#ماه_رمضان 📖تفسیر سوره حمد به بیان استاد #امینی‌نژاد خلاصه جلسه اول و دوم ۶ رمضان ۱۴۴۵ 🔰فرصتی به نام رمضان 🔸روح همه عبادات اسلامی، شکل گیری #ادبار به طبیعت و #اقبال به ماوراء طبیعت است. 🔸شدت این ادبار به طبیعت را میتوان در ماه مبارک #رمضان، به وضوح مشاهده کرد. عبادتی به نام روزه و صیام، یک عبادت سلبی و امساکی است. 🔸مهمترین عنصری که می‌تواند جنس ما را عوض کند، عنصر #علم و #معرفت است. لذا انس با معارف و علوم و مسائلی که حقیقت نوری دارند، در ماه رمضان بسیار لازم و مفید است. 🔰درآمدی بر مبانی تفسیر 🔸قرآن، کلام خداست و هویت گفت‌وگویی بلکه القائی دارد. در هر تخاطب و القائی، برای فهم دقیق و عمیق آن تخاطب و القاء باید #چهار_رکن اساسی را مورد اندیشه و تامل قرار داد: 1⃣ رکن متکلم 🔹متکلم در این تخاطب و سخن کیست؟ متکلم گاهی فرد عادی است، گاهی دانشمند متخصص است، گاهی عالم ربانی، گاهی امام معصوم و گاهی پیامبر. حتی بین اینکه متکلم امام معصوم باشد یا پیامبر، فرق است. ما می‌گوییم متکلم خداوند سبحان است؛ فاصله کلام خداوند با خلق، به میزان فاصله خود خداوند با خلق است. لذا تحلیل‌های متفاوت از وحی، تاثیر دارد بر اینکه متکلم را چگونه فرض کنیم و این در فهم کلام موثر است. 🔹حتی نوع خداشناسی‌ها نیز تاثیر دارد. مثلا خداشناسی بر اساس داده‌های کلامی، باعث میشود فهم ما از آیات از یک سطحی بالاتر نرود. 2⃣رکن مخاطب 🔹فرد #حکیم ناظر به فهم و درجه و شخصیت مخاطب سخن میگوید. مخاطب قرآن به ادله عقلی و ادله قرآنی و روایی، یا همه‌ی بشر از اولین تا آخرین است، یا اقلا مردم از عصر پیامبر تا آخرین هستند. از یک فرد معمولی گرفته تا نخبه و عارف و… . 🔹بحثی داریم تحت عنوان تفسیر و فهم #عصری؛ یعنی قرآن با خصوص هر فردی با توجه به شرایطی که در آن زندگی میکند حرف دارد. 🔹با این طیف وسیع از مخاطب از اول تاریخ تا آخر و چنین متکلمی که بی نهایت است، یعنی یک طیف وسیعی از تفسیر با تنوع بسیار بالا قابلیت رویداد دارد. 3⃣رکن کلام و ابزار انتقال پیام 🔹بخش های زیادی از مباحثه اصول فقهی، ذیل این رکن است. ظرفیت های کلامی بحث مهمی است. مثلا یک بحث مهم، جواز یا عدم جواز استعمال لفظ در اکثر از معنا است. 🔹یا اینکه آیا قرآن از صناعات کلامی مانند مبالغه، مجاز و... استفاده میکند یا خیر؟ 4⃣رکن موضوع تخاطب 🔹اگر موضوع گفتگو یک امر تکلیفی باشد یا یک امر هستی شناسانه یا یک امر حکومتی یا یک امر تربیتی باشد، این تاثیر دارد در فهم ما از آن گفتگو. 🔹اگر موضوع یک موضوع تخصصی است، قطعا مخاطب، مخاطب خاصی است و قطعا کلامش به شکلی تخصصی است و متکلم به شکل تخصصی القاء میکند. 🔹در بحث های دینی بسیاری از مباحث در سطح گفتگوی عمومی نیست. مثل بعضی از دقائق علم توحید یا معاد. 🔰 مقدمه‌ای بر تفسیر سوره حمد 🔸اسامی مختلفی برای این سوره قرار داده شده است. نام و اسمی که بسیار عمیق میتواند سطح آیات سوره حمد را مشخص کند، این عنوان است که در روایات از آن یاد شده: #ام‌الکتاب یا #ام‌القرآن 🔸روایات را که بررسی میکنیم، میفهمیم سوره حمد یک کلام فوق فوق سنگین است. مرحوم صدرالمتألهین در تفسیر سوره حمد میگوید: نسبت سوره حمد با کل قرآن مانند نسبت #انسان است با کل #جهان. انسان عصاره تمام عالم و هستی است، و عالم صغیر است. 🔸همه کلمات الهی با اینکه همه از خداست، در یک سطح قرار ندارد. برخی در سطوح عالی تری قرار دارد. چرا که خود معارف سطوح مختلف دارد. لذا طبقه بندی آیات قران هیچ اشکالی ندارد. 🔸بصورت اجمالی، دو بحث در سوره حمد مطرح شده است: الف) مباحث #توحیدی ب) مباحث #سلوکی یعنی سوره حمد از این دو صحبت میکند: توحید و موحد. تمام معارف دین راجع به همین دو است. 💠 تشکل طلبگی ربیون 🌐 @rebbiion

#ماه_رمضان 📖تفسیر سوره حمد به بیان استاد #امینی‌نژاد خلاصه جلسه سوم و چهارم ۷ رمضان ۱۴۴۵ 🔰در باب #بسمله سوره مبارکه حمد 🔸نقلی است از حضرت امیر (ع) که می‌فرمایند: اسرارُ کلامِ الله فی القرآنِ و اسرارُ القرآن فی الفاتحة و اسرارُ الفاتحةِ فی بسم الله الرحمن الرحیم. قرآن بازتاب کل واقعیات است بصورت مکتوب؛ و همه‌ی این واقعیات در بسم الله سوره حمد نیز هست. 1⃣ #نکته_اول، متعلّق بسم‌الله 🔸بِسْمِ جار و مجرور است و متعلق آن ذکر نشده است. محذوف بودن متعلق، ظرفیت‌های معنایی بسیاری ایجاد میکند. 🔸در باب متعلق آن، در روایت آمده است: "معنیٰ قول القائل بسمِ الله، أیْ اَسِمُ نفسی بِسِمَةٍ من سماتِ الله عز و جل و هی العبادة." 🔸جناب محی الدین در این باب گفته است: "ظَهَرَ الوجودُ بسم الله الرحمن الرحیم. نیز روایتی داریم که:"ظَهرتِ الموجودات بسم الله الرحمن الرحیم." آغاز و ایجاد هستی، به اسم الله و الرحمن و الرحیم است. 🔸جناب علامه در تفسیر المیزان: متعلق محذوف، أبتَدِءُ و أفتَتِحُ است. 🔸این بسم الله، گاهی از زبان خدا است و گاهی از زبان بنده است. اگر خدا بگوید، یعنی افتتح بسم الله الرحمن الرحیم فی هدایة العباد. اما اگر بنده در جایگاه بندگی بخواهد بگوید، به این معناست که کار خود را خدایی کردم. 🔸این که ما متعلق را محذوف قرار دهیم، #ابهام ایجاد می‌کند، و ممکن است مراد خداوند نیز همین ابهام باشد که گستره معنایی وسیعی ایجاد کند. و تفاسیر متعدد برای این بسم الله ایجاد کند. 2⃣ #نکته_دوم، معنای باء 🔸باء را سببیت بگیریم، و سببیت گاهی کلامی است و گاهی فلسفی و گاهی عرفانی. در سببیت عرفانی می گوییم به ظهور و تجلی اسم الله آغاز میکنم. 🔸باء معیت و مصاحبت: افتتح به معیت الله(قیّومیة او) معانی دیگری نیز دارد از جمله استعانت و نیز ابتدائیت و... . 🔸در نظر گرفتن هر یک از معانی باء با توجه به چگونگی تصور متعلق آن، تنوعی از معانی ایجاد می کند. 3⃣ #نکته_سوم، رابطه باء و ولایت 🔸روایتی است از امیرمومنان در کتاب ینابع الموده، ج1، ص ۶۸: "أنّ کلّ ما فی العالم، فی القرآن و کل ما فی القرآن بأجمَعِهِ فی فاتحة الکتاب و کل ما فی الفاتحة، فی البسمله، و کل ما فی البسمله فی الباء، و أنا النّقطة تحتَ الباء." 🔸مسئله اول این است که قلمرو معارف و دانشهایی که قرآن دارد، علوم لازم برای هدایت یک انسان کامل است لذا همه معارف موجود در کل هستی را دارد. 🔸در این روایت آمده است که تمام نکات هستی و قرآن، در بسمله است و تمام آن در باء نهفته است. یعنی از آنجا که تمام حروف از بساطت نقطه شروع می‌شود و بعد منتهی به حرف و جمله می شود، تمام معارف از ناحیه ولایت آغاز میگردد. یا همانگونه که هویت حرف باء به همان نقطه‌اش است، هویت تمام حقایق عالم از رهگذر ولایت میگذرد. 🔸در جای دیگر میبینیم ائمه معصومین (ع) می فرمایند: "نحن اسماء الله الحسنی." در جای دیگر میفرمایند:"نحن وجه الله." 🔸اسماء الله یک تکثری دارد ولی وجه الله مفهومی است که بساطت در آن نهفته است. حضرت علی (ع) هم وقتی میفرمایند من نقطه بسم الله هستم، دارد به همان حقیقت بسیطه اشاره میکند. و این، یعنی ولایت نقطه‌ی اتصال #حق با #خلق است، اتصال کثرت به وحدت. 