💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ معرفی فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2526
2️⃣ دسته بندی مباحث فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2572
3️⃣ معیار بداهت تصوری در باب مفاهیم بدیهی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2600
4️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2622
5️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2644
6️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2735
7️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2858
8️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2878
9️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2895
🔟معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2912
1️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2942
2️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2961
3️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2990
4️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3041
5️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3056
6️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3083
7️⃣1️⃣شهورعقلی به مثابه پایهٔ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3098
8️⃣1️⃣عقل به مثابه پایه فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3124
9️⃣1️⃣حجیت ذاتی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3141
0️⃣2️⃣شهود قابل استفاده در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3158
1️⃣2️⃣درهم تنیدگی شهود و عقل
https://eitaa.com/fvtt_ir/3171
2️⃣2️⃣انواع کنشهای عقل نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/3180
3️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3188
4️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3195
5️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3203
6️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3211
7️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3220
8️⃣2️⃣کنش های عقلی زمینه ساز علم یقینی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3231
9️⃣2️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3243
0️⃣3️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3253
1️⃣3️⃣دیدگاه علامه در خصوص حضور برهان لمی در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3266
2️⃣3️⃣منظور از ملازمات عامه در دیدگاه علامه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3278
3️⃣3️⃣روش اشراقی به مثابه روش خاص حکمت متعالیه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3290
4️⃣3️⃣روش اشراقی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3307
5️⃣3️⃣روش اشراقی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3314
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش 5️⃣3️⃣
🌐 روش اشراقی
🔘 چگونگی استفاده از شهود قلبی در فلسفه
🔺 ملاصدرا معتقد است از ضوابط و قوانین عقلی نباید دست کشید و در فلسفه به لحاظ روش فقط می باید از کنش های عقل بهره برد. ملاصدرا به صراحت گفته است تا مشهود را مبرهن نسازیم، در کتاب های حکمی خود آن را نمی آوریم. بنابراین هرچند مطلبی مشهود باشد، باید با تلاش عقلی مبرهن شود تا مجوز حضور در دانش فلسفه را بیابد. این همان است که ملاصدرا از آن با تعبیر «التزام به قوانین» یاد می کند.
🔺 از باب نمونه، او گزارش کرده که می دانسته است حکیمان بزرگ به اتحاد عقل و عاقل و معقول معتقد بوده اند و خود نیز آن را شهود کرده و بدان معتقد بود، اما مدتی در تلاش بود تا آن را مبرهن سازد. سرانجام در پی التجا به کریمۀ اهل بیت، حضرت معصومه علیه السلام برهان براین مطلب به وی داده شد و سپس آن را در کتاب های خود نگاشت.
🔺 برای شخص صاحب شهود، خودِ شهود کافی است، اما تلاش برهانی فلسفی باعث می شود که مطلب برای دیگران نیز قابل استفاده شود.
🔘 دخول شهود قلبی در مشاهدات
🔺 واقعیت این است که مشهودات قلبی نیز جزو مشاهدات اند. معرفت یقینی دو پایه دارد: اولیات و مشاهدات. شهود نیز انواعی دارد و اعم است از شهود حسی، شهود عقلی و شهود قلبی، که قسم اخیر از دو شهود پیشین رتبۀ والاتری دارد. در حقیقت اگر حجیت ذاتی شهود پذیرفته شود، دیگر فرقی میان انواع آن در این مسئله باقی نمی ماند.
🔺 در کنار اولیات، مشاهدات هم مطرح اند، که شامل همۀ انواع مشاهدات می شودند؛ زیرا شهود حجیت ذاتی دارد. بنابراین شهود قلبی نیز جزو پایه های معرفت یقینی قرار می گیرد. معمولاً در فلسفه از شهود های همگانی، یعنی شهودهایی که همگان از آن برخوردارند، بهره می گیریم. شهود عقلی در فلسفه به کار می آید؛ زیرا همگانی است. اما از آنجا که شهود قلبی همگانی نیست، نمی توان آن را مستقیماً در فلسفه به کار برد. لیکن این بدان معنا نیست که این شهود حجیت ندارد و برهانی نیست.
🔺 معمولاً قوی ترین شهود را شهود انسان به ذات خود می دانند. شهود قلبی گاه آن قدر قوت می یابد که همانند شهود ذات می شود. شهود قلبی مبرّر شهودی را دارد و دارای حجیت است؛ بنابراین هویت برهانی و یقینی دارد.
🔺 شهود قلبیِ فیلسوف برای خود او حجیت دارد. فیلسوف می تواند مشهود قلبی اش را برای خود مقدمۀ برهان قرار دهد. مشهود قلبی شرایط مقدمات برهان را داراست، اما چنین برهانی برای دیگران قابل استفاده نیست و از همین رو در فلسفه به کار نمی رود.
