✅پیشنهادی شش مرحله اي، برای حضور بایستۀ #پژوهش_در_درس_خارج 🔻حجت الاسلام عبدالحمید واسطی: 1️⃣طلبه درس خارج، در مرحله نخست، مسئله را صرفاً به عنوان یک ایده دریافت کند و موظّف باشد صورت مسئله را موجّه‌سازی بکند که آیا واقعاً مسئله همین است با همین تقریر؟ 2️⃣برای حل مسئله فرضیه‌پردازی بکند. مقصود از فرضیه‌پردازی این است که بدون مراجعه به منابع و کارهایی که متخصّصین انجام داده اند سعی کند مستقیماً از آیات و روایات پاسخ مسئله را استخراج کند و این استخراجِ خود را بتواند قدم به قدم توضیح بدهد و استدلال عملیات استخراج خود را بیان کند. استظهارها ناخودآگاه نباشد، بلکه مستندسازی بشوند و نتیجه‌گیری‌ها مبتنی بر مقدمات باشد. 3️⃣نظرات متخصّصینی را که به این مسئله پرداخته‌اند و همین مسیر را طی کرده اند، شناسایی کند. به مطالعه تطبیقی این نظرات بپردازد، نقاط اشتراک، نقاط اختلاف، علت اختلاف و تأثیر این اختلاف را روشن کند. 4️⃣فرضیه خود را با این مطالعات تطبیقی مقایسه کند و سپس اصلاح و تکمیل یا تأیید نسبت به نظر خودش داشته باشد. آنگاه یک تقریر اولیه‌ای را به صورت یک بسته علمی از مسئله و نظرش تنظیم کند، 5️⃣ بعد سر کلاس برود. یعنی در مرحله ابتدایی تولید علم صورت بگیرد بعد سر درس برود. اگر این کار را انجام بدهد حتّی اگر استاد، استادی پژوهش‌محور یا مسئله‌محور نباشد، تفکر شاگرد فعال خواهد شد چون استاد به صورت ناخودآگاه این مراحل را با شدّت و ضعف‌هایی در مراحل مختلف طی می‌کند، و شاگرد دائم ذهن خود را در یک موقعیت تطبیقی بین عملیات خودش با عملیات استاد قرار می‌دهد و نقاط اشتراک و نقاط اختلاف بین کار خودش و کار استاد را ردیابی می‌کند، به خصوص کشف علّت اختلاف که چرا این مطلب را استاد متوجّه شده و من متوجّه نشدم یا استاد کجا را دیده و من ندیدم را ردیابی خواهد کرد. 6️⃣در نهایت هم حتماً در یک جمع‌بندی نهایی در قالب یک «مقاله»، آن مسئله تدوین بشود و تأثیر آن مسئله بر فضای فکری، فضای رفتاری چه در مقیاس خُرد و چه در مقیاس کلان توصیف شود. حل مسئله نباید ابتر بماند. مسئله‌ای داشتیم که حل شد، حال چه اثری دارد؟ حتماً تاثیر آن مسئله در عمل و کاربرد پی‌گیری و ارائه بشود. 📚رهنامه، ش 7، ص 19. 👉@rahnameh

🌿⭕️🌿درس خارج به سبک مکتب سامرا؛ نوعی از حضور بایستۀ #پژوهش_در_درس_خارج 🔹سبک سامرایی به سبک «شاگردمحوری»، معروف و دارای ویژگی‌های منحصر به ‌فردی است. میرزای شیرازی، بارزترین مجری این روش بوده است. در این روش، ابتدا استاد مسئله اصولی یا فرع فقهی را مطرح، و پس از بررسی موضوع توسط استاد، اصل بحث، به صورت شاگردمحوری و مباحثه میان شاگردان و استاد آغاز می‌شود و شاگردان به اظهار نظر و نقض و ابرام می‌پردازند و از آرا و افکار آن‌ها در درس بهره برده می‌شود. 🔹همه شاگردان پیش از حضور در درس، به تحقیق و بررسی آرا و تفکر می‌پرداختند. سپس در کلاس شرکت می‌کردند. 🔹وقتی از میرزای شیرازی سؤال می‌شد، ابتدا ایشان از شاگردان نظر می‌خواستند و پس از اظهار نظر شاگردان، به آن‌ها جواب می‌داد و با این شیوه، استعداد شاگردان هم شناسایی می‌شد. 🔹از آنجا که این سبک بر اساس شاگردمحوری بود، گاهی استاد چندین ساعت به کلاس ادامه می‌داد. میرزای شیرازی، بر اساس استعداد شاگردان، آن ها را امتحان می‌کرد و به آن‌ها موضوع تحقیق می‌داد. سپس از آن‌ها نتیجه تحقیق را می‌خواست. ♦️افزون بر میرزای شیرازی، میرزا محمدتقی شیرازی، سید میرزا حسن شیرازی، سید محمد فشارکی، میرزا عبدالهادی شیرازی، از طرفداران مکتب سامرا بوده‌اند. در این سبک، افراد با سرعت بیشتری پیشرفت می‌کردند و طی مدت کوتاه‌تری مجتهد می‌شدند. آخوند خراسانی و شیخ فضل‌الله نوری و بسیاری دیگر، از پرورش یافتگان این روش هستند. ♦️در این مکتب طلبه حکم محققی را دارد که استاد فقط راهنمای اوست. همچنین در این روش، روحیه علمی در شاگرد به وجود می‌آید و تثبیت می‌شود و او نحوه فعالیت جمعی را در حل و فصل مسائل علمی فرا می‌گیرد. در این سبک، شاگرد روش منطقی اندیشیدن، صحبت کردن و ارائه نظر به دیگران و احترام به نظر مقابل را می‌آموزد. 📚حجت الاسلام محمدعلی رضایی اصفهانی، مقاله «سبکهای مختلف درس خارج»، رهنامه، ش 7 #پژوهش #طلبه_محوری 👉@rahnameh