🔸با این نگاه، معانی مختلف باء را دوباره بررسی کنیم؛ به سبب ولایت، با استعانت از ولایت، با ابتدا از ولایت، با معیتِ ولایت و… . 4⃣ #نکته_چهارم، در باب "اسم" و حقیقت آن 🔸کسانی که با عرفان اشنایی دارند، با "اسم" سطحی برخورد نمیکنند. عرفا در تفسیر آیه‌ی شریفه‌ی "عَلّمَ الآدَمَ الأسماءَ کلّها" اسم را به معنای #حقایق_هستی گرفته‌اند و این معنا اکنون مقبول همگان است. 🔸اسم، گاهی اسم عَلَم است و گاهی اسم صفت. اسم صفت یعنی اسمی که اشاره به یک حقیقت دارد. وقتی به کسی می‌گوییم قادر، یعنی نشانه‌ی حقیقی و تکوینی او در قدرتش است. 🔸این اسم وصفی در اصل #اسم‌الاسم است. اسم اصلی، آن وضعیتی است که در فرد هست و برای نشان دادن آن وضعیت حقیقی، اعتبار اسم در لفظ صورت می گیرد. 🔸راجع به اسم خداوند نیز همین‌گونه است. وقتی می‌گوییم رحیم، یعنی ذات متبلور در رحمت، غفور و رحمان و اینها یعنی حقیقت ذات که متبلور شده است در این صفات. منظور از اسماء جلوه های تکوینی و حقیقی خداوند متعال است. 🔸و ما برای رسیدن به معرفت الهی، بایستی از مسیر شناخت #اسماء حرکت کنیم، نه شناخت #ذات؛ ما دسترسی به ذات نداریم. 🔸لذا حضرت امام میگوید: "خدا گفته بسم الله الرحمن الرحیم؛ نگفته بذات الله الرحمن الرحیم." و اسم اعظم هم آن حقیقت اسم است نه یک لفظ. 💠 تشکل طلبگی ربیون 🌐 @rebbiion

#ماه_رمضان 📖تفسیر سوره حمد به بیان استاد #امینی‌نژاد خلاصه جلسه پنجم و ششم ۸ رمضان ۱۴۴۵ 🔰ادامه نکته چهارم در باب حقیقت "اسم" 🔸نظام اسمائی بعد از اینکه حقیقت اسم روشن شد، این بحث توسط عرفا مطرح شد که اسماء دارای نظام است. 🔸عرفا قائل هستند نظام هستی شامل وجود، ماهیت و نیز #اسماء_الله است؛ اسماء الهی در عرض هم نیستند، بلکه هم در عرض یکدیگر هستند و هم در طول یکدیگر. 🔸در صدر همه اسماء، اسم "الله" است؛ یعنی آن حقیقتی از خداوند سبحان که متجلی در #الوهیت است. الوهیت یعنی تدبیر همه جانبه مخلوقین. هم کمالات اولیه مخلوقین و هم کمالات ثانیه آنها. 🔸اسم الله در سرسلسه اسماء است و عام‌ترین، شامل‌ترین و بالاترین اسم است. بعد از آن تکثر حاصل می‌شود. از جنبه الوهیت است که ویژگی‌هایی نظیر علم و قدرت و… شکل میگیرد و به تدریج این اسماء مبسوط میشود به حدی که امام صادق(ع) خطاب به فضل بن عباس میگوید: این فرش زیر پای منم اسم خداست. اینگونه رابطه میان حق و خلق و وحدت و کثرت با اسماء الهی تبیین میشود. 🔸با این بیان، این چینش "بسم الله الرحمن الرحیم" نیز حکایت از یک واقعیت تکوینی دارد. 🔰اسماءالله، تنها مسیر رسیدن به لقاءالله 🔸ما برای توجه به خداوند سبحان و طی طریق لقاء الله، راهی جز اسماء الله نداریم. 🔸در حدیثی امام صادق میفرمایند معامله ما با اسماء الهی چندجور است؛ اگر خود اسم بصورت استقلالی مدنظر ما باشد، این #کفر است؛ اگر در عرض ذات باشد، این #شرک است. از طرفی خود ذات هم به خودی خود قابل دستیابی ما نیست. راه صحیحِ شناخت و عبادت ذات، از طریق اسماء است، و این #توحید است. 🔸اگر کسی غرق در اسماء شود و جزو محجوبین شود، آنوقت این اسماء و نظام هستی دیگر حقیقت اسمی و علامتی برای او ندارد. درحالی که ذات این عالم، اسم بودن و علامت بودن است. علامت آنوقتی علامت است که خودش دیده نشود. 🔸آیات و نشانه های الهی، اوایل خودشان بصورت استقلالی مورد توجه انسان است. بعد از مدتی حالت شرک‌آلود میگیرد، یعنی هم آیات را میبیند و هم خدا را. توحید محض هنگامی رخ می‌دهد که آرام آرام انسان فقط خدا را در تمام نشانه ها و علامات ببیند. 