eitaa logo
استاد سید محمد موسوی
1.1هزار دنبال‌کننده
285 عکس
15 ویدیو
38 فایل
استاد سید محمد موسوی بایگی دانشیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی این مجموعه توسط شاگردان ایشان اداره می‌شود 📬ارتباط با ادمین کانال: @Sohrevardi_97 نشانی در تلگرام: https://t.me/+Q0r8hlZ2J-_ioZlM
مشاهده در ایتا
دانلود
عید غدیر.mp3
8.16M
🔸 حقیقت معرفت نفس هر مومن به این است که حقیقت وجودی ولایت را از طریق حضرت امیر المومنین(ع) و در رتبه بالاتر حضرت ختمی مرتبت پیامبر عظیم الشان اسلام حضرت محمد(ص) بشناسد. ایتا تلگرام
بسم الله الرّحمن الرّحیم صَلَواتُ اللهِ و ملائِکتِه و حَمَلةِ عَرشه و جَمیعِ خَلقهِ مِنْ اَرضِه و سمائه و علی شَجَرَهِ الطُّورِ، و الکتابِ المَسطُورِ، و البَیتِ المَعمورِ، و السِّرِ المَستورِ، و آیةِ النُّور، کَلیم أیمَنِ الإمامةِ، مَنشأِ الشَّرَفِ و الکَرامةِ، نُور مِصباحِ الأرواح، جَلاء زُجاجةِ الأشباحِ ، ماء التَّخمیرِ الأربعینَ، غایةِ مِعراجِ الیَقین، إکسیرِ فِلِزّاتِ العُرفاء، مِعیارِ نُقُودِ الأصفِیاءِ، مَرکَز الأئمَّه العَلَویَّةِ، مَحوَرِ الفَلَکِ المُصطَفَویّةِ، الآمِرِ للصُّوَرِ و الأشکال بِقَبول الإصطِبارِ و الإنتِقال، النُّور الأنور، موسَی بن جعفرٍ، علیه صلوات الله العَلیِّ الأکبر. 💐 میلاد باسعادت حضرت امام موسی کاظم علیه السلام فرخنده و شادباش💐 ایتا تلگرام
فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَكُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ از آن پس که به آگاهی رسیده ای، هر کس که درباره او با تو مجادله کند، بگو: بیایید تا حاضر آوریم ما فرزندان خود را و شما فرزندان خود را ما زنان خود را و شما زنان خود را ما خود و شما خود آنگاه دعا و تضرع کنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان بفرستیم. ایتا تلگرام
🕌 دومین اعتکاف علمی طلاب در حرم مطهر رضوی 💡مدرسه علوم عقلی 👤با حضور استاد سید محمد موسوی 🖋رابطه عقل و شهود با نقل در کسب معارف دینی 📆دوشنبه ۸مرداد 📆شنبه ۱۳ مرداد نام نویسی تا ۲۵ تیرماه ایتا تلگرام
امام صادق علیه السلام: اَلسُّجُودُ عَلَى تُرْبَةِ اَلْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ يَخْرِقُ اَلْحُجُبَ اَلسَّبْعَ سجده بر تربت حسين عليه السلام حجاب هاى هفتگانه را می دَرَد. بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام ج ۹۸، ص ۱۳۵ علیه السلام ایتا تلگرام
سَلامُ اللّٰهِ وَسَلامُ مَلائِكَتِهِ الْمُقَرَّبِينَ ، وَأَنْبِيائِهِ الْمُرْسَلِينَ ، وَعِبادِهِ الصَّالِحِينَ ، وَجَمِيعِ الشُّهَداءِ وَالصِّدِّيقِينَ ، وَ الزَّاكِياتُ الطَّيِّباتُ فِيما تَغْتَدِي وَتَرُوحُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ، أَشْهَدُ لَكَ بِالتَّسْلِيمِ وَالتَّصْدِيقِ وَالْوَفاءِ وَالنَّصِيحَةِ لِخَلَفِ النَّبِيِّ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ الْمُرْسَلِ ، وَالسِّبْطِ الْمُنْتَجَبِ ، وَالدَّلِيلِ الْعالِمِ ، وَالْوَصِيِّ الْمُبَلِّغِ ، وَالْمَظْلُومِ الْمُهْتَضَمِ ، فَجَزاكَ اللّٰهُ عَنْ رَسُولِهِ وَعَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ وَعَنِ الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ صَلَواتُ اللّٰهِ عَلَيْهِمْ أَفْضَلَ الْجَزاءِ بِمَا صَبَرْتَ وَاحْتَسَبْتَ وَأَعَنْتَ فَنِعْمَ عُقْبَى الدَّارِ ایتا تلگرام
