثاث وَ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ جُلُودِ الْأَنْعامِ بُیُوتاً تَسْتَخِفُّونَها یَوْمَ ظَعْنِکُمْ وَ یَوْمَ إِقامَتِکُمْ- وَ مِنْ أَصْوافِها وَ أَوْبارِها وَ أَشْعارِها أَثاثاً وَ مَتاعاً إِلى‌ حِینٍ.» 💢آنچه موجب سوء برداشت مخالفین عرفان و حکمت گشته این فقره از عبارت است: «و بعضها للنکاح وَ اللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً» (= خداوند برخی از حیوانات را جهت نکاح آفرید؛ چنانکه در آیه شریفه می‌فرماید: وَ اللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً خداوند برای شما از خودتان همسرانی قرار داد.) ⬅️مخالفین چنان پنداشته ‌اند که از این عبارت استفاده می‌ شود که مرحوم ملاصدرا زنان را از دائره‌ انسان‌ ها خارج دانسته و آنها را حیواناتی می‌ شمارد که به خاطر انسان‌ ها (یعنی مردان) خلق شده‌ اند. ولی آیا واقعاً این عبارت چنین می‌ گوید؟ 💠هر کس که آشنائی ابتدائی با علوم اسلامی داشته باشد و مثلاً کتاب جامع المقدّمات را خوانده باشد می‌ داند در اصطلاح منطق و حکمت، حیوان به معنای «جسم نامی حسّاس متحرّک بالاراده» است و به این اصطلاح همه انسان‌ ها چه زن و چه مرد حیوان می‌ باشند و همه طلّاب پایه أوّل در حوزه می‌ دانند تعریف انسان در علم منطق «حیوان ناطق» است. ⬅️حیوان در فارسی عامیانه به معنای جانداران متحرک غیر از انسان است، ولی در اصطلاح علوم عقلی و بلکه در زیست‌شناسی به معنای جاندار متحرک می ‌باشد و اختصاصی به غیر انسان ندارد و لذا منطقیان حیوان را جنس و انسان را نوعی در تحت آن می‌ شمارند. مرحوم ملاصدرا نیز در سرتاسر اسفار از همین اصطلاح استفاده می ‌نمایند و انسان را حیوان ناطق و دیگر حیوانات را «حیوان عجم» یا «حیوان صامت» می ‌نامند و مکرراً در اسفار با تعابیری چون «الانسان و سائر الحیوانات» یا «الانسان و غیره من الحیوانات» برخورد می ‌کنیم. ⬅️پس ریشه‌ تحریف معنوی کلام صدرالمتألهین این است که مخالفان با این اصطلاح ساده ناآشنا بوده و نفهمیده‌ اند که اگر زنان را در فلسفه جزء حیوانات بشمارند بدین معناست که زنان نیز همچون مردان موجوداتی جاندار و متحرک می‌ باشند. مرحوم ملاصدرا در عباراتی که گذشت فقط در مقام تفسیر برخی از آیات قرآن است که می‌ فرماید یکی از نعمت‌ های خداوند آنست که برای هر انسانی زوجی از جنس خودش از موجودات جاندار و متحرک (از حیوانات) خلق نموده است؛ پس یکی از منافع زمین خلقت حیواناتی است که در زواج و نکاح مفید می‌ باشند. ⬅️چنانکه روشن است در این عبارت ملاصدرا هیچ صحبتی از زنان به میان نیامده است و به اطلاق خود هم شامل خلقت مردان برای زنان و هم شامل خلقت زنان برای مردان می‌شود و خلقت هر یک (که هر دو نیز از به اصطلاح فلسفی از حیوانات می‌باشند) نعمتی برای دیگری است. ♨️بی ‌دقتی‌ها و بی‌ تقوائی‌ های مخالفان عرفان و حکمت همواره سبب سوء برداشت‌ های عجیبی از کلمات بزرگان شده و موجب گردیده که خود و دیگران را از فیض کلمات درر بار بزرگان محروم نمایند تا جائیکه نویسنده مزبور به جهت تفکیک‌ نکردن بین حیوان به معنای منطقی و حیوان به معنای متداول در فارسی، تهمتی بزرگ به مرحوم ملا صدرا زده و ادعا کرده ملاصدرا به طور صریح زنان را از حیوانات می‌شمارد. 🔹نوشته استاد وکیلی #پاسخ_به_شبهات #ملاصدرا ➖➖➖➖➖➖➖➖ 🔴کانال 🌿فلسفه نظری🌿 @falsafeh_nazari