🔰درباره اسم "الله" 🔸منظور از الله، ذات خداوند نیست. بلکه منظور، آن صفت حقیقی خداوند است که متجلی در #الوهیت است. ذات خداوند در دسترس هیچ کس نیست. لذا اگر خداوند سبحان بخواهد با خلائق کار داشته باشد و بخواهد مخلوقاتی را شکل دهد، بایستی از ناحیه الوهیت خود اقدام کند. تا خداوند سبحان حالت الوهیتی به خود نگیرد، هستی خلق نمیشود و اظهار وجود رخ نمیدهد. 🔸لفظ الله مشتق از اله است؛ اله را گفتند #متحیر_فیه، یعنی همگان واله شوند در آن. هم معبود بودن و هم متحیر فیه بودن، بخاطر کمال بی نهایتی است که در آن هست. 🔸الله اسم عَلَم نیست، بلکه هرگاه الله میگوییم، صفت الوهیت را مدنظر داریم. اما این اسم صفت انحصاراً در خداوند سبحان است لذا میگوییم عَلَم است. 🔸اضافه کردن اسم به الله در اینجا برای تبیین هویت اسمی الله و الرحمن و الرحیم است. 🔰 درباره "الرحمن" و "الرحیم" 🔸به لحاظ لغوی هر دو از ماده #رحمت است، یکی صیغه مبالغه بر وزن فعلان که بر کثرت و گستردگی دلالت دارد و دیگری صفت مشبهه بر وزن فعیل بر بقاء و ثبات دلالت دارد. 🔸لذا رحمت خداوند سبحان دو قسم است: الف) رحمت #رحمانی که گسترده است و به همگان میرسد، و در مقابلش غضب نیست، بلکه غضب خودش در دل این شکل از رحمت است. ب) رحمت #رحیمی که رحمت خاص مومنین است و در مقابل غضب است. 🔸رحمانیت و رحیمیت خدا هم در دنیاست هم در آخرت. از جمله رحیمیت خداوند در دنیا، همین معنای مومنانه‌ای است که در زندگی مومنین جاری است. 🔸عمومیت رحمت رحمانی به گونه‌ای است که رحمت رحیمی را درون خود دارد. لذا این تقسیم، برآمده از دل نظام #تشکیک است. خداوند اساسا یک رحمت بیشتر ندارد. این رحمت به میزان شدت و ضعف به رحمانی و رحیمی تقسیم می‌گردد. 🔸اساسا تمام هستی بر اساس ترحم خداست و اگر ترحم نباشد، هستی بوجود نمی‌آید. (لذا در مقابل رحمت رحمانی، عدم است) حتی شرّ نیز تا مورد رحمت خدا واقع نشود، اصلا ایجاد نمیشود. حتی جهنم نیز با رحمت رحمانی است. 🔸در این بستر رحمانی هرگاه رحمتی مضاعف شود، رحمت رحیمی شکل میگیرد. 💠 تشکل طلبگی ربیون 🌐@rebbiion

#ماه_رمضان 📖تفسیر سوره حمد به بیان استاد #امینی‌نژاد خلاصه جلسه هفتم و هشتم ۹ رمضان ۱۴۴۵ 🔸الله نورالسماوات و الارض؛ این نور همان نور #رحمت_الهی است که موجودات را از کتم عدم خارج کرده و وجود میدهد. در همین آسمان و زمین، کفر و نفاق و ظلم هم وجود دارد، اینها همه منور به نور الهی اند و الا اصلا موجود نمیشوند. 🔸برخی خیال میکنند جهان از دست خداوند در رفته است و آمریکا و اسرائیل جهان را گرفتند! اینها به لحاظ وجودی شیطان را در برابر خدا گرفته و #ثنویت در عمل را قائلند؛ در حالی که شیطان هم مخلوق خداست و تمام اعوان و انصارش در دستگاه ربوبی می‌گنجد. 🔰برخی از آیاتی که اشاره به #رحمت_رحمانی دارد 🔹سوره مبارکه مریم، آیه ۷۵: قُلْ مَنْ كَانَ فِي الضَّلَالَةِ فَلْيَمْدُدْ لَهُ الرَّحْمَنُ مَدًّا حَتَّى إِذَا رَأَوْا مَا يُوعَدُونَ إِمَّا الْعَذَابَ وَإِمَّا السَّاعَةَ فَسَيَعْلَمُونَ مَنْ هُوَ شَرٌّ مَكَانًا وَأَضْعَفُ جُنْدًا ﴿۷۵﴾ خدای الرحمان حتی به مضلین هم مدد میرساند. 🔹سوره مبارکه مریم، آیه ۴۵: يَا أَبَتِ إِنِّي أَخَافُ أَنْ يَمَسَّكَ عَذَابٌ مِنَ الرَّحْمَنِ فَتَكُونَ لِلشَّيْطَانِ وَلِيًّا ﴿۴۵﴾ عذابی از سوی خداوند رحمان. 🔹سوره مبارکه یس، آیه ۲۳: أَأَتَّخِذُ مِنْ دُونِهِ آلِهَةً إِنْ يُرِدْنِ الرَّحْمَنُ بِضُرٍّ لَا تُغْنِ عَنِّي شَفَاعَتُهُمْ شَيْئًا وَلَا يُنْقِذُونِ ﴿۲۳﴾. خداوند رحمان است که ضرر میرساند. 