شاخص تفکرات #خوارج
اگر چه #خوارج منقرض شده اند ولی افکار ایشان در میان مسلمانان ریشه دوانید و روح این تفکر در میان بسیاری از مقدس نماها وجود داشته و مزاحمی برای پیشرفت اسلام و مسلمانان بوده است.
امام علی ( ع)مخالف فکر #خوارج بودند.شخص آنها و فکر آنها در هر زمانی که باشد مورد انتقاد علی (ع) است. 👉
یکی از مشخصات #تفکر_خوارج که در حال حاضر هم میان مسلمانان وجود دارد #ظاهر_گرایی و تشخیص حق و باطل به اعتبار شخصیت ها و چهره های تاثیر گذار در جامعه است.
ایشان در قضیه ای ظاهر را دیده و معتقد بودند اکثریت که بزرگان صحابه هم در میان آنها هستند، ملاک حقیقت اند.در حالی که در اندیشه امیر مومنان(ع)حق و باطل مقیاس شخصیت ها است نه اینکه اشخاص مقیاس حق و باطل باشند. 👌
تنگ نظری نیز از دیگر ویژگی #خوارج است که امروز در جامعه اسلامی مشاهده میشود.امروزه برخی #خشک_مغزان ، همه مردم جهان، جز عده کمی مانند خود را ، به دیده الحاد و کفر مینگرند و دایره اسلام و هدایت را بسیار محدود می پندارند.😔😔
این تفکر که سایر فرق مسلمانان مخلد در عذاب هستند از خوارج به مسلمانان رسیده است.
مجموعه آثار استاد مطهری ج16 ص293 یا ج 3 ص371
@quranpuyan
اگر چه #خوارج منقرض شده اند ولی افکار ایشان در میان مسلمانان ریشه دوانید و روح این تفکر در میان بسیاری از مقدس نماها وجود داشته و مزاحمی برای پیشرفت اسلام و مسلمانان بوده است.
امام علی ( ع)مخالف فکر #خوارج بودند.شخص آنها و فکر آنها در هر زمانی که باشد مورد انتقاد علی (ع) است. 👉
مجموعه آثار .ج 16.ص 293.309و 611
یکی از مشخصات #تفکر_خوارج که در حال حاضر هم میان مسلمانان وجود دارد #ظاهر_گرایی و تشخیص حق و باطل به اعتبار شخصیت ها و چهره های تاثیر گذار در جامعه است.
ایشان در قضیه ای ظاهر را دیده و معتقد بودند اکثریت که بزرگان صحابه هم در میان آنها هستند، ملاک حقیقت اند.در حالی که در اندیشه امیر مومنان(ع)حق و باطل مقیاس شخصیت ها است نه اینکه اشخاص مقیاس حق و باطل باشند. 👌👌
مجموعه آثار .ج 16.ص306
تنگ نظری نیز از دیگر ویژگی #خوارج است که امروز در جامعه اسلامی مشاهده میشود.امروزه برخی #خشک_مغزان ، همه مردم جهان، جز عده کمی مانند خود را ، به دیده الحاد و کفر مینگرند و دایره اسلام و هدایت را بسیار محدود می پندارند.😔😔
این تفکر که سایر فرق مسلمانان مخلد در عذاب هستند از خوارج به مسلمانان رسیده است.
مجموعه آثار استاد مطهری ج16 ص293 یا ج 3 ص371
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#گفتگو با #مخالفان در #سیره_ائمه
📌شاخصهای ارزیابی،حکومت با #صداقت، #عدالت و #وفای به وعده تعیین میشود/
با عصبانیت، درگیری و #یقه_گیری نمیتوان حجتهای الهی را اثبات کرد.
👈 میتوان منطق و گفتوگو را جایگزین سلاح و اسلحه کرد.
عدهای از افرادی که ظرفیتهای خودشان را از دست میدهند، به خشونت روی میآورند و دست به کار رفتارهای غیر متعارف میشوند، به خاطر این است که نتوانستهاند منطق معقولی را دریافت و درک کنند.
اگر این منطق معقول وجود داشته باشد، امیرالمؤمنین(ع) در گفتوگویی که قبل از جنگ نهروان با خوارج داشتند، دو سوم آنها را برگرداندند.
↩️ امر به معروف و نهی از منکر در منطق #خوارج، با قمه و قداره است،
امام رضا(ع) به یکی از منتقدین فرمود بر اساس منطق قرآن بحث میکنیم. یعنی میتوان منطق و گفتوگو را جایگزین سلاح و اسلحه کرد. عدهای از افرادی که ظرفیتهای خودشان را از دست میدهند، به خشونت روی میآورند و دست به کار رفتارهای غیر متعارف میشوند.
🌴امیرالمؤمنین(ع) قاعدهای در اختیار ما قرار دادند و فرمودند که با عصبانیت، درگیری و گرفتن یقه نمیتوان حجتهای الهی را اثبات کرد.
گریبان کسی که ناسزا گفته را گرفتید و دهانش را بستید، فکر میکنید از این طریق و با این عصبانیت و ناراحتی میتوانید راه خدا را در جامعه تثبیت کنید؟ حضرت فرمودند با خشونت کاری صورت نمیگیرد.
🔻👈با عدالت که نمیشود #فریب داد؛ چرا که عدالت در صورت وجود، حقیقتی است که مردم در زندگی خودشان حس میکنند. از بین بردن فقر، تبعیض و فساد یک واقعیت است. شخصی خودش را در پشت لباس و جامه پنهان کند و در شرایطی که ظلم، بیعدالتی و #فساد فراگیر میشود، به شما نشان بدهد که غذای ساده میخورد و اصلا از بیتالمال استفاده نمیکند؛
مردم با آن یک وعده غذای خوب خوردن تو مشکل ندارند؛ این #تظاهر و ریاکاری را کنار بگذار! مردم با #ظلم و #فساد و تبعیض مشکل دارند. شاخصهای حکومت با صداقت، عدالت و وفای به وعده تعیین میشود.
بارها خود امیرالمؤمنین(ع) مردم را 👈 تشویق به #سؤال میکرد؛ مردم که آشنای با این فرهنگ نبودند و بلد نبودند که باید از حاکم سؤال کرد و پرسید؛ امیرالمؤمنین(ع) به مردم آموزش داد که شما حق سؤال کردن دارید.
🔻🔻 #گفتوگو دو شرط دارد؛
↩️شرط اول این است که رأس حکومت حاضر باشد خود را در معرض بحث و گفتوگو با مردم قرار بدهد؛ به جای اینکه منبر برود و خطابه داشته باشد، به مردم فرصت بدهد برای اینکه مستقیما با او صحبت کنند و از امام جواب بشنوند.
↩️شرط دوم این است که آیا #امنیت لازم برای #گفتوگو وجود دارد یا وجود ندارد؟
کسی که سؤال میکند و وارد بحث و گفتوگو میشود، چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد؟
♦️سطح سؤال اختصاص به مراتب پایین ندارد علی بن ابیطالب(ع) فرمود «از من بپرسید» و اگر به مالک هم اشکالی دارید، باز هم از من بپرسید چون من او را حمایت و نصب کردهام.
این قدم اول است که این فرهنگ در جامعه تثبیت شود که اگر از علی بن ابیطالب(ع) میشود سؤال کرد، آن وقت بقیه کارگزاران حکومت هم تسلیم هستند و کسی نمیتواند از زیر بار سؤال و احتجاج فرار کند.
♦️بین فهم و رویه ما با آنچه که در منابع هست، تطابق و سازگاری نیست؛ یک تحکم از بالا جای ارتباط برابر برای گفتوگو را میگیرد.
🎙استاد سروش محلاتی.
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━
🌿#حقوق_مخالفان در #سیره_علی(ع)
🔹#كوفه، شهری متشکل از ۳۶۰ قبیله که تحت مدیریت علی (ع) قرار داشت. کوفه شهر بزرگی بود و در آن گروههای بزرگی جمع شده بودند. مردمانی از ایران، حجاز، شامات و قبایلی از مصر در آنجا حضور داشتند. بنابراین کوفه به تعبیر امروز شهری چند ملیتی محسوب میشد.
🔹وقتی شهر گسترده است و اختلاف دیدگاه وجود دارد، ممکن است که سه نوع کنش و رفتار در آن شکل بگیرد. یک نوع از این رفتارها از جنس اعراض هستند، یعنی برخی کوشش میکنند که خود را از مسائل اجتماعی دور نگاه دارند، مسالهای که هم اکنون هم جریان دارد.
یک قسمتی از مردم شهر هم اهل اعتراض هستند و نظر و ایده، و طرحی برای اداره زندگی دارند. برای صلح یا امنیت پیشنهاد دارند و این گونه افراد ممکن است در قدرت یا ناراضی از آن باشند. از درون این شهر، گروههای کوچکی هم هستند که دست به خشونت میزنند یعنی اهل تعرض و خشونت هستند.
کوفه زمان امام علی(ع) هم چنین شهری بود.
🔹جنگ #صفین هفتادهزار کشته داشت، یعنی شهر، زخم خورده است، و شهری است که هفتادهزار مرد در آن کشته شده و هر کدام از آنها متوسط سرپرست حدود چهار نفر عائله هستند.
امام علی(ع) حاکم چنین جامعه ای است که در آن مخالف، معاند و #افراد_آسیب دیده دارای توقع هستند و چنین شهری باید اداره شود.
🔹شاید هر سیاستمداری در آن دوران شرایط ایجاد فضای امنیتی را در پیش میگرفت. با این حال، اسناد و روایاتی از امام علی(ع) وجود دارد که وی سیاست #آزادسازی را به جای #امنیتی_کردن جامعه دنبال کرد، آن هم در شهری که تازه از جنگ خلاص شده و دشمن هم پشت دروازههای شهر قرار داشت.
#حق_شهروند سه نوع است.
↩️یک نوع #حق_کرامت و آزادی یک شهروند است یعنی فرد احساس احترام کند. احترام بدون #آزادی معنا ندارد و آزادی هم بدون آزادی عقیده بیپایه است و این یک نوع حق شهروندی است و مساوی حقوق بشر هم هست.
↩️ دومین نوع حق شهروندی، #حق_بهره مندی از #ثروت_ملی است. در هر جامعهای افراد یک ثروت شخصی دارند اما بخش بزرگی از ثروت برای همگان است، مثل نفت، و معادن.
↩️ سومین نوع حق بر#خورداری از #منافع_شهروندی است، این که آدمی بتواند با دیگران آزادانه رقابت کند در اشتغال و به دست آوردن پستهای عمومی و پرهیز از بیکاری و فقر.
این موارد از حقوق یک شهروند است. آن کسی که #مخالف_سیاسی حاکم جامعه است، نباید از این سه حق محروم باشد و این کاری است که امام علی علیه السلام نیز انجام داد.
🔹امام علی(ع) در مقابل #خوارج، به دفاع از حقوق آن ها پرداخت و ایشان معتقد بود که هر شهروندی حق دارد با سیاستهای دولت خود مخالفت کند و مخالف حقوقی دارد که باید رعایت شود. #تحمل_مخالف یکی از ویژگیهای شاخص امام علی(ع) به شمار می آمد.
🔹در روایتی از امام علی(ع) آمده است که دولت، دولت است چه مومن و چه کافر. #شهروندان حق دارند از خدمات دولت استفاده کنند. امام تأکید داشت که جامعه نیاز به حکومت دارد و این حکومت چه خوب و چه بد باید این کارها را انجام دهد و از آن حیث که دولت است چنین وظیفهای دارد.
🔹این امام همام میفرماید لازم داریم حکومتی باشد که آنهایی که دین دارند راحت بتوانند به دینداری خود ادامه دهند، غیرمومنان هم بتوانند متاع خود را پیدا کرده و از زندگی بهره ببرند.
امام علی(ع) اضافه میکند در چنین حکومتی درآمدهای عمومی باید بتواند جمع آوری و توزیع شود، جلوی مهاجمان به ممکلت سد شود، یعنی نیروی مسلحی درست شود که نیروی مسلح حاکم در مقابل شهروندان نباشد بلکه برای دفاع از جامعه باشد، راه ها امن شود و از آنهایی که #حقوق_ضعیفان را میخورند حقوق ضعیفان پس گرفته شود.
این ویژگیهایی است که امام در خصوص حکومت مطرح میکند و هر کسی که شهروند آن حکومت است این حقوق را دارد اگر چه از میان خوارج باشد.
🔹 از نظر #امام_علی(ع) تا زمانی که شهروند دست به #سلاح و #هجوم به دیگران نبرده کسی حق ندارد به حقوق وی تعرض کند. وی در هنگام جنگ با خوارج هم سه دستور دارد:
📌نخست آنکه هر گروهی از خوارج هر لحظه که سلاح خود را زمین گذاشت؛ #خونش محترم است.
📌 دومین دستور، هر گروهی از خوارج که تشکیلاتی ندارد که آنها را دوباره جمع کنند به آنها حمله نکنید،
📌دستور سوم شاهکار است و در آن می فرماید این افراد #کافر نیستند و بلکه #قرائت_متفاوتی از دین دارند و به این طریق آن حضرت از همین جا جلوی مکانیزم #تکفیر را گرفتند.
🖋🖋مرحوم استاد داود فیرحی (ره)
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
🔵 #بصیرت و #شجاعت شهيدمطهری در #آسيب_شناسي مباحث و نهادهاي #ديني
🛑قسمت دوم
❇آسیب شناسی #امربه_معروف و #نهی_ازمنکر
🔻امر به معروف #عقلانی
مطهری فقیهی برجسته بود ولی فقهش در محدوده تقلید از فقهای پیشین نبود.
در فقه او، اجتهاد و استنباط در روایات خلاصه نمیشد. فقه مطهری جدای از عقلانیت نبود، لذا وقتی به امر به معروف تاکید میکرد، فقط آن را در قلمرو شیوهها و روشهای مورد تایید علوم اجتماعی، مشروع و مجاز میدانست.
