✅ فایل صوتی نشست #روش‌شناسی #فقه_معیار 🔹ارائه: استاد #علیدوست (۱۳۹۷/۲/۲۴) 🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ #موضوع‌شناسی در #روش_اجتهادی آیت الله هاشمی #شاهرودی 🔹آیت الله شاهرودی در موضوع‌شناسی روشی را دنبال می‌کرد که‌ می‌توان از آن به #روش_چهار_مرحله‌ای در موضوع‌شناسی تعبیر کرد: 1️⃣شناخت روابط حاکم بر موضوع جدید 2️⃣شناخت نسبت موضوع جدید با موضوعات فقهی قدیمی 3️⃣ پوشاندن لباس فقهی به موضوع جدید 4️⃣ رجوع به وجدان معاصر (استاد احمد مبلغی، ۱۳۹۷/۷/۲۷) #خرده_فرایند_موضوع‌شناسی 🔸کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ به‌زودی منتشر می‌شود: ویژه‌نامه #روش‌شناسی فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی (شماره ۱۹، تابستان ۱۳۹۹) برخی مقالات این شماره: 🔹بررسی تطبیقی #روش اجتهادی صاحب #جواهر و محقق #خویی / محمدجواد لطفی؛ ابوالقاسم #علیدوست 🔹 بررسی روش‌شناسی اجتهاد در مسائل نوپدید / اکبر محمودی 🔹 روش بهره‌گیری از عمومات و مطلقات در حل مسائل مستحدثه/محمدعلی #خادمی‌کوشا 🔹 ماهیت‌شناسی الگوریتم اجتهاد/ عبدالحمید #واسطی 🔹 فرآیند حکم‌شناسی در استنباط / سید محمدباقر قدمی؛ رضا میهن دوست 🔹روش شناخت فقهی موضوعات عرفی /حجت الله بیات 🔹 نگاهی به شیوه های معرفی نشده جمع ادلّه در کتاب جواهرالکلام و ارائه الگوریتم متناسب با آن/ محمدامین بزرگمهر، حسین صابری، محمدتقی فخلعی www.jostar-fiqh.maalem.ir @jostar_fiqh_maalem_ir 🔸کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ #روش_استنباط فقه ارتباطات 🔹ارائه: استاد محمدعلی #حیدری 🔹زمان: جمعه ۲۴ مرداد، ساعت ۱۰ مکان: پردیسان، موسسه فتوح اندیشه 🔹درگاه ورود مجازی به نشست: https://bit.ly/2YjFIpz @fotooh @feghherasane 🔸کانال رَسادین؛ رسانه‌پژوهی دینی 🆔@rasadin