🔺 روش اشراقی یعنی روش شهودی همراه با بحث؛ یعنی همراهی کار فلسفی متعارف با شهود.
🔺 شهود قلبی به طور مستقیم در فلسفه قابل استفاده نیست، اما آنچه باعث شده است روش اشراقی روش ویژه ای دانسته شود، کاربردها و بهره های غیرمستقیم شهود قلبی فیلسوف در فلسفه اش است.
📚 منبع: کتاب تأملاتی در فلسفهی فلسفهی اسلامی ص 231_234
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ معرفی فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2526
2️⃣ دسته بندی مباحث فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2572
3️⃣ معیار بداهت تصوری در باب مفاهیم بدیهی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2600
4️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2622
5️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2644
6️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2735
7️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2858
8️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2878
9️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2895
🔟معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2912
1️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2942
2️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2961
3️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2990
4️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3041
5️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3056
6️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3083
7️⃣1️⃣شهورعقلی به مثابه پایهٔ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3098
8️⃣1️⃣عقل به مثابه پایه فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3124
9️⃣1️⃣حجیت ذاتی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3141
0️⃣2️⃣شهود قابل استفاده در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3158
1️⃣2️⃣درهم تنیدگی شهود و عقل
https://eitaa.com/fvtt_ir/3171
2️⃣2️⃣انواع کنشهای عقل نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/3180
3️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3188
4️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3195
5️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3203
6️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3211
7️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3220
8️⃣2️⃣کنش های عقلی زمینه ساز علم یقینی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3231
9️⃣2️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3243
0️⃣3️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3253
1️⃣3️⃣دیدگاه علامه در خصوص حضور برهان لمی در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3266
2️⃣3️⃣منظور از ملازمات عامه در دیدگاه علامه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3278
3️⃣3️⃣روش اشراقی به مثابه روش خاص حکمت متعالیه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3290
4️⃣3️⃣روش اشراقی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3307
5️⃣3️⃣روش اشراقی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3314
6️⃣3️⃣فواید شهود قلبی برای فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3323
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش 6️⃣3️⃣
🌐 فواید شهود قلبی برای فلسفه
🔺 اینکه ملاصدرا گفته است علوم تألهی را در حکمت بحثی مندمج کردم یا برهان کشفی می آورم، به چه معناست؛ و او چه کارهایی برای رسیدن به این مطلب انجام داده است.
🔺 در اینجا چهار فایدۀ شهود قلبی را برای فلسفه برمی شماریم.
1️⃣ ارائه تصویر صحیح
🔺 یکی از مهم ترین کاربرد های شهود قلبی برای فلسفه این است که تصویر صحیحی از مسئله را برای عقل می سازد. واضح شدن صورت مسئله در فلسفه بسیار با اهمیت است و معمولاً می گویند تصویر صحیح قضیه مهم تر از تصدیق آن است.
🔺 دو نوع فهم دربارۀ مسئلۀ فلسفی وجود دارد: فهم پیش از استدلال و فهم پس از استدلال. گاه در بحث های فلسفی، چنان که شایسته است به فهمِ مقدّم بر استدلال توجه نمی شود.
🔺 نمونه ای از تأثیر فهم مقدّم بر استدلال، در مسئلۀ حرکت جوهری نمایان است. ابن سینا حرکت در جوهر را انکار کرده است. از نگاه او، در حرکت امر ثابتی باید در کار باشد تا در ضمن حرکت، احوالش تغییر کند.
🔺 اساساً تصویری که او از حرکت دارد، حرکت در اعراض است. بنابراین می بینیم که مشکل ابن سینا در تصویر مسئلۀ حرکت است. او تصویر دقیقی از حرکت ندارد. مشکل کار بوعلی در بحث مُثُل نیز همین است.
🔺 نمونه دیگر، اتحاد عاقل و معقول است. لازمۀ استدلال ملاصدرا بر اثبات این مسئله معنایی ویژه از اتحاد است. بحث ما دربارۀ فهم مقدّم بر استدلال است. اگر این فهم، دقیق باشد، مسئله به سرعت اثبات می شود. یکی از کارکردهای شهود قلبی برای فلسفه، ارائه فهم دقیق و نیکو تصویری صحیح از مسائل، پیش از پرداختن به استدلال است. شهود، فهم صحیحی برای عقل فراهم می آورد و درنتیجه استدلال آوردن بر مسئله نیز آسان می شود. اگر فهمِ مقدّم بر استدلال به درستی شکل نگیرد، طبیعی است که استدلال و نثبیت درست و دقیقی را نیز نمی توان فراهم آورد.