پیشنهاد #موضوع_پژوهش 📚عنوان: «ویژگی های شهرِ دوستدار کودک از منظر اسلامی» 🔻توضیحات: یکی از موضوعات جالب در دو سه دهه اخیر «شهر دوستدار کودک» (CFC) است. تحقيق در حوزه شهرهاي دوستدار کودک، از سال هاي 1980م به بعد مورد توجه قرار گرفت. عمده اين تحقيقات در راستاي تخصيص حق شهروندي به بچه ها و رسيدگي به خواسته ها و نيازهاي آنها بود. امروزه «شهر دوستدار کودک» مورد توجه برنامه ريزان و دست اندرکاران امور شهري قرار گرفته است، چرا که تعداد جمعيت کودکان مناطق شهري جهان (شهرهاي کشورهاي در حال توسعه) در حال افزايش هستند اما معمولا به نیازها و اقتضائات این بخش سرنوشت ساز جامعه کمتر توجه می شود و عمدتا سیاستها واقدامات شهری معطوف به شهروندان بالغ است. به دیگر بیان با گسترش موج شهرنشینی در دنیا از سویی و افزونی جمعیت از سوی دیگر، کودکان در تحولات مدرن شهری نادیده گرفته می‌شوند و لزوم توجه به آنها در شهرها بیش از پیش احساس می‌شود. نظریه «شهر دوستدار کودک» برای اولین بار توسط یونیسف یا همان صندوق حمایت از کودکان ارائه شده است. 💠با این همه هنوز این موضوع از زاویه حقوق کودک در اسلام و اهداف، آرمانها و ویژگی های فرهنگی و نظام تربیتی اسلام مورد کاوش کافی قرار نگرفته است و به عنوان نمونه با استناد به آیه «ارسله معنا غدا یرتع و یلعب» (یوسف: 12) می توان دو مولفۀ طبیعت گردی و بازی در فضای طبیعی را مورد تاکید و دقت نظر قرار داد و راهبرد توسعه طبیعت‌گرایی را در راستای افزایش توجه به نیاز شهرهای کودک_دوست پیشنهاد داد. طبیعی است که مجموع این راهبردهای اسلامی، شهر را به سوی بستری برای برآوردن نیازهای مختلف کودک و رشد و پرورش همه جانبه او سوق می‌دهد. ♨️گفتنی است درباره شهر دوستدار کودک مقالات متعددی نوشته شده اما چنانکه گذشت با رویکرد اسلامی و در نظر گرفتن فرهنگ و آرمانهای اسلامی چندان مورد توجه نبوده است. کتاب حکمت نامه کودک (از منشورات دار الحدیث قم) و مباحث حقوق کودک در اسلام و اشارات آیاتی که درباره کودکی حضرت یوسف، کودکی حضرت اسماعیل، فرزند لقمان، دوران کودکی حضرت موسی و ... است می تواند رهگشا باشد. #سطح_چهار #کاربردی 👉@rahnameh

🌿معرفی چند منبع برای موضوع «ویژگی های شهرِ دوستدار کودک از منظر اسلامی» 🔻کتاب «شهر اسلامی دوستدار کودک»؛ 1398ش؛ آستان قدس رضوی 🔻مقاله «بررسی تطبیقی تعامل کودک با محیط شهری از منظر اندیشۀ اسلامی و غربی»؛ 1397ش ـ مرتضی میرغلامی و همکاران 🔻مقاله «شهر مربی کودک، بازتولید الگوی شهر دوستدار کودک در بستری ایرانی اسلامی»؛ 1398 ـ مرتضی میرغلامی و همکاران #معرفی_اثر_پژوهشی #موضوع_پژوهش 👉@rahnameh

✅رهبر معظم انقلاب در دیدار جمعی از فضلای حوزه علمیه: ♦️شما آقایان چرا #پایان‌نامه نمی نویسید؟! یک نفر دانشجو، چهار سال، پنج سال دوره‌یی را می بیند؛ بعد موضوعی را به او میدهند؛ استاد او را راهنمایی میکند و یک رساله به وجود میآورد؛ خیلی هم خوب است. ♦️الان اگر همین آقایان طلاب ما، بعد از آن‌که پنج سال، شش سال، ده سال درس خارج رفتند، یک استاد راهنما بگیرند و یک موضوع فقهی به آنها بدهند و بگویند کار کنید، ببینید از همین طریق چه‌قدر موضوع حل خواهد شد! ۱۳۷۰/۱۱/۳۰ #کلام_رهبری 👉@rahnameh

🔷♦️🔸 توانایی حوزه برای تحول در علوم انسانی 🔹آیت الله سید احمد مددی: ✳️ این علوم انسانی چیزی نیستند که ما در مقابل آن ها کمر خم کنیم. چرا بعد از سی سال، با وجود این همه امکانات که در اختیار ما بود نتوانستیم دانشگاه ها را در بخش علوم انسانی، متأثر از تفکر اسلامی کنیم؟ ✳️ ما در علوم انسانی می توانیم نظریات جهانی ارائه دهیم. نسبت به آن زوایایی که ما در فقه کنکاش کردیم این علوم ناچیز هستند. ✔️گفتگو با رهنامه پژوهش ش 8 #خودباوری 👉@rahnameh

✅فهرست برچسب های کانال جهت جستجوی مطالب مورد نیاز: #آیه_پژوهشی #حدیث_پژوهشی #کلام_رهبری #مقاله_علمی (ساختار مقاله علمی) #بروشور #موضوع_پژوهش 🍃 #چشم_انداز_پژوهش #مهارتهای_پژوهشی #اهمیت_پژوهش #لوازم_پژوهشگری #آموزش_پژوهش_محور #آموزش_پژوهش_گرا #سیره_پژوهشی_بزرگان #آسیب_شناسی_پژوهش #معرفی_اثر_پژوهشی #پژوهش_در_درس_خارج #رسالت_پژوهشی_حوزه #روش_شناسی_پژوهش #نیازمحوری_در_پژوهش #موانع_پژوهش #تفکر #تفکرمحوری #تفکر_انتقادی #کلام_بزرگان #الزامات_پژوهش #نشاط_پژوهشی #خلاقیت #خودباوری #دوره_آموزش_روش_تحقیق #تخصص #تخصص_گرایی •┈┈••••✾•🌿🌸🌼🌸🌿•✾•••┈┈• 💌با معرفی کانال به دوستان‌تان به گفتمان سازی پژوهش در میان طلاب کمک کنید: 👉@rahnameh