🔴پاسخ به شبهات ✅ آیا ملاصدرا زنان را حیوان می ‌داند؟ #قسمت_دوم ⬅️آیه ‌ای که ملاصدرا بدان استناد جستند آیه‌ ۷۲ از سوره مبارکه نحل است که اصل آن چنین است: «وَ اللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً وَ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَزْواجِکُمْ بَنینَ وَ حَفَدَةً وَ رَزَقَکُمْ مِنَ الطَّیِّباتِ أَفَبِالْباطِلِ یُؤْمِنُونَ وَ بِنِعْمَتِ اللَّهِ هُمْ یَکْفُرُونَ» نظیر این مضمون در آیات دیگری نیز آمده است؛ مانند: «وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ فی‌ ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ» «فاطِرُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً وَ مِنَ الْأَنْعامِ أَزْواجاً یَذْرَؤُکُمْ فیهِ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْ‌ءٌ وَ هُوَ السَّمیعُ الْبَصیرُ» ⬅️بعید نیست که گفته شود این آیات اطلاق دارد و چنانکه دلالت بر این دارد که خداوند زنان را برای مردان خلق نموده، دلالت دارد که مردان را نیز به عنوان نعمتی برای زنان خلق فرموده است. (دقت شود) ولی برخی از مفسران (دقت شود برخی از مفسران) مخاطب آیه را فقط مردان دانسته ‌اند و چنین برداشت کرده اند که علّت غائی خلقت زنان، مردان می‌ باشند و در نتیجه می‌ توان فهمید که مقام مردان اشرف از زنان است و حیوانات صامت و نیز برخی از حیوانات ناطق (زنان) همگی برای مردان خلق گردیده‌ اند. (این برداشت و نتیجه گیری برخی از مفسران است) 💠مرحوم طبرسی در تفسیر آیه در مجمع می ‌فرماید: «أی جعل لکم من جنسکم و من الذین تلدونهم نساء جعلهن أزواجا لکم لتسکنوا إلیهن و تأنسوا بهن‌» 💠شیخ صدوق در علل و امالی روایتی نقل می ‌کند: «عن مَاجِیلَوَیْهِ عَنْ عَمِّهِ عَنِ الْبَرْقِیِّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ الْبَرْقِیِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَبَلَةَ عَنْ مُعَاوِیَةَ بْنِ عَمَّارٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ ع قَالَ جَاءَ نَفَرٌ مِنَ الْیَهُودِ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ص فَسَأَلَهُ عَنْ مَسَائِلَ فَکَانَ فِیمَا سَأَلَهُ أَخْبِرْنِی مَا فَضْلُ الرِّجَالِ عَلَى النِّسَاءِ قَالَ النَّبِیُّ ص کَفَضْلِ السَّمَاءِ عَلَى الْأَرْضِ أَوْ کَفَضْلِ الْمَاءِ عَلَى الْأَرْضِ فَبِالْمَاءِ تَحْیَا الْأَرْضُ وَ بِالرِّجَالِ تَحْیَا النِّسَاءُ لَوْ لَا الرِّجَالُ مَا خُلِقَ النِّسَاءُ لِقَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ الرِّجالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّساءِ بِما فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلى‌ بَعْضٍ قَالَ الْیَهُودِیُّ لِأَیِّ شَیْ‌ءٍ کَانَ هَکَذَا قَالَ النَّبِیُّ ص خَلَقَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ آدَمَ مِنْ طِینٍ وَ مِنْ فَضْلِهِ وَ بَقِیَّتِهِ خُلِقَتْ حَوَّاءُ وَ أَوَّلُ مَنْ أَطَاعَ النِّسَاءَ آدَمُ فَأَنْزَلَهُ اللَّهُ مِنَ الْجَنَّةِ وَ قَدْ بَیَّنَ فَضْلَ الرِّجَالِ عَلَى النِّسَاءِ فِی الدُّنْیَا أَ لَا تَرَى إِلَى النِّسَاءِ کَیْفَ یَحِضْنَ وَ لَا یُمْکِنُهُنَّ الْعِبَادَةُ مِنَ الْقَذَارَةِ وَ الرِّجَالُ لَا یُصِیبُهُمْ شَیْ‌ءٌ مِنَ الطَّمْثِ قَالَ الْیَهُودِیُّ صَدَقْتَ یَا مُحَمَّدُ» 💠این مسأله سبب شده که مرحوم حاج ملاهادی سبزواری در حاشیه اسفار، عبارت ملاصدرا را از اطلاقش خارج نموده و چنین می فرماید: «فی إدراجها فی سلک الحیوانات إیماء لطیف إلى أن النساء لضعف عقولهن و جمودهن على إدراک الجزئیات و رغبتهن إلى زخارف الدنیا کدن أن یلتحقن بالحیوانات الصامتة حقا و صدقا أغلبهن سیرتهن الدواب و لکن کساهن صورة الإنسان لئلا یشمئز عن صحبتهن و یرغب فی نکاحهن و من هنا غلب فی شرعنا المطهر جانب الرجال و سلطهم علیهن فی کثیر من الأحکام کالطلاق و النشوز و إدخال الضرر على الضرر و غیر ذلک خلافا لبعض الأدیان فی بعض الأحکام فأین السها من البیضاء» در این عبارت مرحوم حاجی سبزواری، زنان را مخلوق برای مردان شمرده است با این همه وی نیز – گرچه شاید عبارتش خالی از مبالغه نباشد – ابداً زنان را از حیوانات صامت به شمار نیاورده است چنانکه مخالفان عرفان به وی نسبت داده‌ اند. 🔹نوشته استاد وکیلی (با تلخیص و تغییر) #پاسخ_به_شبهات #ملاصدرا ➖➖➖➖➖➖➖➖ 🔴کانال 🌿فلسفه نظری🌿 @falsafeh_nazari

🔴پاسخ به شبهات ✅آیا ملاصدرا زنان را حیوان می داند؟ #قسمت_سوم 1⃣عده ای در این زمینه ها با منشی کاملا غیر منطقی عمل می کنند. وجود خطا در گفتار و نوشتار کسی، به این معنا نیست که آن شخص منحط بوده و هیچ جایی برای استفاده ندارد. اگر فرض کنیم که او چنین مطالبی را گفته، نباید دلیلی برای انکار سخنان صحیح او باشد. مگر اینکه کسی قصد هوچی گری داشته باشد که با این رویه هیچ دانشمند و عالمی، باقی نخواهد ماند. 2⃣ قبل از قضاوت درباره یک بحث علمی بهتر است که با ادبیات آن علم آشنا شویم. در منطق، انسان را به حیوان ناطق تعریف می کنند. و حیوان به معنای موجودی است که جسم و رشد حس دارد، و دارای حرکت ارادی می باشد. این خصیصه ها بین همه حیوانات وجود دارد و انسان نیز از آنها بهره مند هست و با بهره مندی از عقل انسان متمایز از سایر حیوانات می شود. به زبان اهل منطق و فلسفه، جنس انسان، حیوانیت است و فصل او ناطق بودن (عقل) است. بنابراین با درک ادبیات منطقی و فلسفی، باید در معنای حیوان دقت کنیم. 3⃣کلامی که ملاصدرا بیان کرده، این است: «و منها تولد الحیوانات المختلفة...  بعضها للنكاح  وَ اللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً»[۱] از انواع عنایات  الهی تولد حیوانات مختلف است که بعضی از آن ها برای نکاح هستند سپس این آیه شریفه را می نویسد که خداوند براى شما از جنس خودتان همسرانى قرار داد.[نحل/۷۲] 💠در این جا چند نکته باید مد نظر قرار بگیرد: اولا معنایی که از حیوان در بند قبلی ارائه دادیم. ثانیا در این جا ملاصدرا، در شمردن فایده خلق حیوانات، یکی از فواید آن را نکاح می داند. آیا نکاح امری مرتبط به زن است و به مرد ربطی ندارد؟ اگر بخواهیم از این کلمه توهین به زن ها را استفاده کنیم، چرا معتقد به حیوان نامیدن مردها نشویم؟ همان گونه که مرد با زن نکاح می کند، زن نیز با مرد نکاح می کند و نکاح امری دارای دو طرف است! و خود صدرا نیز به این دو طرفه بودن تصریح می کند.(محبة «الرجال للنساء و محبة النساء للرجال طلبا للنكاح؛[۲] محبت مرد برای زن و محبت زن برای مرد برای امر نکاح» ثالثا ملاصدرا در تائید سخن خود، آیه قرآن را بیان می کند که در آن صریحا هم جنس بودن مرد و زن بیان شده است. 💢با این حساب آیا نباید بگوییم که منظور صدرا درباره امور جسمی نکاح است که در جسم انسانی از منظر فلسفی، تعبیر حیوان امری کاملا رایج است و هیچ گونه توهینی نیز به همراه ندارد؟ خصوصا با توجه به بعضی عبارت های همین کتاب ملاصدرا که در یک جا می نویسد: «و اعلم أن العشق أقسام و المحبة متشعبة و المحبوبات كثیرة لا تحصى حسب تكثر الأنواع و الأشخاص. فمن أنواع المحبة محبة النفوس الحیوانیة للنكاح و السفاد لما فیه من حكمة بقاء النسل و حفظ النوع.[۳] بدان که عشق اقسامی دارد و محبت چند نوع است. و محبوب ها زیاد هستند که با توجه به تکثر انواع و اشخاص آنها قابل شمارش نیستند. از انواع محبت، محبت نفس های حیوانی در امر نکاح است! و این محبت به خاطر حکمت باقی ماندن نسل است. [۱]. الحكمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، ج۷، ص: ۱۳۷. [۲]. الحكمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، ج۷، ۱۷۲. [۳]. الحكمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، ج۷، ص: ۱۶۴. #پاسخ_به_شبهات #ملاصدرا ➖➖➖➖➖➖➖➖ 🔴کانال 🌿فلسفه نظری🌿 @falsafeh_nazari

🔴فرق فلسفه اسلامی و فلسفه یونان ♨️پاسخ به شبهات مخالفان. 💠و الحق بايد انصاف داد فلاسفه اسلامی كه بيشتر همت خويش را صرف تحقيق در اين فن كرده اند خوب از عهده اين كار بر آمدهاند و فلسفه نيمه كاره يونان را تا حد زيادی جلو برده اند و با آنكه فلسفه يونان در ابتدای ورود در حوزه اسلامی مجموعا بيش از دويست مسأله هفتصد نبود ، در فلسفه اسلامی بالغ بر هفتصد مسأله شده است و علاوه اصول و مبانی و طرق استدلال حتی در مسائل اوليه يونان به كلی تغيير كرده و مسائل فلسفه تقريبا خاصيت رياضی پيدا كرده . اين خصوصيت در فلسفه صدرالمتألهين كاملا هويداست و بايد انصاف داد كه در اين جهت تقدم با دانشمندان اسلامی است . 💢علامه طباطبایی؛ اصول فلسفه و روش رئالیسم به پا ورقی شهید مطهری ؛صفحه ۱۸. #اصول_فلسفه_و_روش_رئالیسم. #مخالفان_فلسفه_اسلامی. #مکتب_تفکیک. #عشق_فلسفه. #پاسخ_به_شبهات. #فلسفه_یونان. #یونان. #فلسفه_اسلامی. ➖➖➖➖➖➖ 🔴کانال 🌿فلسفه نظری🌿 🆔 @falsafeh_nazari

🔴شرح فلسفه ♨️قسمت دوازدهم. ⬅️نحوه ی ادراک مفهوم وجود! ⬅️در اثر ارتباط اندام های حسی با چیزی ، مفاهیمی در ذهن ما شکل می‌گیرد . در معرفت شناسی ، اگر بخواهیم شکل گیری ذهن و اولین تصورات و تصدیقات را توضیح بدهیم ، باید سعی کنیم که تبیینی طبیعی ارائه دهیم ، نه اینکه یک مرتبه بگوئیم خداوند مفاهیم را در ذهن ما قرار داد یا عقل فعالی خارج از انسان است که مفاهیم را القا می کند و ... ، چه اینکه این ها تبیین طبیعی و توضیح روند طبیعی حصول مفاهیم نیستند ، ابتدا وجود عقل فعال و خدا را باید اثبات کنیم تا بعد این حرف ها را بزنیم . 💠از این جهت در تبیین شکل گیری ذهن اینطور می‌گوییم : در اثر ارتباط اندام های حسی با چیزی (به طور مثال یک توپ رنگین) ، سه تصور و یک تصدیق با یکدیگر در ذهن شکل می‌گیرند که عبارتند از : ۱.تصور رنگی معین ( مهم نیست چه رنگی ، بعدا برایش نام می‌گذارد !) . ۲.تصور چیزی که رنگین است ( اثر آن چیزی که رنگ دارد را احساس کرده است ). ۳.تصور وجود. ۴.تصدیقی به نام <<اصل هویت>> ، یعنی <<هر چیزی خودش است>> یا << الف ، ضرورتا و ذاتا الف است>> ، در این مثال <<توپ ، توپ است>>. ⬅️ استدلال ما برای این تبیین چیست ؟! تصور اول که جزو واضحات است و نیازی به دلیل ندارد ، به محض ارتباط اندام حسی با واقعیت ، احساسی صورت می‌گیرد ، یا این داده ی حسی ، دیداری ست یا شنیداری یا اقسام دیگر. 💠در این روند احساس ، ادراک هم رخ می‌دهد ، اینطور نیست که داده ی حسی در ما انباشت شود و ادراک عقلی ، به طور گزینشی یا بعدها به کار بیفتد! 💠 پس ما بعد از احساس (محسوس بالذات) ، این را ادراک می‌کنیم که چیزی (محسوس بالعرض) را احساس کرده ایم( البته شاید هنوز ویژگی های دیگر توپ را نشناخته ایم) ، از طرفی نمی‌توانیم بگوئیم چیزی را احساس کرده ایم مگر اینکه همراه آن چیز ، تصوری از وجود نداشته باشیم ، به این دلیل به دنبال دلیل و شاهد برای وجود محسوس بالعرض می‌گردیم که تصور محسوس بالعرض غیر از تصور وجود است. 💠 گاهی سراب همانند برکه ی واقعی هم محسوس بالذات یکسانی دارند ، هم تصور وجود را همراه خود دارند و انسان به جهت یکسانی محسوس بالذات ، حکم به یکسانی محسوس بالعرض هم می‌دهد ، در صورتی که ممکن است ، محسوس بالعرض متفاوت باشد. 💠در اثر ادراک شیء دوم و حکم به اینکه <<ب ، ب است>>و مقایسه با <<الف ، الف است>> به اصل تناقض می‌رسیم و می‌گوییم <<الف ، ب نیست>> و بدین ترتیب ادراک شروع می‌شود و ذهن گسترش می‌یابد. 💠 اولیات هر ذهنی همان چیزهایی است که عرض شد و طرز کسب مفهوم وجود نیز توضیح داده شد ، مفهوم وجود همراه با همه ی مفاهیم دیگر نیز هست . 💠البته تبیین های دیگری نیز برای کسب مفهوم وجود ارائه شده مانند ؛ کسب نشدنی بودن این تصور و فطری بودن آن! ، که تبیین طبیعی نیست و دلیلی هم ندارد . دیگری انتزاع مفهوم وجود از مفاهیم دیگر و علم حضوری است که این باعث تأخر مفهوم وجود نسبت به برخی مفاهیم می‌شود و این درست نیست که بگوییم ابتدا مفهومی داریم بدون همراهی و صدق مفهوم وجود بر آن...!♥️ 💢 #ادامه_دارد... #آموزش_فلسفه. #عشق_فلسفه. #فلسفه_اسلامی. #مخالفان_فلسفه_اسلامی. #مفهوم_وجود. #حقیقت_وجود. #وجود_شناسی. #معرفت_شناسی. #پاسخ_به_شبهات. ➖➖➖➖➖➖ 🔴کانال 🌿فلسفه نظری🌿 🆔 @falsafeh_nazari