🗓روز بزرگداشت شیخ کلینی/۵ 💠رهبرانقلاب ‼️من دو سه سال پیش، به مناسبتی خدمت حضرت امام رسیدم تا پیشنهادی را در میان بگذارم. به ایشان عرض کردم که به اعتقاد من، پیروزی این نظام، فقط به آبروی روحانیتِ زمان ما انجام نگرفت؛ بلکه آن سرمایه‌یی که ما خرج کردیم تا این انقلاب - که واقعاً معجزه بود - به پیروزی برسد، عبارت از آبروی ذخیره و نقد روحانیت شیعه، از زمان شیخ کلینی و شیخ طوسی تا زمان ما بود. امام هم در آن روزی که این مطلب را عرض کردم، مطلب را تلقی به قبول کردند، معلوم بود که نظر شریف خود ایشان هم همین میباشد و این واقعیتی است. ما اگر آن ریشه‌ی تاریخی را نداشتیم، مردم آن محبت و اعتماد را به ما نداشتند و به اشاره‌ی روحانیت حرکت نمیکردند؛ به طوری که بیایند و جان و فرزندانشان را در راهی قربانی کنند. مگر آسان است؟ آن پشتوانه و ذخیره وجود داشت و حالا هم در نظام جمهوری اسلامی تبلور پیدا کرده است. این نظام، نظام اسلامی است و من و شما هم که معمم هستیم، مظاهر اسلامیم. اگر امروز که دین و روحانیت، قدرت پیدا کرده است، عملی انجام بدهیم که - خدای نکرده - اندک اختلال و خدشه‌یی در آن سرمایه و ذخیره‌ی قرنها به وجود بیاید، ضایعه‌یی خواهد بود که دیگر جبران آن، با یک نسل و دو نسل ممکن نخواهد بود. امروز، اگر روحانیت از زىّ خود خارج بشود و قدرت‌طلبی و قدرت‌نمایی و سوء استفاده بکند و اگر عملی از او سر بزند که حاکی از ضعف تقوا و ورعی باشد که مردم در او سراغ کردند و به او اعتماد دارند، هر کدام از اینها لطمه‌اش غیرقابل جبران است ۶۸/۵/۱۱ #نشربامنبع @Jahade_tabeini

🗓روز بزرگداشت شیخ کلینی/۳ 💠رهبرانقلاب ‼️کتاب کافی، در دوره‌ای هزار و صد ساله، از وفات مرحوم کلینی در ۳۲۹ هجری تا روزگار ما، بیش از هزار سال است که مرجعیّت علمی دارد و بین جوامع شیعه دست‌به‌دست می‌گردد و هرگز هیچ فقیه، متکلّم یا مفسّر شیعه از آن مستغنی نبوده است. با وجود این و با وجود چاپ‌های متعدّدی که از این کتاب انجام گرفته، تاکنون حقّ آن ادا نشده! ۸۸/۲/۱۷ ‼️امروز درباره‌ی‌ حدیث، به‌ تدقیق‌ و جداسازی‌ سره‌ از ناسره، و راست‌ از دروغ، و مسلم‌ از مشکوک، و نیز به‌ تأمل‌ در فهم‌ معضلات‌ و مفاد و مضمونهای‌ اساسی‌ در آن، و نیز به‌ تطبیق‌ یا نسبت‌ یابی‌ آن‌ با کلام‌ الله‌ عزیز حکیم، و نیز به‌ شرح‌ و بسط عالمانه‌ و محققانه، و نیز به‌ نشر و همگانی‌ کردن‌ آنچه‌ همگان‌ را به‌ کار خواهد آمد، و بسی‌ خدمات‌ و تلاشهای‌ دیگر، نیازی‌ مبرم‌ و سازماندهی‌ شده‌ وجود دارد. در کنار اینهمه، پردازش‌ علم‌ رجال، و نیز بررسی‌ تاریخ‌ صدور حدیث‌ و سیر آن، و نیز کسب‌ آگاهی‌ از آن‌ زمینه‌یی‌ که‌ صدور هر حدیثی‌ را لازم‌ یا راجح‌ ساخته‌ است، و نیز جستجو از مضمونهای‌ مشابه‌ در کتب‌ حدیث‌ اهل‌ سنت، از جمله‌ی‌ کارهای‌ لازم‌ و ضروری‌ است. ۷۴/۸/۲۲ #نشربامنبع @Jahade_tabeini