✅پیشنهاد #موضوع_پژوهش 📚عنوان: «تحلیل ویژگی های موثر سبک زندگی اجتماعی اسلام بر افزایش امید به زندگی» 🔻توضیحات: «امید به زندگی» یا متوسط طول عمر، یک شاخص آماری است که نشان می‌دهد اعضای یک جامعه به طور میانگین چقدر عمر می‌کنند، یا به عبارت دقیق تر، انتظار می‌رود چقدر عمر کنند. برای افزایش این شاخص در دنیا عمدتا بر افزایش سطح بهداشت و درمان تاکید می شود در حالی که سبک زندگی اسلامی در قلمرو حیات اجتماعی آکنده از مولفه های است که به شکل غیر مستقیم سبب افزایش امید به زندگی در جامعه اسلامی می گردد. بررسی زوایای مطلوبیت طول عمر در اسلام (به عنوان مقدمه) و تحلیل چگونگی تاثیر ابعاد مختلف سبک زندگی اجتماعی اسلام بر افزایش نرخ امید به زندگی جامعه اسلامی، موضوعی کاربردی و جذاب است که می تواند بخشی از ظرفیتهای تمدن اسلامی را آشکار سازد. ♨️گفتنی است برای این منظور می توان به روایات طول عمر مراجعه نمود ولی نباید پژوهش خود را منحصر به این روایات کرد چرا که قطعا آنچه در این روایات آمده است از باب انحصار نیست بنابراین ضروری است با مطالعۀ ابعاد گسترده حیات اجتماعی مورد نظر اسلام و ارتباط سنجی آن با موضوع میزان امید به زندگی، در صدد بود با تحلیل مناسب، تحقیق نسبتا جامعی را ارائه نمود. 🌿به عنوان نمونه، ویژگی های: خانواده دوستی، جمع گرایی، دیگر خواهی و اخلاق مداری بخشی از ویژگی های سبک زندگی اجتماعی اسلام است که سبب افزایش میزان امید به زندگی می شود؛ البته هر یک نیازمند مستندسازی، تحلیل، استدلال و تبیین جامع مصادیق است. #سطح_دو #کاربردی 👉@rahnameh

💠🍃💠در حوزه، ارزش «تدریس» به مراتب بیش از ارزش «کار پژوهشی» است! 🔻در دانشگاه کار پژوهشی در قالب پایان‌نامه است و جزو سابقه درسی استاد به شمار می‌آید، ولی در حوزه این گونه نیست. به شخصی که پانزده سال سابقه تدریس داشته باشد، توجه می‌کنند، ولی برای بررسی پانزده پایان‌نامه، هیچ ارزشی قائل نمی‌شوند! از این رو، استادها به این موضوع اهمیت نمی‌دهند. 🔸گفتگوی حجت الاسلام رضا اسلامی با رهنامه، شماره 10، ص 11. #آسیب_شناسی_پژوهش در حوزه #هنجارهای_حوزوی 👉@rahnameh

✅مرعوب بودن، سدی بر سر راه نقد و نوآوری 🔻باید طلبه را به سوی ذهن پرسشگر سوق بدهیم و کاری کنیم که برخوردش با مطالب، برخوردی فعال باشد، و در برابر بزرگان مرعوب نباشد؛ زیرا مرعوبیت، ویژگی بدی به شمار می‌آید. 🔻ما نباید این‌قدر شخصیتی علمی را بزرگ کنیم که طلبه باورش نشود او هم می‌تواند فکر بکند یا باورش نشود که کلام آن شخص هم می‌تواند اشکال داشته باشد. مثلاً بگوییم فلان آقا استوانه و کوه علم است، تالی تلو معصوم است و با امام زمان (عج) دیدار کرده است. طلبه هم فکر می‌کند، چون او با امام زمان (عج) دیدار داشته است، پس به او نمی‌توان اشکال کرد. 🌐گفتگوی رهنامه با حجت الاسلام رضا اسلامی، شماره 10، ص 9. #موانع_پژوهش #لوازم_پژوهشگری #خلاقیت #خودباوری 👉@rahnameh

⭕️⭕️⭕️موانع #تفکرمحوری و اندیشه ورزی در حوزه ✅ 1.سرعت آموزش دروس حوزه: یعنی یا استاد سرعت می‌گیرد و به هر دلیل تند درس می‌دهد و جلو می‌رود یا طلبه خودش سرعت می‌گیرد و می‌خواهد مثلاً دو سال را در یک سال بخواند. سرعت در فرآیند علمی، جلوی فکر را می‌گیرد. ✅2.تراکم دروس: اگر مواد درسی متراکم و زیاد باشد، برای فکر و تحلیل جایی نمی‌ماند، حتی اگر استاد و طلبه بخواهند ـ یعنی انگیزه و حوصله داشته باشند که با تأمل درس بخوانند ـ چنین روندی را نمی‌توانند پیش بگیرند. ✅ 3.پراکندگی دروس: برای نمونه، یک نفر می‌آید با مسئولان حوزه صحبت می‌کند که چرا به درس تاریخ اهمیت نمی‌دهید؟ دیگری می‌گوید که چرا نسبت به حدیث بی‌اهمیت هستید؟ شخص دیگری پیشنهاد می‌دهد که ریاضی ذهن طلبه را تقویت می‌کند. تشتت سبب کاهش تمرکز می‌شود. با کاهش تمرکز، قدرت اندیشه نیز پایین می‌آید. ✅ 4.وقت نگذاشتن استاد برای طلبه: عامل دیگر این است که عملاً استاد برای طلبه نمی‌تواند وقت بگذارد، یعنی استاد خودش را جز در ارائه درس در مقابل طلبه مسئول نمی‌داند. استاد فرصت ندارد بررسی کند آیا درسی را که ارائه داده، طلبه فهمیده است یا خیر؟ آیا طلبه رشد کرده است یا خیر؟ فقط در این اندیشه است که درس را خوب ارائه بدهد. اگر بخواهد وضعیت طلبه را بفهمد، متوقف بر این است که از او چند امتحان بگیرد. یک دفعه به او بگوید که درس را ارائه کند و کنفرانس بدهد یا مقاله‌ای بنویسد تا استاد ببیند، ولی اگر او هم مقاله‌ای بنویسد، استاد وقت ندارد مقاله را ببیند، چون او چند تا درس می‌رود و چند درس هم می‌دهد. 🌀حجت الاسلام رضا اسلامی، ش 10رهنامه، ص 11 👉@rahnameh

