📣 #خبر
💠محمدرضا ساختمانگر پژوهشگر هنر در نشست معرفی مکتب #استرآباد
وجود مکتب #استرآباد از نظر مستشرقین قطعی است
🔸بسیاری از مستشرقین و پژوهشگران غربی که در حوزه نگارگری صاحب تالیف و پژوهش هستند به وجود مکتب نگاری #استرآباد دوره صفویه تصریح دارند و از نظر آنان در این باره هیچ تردیدی وجود ندارد اما متاسفانه در این خصوص در داخل ایران کار نشده است.
🔹دکتر محمدرضا ساختمانگر پژوهشگر هنر و مدرس دانشگاه در چهارمین نشست سرزمین مادری موسسه فرهنگی میرداماد که با موضوع معرفی«مکتب نویافته نگارگری استرآباد» برگزار شد افزود: آشنایی من با نگارگری استرآباد از نوشتن مقاله ای در دوره دکتری و بعدا پیشنهاد تبدیل آن به پایان نامه آغاز شد. 15 نگاره در موزه ملک وجود دارد که مشخص است از یک نسخه پاره شده اند. این 15 نگاره هیچ کدام امضا و شناسنامه ندارند و برای همین مجبور به تطبیق شدم که نتایج آن جالب بود.
🔸این پژوهشگر گفت: مکتب نگارگری استرآباد مکتبی تلفیقی از سایر مکاتب است اما هیچ کدام از آنها را کامل استفاده نکرده و بلکه آنها را بومی سازی کرده است ساختمانگر در ادامه افزود: شاه طهماسب اول کارگاه قزوین را تعطیل کرد این کار تاثیر مهمی بر هنرگذاشت و بسیاری از هنرمندان به دنبال حامی جدید فرستاد. بین خاندان قزلباش اختلاف بالا می گیرد . شاه عباس بدعتی می گذارد و برای ایالت #استرآباد بزرگ از قزلباشان حکمران تعیین نمی کند و فریدون خان چرکس که یکی از غلامان مورد اطمینانش بود را حاکم استرآباد کرد. 👈حمایت شاه عباس از او و علاقه شاه عباس به این منطقه و تعطیلی کارگاه قزوین باعث شکل گیری کارگاه #استرآباد می شود.
🔹این نویسنده در ادامه بیان داشت: 15 نگاره موجود در موزه ملک ، همه متعلق به دوره باستانی شاهنامه هستند. در این نگاره ها خصائص منطقه همچون تپه ها و پوشش گیاهی به کار رفته و رنگ و پالت هنرمند با پالت قزوین فرق دارد و رنگ ها با کنتراست بالا و غلیظ به کار می رود.
🔸ساختمانگر با اشاره وجود به5 شاهنامه کامل با بیش از 120 نگاره که در موزه های خارج از کشور نگهداری می شود گفت: برخی مکاتب مشهور با وجود یک شاهنامه معرفی شده اند اما ما در مکتب استرآباد 5 شاهنامه کامل داریم و این سند بسیار مهمی برای اثبات آن است وی با اشاره به اثر تالیفی رابینسون گفت: این فرد به صراحت در کتابش از مکتب #استرآباد سخن می گوید و پژوهشگران و محققین خارجی تاکید دارند که کارگاه نگارگری در استرآباد وجود داشته و این شاهنامه ها از نتایج همان کارگاه است.
🔹مولف و پژوهشگر تاریخ استرآباد دکتراسدالله #معطوفی در این نشست به معرفی شهر و ایالت استرآباد پرداخت و با اشاره به اهمیت این ایالت گفت: سیمای #استرآباد در دوره صفویه نشانگر گذشته تاریخی و فرهنگی مردم این دیار است. او که پیرامون شرایط فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی استرآباد عهد صفویه سخن می گفت افزود: در حوزه معماری و ساخت بنا از عصرصفوی یادگار و یادمان های زیادی داریم. نمونه ای از آن «پل تاریخی آق قلا» با نوع آجرچینی آن است که تنها پل مزین به آجرچینی است. این نویسنده و تاریخ نگار با اشاره به مولفه های شهر بزرگ و بیان اینکه برجسته ترین گورستان ها برای دوره صفویه است گفت: سنگ مزارها نمایش دهنده چهار هنر حکاکی، نقاشی، خطاطی و تراش سنگ هستند. خط ثلث و نسخ و بعضی وقت ها نستعلیق بر سنگ مزارهای منطقه نقش بسته است.
🔸این پژوهشگر در ادامه با اشاره به آب انبارهای استرآباد، کاروانسراها، قنات ها، پل ها و حمام های مهم ساخته شده در استرآباد و مدارس گفت: این عوامل نشانه توسعه، تجارت و نشان از فرهنگ شهر بودن و عظمت یک شهر می تواند باشد. معطوفی در بخشی از سخنانش همچنین به حضور قزلباشان، کردها، لرها و ترک ها اشاره کرد. او در بخش پایانی سخنانش گفت: در بستر چنین جامعه ای با رخدادهای کلان و رشد یافتگی یک جامعه، برون رفت توسعه یافتگی «هنر» است و هنر متعلق به شهر بزرگ است.
🔹گفتنی است در ابتدا این نشست احمد خواجه نژاد ضمن خیرمقدم به حاضرین به اهداف راه اندازی سلسه نشست های سرزمین مادری در #موسسه_فرهنگی_میرداماد پرداخت. چهارمین نشست از سلسله نشست های فرهنگی سرزمین مادری با هدف آشنایی بیشتر با تاریخ و فرهنگ سرزمین #استرآباد و #گرگان عصر روز دوشنبه 24 مهرماه با موضوع «معرفی مکتب نویافته نگارگری استرآباد» در تالار اندیشه موسسه فرهنگی میرداماد برگزار شد.
🌐https://eitaa.com/mirdamad_org
┗━━━🍃🌺🍃━━━┛
#برگی_از_سند_استرآباد
🟠تقاضای اهالی #گرگان در خصوص ادامه فعالیت بانک رهنی (نخستین بانک تخصصی در امر مسکن و ساختمان ) در #گرگان درخصوص عمران و آبادی شهر پس از زلزله سال 1323 #گرگان
🌐 https://eitaa.com/mirdamad_org
┗━━━🍃🌺🍃━━━┛
#ضرب_المثل_های_گرگانی_استرآبادی
🟠دِلم رِ خوردی
[delam ɾe Xoɾdi] (زبانزد/ خاص)
🍃در ادبیات عامه #استرآباد، این زبانزد گاهی به صورت دِلَم رِ خورد و گاهی نیز با ضمیر مفعولیِ جمع (دلِ مار رِ) و یا فعل سوم شخص جمع (خوردین یا خوردن) نیز می آید.
🔸مفهوم زبانزد: بسیار نگرانت شدم. مرا زابه راه کردی. خیلی تأخیر کردی.
👈 کاربرد زبانزد: وقتی دو نفر در زمانی مشخص با هم قرار دارند و یا کسی در یک ساعت معین به محل کار یا پاتوق یا خانه میرود، شخص یا اشخاصی که منتظر او هستند نگرانِ او شده و این زبانزد را به کار میبرند.
🔹معادل زبانزد: «دِلَم را خون کردی»
🌐 https://eitaa.com/mirdamad_org
┗━━━🍃🌺🍃━━━┛
🟡بنای #عبهری
🍃بنای عبهری دفتر نگارش و تدوین نخستین نشریه #گرگان، نخستین قرائتخانه مدرن ودفتر اسناد رسمی شماره دو گرگان
ادامه مطلب 👇👇
🌐 https://eitaa.com/mirdamad_org
┗━━━🍃🌺🍃━━━┛
🟡بنای #عبهری
🍃بنای عبهری دفتر نگارش و تدوین نخستین نشریه #گرگان، نخستین قرائتخانه مدرن و دفتر اسناد رسمی شماره دو گرگان.
🔸این بنا واقع در سمت غربی ورودیِ بازار #نعلبندان یکی از نخستین بناهای ساخته شده در خیابان امام خمینی است.
🔹این بنای دوطبقه که دارای کاربری تجاری در طبقه همکف و اداری-خدماتی در طبقه اول بوده، به دلیل حضور یکی از بزرگان حوزه فرهنگ شهر گرگان، شاعر، ادیب و روزنامه نگار معاصر، #محمدعلیخان_سپهر ( #محمدعلی_عبهری)، به لحاظ فرهنگی و تاریخی بسیار ارزشمند است.
🔸این مکان علاوه بر آنکه دفتر اسناد رسمی شماره دو گرگان، به صاحب امتیازی محمدعلی عبهری و دفتر شخصی ایشان برای گردآوری روزنامه بوده، نخستین قرائتخانه مدرن در نخستین خیابان احداث شده ی شهر به حساب می آید؛ چنانکه عبهری در اواخر دوره #پهلوی اوّل، کتابهای تازه انتشار یافته توسط ناشران گوناگون را در محل دفتر خود گردآوری نموده و افراد علاقه مند می توانستند برای مطالعه این کتابها در دفتر ایشان و در این بنا حضور پیدا کنند.
🔹به عبارت دیگر می توان دفترِ «محمدعلی عبهری» را نخستین و تنها «پاتوق فرهنگی مدرن» شکل گرفته در خیابان امام خمینی و شهر #گرگان به شمار آورد.
✅منبع: فصلنامه میرداماد، شماره 31، تابستان 1402
✍️نویسنده: محدثهسادات میرحسینی
🌐 https://eitaa.com/mirdamad_org
┗━━━🍃🌺🍃━━━┛
☘️ تفسير عرفاني قرآن کريم
توسط استاد برجسته دانشگاه تهران
🔹دکتر اميرعباس علي زماني
زمان: شنبه 29 مهرماه 1402
⏰ ساعت 21
از طريق اسکاي روم لينک زير👇
📡https://www.skyroom.online/ch/mirgorgan/tafsir
🌐 https://eitaa.com/mirdamad_org
┗━━━🍃🌺🍃━━━┛
#معرفی_نسخه_خطی
📖 #المطول_فی_شرح_تلخیص_المفتاح
🍃#مطول نام شرحی است در زمینه علوم عربی که مسعود بن عمر تفتازانی (722-791؟ه.ق) بر تلخیص مفتاح خطیب قزوینی نگاشته است.
🔸تفتازانی با اين اثر خود، در باب مسائل بلاغى، اثراتى در محيط فارسی و عربى روزگاران قرن هشتم هجرى و قرون بعد گذاشته است.
🔹نسخه حاضر توسط زین العابدین ابن درویش علی #استرآبادی الاصل و المسکن در تاریخ یکشنبه هفدهم ماه شوال سال 1237 ه.ق در مدرسه #دربنو به کتابت درآمده است.
🔸جلد نسخه تیماج به رنگ قهوه ای سوخته با عطف وصالی به رنگ قهوه ای روشن می باشد.
🔹در متن نسخه بر روی برخی عبارات با شنگرف (قرمز مایل به نارنجی) خط کشیده شده است.
🔸نسخه موجود در 261برگ به ابعاد 30*20.5 س.م به خط نسخ نوشته شده است.
📙این نسخه هم اکنون در گنجینه نسخ خطی #موسسه_فرهنگی_میرداماد #گرگان نگهداری می شود.
🌐 https://eitaa.com/mirdamad_org
┗━━━🍃🌺🍃━━━┛
#مشاهیر_استرآباد_و_جرجان
⭐️« #محمد_بن_جعفر_خزاعي_جرجاني»
332-408هـ.ق.
🟢«ابوالفضل محمد بن جعفر بن عبدالکريم بن بديل خزاعي #جرجاني»، اديب و متخصص در علم قرائت قرآن است
🔸گويا نام اصلي وي «کميل» بوده است. شايد براي اينکه با همشهري خويش «کميل بن جعفر بکرآبادي جرجاني» «حنفي» متوفاي 336هـ.ق. تشابه اسمي پيدا نکند، نام خويش را به محمد تغيير داده است.
🔹«خطيب» در «تاريخ بغداد»، او را يکي از زحمتکشان در علم قرائت توصيف کرده است.
🔸برخي منابع خزاعي جرجاني را توثيق و برخي تضعيف کردهاند. به هر حال محمد بن جعفر #جرجاني، براي فراگيري همهي آرا و نظريات قاريان مشهور عصر خود، سفرها کرد و استادان بسياري را ديد.
🔹نزد «علي حسن بن سعيد مطوعي» و «علي احمد بن نصر شذائي» و بسياري ديگر در «عراق»، «مصر» و «خراسان» تحصيل کرد.
از «ابوبکر اسماعيلي»، «يوسف بجيرمي»، «ابوبکر قطيعي» و «ابوعلي بن حبش» حديث شنيد.
🔸«ابوالقاسم تنوخي»، «ابوالعلا واسطي»، «احمد بن فضل باطرقاني»، «ابوالحسن بن داوود داراني» و «عبدالله بن شبيب اصفهاني» از وي روايت نقل ميکنند.
📜آثار:
1. الابانة في الوقف و الابتداء
2. اسانيد القراءات
3. تهذيب الاداء في السبع
4. المنتهي في قرائات العشر
5. الواضح في التاريخ
✅منبع: کتاب #اثرآفرینان_استرآباد_و_جرجان
🌐 https://eitaa.com/mirdamad_org
┗━━━🍃🌺🍃━━━┛
#دانشنامه_گلستان
🟡کنسولگری روسیه بنايي در محله ي باغشاه و پشت پارک شهر #گرگان
🍃اين بنا در ضلع غربي باغ وسيعي واقع شده كه به «#باغ_روسها» مشهور است. اين زمين با وسعت بیش از 2 هكتار، از جنوب به خيابان #ملل، از شمال به پارک شهر، از غرب به خانه هاي مسكوني و از شرق به کوچه #بی_بی_حور، #بی_بی_نور متصل است.
🔸روسها این بنا را در دوره ي قاجار از یک تاجر #استرآبادی به منظور تأسیس کنسولگری خریداری کرده بودند.
🔹کنسول روسیه در سال 1290ش، پس از خرید این بنا، مجوز احداث خیابانی را از ضلع شمال کنسولگری به مسافت 12 کیلومتر از دروازه بسطام تا یکه مازو، از وزارت امور خارجه وقت ایران دریافت نمود. هزینه ی احداث این خیابان را برخی از تجار و سرکرده های #استرآباد تأمین كردند. وی قصد داشت به منظور تسهیل واردات کالاهای روسی به ایران، از سمت قره سو، خط آهنی را به استرآباد به مسافت 36 کیلومتر بکشد، اما هیچگاه به این امر توفیق نیافت.
🔸در شهریورماه 1320 و اشغال ایران، شهر #گرگان (استرآباد سابق) نیز از آسیب ها در امان نماند. در زمان اشغال این شهر تا سال 1324ش، ساختمان کنسولگری به عنوان یکی از مقرهای فرماندهی ارتش سرخ درآمد و در همان زمان، تعمیراتی در آن صورت گرفت. با تحولات بین المللی، قوای نظامی شوروی ناچار به تخلیه ایران شدند و پس از چندی، ساختمان اصلی کنسولگری از سوی سفارت پلمپ گرديد...
منبع: #دانشنامه_گلستان (1395)، جلد سوم
✍️ قربانعلی عباسی
🌐 https://eitaa.com/mirdamad_org
┗━━━🍃🌺🍃━━━┛
#معرفی_کتاب
🌿 #شاهنامه و هنر #نقالی
🔸کتاب «شاهنامه و هنر نقالی»، در یک مقدمه و دو فصل و چند جستار توسط علی تقوی عضو هیئت علمی فرهنگستان هنر به نگارش درآمده است.
تقوی در فصل نخست، ابتدا به پیشینه و انواع هنر نقالی، به عنوان یکی از مردمیترین هنرهای ایرانی و سپس به نقد و تحلیل نوع و چگونگی تعامل میان شاهنامه و هنر نقالی پرداخته است.
🔹نویسنده در فصل دوم، از میان داستانهای اساطیری مورد اقبال شاهنامهخوانان و نقّالان، داستان سیاوش را برگزیده و پیرنگ آن را در سه روایت از شاهنامه فردوسی، هفت لشکر و شاهنامه کردی بررسی و تحلیل تطبیقی کرده و وجوه تشابه و افتراق آنها را برسنجیده است.
این کتاب در ۱۱۵ صفحه و در شمارگان ۵۰۰ نسخه زمستان ۱۴۰۱ منتشر شده است.
✍️نویسنده: علی تقوی
📇 انتشارات: پایا
🌐https://eitaa.com/mirdamad_org
┗━━━🍃🌺🍃━━━┛