🔰 بر کرانه آیهها
#اشاره_روایی
❇️ قالَ رَسولُ اللهِ صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَآلِهٖ: «اَنَّ لِلّٰهِ عَزَّوَجَلَّ مِائَةُ رَحمَةٍ وَاَنَّه اَنزَلَ مِنها واحِدَةً اِلَی الاَرضِ فَقَسَّمَها بَينَ خَلقِهٖ، بِها يَتَعاطَفونَ وَيَتَراحَمونَ وَاَخَّرَ تِسعًا وَتِسعينَ لِنَفسِهٖ يَرحَمُ بِها عِبادَه يَومَ القِيامَةِ.»
وَرُوِیَ اَنَّ اللهَ قابَضَ هٰذِهٖ اِلىٰ تِلکَ فَيُكمِلُها مِائَةً يَرحَمُ بِها عِبادَه يَومَ القِيامَةِ.
❇️ پیامبر صلی الله علیه و آله: «خداوند عزوجل صد رحمت دارد و از آن، یک بخش را به زمین فرستاده و در میان مخلوقاتش تقسیم کرده است؛ آنها بهسبب همان یک بخش، به هم لطف و مهربانی دارند و 99 تای دیگر را برای خود نگه داشته تا در روز قیامت با آن به بندگانش لطف کند.» و روایت شده که خدا آن یک بخش را نیز میگیرد و 100 تای آن را کامل میکند و در روز قیامت، با تمام رحمتش به بندگانش رحم میکند.
🔸 منبع: مجمع البیان، 1/94
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
#نکات_نگارشی_و_علامتگذاری
❇️ این آیه شریفه از سوره حمد، در واقع بخشی از آیه یکم همین سوره است که قبلا در مورد آن، مطالبی گفته شد.
اما در اینجا در خصوص قواعد نگارش کلمه اول این آیه (الرحمٰن) در املای عربی نکتهای ارائه میشود:
✴️ بر اساس اصول و قواعد نگارش عربی (غیر از کتابت قرآن) کلمه «الرحمٰن» اگر اسم عَلَم (اسم خاصی که از آن برای نامیدن اشخاص، اشیاء و ... استفاده میشود) محسوب شود یا اگر همراه با الف و لام باشد بدون الف بعد از میم نوشته میشود.
✴️ اما اگر بدون الف و لام باشد یا علم نباشد با الف نوشته میشود (رحمان).
💢 با این حال بر اساس #رسم_المصحف ، و توافق تمامی کاتبانِ مصحفِ پایبند به رسمالمصحف، این کلمه در #کل_قرآن ، بدون الف بعد از میم نوشته میشود و بر این اساس نگارش آن با الف بعد از میم در قرآن، وجه علمی نداشته و در جهان اسلام از درجه اعتبار علمی ساقط است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 آشنایی با علم رَسمُالمُصحَف (شیوه نگارش کلمات در قرآن کریم)
👈 در یازدهمین همایش بررسی شیوههای نگارش و علامتگذاری قرآن کریم در شیراز مطرح شد:
✅ در نگارش کلمات قرآن، موارد متعددی به چشم میخورد که با نگارش متداول اختلاف دارد، گاهی حرفی در یک کلمه حذف شده است مانند کلمه «مالِک» در سوره حمد که بدون الف نوشته میشود (ملک) اما با الف خوانده میشود (مالک)؛ درمقابل، گاهی حرفی نوشته شده که خوانده نمیشود مانند کلمه «مِائَة» که الف آن خوانده نمیشود؛ به این نوع از نگارش که اختصاص به کلمات قرآن دارد اصطلاحا «رسمالمصحف» میگویند.
✅ علم #رسم_المصحف در میان علمای مغربزمین در قرون گذشته از اعتبار خاصی برخوردار بوده است اما امروزه در همه سرزمینهای اسلامی، قرآن بر اساس رسمالمصحف نگارش مییابد.
✅ پیشینه رسمالمصحف به صدر اسلام و نگارش اولیه قرآن و زمان جمعآوری آن برمیگردد. به اعتقاد ما قواعد نگارش کلمات قرآن در صدر اسلام، مدوّن نبوده و چند قرن بعد از ظهور اسلام، این قواعد، تدوین شده است.
✅ عدم تکامل خط در زمان نزول قرآن باعث شد که برخی کلمات بهگونهای نوشته شود که امروزه دیگر بدان شکل نوشته نمیشود.
🔸منبع: بخشی از سخنرانی دکتر توکلی، قائممقام مرکز طبع و نشر در همایش بررسی شیوههای نگارش و علامتگذاری قرآن کریم در شیراز
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔸@moshaf_org🔸
🗓️ سهشنبه 3 مهر 1403
🔅 مٰلِکِ یَومِ الدّینِ (حمد/4)
📝 فهرست نکات:
1️⃣ نکات لغوی-ادبی
2️⃣ شرح تفسیری
3️⃣ اشاره روایی
4️⃣ نکات نگارشی و علامتگذاری
👈پ.ن: تصویر پیوست، صفحهای از قرآن کشواد بن املاس است.
در ادامه مطالب به معرفی این مصحف کهن، پرداختهایم.
🔰 بر کرانه آیهها
#نکات_لغوی_ادبی
مٰلک يوم: مالک روز [جزا] يا مالک امر و نهی در روز [جزا]
الدين: جزا، پاداش
🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص14
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
#شرح_تفسیری_آیه
مٰلِکِ يَومِ الدّينِ (حمد/4)
(خداوند) مالک روز جزاست.
✅ در ذیل این آیه از امام باقر علیهالسلام روایت شده است: «همه کارها امروز و آن روز به دست خداست... ولی در روز قیامت، تمام حاکمان از میان میروند و هیچ حکومتی جز حکومت خدا باقی نمیماند.»