🔳 ▫️مواجهه غلط با «مکاسب»❗️ ✅مواجهه درست با «مکاسب» این است که روش دین‌شناسی و فقاهت را که در کلمات شیخ هست، اقتباس کنیم و ضمن تکامل، آن را در جهت تحول زمان استفاده کنیم. ❌مواجهه غلط هم این است که طلبه در مسائل زمان شیخ بماند و بر مکاسب، کاملا هم مسلط شود، ولی این مکاسب‌خوان قادر است مشکلات بازار زمان شیخ انصاری را حل کند. مثلاً انواع بیع زمان شیخ را خوب می‌شناسد که مکیل است یا معدود. 📚گفتگوی حجت الاسلام دکتر امین رضا عابدین نژاد با رهنامه پژوهش، شماره 10، ص 22ـ23 #مهارتهای_پژوهشگری #تفکرمحوری 👉@rahnameh

🌿💠🌿تکنیک توسل در عرصۀ جهاد علمی 🔻شهید تهرانی در خاطراتش می‌نویسد که من در کار طراحی موشک دچار مشکل شده بودم. اتفاقاً برای زیارت حضرت رضا (ع) به مشهد رفتم و به ایشان متوسل شدم. بعد وقتی به خانه آمدم، فکری به ذهنم رسید. همان جا دفتر نقاشی دخترم را گرفتم و فکرم را پیاده کردم. 🔻چرا ما در بقیه امور این کار را نمی‌کنیم؟ چون مأموریت‌مان را نمی‌شناسیم و دغدغه هم نداریم. مثلاً چرا برای علمای حوزه در بحث‌هایی مانند عدالت اجتماعی، مهندسی فرهنگی، نظریه هنر و…، دغدغه‌ای مطرح نمی‌شود؟ 📚گفتگوی حجت الاسلام دکتر امین رضا عابدین نژاد با رهنامه پژوهش، شماره 10، ص 26ـ27 #لوازم_پژوهشگری 👉@rahnameh

✅ معرفی موانع #تفکرمحوری طلاب از سوی فضلای حوزه 💠 موانع نه گانه زیر سبب تضعیف تفکرمحوری و گرایش به حفظ محوری می شود: 🔻1ـ وضعیت معیشتی دشوار و در نتیجه عدم تمرکز لازم طلبه نه تنها نمی تواند با دریافت شهریه، زندگی حداقلی قابل تحملی برای خودش داشته باشد، بلکه در بسیاری از موارد به راحتی نمی تواند تشکیل خانواده بدهد و گاه مجبور می شود در کنار درسهای طلبگی به کار دیگری بپردازند تا معاش خود را تامین کند. 🔻2ـ کم شدن نظارت اساتید بر شاگردان شاید در گذشته در موارد متعددی ـ به دلیل تعداد کم شاگردان ـ استاد می توانست نظارت دقیق تری نسبت به طلبه هایی داشته باشد که در درسش شرکت می کنند و ببیند آیا به صورت جدی درسشان را دنبال می کنند یا نه. 🔻3ـ شیوه ارزیابی حافظه محور 🔻4ـ روش تدریس منفعل، یک سویه و استادمحور باید استادان را آموزش داد که تفکر محور عمل کنند و طلاب را با مطلب درگیر نمایند. استاد باید مقداری سر کلاس فعال تر عمل کند و با طرح سوال و نظرخواهی باب اندیشه ورزی را باز نماید و مهارتهای لازم برای تفکر و پژوهش را در اختیار طلاب بگذارد. اگر مهارتهای لازم برای تفکر و تحصیل تفکرمحور و پژوهش محور به طلاب آموزش داده شود، به خودی خود پس از مدتی، به هیچ وجه به سمت حفظ گرایی کشیده نمی شوند. 🔻5ـ ترک مباحثه یا انحصار مباحثه بر تکرار سخنان استاد 🔻6ـ احساس طلبه مبنی بر اینکه آنچه می خواند در زندگی روزمره اش و در زندگی حاکم بر مردم جامعه اثر چندانی ندارد. 🔻7ـ خالی بودن متن درسی از تمرین و پژوهش 🔻8ـ عدم استقبال از فکر و سخن نو باید در حوزه از اندیشه و طرح نو استقبال شود. باید به فکر نو ارزش داد و هر اندیشه ای ـ ولو ابتدایی ـ مورد بررسی و اعتبارسنجی قرار گیرد و از صاحبان افکار نو به صورت مادی و معنوی قدردانی شود. باید به کسی که در راه پژوهش، حتی گامی کوچک برداشته، بها داده شود. 🔻9ـ عدم هدایت و ساماندهی طلاب به سوی رشته های مورد علاقه اقدام متقابل برای رفع هر یک از این موانع، گامی به سوی تحقق تفکرمحوری است. 🌿رهنامه #پژوهش ، شماره 10، صص28ـ36 ، گفتگو با شماری از فضلای حوزه 👉@rahnameh