🗓روز بزرگداشت شیخ کلینی/۲ 💠رهبرانقلاب ‼️اهتمام‌ به‌ حدیث، پس‌ از تمسک به‌ کتاب‌ حکیم‌ حمید، برترین‌ وظیفه‌یی‌ است‌ که‌ عالم‌ دین‌ بدان‌ مکلف‌ است، این، استضائه‌ از انوار علم‌ و حکمتی‌ است‌ که‌ از کلام‌ و تعلیم‌ و هدایت‌ پیامبر مکرم‌ اسلام‌ و ائمه‌ی‌ معصومین‌ از اهل‌ بیت‌ آن‌ حضرت‌ علیهم‌ الصلوه‌ و السلام‌ ساطع‌ می‌گردد و خرد و اندیشه‌ی‌ انسانی‌ را دستگیری‌ و راهنمایی، و زندگی‌ بشر را برخوردار از سلوک حکیمانه‌ و خردمندانه‌ می‌کند. و چنین‌ است‌ که‌ حضرت‌ ابی‌ جعفر به‌ جابر می‌فرماید: یا جابر و الله‌ لحدیث‌ تصیبه‌ من‌ صادق‌ فی‌ حلال‌ و حرام، خیر لک مما طلعت‌ علیه‌ الشمس‌ حتی‌ تغرب. در تاریخ‌ علم‌ دین، جمع‌ حدیث‌ و حمل‌ و فهم‌ و درک و شرح‌ آن، یکی‌ از بزرگترین‌ و طولانی‌ترین‌ فصول‌ است‌ و با یک نظر، حدیث، ما در بسیاری‌ از علوم‌ اسلامی‌ یا همه‌ی‌ آنهاست، و از این‌ رواست‌ که‌ عالم‌ دین‌ شناس‌ بزرگ‌ اقدم، شیخ‌ کلینی‌ رحمه‌ الله‌ تعالی‌ در مقدمه‌ی‌ کتاب‌ کافی‌ شریف، حدیث‌ را برابر با علم‌ دین‌ دانسته‌ و آن‌ را محور علم‌ و ایمان‌ به‌ شمار آورده‌ است. دقت‌ و باریکبینی‌ فقهاء و علمای‌ برجسته‌ی‌ سلف‌ در امر حدیث‌ و چگونگی‌ تحمل‌ آن‌ و شرایط وثوق‌ به‌ روایت‌ و دیگر آنچه‌ در این‌ باب‌ بر اهلش‌ آشکار است، همه‌ از همین‌ اهمیت‌ و عظمت‌ شأنی‌ که‌ درباره‌ی‌ حدیث‌ و تأثیر آن‌ در سرنوشت‌ فرد و جامعه‌ی‌ اسلامی‌ گفته‌ شد، سرچشمه‌ می‌گیرد! ۷۴/۸/۲۲ #نشربامنبع @Jahade_tabeini

🗓روز بزرگداشت شیخ کلینی/۴ 💠رهبرانقلاب ‼️حدیث، آشنایی با حدیث، علم حدیث، شناخت حدیث، که غور در این علم، به دسته‌بندیهای خوب، فهرست‌بندیهای خوب و استفاده‌های خوب منتهی بشود - که متأسفانه از همه‌ی آنها ما الان محروم هستیم - مانند تفسیر در حوزه منزوی است. در رجال هم که باید کار و تحقیق بشود، همین‌طور است. اگرچه کتابهای خوبی نوشته شده، لیکن درعین‌حال انسان احساس میکند که خلأ عظیمی در رجال وجود دارد. ما از همین شناخت و معرفت رجال است که میخواهیم حجت را برای خودمان در باب سنت به دست آوریم؛ باید روی آن کار بشود. تاریخ هم همین‌طور بسیار مهم است. حتّی از تاریخ هم میشود در فقه استفاده کرد. بسیاری از مسائل فقهی است که به تاریخ ارتباط پیدا میکند؛ ولی ما کمتر به این ارتباط توجه کرده‌ایم و حتّی آن را کشف نکرده‌ایم. البته من تاریخ را به عنوان یک علم مستقل عرض میکنم، یک علم اسلامی است؛ بایستی کسانی در آن کار کنند. ۷۰/۶/۳۱ #نشربامنبع @Jahade_tabeini