🔺 یکی از کارهایی که ملاصدرا معمولاً انجام می دهد، عرضۀ تصویر درست از مسئله است که به برکت شهودْ بدان دست یافته است، و از همین روست که به خوبی از عهدۀ تثبیت مسئله نیز برمی آید. برای نمونه می توان به موارد زیر اشاره کرد.
🔺 بحث تشکیک خاصی، مسئلۀ اتحاد عقل و عاقل و معقول، تصویر صحیح حرکت جوهری، نمونۀ دیگر: ملاصدرا کینونتِ پیشین نفوس در عقول را به گونۀ اندماجی بودن همۀ نفوس در عقول تصویر می کند، مسئلۀ وجود فقری، وحدت حقه و مسئلۀ مُثُل.
2️⃣ یافتن حد وسط برهان
🔺 یافتن حد وسط بسیار اهمیت دارد؛ زیرا باعث حرکت پیش رونده است. گاه در شهود، نه فقط صورت مسئله روشن می گردد، بلکه لمّ مسئله نیز یافت می شود؛ حال گاه به شکل صریح و گاه به شکل مطوی.
🔺 گاه خودِ لمّ مسئله شهود می شود و گاه نیز چیزی دیده می شود که اگر خوب توضیح داده شود، دلیل و برهان خواهد بود. دراین صورت می گوییم حد وسط مطوی است. گاه عارف افزون بر خود حقیقت، سرّ آن را نیز، که باعث شده است آن حقیقت پدید آید، می بیند. در این صورت دلیل و برهان بر مطلب نیز از شهود به دست می آید.
🔺 گاه حقیقتی که شهود شده است، لوازم مطوی یا لوازم بیّنی دارد که اگر پس از شهود دربارۀ آن حقیقت و لوازمش تأمل شود، حد وسط آن هم به دست می آید.
🔺 یکی از مهم ترین کارکردهای شهود برای عقل، پدیدار کردن حد وسط است. اینکه ملاصدرا می گوید کار او ارائه برهان های کشفی است، منظور این است که یا خودِ حد وسط را در شهود می یابد، و یا شهود لوازم بیّنی دارد که می توانند حد وسط برهان قرار گیرند.
📚 منبع: کتاب تأملاتی در فلسفهی فلسفهی اسلامی ص 234_243
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ معرفی فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2526
2️⃣ دسته بندی مباحث فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2572
3️⃣ معیار بداهت تصوری در باب مفاهیم بدیهی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2600
4️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2622
5️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2644
6️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2735
7️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2858
8️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2878
9️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2895
🔟معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2912
1️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2942
2️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2961
3️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2990
4️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3041
5️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3056
6️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3083
7️⃣1️⃣شهورعقلی به مثابه پایهٔ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3098
8️⃣1️⃣عقل به مثابه پایه فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3124
9️⃣1️⃣حجیت ذاتی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3141
0️⃣2️⃣شهود قابل استفاده در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3158
1️⃣2️⃣درهم تنیدگی شهود و عقل
https://eitaa.com/fvtt_ir/3171
2️⃣2️⃣انواع کنشهای عقل نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/3180
3️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3188
4️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3195
5️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3203
6️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3211
7️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3220
8️⃣2️⃣کنش های عقلی زمینه ساز علم یقینی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3231
9️⃣2️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3243
0️⃣3️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3253
1️⃣3️⃣دیدگاه علامه در خصوص حضور برهان لمی در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3266
2️⃣3️⃣منظور از ملازمات عامه در دیدگاه علامه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3278
3️⃣3️⃣روش اشراقی به مثابه روش خاص حکمت متعالیه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3290
4️⃣3️⃣روش اشراقی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3307
5️⃣3️⃣روش اشراقی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3314
6️⃣3️⃣فواید شهود قلبی برای فلسفه(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3323
7️⃣3️⃣فواید شهود قلبی برای فلسفه(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3331
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش 7️⃣3️⃣
🌐 فواید شهود قلبی برای فلسفه
3️⃣ هدایت عقل به نحو سلبی
🔺 گاه شهود، عقل را از اینکه در محدوده های خاصی برداشت هایی کند و در آن فضاها پیش رود، بحذر می دارد.