♦️کتاب «آموزش تفکرمحور» در سال 1395 به همت مرکز توسعه منابع انسانی جامعه المصطفی العالمیه و توسط انتشارات المصطفی (ص) منتشر شده است. این کتاب، با هدف تحول در نظام آموزشی مراکز حوزوی و دانشگاهی و به خصوص ایجاد یک تدریس موثر در این مراکز، تدوین و به بازار ارایه شده است. 🔹مطالب این کتاب در سه فصل آموزش تفکرمحور مقدماتی، تکمیلی و پیشرفته، تقسیم بندی شده است. #تفکرمحوری #معرفی_اثر_پژوهشی 👉@rahnameh

✳️ #تفکر_انتقادی چیست؟ 🔻«تفکر» ایجاد ربط و هماهنگی میان اطلاعات و بازچینی آنها جهت تولید دادۀ جدید است. 🔹«تفکر انتقادی» نوعی رویکرد در تفکر است و منظور از آن داشتن نگاه تیزبینانه، هوشمندانه و پرهیز از سطحی نگری و سهل انگاری در رویارویی با افکار و نتایج آنهاست .بنابراین مقصود از آن برخورد منفی و شکایت آمیز با افکار دیگران نیست. 🔺انسانهایی که انتقادی فکر می کنند، عقاید و افکار را به صورت عمیق بررسی می کنند و با دیدگاه های دیگران برخوردی فعال، موشکافانه دارند و خودشان تصمیم می گیرند به چه چیزی باور داشته باشند و یا چه کاری انجام دهند. 🔹مولفه های اصلی تفکر انتقادی عبارتند از: 1ـ تحلیل 2ـ ارزشیابی. مراد از تحلیل، تجزیه کردن افکار پیچیده به اجزا سازنده آن است و مراد از ارزشیابی، تعیین میزان هماهنگی درونی یک اندیشه و همخوانی آن با شواهد بیرونی است. 🔻برای تقویت مهارت تفکر انتقادی موارد زیر توصیه می شود: 1ـ پیش از هر گونه تصمیم یا اقدامی، فرصت تفکر را برای خود فراهم کنید؛ 2ـ مانع کنجکاوی خود نشوید. از پرسیدن خجالت نکشید؛ 3ـ به جنبه های گوناگون موضوع توجه کنید و سعی کنید جامع نگر باشید؛ 4ـ از نظر ذهنی و عقلی دقیق باشید؛ 5ـ به افکار، فرضیه ها و احتمالات دیگر توجه کنید؛ 6ـ تا حدی که مقدور است اطلاعات و شواهد موجود را جمع آوری کنید و به اطلاعات شخصی خودتان قانع نباشید؛ 7ـ همانند دانشمندی واقعی فکر کنید؛ 8ـ آثار و نتایج یکی اندیشه را به دقت رصد کنید. 📚چکیدۀ مقاله «تفکر انتقادی»، رهنامه #پژوهش ، ش 10 #تفکر 👉@rahnameh

💠💠💠 از اهل بيت (علیهم السلام) بخواهيد محقق و پژوهشگر بشوید! ✅آیت الله جوادی آملی (حفظه الله): 🔻زيارت جامعه را ـ ان‌شاءالله ـ به نوبت بخوانيد. در اين زيارت جامعه به ما گفتند وقتی به بارگاه اهل بيت(ع) رسيديد، بگوييد: من آمدم محقِّق بشوم. 🔻اينكه آدم بخواهد جهنم نرود كه هنر نيست، چرا كه خيلي‌ها هستند در قيامت به جهنم نمي‌روند؛ مانند كودكان، ديوانه‌ها و كفاری كه در روستاهای دوردست‌اند و كفار مستضعف فكري‌اند و بيانات الهی به آنها نرسيده است. آن وقت آدم برود بارگاه امام هشتم و بگويد ما را نجات بده تا ما جهنم نرويم!؟ 🔻به ما گفته اند وقتی رفتيد، اينها را بخوانيد «مُحَقِّقٌ لِما حَقَّقْتُمْ مُبْطِلٌ لِما اَبْطَلْتُمْ»: من آمدم دانشمند برگردم، أهل تحقيق بشوم پژوهنده بشوم كار من پژوهش باشد و معارف را تحقيق كنم؛ آ‌نچه شما تحقيق كرديد من دنباله‌رو راه شما باشم، آ‌نچه شما ابطال كرديد من دنباله‌رو راه شما باشم، من نيامدم بي‌سواد برگردم اينها در زيارت جامعه هست. 🌿جلسه درس اخلاق (1391/06/09) #کلام_بزرگان #اهمیت_پژوهش 👉@rahnameh

♨️اهمیت فرصت‌نگری در پژوهش و تولید علم ✳️ استعمار بلای بزرگی بود که بر سر کشورهای منطقه‌ی آسیا و آفریقا و آمریکای لاتین فرود آمد؛ استعمار چیز عجیبی بود. این استعمار را چه چیزی به‌وجود آورد؟ «علم»! قدرتهای اروپایی این توفیق را پیدا کرده بودند که چند صباحی زودتر از فلان کشورها، مثلاً فرض کنید که به اسلحه‌ی خودکار آتشی دست پیدا کنند؛ همین موجب شد که یک کشوری مثل انگلیس -مثلاً یک جزیره‌ی دورافتاده- بتواند بر کشور عظیمی مثل هند مسلّط بشود. 💠بیانات مقام معظم رهبری در دیدار رؤسای دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری ـ ۱۳۹۴/۰۸/۲۰ 🔺پ. ن: در #پژوهش و تولید دانش باید با سرعت بیشتر وارد میدان شد، چرا که در «زمانِ» رسیدن به یک دانش نیز رقابت است و دست برتر با کسی است که زودتر به نتیجه می‌رسد. پس اولویت ها را بشناسیم، مرزهای دانش را رصد کنیم و فرصت را غنیمت شماریم ... #کلام_رهبری #اهمیت_پژوهش 👉@rahnameh

پیشنهاد #موضوع_پژوهش 📚عنوان: «بررسی تقابل روش شناسی فلسفه و روش شناسی دین» 🔻توضیحات: ▫️موضوع فلسفه، هستی شناسی به لحاظ کلی ( وجود شناسی) و احکام وجود به ما هو وجود. یعنی کلی ترین و عمیق ترین شناخت نسبت به هستی است. روش شناسی مطالعات فلسفی ـ مانند روش ریاضی و منطق ـ روش عقلی مستقل از نوع برهان (با استفاده از بدیهیات اولیه) است.معیار صدق و کذب در این گونه مطالعات نیز واقع گرایی عقل و کاشفیت ذاتی آن در واقع نمایی است در نتیجه، نتیجه برهان، عین واقعیت است. ▫️موضوع دین نیز عبارت است از معرفی معارف، احکام و اموری که در سعادت دنیوی و اخروی بشر نقش اساسی دارد و بشر مستقلا در دریافت آن عاجز است و نیاز به وحی دارد. روش شناسی مطالعات دینی، اجتهادی یا همان روش نقلی عقلی است که البته در اکثر موارد، عقل در اینجا یا به عنوان ابزار فهم مطرح است، و یا در تایید و تبیین وحی است. تعداد مواردی که عقل به طور مستقل و بدون کمک وحی به معرفتی یا حکمی رسیده بسیار نایاب است. همچنین ملاک صدق و کذب در این گونه مطالعات حجیت یعنی اجتهاد و کوشش تا رسیدن به حجت است. 🔴 با این حال فلسفه و فیلسوف مدعی است که اساسی ترین معارف بشری را مستقل از وحی می تواند شناسایی کند. لذا به نظر می رسد این ادعا، بنیان دین را به چالش می کشد چرا که رسالت دین بیان اساسی ترین معارفی است که بشر قدرت دستیابی به آن را ندارد و بشر برای سعادت بدان نیازمند دین است. بنابراین آیا فلسفه، عقل کل (=وحی) را در مسیر شناسایی حذف می کند و خود مستقلا به شناخت می پردازد؟ اگر اینگونه باشد که عقل گرایی محض در فلسفه می تواند به همان چالشی دچار شود که تجربه گرایی محض دچار آن شده است! ✅نکته: با اینکه ادعای فیلسوفان این است که گزاره های فلسفی بدیهی هستند و یا منجر به بدیهی می شوند؛ اما در عین حال اکثر گزاره های فلسفی توسط خود فیلسوفان نقض شده است. برخلاف کلام و اصول که جز در موارد معدودی عقل استقلال نداشته و در پناه وحی و با روش اجتهادی به شناسایی می پردازد. 💎البته این بدان معنی نیست که اساسا انسان را راهی برای شناخت عوالم هستی نیست و یا گزاره هایی که دینی اند فراعقلی اند و عقل را بدان راه نیست؛ بلکه مراد این است که شناخت های اساسی نیازمند عقل کل (وحی) است؛ والا به خطا می رود. 💎حرکت عقل با عصای وحی، همان روش اجتهاد است که در روش علم کلام وجود دارد. ✍️نویسنده: حجت الاسلام رضا فخاری (@Rfakhari) #سطح_سه #روش_شناسی 👉@rahnameh

✅ ضرورت اصلاح نظام هنجاری علم و پژوهش در حوزه 🔻جامعۀ علمی، با هنجارهای ویژه خود است که اداره می شود. بر هر جامعۀ علمی، هنجارهایی حکومت می کنند. در برخی دانشگاه ها، کارِ کم اما با کیفیت یک هنجار و ارزش محسوب می شود و استاد دانشگاه افتخار می کند که در طول دوران تدریس مثلا پایان نامه های کم تعداد و عمیقی را راهنمایی کرده است. 🔻در حوزه علمیۀ ما برخی از این هنجارهای و معیارها باید کنار برود. اینکه برای شخصیت علمی افراد، بسته به تدریس و متعلق تدریس آنها ارزش قائل شویم و آنها را با این ملاک ارزیابی کنیم، چندان منطقی به نظر نمی رسد! 🔻نظام هنجاری ما در ارزیابی ها و ارزشگذاری ها باید تغییر کند؛ مثلا ما به تدریس و عنوان «مدرس» خیلی بها می دهیم. اگر کسی در همه عمرش یک #پژوهش عمیق و استوار هم ننوشته باشد، ولی جزو مدرسین باشد، از کسی که فقط به پژوهش پرداخته و آثار ارزشمندی نیز دارد، گاه ارزشمندتر محسوب می شود! 🔻نظام هنجاری می تواند به مدیریت علمی و پژوهشی ما و به استادان و طلاب ما جهت بدهد. اگر بنده خجالت بکشم از اینکه نتوانسته ام اندوخته های علمی ام را به صورت کتاب ارائه کنم و در قالب مقاله و امثال آن در بیاورم، طبیعی است که مجبور می شوم چاره ای بیندیشم و به حرکت بیفتم. 🔔 سنت حوزه ما این بوده که طلاب را حتی به «ننوشتن» تشویق کند! می گفته اند: «تا چهل سال هیچ ننویسید؛ فقط حول نوشته های گذشتگان کار کنید.» البته معلوم است که اگر کسی چهل سال ننویسد، دیگر هرگز نخواهد نوشت. 📚گفتگوی حجت الاسلام علیرضا امینی با خشت اول، ش1، ص 14ـ15. ✍️پانوشت: امروزه برخی اساتید ـ بر خلاف گذشته ـ طلاب را به نوشتن ترغیب می کنند، ولی به «منتشر نکردن» تا رسیدن مکتوبات به ده هزار صفحه تشویق می کنند! #آسیب_شناسی_پژوهش در حوزه #هنجارهای_حوزوی 👉@rahnameh

🔴🔵✳️ حجاب معاصرت 🔹خوب است در نظام هنجاری درس خارج حوزه جست و جو کنیم و ببینیم در استفاده از آرای دیگران، چقدر بر آرای معاصران تکیه دارد و چقدر بر آرای گذشتگان. 🔹در کتابهای ما از نقد نظریه های معاصر کمتر خبری است. لذا نه استاد خود را ملزم به پی جویی و مطالعه آنها می داند و نه شاگرد. اینکه به مقالات و آرای روز مراجعه کنیم و در جلسه درس آنها را مطرح کنیم، در سنت فعلی ما نیست! طبیعی است که چنین عواملی، مانع نشاط می شود. در این وضعیت ارتباط به وجود نمی آید. ارتباطات گستردۀ علمی، نشاط علمی می آفریند. 💢چه اشکالی دارد که بزرگان ما یک جا بنشینند و با هم بحث کنند و یکدیگر را به چالش بکشانند؟ 🌐 گفتگوی حجت الاسلام علیرضا امینی با خشت اول، ش1، ص 15. #آسیب_شناسی_پژوهش در حوزه #پژوهش_در_درس_خارج #هنجارهای_حوزوی 👉@rahnameh

🔵🔴🔵🔴 💎مدیریت سرعت مطالعه 📚درآمدی بر تکنیک های تندخوانی #بروشور 👉@rahnameh

🌀گام هایی برای نقش آفرینی طلاب جوان در نهضت تولید علم 🔻اولین گام، آموزش روش تحقیق به صورت جدی و برنامه ریزی شده است. در فضای حوزه، دانشی به نام روش تحقیق به صورت جدی و پخته دنبال نمی شود. البته خود این هم یک مسئله مهم است که ما باید از کدام روش تحقیق در تولید علم اسلامی بهره بجوییم. 🔻گام بعدی، رواج امر تفکر و خلاقیت است. الان روش و سبک آموزش طلاب بیشتر بر دانایی مبتنی بر حافظه و محفوظات تکیه دارد. باید به طلاب جوان القا کنیم که طلاب نباید به صورت منفعلانه با آموخته ها برخورد کنند و باید درباره آنها بیندیشند و از نوآوری و برخورد فعالانه نهراسند. 🔻گام بعدی که راهبردی تر محسوب می شود، پرداختن به زیرساختهای تولید دانش است. تولید علم نیازمند زیرساختهای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی است. ما در فرهنگ پشتکار، انصاف علمی یا حق طلبی ضعف داریم. همچنین امروز مشکلات معیشتی و فشارهای اقتصادی سایه سنگینی بر سر فرآیند تولید علم در حوزه انداخته است. نمی خواهیم بگوییم نباید مشکلات اقتصادی بر سر راه ما باشد؛ اما چرا از آنها نکاهیم و مسیر را قدری راحت تر و آسان تر نکنیم؟ ✳️گفتگوی سیدعباس صالحی با خشت اول، ش1، ص 22ـ23 #الزامات_پژوهش 👉@rahnameh

🌿قرآن به صاحبان «تفکر انتقادی» مژدۀ هدایت می دهد! فَبَشِّرْ عِبَادِ الّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتّبِعُونَ أحْسَنَهُ أولَئِكَ الّذِينَ هَدَاهُمُ اللّهُ وَأولَئِكَ هُمْ أولُو الْألْبَابِ پس به بندگانم مژده ده! آنان که سخنان را میشنوند و از بهترینش پیروی می کنند، اینانند کسانی که خدا هدایتشان کرده، و اینان همان خردمندانند. (زمر: 17ـ18) 🔻به شکل طبیعی بین «استماع اقوال» ـ یعنی خوب شنیدن آنها ـ و «پیروی از احسن الاقوال» سه مرحله نهفته است: 1ـ فهم (درک کامل و مطابق ادعا) 2ـ تجزیه و تحلیل (شکستن یک اندیشه به اجزای تشکیل دهندۀ آن و یافتن روابط بین اجزا و نحوه سازمان یافتن آنها) 3ـ نقد و ارزیابی (داوری درباره دلائل، نتایج و ارزش یک اندیشه). 🔹این مراحل سه گانه، همان مراحل #تفکر_انتقادی است. بنابراین خداوند در این آیه صاحبان تفکر انتقادی را بشارت می دهد و با همین اشاره، بندگان خود را به آن دعوت می کند و جایگاه رفیع چنین مهارتی را گوشزد می نماید. جالب آنکه خداوند در ادامه این مهارت را «هدایتی از جانب خود» می داند و صاحبان آن را مفتخر به دریافت مدال خردمندی می گرداند. ✍️پانوشت: دانشمندان اسلامی بر اساس این آیه، شرایط معلم خوب را نه فقط انتقال دهنده معلومات و محصولات دانشی، بلکه ایجادکننده و یاددهندۀ نقد، ارزیابی و غربالگری می دانند. (شهید مطهری، تعلیم و تربیت در اسلام، مجموعه آثار، ج22، ص 702) #آیه_پژوهشی #تفکر 👉@rahnameh