🔹سوره مبارکه اعراف، آیه ۱۵۶: وَرَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ فَسَأَكْتُبُهَا لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَالَّذِينَ هُمْ بِآيَاتِنَا يُؤْمِنُونَ ﴿۱۵۶﴾ این آیه بصورت جدا و دقیق به رحمت رحمانی و رحیمی پرداخته است. 🔹اساسا #اسلام_رحمانی یعنی همانجایی که اسلامی که شلاق هم میزند ولی از باب رحمانیت و محبت. البته گاهی گوشمالی‌های خاص مومنین، جزو #رحمت_رحیمی است. 🔹برخی مفسرین علت نیامدن "بسم الله الرحمن الرحیم" را در ابتدای سوره توبه، تجلی غضب در این سوره دانسته‌اند. اما آیت الله جوادی قائل هستند که این غضب منافاتی با "بسم الله الرحمن الرحیم" ندارد. چرا که همین غضب در صفت رحمانیت جای می‌گیرد. 🔰برخی از روایات در توضیح #رحمت_رحمانی و #رحمت_رحیمی 🔹امیرالمؤمنین (ع): "اَلرَّحْمٰنِ الذي يرحم ببسط الرزق علينا." 🔹امام حسن عسکری (ع): "الرحمن العاطف على خلقه بالرّزق لا يقطع عنهم موادّ رزقه. و ان انقطعوا عن طاعته. و الرحيم بعباده المؤمنين في تخفيفه عليهم طاعاته، و بعباده الكافرين في الرزق و فى دعائهم الى موافقته." 🔹امیر مومنان (ع): "أما الرحمن فهو عون لكل من آمن به ، وهو اسم لم يسم به غيره. وأما الرحيم فهو لمن تاب وآمن وعمل صالحا" 🔸از نمونه‌های رحمت رحیمی خداوند به مومنین، همین #معنای_توحیدی است که انسان مومن در زندگی خود دارد. 🔰شرح حدیثی از امام صادق(ع) امام صادق (ع) میفرمایند: "الرحمنُ اسمٌ خاص بصفة عامة و الرحيم اسمٌ عام بصفة خاصة." 🔸وجوهی در معنای خاص بودن اسم رحمان و عام بودن اسم رحیم: 🔻نمیتوان اسم کسی از مخلوقین را رحمان نامید؛ زیرا به معنای رحمت گسترده است و این شکل از رحمت تنها مختص خداوند و در دایره قدرت اوست. اما رحیم یعنی رحمتی خاص، و مخلوقات هم میتوانند متصف به صفت رحیم شوند. 🔻دیدگاه #محقق_قیصری رحمت رحمانی، رحمت عامه است؛ ولی رحمت رحیمی، رحمت اختصاصی به هر شیء است بحسبه، چه مومن و چه کافر. این صفت خاص است یعنی هر صنفی رحمت خاص خود را دارد. رحمت رحمانی یعنی رحمت خداوند متعال را یکسره ببینی در گستره خودش اما اگر در این بحر رحمت به انشعابات آن بنگری می شود رحمت رحیمی. #مومنین در مسیر ایمان مسابقه دارند، #کفار در مسیر کفر، #مشرکین در شرک، خداوند توفیقات خاص به هرکدام میدهد تا در همان مسیر ادامه دهند. 🔰نکات پایانی در باب بسمله 🔸بسم الله الرحمن الرحیم یک اسم ترکیبی و دارای هویت ترکیبی است. یعنی اسمی که مرکب از مزاج های چند اسم بسیط است؛ الله و الرحمن و الرحیم هر کدام یک مزاج دارد و ترکیب اینها یک مزاج مستقلی دارد. 🔸آیت الله جوادی آملی در تسنیم، در تفسیر سوره حمد می فرمایند: "نسبت بسمله سوره حمد به دیگر بسمله‌ها به نحو مطلق و مقید است." 🔸اصل تمام بسمله‌ها، از جهت روح معنا از یک سنخ‌اند. یعنی یک اشتراک معنوی دارند همه؛ منتها از یک وحدت به کثرت میرسند. 🔸پوشش اصلی در بسم الله الرحمن الرحیم، رحمت است و غضب، بصورت مستتر است. رحمت است که وجودی است؛ ما اساسا شر محض نداریم زیرا شر و بطلان محض، عدم است. و حسن و نور اطلاقی خداوند همه ما را گرفته است. لذا شر و باطل کلا امری #نسبی است. 💠 تشکل طلبگی ربیون 🌐@rebbiion

﷽ . «محفل مناجات با خدا» . ازشب یازدهم ماه مبارک(۵شب) 🎙فیض منبر: حجت الاسلام والمسلمین امینی‌نژاد 🎤مناجات: 🔸 برادر جــــواد ظریــــــــف 🔸برادر جــــــواد مصطفوی 🔸حاج جواد‌ مشـــــکی‌باف ⏰ از پنجشنبه۲فروردین ساعت ۲۱:۱۵ 🕌 بولوارشهید مدرس۴ حسینیه‌هنــر 💠تشکل طلبگی ربیون 💠هیـــــــــــــئت لبیــک 🌐 @rebbiion

#ماه_رمضان #عکس_نوشت #تفسیر_سوره_حمد حجت الاسلام و المسلمین امینی نژاد: «در این روایت آمده است که تمام نکات هستی و قرآن،در بسمله است... .» 💠 تشکل طلبگی ربیون 🌐@rebbiion

#ماه_رمضان 📖تفسیر سوره حمد به بیان استاد #امینی‌نژاد خلاصه جلسه نهم ۱۰ رمضان ۱۴۴۵ 🔰الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ 1⃣ نکته اول، معنای #حمد 🔸حمد به معنای ستودن و ستایش کردن است. 🔸تفاوت #حمد و #شکر در این است که شکر در برابر خوبی‌هایی است که نتایجش به شخص دیگری میرسد، و آن شخص دیگر شکرگزاری میکند؛ اما حمد مقید به این نیست که چیزی به انسان برسد. 🔸تفاوت #حمد و #مدح در این است که حمد فقط در ارتباط با کمالات اختیاری است. اما در غیر اختیاریات، مدح است. 🔸لکن همه حمدهای خداوند فقط درباره کمالات اختیاری نیست؛ درباب برخی ویژگی‌های مربوط به ذات پروردگار که درباره آنها اختیار معنا ندارد (هرچند اجبار هم نیست)، می‌بینیم حمد از سمت معصومین وارد شده است. لذا در مورد خداوند سبحان، حمد و مدح یکی است. 2⃣نکته دوم، "ال" موجود در الحمد 🔸اگر "ال" جنس باشد، یعنی طبیعت و جنس حمد. اگر "ال" استغراق باشد، یعنی کل حمدها. 🔸علامه طباطبایی میفرمایند: چه "ال" طبیعت باشد و چه استغراق، نتیجه یکی میشود و آن #انحصار حمد و ستایش در خداست. 🔸بر اساس تشکیک خاصی حکمت متعالیه، حقیقت تمام حمدها از آن خداست و رقیقت و مرتبه نازله‌ی آن، مخصوص ماسوی است. 🔸بر اساس نگاه عرفانی تشکیک الخاص الخاصی، حقیقتا همه حمدها برای خداست و مجازا برای ماسوی است. نه اینکه مخلوقات هم حمدی داشته باشند ولو بصورت نازل. 🔸نظر امام خمینی: "ال" طبیعت لابشرط مقسمی است. اگر "ال" را طبیعت را لابشرط مقسمی بگیریم، باید گفت حتی حامد نیز خود خداوند است. چرا که این حمد از عهده هیچ‌کسی برنمی‌آید و فقط از عهده خود خداوند برمی‌آید. یا می‌توان گفت هرکس حمد میکند او حمد نمیکند و خدا دارد حمد میکند؛ لذا هم حامد خداست و هم محمود. 3⃣نکته سوم، چرا همه حمدها ویژه خداست؟ در خود این آیات اقلاً ۴ برهان‌ برای انحصار حمد در خداوند سبحان مطرح شده است. 🔸اولا، مسئله "الله"؛ چون او الله است همه حمدها متعلق به اوست. جامع همه صفات کمالیه است. مخلوقات ذاتا کمالی ندارند و همان بالعرض هم که دارند، محدود است. 🔸ثانیا، "رب العالمین" است، لذا همه حمدها منحصر در اوست. معنای اصلی رب، بسترسازی برای به کمال رساندن یک موجود است. "عالمین" جمعِ عالَم است؛ و عالَم یعنی ما یُعلَم به الشیء. معنای عالمین جهان‌ها است نه جهانیان. جهان انسانها، جهان حیوانات، جهان جمادات، جهان های اعتباری، جهان تشریع، و... خداوند رب همه جهان‌ها است. 🔸"عالَم" در عین اینکه دارد یک مجموعه را نشان میدهد، یک هویت #علامت بودن هم دارد. یعنی همان اسم و اسماء. همان نظام اسمائی. عالَم ما یُعلَم به الله است. "رب العالمین" یعنی رب عوالمی که نشانه های خداست. 🔸نسبت بین اشیاء، اسماء و عالَمین؛ بین شیء و اسم تفاوت است، اشیاء از جهتی عالَم هستند و اسماء، رب آن عالَم‌هاست. هر اسمی شیئی را می‌سازد و پشتیبانی میکند و به کمال میرساند. لذا به تعداد اسماء الهی ما رب داریم و خود خداوند #رب_الارباب است. 🔸ثالثا، "مالک یوم الدین" است، لذا همه حمدها مختص اوست. وجه انحصار همه حمدها در اینجا بیشتر آشکار میشود. در روز قیامت روشن میشود که خداوند سبحان مالک حقیقی همه چیز است. 💠 تشکل طلبگی ربیون 🌐 @rebbiion

#ماه_رمضان 📖تفسیر سوره حمد به بیان استاد #امینی‌نژاد خلاصه جلسه دهم ۱۰ رمضان ۱۴۴۵ 🔰آثار تربیتی و معرفتی حمد 🔸انسانی که دچار #عجب و #تکبر و ربوبیت های مجازی میشود، علتش این است که انحصاری بودن حمد را نفهمیده است. حمد انسان را موحد میکند. حذف مقام شکر از بزرگترین مشکلات بشر است. 🔸درد اصلی بشر حذف خداست. این شعار نیست و واقعی است. ما هم که گهگاهی احساس پوچی میکنیم، به علت غفلت از خداست. 🔸بزرگترین لذت برای مومن، #سلب_کمالات به نحو بالذات از خودش است. اوج آن این است که حتی برای همین لذت معنوی هم کار نکند. حقیقت شکر و حمد همین است. 🔸زندگی اگر با این توجه همراه شود، زندگی فوق‌العاده‌ای میشود و همه رذائل زدوده شده و مراحل کمال طی میشود. 🔸اساسا مسئله ما، #معرفت_الله است. این درست شود همه چیز درست میشود. اگر خداشناسی درست شود همه زندگی ما تنظیم میشود. سُکر (مستی) و جنون‌های ما از قدرت و پول و … بخاطر این است که خدا را نشناخته‌ایم. 🔸امام صادق: «و کان النبیّ (صلی الله علیه آله) فی کلّ یومٍ اذا اصبح و طلعت الشمش یقول الحمدلله رب العالمین کثیراً طیباّ علی کل حال یقولها ثلاث مائه و ستین مره شکراً» در حدیث دیگری میفرمایند: "عنه عليه السلام : ما أنعَمَ اللّه ُ على عَبدٍ بنِعمَةٍ صَغُرَت أو كَبُرَت فقالَ الحمدُ للّه ِِ ، إلاّ أدّى شُكرَها." 🔸لذا اگر #حمد واقعا به دل بنشیند، و با توجه گفته به زبان آورده شود، همین به زبان آوردن حق حمد را تا حدی ادا میکند است. 🔸حمد به شکلی است که مهیمن بر همه اذکار است. تهلیل و تسبیح و تکبیر را در برمیگیرد. 🔰دو نکته پایانی 🔸سه واژه الله و الرحمن و الرحیم که در بسمله آمده، همان الله و رحمان و رحیم در این آیات است؛ و تکرار صورت گرفته است. طبق برخی اقوال، متعلق بسمله در هر سوره، مفاد همان سوره است. لذا اینجا میتوان اینگونه بیان کرد که حمد در این سوره، یک حمد بسیار بالا و سنگین است و نمیتوان آن را ادا کرد جز با استعانت به بسم الله الرحمن الرحیم. 🔸آیت الله جوادی آملی: وقتی این آیات را میخوانیم، در اسم رحمن و رحیم، غضب به نحو مستتر وجود دارد نه به نحو آشکار. لذا آخر سوره، غضب‌شدگان را بصورت مجهول میگوییم و صریح به خداوند نسبت نمیدهیم. این نشان میدهد جلوه اصلی کار باید رحمت باشد. حتی واژه رحمان را برگزیده است درحالی که غضب هم دارد. 🔸انسان در ارتباط با خود نیز باید غلبه را به رحمت بدهد و امیدوار به خدا باشد. اما ترس از خدا نباید محو شود. 💠 تشکل طلبگی ربیون 🌐 @rebbiion

#ماه_رمضان #عکس_نوشت #تفسیر_سوره_حمد حجت الاسلام و المسلمین امینی نژاد: «از جمله رحیمیت خداوند در دنیا ، همین معنای مومنانه ای است که در زندگی مومنین جاری است.» 💠 تشکل طلبگی ربیون 🌐@rebbiion

#ماه_رمضان 📖تفسیر سوره حمد به بیان استاد #امینی‌نژاد خلاصه جلسه یازدهم ۱۱ رمضان ۱۴۴۵ 🔰امام صادق(ع) میفرمایند: "شُكْرُ النِّعْمَةِ اجْتِنَابُ الْمَحَارِمِ وَ تَمَامُ‏ الشُّكْرِ قَوْلُ الرَّجُلِ: الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ." 🔸قول الرجل، به معنای صرفِ گفتن نیست، بلکه یعنی اعتقاد درونی انسان باید این باشد. 🔸این حدیث یعنی شکر خدا اول #اصلاح_زندگی است بر اساس بندگی خدا؛ همین‌که انسان از محارم الهی اجتناب کند. 🔸و اتمام شکر به این است که اصلاح زندگی را به خودش نسبت ندهد. بلکه معتقد باشد که تمام کمالات از آن خداست و این زندگی مومنانه را به خدا نسبت دهد. 🔸مسئله شکر یکی از خصائص بلند انسانیت است. حتی بعضی میگویند فصل مقوم انسان شکر گزاری است. 🔰مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ 🔸#مِلک به معنای اختصاص شیء به صاحبش است به شکلی که فرد حق تصرف همه جوره را دارد. 🔸مالکیت یا #اعتباری است، یا #حقیقی. ملک حقیقی یعنی حق #تصرف_تکوینی. مثل حق تصرف تکوینی که انسان در اعضا و جوارح خودش دارد. این مسئله به نحو اعلا برای خداوند نسبت به کل ماسوی الله وجود دارد. 🔸در حکمت گفته میشود که فاعل بر فعل خود، علت بر معلول خود، و خالق بر مخلوق خود، مالکیت تکوینی دارد. 🔸واژه #یوم، در اغلب موارد استعمال در قرآن به معنای روز متعارف نیست. هرجا بحث از #قیامت میشود، مسئله یوم مطرح میشود. اما #لیل، درباره این دنیاست؛ مثلا در بحث نزول، میگوییم لیلة القدر. یوم یعنی ظرف #آشکاری و #ظهور حقایق؛ در مقابلش #لیل داریم، که عوالم غیبی و حقایق مندمج و بازنشده است که به تدریج شکل میگیرد. 🔸#ستاریّت خداوند سبحان در دنیا، همه چیز را پوشانده است. در قیامت، تمام حجاب‌ها برداشته می‌شود و همه برای هم آشکار میشوند. 🔸مراتب #قوس_صعود، مراتب ظهور مختفیات عالم ماده است به تدریج، لذا به آن یوم اطلاق میشود. نهایتِ این آشکاری‌ها در قیامت است. 🔸واژه #الدین، یعنی همین دینی که ما میشناسیم، یعنی خشوع و خضوع در برابر یک برنامه. امروز که دنیاست، روز دین نیست و فردا که قیامت است روز دین است. یعنی دین به تمام حقیقتش در قیامت آشکار میشود. عمق حقیقت تکوینی دین را اینجا نمیتوان مشاهده کرد. 🔸مالک یوم الدین، صفت الله است و منحصر در اوست. کسی مالکیتی ندارد در روز قیامت جز خداوند سبحان. 🔸از ابتدای سوره‌ی حمد، نظم مشخصی به چشم میخورد: 🔻اوج #ربوبیت خداوند سبحان، در قیامت مشخص میشود. ربوبیت یعنی رساندن اشیاء به نقطه کمال خود. در روز قیامت ربوبیت خدا کامل میشود زیرا در قیامت است که مخلوقات به کمال حقیقی خود میرسند. 🔻و بروز اسم‌های الرحمن و الرحیم، جز با قیامت امکان ندارد. خصوصا رحیمیت او که ویژه مومنین است، فقط در قیامت تحقق کامل دارد. 🔸با اینکه خداوند تنها مالک روز قیامت و روز جزا نیست و مالک همه چیز است، چرا آیه تاکید دارد که او را مالک روز جزا بداند؟ 🔸خداوند مالک علی الاطلاق است و این مالکیت، ظرف ظهورش قیامت است. قیامت یوم است و یکی از چیزهایی که روشن میشود، همین مالکیت الهی است. 🔸سوره مبارکه انفطار، آیات ۱۷ الی ۱۹: وَمَا أَدْرَاكَ مَا يَوْمُ الدِّينِ ثُمَّ مَا أَدْرَاكَ مَا يَوْمُ الدِّينِ يَوْمَ لَا تَمْلِكُ نَفْسٌ لِّنَفْسٍ شَيْئًا وَالْأَمْرُ يَوْمَئِذٍ لِّلَّهِ 🔰سازنده بودن یاد مرگ و معاد 🔸در روایت داریم اکثروا من ذکر الموت؛ یاد مرگ دو گونه است، یا غیرمومنانه است یا مومنانه. یاد مرگ اگر #غیرمومنانه باشد، آورده‌ای جز افسردگی ندارد. اما اگر #مومنانه باشد نه تنها افسردگی نمی‌آورد، بلکه انگیزه و شور و نشاطی بی‌حد و حصر در انسان بوجود می‌آورد. 🔸آیه‌ی مالک یوم الدین، میخواهد سرای ابدی را به ما یادآور شود. تا اینجای سوره، ظهور رحمت الهی است ولی وقتی به مالک یوم الدین میرسیم، جلوه #تنذیری و #غضبی دارد. 🔸از بعضی بزرگان نقل شده است به این آیه که میرسیدند، به شدت از خوف خدا متاثر میشدند، تا حدی که نزدیک بود قالب تهی کنند. 💠 تشکل طلبگی ربیون 🌐@rebbiion