و در زمانی که به تعبیر خودش کسی "غیر از پند و بند" نهی از منکری نمیشناخت، میگفت:
"روانشناسی و جامعه شناسی میخواهد تا انسان بفهمد که چگونه #امربه_معروف کند و تشخیص دهد منکر از کجا سرچشمه میگیرد؟"
البته او اگر امروز بود، پاسخ اینگونه سوالاتش را دریافت میکرد که "سرچشمه منکر" معلوم است، نه روانشناسی میخواهد و نه جامعه شناسی، فقط یک چیز میخواهد و آن هم "دشمن شناسی"
🔻نطق و منطق مطهری در برابر مدعیان امر به معروف (که میگفتند: ما احتمال تاثیر میدهیم پس وظیفه داریم) این بود که:
⭕️"تو که نمیدانی راه امر به معروف چیست، تو که روانشناسی نمیدانی که برای نفوذ در بشر از چه راهی باید با روح او مواجه شد، تو که جامعه شناسی نمیدانی، حق نداری بگویی من #احتمال_تاثیر میدهم و یا احتمال نمیدهم."
مطهری چون حکیم بود، دین را #حکیمانه تفسیر میکرد. در نگاه عقلانی او تاکید اسلام بر این فریضه، بمعنی صحه گذاشتن بر روشهای خردمندانه و عقل پسند برای اصلاح فرد و جامعه است.
او به کلمات فقهاء بسنده نمیکرد و به سخن حکماء نیز اعتنا داشت و از بوعلی سینا در اشارات را نقل میکرد که "امر بمعروف با #رفق و مداراست، نه با زور و #فشار: العارف ....اذا امر بالمعروف امر برفق ناصح لا بعنف معیر."
🔻نگاه تاریخی : چگونگي تغيير جهت نهي از منكر از اصحاب قدرت به صاحبان فضيلت
در تحلیل همه جانبه و بحثهای آسیب شناسانه استاد مطهری، آگاهیهای تاریخی او نیز سهم وافری داشت. اینکه چگونه خوارج این فریضه را ریل عقلانیت خارج گردند و یا عباسیان عنصر اساسی نقد قدرت را آن گرفتند و تا دوره اخیر که #متشرعان آن را به امور جزئی محدود ساختند و اختیار مباحات را هم از مردم سلب کردند، در بررسی تاریخی مطهری دیده میشود و همین آگاهی تاریخی است که او را نسبت به داعیه های نهی ازمنکر، هوشیار و حساس ساخته و متوجه خطرات پنهان میکند.
او در بحث #خوارج نشان میدهد که آنان به نهی از منکر بسیار اهمیت میدادند و از خطر نیز استقبال میکردند ولی ایراد کارشان این بود که اجرای این فریضه، تابع منطق نبوده و نابخردانه اقدام میکردند. ولی مطهری در این نقطه توقف نمیکند و به سراغ دنباله های خوارج میرود، کسانی که همان خُشک سری و بی فکری خوارج را دارند و به نتایج و پیامدهای نهی از منکر خود نمیاندیشند، ولی مانند خوارج شجاعت نهی از منکر در برابر اصحاب قدرت را ندارند.
اینها بمراتب از خوارج دیروز خطرناک ترند زیرا آنها سراغ حاکمان میرفتند و اینها سراغ اصحاب فضیلت، آنها شمشیر بر فرق قدرتمندان میزدند و اینها با سلاح #تکفیر و اتهام، ارباب کمال و اخلاص را ساقط میکنند.
سخن مطهری در باره این جریان چنین است:
🔻"#مقدس_مآبان_ترسو، شمشیر پولادین را به کناری گذاشتند و از امربه معروف #صاحبان_قدرت که برایشان خطر ایجاد میکرد، صرف نظر کردند و با شمشیر زبان به جان #صاحبان_فضیلت افتادند و هر صاحب فضیلتی را به نوعی متهم کردند." (جاذبه و دافعه علی ع)
🔻اینک #مطهری در میان ما نیست ولی ایا #اندیشه و فکر او در میان ما زنده است؟ آیا امروز ما نیز مانند مطهری امر به معروف را میشناسیم و میشناسانیم؟
آیا نهاد امر به معروف در جامعه ما بر مبنای اندیشه مطهری شکل گرفته و عمل میکند؟
👈امروز هر چند خلأ مطهری دردناک است ولی تاثر بیشتر آن است که این خلا را با شِبه مطهری ها پر کرده ایم. مصیبت بزرگ امروز ما این است اندیشههای متحجرانه بَدَلی، جای تفکر روشنگرانه مطهری را گرفته و مطهریِ امام در غربت و انزوا قرار داده است!
🎙استاد سروش محلاتي
💫ادامه دارد
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دین
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