🔴🔵🔴راههای افزایش #نشاط_پژوهشی در مدرسه ✅نشاط پژوهشی یعنی داشتن علاقه، انرژی، جدیت و اهتمام در انجام کار پژوهشی و اشتغال منظم به پژوهش. برای افزایش نشاط پژوهشی طلاب موارد زیر کارساز است: 🔻1ـ ارزش گذاری ویژه به پژوهش: طلبه باید ارزشمندی خلاقیت، نوآوری و پژوهش را در نگاه مسئولان مدرسه کاملا لمس کند و ببیند آنان بیش از نمرات درسی، به تفکر و تحقیق بها می دهند. 🔻2ـ ایجاد رقابت: مسابقه فوتبال را در نظر بگیرید. آیا هیچ از خود پرسیده اید که چرا این همه شور و نشاط ایجاد میکند؟ چرا ده ساعت پیش از مسابقه هزاران نفر به استادیوم می روند؟ یکی از مهمترین علل آن «رقابت» است! جشنواره های سالانه را با جدیت و جذابیت تمام برگزار کنید. 🔻3ـ برگزاری مناظره های علمی: فرض کنید اعلام کنند که دو تن از اساتید مدرسه فردا در فلان مکان، بحثی درباره فلان مسئله ادبی یا اصولی یا کلامی خواهند داشت. چقدر از این بحث استقبال خواهد شد؟ چه شور و نشاطی راه می افتد؟ این نشاط قطعا به دیگر لایه های مدرسه نیز سرایت می کند. 🔻4ـ مهارت افزایی پژوهشی: اساتید مطرح در زمینۀ پژوهش را به مدرسه دعوت کنید و کارگاههای پژوهشی برگذار کنید. 🔻5ـ ثمربخشی به پژوهش: طلبه باید احساس کند کوشش علمی او نتیجه دارد و فلان مشکل علمی یا فلان مشکل جامعه را حل می کند. لذا پژوهش ها را به سمت مسئله محوری هدایت کنید. 🔻6ـ منتشر ساختن تولیدات پژوهشی: هر کسی با دیدن انتشار زحمات علمی اش (و لو در قالب الکترونیکی) احساس رضایت و کارآمدی می کند و انگیزه اش دوچندان می شود. 🔻7ـ الگو دهی: وقتی طلبه استاد خود را می بیند که با شور و نشاط فراوانی در پی حل مسئله است و واقعا می خواهد گره ای را حل کند، طبیعی است که انگیزه و شور و نشاط پیدا می کند. 🔻8ـ برگزاری نشست های علمی برخاسته از پژوهش های نو: طلاب باید با افق های جدید علمی آشنا شوند ولو اینکه برای شرکت در یک نشست علمی به استانی دیگر برده شوند. 🔻9ـ ایجاد خراش های ذهنی: اساتید در هنگام تدریس، سعی کنند ذهن طلاب را با سوالات و چالش های جذاب درگیر سازند و در ذهن آنان خراش های فکری ایجاد کنند. 🔻10ـ راه اندازی اتاق مشاورۀ پژوهشی: طلبۀ علاقه مند به پژوهش باید به آسانی به خدمات مشاورۀ پژوهشی و استاد راهنما دسترسی داشته باشد. 🔻11ـ مشوق های پژوهشی: توصیه می شود مدیران مدارس نسبت به زیرساختهای اقتصادی امر پژوهش اهتمام ورزند و مشوق هایی ر ا برای علاقمندان به پژوهش فراهم سازند چرا که این کار سرمایه گذاری است نه هزینه. ✍️پانوشت: تا وقتی ترویج و ارتقای پژوهش، مطالبه گرانی نداشته باشد، کار به جایی نمی رسد. حداقل وظیفه یک طلبه، مطالبه گری است. #الزامات_پژوهش 👉@rahnameh

♦️🔹🔸ملاک، زیاد استاد دیدن نیست❗️ ✳️شهید مرتضی مطهری: 🔺در میان استادهای ما افرادی با ابتکار بودند که زیاد معلم ندیده بودند. «شیخ انصاری» که یکی از مبتکرترین فقهای صد و پنجاه سال اخیر است، از تمام علمای امروزی کمتر استاد دیده بود؛ یعنی دوره استاد دیدنش بسیار کم بود. 🔺از «آقای بروجردی» ایراد می‌گرفتند که کم استاد دیده است، اما از نظر ما همین مطلب حُسن ایشان بود. البته ایشان کم استاد ندیده بود؛ ده دوازده سال نزد استادهای درجه اول شاگردی کرده بود؛ یعنی هفت هشت سال نجف و سه چهار سال اصفهان. البته ولی نجفی‌ها قبول نمی‌کردند و می‌گفتند که او استاد کم دیده و مثلاً باید سی سال استاد دیده باشد. ولی به همین دلیل که کمتر استاد دیده بود، ابتکارش از اغلب علمای آنجا بیشتر بود؛ یعنی مسائلی را می‌گفت که خودش فکر می‌کرد. مجال فکر کردن داشت. 📚رهنامه پژوهش، ش2، ص 28؛ مقاله نواقص حوزه از دیدگاه شهید مطهری #تفکر #خلاقیت #هنجارهای_حوزوی 👉@rahnameh

💢پیشنهاد #موضوع_پژوهش 📚عنوان: «بررسی نقش تقیه در پیشبرد اهداف راهبردی امامیه در عصر امامین عسکریین (علیهما السلام) » 🔻توضیحات: «تقیه» یکی از ابزارهای مهم و استراتژیک در عصر حضور ائمه (علیهم السلام) بوده است. امامیه در تنگنای عصر امامین عسکریین (علیهما السلام) از این شیوه استفاده فراوانی در پیشبرد اهداف خود برد. به عنوان نمونه استفاده امامین عسکریین (علیهما السلام) از این شیوه در عصر خویش با وجود اختناق های شدید اجتماعی و سیاسی، توانست مجموعه بزرگی نظیر سازمان وکالت را راهبری کند. البته در مقابل عباسیان نیز دست به ایجاد چنین سازمانی به نام «دعوت عباسیان» زدند که چون دارای مبانی و مبادی اسلامی نبود به شکست منجر شد، اما سازمان وکالت با استفاده از شبکه های اجتماعی، در پرتو نقش تقیه، توانست در تحقق اهداف امامیه که مهمترین آن حفظ و پیشرفت مکتب بود، موفق عمل کند. 🌐امروزه نهادهای فرهنگی انقلاب اسلامی می توانند با برداشت هایی از نمونه های این شیوه، در فضای بسته ای که کشورهای شرقی یا غربی برای آنها ایجاد می کنند، به پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی که همان پیشبرد اسلام و امامیه است، نائل شوند. 🔴 در زمینه مطالعات تاریخی و تحلیلی این موضوع می توانید به کتاب «سازمان وکالت» اثر دکتر محمدرضا جباری مراجعه کنید. همچنین برای کارکردشناسی امروزین این موضوع می توانید با مراجعه به سازمان ها و نهادهایی همچون مجمع جهانی اهل بیت (علیهم السلام )، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، امور بین الملل حوزه های علمیه، جامعه المصطفی العالمیه و دانشگاه ادیان و مذاهب تهران و قم در جريان مشكلات و تجربيات عيني آنها قرار بگيريد. ✍️حجت الاسلام قدرت الله غلمانی ـ کارشناس ارشد تاریخ تشیع، کارشناس ارشد علوم سیاسی و دانش پژوه سطح ۴ فقه سیاسی. (@ghelmani) #سطح_سه #كاربردی 👉@rahnameh