🗓روز بزرگداشت شیخ کلینی/۱ 💠رهبرانقلاب ‼️عصر کلینی روزگار حسّاس و دشواری است. ولادت او در حوالی سال ۲۶۰ هجری اتّفاق افتاده است که سال وفات امام عسکری علیه‌السّلام و آغاز غیبت صُغراست و با در نظر گرفتن سال درگذشت او یعنی ۳۲۹ هجری، درمی‌یابیم که حیات وی کاملاً منطبق بر دوره غیبت صُغراست که از پیچیده‌ترین و حساسترین بُرهه‌ها در تاریخ تشیع است و شیخ کلینی تقریباً ۲۰سال پایانی عمر خویش را در بغداد به سر آورد که محلّ سکونت نُوّاب اربعه و وکلای ناحیه مقدّسه بود و این ویژگی‌ها در حیات کلینی، برای کسانی که می‌خواهند درباره حرکت علمی شیعه به تحقیق بپردازند در خورِ توجّه است. شخصیّت شیخ کلینی نیز شخصیّت علمی بارز و برجسته‌ای است. او در هر دو حوزه ری و بغداد، سال‌های زیادی را به علم‌آموزی و اخذ حدیث از محضر اساتید و مشایخی که شمار آنها بیش از پنجاه تن است سپری کرد و از دیگرسو، به تربیت گروه بزرگی از طالبان علم و معارف مکتب اهل‌بیت پرداخت که خود، گواهی بر برجستگی‌های علمیِ شیخ کلینی‌اند. کلینی، تنها یک محدّث نبود. بررسی کتاب کافی از جهت چگونگی تبویب و تقدیم و تأخیر ابواب آن و عناوین انتخابی آنها (نظیر: کتاب العقل و الجهل، کتاب الحجة، کتاب التوحید و …) نشان می‌دهد که کلینی علاوه بر آن که محدّثی بزرگ است، متکلّمی چیره‌دست نیز هست و محتوا و روش و عناوینِ به کار گرفته شده توسّط وی، ناظر به مسائل کلامیِ رایج در روزگار اوست. ضمناً مقدّمه شیخ بر کافی، مقدمه درخشانی است که نشان می‌دهد این مرد چه تسلّطی بر عبارات و کلمات و مطالب و مفاهیم کلامی و … داشته است. ۸۸/۲/۱۷ #نشربامنبع @Jahade_tabeini

💠السَّلامُ عَلَيْكَ يا مُعِزَّ الْمُؤْمِنينَ، السَّلامُ عَلَيْكَ يا مُذِلَّ الْكافِرينَ، السلام عليك يا أبا محمد الحسن بن علي و رحمة الله و بركاته.💠 🔸خجسته زادروز کریم اهل‌بیت ریحانةالرسول حضرت امام حسن مجتبی علیه‌السلام مبارک باد. ❖ از آن حضرت درباره بُخل سؤال شد، فرمودند: «بخل آن است که آنچه را در دست دارى، مایۀ شرف و بزرگی پندارى؛ و آنچه را که انفاق کنى، تلف‌شده بدانى!» 📚تحف‌العقول، ص۲۲۵ @rejal_shobeiri

✳️ دروس خارج فقه سال 91-1390 شمسی آیت الله سید أحمد #مددی 🔸 در تحقیق یک کتاب ، مجرد این که نسخه قدیمی داشته باشد مهم نیست . آن چه که مهم هست ارزش های نسخه هست . مخصوصا در کتبی که خیلی وضع تاریخی آن ها روشن نیست، مثل همین تفسیر #علی_بن_ابراهیم . 🔹 باید خود ناسخ و کاتب از نسخه ای که گرفته است اوصاف و خصوصیاتش را ضبط بکند . 🔸 به جای فتوکپی می نوشتند صورة خط النسخة التی نقلنا منها.این منشأ ارزش کتاب بود . 🔹 اگر نسخه نویسان فاضل بودند خوف این بود که تصحیحِ قیاسی بکنند و اگر اهل فن نبودند، خوف این بود که نفهمند . مثلا #ابن_عباس را مینوشتند ابی عباس ! ارزیابی این نسخه ها کار آسانی نیست. @rejal_shobeiri