🔆 #شمسه (۱): تفاوت #عرف و #بنای_عقلا 🔹دو دلیل قابل استفاده در #فرایند_اجتهاد، «عرف» و «بنای عقلا» است؛ تفاوت این دو دلیل چیست؟ 🔹پاسخ: اگر #عرف (عادات و بنای مردم) قرار و اعتبار بیابد، تبدیل به #بنای_عقلا (سیره عقلا) می‌شود. استاد #علیدوست: «این دو در مفهوم، #متباین و در مصداق، عام و خاص من وجه‌اند. تباین مفهومی این دو را می‌توان در تقید مفهوم عرف به این که "صورتِ قانون مشروع، نزد صاحبان عادت و عرف نگرفته باشد" و رهایی مفهوم بنای عقلا از این تقیّد، مشاهده نمود ... کفایت معاطات در معاملات، بنای عقلاست و پس از قرار و اعتبار این کفایت،‌ نباید نام عرف را بر آن نهاد» (فقه و عرف، ص ۱۲۰). ▫️پی‌نوشت: «در مفاهمات و محاورات علمی، گاه این دو واژه از یکدیگر نمایندگی می‌نمایند» (همان، ص۱۲۱). 🔸کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ استاد #مَلّاک: اساتید درس خارج، #روش_اجتهاد خود را تبیین کنند ▫️حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمدعلی مَلّاک، استاد سطوح عالی حوزه علمیه تهران: 🔹#روش‌شناسی_اجتهاد یک امر لازم برای طلاب است که باعث استفاده بهینه از زمان می‌شود. 🔹وضعیت مطلوب یک #درس_خارج آن است که ابتدا استاد به صورت مستدل و تفصیلی روش اجتهاد و استنباط خود را تبیین کند و همچنین شباهت و تفاوت روش خود را با روش فقهیان دیگر بیان کند و سپس در مدت ۲-۳ سال، طبق آن الگوی ارائه شده، مسائل فقهی را حل کند تا طلاب روش اجتهاد را به خوبی درک کنند، نه اینکه طلبه‌ها پس از ۲۰ سال همچنان درگیر کشف روش اجتهاد استاد خود باشند. 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ نیازمندی فقه‌های تخصصی (#فقه_فرهنگ، فقه سیاسی، فقه رسانه و ...) به #روش‌شناسی_اجتهاد 🔹 استاد #مبلغی: بدون روش‌شناسی اجتهاد، ورود به رشته‌های تخصصی #بی‌ثمر است 🔹 روش‌شناسی اجتهاد #تنها_مسیر ی است که با پیمودن آن فضایی فراهم می‌شود که امکان پرداختن واقعی و کارآمد، و نه صوری و ظاهری، به رشته‌های #تخصصی فقهی فراهم می‌آید، در غیر این صورت ورود به رشته‌های تخصصی، یک حرکت عقیم و #بی‌ثمر است و این حركتی است که حوزه علمیه قم دیر یا زود باید به آن بپردازد، با این تفاوت که اگر دیر بپردازد #خسارت های بسیاری متوجه شما خواهد شد. ▫️متن کامل: http://ravesh-ejtehad.blog.ir/post/28 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 https://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ منتشر شد: 🔹ویژه‌نامه #روش‌شناسی_اجتهاد فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی (تابستان ۱۳۹۹) 🔹با مقالاتی از استاد #علیدوست، استاد #واسطی، استاد #خادمی‌کوشا و ... 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ مقاله مقایسه #روش_اجتهاد صاحب #جواهر و محقق #خویی 🔹به قلم: استاد #علیدوست و محمدجواد لطفی 🔹در این مقاله روش اجتهاد صاحب جواهر به نمایندگی از مکتب تجمیع ظنون یا #فقه_قناعت و روش اجتهاد محقق خویی به نمایندگی از مکتب تطبیق قواعد یا #فقه_صناعت مورد مقایسه قرار گرفته است. 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ مقایسه دو #مکتب_اصلی در فقه 🔹مقایسه مکتب فقه قناعت (مکتب تجمیع ظنون، قم)‌ و مکتب فقه صناعت (مکتب تطبیق قواعد، نجف) ▫️منبع: مقاله مقایسه روش اجتهاد صاحب جواهر و محقق خویی، به قلم استاد علیدوست و محمدجواد لطفی ▫️یادداشت مرتبط: مقایسه دو مکتب بنیادین در روش اجتهاد 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ #روش‌شناسی اجتهاد استاد #شب‌زنده‌دار (ویرایش جدید) 🔹در این فایل کوشیده شده است بر اساس ۶۶ جلسه درس خارج فقه استاد شب‌زنده‌دار، منطق و روش اجتهاد و استنباط استاد به دست آید (در این فایل، که از سوی نگارنده در اختیار روشنا قرار گرفته است، اصلاحات مختصری نسبت به نسخه پیشین انجام شده است) 🔹تدوین: حجت الاسلام و المسلمین مجتبی خندق‌آبادی ▫️پی‌نوشت: شما نیز اگر فرایند اجتهاد فقیهی را به صورت روشمند تدوین کرده‌اید، برای روشنا ارسال نمایید. #اختصاصی_روشنا 🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔@ravesh_ejtehad

✅ #روش

بررسی سندی

#روایت تدوین: ثقةالاسلام علی #سراج؛ طلبه سطح ۳ حوزه علمیه مشکات (@alieseraj) 🔹در این فایل که با عنوان راهنمای اعتباریابی حدیث تدوین شده است، پژوهشگر کوشیده تا روش بررسی سندی روایات را با بیانی روان ارائه نماید. #اختصاصی #خرده‌فرایند_بررسی_سندی ▫️پی‌نوشت: روشنا از پژوهشگر محترم بابت ارسال فایل سپاسگزاری می‌نماید. شما نیز اگر در فرایند کلان اجتهاد یا خرده‌فرایندهای اجتهاد، پژوهشی داشته‌اید، می‌توانید برای روشنا ارسال نمایید تا به نام شما منتشر شود. 🔸کانال روش‌شناسی اجتهاد (

روشنا

) 🆔@ravesh_ejtehad

✅ مقاله #منهجیة_الاستنباط فی المدرسة الفقهیة الامامیة 🔹نگارش: استاد #سیدمنذر_حکیم و سید محمدحسن حکیم 🔹در این مقاله که به زبان عربی به نگارش درآمده است، به بررسی #روش_اجتهاد جمعی از فقیهان گذشته و معاصر پرداخته شده است. 🔸کانال روش‌شناسی اجتهاد (