Ahamiyate-mohabat.mp3
18.71M
اهمیت محبت اهل بیت علیهم السلام استاد در این صوت توضیحی درباره حدیث شریف: من بکیٰ او ابکیٰ او تباکیٰ فی مصیبة الحسین(علیه السلام) حرّمت جسده علی النار و وجبت له الجنّه ارائه می‌دهند. ⚫️انتشار به مناسبت عاشورای اباعبدالله الحسین علیه السلام ایتا تلگرام
Ahamiyate-mohabbat.pdf
439.1K
اهمیت محبت اهل بیت علیهم السلام متن فرمایش استاد درباره حدیث شریف: من بکیٰ او ابکیٰ او تباکیٰ فی مصیبة الحسین(علیه السلام) حرّمت جسده علی النار و وجبت له الجنّه ارائه می‌دهند. ⚫️انتشار به مناسبت عاشورای اباعبدالله الحسین علیه السلام ایتا تلگرام
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَباعَبْدِاللَّهِ وَ عَلَی الاَْرْواحِ الَّتی حَلَّتْ بِفِناَّئِکَ عَلَیْکَ مِنّی سَلامُ اللَّهِ ما بَقیتُ وَ بَقِیَ اللَّیْلُ وَ النَّهارُ وَ لاجَعَلَهُ اللَّهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنّی لِزِیارَتِکُمْ اَلسَّلامُ عَلَی الْحُسَیْنِ وَ عَلی عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ وَ عَلی اَوْلادِ الْحُسَیْنِ وَ عَلی اَصْحابِ الْحُسَیْنِ ایتا تلگرام
❓پرسش سلام علیکم اینکه حکماء میگویند مفهوم وجود نقیض عدم است (شرح منظومه بحث اشتراک معنوی)مرادشان از مفهوم وجود همین مفهوم عام بدیهی می باشد. متن پاسخ استاد: باسلام نقیض وجود ، عدم است لکن نه حقیقت وجود قابل حصول در ذهن است و نه عدم، شیئتی دارد تا در ذهن باشد بنابراین برای اشاره به حقیقت وجود خارجی، از مفهوم وجود استفاده میشود پس مقصود از نقیض عدم ،حقیقت وجود است اما اشاره به ان از طریق مفهموم عام‌بدیهی وجود است. ایتا تلگرام
رابطه عقل و شهود با نقل در کسب معارف.mp3
38.59M
🔶 رابطه عقل و شهود با نقل در کسب معارف 👤 استاد سید محمد موسوی ایتا تلگرام
استاد سید محمد موسوی
🔶 رابطه عقل و شهود با نقل در کسب معارف 👤 استاد سید محمد موسوی #استاد_موسوی #دارالعلم #صوت ایتا
🔰 رابطه عقل و شهود با نقل در کسب معارف 🎙 استاد سید محمد موسوی 1⃣ توضیح مفردات ۱.۱ عقل تمامی انسانها ارتکازی از عقل دارند و هیچ انسانی نیست که عقل را نفی کند. با این حال، در فهم مسائل بین مردمان اختلاف وجود دارد. بنابراین، پیش از هر بحثی باید عقل را شناخت. در شناخت عقل نمی توان به اصل مسلم یا کلام منقولی تمسک جست، بلکه این خود عقل است که باید خودش را معرفی کند. ساختار وجودی انسان بگونه ای است که دارای فهم و ادراک است و به همین جهت از حیوان متمایز شده است. این جنبه ادراکی را ذهن نیز می گویند. انسان دارای شناخت های گوناگون است که اشرف آنها همان عقل است. ۱.