eitaa logo
| اندکی اندیشه |
350 دنبال‌کننده
723 عکس
215 ویدیو
16 فایل
💠💠خُرده تاملات حسینعلی رحمتی در اخلاق فناوری اطلاعات، فلسفه اخلاق ، و برخی موضوعات دیگر. 📌سایت رسمی: www.harahmati.ir 📌آدرس در همه شبکه های اجتماعی: @harahmati 📌 ارتباط با بنده در ایتا: @harahmati2
مشاهده در ایتا
دانلود
❌کلیک ها آدم می‌کُشند؛ بدتر از گلوله همه ما همین انسان‌‌‌‌های معمولی هستیم؛ به شدت معمولی افرادی که من و شما درباره آنها در شبکه‌‌‌‌های اجتماعی عکس و فیلم و خبرِ دروغ، مشکوک، شایعه یا حتی خبر‌‌‌‌های واقعی منتشر می‌کنیم و حریم خصوصی شان را شخم می‌زنیم انسان هایی هستند که مثل خودمان از گوشت و پوست درست شده اند، رویین تن نیستند، ظرفیت روحی و روانی محدودی دارند و تحمل شان در برابر رفتار‌‌‌‌های غیراخلاقی ما بسیار کم است. از جایی به بعد دیگر نمی‌توانند تحمل کنند و ممکن است دست به هر کاری بزنند.
✅ فراخوان مقاله فصلنامه دین و رسانه @rasadin @harahmati
| اندکی اندیشه |
✅ فراخوان مقاله فصلنامه دین و رسانه @rasadin @harahmati
👆🏿خدا خیرشان دهد که به موضوع اخلاق هم در بحث رسانه توجه کرده اند.
💢 چت جی پی تی، و «نیروی واکنش سریعِ اخلاقی» ✍️حسینعلی رحمتی 👉🏾 https://eitaa.com/harahmati/431
💢 چت جی پی تی، و «نیروی واکنش سریعِ اخلاقی» ✍️حسینعلی رحمتی 🔻الف) «چت»ی جدید، اما نه مثل گذشته «چت جی پی تی» ChatGPT (Chat Generative Pre-trained Transformer) یک برنامه چت پایه مبتنی بر هوش مصنوعی است که توسط شرکت OpenAI در سال 2022 راه اندازی شده است (این شرکت البته قبلا برنامه های دیگری چون GPT3 هم داشته است). کار این چت آن است که براساس بانک داده های خود به درخواست ها و پرسش های مخاطبان در علوم مختلف و از شیر مرغ گرفته تا جان آدمیزاد، پاسخ می دهد. هرچند این چت در ابتدای کار خود است و هنوز تا رسیدن به مراحل پیشرفته (و طبیعتا قضاوت دقیق تر درباره آن) زمان باقی است ولی تا همین جا هم نمونه پاسخ هایی که از او گرفته شده تا اندازه زیادی معقول و البته جالب توجه است. درباره میزان توانایی این چت اظهار نظرهای فراوانی شده است که اگر بخشی از آنها را مبالغه آمیز و تا حدی برای بازارگرمی بدانیم، اما منصفانه آن است که بگوییم این چت می تواند عرصه ای نوین در فناوری های جدید و حتی در زندگی انسان ها را رقم بزند؛ از این جهت که به مروز زمان می تواند جای متخصصان مشاغل مختلف (از کد نویسی و پزشکی و وکالت گرفته تا مشاوره و تدریس و تحقیق) را بگیرد، در عرصه علم و پژوهش به جای دانشجویان پایان نامه و به جای اساتید کتاب و مقاله بنویسد، در عرصه ادب شعر بگوید، و حتی درعلوم دینی پاسخ گوی مخاطبان باشد و به تفسیر قرآن مشغول گردد. 🔻ب) «چت»ی با کارکرد دوگانه اندیشمندان اخلاق، و به طور خاص اخلاق فناوری اطلاعات، از هم اکنون باید برای آن یک پرونده ویژه باز کرده و فرصت ها و تهدیدهای اخلاقی آن را شناسایی و برای مواجهه درست با آن از هم اکنون جامعه را آموزش دهند؛ چون قرار است هر روز بر کارایی و کیفیت این برنامه افزوده شود (به ویژه که هنوز نیامده، رقبای جدی پیدا کرده است). ممکن است گفته شود چون هنوز ابعاد و زوایای این فناوری روشن نشده است پس نمی توان درباره آن اندیشه ورزی اخلاقی کرد. در پاسخ باید گفت این سخن اجمالا درست است ولی به معنای ناممکن بودن بررسی اخلاقی آن نیست؛ چرا که تا اندازه زیادی فرمت کلی کار و شیوه فعالیت آن مشخص شده است و آنچه در طول زمان ممکن است تغییر کند دقت و صحت پاسخ های ارایه شده از سوی چت است. بنابراین، بایستی از هم اکنون تا همین اندازه که وضعیت آن روشن شده است مورد بررسی اخلاقی قرار گیرد. 🔻ج) چه باید کرد؟ لازمه موفقیت در بررسی اخلاقی فناوری های جدید از قبیل چت جی پی تی، آن است که: 🔘1. مزایا و چالش های اخلاقی مربوط به این چت، مسائل اخلاقی مربوط به «جامعه ما» هم تلقی شود؛ چرا که همین الان هم برخی از شهروندان کشورمان استفاده از این چت را شروع کرده اند و قطعا در آینده میزان استفاده بیشتر خواهد شد. به ویژه که زبان فارسی را هم پشتیبانی می کند. 🔘2. از هم اکنون در یکی از موسسات پژوهشی حوزه و دانشگاه در حد یک کارگروه پژوهشی پرونده ای برای این چت باز شود. این کارگروه می تواند به صورت یک «واحد علمی واکنش سریع» عمل کرده و اولا اخبار مربوط به این چت را رصد و اطلاع رسانی کند، ثانیا موضوعات اخلاقی مربوط به آن را استخراج کند، ثالثا دیگران را به تلاش در این زمینه تشویق کند. 🔘3. به صورت بین رشته ای و با حضور متخصصان هوش مصنوعی، فناوری اطلاعات، و اخلاق و تربیت نشست ها و کرسی های علمی تشکیل و ابعاد، زوایا و کارکردهای آن بررسی شود. 🔘4. ریزموضوعات اخلاقی مرتبط با این چت مشخص شود و طلاب و دانشجویان، به ویژه در رشته اخلاق، برای نگارش مقاله و پایان نامه درباره آنها تشویق شوند. 🔻آنچه گفته شد در حکم مقدمه ای بود برای بحث بیشتر درباره این چت و موارد مشابه آن. برخی از موضوعات دیگر در این زمینه در یادداشت های جداگانه ای بیان خواهد شد. 📆 20 بهمن 1401 📭@harahmati