روشنا

) 🆔@ravesh_ejtehad

✅ مروری بر روش اجتهادی آیت الله #صانعی 🔹روش فقاهت آیت‌الله صانعی در نهایت می‌تواند به عرفی شدن فقاهت سنتی و انفعال جامعه شیعه در برابر هژمونی علمی و رسانه‌ای تمدن غرب بیانجامد، ولی در عین حال عدم طرح مباحث اختلافی و چالشی ایشان و امثال ایشان در مجامع علمی، در دراز مدت برای عقلانیت و جامعه شیعی به مراتب ضرری بیشتر دارد. 🔹 از منظر مدیریت دانش، اختلاف مبانی و #روش_اجتهادی ایشان با مبانی و شیوه متداول فقها، زمینه خوبی برای خودآگاه‌تر کردن چارچوب‌های فقاهت موجود و مشخص کردن حدود و ثغور آن است. 🔹تفاوت نگاه آیت الله صانعی را باید در #روش ‌های زیر جستجو کرد: ➖ حاکمیت و توسعه کاربرد قاعده #نفی_عسر و حرج و سرایت آن به احکام وضعی مانند محرمیت در نظر مرد نسبت به دخترخوانده خود ➖ حاکمیت و توسعه‌ی کاربرد قاعده #عدالت و ارجاع به #عرف امروزین برای فهم معانی و مصادیق آن ➖استفاده گستره از قاعده #سهولت_شریعت که در نگاه ایشان متفاوت از قاعده نفی عسر و حرج است و ایشان در فتوای خود در به بلوغ رسیدن دختران در ۱۳ سالگی تطبیق کرده‌اند ➖ تلاش برای انطباق احکام شرعی با رویه ها و #ارتکازات_عقلایی عصر کنونی در حقوق بشر 🔹این #اختلاف_روشی، ایشان را به مبانی و قواعد خاصی در موارد زیر رسانیده که تأثیر گسترده ای در فتاوای ایشان داشته است: ➖ عدم دخالت جنسيت در مسائلی مانند مرجعیت، رهبری جامعه، قضاوت، شهادت، دیه، قصاص و امامت جماعت و جمعه، ➖کرامت و حرمت ذاتی انسان ➖ محوریت حقوق مردم و مدخلیت اراده آنها در مشروعیت حکومت ➖ تباین میان کافر و غیر مسلمان ➖ مجال رخصت در اجرای حدود و تعزیرات در دوره غیبت ➖ نظام حقوق زن و مرد در بستر خانواده، مانند محدودیت مرد در متعه و ازدواج مجدد و ... ▫️نگارش: حجت الاسلام و المسلمین علی محمدی، مدیر موسسه معنا https://eitaa.com/alimohammadi1389/158 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 https://eitaa.com/ravesh_ejtehad 🆔 https://ble.ir/ravesh_ejtehad

✅ مقاله #روش بهره‌گیری از #عمومات و مطلقات در حل مسائل مستحدثه 🔹نگارش: استاد #خادمی‌کوشا 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 https://eitaa.com/ravesh_ejtehad 🆔 https://ble.ir/ravesh_ejtehad

✅ روش فقهی شناخت #موضوعات عرفی 🔹نگارش: حجت الله #بیات #خرده‌فرایند_موضوع‌شناسی 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 https://eitaa.com/ravesh_ejtehad 🆔 https://ble.ir/ravesh_ejtehad

✅ #روش جمع ادله در #جواهر_الکلام 🔹نویسندگان: محمدامین بزرگمهر، حسین صابری، محمدتقی فخلعی 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 https://eitaa.com/ravesh_ejtehad 🆔 https://ble.ir/ravesh_ejtehad

✅ #روش_شناسی اجتهاد #شیخ_انصاری 🔹ارائه: استاد مجتبی #الهی_خراسانی منبع: @howzehpajohesh 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 https://eitaa.com/ravesh_ejtehad 🆔 https://ble.ir/ravesh_ejtehad

✅ #تقریر نشست #روش‌شناسی اجتهاد #شیخ_انصاری، استاد الهی خراسانی 🔹نگارش: حجت الاسلام علی محدث 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 https://eitaa.com/ravesh_ejtehad 🆔 https://ble.ir/ravesh_ejtehad 🌐http://ravesh-ejtehad.blog.ir/post/60

