💠 #آشنایی_با_عرفان_اسلامی
💠 #استاد_امینی_نژاد
💢بخش 1️⃣4️⃣
🌐 عرفان نظری
🔘 خداشناسی عرفانی (وحدت شخصیه)
🔺 مهم ترین و مبنایی ترین مسئله در عرفان اسلامی، نگاه ویژۀ عرفا به خدای متعال است که با عنوان «وحدت شخصیه» از آن یاد می شود و از طرفی پیچیده ترین مسئلۀ عرفان اسلامی، بلکه تمام علوم الهی نیز همین مسئله است.
🔺 از همین رو در این مسئله کج فهمی های فراوانی پدید آمده است. همین فهم ها موجب شده تا بسیاری از بزرگان اهل معرفت از شرح و توضیح آن روی بگردانند.
🔘 طرح اجمالی از وحدت شخصیه
🔺 وحدت شخصیۀ وجود در نگاه عرفا در یک کلمه عبارت است از: وجود شخصیِ بی نهایت که تمام هستی و همۀ واقع و خارج را پر کرده است، به صورتی که دیگر برای وجود غیر و دوم جایی نیست و به عبارت دیگر یک وجودِ به هم پیوستۀ یک پارچه و بی نهایت همۀ متن واقع را در همۀ سطوح و مراتب پر کرده است و این وجود بسیط صرف و مطلق وجود، همان حق تعالی و خداوند متعال است.
🔘 برداشت های غلط از این طرح
🔘 الف) حلول و اتحاد
🔺 از جمله برداشت های غلط، آن است که بر اساس این نظریه حق تعالی در همۀ موجودات رسوخ و حلول کرده و با وجود آنها متحد شده است. لازم به ذکر است که طایفه ای از صوفی نمایان که خود را به عرفا منتسب می کنند، به طور رسمی همین برداشت را اظهار و ترویج می کنند که از دیدگاه عرفانی بزرگ و محققان عرفانی آشکارا نفی و رد شده اند.
🔘 ب) همه خدایی
🔺 برداشت غلط همه خدایی از کلمات عرفا را می توان نتیجۀ برداشت غلط سابق دانست؛ زیرا وقتی وجود حق در همه موجودات حلول نماید و با آنها متحد شود، نتیجۀ طبیعی آن، خدا بودن همۀ موجودات خواهد شد، هرچند می توان این سوءبرداشت را به طور مستقل نیز تقریر کرد؛ زیرا هنگامی که عرفا وجود بی نهایت را خدا معرفی می کنند، باید چنین نتیجه گرفت که پس همه چیز خداست. برخی از شطحیات و کلمات پیچیده و سخت فهمِ عده ای از عارفان نیز به این برداشت نادرست و برداشت هایی از این دست دامن زده است.
🔘 ج) پوچ بودن غیرخدا
🔺 برخی با شنیدن این جمله که «وجود بی نهایت کران تا کران هستی را فراگرفته و جایی برای وجود دیگر نگذاشته است»، می پندارند که از دیدگاه عرفا غیر از خداوند، هیچ چیز دیگری واقعیت و حقیقت نداشته و همۀ موجودات و ممکنات، فقط خیال، توهم، یک سره هیچ و پوچ می باشند.
🔺 این برداشت موجب نقد فلسفی روشن بر اساسی ترین معرفت عرفانی شده است و آن این است که عرفان واقعیت کثرات و موجودات را نفی می کند و آنها را هیچ و پوچ به معنای حقیقی کلمه می شمارد؛ در حالی که تحقق موجودات و واقعیت داشتن کثرت بدیهی بوده و جای هیچ شک و تردیدی ندارد، پس تحلیل عرفا از مسئلۀ توحید، نادرست و خطاست.
📚 منبع: کتاب آشنایی با مجموعه عرفان اسلامی ص 242_245
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
🔰قرارگاه انتخاباتی شهید رجایی بسیج دانشجویی ممسنی با همکاری مرکز گفتمان توحید قم برگزار می کند؛
💠 *سلسله نشست های مجازی #تحول_توحیدی * 💠
📝 جلسه دوم: #مردمی بودن، راه #خروج از #بن_بست ها
👨💻سخنران: حجت الاسلام والمسلمین محمدرضا فلاح شیروانی
📆یکشنبه : ۱۴۰۰/۳/۱۶
🕚ساعت: ۱۸
لینک حضور در جلسه
🔗https://online.lmskaran.com/ch/1216-11088-daneh.ir
-------------------------------------------------
🔰 گفتمان توحید
@goftemane_tohid
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آموزش_حکمت_اشراق
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ توضیحی در مورد فلسفه اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2508
2️⃣ کلیاتی در باب حکمت اشراقی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2553
3️⃣ چالش در فلسفۀ اسلامی مشایی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2591
4️⃣ سیر دگرگونی فلسفه در اندیشه مسلمانان
https://eitaa.com/fvtt_ir/2635
5️⃣ زندگی علمی و سلوکی سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2667
6️⃣ جوهره حکمت اشراق / سه جهت تحول در حکمت اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2694
7️⃣ عدم تعارض عقل و شهود (بحث و ذوق)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2710
8️⃣ تبیین جایگاه منطقی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/2728
9️⃣ تأثیر روش شهودی در اندیشۀ فلسفی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2761
🔟 منابع حکمت اشراق (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2817
1️⃣1️⃣ منابع حکمت اشراق (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2830
2️⃣1️⃣نامهای بهکار رفته برای فلسفه سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2845
3️⃣1️⃣حیات حکمت اشراقی پس از سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2866
4️⃣1️⃣کتابشناسی توصیفی آثار اشراقی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2883
5️⃣1️⃣آثار اشراقی پس از شیخ اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2899
6️⃣1️⃣متافیزیک نوری حکمت اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2927
7️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2947
8️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2976
9️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3015
0️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3049
1️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3072
2️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3088
3️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3108
4️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3126
5️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3150
6️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3162
7️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3174
8️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3182
9️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۸)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3197
0️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۹)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3205
1️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۰)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3214
2️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3223
3️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3233
4️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3245
5️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3262
6️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3283
7️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3296
8️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3305
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آموزش_حکمت_اشراق
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش 8️⃣3️⃣
🌐 مراتب هستی در متافیزیک نوری (17)
7️⃣ عالم ماده و طبیعیات
🔘 دیدگاه های خاص سهروردی در حوزۀ طبیعیات
🔘د) عناصر از دیدگاه شیخ اشراق
🔘 تعداد عناصر
🔺 مهم ترین مخالفت وی با حکماء مشایی در باب عناصر، در تعداد عناصر است. حکیمان مشایی به چهار عنصر معتقد بودند؛ آب، خاک، هوا و آتش. سهروردی در میان این عناصر به سه عنصر آب، خاک و هوا اعتقاد دارد و ضمن نقد ادلّه مشاء، آتش را عنصری مستقل نمی شمارد و آن را نوعی از هوا تلقی می کند.
🔺 سهروردی براساس نظام نوری و محوریت مسئله نور، عکس العمل عناصر در برابر نور را مقیاس تقسیم قرار می دهد و می گوید؛ جسم یا به گونه ای است که نور از آن عبور نمی کند یعنی "حاجزیت" دارد مثل خاک؛ یا چنان است که نور از آن به راحتی می گذرد یعنی" لطافت" دارد مثل هوا؛ و یا در حاجزیت و لطافت، حالت بینابین و میانه یعنی "اقتصاد" دارد، همچون آب.
🔘 آتش و ویژگی های آن
🔺 در میان عناصر، آنچه اهمیت بیشتری در کلمات سهروردی دارد، آتش است. هوا دو گونه است؛ هوای متسخّنِ شدیدالحرارة و هوای غیر متسخّن و بارد. چون شیخ اشراق شکل گیری انواع را مربوط به اعراض لاحقه می داند، علی القاعده وی آتش را نوعی مستقل به شمار می آورد، ولی همه سخن وی آن است که آتش از زیر مجموعه هواست و در عرض هوا نیست.
🔺 سهروردی آتش را برای داشتنِ خاصیت نوری، صاحب شرافت می داند و ربّ النوع ویژه ای با نام "اردیبهشت" برای آتش قائل است.
🔺 شیخ اشراق دربارۀ آتش و نور مادی براین باور است که هرگونه حرکتی در نشئۀ مادّی برگرفته از نور است، اعم از نور جوهری و نور عرضی. سهروردی حرکات فلکی را نیز متأثر از نور دانسته است.
🔺 در عالم اَرضی، یعنی مادون فلک قمر تنها دو چیز موجب حرکت و منشأ حرارت است؛ یکی نور جوهری نفس و دیگری آتش که نوعی از هواست.
🔺 در ظلمات عالم مادّی، نورِ نفس ناطقه و نورِ آتش، دو خلیفۀ انوار عالم علوی اند؛ بدین صورت که نفس ناطقه، خلیفه کبرا و آتش خلیفه صغراست و سرّ توجهی که حکمای قدیم ایرانی به آتش می کردند و تعظیم و احترام به آن را لازم می دانستند نیز در همین نکته نهفته است.
📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 130_133
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ معرفی فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2526
2️⃣ دسته بندی مباحث فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2572
3️⃣ معیار بداهت تصوری در باب مفاهیم بدیهی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2600
4️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2622
5️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2644
6️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2735
7️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2858
8️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2878
9️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2895
🔟معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2912
1️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2942
2️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2961
3️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2990
4️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3041
5️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3056
6️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3083
7️⃣1️⃣شهورعقلی به مثابه پایهٔ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3098
8️⃣1️⃣عقل به مثابه پایه فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3124
9️⃣1️⃣حجیت ذاتی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3141
0️⃣2️⃣شهود قابل استفاده در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3158
1️⃣2️⃣درهم تنیدگی شهود و عقل
https://eitaa.com/fvtt_ir/3171
2️⃣2️⃣انواع کنشهای عقل نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/3180
3️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3188
4️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3195
5️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3203
6️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3211
7️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3220
8️⃣2️⃣کنش های عقلی زمینه ساز علم یقینی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3231
9️⃣2️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3243
0️⃣3️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3253
1️⃣3️⃣دیدگاه علامه در خصوص حضور برهان لمی در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3266
2️⃣3️⃣منظور از ملازمات عامه در دیدگاه علامه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3278
3️⃣3️⃣روش اشراقی به مثابه روش خاص حکمت متعالیه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3290
4️⃣3️⃣روش اشراقی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3307
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش 4️⃣3️⃣
🌐 روش اشراقی
🔘 روش اشراقی در فلسفه ابن سینا
🔺 ابن سینا در کنار استدلال عقلی، فی الجمله به شهود نیز توجه داشته و این راه را تقریباً باز کرده است. او حتی گاه در این باره تحلیل نیز عرضه کرده است و در برخی مواضع قوت هایی را هم در این زمینه می توان در کار وی شناسایی کرد، لیکن چهرۀ غالب فلسفۀ او، بحثی است.
🔺 ابن سینا در نمط نهم الاشارات و التنبیهات راه عرفانی را توضیح داده و بیان کرده است که چگونه با سلوک، معرفت حاصل می شود.
🔺 نیز شیخ رئیس در نمط دهم اشارات، سخن از راسخان در حکمت متعالیه به میان آورده است. بوعلی می گوید مسئلۀ ناطقه بودن نفوس افلاک، مسئله ای صرفاً بحثی نیست، بل عارفان آن را یافته اند، و از همین رو وی در فلسفه اش آن را بیان کرده است.
🔘 روش اشراقی در حکمت اشراق
🔺 شیخ اشراق خود اهل شهود و مکاشفه بود و در عمل، روش اشراقی را در فلسفۀ خود برجسته ساخت. وی در آغاز حکمة الاشراق می گوید این کتاب محصول فلسفی مشاهداتی است که در خلوت های خود داشته است.
🔺 شیخ اشراق می گوید: «پس همان گونه که اگر سالک قوۀ بحثی نداشته باشد، ناقص است، اهل بحث نیز اگر آیاتی از ملکوت را مشاهده نکند، ناقص و غیرمعتبر است و نمی تواند از عالم قدس خبر بیاورد».
🔺 شیخ اشراق برآن است که بدون همراهی شهود با بحث، حکمت حقیقی شکل نمی گیرد و آن که شهود ندارد، حکیم حقیقی نیست.
🔺 شیخ اشراق به فیلسوفان فاقد شهود خرده می گیرد و علت بازایستادن آنها را در برخی اقوال و سخنان ظاهری، همین نقصان می شمارد.
🔺 شیخ اشراق برآن است که می توان مشهود را مقدمۀ استدلال قرار داد، هرچند خود در عمل چندان از این شیوه بهره نگرفته است. مقصود وی در اصل این است که باید در فلسفه به مشهودات اعتنا کرد، نه اینکه همان امر مشهود را می توان مقدمۀ استدلال قرار داد و بحث ها را بر پایۀ آن پیش برد.
🔘 روش اشراقی در حکمت متعالیه
🔺 ملاصدرا در مواضع متعددی می گوید که روش او برهانی است، و درعین حال از کشف نیز بهره می برد. وی می گوید علوم شهودی را در حکمت بحثی پنهان کردم. منظور این است که در این فلسفه، همانند حکمت مشائی، کار بحثی و استدلالی انجام می شود، و مطالب کشفی به شکل تعلیمی و به شیوۀ فلسفی بیان می شود. این طرح نشان می دهد که روش فلسفۀ ملاصدرا، اشراقی است.
🔺 مقصود وی این است که در حکمت متعالیه از فضای برهانی و بحثی جدا نمی شود، و در عین حال از کشف نیز مدد می گیرد.
🔺 ملاصدرا شهود را برتر از استدلال عقلی می داند و بر این اساس معتقد می شود که حکیم برای کار فلسفی خود باید از شهود نیز بهره گیرد. اما نکته اینجاست که وی نمی گوید همان مشهود را می توان مقدمۀ استدلال فلسفی قرار داد.
🔺 ملاصدرا بر آن است که تمام جوانب بحث فلسفی باید رعایت شود. ملاصدرا معتقد است باید به قوانین بحثی و امور برهانی ملتزم بود.
🔺 راه معرفت فیلسوف، راه عقلی و برهانی است؛ یعنی با استفاده از کنش های عقلی، به معرفت یقینی دست می یابد. این نکته را که عارفْ حکیم حقیقی است، شیخ اشراق بیان کرده است.
🔺 ملاصدرا این نکته را می پذیرد، اما قیدی ویژه بدان می افزاید. عارفْ حکیم است، اما از جهت معرفت، نه از جهت طریق. این قید بسیار با اهمیت است: «هر ولی الهی، حکیم است از حیث معرفت، نه از حیث طریق، و نه بالعکس». ملاصدرا تصریح کرده است که در کتاب های حکمی خود، راه فلسفی راپیموده است و این گونه نیست که تنها بر شهود تکیه کند.
🔺 او هرگز مشهود را مقدمۀ استدلال فلسفی قرار نمی دهد؛ بل همواره مشهودات قلبی را با استدلال و فعالیت های عقلی همراه می سازد و سپس در فلسفه از آن بهره می گیرد. از باب نمونه، وحدت شخصیۀ وجود را از راه فقر وجودی اثبات می کند.
📚 منبع: کتاب تأملاتی در فلسفهی فلسفهی اسلامی ص 221_231
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آموزش_حکمت_اشراق
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ توضیحی در مورد فلسفه اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2508
2️⃣ کلیاتی در باب حکمت اشراقی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2553
3️⃣ چالش در فلسفۀ اسلامی مشایی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2591
4️⃣ سیر دگرگونی فلسفه در اندیشه مسلمانان
https://eitaa.com/fvtt_ir/2635
5️⃣ زندگی علمی و سلوکی سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2667
6️⃣ جوهره حکمت اشراق / سه جهت تحول در حکمت اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2694
7️⃣ عدم تعارض عقل و شهود (بحث و ذوق)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2710
8️⃣ تبیین جایگاه منطقی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/2728
9️⃣ تأثیر روش شهودی در اندیشۀ فلسفی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2761
🔟 منابع حکمت اشراق (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2817
1️⃣1️⃣ منابع حکمت اشراق (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2830
2️⃣1️⃣نامهای بهکار رفته برای فلسفه سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2845
3️⃣1️⃣حیات حکمت اشراقی پس از سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2866
4️⃣1️⃣کتابشناسی توصیفی آثار اشراقی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2883
5️⃣1️⃣آثار اشراقی پس از شیخ اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2899
6️⃣1️⃣متافیزیک نوری حکمت اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2927
7️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2947
8️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2976
9️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3015
0️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3049
1️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3072
2️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3088
3️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3108
4️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3126
5️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3150
6️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3162
7️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3174
8️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3182
9️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۸)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3197
0️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۹)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3205
1️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۰)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3214
2️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3223
3️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3233
4️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3245
5️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3262
6️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3283
7️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3296
8️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3309
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آموزش_حکمت_اشراق
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش 8️⃣3️⃣
🌐 مراتب هستی در متافیزیک نوری (17)
7️⃣ عالم ماده و طبیعیات
🔘 دیدگاه های خاص سهروردی در حوزۀ طبیعیات
🔘د) عناصر از دیدگاه شیخ اشراق
🔘 تعداد عناصر
🔺 مهم ترین مخالفت وی با حکماء مشایی در باب عناصر، در تعداد عناصر است. حکیمان مشایی به چهار عنصر معتقد بودند؛ آب، خاک، هوا و آتش. سهروردی در میان این عناصر به سه عنصر آب، خاک و هوا اعتقاد دارد و ضمن نقد ادلّه مشاء، آتش را عنصری مستقل نمی شمارد و آن را نوعی از هوا تلقی می کند.
🔺 سهروردی براساس نظام نوری و محوریت مسئله نور، عکس العمل عناصر در برابر نور را مقیاس تقسیم قرار می دهد و می گوید؛ جسم یا به گونه ای است که نور از آن عبور نمی کند یعنی "حاجزیت" دارد مثل خاک؛ یا چنان است که نور از آن به راحتی می گذرد یعنی" لطافت" دارد مثل هوا؛ و یا در حاجزیت و لطافت، حالت بینابین و میانه یعنی "اقتصاد" دارد، همچون آب.
🔘 آتش و ویژگی های آن
🔺 در میان عناصر، آنچه اهمیت بیشتری در کلمات سهروردی دارد، آتش است. هوا دو گونه است؛ هوای متسخّنِ شدیدالحرارة و هوای غیر متسخّن و بارد. چون شیخ اشراق شکل گیری انواع را مربوط به اعراض لاحقه می داند، علی القاعده وی آتش را نوعی مستقل به شمار می آورد، ولی همه سخن وی آن است که آتش از زیر مجموعه هواست و در عرض هوا نیست.
🔺 سهروردی آتش را برای داشتنِ خاصیت نوری، صاحب شرافت می داند و ربّ النوع ویژه ای با نام "اردیبهشت" برای آتش قائل است.
🔺 شیخ اشراق دربارۀ آتش و نور مادی براین باور است که هرگونه حرکتی در نشئۀ مادّی برگرفته از نور است، اعم از نور جوهری و نور عرضی. سهروردی حرکات فلکی را نیز متأثر از نور دانسته است.
🔺 در عالم اَرضی، یعنی مادون فلک قمر تنها دو چیز موجب حرکت و منشأ حرارت است؛ یکی نور جوهری نفس و دیگری آتش که نوعی از هواست.
🔺 در ظلمات عالم مادّی، نورِ نفس ناطقه و نورِ آتش، دو خلیفۀ انوار عالم علوی اند؛ بدین صورت که نفس ناطقه، خلیفه کبرا و آتش خلیفه صغراست و سرّ توجهی که حکمای قدیم ایرانی به آتش می کردند و تعظیم و احترام به آن را لازم می دانستند نیز در همین نکته نهفته است.
📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 130_133
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #حکمت_مشاء
💠 #استاد_کردفیروزجائی
1️⃣ اهمیت حکمت مشاء
https://eitaa.com/fvtt_ir/2517
2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2561
3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2594
4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2616
5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2638
6️⃣ علوم و اقسام آن (1)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2677
7️⃣ علوم و اقسام آن (2)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2715
8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2848
9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2869
🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2886
1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2902
2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2930
3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2950
4️⃣1️⃣هستیشناسی در فلسفه مشاء
https://eitaa.com/fvtt_ir/2982
5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3026
6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3053
7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3078
8️⃣1️⃣ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3093
9️⃣1️⃣اصالت وجود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3113
0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3133
1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3154
2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3164
3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3176
4️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3184
5️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3191
6️⃣2️⃣ملاکهای فصلیت فصل
https://eitaa.com/fvtt_ir/3199
7️⃣2️⃣جوهر و عرض
https://eitaa.com/fvtt_ir/3207
8️⃣2️⃣ماهیت و حقیقت جسم
https://eitaa.com/fvtt_ir/3216
9️⃣2️⃣برهان بر وجود هیولی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3227
0️⃣3️⃣صورت جسمیه و احکام آن
https://eitaa.com/fvtt_ir/3237
1️⃣3️⃣نسبت ماده و صورت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3248
2️⃣3️⃣عرض و مقولات عرضی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3264
3️⃣3️⃣حرکت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3272
4️⃣3️⃣حرکت قطعیه و حرکت توسطیه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3285
5️⃣3️⃣لوازم حرکت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3300
6️⃣3️⃣مقولات حرکت پذیر و نفی حرکت جوهری
https://eitaa.com/fvtt_ir/3311
⏳ ادامه دارد ...
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #حکمت_مشاء
💠 #استاد_کردفیروزجائی
💢بخش 6️⃣3️⃣
🌐 مقولات حرکت پذیر و نفی حرکت جوهری
🔺 ابن سینا حرکت در مقوله های جوهر، ان یفعل، ینفعل، اضافه و متی را نفی می کند. او نفی حرکت را در مقوله جده، راجح دانسته، حرکت در مقوله های أین، کیف، کمّ و وضع را پذیرفته است.
🔘 استدلال ابن سینا بر نفی حرکت در جوهر
🔺 تغییر در طبیعت جوهری منحصر است در تغییر دفعی. جوهر اگر حادث گردد، به صورت دفعی حادث می شود و اگر فاسد شود، به صورت دفعی فاسد می گردد.
🔺 یک جوهر، یا وجود ندارد و فقط قوه آن هست و یا وجود دارد و به طور کامل فعلیت یافته است و این طور نیست که اشتداد و تنقص بپذیرد. حرکت در جوهر فقط به معنای اشتداد (در حرکت تکاملی) و تنقص (در حرکت ذبولی) قابل تصور است، اما محال است صورت جوهری قبول اشتداد و تنقص کند؛ زیرا اگر قبول اشتداد یا تنقص کند، صورت نوعیه این جوهر در حال اشتداد و تنقص یا باقی می ماند یا باقی نمی ماند. اگر صورت نوعیه جوهر همچنان باقی باشد، پس صورت جوهری تغییر نکرده، فقط امری که عارض بر صورت جوهری بوده، تغییر کرده است. در این صورت، چیزی که ناقص بود، با اشتداد نقصانش از بین می رود، ولی جوهر آن از بین نمی رود. در اینجا استحاله و مانند آن تحقق می یابد، نه تکون جوهر جدید. اگر در حال اشتداد نوع جوهر باقی نباشد، بدان معناست که با اشتداد جوهر، جوهر پیشین از بین رفته، جوهر جدیدی احداث می شود و همین طور در هر آنی از اشتداد این جوهر زائل شده، جوهر جدیدی حادث می شود و میان جوهر اولیه و جوهر پایانی، جواهر نامتناهی بالقوه ای امکان خواهند داشت؛ در حالی که در واقع این طور نیست و میان دو جوهر، جواهر نامتناهی امکان ندارد. بنابراین، اشتداد و تنقص در جوهر امکان ندارد و با نفی اشتداد و تنقص، تغییر جوهر منحصر در کَون و فساد، یعنی زوال یک صورت نوعی و تکون صورت نوعی دیگر به جای آن به صورت دفعی می شود.
🔘 استدلال دیگر ابن سینا بر نفی حرکت در جوهر
🔺 هر حرکتی نیازمند موضوع و متحرک است و در جوهر، چیزی که متحرک باشد و حرکت در مقوله جوهر را بپذیرد، وجود ندارد. بنابراین، حرکت در مقوله جوهر مستلزم وجود حرکت بدون متحرک بوده، این محال است.
🔺 مشائیان حرکت را عرض دانسته، آن را نوعی از مقوله ان ینفعل شمرده اند و بر اساس نیازمندی حرکت به عنوان یک عرض به موضوع و متحرک و نفی امکان اشتداد و تضعف در جوهر، حرکت در مقوله جوهر را انکار کرده اند. اما ملاصدرا با نفی ماهیت بودن و عرض بودن حرکت، و قول به آنکه حرکت از قبیل مفاهیم فلسفی است و به نحو وجود شیء برمی گردد، به جای آنکه آن را به ماهیت برگرداند، با تکیه بر اصالت وجود، آن را به وجود برگردانده است و به اشکال های مشائیان پاسخ گفته، با نقد دلایل آنها، به حرکت در جوهر قائل شده است.
📚 منبع: کتاب حکمت مشاء ص 177_181
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
#فراخوان #طلاب جوان انقلابی جهت شرکت در دوره معرفتی تشکیلاتی #اسلام_ناب
✅ آموزش منظومه معارف اسلام ناب مبتنی بر اندیشه امامین انقلاب اسلامی
زمان دوره:
📅 ۱ لغایت ۱۳ مرداد ماه
🏞 مکان دوره: آبعلی (اردوگاه سیدالشهداء علیه السلام)
🖊 ثبت نام در:
www.eslamenaab.ir
🗓 مهلت ثبت نام تا ٢۰ تیر ماه
🌐 برای کسب اطلاعات بیشتر، با شناسه زیر در تمامی پیام رسان ها در ارتباط باشید: @eslamenab_dore
🏷 @eslamenaab
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ معرفی فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2526
2️⃣ دسته بندی مباحث فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2572
3️⃣ معیار بداهت تصوری در باب مفاهیم بدیهی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2600
4️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2622
5️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2644
6️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2735
7️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2858
8️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2878
9️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2895
🔟معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2912
1️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2942
2️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2961
3️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2990
4️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3041
5️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3056
6️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3083
7️⃣1️⃣شهورعقلی به مثابه پایهٔ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3098
8️⃣1️⃣عقل به مثابه پایه فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3124
9️⃣1️⃣حجیت ذاتی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3141
0️⃣2️⃣شهود قابل استفاده در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3158
1️⃣2️⃣درهم تنیدگی شهود و عقل
https://eitaa.com/fvtt_ir/3171
2️⃣2️⃣انواع کنشهای عقل نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/3180
3️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3188
4️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3195
5️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3203
6️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3211
7️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3220
8️⃣2️⃣کنش های عقلی زمینه ساز علم یقینی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3231
9️⃣2️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3243
0️⃣3️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3253
1️⃣3️⃣دیدگاه علامه در خصوص حضور برهان لمی در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3266
2️⃣3️⃣منظور از ملازمات عامه در دیدگاه علامه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3278
3️⃣3️⃣روش اشراقی به مثابه روش خاص حکمت متعالیه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3290
4️⃣3️⃣روش اشراقی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3307
5️⃣3️⃣روش اشراقی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3314
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش 5️⃣3️⃣
🌐 روش اشراقی
🔘 چگونگی استفاده از شهود قلبی در فلسفه
🔺 ملاصدرا معتقد است از ضوابط و قوانین عقلی نباید دست کشید و در فلسفه به لحاظ روش فقط می باید از کنش های عقل بهره برد. ملاصدرا به صراحت گفته است تا مشهود را مبرهن نسازیم، در کتاب های حکمی خود آن را نمی آوریم. بنابراین هرچند مطلبی مشهود باشد، باید با تلاش عقلی مبرهن شود تا مجوز حضور در دانش فلسفه را بیابد. این همان است که ملاصدرا از آن با تعبیر «التزام به قوانین» یاد می کند.
🔺 از باب نمونه، او گزارش کرده که می دانسته است حکیمان بزرگ به اتحاد عقل و عاقل و معقول معتقد بوده اند و خود نیز آن را شهود کرده و بدان معتقد بود، اما مدتی در تلاش بود تا آن را مبرهن سازد. سرانجام در پی التجا به کریمۀ اهل بیت، حضرت معصومه علیه السلام برهان براین مطلب به وی داده شد و سپس آن را در کتاب های خود نگاشت.
🔺 برای شخص صاحب شهود، خودِ شهود کافی است، اما تلاش برهانی فلسفی باعث می شود که مطلب برای دیگران نیز قابل استفاده شود.
🔘 دخول شهود قلبی در مشاهدات
🔺 واقعیت این است که مشهودات قلبی نیز جزو مشاهدات اند. معرفت یقینی دو پایه دارد: اولیات و مشاهدات. شهود نیز انواعی دارد و اعم است از شهود حسی، شهود عقلی و شهود قلبی، که قسم اخیر از دو شهود پیشین رتبۀ والاتری دارد. در حقیقت اگر حجیت ذاتی شهود پذیرفته شود، دیگر فرقی میان انواع آن در این مسئله باقی نمی ماند.
🔺 در کنار اولیات، مشاهدات هم مطرح اند، که شامل همۀ انواع مشاهدات می شودند؛ زیرا شهود حجیت ذاتی دارد. بنابراین شهود قلبی نیز جزو پایه های معرفت یقینی قرار می گیرد. معمولاً در فلسفه از شهود های همگانی، یعنی شهودهایی که همگان از آن برخوردارند، بهره می گیریم. شهود عقلی در فلسفه به کار می آید؛ زیرا همگانی است. اما از آنجا که شهود قلبی همگانی نیست، نمی توان آن را مستقیماً در فلسفه به کار برد. لیکن این بدان معنا نیست که این شهود حجیت ندارد و برهانی نیست.
🔺 معمولاً قوی ترین شهود را شهود انسان به ذات خود می دانند. شهود قلبی گاه آن قدر قوت می یابد که همانند شهود ذات می شود. شهود قلبی مبرّر شهودی را دارد و دارای حجیت است؛ بنابراین هویت برهانی و یقینی دارد.
🔺 شهود قلبیِ فیلسوف برای خود او حجیت دارد. فیلسوف می تواند مشهود قلبی اش را برای خود مقدمۀ برهان قرار دهد. مشهود قلبی شرایط مقدمات برهان را داراست، اما چنین برهانی برای دیگران قابل استفاده نیست و از همین رو در فلسفه به کار نمی رود.
🔺 روش اشراقی یعنی روش شهودی همراه با بحث؛ یعنی همراهی کار فلسفی متعارف با شهود.
🔺 شهود قلبی به طور مستقیم در فلسفه قابل استفاده نیست، اما آنچه باعث شده است روش اشراقی روش ویژه ای دانسته شود، کاربردها و بهره های غیرمستقیم شهود قلبی فیلسوف در فلسفه اش است.
📚 منبع: کتاب تأملاتی در فلسفهی فلسفهی اسلامی ص 231_234
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آموزش_حکمت_اشراق
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ توضیحی در مورد فلسفه اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2508
2️⃣ کلیاتی در باب حکمت اشراقی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2553
3️⃣ چالش در فلسفۀ اسلامی مشایی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2591
4️⃣ سیر دگرگونی فلسفه در اندیشه مسلمانان
https://eitaa.com/fvtt_ir/2635
5️⃣ زندگی علمی و سلوکی سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2667
6️⃣ جوهره حکمت اشراق / سه جهت تحول در حکمت اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2694
7️⃣ عدم تعارض عقل و شهود (بحث و ذوق)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2710
8️⃣ تبیین جایگاه منطقی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/2728
9️⃣ تأثیر روش شهودی در اندیشۀ فلسفی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2761
🔟 منابع حکمت اشراق (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2817
1️⃣1️⃣ منابع حکمت اشراق (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2830
2️⃣1️⃣نامهای بهکار رفته برای فلسفه سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2845
3️⃣1️⃣حیات حکمت اشراقی پس از سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2866
4️⃣1️⃣کتابشناسی توصیفی آثار اشراقی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2883
5️⃣1️⃣آثار اشراقی پس از شیخ اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2899
6️⃣1️⃣متافیزیک نوری حکمت اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2927
7️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2947
8️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2976
9️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3015
0️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3049
1️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3072
2️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3088
3️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3108
4️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3126
5️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3150
6️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3162
7️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3174
8️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3182
9️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۸)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3197
0️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۹)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3205
1️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۰)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3214
2️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3223
3️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3233
4️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3245
5️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3262
6️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3283
7️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3296
8️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3309
9️⃣3️⃣معاد در حکمت اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/3316
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آموزش_حکمت_اشراق
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش 9️⃣3️⃣
🌐 معاد در حکمت اشراق
1️⃣ بقای نفس
🔺 شیخ اشراق اساساً خود را درگیر مسئله ای به نام نابودی نفس با نابودی بدن نمی داند؛ زیرا وقتی وی هویت نوری نفس و مغایرت آن با بدن را به اثبات رساند، اساساً اضمحلال بدن ارتباطی نفیاً یا اثباتاً با اضمحلال نفس نخواهد داشت.
🔺 چون علت تحقق نفس _یعنی ربّ النوع انسان_ باقی است و تغییری در او روی نمی دهد، نفس نیز باقی خواهد بود و پس از مفارقت از بدن نابود نمی شود.
🔘 دو نکته
🔺1. اگر نفس قابلیت نابودی داشته باشد، این وضعیت در هنگام مقارنت با اسباب فساد و نابودی؛ یعنی در حال تعلق به بدن و عالم ماده فراهم تر است، تا آن هنگام که مفارقت از اسباب فساد یافته است؛ یعنی پس از مفارقت از بدن نه تنها نباید انتظار نابودی داشت، بلکه اسباب فنا و اضمحلال کاسته تر و شرائط بقا فراهم تر است.
🔺2. مرگ به معنای مفارقت نفس ناطقه از بدن است و علت این مفارقت فساد مزاج جسمانی است.
2️⃣ تناسخ
🔺 نفس پس از مفارقت از بدن چه می شود؟ آیا از عالم طبیعت به کلی خارج می شود، یا مجدداً به بدن انسانیِ دیگر، یا بدنِ حیوانی، یا گیاه و جمادات منتقل می شود؟🔺 دیدگاه اخیر را «نقل» یا «تناسخ» می گویند. حکمای مشاء تناسخ را با همۀ انواعش مردود می دانند. شیخ اشراق نیز در بیشتر رسائل کوتاه خود به پیروی از فلسفه مشاء، تناسخ را محال دانسته است. اما در تلویحات، ادلّه مشاء در نقد تناسخ را مطرح کرده سپس بر همۀ آنها اشکال می کند؛ همچنین ادلّه تناسخی ها را طرح و نقد می کند، ولی دیدگاه نهائی خود را ابراز نمی دارد.
🔺 آنچه شیخ اشراق را واداشته تا در آثار اصلی اش نسبت به مسئله تناسخ با احتیاط بیشتری قدم بردارد آن است که به عقیده او حکمای پیشین مانند افلاطون، با آنکه در جزئیات مسئله اختلاف داشته اند، اصل نقل و تناسخ را پذیرفته بودند. با توجه به گرایشی که شیخ اشراق به آرای پیشینیان دارد، این نرمش و تأمّل در مسئله تناسخ طبیعی خواهد بود.
🔘 دو گروه معتقدان به تناسخ
🔺 گروهی اساساً منکر معادند.
🔺 اما گروهی دیگر _که سهروردی حکمای قدیم و تناسخ گرایان اسلامی را از آن می داند و تاحدودی خود بدان ها گرایش نشان می دهد _ با آنکه اصل معاد را می پذیرند، ولی باور دارند انسان هایی که در مدت حیات دنیوی توانسته اند خود را از تعلقات دنیوی و اسارت دنیا رها سازند، پس از مفارقت از بدن به عالم نور رهسپار می شوند و تنها انسان های وابسته و اسیر دنیا گرفتار تناسخ می شوند.
🔺 دلیل این گروه از تناسخی ها آن است که علّت نفس به بدن، استکمال نفس است. کسانی که در مدّت تعلق به بدن، حدّ لازم از کمال را به دست نیاورده باشند، همان علت کماکان در آنها باقی است.
🔘 نظر نهایی سهروردی در مورد تناسخ
🔺 سهروردی سرانجام در کتاب حکمة الاشراق نگاه نهائی خود را اعلام می دارد و ادلّه منکران و معتقدان تناسخ، هر دو را ضعیف و ناکافی می شمارد و درباره وقوع تناسخ پس از مرگ برای شقاوتمندان تردید نشان می دهد.
📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 135_138
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #حکمت_مشاء
💠 #استاد_کردفیروزجائی
1️⃣ اهمیت حکمت مشاء
https://eitaa.com/fvtt_ir/2517
2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2561
3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2594
4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2616
5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2638
6️⃣ علوم و اقسام آن (1)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2677
7️⃣ علوم و اقسام آن (2)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2715
8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2848
9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2869
🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2886
1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2902
2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2930
3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2950
4️⃣1️⃣هستیشناسی در فلسفه مشاء
https://eitaa.com/fvtt_ir/2982
5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3026
6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3053
7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3078
8️⃣1️⃣ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3093
9️⃣1️⃣اصالت وجود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3113
0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3133
1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3154
2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3164
3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3176
4️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3184
5️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3191
6️⃣2️⃣ملاکهای فصلیت فصل
https://eitaa.com/fvtt_ir/3199
7️⃣2️⃣جوهر و عرض
https://eitaa.com/fvtt_ir/3207
8️⃣2️⃣ماهیت و حقیقت جسم
https://eitaa.com/fvtt_ir/3216
9️⃣2️⃣برهان بر وجود هیولی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3227
0️⃣3️⃣صورت جسمیه و احکام آن
https://eitaa.com/fvtt_ir/3237
1️⃣3️⃣نسبت ماده و صورت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3248
2️⃣3️⃣عرض و مقولات عرضی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3264
3️⃣3️⃣حرکت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3272
4️⃣3️⃣حرکت قطعیه و حرکت توسطیه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3285
5️⃣3️⃣لوازم حرکت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3300
6️⃣3️⃣مقولات حرکت پذیر و نفی حرکت جوهری
https://eitaa.com/fvtt_ir/3311
7️⃣3️⃣زمان
https://eitaa.com/fvtt_ir/3319
⏳ ادامه دارد ...
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #حکمت_مشاء
💠 #استاد_کردفیروزجائی
💢بخش 7️⃣3️⃣
🌐 زمان
🔺 زمان در نظر مشائیان، نوعی از مقوله کمیت است: کمّ متصل غیرقار که عارض بر حرکت می شود. با توجه به آنکه معروض زمان، یعنی حرکت، یعنی حرکت، امری است که در هر لحظه در حال حدوث و زوال است، روشن است که زمان نیز باید چنین باشد.
🔘 اثبات وجود زمان
🔺 مشائیان از دو راه وجود زمان را اثبات کرده اند:
🔘 الف) استدلال بر وجود زمان به روش طبیعی
🔺 حرکت های دو متحرکی را در نظر بگیرید که مسافت واحدی را بپیمایند؛ به این نحو که آغاز حرکت هر دو با هم است، ولی یکی به پایان مسافت می رسد؛ درحالی که دیگری هنوز به پایان مسافت نرسیده است. ابن سینا در این فرض، برای حرکت امتداد دیگری غیر از مسافت را ردیابی کرده است.
🔺 در این فرض، مسافت طی شده یکسان است. از این رو، مبدأ و منتها و ما بین المبدأ و المنتهای مکانی دو حرکت بر هم منطبق است. اما فرض آن است که این دو حرکت با هم آغاز شدند، ولی باهم خاتمه نیافتند، بلکه یکی به سبب سریع بودن به پایان رسیده است؛ درحالی که دیگری هنوز درحال حرکت است و به تنهایی به حرکت خود ادامه می دهد تا به نقطه پایانی برسد. بنابراین، هریک از این دو حرکت، دارای مبدأ و منتهایی اند که غیر از مبدأ و منتهای مکانی آن دو است؛ چراکه مبدأ و منتهای مکانی آن دو بر یکدیگر منطبق است، اما هرچند مبدأ آن دو بریکدیگر منطبق و باهم اند، اما منتهای آن دو باهم نیستند و غیر منطبق اند. براین اساس، دو حرکت یاد شده، مبدأ و منتها و مابین المبدأ و المنتهایی دارند که غیر مکانی اند.
🔺 در اینجا فقط ابتدای حرکت ها بر یکدیگر منطبق است اما پایان آن ها بر یکدیگر منطبق نیست. چون یکی سریع تر است، به پایان مسافت می رسد؛ درحالی که دومی به سبب کندی سرعت، همچنان درحال پیمودن مسیر است و تازه به میان راه رسیده است.
🔺 ابن سینا ثابت کرده است در هر حرکتی افزودن بر مسافت، متحرک و سرعت و کندی حرکت واقعیت دیگری وجود دارد. این واقعیت همان زمان است.
🔘 ب) استدلال به روش مابعدالطبیعی
🔺 شیء حادث، آن موجودی است که ابتدا معلوم بوده است و بعد از عدمش، به وجود آمده است.
🔺 وقتی با یک شیء حادث مواجه می شویم، می بینیم این حادث دارای قبلی است که در آن قبل نبوده است. این قبلیت چیست و از چه نوعی است؟
🔺 قبلیت حادث که وجود حادث در آن نبوده است، هرگز با وجود حادث قابل جمع نیست.
🔺 این قبل واقعیتی است که وجود دارد، ولی وجود آن به گونه است که هرگز با بعد قابل جمع نیست و همواره درحال انقضاء، تجدد و سپری شدن است.
🔺 حدوث و زوال مستمر در کار است. به همین دلیل، امری متصل و ممتد است که قابل تجزیه به اجزاء است و هر جزء از آن نیز خود امری متصل و قابل تجزیه به اجزای کوچک تر است و هرگز به اجزائی منتهی نمی شود که قابل تجزیه نباشد. این واقعیت که آن را زمان می نامیم، واقعیتی غیرقار الذات است؛ یعنی این طور نیست که اجزای آن باهم موجود باشند، بلکه در هر لحظه در حال حدوث و زوال است؛ برخلاف امتداد مکانی که همه اجزای آن با هم اجتماع در وجود دارند.
🔘 حقیقت زمان
🔺 با توجه به این که زمان قابل تجزیه و تقسیم است، مقدار است. این مقدار موجود قائم به ذات و لا فی الموضوع نیست. بنابراین، زمان جوهر نیست و حال در موضوع است.
🔺 مشائیان بر آن اند که زمان حادث نیست؛ چون در نظر آن ها هر حادثی مسبوق به زمان است و حدوث زمان مستلزم تقدم زمان بر زمان است.
🔺 اگر زمان که کمّ متصل است، ازلی است، باید معروض آن، یعنی حرکت نیز ازلی باشد. در نظر مشائیان، حرکت ازلی، حرکت دوری فلک است. بنابراین، زمان کمّ متصل عارض بر حرکت دوری ازلی فلک است.
📚 منبع: کتاب حکمت مشاء ص 181_189
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آشنایی_با_عرفان_اسلامی
💠 #استاد_امینی_نژاد
1️⃣ معرفی محتوای کتاب
https://eitaa.com/fvtt_ir/2466
2️⃣ معنای لغوی تصوف
https://eitaa.com/fvtt_ir/2492
3️⃣ معنای اصطلاحی تصوف
https://eitaa.com/fvtt_ir/2541
4️⃣ معنای اصطلاحی عرفان
https://eitaa.com/fvtt_ir/2582
5️⃣ عرفان عملی و نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/2603
6️⃣ عرفان عملی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2628
7️⃣ عرفان نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/2655
8️⃣ محورهای اساسی در عرفان نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/2688
9️⃣ امکان دستیابی به معارف شهودی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2704
🔟 هماهنگی عرفان با عقل و دین
https://eitaa.com/fvtt_ir/2718
1️⃣1️⃣ تأثیرات عرفان عملی و نظری بر یکدیگر
https://eitaa.com/fvtt_ir/2755
2️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفان اسلامی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2813
3️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2820
4️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2834
5️⃣1️⃣ هویت اسلامیِ عرفانِ اسلامی (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2855
6️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2874
7️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2892
8️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2908
9️⃣1️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2935
0️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2955
1️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2987
2️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3033
3️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۸)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3081
4️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۹)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3095
5️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۰)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3119
6️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3137
7️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3156
8️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3169
9️⃣2️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی (۱۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3178
0️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3186
1️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3193
2️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3201
3️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۸)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3209
4️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۱۹)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3218
5️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۲۰)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3229
6️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۲۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3239
7️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۲۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3251
8️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۲۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3267
9️⃣3️⃣ادوار پنجگانه عرفان اسلامی(۲۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3274
0️⃣4️⃣عرفان نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/3287
1️⃣4️⃣خداشناسی عرفانی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3302
2️⃣4️⃣وحدت وجود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3321
⏳ ادامه دارد ...
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آشنایی_با_عرفان_اسلامی
💠 #استاد_امینی_نژاد
💢بخش 2️⃣4️⃣
🌐 عرفان نظری
🔘 خداشناسی عرفانی (وحدت وجود)
🔘 انواع تحقق وجود
🔺 وقتی در تحقق یافتن و وجود داشتن چیزها دقت می کنیم، می بینیم دارای سه گونۀ مختلف می باشند
🔺 الف) وجود انسان متحقق و موجود است؛
🔺 ب) ماهیت انسان متحقق و موجود است؛
🔺 ج) خدا موجود و متحقق است.
🔺 در مثال اول، آنچه باعث می شود وجود انسان تحقق خارجی بیابد و به وجود و تحقق متصف شود، علت اوست. در اصطلاح فیلسوفان این نوع تحقق را، تحقق با «حیثیت تعلیلیه» علت یا با «واسطه در ثبوتِ» علت می گویند.
🔺 در مثال دوم: آنچه باعث می شود ماهیت و چگونگی انسان، در خارج متحقق و موجود باشد، وجود همان انسان است؛ یعنی چون این ماهیت، ماهیت آن وجود است و آن وجود به طور حقیقی موجود است، پس این ماهیت نیز موجود خواهد بود.
🔺 دراصطلاح فلاسفه این نوع تحق را تحقق با «حیثیت تقییدیه» و یا «واسطه در عروض» می گویند. مثال دیگرِ گونۀ دوم از تحقق و وجود، صفات وجود همچون وحدت، فعلیت و امثال آن می باشد. این صفات نیز به حیثیت تقییدیۀ وجود موجود می باشند.
🔺 در گزارۀ سوم، خداوند در خارج موجود و متحقق است، بدون آنکه به علت یا قید نیازی داشته باشد؛ یعنی نه به «حیثیت تعلیلیه» محتاج است و نه به «حیثیت تقییدیه» و این نوع از تحقق را تحقق با «حیثیت اطلاقیه» می گویند.
🔘 تشکیک خاصی صدرایی
🔺 در دیدگاه صدرا همۀ واقعیت، از یک وجود تشکیکی تشکیل شده است که از نقطۀ اوج و مرتبۀ بی نهایت شروع شده و به تدریج ضعیف می شود و آن قدر این تنزل ادامه می یابد تا به ضعیف ترین مرحلۀ وجود که پس از آن عدم محض است، می رسد.
🔺 در این دستگاه هرچند در نقطۀ اوج، وجود صرف است و به خاطر بی نهایت بودنش از ماهیت خبری نیست، اما در تمام مراتب دیگر وجود، به خاطر محدودیت آن، ماهیت ها نیز معنا می یابند.
🔺 در این سامانۀ هستی شناسانه، هرسه نوع تحقق که در مقدمۀ پیش گفته شد، قابل شمارش است. مرتبۀ اوجِ هستی که حق تعالی است، بدون نیاز به علت و قیدی متحقق و موجود است. تمام مراتب وجود تا ضعیف ترین آن با حیثیت تعلیلیه تحقق دارند و در سه موضع تحقق با حیثیت تقییدیه وجود دارد: یکی صفات واجب تعالی است و دیگری صفات وجود و سوم ماهیاتی است که در هر مرتبه از وجود پدیدارند.
📚 منبع: کتاب آشنایی با مجموعه عرفان اسلامی ص 245_249
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ معرفی فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2526
2️⃣ دسته بندی مباحث فلسفۀ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/2572
3️⃣ معیار بداهت تصوری در باب مفاهیم بدیهی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2600
4️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2622
5️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2644
6️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2735
7️⃣ معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2858
8️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2878
9️⃣معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2895
🔟معیار بداهت مفاهیم از دیدگاه فیلسوفان مسلمان (۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2912
1️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2942
2️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2961
3️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2990
4️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3041
5️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3056
6️⃣1️⃣مولفههای معرفت یقینی (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3083
7️⃣1️⃣شهورعقلی به مثابه پایهٔ فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3098
8️⃣1️⃣عقل به مثابه پایه فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3124
9️⃣1️⃣حجیت ذاتی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3141
0️⃣2️⃣شهود قابل استفاده در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3158
1️⃣2️⃣درهم تنیدگی شهود و عقل
https://eitaa.com/fvtt_ir/3171
2️⃣2️⃣انواع کنشهای عقل نظری
https://eitaa.com/fvtt_ir/3180
3️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3188
4️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3195
5️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3203
6️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3211
7️⃣2️⃣کنشهای عقلی تحققبخش علم یقینی(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3220
8️⃣2️⃣کنش های عقلی زمینه ساز علم یقینی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3231
9️⃣2️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3243
0️⃣3️⃣نوع برهان استفاده شده در فلسفه(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3253
1️⃣3️⃣دیدگاه علامه در خصوص حضور برهان لمی در فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3266
2️⃣3️⃣منظور از ملازمات عامه در دیدگاه علامه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3278
3️⃣3️⃣روش اشراقی به مثابه روش خاص حکمت متعالیه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3290
4️⃣3️⃣روش اشراقی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3307
5️⃣3️⃣روش اشراقی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3314
6️⃣3️⃣فواید شهود قلبی برای فلسفه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3323
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #فلسفهی_فلسفهی_اسلامی
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش 6️⃣3️⃣
🌐 فواید شهود قلبی برای فلسفه
🔺 اینکه ملاصدرا گفته است علوم تألهی را در حکمت بحثی مندمج کردم یا برهان کشفی می آورم، به چه معناست؛ و او چه کارهایی برای رسیدن به این مطلب انجام داده است.
🔺 در اینجا چهار فایدۀ شهود قلبی را برای فلسفه برمی شماریم.
1️⃣ ارائه تصویر صحیح
🔺 یکی از مهم ترین کاربرد های شهود قلبی برای فلسفه این است که تصویر صحیحی از مسئله را برای عقل می سازد. واضح شدن صورت مسئله در فلسفه بسیار با اهمیت است و معمولاً می گویند تصویر صحیح قضیه مهم تر از تصدیق آن است.
🔺 دو نوع فهم دربارۀ مسئلۀ فلسفی وجود دارد: فهم پیش از استدلال و فهم پس از استدلال. گاه در بحث های فلسفی، چنان که شایسته است به فهمِ مقدّم بر استدلال توجه نمی شود.
🔺 نمونه ای از تأثیر فهم مقدّم بر استدلال، در مسئلۀ حرکت جوهری نمایان است. ابن سینا حرکت در جوهر را انکار کرده است. از نگاه او، در حرکت امر ثابتی باید در کار باشد تا در ضمن حرکت، احوالش تغییر کند.
🔺 اساساً تصویری که او از حرکت دارد، حرکت در اعراض است. بنابراین می بینیم که مشکل ابن سینا در تصویر مسئلۀ حرکت است. او تصویر دقیقی از حرکت ندارد. مشکل کار بوعلی در بحث مُثُل نیز همین است.
🔺 نمونه دیگر، اتحاد عاقل و معقول است. لازمۀ استدلال ملاصدرا بر اثبات این مسئله معنایی ویژه از اتحاد است. بحث ما دربارۀ فهم مقدّم بر استدلال است. اگر این فهم، دقیق باشد، مسئله به سرعت اثبات می شود. یکی از کارکردهای شهود قلبی برای فلسفه، ارائه فهم دقیق و نیکو تصویری صحیح از مسائل، پیش از پرداختن به استدلال است. شهود، فهم صحیحی برای عقل فراهم می آورد و درنتیجه استدلال آوردن بر مسئله نیز آسان می شود. اگر فهمِ مقدّم بر استدلال به درستی شکل نگیرد، طبیعی است که استدلال و نثبیت درست و دقیقی را نیز نمی توان فراهم آورد.
🔺 یکی از کارهایی که ملاصدرا معمولاً انجام می دهد، عرضۀ تصویر درست از مسئله است که به برکت شهودْ بدان دست یافته است، و از همین روست که به خوبی از عهدۀ تثبیت مسئله نیز برمی آید. برای نمونه می توان به موارد زیر اشاره کرد.
🔺 بحث تشکیک خاصی، مسئلۀ اتحاد عقل و عاقل و معقول، تصویر صحیح حرکت جوهری، نمونۀ دیگر: ملاصدرا کینونتِ پیشین نفوس در عقول را به گونۀ اندماجی بودن همۀ نفوس در عقول تصویر می کند، مسئلۀ وجود فقری، وحدت حقه و مسئلۀ مُثُل.
2️⃣ یافتن حد وسط برهان
🔺 یافتن حد وسط بسیار اهمیت دارد؛ زیرا باعث حرکت پیش رونده است. گاه در شهود، نه فقط صورت مسئله روشن می گردد، بلکه لمّ مسئله نیز یافت می شود؛ حال گاه به شکل صریح و گاه به شکل مطوی.
🔺 گاه خودِ لمّ مسئله شهود می شود و گاه نیز چیزی دیده می شود که اگر خوب توضیح داده شود، دلیل و برهان خواهد بود. دراین صورت می گوییم حد وسط مطوی است. گاه عارف افزون بر خود حقیقت، سرّ آن را نیز، که باعث شده است آن حقیقت پدید آید، می بیند. در این صورت دلیل و برهان بر مطلب نیز از شهود به دست می آید.
🔺 گاه حقیقتی که شهود شده است، لوازم مطوی یا لوازم بیّنی دارد که اگر پس از شهود دربارۀ آن حقیقت و لوازمش تأمل شود، حد وسط آن هم به دست می آید.
🔺 یکی از مهم ترین کارکردهای شهود برای عقل، پدیدار کردن حد وسط است. اینکه ملاصدرا می گوید کار او ارائه برهان های کشفی است، منظور این است که یا خودِ حد وسط را در شهود می یابد، و یا شهود لوازم بیّنی دارد که می توانند حد وسط برهان قرار گیرند.
📚 منبع: کتاب تأملاتی در فلسفهی فلسفهی اسلامی ص 234_243
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آموزش_حکمت_اشراق
💠 #استاد_یزدانپناه
1️⃣ توضیحی در مورد فلسفه اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2508
2️⃣ کلیاتی در باب حکمت اشراقی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2553
3️⃣ چالش در فلسفۀ اسلامی مشایی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2591
4️⃣ سیر دگرگونی فلسفه در اندیشه مسلمانان
https://eitaa.com/fvtt_ir/2635
5️⃣ زندگی علمی و سلوکی سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2667
6️⃣ جوهره حکمت اشراق / سه جهت تحول در حکمت اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2694
7️⃣ عدم تعارض عقل و شهود (بحث و ذوق)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2710
8️⃣ تبیین جایگاه منطقی شهود
https://eitaa.com/fvtt_ir/2728
9️⃣ تأثیر روش شهودی در اندیشۀ فلسفی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2761
🔟 منابع حکمت اشراق (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2817
1️⃣1️⃣ منابع حکمت اشراق (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2830
2️⃣1️⃣نامهای بهکار رفته برای فلسفه سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2845
3️⃣1️⃣حیات حکمت اشراقی پس از سهروردی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2866
4️⃣1️⃣کتابشناسی توصیفی آثار اشراقی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2883
5️⃣1️⃣آثار اشراقی پس از شیخ اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2899
6️⃣1️⃣متافیزیک نوری حکمت اشراق
https://eitaa.com/fvtt_ir/2927
7️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2947
8️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2976
9️⃣1️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3015
0️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3049
1️⃣2️⃣مقدمات متافیزیک نوری حکمت اشراق(۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3072
2️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3088
3️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3108
4️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3126
5️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3150
6️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3162
7️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3174
8️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3182
9️⃣2️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۸)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3197
0️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۹)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3205
1️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۰)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3214
2️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3223
3️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3233
4️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3245
5️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3262
6️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3283
7️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3296
8️⃣3️⃣مراتب هستی در متافیزیک نوری(۱۷)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3309
9️⃣3️⃣معاد در حکمت اشراق(۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3316
0️⃣4️⃣معاد در حکمت اشراق(۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3325
⏳ ادامه دارد ...
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #آموزش_حکمت_اشراق
💠 #استاد_یزدانپناه
💢بخش 0️⃣4️⃣
🌐 معاد در حکمت اشراق
2️⃣ تناسخ
🔘 اختلاف نگاه شیخ اشراق با تناسخی های معتقد به معاد
🔺 ادلّۀ آنها را ناکافی می داند؛ برخلاف معتقدان به تناسخ تنها کاملان را رها از تناسخ ندانسته، متوسطان از اهل کمال را نیز از حکم تناسخ خارج می شمارد برخلاف نگاه اهل تناسخ معتقد است شقاوتمندان پس از دورۀ تناسخ به صورت های ظلمانی عالم مثال منتقل می شوند.
🔘 تحلیل صدرا در مورد تناسخ
🔘1) نفی تناسخ مادی
🔺 صدرالمتألهین با تکیه بر پیشرفت هایی که شیخ اشراق با کشف عالم مثال در زمینه مسائل معاد داشته است و به پیروی از عارفان اسلامی،تناسخ مادی را به صورتی که از ظاهر کلمات تناسخ باوران بر می آید، محال میداند.
🔘 2) اثبات تناسخ برزخی و مثالی
🔺 اما نوع دیگری از تناسخ را که تناسخ برزخی و مثالی است مطرح می سازد. به باور ملاصدرا، نه تنها مدعای شریعت همین است، بلکه نظر قدما نیز همین بوده است، ولی متأخران آن را تحریف کرده و درباره آن بدفهمی روا داشته اند.
🔺 تناسخ ملکوتیِ مثالی آن است که انسان پس از مرگ، در عالم مثال و برزخ براساس ملکات حاصل آمده در این دنیا به صورت ها و بدن های متناسب محشور می شود؛ چنین معنایی به روشنی از روایات معصومان(ع) نیز قابل استفاده است.
🔺 صدرالمتألهین می گوید: حکمای گذشته، غالباً اهل کشف و مکاشفه بوده اند و با چشم برزخی و مثالی مفارقت ارواح از ابدان جسمانی و سپس درآمدن در ابدان حیواناتِ مناسب را مشاهده می کردند. این مشاهدات گاه آنچنان شفاف و آشکار بوده اند که امر بر خود آنان نیز مشتبه می شده وگمان می کردند مسئله در عالم دنیا اتفاق افتاده است.
🔺 و گاه که برخود آنان آشکار بود، مخاطبان ایشان درک درستی از کلمات و گزارش های آنها نداشته و گمان می کردند مرادشان تناسخ در ابدان مادی دنیوی است و گاهی نیز بدفهمی تأخران این خلط و اشتباه را پدید آورده است.
3️⃣ معاد در نگاه شیخ اشراق
🔘سه گروه انسان در جهان واپسین از دیدگاه شیخ اشراق
🔺 دسته اول، نفوس طاهر و پاکی هستند که در علم و عمل قوی و کامل اند. ایشان به دلیل آنکه اسیر تعلقات دنیوی نیستند، شور و اشتیاق آنها به عوالم قدس و نور بسیار شدید است. هرچه زهد و وارستگی در این نفوس بیشتر و اشتیاق به عالم نور شدیدتر باشد، پس از مرگ مرتبه ای عالی تر در عالم انوار و در حضرت قرب نورالانوار خواهند داشت. شیخ اشراق معتقد است با ملحق شدن نفوس کاملان به عالم نور، تعداد انوار قاهره و عقول و مفارقات افزایش می یابد و این افزایش همواره روبه فزونی است.
🔺 دسته دوم سعادتمندانی هستند که به پایه مقربان نمی رسند. اینان اهل علم و عمل و تقوا و ایمان هستند، ولی تعلقات مادی را به کلی از خود جدا نساخته اند. از همین رو، پس از مرگ و پس از مفارقت از بدن به عالم نور رهسپار نمی شوند، بلکه عالم مثال مسکن و مأوای ایشان خواهد بود. شیخ اشراق معتقد است متوسطان از اهل سعادت برای همیشه در عالم مثال باقی خواهند ماند.
🔺 دسته سوم از اهل آخرت شقاوت مندان یا "اهل شِمال" هستند. از نگاه شیخ اشراق، اینان در عالم مثال معذب اند. جایگاه نهائی این گروه صورت های ظلمانی و کبود و تاریک و وحشت آور در عالم مثال است.
📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 138_142
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #حکمت_مشاء
💠 #استاد_کردفیروزجائی
1️⃣ اهمیت حکمت مشاء
https://eitaa.com/fvtt_ir/2517
2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی
https://eitaa.com/fvtt_ir/2561
3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2594
4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2616
5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2638
6️⃣ علوم و اقسام آن (1)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2677
7️⃣ علوم و اقسام آن (2)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2715
8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2848
9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2869
🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2886
1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2902
2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2930
3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶)
https://eitaa.com/fvtt_ir/2950
4️⃣1️⃣هستیشناسی در فلسفه مشاء
https://eitaa.com/fvtt_ir/2982
5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3026
6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3053
7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3078
8️⃣1️⃣ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3093
9️⃣1️⃣اصالت وجود
https://eitaa.com/fvtt_ir/3113
0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3133
1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3154
2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3164
3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3176
4️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۱)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3184
5️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۲)
https://eitaa.com/fvtt_ir/3191
6️⃣2️⃣ملاکهای فصلیت فصل
https://eitaa.com/fvtt_ir/3199
7️⃣2️⃣جوهر و عرض
https://eitaa.com/fvtt_ir/3207
8️⃣2️⃣ماهیت و حقیقت جسم
https://eitaa.com/fvtt_ir/3216
9️⃣2️⃣برهان بر وجود هیولی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3227
0️⃣3️⃣صورت جسمیه و احکام آن
https://eitaa.com/fvtt_ir/3237
1️⃣3️⃣نسبت ماده و صورت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3248
2️⃣3️⃣عرض و مقولات عرضی
https://eitaa.com/fvtt_ir/3264
3️⃣3️⃣حرکت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3272
4️⃣3️⃣حرکت قطعیه و حرکت توسطیه
https://eitaa.com/fvtt_ir/3285
5️⃣3️⃣لوازم حرکت
https://eitaa.com/fvtt_ir/3300
6️⃣3️⃣مقولات حرکت پذیر و نفی حرکت جوهری
https://eitaa.com/fvtt_ir/3311
7️⃣3️⃣زمان
https://eitaa.com/fvtt_ir/3319
8️⃣3️⃣مواد ثلاث
https://eitaa.com/fvtt_ir/3327
⏳ ادامه دارد ...
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 #حکمت_مشاء
💠 #استاد_کردفیروزجائی
💢بخش 8️⃣3️⃣
🌐 مواد ثلاث (واجب، ممکن و ممتنع)
🔺 مواد ثلاث، یعنی وجوب، امکان و امتناع، هم در منطق مطرح می شوند، هم در مابعدالطبیعه و الهیات در منطق؛ نسبت نفسُ الامری میان موضوع و محمول به یکی از سه نحو است: 1. نسبتی است که حتما باید برقرار باشد. چنین نسبتی ضروری خوانده می شود. 2. یا نسبتی است که وجود دارد، ولی قابل انفکاک است؛ به چنین نسبتی در قضیه، ممکن گفته می شود. 3. و یا نسبت موضوع و محمول در قضیۀ مفروض متحقق ناشدنی است و نه تنها هرگز برقرار نمی شود، بلکه برقرار ناشدنی است. به چنین نسبتی، ممتنع گفته می شود. بنابراین، امکان، امتناع و وجوب، اوصاف نسبت های قضایا هستند. اگر این اوصاف در لفظ ظاهر گردد، مانند «انسان حیوان است بالضروره» یا «انسان عالم است»، «جهت» نامیده می شود.
🔺 در مابعدالطبیعه که از موجود بما هو موجود سخن گفته می شود، لازم است از واجب الوجود و ممکن الوجود نیز سخن گفته شود؛ چراکه موجود بما هو موجود، یا واجب است یا ممکن. تقسیم موجود به واجب و ممکن و بررسی احکام آن ها برای نخستین بار در تاریخ فلسفه در فلسفۀ اسلامی مطرح شده است و پیش از شکل گیری فلسفه اسلامی اگر از واجب و ممکن سخن گفته می شده، به عنوان بحثی منطقی و ماده یا جهت قضیه مورد نظر بودند.
🔘 بداهت و تعریف ناپذیری مواد ثلاث
🔺 واجب الوجود، ممکن الوجود و ممتنع الوجود، مفاهیم بدیهی و بی نیاز از تعریف اند. تعریف هریک از این اصطلاحات به دور می انجامد؛ زیرا در تعریف هر یک از آنها مستقیم یا غیر مستقیم یکی از دو اصطلاح دیگر یا هر دو اخذ می شود.
🔺 از میان این سه مفهوم، مفهوم واجب روشن تر است و می توان از آن در تعریف آن دو مفهوم دیگر استفاده کرد. چراکه واجب بر تأکد و وثاقت وجود دلالت می کند و وجود شناخته شده تر از عدم است؛ چراکه وجود به تنهایی شناخته می شود، ولی عدم با وجود شناخته می شود. مفاهیم ممتنع و ممکن، مفاهیم سلبی اند؛ به همین دلیل، اگر بنا بر تعریف کردن این مفاهیم باشد، لازم است مفهوم واجب بدیهی فرض شود و دو مفهوم دیگر به وسیله مفهوم واجب تعریف شوند. دراین صورت، مشکل دور نیز برطرف می شود.
🔘 تقسیم موجودات به واجب و ممکن
🔺 هر موجودی که ملاحظه شود و به وجود آن توجه گردد و از هر چیز دیگری غیر از خود آن موجود چشم پوشی شود، خارج از دو فرض نیست: یا به گونه ای است که خود به تنهایی نه اقتضای وجود دارد و نه اقتضای عدم، ویا به گونه ای است که خود به تنهایی اقتضای وجود دارد. (اما این فرض که چیزی موجود باشد و در عین حال اقتضای عدم داشته باشد، فرضی محال و از این رو منتفی است).
🔺 ممکن الوجود آن موجودی است که وقتی ذاتش به تنهایی با وجود و عدم مقایسه می گردد نسبتی یکسان با آن دو دارد و ذات شیء با قطع نظر از غیر در خصوص وجود و عدم بی طرف است، ولی واجب الوجود آن است که ذات شیء مقتضی وجود است و بی آنکه غیر دخالتی داشته باشد، ملازم با وجود بوده، عدم بر او محال است.
📚 منبع: کتاب حکمت مشاء ص 191_193
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac