#نکات_علمی 3️⃣9️⃣
#نکات_فقهی 4️⃣2️⃣
❇️ توضیح مرحله اول
◀️ مرحلهی اول مرحلهی ضعف کارکردها است. که چندین نشانه دارد.
🔶 یکی از نشانه ها «عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ» (نساء/19) است.
👈 در آیات قرآن واژهی معروف سی و هشت مرتبه استفاده شده، نوزده بار آن فقط در مورد بحث خانواده و معاشرت زوجین است.
🔷 خانواده را فقط نمی شود با حقوق و خط قرمز اداره کرد. یک اصل مسلّم است، فقط اینها حد را مشخص میکند که «تلک حدود الله». منتها بین اینها اگر شما بحث معروف را مطرح نکنید آن خانواده هیچموقع آن انعطاف لازم را پیدا نمیکند. لذا مدار ایدهآل یک زندگی «عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ» است. معاشرت معروفانه میشود مدار اصلی زندگی.
🔶 هرچه از این معاشرت معروفانه فاصله بگیرید به سمت آشفتگی حرکت میکنید. وجه استفاده از تعبیر آشفتگی این است که همین واژهی معروف را شما در بحث کتب لغت ببینید مثلاً ابن فارس دارد که «هذا امرٌ معروف و هذا یدل علی ما قلناه من سُكونه إليه» یعنی بحث معروف را با بحث سکونت و آرامش عجین میکند و هرچی از این سکونت و آرامش شما فاصله بگیرید نتیجهاش آشفتگی است.
🔦 حالا معاشرت معروفانه یعنی چه؟ نظریهی نهایی (علامه طباطبایی و بعض دیگر) این است که آن چیزی که عرف، شرع و عقل این را معروف و حَسَن میداند.
👈 مثالهایی که فقهاء زدند را میتوانیم توی چهارتا حیطهی کارکردهای خانواده مطرح کنیم.
1️⃣ کارکرد حمایتی؛ شیخ طوسی میگوید اگر یک زنی شأنش در این بود که یک کسی داشته باشد که کارهایش را انجام دهد «و كان مثلها مخدوماً فعليه إخدامها» میفرماید این خادم گرفتن وظیفهی شوهر میشود، میگویند این یک مصداقی است برای معاشرت معروفانه.
ادامه دارد ....
📚 برگرفته از نشست علمی استاد مخدومی (21 دی 1401)
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد #استاد_مخدومی
#نکات_علمی 4️⃣9️⃣
#ادبیات_عرب 1️⃣2️⃣
❇️ نکاتی در مورد اذ و اذا
🔶 إذْ: هَل هُوَ ظرف زمَان أَو مَكَان أَو حرف بِمَعْنى المفاجأة، أَو حرف مُؤَكد أَي زَائِد؟
📚 فيهِ أَقْوَال
👈 والْحق ان إِذْ وَكَذَا إِذا كِلَاهُمَا من الْأَسْمَاء اللَّازِمَة الظَّرْفِيَّة؛ بِمَعْنى أَنَّهُمَا يكونَانِ فِي أَكثر الْمَوَاضِع مَفْعُولا فِيهِ؛ وَأما كَونهمَا مَفْعُولا بِهِ وبدلا وخبرا لمبتدأ فقليل
🔷 لكِن الْفرق بَينهمَا ان إِذْ ظرف وضع لزمان نِسْبَة مَاضية وَقع فِيهِ أُخْرَى، وَإِذا: ظرف وضع لزمان نِسْبَة مُسْتَقْبلَة يَقع فِيهِ أُخْرَى؛ وَلذَلِك تجب إضافتهما إِلَى الْجمل، ك (حَيْثُ) فِي الْمَكَان، وبنيا تَشْبِيها بالموصولات، واستعملتا للتَّعْلِيل والمجازاة؛ ومحلهما النصب أبدا على الظَّرْفِيَّة، فَإِنَّهُمَا من الظروف غير المتصرفة لبنائهما؛
⬅️ وقد تسْتَعْمل إِذا للماضي نَحْو: {إِذا بلغ بَين السدين} {إِذا سَاوَى بَين الصدفين}
👈 والاستمرار فِي الْمَاضِي دون الشَّرْط نَحْو: {وَإِذا لقوا الَّذين آمنُوا قَالُوا آمنا}
👈 وتستعمل للشّرط من غير سُقُوط الْوَقْت ك (مَتى) و (حَيْثُمَا) وَهُوَ مَذْهَب الْبَصرِيين
🔷 واسْتدلَّ لإِفَادَة الْوَقْت الْخَاص فِي أَمر مترقب، أَي منتظر لَا محَالة بقوله تَعَالَى {إِذا الشَّمْس كورت}
⬅️ وقد يَجِيء (إِذا) و (إِذا) لمحض الِاسْم، يَعْنِي أَنَّهُمَا يستعملان من غير أَن يكون فيهمَا معنى الظّرْف أَو الشَّرْط، نَحْو: (إِذا يقوم زيد) أَي: وَقت قِيَامه
🔶 و (إِذْ) يدل على وَقت مَاض ظرفا نَحْو: (جئْتُك إِذْ طلع الْفجْر)
👈 ومفعولا بِهِ نَحْو: {واذْكُرُوا إِذْ كُنْتُم قَلِيلا} وَكَذَا الْمَذْكُورَة فِي أَوَائِل الْقَصَص، كلهَا مفعول بِهِ بِتَقْدِير (اذكر)
👈 وبدلا نَحْو: {وَاذْكُر فِي الْكتاب مَرْيَم إِذْ انتبذت}
👈 ومضافا إِلَيْهَا اسْم زمَان صَالح للحذف نَحْو: {يَوْمئِذٍ تحدث أَخْبَارهَا} وَهِي من إِضَافَة الْأَعَمّ إِلَى الْأَخَص، أَو غير صَالح لَهُ نَحْو {بعد إِذْ هديتنا}
👈 وللتعليل نَحْو: {وَلنْ ينفعكم الْيَوْم إِذْ ظلمتم}
📚 برگرفته از کتاب کلیات ابوالبقاء
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد
✅ مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام) برگزار می کند
0️⃣2️⃣ بیستمین جلسه از سلسله نشست های علمی
☑️ با موضوع
فروع علم اجمالی عروه
🎤با استفاده از محضر
حضرت آیت الله شاهرودی
🗓 زمان:
چهارشنبه 20 اردیبهشت 1402
🕐 ساعت 11
حضوری و مجازی
🌎 مکان
خیابان شهیدین، مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
💻 لینک ورود به جلسه به صورت مجازی در ایتا
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
#نکات_علمی 5️⃣9️⃣
#نکات_رجالی 1️⃣2️⃣
❇️ مجموع آنچه ذکر شد (اینجا) نشان می دهد خبر و شهادت جناب کلینی(ره) (درباره این که کتابش حاوی روایاتی از اهل بیت (علیهم السلام) است که برای بیان حکم واقعی ایراد فرموده اند)
👈 از یک سو احتمال عقلایی و قابل اعتنا دارد که، از نوع إخبار حسی باشد
👈 و از سویی دیگر امکان حدسی بودن این إخبار نیز وجود دارد
🔷 بنابر این، خبر ایشان از قِسم خبرهای محتمل الحس و الحدس می باشد .
◀️ در علم اصول این مبنا نزد بسیاری از أعلام پذیرفته شده است: اگر خبری که «مخبرٌبه» آن یک امر حسی است (یعنی ذات مخبرٌبه امری است که می توان با حس دریافت کرد) محتمل الحس و الحدس باشد (یعنی محتمل است إخبار کننده آن خبر را از راه حس به دست آورده باشد و نیز محتمل است آن را از راه حدس به دست آورده باشد) در صورتی که احتمال حسی بودنش قابل اعتنا و عقلایی باشد، چنین خبری نزد عقلا حجیت دارد.
🔶 مرحوم محقق خویی حجیت قول بزرگان علم رجال همچون شیخ طوسی، مرحوم نجاشی و جناب کشی را از همین باب می داند؛ یعنی چون خبرشان محتمل الحس و الحدس است، از نظر ایشان حجت می باشد.
🔷 در خصوص مبحث حاضر نیز باید گفت که با توجه به عصر حیات مرحوم کلینی و فراهم بودن اسباب إخبار حسی در این دوره، احتمال حسّیت در مورد شهادت و إخبار ایشان، احتمال متوفر و عقلایی است؛ بلکه حتی این احتمال نسبت به احتمال حدسیّت، مرجوح هم نمی باشد.
👈 با ضمیمه کردن دو مطلب اخیر (محتمل الحس و الحدس بودن إخبار جناب کلینی به صدور روایات کتاب کافی از معصوم(علیه السلام) برای بیان حکم واقعی و حجیت این گونه خبرها نزد عقلا) این نتیجه حاصل می شود که شهادت ایشان درباره روایات کتاب شریفش حجیت دارد.
🔍 البته ممکن است در مورد کبرای این قضیه (حجیت خبر محتمل الحس و الحدس نزد عقلا) مناقشاتی مطرح باشد که در محل خود باید بررسی شود .
📚برگرفته از مطالب آیت الله شب زنده دار
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد #رجال
پخش زنده
فعلا قابلیت پخش زنده در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
با سلام
🖌 لطفاً با کلیک بر روی لینک، در نظرسنجی مربوط به بیستمین جلسه از سلسله نشست های علمی (استاد شاهرودی) شرکت فرمایید 👇
https://formafzar.com/form/s296j
#نشست_علمی
#نظرسنجی
#نکات_علمی 6️⃣9️⃣
#نکات_اصولی 5️⃣2️⃣
❇️ ورود؛
🔷 اصطلاح ورود، بدین معناست که یک دلیل (وارد)، موضوع دلیل دیگر (مورود) را بهطور حقیقی بردارد (رفع کند) و آن را از موضوعیت بیندازد و این امر مستند به نظر شارع (تعبدی) باشد، مانند ورود اَماره (دلیل) معتبر شرعی بر ادله اصول عملیه عقلی.
👈 مثلاً هر چند موضوع اصل برائت عقلی (به استناد قاعده عقلیِ قبحِ عقاب بلا بیان) «عدم البیان» و نتیجه آن، برائت ذمه مکلف است، با ورود اَمارهای معتبر مانندِ خبر واحد، عدم البیان تعبداً از موضوعیت میافتد و به بیان مبدل میشود و در نتیجه، دیگر زمینهای برای اجرای اصل عملیِ برائت باقی نمیماند.
✅ اصطلاحاً میگویند که دلیل معتبر شرعی، که حکمی شرعی را بیان میکند، بر دلیلی که حجیت اصل عملی را اثبات میکند «وارد» شده است.
🔄 وجه اشتراک «ورود» با «تخصص» (بیرون بودن موضوع یکی از دو دلیل، حقیقتآ از شمول موضوع دیگر) این است که خروج برخی مصادیق در هر دو، موضوعی (خروج از دایره موضوع) و حقیقی است.
🔀 وجه افتراق آن دو این است که خروج برخی مصادیق از دایره موضوع دلیل عام، در «ورود» جنبه تعبدی دارد و مستند به نظر شارع است، ولی در «تخصص» جنبه تکوینی دارد و مستند به حکم عقل است، مانند خروج ایقاعات از موضوع عقود، از آنرو که ایقاعات موضوعاً و تخصصاً از عقود خارج است.