✅ استاد #علیدوست: #روش‌شناسی استنباط نظام اقتصادی اسلام 🔹اولاً، نظام اقتصادی در اسلام هست. ثانیاً، این نظام قابل استنباط یا لازم الاستنباط است و ثالثاً، استنباط نظام اقتصادی روش خاص خود را دارد. 🔹 به نظر ما حداقل باید چهار کار صورت گیرد تا روش پاسخگو در نظام اقتصادی اسلام به دست آید: 1️⃣ ظرفیت‌شناسی مصادر استنباط: ما باید از ظرفیت نهادینه شده در #عقل، #عرف و #مصلحت استفاده کنیم. 2️⃣ توسعه مسائل اصول فقه: ما برای کشف نظام اقتصادی اسلام ناچاریم اصول فقه را توسعه دهیم، البته منظورمان مسائل اصول فقه است نه مباحث آن. 3️⃣ توجه به ظرفیت #عمومات: در معاملات اسلامی یک سری اسناد عام داریم، مانند «الناس مسلطون علی اموالهم» کسی که می‌خواهد استنباط نظام کند باید به این ظرفیت‌ها توجه کند. 4️⃣ اصلاح نگاه حداقلی و قدر متیقن‌گیری: برای نمونه در مسأله مضاربه ادعای اجماع شده که مضاربه باید با درهم و دینار صورت گیرد. اگر کسی بخواهد نظام اقتصادی اسلام را استنباط کند، باید این نگاه را اصلاح کند. 🔹 اگر نظام اقتصادی اسلام توسط فقیهانی مبرز استنباط و استخراج شود، می‌تواند در مقابل نظام سوسیالیسم و کاپیتالیسم حرف برای گفتن داشته باشد. @meftaah_com 📖 متن کامل در: 🌐 http://ravesh-ejtehad.blog.ir/post/61 #روش‌شناسی_فقه_تخصصی #روش‌شناسی_فقه_اجتماعی 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 https://eitaa.com/ravesh_ejtehad 🆔 https://ble.ir/ravesh_ejtehad

✅ فایل #صوتی نشست #روش‌شناسی استنباط نظام اقتصادی اسلام 🔹ارائه: استاد #علیدوست (۱۳۹۹/۷/۳) منبع:‌@alidost_fiqh #روش‌شناسی_فقه_تخصصی #روش‌شناسی_فقه_اجتماعی 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 https://eitaa.com/ravesh_ejtehad 🆔 https://ble.ir/ravesh_ejtehad

✅ مقاله #روش‌شناسی استنباط نظام اقتصادی اسلام 🔹نگارش: استاد احمدعلی #یوسفی 🔹استاد یوسفی: روش‌های کشف نظام‌های اجتماعی شامل موارد ذیل است: ۱. روش #امضا: که همان فقه منفعل است ۲. روش #اکتشاف: یعنی حرکت از روبنا به زیربنا، به این صورت که با مطالعه احکام فقهی که از فقه اصغر استخراج می شود، به اصول و قواعد کلی که ما را به عدالت می‌رساند دست یابیم. شهید صدر این نظریه را پذیرفته و با توجه به قاعده منطقه الفراغ این را بسط می‌دهد ۳. روش #تکوین: یعنی حرکت از زیربنا به روبنا، یعنی از مبانی شروع کنیم و به سمت روبناها حرکت کنیم ۴. روش #ترکیب: بدین معنا که هیچ کدام از این روش‌ها به تنهایی کفایت نمی‌کند #روش‌شناسی_فقه_تخصصی #روش‌شناسی_فقه_اجتماعی 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (

روشنا

) 🆔 https://eitaa.com/ravesh_ejtehad 🆔 https://ble.ir/ravesh_ejtehad 🌐 http://ravesh-ejtehad.blog.ir