🔺 علت روشن بودن برخی مطالب برای ملاصدرا و دور بودن او از برخی اشتباهات، همین است. از باب نمونه، ملاصدرا به خوبی می تواند دریابد که عقل مفارق چگونه وحدتی دارد و نزد وی روشن است که عقل می تواند در عین تشخص و و حدت، در هزار جا نیز باشد. یکی از مشکلات ابن سینا که بر اثر آن نمی توانست مُثُل افلاطونی را بپذیرد، این بود که نمی توانست تصویر کند چگونه مثالی واحد، در دل هزاران فرد می تواند موجود باشد، ولی همچنان واحد بماند و هزارپاره نشود. اما ملاصدرا تشخص عقلی را شهود کرده و دیده که چگونه با هزاران هزار فرد و مرتبه جمع شدنی است.
🔺 شهود عقل را از مشوب بودن به در می آورد. عقل مشوب به وهم است که در فلسفه مشکل می آفریند. وقتی اوهام در کنار امور عقلیِ صریح و ناب قرار می گیرند، در کار عقلی خلل می افتد. عقل ضعیف و مشوب، برخی برداشت های ناصواب را بر واقع می افزاید و فضا را برهم می زند.
4️⃣ هدایت عقل به گونۀ اثباتی
🔺 گاه از دل شهود، حد وسط استدلال برنمی آید، اما چیزهایی به دست می آید که فیلسوف را وامی دارد برای اثبات آنها در پی برهان باشد. این مورد در فلسفه نمونه های بسیار دارد. شیخ اشراق عالم مثال را شهود، و سپس بر آن استدلال اقامه کرد. نیز ممکن است فیلسوفی ملائکۀ مُهَیِّمه را مشاهده کند، و بعد بکوشد بر وجود آنها استدلال بیاورد.
🔺 نمونه دیگر، اتحاد عقل و عاقل و معقول است. اینها مواردی است که شهود، عقل را به گونۀ اثباتی هدایت می کند و مسیر حرکت آن را مشخص می سازد.
🔘 عدم خروج از حدود فلسفه در روش اشراق
🔺 دربارۀ همۀ کارکرد های یاد شده، فضای کار عقلی برهم نمی خورد، و فقط شهود به یاری عقل می آید. در هیچ یک این گونه نیست که عقل دیگر کارایی نداشته، و حل مسئله بر عهدۀ شهود گذاشته شده باشد.
🔺 در کار ملاصدرا روش عقلی بر جای است و فلسفه همچنان فلسفه است. این گونه نیست که او فلسفه را به عرفان تبدیل، یا در فلسفه اش ناهمگون عمل کرده باشد.
🔺 فیلسوفی که می خواهد از شهود خود در فلسفه اش بهره بگیرد، باید در کار فلسفی بسیار ورزیده باشد و ممارست فلسفی کافی داشته باشد. برخی عارفانی که شهودات قوی نیز داشته اند، نتوانسته اند اقتدار فلسفی و نظری از خود نشان دهند. اینکه صدرالمتألهین به خوبی از عهدۀ این کار برآمده، از همین روست که افزون بر اینکه صاحب شهود است، فیلسوف مقتدری است.
🔺 در روش اشراقی، که شهود قلبی فیلسوف هم در فلسفه اش به کار می رود، هرگز قرار نیست فلسفه از حدود خویش خارج، و کار عقلی فروگذاشته شود. در ساحت کار فلسفی، التزام به قوانین بحثی و برهانی ضروری است.
🔺 در روش اشراقی، از شهود استفاده می شود تا عقل ارتقا یابد، نه اینکه فلسفه با عرفان در هم آمیزد. روش اشراقی بر آن نیست که عقل را کنار نهد یا آن را کم اهمیت شمارد، بل بر نقش عقل تأکید می کند و می گوید عقل را باید ارتقا داد تا بتواند بهتر بفهمد.
🔺 بدین ترتیب روش اشراقی روش خاص فلسفی است، نه روش عام. فیلسوف مسلمان برای بحث دقیق تر و عالی تر دربارۀ حقایق ماورایی، خود را نیازمند شهود می بیند. با روش اشراقی، فلسوف برای دریافت حقایق، گام شهودی نیز برمی دارد، اما این بدان معنا نیست که مشهودات خود را، بدون اینکه از راه برهانی تثبیت کند، در فلسفه وارد سازد. فیلسوف صاحب شهود، مسائل را بسیار بهتر می تواند حل و فصل کند.