✳️ آیت الله سید احمد #مددی حفظه الله : 🔸 در #کوفه روات زیاد بودند ؛ مثلاً حسن بن علی بن وشاء می‌ گوید : فإني أدركت في هذا المسجد تسعمائة شيخ كل يقول حدثني جعفر بن محمد : من در مسجد کوفه به 900 شیخ را دیدم که همه می‌گفتند : حدثنی جعفر بن محمد. 🔹 وقتی در کوفه این عدد سنگین هست ، خواه ناخواه احادیث با هم مقارنه می‌شود ، مباحثه می‌شود که چه کسی این را نقل کرده است ، معارضاتش بررسی می‌شود و نقادی می‌شود . 🔸 ازاین‌ رو حدیث کوفه یک خوبی دارد و یک بدی ؛ بدی‌اش این است که بیشترین #تعارض در حدیث کوفه است ؛ چون کوفی‌ها زیاد بودند ، تعارض هم زیاد بود اما حدیث بصره تعارض کم دارد. و خوبی‌ حدیث کوفه این است که نقی‌ تر است؛ چون کاملا نقادی و تصحیح و تنقیح شده است، اما حدیث #بصره چون کم بودند چنین نیست . @rejal_shobeiri

#شب_قدر ✍ توصیه‌های رهبر معظم انقلاب حفظه الله درباره شب‌های قدر #التماس_دعا @rejalkh

🔸 تعبیر «محمّد بن زیاد» از «ابن ابی عمیر» توسط واقفیون 💠 محمّد بن زیاد همان ابن ابی عمیر معروف است که واقفی‌ها از او به محمّد بن زیاد یاد می‌کنند. علي بن الحسن الطاطري‏ و حسن بن محمّد بن سماعه، بیش از همه تعبیر محمّد بن زیاد را به کار برده‌اند. شاید در فضای واقفی نوعی تدلیس از ابن ابی عمیر وجود داشته که ناشناس بماند. #راوی_شناسی #واقفه 🔺درس خارج فقه استاد آیت الله #شبیری_زنجانی ، تاریخ: 25 شهریور 1398 @rejal_shobeiri

الشيعة قديما: مدح ابن طاوس لرواة الشيعة ولزوم الأخذ عنهم في كتاب الطرائف: «و لقد عرفتُ من ورع جماعة من شيعة أهل البيت ع و رواتهم و من أماناتهم و عباداتهم ما لم أعرفه من سائر الرواة و قرأت في كتاب لا يتهم مصنفه أن صفوان بن يحيى من رجال علي بن موسى الرضا (ع) و محمد بن علي الجواد (ع) روى عنهما و عن أربعين رجلا من أصحاب الصادق‏(ع) وكان قد تعاهد هو و عبد الله بن جندب و علي بن نعمان في بيت الله الحرام إن مات منهم يعمل من يبقى ما كان يعمله من مات مدة حياته فمات صاحباه و بقي صفوان فكان كلما حج أو أدى زكاة أو عبادة أو شيئا من الخير مدة حياته يعمل عمل صاحبيه و يعمل عنهما مثل الذي يعمل لنفسه إلى أن مات و هذا أبلغ ما عرفت من أمانات أهل الروايات. و قرأت أيضا أن من جملة شيعة علي بن أبي طالب (ع) سبعين رجلا كانت بطون أكفهم قد صارت كثفنات البعير من كثرة صلواتهم و كانوا يعرفون بالمثفنين، و قرأت أن علي بن مهزيار كانت جبهته مثل ركبة البعير. و أمثال هؤلاء شي‏ء كثير فكيف كان يحل ترك الرواية عن هؤلاء و ترك العمل بما نقلوه و بأي عذر يعتذرون إلى الله تعالى و رسوله (ص) إذا لقوه إذا لم يرووا حديثهم و يقبلوه؟!». الطرائف 1/ 194 https://t.me/joinchat/AAAAAEMiQ7jv_Mv4p4KIpw @rejal_shobeiri

☑️ آیت الله #مددی حفظه الله : 🔹 #محمد_بن_سنان دروغگو به معنای مصطلح نیست، بلکه دروغگو به معنای #ضعف_مبانی_حدیثی است. باید بین دروغ خبری و مخبری تمییز قائل شد. بله ایشان از خط #غلو است و خط غلو دقت‌های کافی حدیثی را به کار نمی‌برده‌اند. میراث خط غلو مردود نیست، بلکه #تنقیح می‌خواهد. احمد اشعری و شیخ #صدوق به شدت مخالف خط غلو هستند ولی با این حال روایت محمد بن سنان را نقل کرده‌اند. @rejal_shobeiri