۱.۱ عقل در لغت عقل به حسب لغت دارای چند معنا است: امساک، فهم، قوه فاهمه، کارکرد این قوه. البته، بحث لغوی در این بحث فایده ای ندارد. ۱.۱.۲ استعمال قرآنی عقل آیات قرآن کریم که درباره عقل یا لبّ هستند متعددند. ۴۹ مورد عقل و مشتقات آن و ۱۶ مورد لب و مشتقات آن در آیات بکار رفته است. تمامی این آیات اشاره به نحوه ای درک و فهم عمیق دارند که برخی از این امور خارج از سنخ عالم طبیعت هستند و برخی از لوازم نامحسوس موجودات طبیعی است. این لوازم نامحسوس نیز گاه به صورت مبدایت است و گاه به صورت غایت و گاه به صورت همراه با محسوسات. به طور مثال در آیه ان فی خلق السماوات و الارض ... لایات لقوم یعقلون، شناخت طبیعی این امور محسوس برای مومنان و کفار دارای لوازمی است که دیگر محسوس نبوده و تنها اهل عقل آن ها را ادراک می کنند. بنابراین این آیه در مقام تنبه به لوازم غیر محسوس امور محسوس است. حاصل کلام آنکه در استعمالات قرآنی مراد از عقل و لب، لایه های عمیق از فهم است که برای همگان میسر نیست بلکه گروه های خاصی قادر به فهم آنند و این گروه ها نیز دارای مراتب هستند. ۱.۱.۳ معانی اصطلاحی عقل عقل به اشتراک لفظی دارای معانی مختلفی است: در کلام: مراد از عقل، آراء و نظریاتی است که همه یا اکثر عقلا پذیرفته اند و تردیدی در آن نیست؛ مانند اولیات، حسن عدل و قبح ظلم، لزوم شکر منعم و مانند آن. عقل در فلسفه: دارای معانی مختلفی است: ۱. عقل به معنای جوهر مجرد، ۲. عقل به معنای قوه ادراک که مقدمات کلی صادق و ضروری را ادراک میکند. عقل در این معنا دارای مراتبی است: بالقوه، بالملکه، بالفعل و عقل مستفاد. عقل اخلاقی یعنی کسی که سبک سر نیست و متین و با وقار است. عقل در عرف به معنای تیز هوش بودن و سریع الفهم بودن است. ۱.۱.۴ مراتب ادراک مراتب چهارگانه ادراک: احساسات، تخیلات، وهمیات، ادراک عقلی. البته وهم نیز دارای معانی مختلف است: ۱. تصور غیر مطابق با واقع، ۲. قوه مدرک اموری که از قبیل محسوسات نستند ولی با آنها مرتبطند. به این امور، معنا گفته می شود. تمامی گزاره هایی که در ارتباط با عالم طبیعت مطرح می شوند، همگی از این قبیلند. یعنی موضوع و محمول آنها محسوسند ولی حکم به ثبوت محمول برای موضوع، حسی نیست. به این ادراکات به دلیل ارتباط با امور حسی، امور موهوم گفته می شود و این معانی را جزء معانی جزئی قرار میدهند. البته مراد از جزئی بودن ارتباط با طبیعت است، نه ما یمتنع صدق علی کثیرین. قسم چهارم ادراک عقلی است که ادراک امری است که یا خارج از امور محسوس است مانند شناخت خداوند و یا اعم از محسوس و غیر محسوس است مانند شناخت ثابت و متغیر. این ادراکات دو ویژگی دارند: ۱. کلی هستند البته، نه به معنای قابل صدق بر کثیرین، بلکه به معنای اعم از محسوس و غیر محسوس بودن. ۲. از قبیل معناست. در میان معقولات، گزاره هایی وجود دارد که درباره جزئی حقیقی است مانند گزاره های درباره خداوند متعال. ۱.۱.