📚 منبع: کتاب تأملاتی در فلسفهی فلسفهی اسلامی ص 243_247
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ معرفی فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2526
2️⃣ دسته بندی مباحث فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2572
3️⃣ معیار بداهت تصوری در باب مفاهیم بدیهی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2600
4️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2622
5️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2644
6️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2735
7️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2858
8️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2878
9️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2895
🔟معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2912
1️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2942
2️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2961
3️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2990
4️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3041
5️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3056
6️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3083
7️⃣1️⃣شهورعقلی به مثابه پایهٔ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3098
8️⃣1️⃣عقل به مثابه پایه فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3124
9️⃣1️⃣حجیت ذاتی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3141
0️⃣2️⃣شهود قابل استفاده در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3158
1️⃣2️⃣درهم تنیدگی شهود و عقل
https://eitaa.com/fvtt_ir/3171
2️⃣2️⃣انواع کنشهای عقل نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/3180
3️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3188
4️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3195
5️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3203
6️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3211
7️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3220
8️⃣2️⃣کنش های عقلی زمینه ساز علم یقینی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3231
9️⃣2️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3243
0️⃣3️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3253
1️⃣3️⃣دیدگاه علامه در خصوص حضور برهان لمی در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3266
2️⃣3️⃣منظور از ملازمات عامه در دیدگاه علامه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3278
3️⃣3️⃣روش اشراقی به مثابه روش خاص حکمت متعالیه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3290
4️⃣3️⃣روش اشراقی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3307
5️⃣3️⃣روش اشراقی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3314
6️⃣3️⃣فواید شهود قلبی برای فلسفه(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3323
7️⃣3️⃣فواید شهود قلبی برای فلسفه(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3331
8️⃣3️⃣مبانی ملاصدرا در استفاده از روش اشراقی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3339
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش 8️⃣3️⃣
🌐 مبانی ملاصدرا در استفاده از روش اشراقی
1️⃣ توافق و عدم مخالفت عقل و شهود
🔺 عقل و شهود هر دو می توانند به واقع دست یابند. برهان حقیقی، هیچ گاه با شهود کشفی مخالفت ندارد؛ زیرا هر دو رساننده به واقع اند؛ هر دو حجیت دارند و ضرورت به ارمغان می آورند.
🔺 از دید ملاصدرا، هم شهود و هم برهان حجیت ذاتی دارند.
2️⃣ قوت شهود و قصور عقل در شناخت حقایق بسیار غامض
🔺 عقل عادی دربارۀ امور بسیار غامض نقصان دارد و برای فهم آنها نیازمند یاری شهود است. عقلْ خود می فهمد که پاره ای از امور برایش وضوح کافی ندارند. و نیز می داند که شهودْ قوی تر است. بنابراین عقل خود بدین نکته اذعان می کند که باید از شهود مدد گیرد.
🔘 تلقی ویژه صدرا از شهود
🔺 عقل به وجود راه می یابد، اما از راه آثار، و متن وجود به دست عقل نمی افتد. معرفت عقلی به وجود، معرفت از راه آثار است، و از همین رو، معرفتی ضعیف است؛ اما شهود، راه مستقیم به شناخت متن وجود است و خود وجود از این طریق شناخته می شود. از نگاه ملاصدرا تنها راه رسیدن به متن وجود و خود اشیا، شهود و علم حضوری است که در آن، میان عالم و معلوم ارتباط وجودی برقرار می شود.
🔺 اگر شهود در کار باشد، عقلِ ضغیف قوی می شود و از نقصان به کمال می رسد. وقتی عقل کامل تر شد، می تواند فعالیت فلسفی انجام دهد.
🔺 تجرد یافتن و تلطیف سرّ از آن رو لازم است که علوم الهی شبیه عقول مجردند. بنابراین برای درک آنها مناسبت لازم است. مناسبت عقل با این حقایق و علوم، به برکت شهود قلبی تأمین می شود.
3️⃣ قوام یافتن فلسفه با روش عقل
🔺 کار فلسفی نیازمند و متقوم به روش فلسفی است. حکیمِ اصطلاحی آن است که از حیث طریق خاص نیز به دنبال کشف حقایق باشد.
🔺 قوام فلسفه تنها به این نیست که واقع آن گونه که هست، به دست آید، بلکه باید این واقع به شیوۀ عقلی و همراه با پاسداشت قوانین و ضوابط عقل به دست آید.
🔺 نتیجۀ سه مبنای پیش گفته این است که در فلسفه باید از شهود استفاده کرد، اما به نحو فلسفی. عقل از شهود تصویر صحیح می گیرد؛ حد وسط برهان استخراج می کند؛ و با آن به نحو سلبی یا اثباتی هدایت می شود.
🔺 معنای کاربست روش اشراقی، دست کشیدن از روش فلسفی نیست، بل به معنای بهره گیری از شهود برای ارتقای عقل است. عقل برای اینکه در فلسفه ورزی قوت بیشتری یابد و در حوزه های عمیق تری بتواند وارد شود، باید منوّر گردد. با کاربست روش اشراقی، با کار فلسفی خالص روبه روییم و محصول آن، فلسفه ای است همگانی و قابل عرضه به دیگران.