✳️ آیت الله سید احمد #مددی حفظه الله : 🔸 در قم ، از مذاهب فاسده نظیر #واقفیه و #فطحیه و #زیدیه نداشتیم. فقط از #غلات داشتیم. لذا اگر آثاری از واقفیه به قم آمده توسط #کلینی است و بعدها هم در آثار #شیخ_طوسی مکتب بغداد آمده است . 🔹 در کتاب واقفی‌ها زیاد اسم #ابن_ابی_عمیر را با عنوان #محمد_بن_زیاد می‌برند سرش روشن نیست . 12/8/89 @rejal_shobeiri

✅ دو #مسعدة یا یک مسعدة؟ 📝 عباس مفید یکی از مباحث قابل اعتنا در جهت تعامل با احادیث توجه به مسئله #توحید_مختلفات در دانش #رجال است. ابن زیاد، محمد ازدی، ابواحمد الازدی، محمدبن زیاد، همه عناوین واحد برای یک راوی سرشناس یعنی محمدبن ابی عمیر است که در اسناد روایات با این عناوین مختلف از او یاد شده است؛ ابن بنت الیاس، الوشاء، الحسن الخزاز نیز همه نام الحسن بن علی الوشاء است. مشکل پراکندگی عناوین یک راوی تا حد فراوانی با مراجعه به نرم افزار درایة النور و نرم افزارهای مشابه قابل رفع است. اما در برخی موارد حتی در این نرم افزار نیز توحید مختلفات صورت نگرفته است. مثلا عبدالله بن القاسم الحضرمی در چند سند از اسناد فقیه به عنوان عبدالله بن ابی القاسم ثبت شده است (ج1 ص127، ج1 ص214، ج1 ص368، ج ص336، ج3 ص36 ج3 ص177) این عنوان تصحیف نام عبدالله بن القاسم الحضرمی که در نرافزار اسناد صدوق این عنوان ناآشنا خوانده شده است. نمونه دیگر دو عنوان با نام های مسعدة بن صدقه العبدی و مسعدة بن زیاد الربعی است. نجاشی این دو را در شماره 1108 و 1109 فهرست کرده است. اما با تکیه بر شباهت های فراوان این دو راوی به احتمال قریب به یقین، نجاشی درباره مختلف دانستن این دو راوی سهو کرده است. در همین خصوص مقاله ارزشمندی از استاد سیدمحمدجواد شبیری #زنجانی با عنوان «احسن الفوائد فی احوال المساعد» تدوین یافته است. ایشان در این مقاله با بررسی قرائن متعدد به متحد بودن این دو راوی باور دارند. دوستان را به مطالعه این مقاله و الگوگیری از دقت های رجالی ایشان دعوت می کنم. 🔺 @rejal_shobeiri

✅ مفهوم شناسی 〽️ «له روایات» در فهرست شیخ طوسی ✍🏻 محمد باعزم 🔆 با مطالعه فهرست شیخ طوسی ذیل مداخل مختلف عبارت «له روایات» مشاهده می‌شود. 🔺تلقی نخست که از این عبارت برداشت می‌گردد آن است که منظور شیخ طوسی از این ترکیب برای برخی افراد بدین معناست که این افراد مجموعه روایت‌های پراکنده دارند. 🔻تتبع و بررسی‌ها نشان می‌دهد که در فهرست شیخ طوسی هرگاه از عبارت «له روایات» یاد می‌شود مراد آن است که راوی دارای کتاب «نوادر» است. 🔹ماهیت کتاب نوادر: روایاتی که نمی‌توان آنها را ذیل یک سرفصل خاص گردآوری کرد و به عبارتی روایاتی که هر کدام می‌تواند یک سر فصل باشد، تحت عنوان عامی به نام «نوادر» گردآوری می‌شوند. 🔺«نوادر محمد بن ابی‌ عمیر» و «نوادر احمد بن محمد بن عیسی اشعری» از معروف‌‌‌ترین این نوع از کتاب‌‌ها هستند. ❗️گفتنی است که جناب شبیری زنجانی در مقاله‌ای که در مجله آینه پژوهش تحت عنوان «نوادر احمد بن محمد بن عیسی یا حسین بن سعید» نگاشته‌اند، از تحلیل و دسته‌بندی اسناد، این کتاب را برای حسین بن سعید اهوازی می‌دانند (شبیری زنجانی، سیدمحمد جواد، مجله آینه پژوهش، شماره46، صص23-26) #️⃣ #له_روایات #شیخ_طوسی #طوسی #فهرست #مفهوم_شناسی #محمد_باعزم 🆔 @rejal_shobeiri