✅ همچنین در حالات امام سجاد علیهالسلام نقل کردهاند: هنگامی که آیه «مٰلِکِ يَومِ الدّينِ» را میخواندند، آنقدر آن را تکرار میکردند که نزدیک میشد جان دهند.
🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص1
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
#اشاره_روایی (حمد/4)
✅ عَنِ الرِّضا عَلَیهِ السَّلامُ: «مٰلِکِ يَومِ الدّينِ» اِقرارٌ لَه بِالبَعثِ وَالحِسابِ وَالمُجازاةِ وَ ایجابُ مُلکِ الآخِرَةِ لَه كَايجابِ مُلکِ الدُّنيا.
✅ امام رضا علیه السلام: ذکر «مٰلِکِ يَومِ الدّينِ»، اقرار به زنده کردن مردگان و محاسبه اعمال و پاداش و کیفر الهی و اثبات فرمانروایی آخرت برای خداست، مانند اثبات فرمانروایی دنیا برای او.
🔸منبع: من لا یحضره الفقیه، 1/203
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
#نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (حمد/4)
❇️ یکی از مسائل مهم در علوم قرآنی، اختلاف در قرائت برخی از کلمات قرآن کریم است؛ بدین معنا که گاهی اوقات در خوانش یک کلمه، بیش از یک وجه آمده که همه آنها از صدر اسلام تا عصر حاضر، توسط مسلمانان، ثبت و سینهبهسینه نقل شده است. از سوی دیگر، بر اساس روایات، خواندن قرآن مطابق هر یک از این وجوه از جانب امامان و بزرگان دین، جایز دانسته شده است.
❇️ برای نقل این وجوه مختلف از همان سدههای نخستین و باتوجه به شهرهای مهم جهان اسلام در آن عصر (مکه، مدینه، کوفه، بصره و شام) افرادی بهعنوان قاری، مشهور شدند که نام آنها در کتب این علم، ثبت و ضبط شده است. این افراد به #قراء_سبعه یا قاریان هفتگانه شهرت دارند.
❇️ قرائت هر یک از این قاریان هفتگانه توسط دو نفر #راوی نقل شده است که به آنها راویان 14گانه گفته میشود و کتابت یا چاپ قرآن کریم در کشورهای اسلامی بر اساس روایت یکی از این راویان 14گانه است. در کشور ایران نیز در سدههای اخیر، قرآنها بر اساس قرائت #عاصم کوفی و مطابق روایت #حفص میباشد که در صفحه انتهایی قرآنها به این موضوع اشاره شده است.
💢 کلمه «مٰلِک» نیز از همین کلماتی است که در خوانش آن، دو وجه نقل شده است:
👈 «مالک» بر وزن فاعِل که قرائت عاصم به روایت حفص نیز همینگونه است.
👈 «مَلِک» بر وزن فَعِل که ۵ نفر از قاریان هفتگانه بدین شکل قرائت کردهاند.
✴️ به دلیل رعایت قواعد #رسم_المصحف و اینکه کلمه، تحمل قرائت دیگر را نیز داشته باشد، کلمه «مالک» به حذف الف (مٰلک) نوشته شده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
مرکز طبع و نشر قرآن کریم
🗓️ سهشنبه 3 مهر 1403 🔅 مٰلِکِ یَومِ الدّینِ (حمد/4) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ نکات لغوی-ادبی 2️⃣ شرح تف
👆 قدیمیترین قرآن وقفی حرم امام رضا علیه السلام و تصویر امروز
🔶 قرآن کَشواد بن اِملاس
✅ در قرن چهارم هجری از سوی کَشواد بن املاس، حاکم وقت اصفهان در زمان سامانیان، نسخهای 14 پاره از متن کامل قرآن، وقف حرم امام رضا «ع» شده است. در حقیقت، کشواد بن املاس، کاتب قرآن نیست؛ او فقط این نسخه از قرآن را که در سال 327 هـ.ق کتابت شده، بر حرم امام رضا «ع» وقف کرده است.
✅ گفتنی است نام کشواد در #شاهنامه مکررا آمده است. وی فرزند بشخوره، از نسل کاوه آهنگر و از پهلوانان بزرگ ایرانی در زمان فریدون و جانشینان اوست که در شاهنامه از او به عنوان کشواد زرینکلاه یاد شده است. احتمالا وی فردی متنفذ، وزیر یا حاکمی محلی در #اصفهان در عصر سامانیان بوده است.
✅ از 14 پاره اصلی این قرآن، سه پاره در کتابخانه آستان قدس رضوی باقی مانده است. یک پاره دیگر آن در حراج کریستیز لندن فروخته شده است که از سرنوشت فعلی آن، اطلاعی در دست نیست.
✅ قرآن کَشواد به خط #کوفی_جدید نوشته شده است. خط این قرآن را افراد مختلف به نامهایی چون کوفی نسخ، کوفی مشرقی و کوفی ایرانی نامیدهاند. ویژگیهای نوشتاری خاص برخی از کلمات این قرآن، نوع نامگذاری سورهها و علامتگذاری کلمات آن، توجه نسخهشناسان و علاقهمندان را به خود جلب کرده است.
🔸 منبع: #قرآن_های_کوفی_در_ایران صص389-398
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🗓️ چهارشنبه 4 مهر 1403
🔅 اِيّاكَ نَعبُدُ وَ اِيّاكَ نَستَعينُ (حمد/5)
📝 فهرست نکات:
1️⃣ نکات لغوی-ادبی
2️⃣ شرح تفسیری
3️⃣ اشاره روایی
4️⃣ نکات نگارشی و علامتگذاری