🔍 تفاوت مهم حکومت با ورود آن است که در حکومت ارتباط دلیل حاکم با دلیل محکوم به صورت نظارت، تفسیر و تبیین است، در حالی که تصرف دلیل وارد در دلیل مورود به صورت خارج ساختن از شمول آن بهطور حقیقی است.
👈 بر این اساس، نتیجه حکومت (اگر محدود کننده باشد) همانند تخصیص است، ولی نتیجه ورود همانند تخصص است.
🔦 به عبارت دیگر، هم حکومت و هم ورود، تصرف تعبدیِ یک دلیل در دلیل دیگر است، ولی حکومت، اخراج تعبدی و ورود، خروج تعبدی است.
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد #ورود
#نکات_علمی 7️⃣9️⃣
#نکات_فقهی 5️⃣2️⃣
❇️ توضیح مرحله اول (قسمت اول)
2️⃣ کارکرد اقتصادی در زندگی، بحث نفقه و مهریه. البته مثل جریان حضرت زهرا و حضرت امیرالمؤمنین داریم که حضرت زهرا میفرمایند که هیچوقت چیزی از حضرت امیر نخواستم که یک موقع ایشان نتواند و شرمنده شود. خود این توقع مالیِ زن نسبت به همسر یا ایجاد وسعت مالی مرد برای همسر؛ اینها به عنوان مصادیق «عاشروهنّ بالمعروف» میشود مطرح کرد.
3️⃣ کارکرد عاطفی، مثلاً مرحوم محدث بحرانی میگوید از معاشرت معروفانه این است که اینکه دارد نفقه میدهد حتی توی چهرهاش هم احساس سنگینی ملاحظه نشود.
4️⃣ کارکرد جنسی هم داریم،. مثل بیان شیخ طوسی «و من المعروف ان یکون الجماع على صفة يلتذّان به».
⬅️ اینها مواردی است که توی چهارتا کارکرد عاطفی، حمایتی، جنسی و اقتصادی ما میتوانیم مثال بیاوریم برای «عاشروهنّ بالمعروف».
⛔️ هر چه از این فاصله بگیریم این کارکردها ضعیف میشود. لذا من مرحلهی اول اسمش را گذاشتم مرحلهی ضعف کارکردها یا پیش از آشفتگی. هنوز مشکل جدی پیش نیامده.
یکی از نشانههایش همین نشانههایی بود که به عنوان «عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوف» (نساء/19) گفته شد که یک مقدار از اینها فاصله گرفته بشود.
🔦 نشانه دیگر سازش و مدارایی که باز از مؤلفههای جدی زندگی زناشویی است.
🔶 نشانه و مؤلفه بعدی وقتی است که کراهت است. کراهت طرفینی، کراهت طرفینی را از طلاق خلع و مبارات گرفتیم. که از شاخصههای اصلی طلاق خلع کراهت یکطرفی است.
📕 خلاصه اینکه ضعف کارکردها (اسم مرحله) چهارتا مؤلفه و سازه دارد.
1️⃣ از آنچه که عقل و شرع و عرف معروف میدانند فاصله گرفتند ولی هنوز مشکل جدی بهوجود نیامده.
2️⃣کارکردهای همسری در حد معروف نیست.
3️⃣ امکان سازش بالا بوده و امید به عادی شدن زندگی بالا است.
4️⃣ هنوز کراهت و تنفر نسبت به طرفین حاصل نشده است.
👈 این شد مرحله اول.
📚 برگرفته از نشست علمی استاد مخدومی (21 دی 1401)
👈 آدرس کانال:
https://eitaa.com/pelle_pelle_ta_ejtehad
👈 ارتباط با مدیر کانال و ارسال مطالب کاربردی:
@Pazhuhesh_Aleyasin
🔰 مدرسه فقهی آل یاسین (علیهم السلام)
#کانال_پژوهش_آل_یاسین #پله_پله_تا_اجتهاد #استاد_مخدومی