📌مدرسه فلسفی حوزه علمیه قم بخش اول: 🔹مدرسه فلسفی معاصر قم همزمان با تأسیس حوزه علمیه قم توسط آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری شکل گرفت. این مدرسه فلسفی با حضور حکیم متأله میرزا علی اکبر حکمی یزدی، آیت الله رفیعی قزوینی و آیت الله میرزا جوادآقا ملکی تبریزی در قم آغاز شد و به تدریج رشد کرد. 🔹پس از مدتی با هجرت آیت الله محمد علی شاه آبادی به قم این مدرسه تقویت شد و برخی از طلاب بر درس ایشان حاضر می شدند که مهمترین آنها، حضرت امام خمینی بودند که در نبود آنها، این مدرسه را ادامه و توسعه دادند و جمعی از طلاب فاضل در درس محدود فلسفی ایشان شرکت می کنند و البته عموم طلاب و حتی بازاریان قم از درس اخلاق عمومی ایشان در مدرسه فیضیه بهره می بردند. 🔸در حقیقت ریاست مدرسه فلسفه قم را امام خمینی عهده دار شدند و به طوری که ایشان ممتحن علوم معقول و مرجع این علوم در حوزه علمیه قم معرفی می شدند. 🔸در واقع این جریان فلسفی در ادامه مدرسه فلسفی تهران و در ادامه حکمت متعالیه و عرفان نظری تکون یافت. مهمترین ویژگی های این جریان فلسفی از این قرار است: 1. توجه کامل به ابعاد مختلف حکمت متعالیه و جمع آن با عرفان نظری و عرفان عملی؛ 2. اهتمام ویژه به دو بحث توحید و نفس؛ 3. مهمترین دغدغه این جریان، تبیین حکمی و عرفانی معارف اسلامی و تربیت نفوس مستعده در مسیر اسفار اربعه است. 4. انتخاب طلاب فاضل و مستعد و پرهیز از عمومی سازی درس فلسفه و بخصوص عرفان؛ 5. توجه به وضعیت اجتماعی و سیاسی و ارائه تحلیل فلسفی - عرفانی از برخی وقایع و مشکلات جامعه اسلامی و ارائه طرح ها و پیشنهادهایی جهت رفع انها؛ 6. اهتمام به فقه و کسب اجتهاد در علوم نقلی و فهم دقیق متون دینی. 🔹با ورود آیت الله بروجردی در سال 1323 شمسی و همچنین هجرت علامه طباطبایی در سال 1325 از تبریز به قم. امام خمینی درس فلسفه و عرفان خود را تعطیل به فقه و اصول پرداخت هر چند در لابلای اصول، از بیان برخی تدقیقات فلسفی ابا نداشت اما هم و غم جدی ایشان فقه و اصول شد و ریاست مدرسه فلسفی قم به علامه طباطبایی منتقل شد. 🔸با حضور علامه طباطبایی و مرجعیت ایشان در علوم عقلی، دوران جدیدی در مدرسه فلسفی قم آغاز شد. ادامه دارد .... #مدرسه_فلسفی_قم #امام_خمینی #امتداد_حکمت_و_فلسفه ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121

⏫⏫⏫ #مدرسه_فلسفی_قم #امام_خمینی

📌 مدرسه فلسفی قم بخش دوم: ریاست امام خمینی 🔸امام خمینی که در سالهای آغازین حوزه علمیه قم به حاج آقا روح الله معروف بود حکمت و فلسفه و عرفان را از محضر ملاعلی اکبر یزدی، ایت الله رفیعی قزوینی و ایت الله شاه آبادی بهره گرفت و به سرعت در زمان حیات استادان، استاد معروف علوم عقلی حوزه علمیه قم شد و به تدریس منطق، فلسفه و عرفان پرداخت. 🔹حاج آقا روح الله بیش از ۲۰ سال استاد فلسفه و عرفان حوزه علمیه قم بود و به نوعی ریاست جریان علوم عقلی و حکمت متعالیه را در این حوزه بر عهده داشت. 🔸حاج آقا روح الله علاوه بر تدریس نیمه خصوصی فلسفه و عرفان به درس اخلاق عمومی هم اهتمام جدی داشت و هر هفته در مدرسه فیضیه درس اخلاق داشت و عموم طلاب و کسبه در آن درس شرکت می کردند. هرچند تدریس عمومی بود اما محتوای ان کاملا عرفانی و فلسفی بود و مباحث تخصصی با بیان شیرین و ساده بیان می شد و بر جان و دل مخاطب می نشست و در افراد #تحول_روحی ایجاد می کرد. محتوای برخی از این دروس کتابهای ارزشمند "شرح چهل حدیث"، "شرح حدیث جنود عقل و جهل"، "آداب الصلوه" است. 🔹در تدریس و ساختار حکمت امام خمینی چند مفهوم بسیار برجسته و پر تکرار بود و بر همان اساس یک شبکه مفهومی و نظام معنایی متمایزی ایجاد شد که نقش سرنوشت سازی بر آینده ایران داشت. 🔹مفاهیم مهم در فلسفه و حکمت امام خمینی (ره) عبارتند از: 🔺فطرت 🔺عمل 🔺توحید 🔺ولایت 🔺شریعت 🔸حکیم قم امام خمینی، در انسان شناسی فلسفی و عرفانی بر مفهوم #فطرت تاکید دارد و فطرت کمال خواهی و تنفر از نقص را اساس انسان و سازنده وجود و هویت انسان می داند. 🔹 ایشان در فلسفه، به #عمل توجه جدی دارد و نظر را مقدمه عمل، و عقل نظری را یاری دهنده عقل عملی می داند و بر همین اساس ارزش همه علوم حکمی و عرفانی را در نتیجه آن در عرصه عمل و زندگی می داند و علم بدون عمل را فاقد ارزش و حجاب می خواند. 🔸 اساس هستی بر #توحید استوار است و غایت همه علوم را توحید و مهار طبیعت به سمت توحید بر می شمارد. 🔹 #ولایت و خلافت انسان نشانگر جایگاه وجودی او در نظام هستی و چراغ هدایت بشریت برای وصول به توحید و ظهور فطرت انسان در سراسر گیتی است. 🔸 براساس این شبکه مفهومی و نظام معنایی، کل فلسفه و عرفان طرح صیرورت و شدن توحیدی انسان و وصول به مقام قرب الهی در همه عرصه های فردی و اجتماعی است. اساس این وصول، #تحول_روحی انسان و جهت گیری توحیدی اجتماع انسانی است و بدون تحول روحی امکان هیچ تغییر و حرکتی وجود ندارد. 🔹 در این طرح فلسفی و حکمی، فرد در ارتباط با جامعه و در ارتباطات انسانی و معادلات اجتماعی رشد می کند و به کمال لایق نائل می شود. به تعبیر دیگر، جامعه یکی از متغیرهای تاثیر گذار در سعادت و شقاوت انسان است که اگر تحت ولایت الهی قرار گیرد موجب ظهور فطرت مخموره انسانی می شود. از این رو #شریعت الهی برنامه مدیریت توحیدی اجتماع و راهبری انسان از گهواره تا گور است. 🔸 در طرح فلسفی امام خمینی، در نسبت با توحید و کمال انسانی، همه علوم و معارف بشری از رتبه و جایگاه مخصوصی برخوردارند و بر این اساس الگوی جدیدی از طبقه بندی علوم عرضه شده است که موجب سازماندهی معارف بشری و ساماندهی عرصه های مختلف حیات انسان می شود. در این الگو، علوم جدید و علوم قدیم همه در تناسب و تلائم دائمی می توانند موجب تعالی انسان و ترقی جامعه باشند. ادامه دارد .... #مدرسه_فلسفی_قم #امام_خمینی #امتداد_حکمت_و_فلسفه ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121

📌 مدرسه فلسفي قم 🔆گزارشی دست اول از وضعیت دروس فلسفه و عرفان حوزه علمیه قم در زمان حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی در خاطرات عالم عامل مرحوم حضرت آیت الله حاج شیخ محمدرضا طبسی نجفی : 🔸هنگامی که من در مشهد مقدس مشغول تحصیل بودم حوزه علمیه قم در حال شکل گیری و پایه ریزی بود. تازه مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری به قم آمده و در حال تشکیل حوزه علمیه بودند. مرحوم ملاهاشم خراسانی که از علما بزرگ خراسان بودند طی نامه ای سفارش مرا پیش حاج شیخ عبدالکریم نمودند. در هیجده سالگی به قم مشرف شدم. مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حجره ای را در مدرسه فیضیه برایم معین کردند. 🔹بنده کتاب مکاسب شیخ و دو جلد کتاب آخوند را در قم خدمت مرحوم میرزا علی یثربی و رسائل شیخ و مقداری از کتاب #منظومه مرحوم سبزواری را خدمت آقاسیدمحمدتقی خوانساری و کتاب ریاض را نزد مرحوم آقا میرزا جوادملکی تبریزی و فلسفه #منظومه را خدمت مرحوم میرزا علی اکبر یزدی و مرحوم آقا شیخ حسن کاشی و کتاب #فصوص محی الدین را نزد مرحوم آقا میرزا محمدعلی شاه آبادی و کتاب #اسفار را نزد مرحوم آقا سیدابوالحسن رفیعی خواندم. 🔸همچنین از محضر شریف آقایان: شیخ محمدرضااصفهانی و حاج میرزاصادق اصفهانی ( هنگامی که آن دو بزرگوار در قم بودند) نیز استفاده کردم. 🔹بنده یکی از مقیدین بحث #اخلاق مرحوم آقا میرزا جواد ملکی بودم[ و پیش ایشان درس خصوصی داشتم]. ایشان دو ساعت به غروب در مدرسه فیضیه [ریاض می فرمود] یادم هست یک روز بحث این آیه را مطرح کردند: [ الذین قالوا ربناالله ثم استقاموا] و فرمودند: نمردم و در وادی السلام نجف اشرف برای العین دیدم که ارواح مومنین دور هم هم حلقه زدند. منبع: مجله  حوزه  مهر و آبان 1368، شماره 34  ، مصاحبه با آیه الله حاج شیخ محمد رضا طبسی #مدرسه_فلسفی_قم 📌برخی از استادان فلسفه و عرفان در مدرسه فلسفي و با نشاط حوزه علمیه قم که آیت الله طبسی از محضر آنها استفاده کرده است: آیت الله العظمی سید محمدتقی خوانساری آیت الله العظمی شیخ محمد علی شاه آبادی آیت الله سید ابوالحسن رفیعی قزوینی حکیم متأله میرزا علی اکبر یزدی حکیم آقا شیخ حسن کاشی عارف مستقیم آیت الله میرزا جواد آقا ملکی تبریزی آیت الله شیخ محمدرضا اصفهانی (نقد فلسفه داروین) #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

📌 رونق مدرسه فلسفي قم در ریاست حاج شیخ عبدالکریم حائری 🔺بخش اول: ✔️گزارشی مقايسه ای از درس فلسفه آیت الله العظمی #سید_احمد_خوانساری و درس #امام_خمینی أیت الله دکتر مهدی حائري یزدی: 🔹بعد ازنگاهی به علم کلام رشته فلسفه را آغاز کردم، درحدود سن شانزده سالگی، که همزمان با خواندن سطوح فقه و اصول بوده، با همان توان و جدیت #فلسفه را می خواندم. 🔸ابتدا از #الکبری که منطق در جامع المقدمات است، شروع کردم و آن را بسیار خوب و با دقت خواندم . بعد #هدایه_اثیریه را پیش مرحوم آقای #سیّد_احمد_خوانساری در آن زمان هنوز قم بودند. 🔹بعد #منظومه را شروع کردم، چون آن وقت این چیزها در حوزه رسماً تعلیم و تعلّمش رایج نبود. آقای خمینی (#امام_خمینی (ره)) خصوصاً و اختصاصاً در منزل خودشان به من درس می دادند و گاهی هم مدرسه دارالشفاء؛ بنده یک دوره کامل منظومه تنها پیش ایشان خواندم، (چند روزی آقای لطف ا... صافی به درس آقای خمینی(امام خمینی (ره)) آمد) به استثنای فلکیات را ایشان گفتند که اباطیل است و #فلکیات جدید با اینها قابل مقایسه نیست و تدریس نکردند . 🔹تابستان همان سال مشهد رفتم و نزد آقای #شیخ_سیف_الله_ایسی به مدت شش ماه #فلکیات را خواندم . 🔹بدین ترتیب، منظومه را خوب و کامل خواندم. در این خلال #منطق_منظومه را هم در حوزه علمیه قم درس می دادم و اصولاً از اشتغال به منطق بسیار لذت می بردم. #شمسیه را چند بار درس دادم، خیلی هم جمع می شدند. آن وقت هفده، هجده سال داشتم و درس منطق من خیلی شهرت پیدا کرده بود. #حاشیه ملاّ عبدا... را درس می دادم. بسیاری از معروفان امروزی نزد اینجانب منطق یا شرح منظومه را می خواندند. 🔹 آقای خمینی ((امام خمینی (ره)) می گفتند اسفار را نخوانده اند، اما آن را با حاج #میرزا_خلیل_کمره ای مباحثه کرده اند و لذا به نظر من، درس اسفار ایشان خیلی سنتی نبودتا بتوان گفت سلسله سند ایشان در تعلیم افسار به صدرالمتالهین مولف افسار می رسد. هر چه بود حدّت وجودت فهم خود ایشان بود که می توانست از عهده تدریس افسار برآید، زیرا این خصوصیت افسار است که سطح آن بسیار شیوا و روان است و ژرفای فوق العاده پیچیده و پیل افکن دارد . شاهد راستین آن حواشی بعضی مُحشّین اسفار است که نکات مخدوش و غیر وارد به متن کتال بسیار دارد. 🔸ایشان (امام خمینی (ره)) علاقه ای به فلاسفه مشاء و منطق نداشت. درس اسفار ایشان بیشتر جاذبه عرفان داشت. عرفان هم پیش آقای #شاه_آبادی به خوبی خوانده بودند و دائماً هم مشغول مطالعه کتب #ابن_عربی و غیره بودند. لذا به اسفار هم از نظر ابن عربی نگاه می کردند، نه از نظر #ابن_سینا و #فارابی. به کلمات ابن سینا و فارابی که می رسیدند به کلی ناراحت می شدند و با توان سرشار عرفان از تنگناهای فلسفه خارج می شدند. روزی که من ایرادی اظهار کردم ، ایشان در جواب گفتند: «شما باید از اینگونه سخنان ابن سینا استبرا شوید». 🔹باری، بعد از تمام شدن منظومه با دو سه نفر از رفقا، مثل آقای شیخ محمد #فکور که یزدی احمد آبادی بود و بسیار فاضل، پیش آقای خمینی (امام خمینی(ره)) #اسفار را شروع کردیم. ده سال طول کشید که اسفار را خواندیم. در این دوره آقای #سیدرضا_صدر و آقای #شیخ_عبدالجواد سه دهی اصفهانی حضور داشتند. 🔹همزمان با اسفار، #شرح_اشارات را از اول منطقیات تا آخر الهیات بنده تنها پیش آقای خوانساری خواندم، صبحها بعد از نماز صبح. 🔸آقای #خوانساری بیانش خوب نبود ولی فکرش خیلی عمیق بود. کسی در حوزه علمیه به عمق تفکرات ایشان در ریاضیات و فلسفه مشّا و منطق نبود و بر عکس آقای خمینی((امام خمینی(ره))، آقای خوانساری هیچ علاقه ای به عرفان نشان نمی داد و از فلسفه ملاصدرا چندان طرفی نمی بست. ادامه دارد...  منبع: ماهنامه فرهنگ، سال چهارم، شماره چهارم، بهار 1374، ص ص 120-102 . نکته: 🔺استادان فلسفه در حوزه علمیه قم: فلسفه مشاء و حکمت ابن سینا: آیت الله العظمی #سید_احمد_خوانساری فلسفه حکمت متعالیه و عرفان: آیت الله العظمی #امام_خمینی 🔺استاد فلسفه حوزه علمیه مشهد: آیت الله #شیخ_سیف_الله_ایسی #مدرسه_فلسفی_قم  #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

📌 رونق مدرسه فلسفي قم در ریاست حاج شیخ عبدالکریم حائری 🔺بخش دوم: ✔️گزارشی مقايسه ای از درس فلسفه آیت الله العظمی #سید_احمد_خوانساری و آیت الله #میرزامهدی_آشتیانی، #امام_خمینی و شخصيت فلسفي #آیت‌الله_العظمی_بروجردی أیت الله دکتر مهدی حائري یزدی: 🔹درس #شرح_اشارات آقای خوانساری دو سال طول کشید. ایشان به خصوص در ریاضیات متخصص بودند. #تحریر_اقلیدس و شرح اشارات را نیز از اول تا آخر پیش ایشان خواندم که دو سال طول کشید. 🔸 این درسها خصوصی بود و جز من کسی نبود. تمام روزها درس بود، حتی روزهای جمعه. خودش به این درس خیلی علاقه داشت. تنها روزهای عاشورا را تعطیل می کرد. چون بنده هم از شرح اشارات خیلی خوشم می آمد، پس از تمام شدن درس این کتاب را سه مرتبه خودم با تفکر عمیق از اول تا آخر خواندم. در اثر همین خواندن دردسری پیدا کردم. 🔹تابستانهای گرم قم، صبح بعد از نماز از پشت بام پایین می آمدم و به زیر زمین می رفتم و عصرها نزدیک غروب برای نماز ظهر و عصر که قضا نشود، از سرداب بیرون می آمدم. بعد از نماز شام مختصری شام می خوردم و باز به پشت بام می رفتم و مطالعه شرح اشارات را ادامه می دادم. وقتی آن تابستان تمام شد، تمام دنیا در نظر من می چرخید. روزنامه اطلاعات را در دستم می گرفتم، حتی خطوط درشت آنرا نمی توانستم بخوانم. 🔹بعد مقداری مسافرت و تفریح کردم و هنگامی که بهتر شدم به قم برگشتم. در این هنگام، مرحوم آقای #میرزا_مهدی_آشتیانی که از فلاسفه مشهور زمان خود بودند، به شهر قم نزول اجلال کردند و درس پرجمعیتی از اسفار در مدرسه فیضیه برپا کردند. 🔸آقای خمینی ((امام خمینی(ره)) به بنده توصیه کردند که در درس اسفار آقای میرزای آشتیانی شرکت کنم، اما بنده از روی غرور نپذیرفتم و گفتم دیگر هیچ نیازی به خواندن اسفار ندارم. زیرا تقریباً یک بار همه اسفار را خوانده و یک بار هم با مرحوم #فکور_یزدی بحث کرده ایم. اما چون کتاب #شفا ابن سینا را نخوانده بودم، به اتفاق دوست عزیز آقای #سید_عزّالدّین_زنجانی، امام جمعه زنجان، به منزل آقای آشتیانی رفتم و از اول #الهیات کتاب شفا در نزد آقای میرزا مهدی آشتیانی شروع کردیم، ولی اندک زمانی نپایید که استاد از قم به تهران مراجعت کردند. 🔹 بنده چون تصمیم داشتم الهیات شفا را تا آخر بخوانم، به دنبال ایشان به تهران رفتم و در مدرسه سپهسالار قدیم پشت مدرسه مروی که مقّر درس استاد بود، اقامت گزیدم و صبح و عصر به منزل ایشان در خیابان علایی می رفتم تا تمام #الهیات_شفا را نزد ایشان خواندم و سپس به قم مراجعت کردم. اینها همه قبل از رفتن به تهران برای اقامت و قبل از آمدن آقای بروجردی به قم بود. 🔹#آقای_بروجردی مقام بزرگی در علم اصول و فقه و در فلسفه داشتند . ایشان خودشان گفتند: من بیشتر اسفار را پیش #جهانگیرخان_قشقایی خوانده ام و شوراق را پیش آقای #آخوند_کاشی؛ یعنی دو تن از فلاسفه بنام آن وقت اصفهان. ولی فلسفه را در مسائل اصول و فقه هیچ سرایت نمی دادند. 🔹عقیده من آن است که فلسفه ایشان از آقای #شیخ_محمد_حسین_اصفهانی (کمپانی) خیلی بهتر بود، برای اینکه او فلسفه را تنهایی آموخته بود نه پیش استاد. آقای بروجردی عمیقاً به مسائل فلسفه نگاه می کرد. آقای اصفهانی فلسفه را زیاد دخالت داده است، تا جایی که صورت مسائل اصول را به صورت مسائل فلسفی تغییر می دهد. والحق این کار در نوع خود بی نظیر و نوآوری حساب می شود. ولی آقای بروجردی با آن عمق و تضلعی که داشتند، هیچ مداخله نمی دادند، چون معتقد بودند که خرج اینها دوجاست.  منبع: ماهنامه فرهنگ، سال چهارم، شماره چهارم، بهار 1374، ص ص 120-102 . #مدرسه_فلسفی_قم #امتداد_حکمت_و_فلسفه ایتا https://eitaa.com/hekmat121

📌آیة الله شیخ محمد فکور یزدی #مدرسه_فلسفی_قم #مدرسان_فلسفه 🔹آیة الله شیخ محمد فکور یزدى (۱۳۹۴-۱۳۲۴ ق)، از عالمان شیعه در قرن چهاردهم هجری و از شاگردان شیخ عبدالکریم حائری و آیت الله بروجردی بود. 🔸او فرزند آقا حسین یزدی در سال ۱۳۲۴ ه.ق بود و در احمدآباد اردکان یزد دیده به جهان گشود. تحصیلات مقدماتی را در مدرسه علمیه اردکان طی کرد. سپس جهت ادامه تحصیل راهی یزد شد و در مدرسه عبدالرحیم خان یزد که رونق خاصی داشت، به تحصیل پرداخت. در بیست سالگی وارد حوزه علمیه قم شد و در مدرسه فیضیه اقامت گزید. 🔹طی سال های متمادی که محمد فکور یزدى در حوزه پربرکت قم مشغول تحصیل بود، از محضر استادان زیادی بهره مند گردید، از جمله: شیخ عبدالکریم حائری یزدی، مؤسس حوزه علمیه قم؛ سید محمد حجت کوه کمری؛ سید محمدتقی خوانساری؛ سید صدرالدین صدر؛ امام خمینی؛ سید حسین بروجردی طباطبایی؛ سید شهاب الدین مرعشی نجفی؛ سید محمدرضا گلپایگانی. وی در حدود ۱۸ سال از محضر آیت الله العظمی بروجردی بهره برد و به درجه اجتهاد نایل آمد. فلسفه و عرفان را از محضر #امام_خمینی آموخت و بسيار مورد عنایت و علاقه امام خمینی بود. در دوران تحصیل بیشتر اوقات با شهید محراب آیت الله شیخ محمد صدوقی و دکتر مهدی حائري یزدی مباحثه می کرد. 🔹تدریس و شاگردان حاج شیخ محمد یزدی از مدرسین عالی رتبه حوزه علمیه بود و در صحن بزرگ حضرت معصومه سلام الله علیها، در کنار مرقد شیخ فضل الله نوری تشکیل حوزه درسی داد و به تدریس خارج فقه و اصول و فلسفه و سایر علوم اسلامی پرداخت. ایشان به امر تدریس خیلی اهمیت می داد، از این روی شاگردان زیادی در مکتب ایشان تربیت شدند که برخی از آنان عبارتند از: ✔️سید مصطفی خمینی؛ که بخشی از دروس فلسفه و حکمت را از وی فراگرفت. ✔️شهید محمدعلی حیدری (شرح منظومه را به همراه شهيد آيت الله مصطفي خميني(ره)، در محضر آيت الله شيخ محمد فكور يزدي فراگرفت.) ✔️شیخ محمدتقی مصباح یزدی ✔️سید عباس خاتم یزدی ✔️شیخ حسین راستی ✔️غلامرضا رضوانی خمینی ✔️حاج سید جعفر کریمی ✔️میرزا حسن ابوترابی 🔸آیة الله خاتم یزدی درباره استاد خود می گوید: «ما که در قم بودیم، قسمتی از کتاب رسائل مرحوم شیخ انصاری در علم اصول و #منظومه مرحوم سبزواری در علم فلسفه را از محضر ایشان آموختیم. وی با وجود اهتمام زیادی که به علم فقه و اصول داشت، هرگز فلسفه و عرفان را از نظر دور نمی داشت. تا جایی که می فرمود: من زمانی، آن قدر به #مثنوی عارف بزگوار، ملای رومی، علاقه داشتم، که سالیان درازی تمام اوقات فراغتم را به خواندن آن می گذراندم و لذت می بردم. وی بر اثر تفکر زیاد در تحقیق مطالب و فهم مسائل، به لقب « #فکور » معروف بودند. آن گونه که مشهور است، حضرت آیت الله حائری ایشان را به این لقب خواندند». 🔹عالم صمدانی آیة الله سیّد عبدالکریم کشمیری فرمودند: "روزی در نجف اشرف با مرحوم شیخ محمّد فکور یزدی (مدفون در قبرستان شیخان قم و صاحب استخاره) تصمیم گرفتیم در مدرسه صدر نجف به دیدن مرحوم آقای نجابت برویم. او بالای پشت‌بام مدرسه خوابیده بود و بیدار شد. موقع رفتن به حجره ایشان، چون آقای فکور مسن‌تر از من بودند او را مقدم کردم. آقای نجابت گفت: مرحوم سید علی آقا قاضی نهی می‌فرمود که عام (و شیخ) بر سیّد جلو بیفتد که اگر عمداً بشود… آقای نجابت گفت: در گوشم کسی (یعنی موکلی) گفت: #مؤمن_آل_فرعون یعنی آقای فکور دارد به طرف شما می‌آید." #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

📌آیة الله شیخ محمد فکور یزدی #مدرسه_فلسفی_قم #مدرسان_فلسفه اشنايي با زندگی نامه در: #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

📌خلط قواعد فلسفی با قواعد اصولی آیت الله العظمی مظاهری: 🔹فرمایش #حضرت_امام است آن که متخصص در فلسفه است انصافا فلسفه حضرت امام خیلی بالا بود خیلی عالی بود و راستی باید بگوییم #اسفار_متحرک خیلی بالا بود و ایشان خیلی جاها تصریح می کردند آقا این قواعد را نیاورید در اصول نیاورید در فقه برای این که آن مربوط به تکوین است و مربوط به عالم وجود است آن هم وجود حقه حقیقیه و مربوط به اعتبارات، اعتبارات این حرفها اصلا نباید این حرفها در آن آورده بشود. 🔸 و خود همین مرد بزرگ #آقای_بروجردی رضوان الله تعالی علیه بارها و بارها با یک تبسم خاصی با یک تبسم ملیح آوری اما جدی می فرمودند فلسفه را وارد اصول کردند برای این که چاقش کنیم آماسش کردیم و نباید فلسفه بیاید توی اصول. درس خارج اصول آیت الله مظاهری 92/02/16 #مدرسه_فلسفی_قم #خلط_علوم #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

📌 ابتلائات خلط امور تکوینی و امور اعتباري آیت الله العظمی مظاهری: 🔹تمام اوامر و نواهی اموراعتباری است نه امور تکوینی، امور انتزاعی است نه امور حقیقی، اصلا قضیه تأثیر و تأثر فلسفه نیست، ما عقیده داریم از جاهایی که فلسفه را آوردند توی اصول و اصول به جای این که فربه بشود آماس شد. 🔸... قیاس تشریع به تکوین و این قیاس تشریع به تکوین خیلی جاها ما را مبتلا کرده است. 🔹 ... وقتی انسان فیلسوف بشود به جای خود باید فیلسوف باشد فلسفه را بیاورند توی فقه فلسفه را بیاورند توی اصول خیلی مصائب پیدا می شود فلسفه خیلی خوب است برای کسی که هم ذوق داشته باشد حال انحراف برایش پیدا نشود هم به جا استعمال بشود و اما آوردن فلسفه توی فقه آوردن فلسفه توی اصول مصائب درست می کند. 🔹 از جمله مصائب مسئله ماست و آن این است که اصلا #انتزاعیات تأثیر و تأثر که ندارد ما باید ببینیم شارع مقدس چه فرموده؟ شارع مقدس فرموده وقتی می خواهی نماز بخوانی 6 تا شرط 6 تا مقدمه تهیه کن یکی قبله و یکی طهارت، طهارت از خبث بدن و لباس یکی طهارت از حدث و یکی هم رو به قبله بودن و یکی در وقت بودن و گفته این ها باید باشد برای این مأمور به این 6 تا بعد هم آن مأمور به تو مرکب است اوله التکبیر آخره التسلیم یک جا هم گفته زن مستحاضه این اوله التکبیر آخره التسلیم مقدمات را بیاور مقارنات را هم بیاور یک چیز باقی می ماند و آن این است که غسلهای شبت را باید بکنی اگر نکنی نماز حالایت باطل است آن غسل را هم بکن همه این ها قرارداد است از شارع مقدس نه تأثیری هست نه تأثری هست نه #تکوین هست. 🔸 فلسفه شرط و مشروط سبب و مسبب مربوط به تکوینیات است اصول ما فقه ما مربوط به تشریعیات است فلسفه موضوعش وجود است یعنی وجود خارجی اما اصول و فقه موضوعش اعتبارات است انتزاعات است و اصلا قضیه تأثیر و تأثر در کار نیست اگر حرف من درست باشد بر می گردد به این که اصلا این اشکال سالبه به انتفاء موضوع است. 🔹 وجود خارجی که نیست وجود اعتباری است، ما به ازاء در خارج ندارد یعنی تمام اعتباریات ما به ازاء در خارج ندارد آن که ما به ازاء در خارج دارد آن مأتی به من است مأتی به که مأمور به نیست یعنی وضو گرفتن اما این مأمور به نیست وضو گرفتن یک چیز خارجی است این که از آن هم طهارت پیدا می شود که بعضی گفته اند محصل و متحصل ما آن را هم قبول نداریم حالا یک کسی بگوید که بله به واسطه وضو یک نوری پیدا می شود یک واقعیتی پیدا می شود اما بالاخره امور #انتزاعیه امور #اعتباریه در مقابل امور #تکوینیه است ما به ازاء در خارج ندارد فرق بین تکوین و تشریع همین است تکوین ما به ازاء در خارج دارد اما تشریع ما به ازاء در خارج ندارد همه اش امور اعتباریه است تأثیر و تأثر نیست آن که هست خواست شارع مقدس است البته گفتم خواست شارع مقدس روی یک مصالح و مفاسد نفس الامری است آن تکوین است اما این خواست شارع مقدس یعنی امر شارع مقدس تمام اوامر و نواهی این ها وقتی که انشاء بشود دست اجراء بشود آن امر در خارج آن نهی در خارج ما به ازاء ندارد مثل وجود به آن می گوییم خود ما هم می گوییم توی فقه می گوییم امور انتزاعیه امور اعتباریه. 🔹 ... در عالم اعتبار شرط و مشروط و جزء و کل و این که تأثیر و تأثر در عالم تکوین بله در عالم اعتبار هیچ کدام این ها را نداریم. 🔸 اگر اسمش را می گذاریم شرط این شرط نماست شرط نیست شرط واقعی شرط فلسفی[است]، شرط شرعی است شرط اصولی است، نه حالا در شریعت هم نروید، عرفی، عرف یک قوانینی دارد همه اش اعتباری است عرف یک شرط و مشروطی دارد همه اش اعتباری است همین جور که شارع مقدس تقنین دارد عرف هم تقنین دارد همین طور که در شریعت مقدس اسلام واقعیت یعنی واقعیت خارجیت به معنی تأثیر و تأثر نیست در قوانین عرفیه هم همین است لذا قوانین عرفیه مثل قوانین شرعیه است این را قیاس با هم کردن خیلی خوب است و اما ما بخواهیم اعتباریات را انتزاعیات را آنها که ما به ازاء در خارج ندارد بگوییم مثل آنها که واقعیت دارد واقعیت به معنا وجود خارجی دارد به معنا این که راستی موجود در خارج است این ها در عالم عرف نیست در همه قوانین دنیا هم نبوده و نیست یک اعتبارات است در شرع مقدس اسلام هم نه بوده نه هست بلکه همه این ها شرط نماست همه این ها جزء نماست همه این ها اسمش را گذاشته ایم سبب اما سبب نماست همه این ها را گفته ایم علت تامه اما علت تامه نماست . درس خارج اصول آیت الله مظاهری 91/07/10 #مدرسه_فلسفی_قم #خلط_علوم #خلط_تکوین_و_تشریع #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121

📌طلب و اراده، امتداد حکمت و فلسفه در علم اصول ✍خاطرات آیت الله احمد صابری همدانی: 🔹ما در بحث #اصول به درس مرحوم #محقق_داماد مى رفتیم که شنیدیم مرحوم امام ـ قدس سره ـ درس اصولشان به طلب و اراده رسیده؛ چون این بحث بسیار مهم بود و با مسائل فلسفه و کلام ارتباط داشت و بسیارى از بزرگان چون مرحوم آخوند فرموده اند: «قلم اینجا رسید و سر بشکست». 🔸با چند نفر از فضلاى درس مرحوم داماد گفتیم خوب است این بحث را از آقاى حاج آقا روح اللّه خمینى استفاده کنیم و مشکل را حل نماییم. بالاخره به درس طلب و اراده امام رفتیم و استفاده نمودیم. بعد از چند روز امام مطلب را به اینجا رساندند که عقوبت بر افعالِ اختیاریه است و افعال اختیاریه هم آن است که مسبوق به اراده ماست و افعال مکلفین هم از روى اراده صادر مى شود. من اعتراض کردم، گفتم شما براى ما اصطلاح را بیان فرمودید؛ ولى ما مى خواهیم بدانیم اراده ما از کجا است که افعال ما مسبوق به آن مى شود؟ ما کارى به اصطلاح نداریم. اشکال و اعتراض تکرار شد، ولى جواب قانع کننده داده نشد. امام جمله اى را به عنوان شوخى فرمودند و من هم پررویى کردم چیزى گفتم؛ طلبه ها خندیدند. 🔹بعد از درس، آقاى سبحانى و من خدمت امام آمدیم؛ آقاى سبحانى به امام گفت: حاج آقا، آقاى صابرى است. امام فرمودند تو مى خواهى ایشان را به من معرفى کنى؟! خلاصه آن روز گذشت، ولى اشکال من سبب شد یک هفته بحث طول کشید. احتمال مى دهم حاج آقا سبحانى [این ماجرا را] در خاطر داشته باشند. در این بحث استفاده خوبى بردیم. 🔸به هر حال در این یک هفته امام ـ قدس سره ـ مسألۀ #جبر_و_اختیار را بسیار دقیق و مفصل بیان فرمودند و به نظرم آخر بحث فرمودند: «قلم اینجا رسید و سر هم نشکست». 🔹در همین درس بود که از مرحوم #شاه_آبادى با عنوان شیخ ما یاد مى کردند و تمجید مى نمودند و از #محى_الدین_عربى روزى با عظمت و تجلیل اسم بردند که براى ما خیلى مهم تلقى مى شد و اعجاب انگیز شد. 🔸متأسفانه بعضى از مطالب مربوط به اراده مکلفین که در #نجف ایراد فرموده بودند در رساله ها درج نشده است. 🔹از مطالبى که امام ـ قدس سره ـ در ضمن بحث طلب و اراده در طى بیانات #عرفانى خود فرمودند سخنى است که براى شاگردان مخصوصاً براى من بسیار جالب بود. مطلب این بود: «بعضى از نفوس مستعد براى کسب فیض از بارى تعالى بدون واسطه نیستند. باید وسایط فیضى در کار باشد؛ مثلاً دیوار استعداد انعکاس نور را بدون واسطه ندارد؛ ولى به وسیله آب یا آیینه، نور خورشید در آن منعکس مى شود؛ آفتاب بر آب مى تابد و از آب به دیوار منعکس مى شود و پرتوى از نور خورشید در سینه دیوار پدیدار مى گردد. وصول فیض بارى تعالى به هر کس و هر چیز و هر انسانى گاهى بدون واسطه ممکن نیست؛ براى نقص زحمتى که در خود موجود هست نه در فیض خداوند و قدرت او؛ در اینجا فیض خدا به وسیله وسایط غیبى الهى و مقربان درگاه او و ذوات مبارک پیامبر بزرگوار و ائمه اطهار ـ علیهم السلام ـ به مردم و نفوس ضعیف غیرمستعد مى رسد و فیض خداوند در آنها تجلى پیدا مى کند». ✔️منبع: صحیفه دل، ج2، موسسه تنظیم و نشر آثار امام، ص 103-110 #مدرسه_فلسفی_قم #امام_خمینی #امتداد_حکمت_و_فلسفه_در_اصول #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121