🔺 آنچه ملاصدرا از شهودات خود در لابه لای آثارش گزارش کرده، پشت صحنه های کار اوست، و از آن جهت که گزارش شهوداتش است، جزو فلسفه اش نیست. فلسفۀ او همان بررسی ها و برهان های عقلی است.
🔺 حاصل کار ملاصدرا این شده است که پس از او، حتی کسانی که شهود ندارند، می توانند حقایق پیچیده و دشواری را که ملاصدرا توضیح داده و بر آنها برهان اقامه کرده است، بفهمند. ملاصدرا حقایقی را کشف کرده و باب هایی را گشوده است؛ سپس ره آورد شهود خود را برای دیگران به ارمغان آورده است.
📚 منبع: کتاب تأملاتی در فلسفهی فلسفهی اسلامی ص 247_259
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ معرفی فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2526
2️⃣ دسته بندی مباحث فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2572
3️⃣ معیار بداهت تصوری در باب مفاهیم بدیهی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2600
4️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2622
5️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2644
6️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2735
7️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2858
8️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2878
9️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2895
🔟معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2912
1️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2942
2️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2961
3️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2990
4️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3041
5️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3056
6️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3083
7️⃣1️⃣شهورعقلی به مثابه پایهٔ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3098
8️⃣1️⃣عقل به مثابه پایه فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3124
9️⃣1️⃣حجیت ذاتی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3141
0️⃣2️⃣شهود قابل استفاده در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3158
1️⃣2️⃣درهم تنیدگی شهود و عقل
https://eitaa.com/fvtt_ir/3171
2️⃣2️⃣انواع کنشهای عقل نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/3180
3️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3188
4️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3195
5️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3203
6️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3211
7️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3220
8️⃣2️⃣کنش های عقلی زمینه ساز علم یقینی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3231
9️⃣2️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3243
0️⃣3️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3253
1️⃣3️⃣دیدگاه علامه در خصوص حضور برهان لمی در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3266
2️⃣3️⃣منظور از ملازمات عامه در دیدگاه علامه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3278
3️⃣3️⃣روش اشراقی به مثابه روش خاص حکمت متعالیه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3290
4️⃣3️⃣روش اشراقی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3307
5️⃣3️⃣روش اشراقی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3314
6️⃣3️⃣فواید شهود قلبی برای فلسفه(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3323
7️⃣3️⃣فواید شهود قلبی برای فلسفه(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3331
8️⃣3️⃣مبانی ملاصدرا در استفاده از روش اشراقی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3339
9️⃣3️⃣عقل سلیم
https://eitaa.com/fvtt_ir/3347
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش 9️⃣3️⃣
🌐 عقل سلیم
🔺 عقل سلیم در برابر عقل مشوب به وهم است. عقل مشوب به وهم، گاه براساس مقایسۀ حوزه ای با حوزۀ دیگر، به اشتباه حکم یکی را به دیگری تسری می دهد و حرکت درست عقلی را منحرف می سازد. مثلاً عقل وهم آلود، از آنجا که معمولاً با موجودات مادی آشناست، حکم می کند که موجودْ منحصر در عالم ماده است.
🔺 برای کار برهانیِ منتج به نتیجۀ صادق و یقینی، باید مقدمات درستی را به کار گرفت. فلسفۀ ملاصدرا این مقدمات درست را فراهم آورده و تیزبینی و هشیاری فراوانی را ممکن کرده است. با این امکاناتی که ملاصدرا به دست داده، فهم حقایق ماورایی ژرف و پیچیده، آسان تر و دست یافتنی تر شده است.
🔺 عقل سلیم همراه با قوتی که می یابد و به یاری نازک بینی هایی که در فضای علم حصولی پیدا می کند، می تواند به درک حقایق ماورایی نایل آید.
🔺 بنابراین پس از آنکه ملاصدرا راه را باز کرده است، عقل سلیم می تواند به فضای اندیشۀ وی راه یابد. اگر به عقل سلیم مواد درست بدهید، با روش صحیح برهانی می تواند به نتیجۀ مطلوب برسد. پیچیدگی حقایق ماورایی، می طلبد که برای فهم آنها افزون بر مواد و روش صحیح، خوش فهمی و باریک بینی هم در کار باشد. عقل سلیم باید با نوعی لطف قریحه همراه شود تا نتیجۀ مطلوب به دست آید. به بیان ملاصدرا، برای فهم پاره ای از حقایق، داشتن ذهن ثاقب و تعمیق شدید و غور کامل لازم است.
🔺 ملاصدرا گفته است که در عالم مجردات، متناقضات با هم جمع می شوند. موجود متشخص عقلی، در عین وحدت و بساطت، با هزاران چیز جمع می شود. برای فهم این گونه حقایقْ نازک یابی و باریک اندیشی لازم است.
