❇️ استاد احمدعلی یوسفی در درس خارج فقه نظام‌های اسلامی مطرح کرد: 🔻 دلیل سوم قائلین به کفایت عدم مغایرت و امضا: ⬅️ اکتفاء به روش عدم مغایرت به وسیله استفاده از اختیارات ولی فقیه با استناد به آیه « أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُم». اطلاق آیه شامل ولی فقیه هم می‌شود(علی المبناء) ⬅️ قوای سه گانه به عنوان بازوان ولی فقیه و مجمع تشخیص مصلحت به عنوان بازوی مشورتی ولی فقیه می‌توانند مشمول ادله شوند. ⬅️ اطلاق این آیه یک مخصص دارد که «لاطاعة لمخلوق فی معصیة الله» است؛ یعنی اگر در جایی معصیت خالق احراز نگردد باید از ولی فقیه اطاعت شود. 🔻نقد دلیل سوم: ⬅️ دلیل اخص بر مدعاست و تمسک به عام در شبهه مصداقیه پیش می‌آید. ولی فقیه بازوی قانون‌گذاری دارد که باید بر اساس حکم اولیه قانون را وضع کند؛ از این رو شورای نگهبان مادامی که شک دارد نمی‌تواند با تمسک به اطلاق ولایت قانونی را تصویب کند. ⬅️ در استخراج نظام اقتصادی، استنباط احکام جزئی کفایت نمی کند. ⬅️ اصل عمل شورای نگهبان در مقام احتیاط است؛ زیرا در صورتی می‌تواند خلاف حکم اولیه قانونی را تایید کند که احراز مصلحت شود. بنابراین باید برای مصلحت ضابطه داشته باشند و الا باید به حکم اولی عمل شود. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_نظام_اقتصاد_اسلامی #حجت_الاسلام_یوسفی 🔎@fiqhenezam_com

🔻 آیت‌الله محسن اراکی در درس خارج فقه نظام سیاسی مطرح کرد؛ ⬅️ در اسلام اعطای امتیازهای اقتصادی به دلیل وجود روابط قبیله ای و فامیلی وجود ندارد. ⬅️ یکی از قواعد مهم در نظام اسلامی، از بین بردن بردگی است؛ از این رو بردگی‌ بر خلاف نظام الهی در نظامات اجتماعی رایج بوده است. ⬅️ به دلیل این‌که نظام بردگی زندگی اجتماعی مردم آن روزگار را احاطه کرده بود، اسلام برای الغای آن، برنامه تدریجی را به کار برد تا به تدریج بردگی به طورکامل لغو شود. در اصل، قرآن کریم و اسلام مسئله بردگی را قبول ندارد. ⬅️ مراد از تفاوت اجتماعی که در اسلام نفی شده است، رسوماتی است که در خیلی از جوامع مرسوم می‌باشد. مثلا اگر کسی از طبقه اجتماعی خاصی است، با طبقه اجتماعی پایین‌تر از خود ازدواج نمی‌کند. و این منحصر در مسأله ازدواج نیست و شامل مسائل دیگر مثل رفت‌وآمد و همنشینی و شرکت در اجتماعات و… نیز می‌شود. ⬅️ نمونه مهم و بسیار اثر گذار مبارزه با امتیازهای اجتماعی مبتنی بر تفاوت طبقه اجتماعی، داستان تزویج زید از سوی رسول خدا(ص) با زینب بنت جحش _ دختر عمه رسول خدا(ص)_ است و جریاناتی که بعد از این تزویج اتفاق افتاد. . ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله کعبی در جلسه هم اندیشی فقه نظام(بخش اول): ⬅️ «اگر بخواهیم فقه متحرک باشد و اهداف و مکتب انبیاء را در ساحت عمل محقق کند مجموعه الزاماتی دارد که نیاز است فقیه به آن ها پایبند باشد و این موارد در استنباط، محتوا، ساختار، نتایج و خروجی سیستم موثر است: اول...» ———————————- #سلسله_نشستهای_هم_اندیشی_فقه_نظام #فقه_نظام #آیت_الله_کعبی 🔎 @fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله هادوی تهرانی در درس خارج مکتب اقتصاد اسلامی مطرح کرد؛ ⬅️ برخی این پرسش را مطرح می‌کنند که در اقتصاد اسلامی، نقش دولت پررنگ‌تر است یا نقش بازار؟ در پاسخ باید گفت این نوع قضاوت، سطحی است؛ یعنی این‌که اگر بگوییم نقش دولت در اقتصاد اسلامی پررنگ‌تر است، سوسیالیستی است و اگر نقش بازار پر رنگ‌تر است، سرمایه‌داری است، اشتباه می‌باشد. ⬅️ همان گونه که امام راحل، شهید صدر و شهید مطهری فرموده‌اند اقتصاد اسلامی نه اقتصاد دولتی است مانند اقتصاد کمونیستی، مارکسیستی و سوسیالیستی و نه اقتصاد سرمایه‌داری است. ⬅️ تفکر سرمایه‌داری و سوسیالیست علیرغم تمام تفاوت‌ها و درگیری‌های سیاسی که با یک‌دیگر دارند در ریشه متحد هستند، یعنی هر دو مبتنی بر امانیسم و انسان گرایانه هستند و نقشی برای خدا، ایمان و دین در فعالیت‌های اجتماعی قائل نیستند. ⬅️ از دیدگاه اسلام مالکیت اصلی برای خداوند است که در دست انسانها امانت می‌باشد؛ بنابراین مبانی و نگرش اسلام با نگرش سرمایه‌داری و سوسیالستی از نظر جوهری متفاوت هستند. البته در موضوعاتی، اقتصاد اسلامی با اقتصادهای سوسیالیستی و سرمایه‌داری بسیار به یک‌دیگر نزدیک می‌شوند، ولی مبانی هر کدام متفاوت است. ⬅️ سیستم اقتصاد اسلامی زمانی شکل می‌گیرد که نهادهای دولتی و غیر دولتی با یک‌دیگر به صورت درست عمل کنند، و الا نتایج مورد نظر حاصل نمی‌شود. ⬅️ اسلام نقش دولت و بازار را پذیرفته و برای آن‌ها نقش و مبانی بیان کرده و این دو با یک‌دیگر در هم تنیده هستند . ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #مکتب_اقتصاد_اسلامی #آیت_الله_هادوی_تهرانی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله اعرافی در درس خارج فقه تربیتی مطرح کرد؛ ⬅️ از نظر فقهی، قواعد واصولی حاكم بر اعمال، روش های تأدیب و تربیت خانواده وجود دارد که عبارتند از؛ 1) اصل عدم تکلیف متربی به امری که محال ذاتی است. 2) اصل عدم تکلیف متربی به امری که وقوعاً محال است. 3) اصل عدم تکلیف به امری که برای دیگری و متربی دارای حرج است. 🔻 اصل سوم با دو دلیل ثابت می شود. 1️⃣ اصل عدم تکلیف به امر حرجی؛ یعنی مواری که افعال تربیتی برای مربی و متربی عسر و حرج دارد. در این صورت ادله لاحرج این تکلیف را بر می‌دارد. 2️⃣ تنقيح مناط قاعده عسر و حرج؛ بر اساس این دلیل آنچه تکلیف تربیت را از مربی رفع می کند، استفاده از تنقیح مناط است؛ به این معنا که حکم رفع حرج شامل ایقاء درحرج هم می‌شود. زمانی که تکلیف به هر دلیلی از عهده مکلف برداشته می شود به طریق اولی مربی نیز نسبت به آن تکلیفی ندارد. ⬅️ بنابراین اگر انجام فعل تربیتی، برای مربّی حرج‌آور باشد، ادله لاحرج آن را شامل می‌شود و اگر برای او حرجی نیست؛ ولي عسر و حرج برای متربی ایجاد می‌کند، الغاء خصوصیت می‌شود و تکلیف برداشته می‌شود. ⬅️ در اموری مانند اصل ایمان، اعتقادات، نماز و امثال این موارد، وجود عسر و حرج مانع از انجام تکلیف نیست. این امو از ارتکاذات فقهي وعقلائي است که مانع از شمول اطلاق ادله در این موارد می‌شود. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_تربیت #آیت_الله_اعرافی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله محسن اراکی در درس خارج فقه نظام سیاسی مطرح کرد؛ ⬅️ در منابع دینی برای شخصی که برای ولایت تفیض مانند وزارت، فرمانداری و ... انتخاب می‌شود علاوه بر سه شرط علم، عدل و کفایت شرایط دیگری نیز ذکر شده است. ⬅️ احراز شروط زائد باید در دو قسم ایجابی و سلبی انجام شود. مراد از شروط ایجابی صفاتی است که باید در کسی که ولایت به او سپرده می‌شود وجود داشته باشد و مراد از شروط سلبی صفاتی است که نباید در کسی که به او ولایت واگذار می‌شود وجود داشته باشد. 🔻 برخی از شروط ایجابی عبارتند از؛ 1️⃣ تجربه: تجربه به دو نحو است؛ نخست خود آن کسی که ولایت به او واگذار می‌شود، در مأموریت‌های دیگر و کارهایی که به او واگذار شده، تجربه شده و آزموده شده باشد. دوم این که خود شخص هم تجربه داشته باشد یعنی کارهایی از این قبیل و نظایر آن را در سطوح پایین‌تر انجام داده باشد. 2️⃣ حیا: کسی که ولایت به او واگذار می‌شود نباید نسبت به ناهنجاری‌ها گستاخ و روحیه شکستن اخلاقیات متعارف را داشته باشد. یکی از دلایلی که برخی جرأت دارند به بیت‌المال دست برد بزند، بی حیایی است. در فرهنگ غرب اولین کاری که می‌کنند حیاء فطری را در نوجوانان می‌شکنند؛ آموزش‌های جنسی که در مثل سند ۲۰۳۰ آمده است برای شکستن همین سد و نیروی الهی است. 3️⃣ ریشه خانوادگی صالح: البته همیشه این گونه نیست که اگر خانواده‌ای صالح نبودند، فرزند آنها نیز غیر صالح باشد؛ لکن معمول و غالب چنین است که وراثت عامل زمینه ساز ارتکاب نابهنجاری است. . ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

🔻 آیت الله اعرافی در درس خارج «فقه روابط اجتماعی» مطرح کرد؛ ❇️ تعیین حکم سوء ظن به وسیله رجوع به ادله قرآنی. ⬅️ نخستین دلیل قرآنی، آیه 11 سوره نور است که در خصوص داستان افک و تهمتی است که به یکی از زنان پیامبر وارد شد «لَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَيْرًا وَقَالُوا هَذَا إِفْكٌ مُبِينٌ». 1️⃣ نکته اول: ادات تحضیض: «لولا» از ادات تحضیض است که برای توبیخ به کار می‌رود و طبعاً مفید حکم شرعی است. از سویی دیگر «لولا» مشتمل بر بعث و حکم است و از این جهت بسیار قریب است که بگوییم دلالت بر وجوب و الزام می‌کند. 2️⃣ نکته دوم: التفات در آیه از خطاب به غیبت. توقع می‌رفت خداوند بیان کند: وقتی شنیدید چرا گمان نیک نبردید، اما می‌فرماید: وقتی شنیدید چرا گمان نیک نبردند، این التفات است که از خطاب به غیاب رفته است. برای التفات وجوهی ذکر شده است که مهم‌ترین وجه آن تأکید بر توبیخ است. 3️⃣ نکته سوم: وصف مشعر بر علیت است. یعنی فاعل فعلی که به شکل غایب به کار رفته است، مؤمن می‌باشد. حال اگر گفته می‌شود وصف مشعر به علیت است، یعنی چیزی که می‌تواند شما را از این ظن سوء رها و به ظن نیک هدایت کند، ایمان می‌باشد. 4️⃣ نکته چهارم: تأکید بر یکپارچگی جامعه ایمانی. 5️⃣ نکته پنجم در بکار بردن کلمه «بأنفسهم» است که تأکیدی است بر یکپارچگی جامعه اسلامی و ایمانی. در واقع خداوند با بکار گیری کلمه «انفسهم» می‌خواهد بگوید این جامعه یک پیکر است و تعرض به دیگری تعرض به خود افراد است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_روابط_اجتماعی #آیت_الله_اعرافی 🔎@fiqhenezam_com

🔻 آیت الله اراکی در درس خارج «فقه نظام سیاسی» مطرح کرد؛ ⬅️ تفاوت‌های طبیعی باید منشأ تفاوت در کاربرد باشد نه منشأ تفاوت در امتیاز؛ مثلاً در سپردن کار باید میان فردی که از لحاظ طبیعی بدن قوی‌ دارد، با فردی که بدن ضعیفی دارد تفاوت باشد؛ از این روکاربرد اجتماعی زن و مرد متفاوت است. یکی از فرهنگ‌های غلطی که در غرب اتفاق افتاده است بهم ریختن این کاربردها می‌باشد. ⬅️ این تقسیم‌کار نه تنها منافاتی با عدل ندارد؛ بلکه عدل همین است که تقسیم‌کار مطابق با توانایی هر فرد باشد. ⬅️ این افتخار نیست که زن راننده کامیون شود. برخی کارها مثل قابله گری یا پزشکی زنان، مخصوص بانوان است لذا بر دولت اسلامی واجب است زنانی را برای کارهایی که مخصوص بانوان است تربیت کند. ⬅️ تمدن اروپایی زنانگی را از زن گرفت؛ این‌که زن کار مردانه انجام دهد زنانگی را از او می‌گیرد. وقتی زیبایی، لطافت و عطوفت از بین برود، زن خشن می‌شود و دیگر نمی‌تواند نقش زنانگی را ایفا کند. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_نظام_سیاسی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ حجت الاسلام عبادی در درس گفتار «جایگاه ابزارهای فقهی در بانکداری بدون ربا» مطرح کرد؛ 🔻 فقها و اندیشمندان اسلامی در رابطه با قراردادهای امروزی و عقود اسلامی، به سه دسته تأسیسی‌، امضائی منحصری و امضائی غیرمنحصری تقسیم می‌شوند. 1️⃣ تأسیسی: معتنقد هستند بر اساس عمومات ادله همه بیع‌های گذشته، بیع‌های مربوط به زمان شارع و بعد از آن به صورت مشروط مورد تأیید است. 2️⃣ امضائی منحصری: معتقدند اگرچه شارع عقودی را امضاء کرده است اما آنچه در حضور خود شارع امضاء شده است، صحیح می‌باشد. طرف داران این نظریه با مطرح شدن عقد جدیدی مانند بیمه، تمام تلاششان را می‌کنند تا بتوانند عقد جدید را در قالب عقدهای قدیمی ارائه دهند. 3️⃣ امضائی غیر منحصری: معتقدند مطابق با عمومات ادله «اوفوا بالعقود» همه عقود صحیح است. ⬅️ مطابق با نظر دو گروه اول می‌توان از بعضی عقود هم‌چون صلح، جعاله و وکالت (امهات العقود) برای تثبیت عقود جدید استفاده بسیاری نمود. به عبارت دیگر به راحتی می‌توان همه فعالیت‌های بانکی را با این سه عقد انجام داد. ⬅️ طیف زیادی از فقهای متقدم و متأخر از جمله مراجع فعلی، قائلند که قراردادها اولاً امضائی‌اند و ثانیاً منحصر به قراردادهای زمان شارع نیستند. به عبارت دیگر همه عقود مورد استفاده مردم در همه دوران‌ها مورد تأیید اسلام است به شرط اینکه ضوابط شرعی لاضرر، لاغرر، لاربا، ممنوعیت اکل مال به باطل و لاقمار رعایت گردد. ————————— #فقه_نظام #درس_گفتار #فقه_بانک #حجت_الاسلام_عبادی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ ⬅️ بررسی روابط مسلمانان با غیرمسلمانان به صورت یکجا و نظام‌مند، تعیین کننده دیدگاه کلان اسلام در عرصۀ روابط خارجی است. ⬅️ روابط خارجی عبارت است از هرگونه رابطه، به ویژه در عرصۀ ارتباطات و مراودات سیاسی با بیگانگان و افراد خارج از چارچوب کشور یا خارج از تابعیت حکومت اسلامی (اعم از افراد، ساختارهای اجتماعی و حکومت‌ها). ⬅️ مراد ما از روابط خارجی صرفاً روابط دیپلماتیک به معنای هنر ارتباط با دیگران نیست. هرچند که اکنون دیپلماسی نیز گسترده‌تر شده و شامل دیپلماسی اقتصادی، فرهنگی و حتّی نظامی می‌شود. ⬅️ روابط خارجی در یک تقسیم‌بندی به «روابط خصمانه» و «روابط غیرخصمانه» تقسیم می‌شود. غالب موضوعات در زمینۀ روابط خصمانه و غیرخصمانه با خارجی‌ها در چارچوب «فقه الجهاد» مطرح شده‌اند؛ بنابراین یکی از منابع ما در این بحث، فقه الجهاد است. ⬅️ مراد از بیگانگان کسانی هستند که جزء اعضای امّت اسلامی به شمار نمی‌آیند و منتسب به «دار الاسلام» نبوده و به نوعی منتسب به «دارالکفر» و «دارالشرک» می‌باشند. به این ترتیب، اولّین مسئله که باید بررسی شود این است که «وطن اسلامی» به کجا اطلاق می‌شود و به چه معنایی است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #روابط_خارجی_در_نظام_سیاسی #آیت_الله_ملک_زاده 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت‌الله اعرافی در درس خارج فقه تربیتی مطرح کرد؛ 🔻 از نظر فقهی، قواعد واصولی حاكم بر اعمال، روش های تأدیب و تربیت خانواده وجود دارد که عبارتند از؛ 4️⃣ اصل عدم وجود پيامدهاي مخرّب: ⬅️ در مواقعی اقدام تربیتی، پیامدهای مخرّبی از باب تزاحم دارد؛ يعني اگر كسي در زمان خاص یا مکان خاص اقدام به امر تربیت کند، موجب ضرر بالاتری می‌شود؛ به عنوان نمونه مربي بخواهد یک امر تربیتی را آموزش بدهد، اما به دلیل اینکه در شرایط مناسبی نیست موجب خروج متربی از دین می‌شود؛ از این رو در این مواقع اقدام لازم نیست و بايد اهمّ و مهمّ نمايد. 5️⃣ اصل احتمال تأثیر: ⬅️ آیا آموزش تکالیف الزامی و استحبابی یا تأدیب، مقیّد به قید احتمال تأثیر است؟ یا این که در هر صورت باید انجام داد هرچند احتمال تأثیر ندهد؟ سه احتمال وجود دارد؛ نخست مقیّد به اطمینان، دوم مقيّد به احتمال و سوّم عدم تقید به چیزی. ⬅️ در ما نحن فيه، دلیل خاص مبنی بر مقید بودن وجود نداد و ادله هم اطلاق دارد؛ یعنی همه ادله می‌گویند: قرآن و احکام را یاد بده و به نماز وادار، همه آن‌ها (چه الزامیات و چه استحبابیات) اطلاق دارد. اما مقیّد به احتمال تأثیر است نه اطمینان تأثیر. زیرا نفس عمل و مکلف کردن او رجحان دارد ولو تأثیری نداشته باشد. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_تربیت #آیت_الله_اعرافی 🔎@fiqhenezam_com