۵ تقسیمات آگاهی آگاهی ها بر دو دسته هستند: برخی اکتسابی و برخی غیر اکتسابی هستند. امور غیر اکتسابی همان بدیهیات هستند که پایه سایر معرفت ها را تشکیل میدهند. مبادی یا امور غیر اکتسابی یا تصدیق شده هستند یا خیر. تصدیق ها باور و اذعانند. امور غیر تصدیقی نیز یا تاثیر دارند و یا تاثیر ندارند. امور تاثیر گذار همان مخیلاتند. این در عوام تاثیرگذارند و بجای استدلال میتوان از این امور برای اقناع آنها استفاده کرد. اموری که تاثیرگذار نیستند نیز هیچ جایگاهی در استدلال و اقناع ندارند. اموری که تصدیق می شوند نیز یا بر وجه ضرورت است و یا بر وجه تسلیم و یا بر وجه ظن و ما دون ظن. قسم اول نیز بر دو قسم است: ضرورت ظاهری و حسی و، ضرورت باطنی. ضروت ظاهری از ناحیه حس ادراک میشود این امور نیز یا محسوس منفردند و یا محسوس همراه با تکرار یا شنیداری. محسوسات، مجربات و متواترات. تمامی این امور جزئی هستند و در برهان کارایی ندارند. ایتا تلگرام
استاد سید محمد موسوی
🔰 رابطه عقل و شهود با نقل در کسب معارف 🎙 استاد سید محمد موسوی 1⃣ توضیح مفردات ۱.۱ عقل تمامی انسا
اما ضرورت باطنی همان امور فطری هستند که انسانی که هیچ تعلیمی ندیده باشد نیز با دیدن این گزاره ها آن را به ضرورت تصدیق میکند. انسان دارای دو گونه فطرت است: فطرت عقل و فطرت وهم. فطرت وهم گاه صادق و گاه کاذب است ولی فطرت عقل همواره صادق است. احکام فطری نیز یا مربوط به محسوسات است و یا امور نا محسوس. اگر ذهن تلاش کند که امر نامحسووس را به صورت محسوس ادراک کند، کارکرد وهمانی ذهن است. ادراک عقلی نیز گاه با کمک امری است یا بدون کمک آن. معین عقل نیز یا نزد او حاضر است یا خیر. قسم دوم جزء نظریات بوده و خارج است بحث ماست. قسم اول همان فطریات منطقی است یعنی قضایا قیاساتها معها. قسم سوم: گزاره هایی که بر وجه تسلیم است و هیچ تردیدی در صدق آنها نیست. این قسم نیز به دو گونه است: ۱. تسلیم عمومی و نزد همگان یا اکثریت؛ مانند حسن عدل و قبح حیوان آزادی؛ ۲. تسلیم خاص. قسم اول، مشهوراتی هستند که بنای آن را عقلا گذاشته اند. این دسته شامل ضروریات نیز هستند ولی وجه آن متفاوت است؛ یعنی بدیهیات اولی از جهت ضرورت تصدیق، جزء یقینیات هستند و از جهت تصدیق همگانی جزء مشهورات. منشا تصدیق این امور نیز یا صرافت فطرت عقل است و یا از باب شهرت و تسالم عقلا بر زندگی مشترک. دسته دوم، احتمال خلاف دارند و لزوما صادق نیستند. حاصل سخن آنکه عقلی که مبدا شروع معرفت است، ادراک کلی صادق ضروریست که فطرت عقل بر آن حکم می کند. فیلسوف از این نقطه آغاز می کند تا در دام ضرورت وهمی و مشهوراتی که با مسامحه تصدیق شده اند نیافتد. در مقام اثبات، هیچ حجت بالذات دیگری جز این عقل وجود ندارد. حجیت ذاتی آن نیز قابل سلب نیست. وقتی که عقل به وحی رهنمون می شود نیز باز هم فهم آن وابسته عقل است. ۱.۲ شهود ۱.۳ نقل ایتا تلگرام
گفتگوی استاد موسوی بایگی و آقای برنجکار.mp3
60.51M
👥 گفتگوی استاد سید محمد موسوی و آقای برنجکار 🕌 مدرسه دارالعلم ایتا تلگرام
استاد سید محمد موسوی
👥 گفتگوی استاد سید محمد موسوی و آقای برنجکار 🕌 مدرسه دارالعلم #استاد_موسوی #دارالعلم #صوت ایتا