✅ از روش‌شناسی #فقه_عام تا روش‌شناسی #فقه_تخصصی 🔹برای ورود به #فقه_تخصصی (رسانه،‌ خانواده، تربیت، اقتصاد، سیاست و ...)، نیازمند دو مقدمه هستیم: 1️⃣ #روش‌شناسی اجتهاد در #فقه_عام (فقه رایج، فقه سنتی، عبادات و معاملات) 2️⃣ #روش‌شناسی اجتهاد در #فقه_تخصصی 🔹این دو روش‌شناسی علی‌رغم شباهت‌ها دارای تفاوت‌هایی نیز هستند؛ استاد #مبلغی در این باره می‌گوید: «طبعاً فقه عام یک #مشترکات ی دارد که بسیار زیاد است؛ ولی وقتی وارد یک رشته تخصصی می‌شویم، #اختصاصات روشی آن رشته هم مهم است و آنچه که می‌تواند فلسفه وجودی فقه‌های تخصصی را محقق بکند، #روش‌شناسی در هر رشته #تخصصی است. اگر اسم رشته‌های تخصصی را بیاورید ولی وجود خارجی پیدا نکند چه فایده‌ای دارد؟ وقتی رشته‌های تخصصی ایجاد می‌شود،باید روش مربوط به آن رشته تخصصی را هم داشته باشیم» (http://ravesh-ejtehad.blog.ir/post/44). 🔹روش‌شناسی فقه تخصصی دارای سطحی بالاتر از روش‌شناسی فقه عمومی است و به تعبیر استاد سید منذر #حکیم، نسبت فقیه در این دو مانند پزشک عمومی و پزشک متخصص است. 🔹مباحثی که ناظر به روش‌شناسی اجتهاد در یک فقه تخصصی طرح می‌شود، گاه قابلیت تطبیق بر سایر فقه‌های تخصصی را نیز پیدا می‌کند؛ به عنوان مثال، تاکید استاد #علیدوست بر استفاده از ظرفیت‌های عقل و عرف و مصلحت در فقه اقتصاد، در سایر فقه‌های تخصصی نیز قابل جریان است. 🔹روشنا در #رویکردی_جدید، با یاری خدای متعال و همراهی اساتید و طلاب معزز، به پوشش هر دو نوع روش‌شناسی (فقه عام و فقه تخصصی) خواهد پرداخت. 🔸روش‌شناسی اجتهاد (

روشنا

) @Ravesh_ejtehad

✅ ضرورت #روش‌شناسی #فقه_تخصصی از منظر استاد مبلغی 🔹آنچه که می‌تواند فلسفه وجودی فقه‌های تخصصی را محقق بکند، روش‌شناسی در هر رشته تخصصی است. اگر اسم رشته‌های تخصصی را بیاورید ولی وجود خارجی پیدا نکند چه فایده‌ای دارد؟ یا اینکه ما فقط دل خوش کنیم رشته‌های تخصصی ایجاد کرده‌ایم! وقتی رشته‌های تخصصی ایجاد می‌شود باید روش مربوط به آن رشته تخصصی را هم داشته باشیم. 🔹البته این به آن معنا نیست که ما مشترکات نداریم؛ طبعاً فقه عام یک مشترکاتی دارد که بسیار زیاد هستند؛ ولی وقتی وارد یک رشته تخصصی می‌شویم، اختصاصات روشی آن رشته هم مهم است و آن است که می‌تواند یک رشته را رشته علمی بکند. آنی که می‌تواند فلسفه وجودی یک رشته را محقق بکند و آن را در مسیر کارآمدی و پاسخ‌گویی قرار بدهد و گرنه اگر رشته‌های زیادی هم تأسیس کنیم، چه‌بسا این‌ها از فقه عام هم عقب می‌افتد. یعنی همان فقه عام بهتر است. چون فقه عام یک اجتهاد مجرَّب (تجربه‌شده) خوبی دارد و رشته‌های تخصصی وقتی فاقد اجتهاد باشد، تنزل و عقب‌گرد است و این تجربه چندساله ما هم این را می‌رساند. ▫️متن کامل در: http://ravesh-ejtehad.blog.ir/post/44 #روش‌شناسی_فقه_تخصصی 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 https://eitaa.com/ravesh_ejtehad 🆔 https://ble.ir/ravesh_ejtehad 🌐 http://ravesh-ejtehad.blog.ir

✅ مقاله گستره و #روش‌شناسی #فقه_الاجتماع 🔹نگارش: استاد عبدالحسین #خسروپناه، استاد مجید #رجبی معاون پژوهش پژوهشگاه فقه نظام 🔹فقه الاجتماع مطلوب از منظر نویسندگان: ▫️توسعه در «موضوع» به معنای مکلّف شدن جامعه، حکومت و تاریخ در خطابات شرعی ▫️توسعه در «حکم» به معنای عمومیت احکام نسبت به رفتارها، راهبردها و ساختارها #روش‌شناسی_فقه_تخصصی #روش‌شناسی_فقه_اجتماعی 🔸 کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 https://eitaa.com/ravesh_ejtehad 🆔 https://ble.ir/ravesh_ejtehad 🌐 http://ravesh-ejtehad.blog.ir