🔺 برای حصول تعمیق، ممارست علمی و لطف قریحه لازم است. برخی توصیه می کنند که برای حصول لطف قریحه و تلطیف سِرّ، باید هرچه بیشتر با عوالم بالاتر مناسبت یافت، و برای این کار باید هرچه بیشتر اهل دیانت و ایمان و عبادت و بلکه شهود بود.
🔘 مشاء هم به لطف قریحه نیازمند بود
🔺 ملاصدرا گاهی نیز مطالبی را از مشائیان نقل می کند که با جمع کردن آنها باید نتیجه ای مهم گرفته شود، اما خود مشائیان به این نتیجه دست نیافته اند. وی می گوید ادراک این نکته نیازمند لطف قریحه است. محض نمونه، مشائیان می گویند از سویی وجودها انواع متخالف اند، و از سویی دیگر، وجود امری بسیط است که جنس و فصل ندارد. جمع دو نکتۀ مزبور به این است که وجود مشکک است. ادراک این نکته که خاستگاه تخالف انواعْ شدت و ضعف درجات وجودهاست، نه وجود جنس و فصل ها، نیازمند قریحۀ لطیف است.
🔘 اهمیت تعمق
🔺 تعمق شدید نیز بسیار اهمیت دارد. باید ممارست علمی فراوان داشت و از شیوه هایی پیروی کرد که موجب صفای ضمیر می شوند. البته این نکته را نیز باید درنظر داشت که اگر کسی بتواند درحد ایمان خود مناسبت هایی با عالم بالا پیدا کند و ارتباط نیکویی با عالم ماورا بیابد، می تواند فهم درستی نیز پیدا کند.
🔺 علوم مربوط به عالم ماورا، یعنی علوم مبدأ و علوم آخرت، که معمولاً فلسفۀ اسلامی با آنها سروکار دارد، همگی غامض اند.
🔺 انسان یا باید خود شهود داشته و از «عقل منوّر» بهره مند باشد، یا باید مقدمات درست فراهم آورد و یا از مقدمات درستِ فراهم آمده بهره بَرَد و با «عقل سلیم» حرکت کند تا بتواند حقایق پیچیده و ژرف فلسفی را نیک دریابد. از این رو کسانی که از شهود برخوردار نیستند، برای درک این حقایق ژرف، باید به ضوابط عقل سلیم رجوع کنند.
📚 منبع: کتاب تأملاتی در فلسفهی فلسفهی اسلامی ص 260_266
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ معرفی فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2526
2️⃣ دسته بندی مباحث فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2572
3️⃣ معیار بداهت تصوری در باب مفاهیم بدیهی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2600
4️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2622
5️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2644
6️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2735
7️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2858
8️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2878
9️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2895
🔟معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2912
1️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2942
2️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2961
3️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2990
4️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3041
5️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3056
6️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3083
7️⃣1️⃣شهورعقلی به مثابه پایهٔ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3098
8️⃣1️⃣عقل به مثابه پایه فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3124
9️⃣1️⃣حجیت ذاتی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3141
0️⃣2️⃣شهود قابل استفاده در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3158
1️⃣2️⃣درهم تنیدگی شهود و عقل
https://eitaa.com/fvtt_ir/3171
2️⃣2️⃣انواع کنشهای عقل نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/3180
3️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3188
4️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3195
5️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3203
6️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3211
7️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3220
8️⃣2️⃣کنش های عقلی زمینه ساز علم یقینی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3231
9️⃣2️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3243
0️⃣3️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3253
1️⃣3️⃣دیدگاه علامه در خصوص حضور برهان لمی در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3266
2️⃣3️⃣منظور از ملازمات عامه در دیدگاه علامه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3278
3️⃣3️⃣روش اشراقی به مثابه روش خاص حکمت متعالیه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3290
4️⃣3️⃣روش اشراقی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3307
5️⃣3️⃣روش اشراقی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3314
6️⃣3️⃣فواید شهود قلبی برای فلسفه(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3323
7️⃣3️⃣فواید شهود قلبی برای فلسفه(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3331
8️⃣3️⃣مبانی ملاصدرا در استفاده از روش اشراقی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3339
9️⃣3️⃣عقل سلیم
https://eitaa.com/fvtt_ir/3347
0️⃣4️⃣تفاوت فلسفه اولی با عرفان نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/3355
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش 0️⃣4️⃣
🌐 تفاوت فلسفۀ اولی با عرفان نظری
🔺 متافیزیک اشراقی، هویتاً فلسفه است و روش عقلی دارد، و براین اساس آشکارا با عرفان نظری متفاوت است.