✅ مدرسه اخلاق پژوهی روشمند 🔴برگزارکننده: انجمن علمی معارف دانشگاه شهید بهشتی با همکاری انجمن علمی اخلاق دانشگاه معارف اسلامی و سایر مراکز علمی 📌روش شناسی در رشته ، و : روش های پژوهش کیفی، حل مسئله، استخراج اندیشه و نظریه، متن پژوهی، آسیب شناسی، تبارشناسی، مطالعه تطبیقی، تفکر انتقادی، تفکر سیستمی، جریان شناسی و تاریخ فکری، تحلیل اخلاقی آیات و روایات، استنتاج تربیتی، مطالعه جامعه شناختی، جغرافیای پژوهشی، مسئله شناسی پژوهشی، ترجمه و واژه گزینی ✔️ ارائه ۴ بسته آموزشی با حضور ۳۶ استاد برجسته 👈۶۴ جلسه آموزشی در محورهای متنوع و کم نظیر برای نخستین بار در کشور به صورت منسجم 📅مهلت ثبت نام: تا ۲۳ بهمن ۱۴۰۱ 👈سامانه ثبت نام: https://b2n.ir/ethics.sbu 🌐کانال راهنما: http://eitaa.com/ethicssbu •┈┈••••✾🍃🌹🍃✾•••┈┈• @akhlaghiyat @harahmati
❌ هشت علامتی که نشان می‌دهد انقلاب هوش مصنوعی از کنترل ما خارج می‌شود زمان انقلاب هوش مصنوعی ظاهراً فرارسیده است و به‌نظر می‌رسد که از همین ابتدای راه درحال ازدست‌دادن کنترل این فناوری هستیم. موتورهای جستجو، هالیوود و شرکت‌های بزرگ رسانه‌ای در تلاشند تا وارد این صنعت شوند و از آن به نفع خود استفاده کنند. اما این صنعت به‌راحتی می‌تواند بسیاری از صنایع دیگر و شکل زندگی ما را تغییر دهد. در ادامه به بررسی این مسئله می‌پردازیم که انقلاب ربات‌ها چرا و چگونه می‌تواند از کنترل خارج شود. آنها را در آدرس زیر بخوانید: https://dgto.ir/2xwe ❌ پ.ن: به نظر شما: 1. این کار چه به دنبال دارد؟ 2. برای رفع آنها چه باید کرد؟
🔴 پيش از اين كه چرخ خياطي مان را بفروشيم ✍️حسینعلی رحمتی 👉🏾 https://eitaa.com/harahmati/435
🔴 پيش از اين كه چرخ خياطي مان را بفروشيم ✍️حسینعلی رحمتی خبر به سرعت در فضای مجازی می پیچد: «در چرخ خیاطی های قدیمی نوعی جیوه قرمز وجود دارد که بسیار سمی است و هر گرم آن چند میلیارد می ارزد چون برای صنایع نظامی کاربرد دارد». به دنبال آن در سایت های خرید و فروش شاهد آگهی های فراوانی هستیم که این چرخ را با قیمت های نجومی برای فروش عرضه کرده اند، و افرادی هم بلافاصله از غریبه و آشنا سراغ چرخ خیاطی می گیرند. به این ترتیب مشاهده می کنیم خبری که با اندکی تامل می شد غیرواقعی بودنش را فهمید، و به طور رسمی هم تکذیب شد(خبرگزاري مهر، 23 بهمن 1401) چگونه توانست افراد زیادی را به خود جذب کرده و به تکاپو وادارد. 🔻چرا این خبرها تولید می شود؟ تولید و توزیع اخبار نادرست و شایعات بی اساس به دلایل گوناگونی می تواند انجام شود. از شوخی و سرِ کار گذاشتن دیگران گرفته، تا قصد آزار و اذیت، سوءاستفاده های سیاسی، و بالاخره سودجويي و كلاه برداري. در همین مورد چرخ خیاطی افراد سودجود چرخ خیاطی های قدیمی را با قیمت‌های نجومی در پلتفرم‌های انتشار آگهی برای فروش قرار دادند و قیمت های ۲۰۰-۳۰۰ میلیون تومان تا ۳-۴ میلیارد تومان هم برایش مقرر کردند. 🔻چرا به این خبرها اقبال می شود؟ هرچند بسیاری از کاربران به چنین خبرهایی اعتنا نمی کنند ولی ‌ تجربه نشان داده متاسفانه کاربرانی هم هستند که آنها را جدی می گیرند. عوامل مختلفی در پذیرش خبرهایی از این دست نقش دارد که از جمله مهم ترین آنها می توان به نداشتن سواد رسانه ای کافی در استفاده از فضای مجازی، ساده لوحی، زودباوری و گاه حماقت، طمع ورزی، داشتن مشکلات اقتصادی، تنبلی و میل به کسب ثروت بادآورده را نام برد. 🔻چه از کف می دهیم؟ پذیرش عجولانه و اعتماد به هر مطلبی که در فضای مجازی می بینیم می تواند پول و سرمایه ما را به باد دهد، آبرو و اعتبارمان را خدشه دار کند، ما را به دام قضاوت نادرست درباره دیگران بیاندازد، امنیت روانی خودمان و جامعه را از بین ببرد، به بی اعتمادی در جامعه دامن زند، و موجب تضییع حق الناس شود. 🔻چه کنیم کلاه سرمان نرود؟ در مواجهه با هر گونه خبر و ادعایی که در فضای مجازی منتشر می شود، ابتدا عقل، این نعمت خدادادی را به کار بیاندازیم، که پیامبر اکرم(ص) فرمود: «از عقل راهنمایی بخواهید تا هدایت شوید، و از دستور آن سرپیچی نکنید که پشیمان می شوید؛ اسْتَرْشِدُوا العَقْلَ تُرْشَدُوا وَلا تَعْصُوهُ فَتَنْدَمُوا» (بحارالانوار، ج9/ص96). 🔻 بنابراین، قبل از هراقدامی از خود بپرسيم: 🔘1. آیا این مطلب را فرد شناخته شده و مطمئنی گفته است؟ 🔘2. آیا کانال یا سایت معتبری منتشر کرده است؟ 🔘3. آیا آنچه گفته با عقل جور در می آید؟ 🔘4. آیا افراد و منابع معتبر دیگری هم آن را تایید کرده اند؟ 🔘5. آیا «اطلاع» از این مطلب برای من فایده ای دارد؟ 🔘6. آیا «اقدام» درباره آن به من یا دیگران ضررهای مادی یا معنوی وارد نمی کند؟ 🔻برای یافتن پاسخ به سوال های بالا می توان با افراد آگاه و متخصص هم مشورت کرد، یا دست کم در اینترنت یک جست و جوی ساده انجام داد. آنچه گفته شد وظیفه کاربران بود، اما دیگر مرتبطان با فضای مجازی، مانند پلیس فتا، متخصصان اخلاق رسانه، و مديران سايت هاي خريد و فروش هم هرکدام در این زمینه وظایفی بر عهده دارند که بایستی به آن عمل کنند. 🔻ده بار گَز کنیم فضاي مجازي هر روز و هر لحظه شاهد انتشار مطالب دروغ یا شایعات بی اساس است. اگر تفکر انتقادی خود را تقویت نکنیم، و شخصیت اخلاقی مان را تعالی نبخشیم، چرخ خياطي كه هيچ، ممكن است دنیا و آخرت خود را هم بر باد دهیم. 📆 24 بهمن 1401 📭@harahmati
😱⭕️ بله، هنوز می ترسیم جناب «جی پی تی تیری» نامه ای درباب GPT-3 و اخلاق (قسمت ۱ از ۲) ✍️حسینعلی رحمتی 👉🏾 https://eitaa.com/harahmati/437
😱⭕️ بله، هنوز می ترسیم جناب «جی پی تی تیری» (قسمت ۱ از ۲) ✍️حسینعلی رحمتی ✅ حدود دو سال قبل (سپتامبر 2020م/شهریور 1399) روزنامه گاردین مطلبی را با عنوان «آیا هنوز از من می ترسی انسان؟» (Are you scared yet, human?) منتشر و اعلام کرد تمام آن توسط رباتی به نام GPT-3 (نسل قبلی «چت جی پی تی» فعلی) نوشته شده است. ربات می خواست خیال انسان ها را راحت کند که قصد آزار آنها را ندارد. در آن زمان من در قالب یک نامه خیالی خطاب به ربات فوق، برخی دغدغه های اخلاقی نسبت به هوش مصنوعی و ماشین های هوشمند را مطرح کردم. آن زمان فرصت انتشار این نامه فراهم نشد ولی اکنون با توجه به مباحثی که این روزها درباره ChatGPT مطرح شده است، آن را به محضر مخاطبان گرامی تقدیم می کنم. 🔷 سلام جناب جی پی تی تری GPT-3 مرقومه شریفه حضرتعالی خطاب به ما انسان ها دریافت شد. از محتوای آن بر می آید که هدفتان ریختن ترس ما از خود و همنوعان تان و ایجاد صلح و دوستی، و کاهش تنش بین طرفین است. از آنجا که عدم پاسخ به نامه تان ممکن است موجب سوءتفاهم شود و گمان کنید با آن یادداشت مشکل ما با شما حل شده است، و از آنجا که ما انسان ها پاسخ به نامه را اخلاقا بر خود لازم می دانیم، مکتوب حاضر تقدیم می شود. 🔷فرموده بودید: «ای انسان، هنوز هم از ما می ترسی؟»، و پاسخ بنده به عنوان یکی از مخاطبان تان این است که: بله از شما می ترسم، و واقعیت مطلب این است که هر اندازه شما و هم نوعان تان پیشرفته تر و از نظر ذهنی هوشیارتر و مستقل تر می شوید ترس ما هم بیشتر می‌شود. اشتباه نشود؛ این ترس به معنای آن نیست که کارهای خوب شما و کمک هایی که به انسان ها می کنید را نادیده می گیریم. بلکه این ترس به خاطر موارد زیر است: 🔻1. نمی دانم شما و همنوعان تان از نظر اخلاقی چه وضعیتی خواهید داشت. حقیقت امر آن است که همنوعان من که همه دارای پدر و مادر و گوشت و پوست و فکر و ذهن و عقل هستند خطاهای اخلاقی زیادی را انجام می دهند. کافیست نگاهی به بعضی از صفحات فضای مجازی بکنید. حالا برای من این سوال مطرح است که شما که نه پدر و مادری دارید، نه محضر استادی را درک کرده اید، نه آموزش درست و درمانی دیده‌اید از نظر اخلاقی چه خواهید کرد؟ آیا اصلاً می شود با شما درباره اخلاق صحبت کرد؟ آیا شما اصولاً چیزی به نام وظیفه اخلاقی را می شناسید یا برای تان معنا دارد؟ شما نه تنها با ما انسان‌ها که سازنده شما هستیم بلکه با دیگر ماشین های هوشمند که از جنس خودتان هستند چگونه عمل می کنید؟ چه اندازه نسبت به آنها اخلاق را مراعات می کنید؟ در آینده اگر مرتکب خطایی شدید آیا مسئولیت خطای خودتان را می پذیرید؟چه کسی پاسخ گوی ضرر و زیان‌های احتمالی شما خواهد بود؟ 🔻2. دلیل دیگر ترس من رفتاری است که از برخی ربات ها دیده شده که هر اندازه مستقل تر از ما انسان‌ها شده‌اند ناسپاس تر و سرکش تر شده اند. به عنوان مثال، وقتی از سوفیا، یکی از هم جنسان مونث تان، پرسیدند آیا انسان ها را نابود می کنی، پاسخش مثبت بود. خوب جناب جی پی تی به ما حق بدهید از موجودی که هنوز کاملاً از سازنده‌اش مستقل نشده، این گونه او را تهدید می‌کند بترسیم. به هر حال، نمی دانم آیا شما از نظر اخلاقی تربیت پذیر هستید یا خیر؟ آیا می شود کاری کرد که کارهای غیر اخلاقی نکنید یا اگر کردید در صدد عذرخواهی و جبران برآیید؟ 🔻3. دلیل دیگر ترس من این است که اگر اخلاق برای شما بی معنا باشد و شما تابع ضوابط اخلاقی و تصمیم درست نباشید از آنجا که زور و قدرت تان از ما انسان ها بیشتر است این خطر وجود دارد که از قدرت و موقعیت خودتان سوء استفاده کنید. به عبارت دیگر از خودتان استفاده ابزاری کنید. در این صورت تکلیف هم نوعان من، یعنی نوع بشر، چه می شود؟ 📆 بهمن 1401 ادامه دارد... 📭@harahmati
⭕️ اخفاءالمثل ها (۱) به شادباش مبعث پیامبر محبت و مهربانی(ص)🌺 ✍️حسینعلی رحمتی ✅استفاده از طنز و قالب های ادبی مثل ضرب المثل یکی از ابزارهایی است که از طریق آن می توان به ترویج اخلاق فناوری اطلاعات (اَخفا) پرداخت. در این راستا، نگارنده با بهره گیری از گنجینه غنی ضرب المثل های کهن فارسی، نمونه هایی از ضرب المثل های متناسب با فضای مجازی را، همراه با رگه هایی از طنز، تدوین کرده و آنها را « » نامیده تا هم بر وزن «ضرب المثل» باشد هم کلمه «اَخفا» (مخفف اخلاق فناوری اطلاعات) در آن وجود داشته باشد. امید که مقبول طبع مردم صاحب هنر شود. 1. از این فیلترشکن تا اون فیلترشکنه فرَجه 2. برای چند بی اخلاق، یک شبکه را فیلتر نمی کنند 3. فلانی را توی گروه راه نمی دهند ادعا میکنه ادمینه 4. شما ما را ریمو نکن، ادمین کردن پیشکش 5. صدتا درسگفتار تو کانالش میذاره یکی اش دانلود نمیشه 6. به شاخ اینستا گفتند شاهدت کیه، گفت: فالوئرام 7. مطلب دزد، کانال دزد می شود 8. به طرف گفتند چرا اعضای کانالت فیک اند، گفت: مگه آی دی خودم واقعیه؟ 9. حجم ویدیو صد مگ، حرف حساب ده بایت 10. دو صد لایک چون نیم پیام در دایرکت نیست 11. ریپورت شده از دکمهء «ریپورت اسپم» می ترسه 12. غم درد ریپورتی را ریپورتی گشته می داند 13. فلانی با ممبرهای فیک صورت کانالش را سرخ نگاه داشته 14. کاربر هرچه معتادتر، هزینه شارژش بیشتر 15. شما ما را ریپورت نکن، ادمین کردن پیشکش 16. دو صد لایک چون نیم پاسخ (در پی ام) نیست 17. لایو به لایو، دریغ از لایو قبلی
🥀🥀 اخفاءالمثل ها (۲) (طنزیماتی حسب حال فضای مجازی) ✍️حسینعلی رحمتی @دو کس رنج بیهوده بردند و سعی بی فایده کردند: یکی کاربری که اندیشه کرد و پُست نگذاشت، و دیگر آن که پُست گذاشت و اندیشه نکرد. پُست هرچند بیشتر بگذاری، چون سوادش نداری نادانی (با اجازه از شیخ اجل، سعدی) @از سه چیز باید ترسید: تصویر زیبا در پروفایل، چاپلوسی در پی وی، استاد استاد گفتن در چت های دانشجویی @ سایتی که بیننده نداره را فیلتر نمی کنند @نه همین عکس پروفایل است نشان واقعیت @ احترام کانال با ادمین آن است @به طرف گفتند چرا اعضای کانالت فیک اند، گفت: مگه «آی دی»‌ خودم واقعیه؟ @ ادمین و آیین نامه هفت تا، پست مفید هیچی @از صدای بوق مودم ندیدم خوشتر، یادگاری که در این گنبد دوار بماند (مربوط به دوره اتصال به کامپیوتر به وسیله مودم های بوقی) @ اول چهارتا پست درست و درمان بگذار بعد توقع دو کا عضو را داشته باش @پست به پست دریغ از یک کلمه حرف حساب @ ادب ادمین به ز مدیریت اوست @جواب کامنتگذار (دلسوز)، خاموشی است @ دم مدیر فنی سایت را ببین، اطلاعات کاربران را سرقت کن @ فلانی با تعداد فالوئرهاش سر می بُره @ ممبر ناخوانده را پروفایلش را چک نمی کنند @گره ای که با ریمو کردن باز میشه با ریپورت باز نمی کنند @اومد مطلب را ادیت کنه از بیخ دیلیت کرد @هنوز پیج‌ات فیلتر نشده تا شاخ و پلنگ شدن از یادت بره @ ما ز فالوئرها چشم یاری (مالی) داشتیم @ادمین شدن چه آسان، حرف حساب محاله 🌺عید مبعث مبارک 🌺
♨️ بله، هنوز می ترسیم جناب «جی پی تی تیری»: نامه ای به چت بات جی پی تی تیری درباره معضلات اخلاقی هوش مصنوعی (قسمت 2 از ۲) ✍️حسینعلی رحمتی قسمت دوم👈🏿 https://eitaa.com/harahmati/442 قسمت اول👈🏿 https://eitaa.com/harahmati/437
♨️ بله، هنوز می ترسیم جناب «جی پی تی تیری» نامه ای به چت بات جی پی تی تیری درباره معضلات اخلاقی هوش مصنوعی (قسمت 2 از ۲) ✍️حسینعلی رحمتی 🔺4. جناب جی پی تی! دلیل دیگر ترس من از شما و هم جنسان تان این است که نمی دانم آیا برای شما ها می شود کد و دستورالعمل های اخلاقی نوشت و اگر بر فرض هم بشود چه چیزهایی را باید برای شما خوب یا بد دانست. آیا معیارهای اخلاقی شما با ما انسان ها یکی است؟ اگر درباره خوبی یا بدی یک کار با یکدیگر اختلاف پیدا کردیم چه باید کرد؟ چه کسی باید حرف آخر را بزند؟ چگونه باید شما را به پذیرش اصول و عقاید اخلاقی ملزم کنیم؟ 🔺5. مشکل دیگر تکلیف ماشین های هوشمند هنگام قرار گرفتن بر سر دوراهه ها یا تزاحم های اخلاقی است. شما اگر بر سر دو راهه یا تزاحم اخلاقی قرار گرفتید از بین چند وظیفه‌ای که بر عهده دارید کدام یک را ترجیح می دهید؟ توجه داشته باشید که ترجیح یک وظیفه بر وظایف دیگر برای ما انسان‌ها هم کار بسیار دشواری است، آن وقت در باره شما که دیگر ساخته دست انسان هستید وضعیت احتمالاً سخت تر و بغرنج تر می شود. 🔺6. مشکل دیگر که باعث ترس می شود این است که موقعیت های آینده شما که در آن قرار می گیرید یا رفتار هایی که در آن موقعیت ها می خواهید انجام دهید برای ما مشخص نیست. مثلاً نمی دانیم آیا شما در آینده چه سِمت ها و مسئولیت هایی را در جامعه انسانی خواهید پذیرفت. آیا به انجام کارهای فیزیکی و مکانیکی اکتفا می کنید یا مثلاً قصد تصدی پست های دولتی یا مدیریتی را هم دارید؟ آیا با همدیگر یا با انسان ها ازدواج خواهید کرد؟ آیا در صدد فعالیت های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مانند آن بر می آیید یا نه؟ و در هر موقعیت و مسئولیتی آیا به اخلاق پایبند خواهید بود یا خیر؟ 🔺7. مشکل دیگر مربوط به خود ما انسان ها است. نمی دانیم هم نوعان ما با شما چگونه رفتار خواهند کرد. هرچند لازم است برای آنها هم اصول و ضوابط اخلاقی را برای برخورد درست با شما تدوین کنیم، ولی واقعیت مطلب این است که ما انسان ها گاهی در برخورد با خودمان هم اخلاق را مراعات نمی کنیم؛ از این رو این خطر هست که شما را فریب دهیم و توانمندی های تان را در راه نادرست، مثلا برای جعل و تحریف حقیقت، به کار گیریم. نمونه دم دستی اش همین مطلبی است که به اسم شما منتشر شده و نمی دانیم آیا واقعاً توسط خود شما نوشته شده یا دیگران. از شما چه پنهان، امروزه جعل و تحریف و فریب با استفاده از فناوری آن چنان زیاد شده است که تشخیص درست از نادرست برای ما انسان ها که ادعای عقل و هوش داریم و خودمان را اشرف مخلوقات می دانیم بسیار دشوار شده است؛ چه رسد به شما که دست کم هنوز چنین ادعایی را ندارید. ✅جناب جی پی تی تری ! می بینید که مسئله به این سادگی و راحتی که شما تصور کرده‌اید نیست و نگرانی‌ها و سوال‌ها و ابهام‌های اخلاقی ما نسبت به شما و هم جنسان شما زیاد است. طبیعتاً هر چه شما پیشرفته تر شوید به همان اندازه که به نوع بشر خدمت می کنید (و از این جهت از شما متشکریم) به همان اندازه یا بیشتر هم ترس و نگرانی ما افزایش پیدا می کند؛ به دلایلی که به برخی از آنها اشاره شد. ✅هدف از نگارش نامه حاضر این بود که بگوییم نگرانی‌های ما را درک کنید و انتظار نداشته باشید به سوال تان که « هنوز هم از ما می ترسید؟» سریع پاسخ منفی بدهیم و خیال شما را راحت کنیم. امیدوارم این نامه به تداوم گفت‌وگوی ما انسان ها با شما ناانسان ها، که ظاهراً همشهریان آینده ما خواهید بود، منجر شود تا اگر از منافع غیرقابل تردید شما استفاده می کنیم، از زحمت های احتمالی تان در امان بمانیم. زیاده عرضی نیست. متشکرم. 📆نگارش: آبان 1399 انتشار: بهمن 1401 📭@harahmati
✍️ مقاله «کدهای اخلاقی کنشگری روحانیت در شبکه‌های اجتماعی» نویسندگان: سبحان نقدی پور، عبدالله عمادی مجله اخلاق، دوره 18، شماره 46 - شماره پیاپی 68، شهریور 1401، صفحه 39-64 🔻چکیده با ظهور فناوری­های اطلاعاتی و ارتباطاتی و گسترش اینترنت و شبکه­های اجتماعی، کنشگری روحانیت شیعه وارد صحنۀ­ جدیدی به‌نام کنشگری مجازی شده است. کنشگری مجازی در بستر فضای مجازی و شبکه­های اجتماعی، بین کنشگر و مخاطب صورت می­گیرد. به هرگونه فعالیتروحانیون که با هدف رساندن پیام دین به مخاطبان در بستر شبکه­های اجتماعی انجام می­شود، کنشگریروحانیت در شبکه­های اجتماعی اطلاق می­گردد. کنشگری روحانیت در شبکه­های اجتماعی، عملی بی‌قیدوشرط نیست، بلکه نیازمند اصول و آیین­نامۀ اخلاقی است. این نوشتار به دنبال آن است که مهم‌ترین مصادیق اجرایی اصول اخلاقی را به‌عنوان کدهای اخلاقی در کنشگری روحانیت در شبکه­های اجتماعی شناسایی و بررسی کند. این تحقیق از نوع تحقیقات نظری و اسنادی است و از نظر روش گردآوری و تحلیل اطلاعات، کیفی محسوب می‌شود. اطلاعات تحقیق با روش استقرا و مشاهدۀ کنشگران جمع‌آوری و با کمک منابع اسنادی تفسیر شده‌اند. http://akhlagh.morsalat.ir/article_73720_8b36098824bdcefce558458acd4d6e77.pdf 🔻@harahmati
👆بسته سوم مدرسه اخلاق کاربردی و تربیت اخلاقی؛ روش ها و راهبردها ❗️ ساعت های هیچ یک از بسته ها با یکدیگر تداخل نداشته و علاقمندان می توانند در هر چهار مورد شرکت کنند. •┈┈••••✾🍃🌹🍃✾•••┈┈• @akhlaghiyat ♦️@harahmati
«پیش به‌سوی هوش مصنوعی اخلاق‌گرا: آیا زمان انتقال مهارت‌های کار از انسان به ماشین است؟» نويسنده: ؟ آنچه متخصصان در مورد آن هشدارمی‌دهند ابعاد اخلاقی وانسانی گسترش و نقش آن در بي كار شدن افراد است که نه فقط کارکنان وخانواده هایشان بلکه کلیت جامعه را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد. ادامه مطالعه https://ainews.ir/?p=15204 @harahmati
Abdol kadar Masum-IT Ethics in the Light of Islam.pdf
72.2K
💢یک مقاله و یک سوال 🔹مقاله: «اخلاق فناوری اطلاعات در اسلام»، نویسندگان: عبدالقادر محمد معصوم (و دیگران)، مجله: IIUC Studies، دسامبر 2011. ✅نویسندگان در این مقاله ضمن اشاره به حضور گسترده فناوری اطلاعات در دنیای امروز و اهمیت اخلاق در اسلام، تاکید کرده اند که بایستی برای مرتبطان با فضای مجازی، به ویژه کاربران مسلمان، اصول و قواعد زیست اخلاقی در این فضا را تبیین کرد. آنها در این راستا سعی کرده اند با بهره گیری از آموزه های اسلامی، یک مدل یا الگو ارایه کنند. 💢یک سوال: نویسندگان این مقاله غیر ایرانی هستند. به نظر شما با توجه به تعداد اساتید، طلاب،‌دانشجویان و موسسات آموزشی و پژوهشی در کشور ما تاکنون چند اثر علمی به صورت از درباره انجام شده است؟ (نه این که صرفا به آیات و روایات استناد کرده باشند). اگر مواردی را می شناسید معرفی کنید لطفا @harahmati
♨️ چت جی پی تی؛ و ضرورت تدوین «الگوی مواجهه اخلاقی با فناوری های نوین» ✍️حسینعلی رحمتی در آدرس زیر مطالعه کنید: https://eitaa.com/harahmati/453
♨️ چت جی پی تی؛ و ضرورت تدوین «الگوی مواجهه اخلاقی با فناوری های نوین» ✍️حسینعلی رحمتی 🔻الف) دنیای امروز عرصه حضور روزافزون و رقابتی فناوری های اطلاعات و ارتباطات است. نزدیک ترین مثال آن همین «چت جی پی تی» است که هنوز از راه نرسیده، گوگل چت‌بات Bard را ارایه کرد، یا موتور جست و جوگر Bing خود را به آن مجهز نمود. بررسی سیر صعودی تولید و توزیع این فناوری در چند دهه گذشته نشان گر آن است که این فرایند سرِ ایستادن ندارد، و حتی در آینده، به دلایلی که در جای خود باید بررسی شود، با شدت و قوت بیشتری ادامه خواهد یافت. بدیهی است که ورود هر فناوری به همراه خود مجموعه ای از مسائل، موضوعات و دغدغه های اخلاقی را به دنبال دارد که باید به آنها هم توجه شود. 🔻ب)در دنیای شبکه مند شده، کشور ما هم از جامعه جهانی جدا نیست و تجربه های گذشته نشان داده که شهروندان به هر صورت، زود یا دیر و کم یا زیاد، سراغ این فناوری ها خواهد رفت. از این رو همه افراد و نهادهای مرتبط با اخلاق و / یا فناوری در کشورمان باید برای مواجهه با این فناوری ها الگویی را تعریف کنند تا با آمدن هر فناوری جدید، هم جامعه هم نهادهای حاکمیتی و غیر حاکمیتی تکلیف خود را بدانند و بتوانند با آن مواجهه معقول و منطقی داشته باشند. همان طور که در موارد دیگر، مانند وقوع سیل و زلزله، هم اگر سیاست ها و برنامه های کلان و وظایف هر شهروند و نهادی از قبل مشخص شده و آموزش های لازم داده شده باشد میزان ضرر و زیان به کمترین حد خود می رسد. 🔻ج) طراحی «الگوی مواجهه اخلاقی» یا «الگوی اخلاقی مواجهه» با فناوری های جدید اطلاعاتی و ارتباطاتی البته نیازمند هم اندیشی، هم دلی و همراهی نهادهای مدیریتی و سیاستگذار با اندیشوران جامعه است، ولی در این جا به طور مختصر به چند نکته اشاره می شود. امید که فتح بابی باشد برای جدی گرفتن طراحی این الگو از یک طرف، وتوجه به نکته هایی که در این طراحی باید مد نظر قرار گیرد، از سوی دیگر. این الگو باید ناظر به موارد زیر باشد: 🔘 1. استفاده از مزیت ها و ظرفیت های فناوری های جدید: مثلا همین «چت جی پی تی» برای پیشبرد دانش، تحلیل اطلاعات، تسریع و تقویت کارهای پژوهشی، دستیاری متخصصان رشته هایی چون پزشکی، ارایه مشاوره به افراد در زمینه های مختلف، جست وجوی هوشمند و مفیدتر در فضای مجازی و موارد دیگری که در آینده مشخص خواهد شد کاربرد دارد. بی توجهی به این گونه مزایا و نگاه یک سر بدبینانه و سلبی به این فناوری ها موجب محروم شدن جامعه از آنها می شود. 🔘2. در امان ماندن از چالش های اخلاقی این فناوری ها: هر فناوری از نظر اخلاقی کارکردی دوگانه دارد. از این رو در مواجهه با آن، خوش بینی افراطی و بی توجهی به کژکارکردهای آن به همان اندازه نادرست است که بدبینی افراطی. مثلا «چت جی پی تی» می تواند به ابزاری برای تقلب در پژوهش های علمی، ارایه مشاوره غلط و متضرر کردن مخاطبان، و نقض حریم خصوصی افراد تبدیل شود. بنابراین، در طراحی الگوی مواجهه با فناوری های جدید باید برای حفاظت جامعه از ین بی اخلاقی هم چاره اندیشی شود. 🔘3. تفکیک وظایف مرتبطان: درباره هر فناوری مجموعه ای از افراد و نهادهای جامعه، از کاربران عادی گرفته تا سازندگان نرم افزار و سخت افزار، عاملین فروش و خدمات، مدیران سایت ها و کانال ها و گروه ها، قوای سه گانه و نهادهای فراقوه ای از قبیل شورای عالی فضای مجازی درگیر و دخیل هستند و بدون همراهی و همدلی آنها استفاده درست از فناوری ها به نتیجه لازم نمی رسد. از این رو در طراحی الگوی مواجهه بایستی نقش و وظایف هر یک از آنها مشخص شود. بی توجهی به این مسئله موجب ناهماهنگی در عرصه عمل می شود که خود مشکلات دیگری را به دنبال دارد. 🔘4. اقبال و اعتمادِ جامعه هدف: افراد و نهادهایی که در صدد طراحی الگوی مواجهه با فناوری های جدید هستند از همان ابتدا بایستی به طور جدی این مسئله را مدنظر قرار دهند. توجه به کارکردهای مثبت، در نظر گرفته خیر عمومی جامعه، مشارکت دادن نخبگان در فرایند طراحی و تبلیغ الگو، و اطلاع رسانی شفاف و مداوم از جمله کارهایی است که می تواند زمینه این اقبال و اعتماد را فراهم کند. 🔻پ. ن: آنچه گفته شد صرفا در حد «طرح بحث» بود. از این رو، نگارنده از همه اندیشوران دغدغه مند اخلاق و فناوری تقاضا دارد به این موضوع ورود کرده و با ارایه نظرات خود به شکل گیری الگوی پیش گفته یاری رسانند. بهمن 1401 🔸 @harahmati
🔴 فلسفه و فناوری‌های همگرا 🖊احمدحسین شریفی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔺پیشرفت‌های صنعتی و هوش مصنوعی و تولید ربات‌ها و ماشین‌های هوشمند که به زودی در هر کوی و برزنی شاهد حضور گسترده و فعال آنها خواهیم بود، اجازه تأملات آرام و اشتغال فیلسوفان را به مباحث انتزاعی محض نمی‌دهد. همانطور که اجازه فتاوای غیردقیق و نامطمئن را هم به فقیهان نمی‌دهند. فناوری‌های هوش مصنوعی از فیلسوفان و فقیهان و اخلاقیان می‌خواهند با سرعت و قاطعیت درباره موضوعات مختلف مربوط به اراده و شخصیت انسان تصمیم‌ بگیرند والا حرکت سرسام‌آور ماشین صنعت، همواره شتابنده و فزاینده است و هرگز نه تنها متوقف نمی‌شود؛ بلکه سرعت آن «یکنواخت» نیز نخواهد بود؛ بلکه دائماً «پیش‌رونده» و «شتابنده» است. 🔺تولید ماشین‌های هوشمند از عالمان علوم انسانی می‌خواهد با سرعت و دقت و اطمینان دیدگاه خود را درباره اراده و انتخاب و تصمیم‌گیری در بزنگاه‌ها مشخص کنند؛ برنامه را به ماشین بدهند. باید برای یک ماشین هوشمند مشخص کنند که فی‌المثل در دو راهیِ زیر گرفتن انسانی بی‌گناه یا برخورد با وسیله نقلیه‌ای دیگر و کشته شدن سرنشین ماشین، اخلاقی‌ترین مسیر را مشخص کند؟ 🔺دنیای جدید دنیای بی‌حوصله‌ و عجولی است. به فیلسوفان اجازه نمی‌دهد که هزاران سال درباره مقوله «اراده آزاد» و نحوه مواجهه با دوراهی‌ها و معضلات اخلاقی گفتگو کنند و بر سر و کله همدیگر بزنند و شادمانه بگویند که اقتضای بحث فلسفی درباره اراده و اختیار چنین است که «رگ‌رگ است این آب شیرین آب شور/ در خلایق می‌رود تا نفخ صور». در دنیای فناوری‌های نوین، نفخ صور این نظرات همین الان است. ————————— 🌐 @ainews_ir ♦️@harahmati
«کارکردهاي اخلاقي هوش مصنوعي براي افزايش ميزان کار مفيد ومعنادار کارمندان» نوشته سارا بنکينز و پاول فورموسا، مجله اخلاق تجارت، فوريه 2023. Bankins, S., Formosa, P. The Ethical Implications of Artificial Intelligence (AI) For Meaningful Work. J Bus Ethics (2023). نويسندگان بااشاره به اهميت اخلاقي افزايش ميزان در محل هاي کار، چرايي و چگونگي استفاده از براي رسيدن به اين هدف را تبيين مي کنند. مقصود از کار مفيدکاري است که جذاب، متنوع، براساس مهارت‌، مفید براي ديگران، و از روي ميل و رغبت انتخاب شده باشد. متن مقاله در آدرس زیر: https://doi.org/10.1007/s10551-023-05339-7 ♦️@harahmai
✅«لینکدین نوشتن «مقالات مشارکتی» با را ممکن کرد» (دیجیاتو) 💢چند سوال: از نظر اخلاقی: 1.انسان محسوب می شود یا ربات؟ 2.جایگاه در اینگونه مقالات مشترک کجاست؟ 3.درست است که مزایای اینگونه مقالات علمی به انسان تعلق گیرد؟ 4.اصلا ربات را می شود محسوب کرد؟ @harahmati
💢 فیلم کامل نشست علمی «چرا باید پروژه مطالعاتی داشته باشیم؟ بررسی موردی اخلاق فناوری اطلاعات» ✍️ارایه کننده: حسینعلی رحمتی در مدرسه تخصصی اخلاق پژوهی روشمند (به همت انجمن علمی دانشجویی دانشگاه معارف و شهید بهشتی) ۴ اسفند 1401 🔘 پروژه مطالعاتی با پروژه فکری چه تفاوتی دارد؟ 🔘چرا باید پروژه مطالعاتی داشته باشم؟ 🔘چالش های فراروی یک پروژه مطالعاتی چیست؟ 🔘به عنوان یک طلبه، دانشجو یا استاد نسبت به «پروژه مطالعاتی ام» چه وظایفی دارم؟ 🔻برای مشاهده فیلم این نشست کلیک کنید👇 https://sky.webinaronline.ir/playback/presentation/2.3/c4d70c808cd35410e63862c8ffaf846b242b5845-1677154537703
🔸 سلسله نشست های اندیشه ورزی مرکز نوآوری حکمرانی هوشمند 🔴 موضوع: هوش مصنوعی و سبک زندگی 🔹 ارائه دهنده: حجت الاسلام و المسلمین دکتر مهدی جعفر زاده 📆 زمان: شنبه ۲۰ اسفند ماه ۱۴۰۱ ساعت ۱۶ 🏢 مکان: دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشکده کامپیوتر، ط۳، سالن جلسات ————————— 💠 مرکز نوآوری حکمرانی هوشمند دانشگاه علم و صنعت ایران 🌐 @smartgoviust
🌺 انتظار مسوولیت پذیر؛ انتظار مسوولیت گریز ✍️حسینعلی رحمتی 🔻یکی از چالش های فراروی گفتمان مهدویت در دنیای امروز، شکل گیری یا گسترش انتظار منفعلانه یا مسوولیت گریزانه است؛ که اندیشمندان و دلسوزان و مدافعان فرهنگ مهدویت و انتظار بایستی ضمن نقد آن، انتظار مطلوب و منتظر واقعی را از منظر تفکر شیعی معرفی نمایند تا هم از دین و هم از مسئله مهدویت رفع اتهام شود. 🔻 یکی از چیزهایی که مستمسک منتقدان قرار می گیرد تبیین نادرستی است که برخی از ما از مسئله انتظار فرج ارائه می کنیم به گونه ای که گویی قرار است ما هیچ تلاشی برای رشد و پیشرفت همه جانبه نداشته باشیم و همه مسوولیت ها و تعهدات انسانی و دینی خود را به امید ظهور امام مهدی(ع) رها نماییم تا ایشان ظهور کنند و همه مسائل حل شود. روشن است که چنین دیدگاهی هم با روح فرهنگ اسلامی و شیعی سازگار نیست هم با سیره و سنت نبی گرامی اسلام(ص) و خاندان وی. 🔻 اسلام دین مسوولیت است و قرار نیست وجود پیشوایان دینی موجب مسوولیت گریزی و انفعال افراد شود. اتفاقا وجود امام برای تبیین هر چه بهتر مسوولیت ها است. در نگرش اسلامی هر کس به سهم خود و میزان وُسع و توانی که دارد مسوول است و مورد مواخذه قرار می گیرد. انتظار مورد دفاع در فرهنگ اسلامی انتظاری است که انسان را مسوول و متعهد و پر تلاش ولی امیدوار تربیت می کند. انتظاری است که به شخص اطمینان می دهد جهت کلی حرکت تاریخ در نهایت به سوی خیر و فلاح و رستگاری و شکوفا شدن استعدادهای انسان است. نگارش: 1391 بازنشر: 1401 @harahmati
♨️ استارلینک، اخلاقِ فیلترینگ، و فرضِ «بدترین حالتِ ممکن» ✍️حسینعلی رحمتی 👉🏾https://eitaa.com/harahmati/467
♨️ استارلینک، اخلاقِ فیلترینگ، و فرضِ «بدترین حالتِ ممکن» ✍️حسینعلی رحمتی 🔻آقای امیر عبدالهیان، وزیر امورخارجه کشورمان، اعلام کرد استارلینک «فعالیت های غیرقانونی» خود را در قلمرو جمهوری اسلامی ایران شروع کرده است (سایت ایرنا، 9 اسفند 1401،‌ کد خبر: 85043304). درکنار آن، اخیرا ماهواره های نسل دوم استارلینک در مدار زمین قرار گرفته و برخی گوشی های تلفن همراه هم به فناوری جدید «کوالکام» Qualcomm مجهز شده و زمینه استفاده از این ماهواره ها بدون نیاز به دیش و رسیور را فراهم کرده اند (سایت خبرآنلاین، 10 اسفند 1401، کد خبر 1737327). 🔻امکان دور زدن «فیلترینگ» توسط استارلینک تقریبا مهم ترین نکته ای بود که از نخستین روزها در فضای عمومی کشور ما مطرح شد. از این رو اینک که برخی مسوولان هم دسترسی بعضی شهروندان به این فناوری را تایید کرده اند لازم است نسبت «فیلترینگ و اخلاق» به طور جدی تری مورد بررسی قرار گیرد؛ چرا که یکی از اهداف اِعمال فیلترینگ در ایران (و دیگر کشورها) ممانعت از فعالیت های غیراخلاقی و عدم دسترسی کاربران به محتوای نامناسب در این فضاست. اما فراگیر شدن فناوری هایی چون استارلینک رسیدن به این هدف را با چالش جدی مواجه می کند. از این رو از هم اکنون بایستی این وضعیت جدید مورد بررسی قرار گیرد. آنچه گفته می شود گرچه به بهانه استارلینک است ولی به واقع درباره هرگونه فناوری یا روشی چون استفاده از فیلترشکن و وی پی ان و پروکسی است که امکان دسترسی بدون فیلتر شهروندان به فضای مجازی را فراهم می کند. همچنین مطالبی که مطرح می شود از منظر بحث اخلاق، و بیشتر ناظر به وظایف اخلاق پژوهان فناوری اطلاعات است، و بررسی آن از منظر سیاسی، حقوقی، امنیتی و مانند آن از بحث حاضر بیرون است. 🔻یادداشت حاضر با نگاهی آینده پژوهانه مدعی آن است که اگر روند تولید و توسعه فناوری هایی چون استارلینک به همین ترتیب پیش برود، «محتمل ترین» سناریو آن است که ما در آینده ای دور یا نزدیک با یک «اینترنت فیلترناپذیر» مواجه خواهیم شد. از این رو، اخلاق پژوهان و دیگر مراکز و نهادهای مرتبط با فضای مجازی بایستی از هم اکنون وقوع چنین وضعیتی را «مفروض» بگیرند و تلاش های علمی و عملی خود را براساس آن برنامه ریزی کنند. مزیت این کار، آماده شدن برای بدترین (و تا اندازه ای،‌ محتمل ترین) وضعیتِ ممکن، اندیشیدن تمهیدات لازم، و عدم غافلگیری است. در آموزه های دینی ما هم نسبت به این گونه آماده بودن ها تاکید شده است. به عنوان نمونه، امام علی (ع) می فرماید: انسان زمان شناس خود را برای مواجهه با تحولات آماده می کند («إنَّ مَن عَرَفَ الأيّامَ لم يَغفُلْ عنِ الاستِعدادِ» (كافي، 15/72).) و از وقوع حوادث غافل گیر نمی شود («أعرَفُ النّاسِ بِالزَّمانِ مَن لَم يَتَعَجَّب مِن أحداثِهِ» (غررالحکم: 2/449). 🔻جدای از فناوری هایی چون استارلینک، موارد دیگری هم وجود دارد که احتمال وقوع «اینترنتِ بدونِ فیلترینگ» را تقویت می کند، که از آن جمله می توان به کثرت استفاده از فیلترشکن و «وی پی ان» اشاره کرد؛ به گونه ای که هم اکنون شاهد حضور پرتعداد بسیاری از شهروندان در شبکه ها و پیام رسان های فیلترشده از قبیل تلگرام، واتساپ، کلاب هاوس، اینستاگرام، و یوتیوب هستیم. همچنین با استفاده از پروکسی می توان به برخی پیام رسان های فیلترشده دسترسی پیدا کرد، و چه بسا در آینده فناوری ها یا روش های دیگری برای بی اثر کردن فیلترینگ پا به عرصه وجود بگذارد. 🔻بنابراین، باز هم بر نکته اولیه این یادداشت تاکید می شود که: اخلاق اندیشان و اخلاق پژوهان فناوری اطلاعات و دیگر مرتبطان با فضای مجازی در کشورمان بایستی از هم اکنون بدترین حالت ممکن، یعنی بی اثر شدن فیلترینگ را در نظر بگیرند و جامعه را برای چنان روزی آماده نمایند. در این زمینه چه کارهایی می توان کرد؟ پاسخ آن را باید جدگانه بررسی کرد. در این جا به طور خلاصه می گوییم: «نه ترس، نه بی خیالی؛ بلکه برخورد فعالانه و واقع بینانه». 3 اسفند 1401 🔸 @harahmati