🔰 گفتگوی استاد سید محمد موسوی بایگی و آقای برنجکار ✅ استاد سید محمد موسوی (۱): مراد از شهود، دریافت و ادراک اموری است که خارج از سنخ ادراکات متعارف برای شخصی حاصل می شود. این ادراکات نتیجه عبادات و ریاضات خاصی هستند. شهود تقسیم های خاصی دارد: ۱. شهود معنوی و صوری، ۲. شهود رحمانی، ملکی و نفسانی، شیطانی و جنی از نظر عرفا، شهود معنوی اعتبار دارد و کشف صوری که مربوط به عالم مثال است، فضیلتی بشمار نمی رود بلکه گاه رهزن هم هست. اما کشف معنوی که اتصال به عالم ملائکه مهیمن و بالاتر است، دارای ارزش است. شهود عرفانی امری شخصی است و قابل انتقال به دیگری نیست. از طرفی تمامی این شهودها نیز معتبر نیستند بلکه خود عرفا ملاکهایی برای ارزیابی آنها قرار داده اند. این معیار نیز باید از سنخ خود شهود باشد. معیار سنجش شهود، شهود تام انسان کامل است. هم در مراتب کشف صوری و هم در مشاهده عوالم معنوی، تام ترین شهود برای انسان کامل است و همان می تواند میزان ارزیابی سایر شهودات باشد. البته، از این جهت که ما به شهود فرد و شهود انسان کامل دسترسی نداریم، نمی توانیم ارزیابی نسبت به شهود دیگران داشته باشیم. اما عارف شاهد می تواند از کشف خود خبر دهد. این یعنی ارائه علمی حضوری در قالب مفاهیم و الفاظ و احتمال وجود خطا. با فرض اینکه شهود واقعی فرد مطابق واقع باشد، خبر وی به ما می رسد و در همین قسمت می توان شهود وی را ارزیابی کرد. اگر این خبر مخالف عقل یا نص قطعی باشد مردود است و اگر موافق باشد، قابل پذیرش است و اگر هیچ دلیلی بر رد و اثبات آن نباشد باید سکوت کرد. ایتا تلگرام
استاد سید محمد موسوی
🔰 گفتگوی استاد سید محمد موسوی بایگی و آقای برنجکار ✅ استاد سید محمد موسوی (۱): مراد از شهود، دریاف
✅ استاد برنجکار (۱) 🔸 ملاحظه اول: اینکه گفته شده عقل مدرک حسن و قبح و بایدها و نبایدها نیست، صحیح نیست. بلکه عقل در پنج حوزه فعالیت دارد: حوزه عقل نظری، عقل عملی، عقل ابزاری، عقل دفاعی، عقل استنباطی. در حوزۀ عمل نیز بر خلاف نظر اشاعره، افعال خنثی نیستند و عقل قدرت درک ضرورت اخلاقی افعال را دارد. حتی در حوزه شهود نیز شهودهای اخلاقی داریم. در مسائل اخلاقی سه دیدگاه مطرح است: فضیلت گرایی، غایت گرایی و وظیفه گرایی. البته می توان این سه دیدگاه را به یکدیگر ارجاع داد. 🔸 ملاحظه دوم: اینکه گفته شد عقل حجیت بالذات اول را دارد، صحیح است و مطابق روایات نیز هست، لکن وقتی عقل وحی را به عنوان حجت اثبات کرد، دیگر نمی توان عقل را حجت بالذات قرار داد بلکه باید با هر دو پیش رفت. 🔸 ملاحظه سوم: مبدا بودن عقل، منافاتی با حجیت متشابک یا تعاملی ندارد، به این معنا که بعد از اثبات وحی، دیگر این دو خط کشی ندارند. از جهتی وحی معلم عقل است و از جهتی عقل به اثبات مضامین وحی می پردازد. ایتا تلگرام
استاد سید محمد موسوی
✅ استاد برنجکار (۱) 🔸 ملاحظه اول: اینکه گفته شده عقل مدرک حسن و قبح و بایدها و نبایدها نیست، صحیح ن