🔺 عرفان نظری و فلسفۀ اولی در برخی مسائل شباهت فراوانی دارند؛ چنان که می توان گفت تمام فضاهای هستی شناسانۀ فلسفه را در عرفان نظری نیز می توان سراغ گرفت.
🔘 تفاوت این دو فن
🔺 فلسفه هستی شناسی عقلی است و موضوعش وجود مطلق و بی رنگ است که در تمام ساحت های واقعیت می توان آن را یافت. همچنین هستی شناسی فلسفی، برهانی است.
🔺 فیلسوف از راه عقل به معرفت یقینی ضروری دست می یابد. در مقابل، عرفان نظری دستگاهی هستی شناسانه و شهودی است بر محور وحدت شخصیۀ وجود. بنابراین دستگاه، هستی منحصر در حضرت حق است . بقیه، ظهورات حق اند.
🔺 ساحت های هستی شناسانه که فیلسوف بدانها می پردازد، مطمح نظر عارف نیز هست، همراه با بحث هایی دربارۀ برخی ساحات هستی که در فلسفه بدان نپرداخته اند.
🔘 کتاب های عرفان نظری محصول مکتوب شدن شهودات قلبی
🔺 این شهودات قلبی بیشتر به نحو کشف معنوی اند نه صوری. همچنین عمدتاً شهودات قلبی حق الیقینی در نظرند نه حتی عین الیقینی. در شهود عین الیقینی، میان عالم و معلوم، و مکاشف و مکشوف فاصله هست و مغایرتشان دیده می شود، ولی حق الیقین در واقع صیرورت وجودی است و صاحب چنین شهودی، با خودِ موطن واقعیتی که به حق الیقین آن را یافته، متحد می شود، که نوعی عالی از اتحاد و قرب است.
🔺 عارفی که معارفی را بدین شیوه یافت، برای تبدیل آنها به علم حصولی، به کنش های مختلف عقلی نیازمند است.
🔺 هرچند عارف برای عرضۀ عرفان نظری از برخی کنش های عقلی استفاده می کند، توجیه کنندۀ معرفتی او، شهود است.
🔘 تفاوت از لحاظ قوت معرفت
🔺 فلسفه از راه عقل حرکت می کند و عقل نیز از راه آثار، معرفت به دست می دهد. اما در شهود قلبی حق الیقینی، از راه خود وجود شیء، آن را می یابند.
🔺 شهود به ساحت های عمیق هستی راه می برد، اما عقل غالباً به تنهایی نمی تواند در آن ساحت ها وارد شود. عقل برای ورود به این حیطه ها می باید به نور شهود منوّر گردد.
🔘 مددرسانی حکمت متعالیه به عرفان نظری
🔺 با اینکه عرفان نظری دانشی همگانی نیست، کسانی از راه فلسفه و با کاربست شیوۀ عقلی، به حقانیت مطالب آن عارف پی می برند و می توانند از عرفان نظری بهره بگیرند. کسی که وحدت شخصیۀ وجود را با برهان بپذیرد، وارد حیطۀ عرفان شده است.
🔺 در حکمت متعالیه تلاش وزین عقلی صورت گرفته و ملاصدرا توانسته است مباحث اصلی عرفانی را در فلسفۀ خود تثبیت کند. این باعث شده است که همه به ساحت عرفان کشیده شوند.
🔺 از باب نمونه، اواخر جلد دوم اسفار را بنگرید که ملاصدرا به تثبیت و حل چند بحث عرفانی، از جمله وحدت شخصیه، نفس رحمانی، اعیان ثابته و اسمای الهی می پردازد. مباحث فراوانی از عرفان نظری در کار ملاصدرا برهانی شده است.
🔘 با ظهور صدرالمتألهین، دورۀ سوم عرفان نظری آغاز شد
🔺 دورۀ نخست عرفان نظری، از ابتدا تا ظهور ابن عربی است، که آموزه هایی پراکنده اما نه بسط یافته و عمیق را می توان در آن یافت. دورۀ دوم از زمان ابن عربی تا قرن نهم است که با عبدالرحمان جامی به پایان می رسد. پس از ملاصدرا نیز دورۀ سوم عرفان نظری آغاز می شود و نسلی تازه از محققان حوزۀ عرفان نظری پای به عرصه می گذارند.
🔺 در عین حال التبه عرفان نظری غیر از حکمت متعالیه است. باید در نظر داشت که برای فهم عمیق حکمت متعالیه، لازم است عرفان نظری هم خوانده شود.
📚 منبع: کتاب تأملاتی در فلسفهی فلسفهی اسلامی ص 266_272
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac