هدایت شده از دکتر علی سعیدی
🔅 جمع میان حکومت و شریعت
#قطبالدین_شیرازی، قرن هفتم هجری
بدان که شیطان را در این باب وسوسه بسیار باشد از آن جمله که گوید که شاید که از جهت مصلحتِ مُلک مخالفت شرع بباید کرد بل که گوید که جمع، خود ممکن نیست!
و دفاع این وسوسه آن است که مُلک سلیمان عظیمتر از ملک جمله ملوک جهان بود مع هذا هیچ کاری به غیر از شرعگزاردن او را ممکن نبودی زیرا که سلوک غیر طریق شرع منافی منصب نبوت باشد. پس معلوم شد که جمع [بین حکومت و شریعت] ممکن است بلکه واجب.
--------------------------------------------------
میگویم آنچه ما از #اقتصاد_اسلامی مراد میکنیم همانا جمع حکومت و شریعت است و ظاهر است که حکمرانی بر خلاف شرع و مبتنی بر ربا(۱) و قمار(۲) و فریب(۳) و اکل مال بباطل(۴) و تطفیف(۵) و غیر ذلک باعث نابودی حرث(۶) و نسل(۷) و گسترش ظلم(۸) است بدانگونه که در عصر و زمان ما به سبب غلبۀ افکار اهل کفر(۹) و فسق(۱۰) و عصیان(۱۱) دامنگیر بلاد اسلامی گشته و جامعه مسلمین را چه از لحاظ رسوخ این افکار اباطیل(۱۲) و چه از لحاظ عمل بدان توصیات خلاف شرع و عقل(۱۳) دچار بلایای عظما کرده است و امر مسلمین بسامان نگردد مگر با بازگشت به احکام دین و اقامۀ حدود و اتباع ولی امر تماماً و کمالاً
◀️ پینوشت:
۱. #بانکداری_ربوی
۲. #بورس
۳. #تبلیغات_بازرگانی
۴. #بیمه
۵. #تولید_انبوه
۶. #محیط_زیست
۷. #خانواده
۸. #شکاف_طبقاتی
۹. #صهیونیسم
۱۰. #لیبرالیسم
۱۱. #مدرنیته
۱۲. #علم_اقتصاد
۱۳. #صندوق_بینالمللی_پول و #بانک_جهانی و #فائو و #یونیسف و #سازمان_تجارت_جهانی و #سازمان_بهداشت_جهانی و #سازمان_ملل_متحد و #فیفا و امثال ذلک
🆔 @DrSaeedi
نظر امام و رهبری در مورد #اقتصاد_اسلامی:
من یکوقت درباره ی ولایت فقیه با ایشان صحبت میکردم گفتم قبل ازانقلاب ما با بعضی از فضلا و دوستان بحث داشتیم؛ بعضی ها می گفتند اسلام شیوه خاصّی در باب اقتصاد ندارد هر شیوه ای که بتواند آرمان های اسلامی مثلًا عدالت را تأمین کند اسلامی است؛ ولی عقیده ما این بود که نه اسلام خطوطی معیّن کرده و شیوه ای بنا نهاده و چارچوبی برای اقتصاد اسلامی درست کرده و این چارچوب باید تبعیّت شود. ایشان گفتند: بله، این درست است. من نمی خواهم به این قضیه استناد کنم که این حرف درست است؛ می خواهم استناد کنم که نظر امام این بود؛ یعنی ایشان به کمتر از این اصلًا قانع نمی شدند.
۱۳۷۸/۱۱/۴
♨️ اقْتِصادِفَرهَنگی: 🇮🇷
💠 @h_abasifar
هدایت شده از انجمن علمی اقتصاد اسلامی دانشگاه قم
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💠 پروفسور درخشان
ما نمیتوانیم در رفتار اقتصادی خودمان از احکام الهی تبعیت کنیم اما مقلد اقتصاد کینز و فریدمن و ساموئلسون باشیم ...
#اقتصاد_اسلامی
#سبک_زندگی
📚انجمن علمی اقتصاد اسلامی دانشگاه قم
🆔@eghtesad_eslaami
هدایت شده از دکتر علی سعیدی
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥 ماهیت #حکومت_اسلامی و #اقتصاد_اسلامی
👆این ویدئو را حتماً ببینید تا خیلی فشرده و نقطهزن با مبانی حکومت اسلامی و اقتصاد اسلامی آشنا شوید.
🔸بعضی وقتها تکرار بدون خلاقیت و بدون ملاحظه مخاطب منجر میشود ارزشهای اصیل الهی به کلیشههایی بیروح و بیاثر تبدیل شوند حال آنکه تدقیق و تأمل در معنای این ارزشها روشنگر مسیر آینده است. یکی از مصادیق این ارزشها حکومت اسلامی است که متاسفانه بعضاً میبینم مسئولان و نخبگان و خواص جامعه طوری نظریه حکمرانی میدهند که انگار نه انگار دارند درباره حکومت اسلامی و در چارچوب آن حرف میزنند و جالبتر آنکه برخی هنوز در اصل اینکه اسلام حکومت دارد یا نه خود را به نادانی میزنند و واقعیت تحققیافته جلوی چشمشان را نمیبیند!
🔸حکومت اسلامی بدنبال ترویج ارزشها و احکام الهی است و به تعبیر امام خمینی رحمت الله علیه اسلام همان حکومت است با جمیع شئون آن و احکام، قوانین اسلام هستند برای اجرای عدالت. یکی از شئون حکومت اقتصاد است و #اقتصاد_اسلامی به دنبال پیادهسازی احکام و ارزشهای اقتصادی اسلام در جامعه است. مسأله واضح است و کسی که هنوز در اصل حکومت اسلامی و اقتصاد اسلامی تردید دارد باید در اصل مسلمانی خود تردید کند چرا که اگر حکومت و اقتصاد، اسلامی نباشد پس یعنی باید «غیر اسلامی» باشد و چطور میشود مسلمانی به حکومت و اقتصاد غیراسلامی تن دهد؟!
🆔 @DrSaeedi
اگر چیزی را به اسلام منسوب میکنیم باید یا استنادمان قرآن باشد یا روایات معصومین علیهم السلام یا عقلی که تحت ولایت کلی وحی باشد
در این صورت یا باید اسلام شناس باشیم
یا به اسلام شناس رجوع کنیم
در دوران غیبت ولی فقیه حکمش همان حکم اسلام است
#اقتصاد_اسلامی
♨️ اقْتِصادِفَرهَنگی: 🇮🇷
💠 @h_abasifar
هدایت شده از دکتر علی سعیدی
🔴 ستاد همکاری حوزه علمیه و وزارت امور اقتصادی و دارایی با همکاری نهادهای حوزوی و دانشگاهی برگزار میکند.
❄️ مدرسه زمستانه سیاستگذاری اقتصاد اسلامی: *ویژه طلاب*
📚 محورهای عمومی:
• آشنایی با روش گزارش نویسی (گزارش سیاستی، گزارش پژوهشی)
• آشنایی با روشهای جستجوی آماری
📚 محورهای تخصصی:
» بررسی چالشهای فقهی و اجرایی در:
• بانکداری و سیاستگذاری پولی و ارزی
• گمرک و تجارت خارجی • بیمه • بازار سرمایه • خصوصی سازی • مالیات
⏳ زمان برگزاری: ۲۴ بهمن الی۳ اسفند ماه
📍محل برگزاری: قم - موسسه عالی فقه و علوم اسلامی
⏳ مهلت ثبتنام: ۸ الی ۱۲ بهمن
🌐 ثبت نام در وبگاه www.sahwa.ir
🔸 پیوند مستقیم: ««« ثبتنام »»»
🟢 کانال ایتا
❇️https://eitaa.com/sahwa1
#اقتصاد_اسلامی
#مدرسه_زمستانه
#سیاستگذاری_اقتصاد_اسلامی
هدایت شده از دکتر علی سعیدی
✍ فریب بزرگ:
انگارۀ #علم_اقتصاد_محض و انکار #اقتصاد_اسلامی
🔸 پیدایش و تطور اقتصاد اسلامی از ابتدا درگیر با انگارۀ «علم» بودن اقتصاد بوده است. به محض مطرحشدن ایدۀ اقتصاد اسلامی، اولین انتقادی که به آن شده این بوده است که مگر «علم» هم اسلامی و غیراسلامی دارد؟ و مخالفان برای اثبات بیمعنابودن اقتصاد اسلامی، پا را فراتر میگذارند و با طرح مغالطۀ «مگر علم فیزیک اسلامی و غیر اسلامی داریم که شما حرف از اقتصاد اسلامی میزنید؟» اساساً منکر وجود چیزی به نام اقتصاد اسلامی میشوند.
🔸برخی از منتقدان اقتصاد اسلامی، اعم از حوزویان و دانشگاهیان، بر این باورند که علم اقتصاد یعنی «اقتصاد اثباتی» که بهدنبال شناخت واقع است و شناخت واقع هم ربطی به هنجارها و ارزشها ندارد و ازاینجهت، ما چیزی به نام اقتصاد اسلامی نداریم.
🔸 جالب است اولین کسی که قائل به چنین تصوری از علم اقتصاد شده است، اقتصاددان فرانسوی به نام لئون والراس (۱۸۳۴-۱۹۱۰) بوده که برای فرار از انتقادات سوسیالیستها به نظام سرمایهداری، تلاش کرده شاخهای از اقتصادسیاسی را به عنوان نظریه ارزش جدا کند که لیبرالیستی و غیرلیبرالیستی نداشته باشد اما جالب است که این حوزه، به بیان خود والراس ربطی به «کشف واقع بما هو واقع» دارد بلکه «نظریۀ اقتصاد محض باید مفاهیم نوعی ایدئال را انتزاع و تعریف کند تا استدلالهای این علم براساس این مفاهیم شکل بگیرد. پس از تکمیل این زنجیرۀ استدلال براساس این مفاهیم انتزاعی، نظریات اقتصادی به واقعیت باز میگردند اما نه برای تأیید نتایج خود بلکه برای بهکاربردن آن نتایج در واقعیت (Walras, 1874, 71).»
🔸 میلتون فریدمن آمریکایی هم در مقالۀ «روششناسی علم اقتصاد» (۱۹۵۳) تصریح میکند که هیچ لزومی ندارد که فروض یک نظریۀ اقتصادی مطابق با واقع باشد بلکه آنچه در نظریۀ اقتصادی اهمیت دارد، قدرت توصیف و پیشبینی واقعیت توسط نظریه است.
🔸 کسی که اندک مطالعهای در رشتۀ اقتصاد داشته باشد میداند که علم اقتصاد در مقام نظریات خود، ارتباطی با واقعیت ندارد. اکثر دانشجویان و فارغالتحصیلان اقتصاد از انتزاعیبودن و غیرواقعیبودن این دانش شکایت دارند.
🔸 بنابراین این انگاره که «علم اقتصاد بهدنبال شناخت واقع بما هو واقع» است انگارهای است که حتی در میان بزرگان اقتصاد غرب هم طرفدار ندارد. اگر این انگاره از علم را بپذیریم، هیچ نظریه و گزارۀ اقتصادی را نمیتوان علمی دانست چه نظریۀ قیمتهای نسبی مارشال را و چه نظریۀ پولی فریدمن و چه نظریۀ عمومی کینز و چه نظریۀ تعادل عمومی والراس را؛ چرا که تمامی این نظریات با اتکا بر فروضی غیرواقعی، صرفاً بهدنبال تغییر واقعیتها هستند و هر کدام از آنها از منظر خود و فروض خود به واقعیت نگاه میکند و نهایتاً «توصیه»هایی برای تغییر واقعیت ارائه میدهد.
🔸 این را هم اضافه کنم که هدف اصلی این نظریهپردازان، حل مشکلات و چالشهای امپراتوری بریتانیا و بعدتر، ایالات متحده بوده است نه تولید علم و نظریات جهانشمولی که کاشف از واقعیتها و قوانین اقتصادی حاکم بر زندگی بشر باشد!
🔸 اما انگارۀ دیگر که منجر به نفی یا محدودکردن اقتصاد اسلامی میشود این است که تصور میکنند وقتی از اقتصاد اسلامی سخن میگوییم باید همتراز و معادل نظریات اقتصاد نئوکلاسیک، مباحثی را از کتاب و سنت یا متون فقهی یا حکمی علمای اسلامی ارائه کنیم! مثلاً آیهای از قرآن دربارۀ قیمتهای نسبی یا روایتی از معصومین علیهمالسلام دربارۀ حداقل دستمزد یا نرخ سود یا دربارۀ خلق پول و نظام بانکی بیاوریم! نگاهی که حتی اخباریهای افراطی هم ندارند چه رسد به نگاه رایج در میان متفکران اسلامی. در حالی که اقتصاد اسلامی به مثابۀ شاخهای از علوم اسلامی، منظومهای از نظریات اقتصادی است که با اتکا به قرآن و سنت، برای تنظیم امور مسلمین کشف و تبیین شده است.
🔸 درنهایت اینگونه جمعبندی میکنم که اگر علم را بهمعنای کشف واقع بما هو واقع در نظر بگیریم، هیچکدام از نظریات اقتصادی چه لیبرالیستی و چه سوسیالیستی و چه غیر آنها، نمیتواند ادعای علمیبودن داشته باشد چرا که همۀ اندیشههای سکولار غربی و شرقی، مبتنیبر نظریاتی هستند که برگرفته از باورها و تعلقات و حدس و گمانهای نظریهپردازان، واقعیت را «آنگونه که میبینند» و نه آنگونه که هست، توصیف میکنند.
🔸 اگر بخواهم از این بالاتر روم باید بگویم تنها امکانی که برای شناخت واقع بما هو واقع وجود دارد، فراتررفتن از محدودۀ محسوسات و مشاهدات تجربی و متصلشدن به منبعی بالاتر از ماده است که اشراف کاملی بر واقعیتهای مادی این جهانی دارد و این امر جز ازطریق اتصال به وحی و در پارادایم #اقتصاد_اسلامی میسر نیست.
🆔 @DrSaeedi
+ شما به چه گزاره ای می گویید اسلامی؟
- گزاره ای که منتسب به خدا باشد. یا از طریق قرآن یا روایات
+ نظر شما راجع به ولایت فقیه چیست؟
- آنچه ولی فقیه حکم کند مثل حکم رسول الله است
+ اگر حکم اقتصادی صادر کند چه؟
- آن حکم می شود حکم اقتصادی اسلام
#اقتصاد_اسلامی به زبان ساده
♨️ اقْتِصادِفَرهَنگی: 🇮🇷
💠 @h_abasifar
هدایت شده از مجموعه فرهنگی سرچشمه
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
📌چرا شبه جزیره عربستان در صدر اسلام دولت مرکزی نداشت!؟
🎙استاد قنبریان
#اقتصاد_اسلامی
🆔@sarcheshmeh_nour
هدایت شده از مجموعه فرهنگی سرچشمه
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
📌لیبرالیسم اقتصادی در شبه جزیره عربستان
قبل از اسلام!
🎙استاد قنبریان
#اقتصاد_اسلامی
#نشست_اندیشه_ای
🆔@sarcheshmeh_nour
هدایت شده از دکتر علی سعیدی
وَفِی السَّمَاءِ رِزْقُکُمْ وَمَا تُوعَدُونَ ﴿٢٢﴾ فَوَرَبِّ السَّمَاءِ وَالأرْضِ إِنَّهُ لَحَقٌّ مِثْلَ مَا أَنَّکُمْ تَنْطِقُونَ ﴿٢٣﴾
و روزی شما و آنچه وعدهداده شدهاید در آسمان است! سوگند به پروردگار آسمان و زمین که این مطلب حقّ است همانگونه که سخن میگویید!
سورۀ ذاریات، آیات ۲۲ و ۲۳
ا***ا
برای فهم اجتماعی این آیه به گزیدهای از مقدمۀ چاپ دوم کتاب ارزشمند اقتصادنا اثر شهید صدر رضوان الله علیه توجه کنید:
انسان اروپایی همواره به زمین مینگرد نه به آسمان؛ حتی مسیحیت نتوانسته است بر گرایش زمینی انسان اروپایی چیره شود بلکه او توانسته است خدای مسیحیت را از آسمان به زمین بیاورد و در موجودی زمینی به آن تجسم بخشد.
این نگاه بهسوی زمین انسان اروپایی را قادر ساخت که برای ماده، ثروت و مالکیت، ارزشهایی پدید آورد که با آن نگرش هماهنگ باشد. این ارزشها توانستهاند خود را در مکتبهای #لذتگرایی و #فایدهگرایی به نمایش بگذارند و بر تفکر فلسفی اخلاقی در اروپا سایه افکنند.
از سوی دیگر، انقطاع ارتباط حقیقی انسان اروپایی با خداوند متعال و نگاه او بهسوی زمین بهجای آسمان، باعث شد هرگونه اندیشۀ حقیقی دربارۀ سرپرستی والا از جانب بالا یا هر نوع محدودیت واجبشده بر او خارج از چارچوب ذاتش، از ذهن او زدوده شود. این امر او را از نظر روحی و فکری آماده کرد تا به حق خود نسبت به #آزادی ایمان بیاورد و مالامال از احساس استقلال و #فردگرایی شود.
بدین ترتیب، آزادی نقش اصلی در اقتصاد اروپایی پیدا کرد و فرایند توسعه توانست از احساس راسخ انسان اروپایی نسبت به آزادی، استقلال و فردگرایی برای موفقیت اقتصاد آزاد بهعنوان وسیلهای هماهنگ با تمایلات رسوخکرده در روح و اندیشۀ ملتهای اروپایی بهره ببرد.
نفس آزادی کلیدی بود که مفهوم #نزاع را برای انسان اروپایی باز کرد. آزادی برای هر انسان این حق را قائل شد که بدون هیچ محدودیتی حرکت کند مگر آنکه شخص دیگری در طرف مقابل باشد که او را محدود کند. بدین ترتیب، اندیشۀ نزاع در ذهن انسان اروپایی پدیدار شد و مانند سایر اندیشههای
اساسی که ماهیت تمدن مدرن غربی را شکل داده، خود را در عرصۀ فلسفه نشان داد.
این نزاع اثر بزرگی در جهتدهی اقتصاد مدرن اروپایی و فرایند توسعۀ همراه آن داشت چه آنجا که اقتصاد شکل فردی میگرفت و خود را در رقابت داغ و نامحدود بین بنگاهها و طرحهای شخصی سرمایهداری در پرتو اقتصاد آزاد نشان میداد و رشد میکرد و ثروت کلی را ازطریق درگیری و رقابت برای بقا افزایش میداد و چه آنجا که اقتصاد شکل طبقاتی میگرفت و خود را در تجمعات انقلابی نمایان میساخت که زمام تولید را در کشور به دست میگرفت و تمامی نیروها را به نفع توسعۀ اقتصادی به حرکت درمیآورد.
این اخلاقیات اقتصاد اروپایی متفاوت است با اخلاقیاتی که امت در درون جهان اسلام درنتیجۀ تاریخ دینی خود دارد. انسان شرقی که رسالتهای آسمانی او را پرورش داده و مدتی طولانی تحت تربیت اسلام قرار گرفته است، بالطبع پیش از نگریستن به زمین به آسمان مینگرد و پیش از آنکه از جهان مادی و عالم محسوس تأثیر بپذیرد، تحت تأثیر عالم غیب است.
شیفتگی عمیق انسان شرقی نسبت به عالم غیب پیش از جهان محسوس، خود را در سطح فکری مسلمانان در قالب رویکرد اندیشهای جهان اسلام بهسوی افقهای عقلی معرفت بشری و دوری از زمینههای مرتبط با واقعیتهای محسوس نمایان ساخت. این #غیبگرایی در طبع انسان مسلمان باعث محدودشدن نیروی فریبندگی ماده و قابلیت انگیزش آن نسبت به انسان مسلمان شده است.
این غیبگرایی، انسان جهان اسلام را از احساس آزادی شخصی و آزادی اخلاقی به سبک انسان اروپایی دور میسازد. احساس انسان مسلمان به محدودیت درونی بر مبنایی اخلاقی به نفع جامعهای که در آن زندگی میکند، باعث میشود بهجای اندیشۀ نزاع که بر فکر اروپاییهای مدرن حاکم است، انسجام و ارتباطی عمیق با جامعۀ خود پیدا کند.
اگر این اخلاقیات انسان جهان اسلام را بهعنوان حقیقتی تجسمیافته در وجود امت لحاظ کنیم، میتوان از آن در الگوی اقتصاد در جهان اسلام استفاده کرد و آن را در چارچوبی قرار داد که با آن اخلاقیات هماهنگ باشد و به نیروی محرک و انگیزاننده تبدیل شود.
اگر زمین در چارچوب آسمان قرار گیرد و کار با طبیعت، صفت واجب و مفهوم عبادت بگیرد، آنگاه همان نگاه غیبگرا در انسان مسلمان به نیرویی محرک و قدرتی برانگیزاننده بهسوی #مشارکت_حداکثری در ارتقای سطح اقتصادی تبدیل میشود.
در اینجا اهمیت #اقتصاد_اسلامی بهعنوان الگوی اقتصادی روشن میشود که قادر است از اخلاقیات انسان جهان اسلام استفاده کند و آن را به نیروی بزرگ محرک و سازنده در فرایند توسعه و عامل موفقیت برنامهریزی سالم برای حیات اقتصادی تبدیل کند. اگر #نظام_اسلامی را بپذیریم میتوانیم از این اخلاقیات استفاده کنیم و آن را در مبارزه با عقبماندگی به کار بگیریم، برعکس زمانی که الگوهای اقتصادی دیگری را انتخاب میکنیم که از نظر روحی و تاریخی با زمینۀ اخلاقی دیگری مرتبط است.
🆔 @DrSaeedi