✅ استاد سید محمد موسوی (۲) 🔸ملاحظه اول: بحث درباره نقطه شروع معرفت بوده است و نگفتیم که عقل بایدها و نبایدها را درک نمی کند و این ها جزء مشهورات است. البته، باید و نبایدی که فلاسفه می گویند و موضوع حکمت عملی است غیر از حسن و قبح کلامی است. حسن و قبح کلامی جزء مشهورات است و نمی تواند مبدا برهان باشد. بنابراین، قطعا باید و نباید را عقل می فهمد و مبدا برهان نیز قرار می گیرد ولی این با حسن و قبح متکلم متفاوت است. حسن و قبح کلامی یعنی شایستگی تحسین و سرزنش. 🔸ملاحظه دوم: اگر وحی حجت بالذات باشد دیگر نیازی به اثبات ندارد. بنابراین، حجیت وحی ذاتی نیست. علاوه بر اینکه اگر مقصود از وحی، شهودی است که در نفس معصومین ع است، ما بدان دسترسی نداریم و اگر مقصود از وحی، الفاظ منقول از آن شهود است باید آن را فهمید. راه فهم لفظ نیز روش خود را دارد. از طرفی، وضع امری اعتباری است و ساحتی از وحی به این معنا با اعتبار عقلا مرتبط می شود. برای فهم متون دینی باید به دلیل قطعی تمسک کرد. مراد از دلیل قطعی هم عقل و نص قطعی السند است که البته تعداد آن کم است. فهم این نص نیز با عقل است. بنابراین، در فهم متون اعتقادی نمی توان به امور ظنی استناد است؛ چراکه حجیت ظن، نیازمند اثبات است. دلیل حجیت ظواهر، بناء عقلا است و این دلیل را نمی توان در امور اعتقادی اخذ کرد. ایتا تلگرام
استاد سید محمد موسوی
✅ استاد سید محمد موسوی (۲) 🔸ملاحظه اول: بحث درباره نقطه شروع معرفت بوده است و نگفتیم که عقل بایدها
✅ استاد برنجکار (۲): 🔸ملاحظه اول: اساس حکمت عملی، بایدها و نبایدهاست. اگر این باید و نباید عقلی نباشد دیگر حکمت عملی معنا ندارد و اگر عقلی باشد باید مبدا برهان واقع شود؛ چراکه مراد از حکمت، علم قطعی به واقعیات است. علامه حلی و آیت الله سبحانی نیز گفته اند که باید و نباید نیز جزء مدرکات عقل است و اگر حسن و قبح عقلی نباشد هیچ چیزی را نمی توان اثبات کرد. حسن و قبح را نمی توان مربوط به جامعه عقلائی دانست بلکه حتی اگر جامعه ای نباشد باز هم حسن عدل و قبح ظلم قابل ادراک است. از طرفی، اینکه گاهی امری حسن و گاهی قبیح است، به دلیل تزاحم است و این تزاحم باعث غیر عقلی شدن آن نیست. 🔸ملاحظه دوم: اینکه گفته شد ما به وحی دسترسی نداریم، باید گفت که بر اساس علم اصول، ضوابطی وجود دارد که با رعایت آنها می توان با مقصود متکلم از آن رسید. مباحث پیچیده معارفی نیز نیازمند اجتهادی بر اساس موازین اصولی است. خبر واحد نیز به لحاظ خود ظنی است ولی به لحاظ ادله، یقینی هستند. 🔸ملاحظه سوم: اینکه گفته شد با نصوص اعتقادی به قطع رسیده نمی شود، نادرست است بلکه با رعایت قواعد کل نگرانه می توان در تمامی موارد اعتقادی به قطع رسید. ایتا تلگرام
استاد سید محمد موسوی
✅ استاد برنجکار (۲): 🔸ملاحظه اول: اساس حکمت عملی، بایدها و نبایدهاست. اگر این باید و نباید عقلی نبا
✅ استاد سید محمد موسوی (۳): 🔸ملاحظه اول: هم عقل نظری و عملی داریم و هم حکمت عملی و نظری. حکمت عملی و نظری از محصولات عقل نظریه هستند. باید و نباید عقلی هم داریم ولی این دو با حسن و قبح کلامی متفاوتند و نباید این دو را یکی گرفت. اما عقل عملی از سنخ ادراک نیست بلکه ناظر به اعمال مدرکات عقل نظری بر قوای پایین تر است. 🔸 ملاحظه دوم: نگفتیم که در اعتقادات، یقین نداریم بلکه گفته شد که نص قطعی کم داریم. 🔸ملاحظه سوم: دلیل حجیت ظهور، بناء عقلاست ولی بناء عقلا بر آن نیست که با یکدیگر درباره امور غیبی سخن بگویند. موضوع کلام عقلا، تدبیر عالم طبیعت و شئون آن است و در همین حیطه نیز اخذ به ظهور کلام یکدیگر می کنند. بنابراین، نمی توان به صرف بناء عقلا برای حجت ظواهر در امور غیبی و ما ورائی استدلال کرد. از طرفی، شارع، مخاطب را به جهل نمی اندازد، بلکه در مورد حقائق ماورائی با همین الفاظ سخن گفته است. بله اگر اثبات شود که سنخ وجودی امور غیبی از همان سنخ امور محسوس است می توان به این ظواهر اخذ کرد. این مساله نیز بر عهده عقل است و نه شرع. اما اگر اثبات کردیم که سنخ امور غیبی متفاوت از عالم طبیعت است، پس نمی توان به ظهور اخذ کرد. دلیل اینکه شارع با الفاظ عرفی از آن حقائق سخن گفته است، آن است که الفاظ به روح معنا اشاره دارند و این نظریه نیز ناظر به وضع واضع نیست، بلکه از باب ارتباط وجودی بین خزائن الهی و مراتب نازل آن است. این ارتباط باعث می شود که لفظ وضع شده برای امور نازل را برای خزائن آن نیز بکار برد، البته با سلب لوازم نقصی آن مرتبه و این از باب استعمال مجازی نیست. ایتا تلگرام
استاد سید محمد موسوی
✅ استاد سید محمد موسوی (۳): 🔸ملاحظه اول: هم عقل نظری و عملی داریم و هم حکمت عملی و نظری. حکمت عملی
✅ استاد برنجکار (۳): 🔸ملاحظۀ اول: اینکه عقل نظری را بر دو قسم دانستند، اصطلاحی غیر مشهور است. در این اصطلاح، عقل همان اراده است. بر اساس اصطلاح مشهور، عقل قوه مدرک است، نه اراده. 🔸ملاحظۀ دوم: اینگونه نیست که بناء عقلا عالم تنها درباره امور محسوس باشد، بلکه انبیا نیز جزء همین عقلا بوده و درباره امور غیبی سخن گفته اند و مردم نیز فهمیده اند. کلام انبیا هم برخی نص و برخی ظاهر است. ظاهر هم اگر همراه با قرائن شود تبدیل به نص می شود. پس با روش کل نگری می توان ظهورهای روایی را تبدیل به نص کرد. بنابراین، بناء عقلا بر اصالت ظهور است ولی ظهور نیز مراتبی دارد و در خود نصوص نیز درباره در کنار ظهور، قرائنی ذکر شده است. 🔸ملاحظۀ سوم: نظریه روح معنا نیز اولا فاقد دلیل است و ثانیا نمی تواند همه موارد را توضیح دهد. نیازی نیز به علم هرمونتیک مبتنی بر قبض و بسط نداریم و با همان اصول خودمان می توان به اجتهاد در معارف پرداخت. 🔸ملاحظۀ چهارم: اینکه گفته شد برای اخذ به این ظهور باید سنخیت بین عوالم را پذیرفت نیز مقبول نیست. 🔸ملاحظۀ پنجم: گفته شد: شهود از سنخ علم حضوری است و ملاک در آن، شهود پیامبر ص است و این شهود نیز در اختیار ما نیست، بلکه تنها الفاظی به ما رسیده است و علم به آنها نیز حصولی است. آیا این جمله تناقض نیست؟ 🙏 با تشکر از حجّت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی خیّاط‌زاده ایتا تلگرام