📒 مقاله 📌 سیرتطور آرای رجالی آیت الله خوئی 🎤 در گفتگو با آیت الله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی 📚 نشریه رهنامه پژوهش، شماره ۲۳ (پیاپی ۳۲، بهار و تابستان ۱۳۹۵) #️⃣ #علم_رجال #رجال #آشنایی_با_رجال #آیت_الله_خوئی #خوئی #معجم_الرجال 🆔 @rejal_shobeiri

📚 منشآت #ابن_طاوس آیت‌الله شبیری زنجانی: 🔸ابن حجر در لسان المیزان درباره علّامه حلّی می‌گوید: «و کان آیة فی الذکآء». کیفیت ورود و خروج علّامه حلّی در مناظره با علمای مذاهب در مجلس شاه خدابنده به قدری جالب و زیبا بود که توجّه سلطان خدابنده را به خود جلب کرد و سبب شد که مذهب شیعه در ایران رواج پیدا کند. علّامه با این جایگاه علمی و معنوی، شاگرد بلاواسطهٔ ابن طاوس بوده است و او را صاحب کرامت معرّفی می‌کند. 🔹برخی بر سید ابن طاوس اشکال کرده‌اند که در کتب خود ادعیه و زیاراتی برای اماکن مقدّسه ذکر کرده و معلوم نکرده است که از #منشآت خودش است یا از مصادر نقل کرده است. پس از چاپ #مستدرک_الوسائل حاجی #نوری معلوم شد که این زیارات در مصادر نقل شده است و #ابن_مشهدی در مزار همان زیارات را مسنداً نقل کرده است. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص۳۳۷ @rejal_shobeiri

دانلود رایگان مقاله #علمی_پژوهشی 📕 عنوان مقاله: بازپژوهی حیات شخصی ابو‌العباس نجاشی 👥نویسندگان: دکتر سعید طاووسی مسرور ؛ دکتر رسول جعفریان 💾فرمت فایل: PDF چکیده کتاب فهرست اسماء مصنفی الشیعة اثر ابو‌العباس احمد‌بن‌علی نجاشی مشهور به رجال نجاشی مهم‌ترین اثر فهرستی و رجالی امامیه است. با وجود اهمیت و شهرت کتاب نجاشی، از مؤلف آن که جزء اکابر علمای امامیه در نیمۀ اول قرن پنجم هجری بوده در مقایسه با دیگر بزرگان امامیه در آن دوران مانند سید مرتضی و شیخ طوسی اطلاعات اندکی در دست است تا جایی که حتی مسائلی چون کنیه، محل سکونت و تاریخ وفات وی نیز محل اختلاف است. در این مقاله موارد محل اختلاف و دیگر مسائل حیات شخصی نجاشی مانند نسب، اجداد و بستگان بر اساس اطلاعات منابع موجود ارائه شده و در مسائل محل اختلاف با نظر به جدیدترین بحث‌ها دربارۀ نجاشی، یکی از اقوال با ارائۀ شواهد و قراین برگزیده شده و به نظرات مخالف پاسخ داده شده است. این مقاله بر وفات نجاشی در سال 450 ﮬ.ق تأکید کرده و نظر برخی محققان دربارۀ زنده بودن وی تا سال 463 ﮬ.ق را نمی‌پذیرد. هم‌چنین به این ادعا که کتاب فهرست، تدوین پسر وی علی‌بن‌احمد بوده نه خود او، پاسخ می‌دهد. لینک دانلود: http://vsh.journals.hozehkh.com/article_72.html 🌐 وب سایت: مطالعات اعتبار سنجی حدیث http://vsh.journals.hozehkh.com/ 🎁کانال رجال: سطح مقاله: علمی پژوهشی دوره 1، شماره 1، بهار و تابستان 1398 🔻 اطلاع رسانی فعالیت های گروه رجال وحدیث حوزه علمیه خراسان🔻 @rejalkh

دانلود رایگان مقاله #علمی_پژوهشی 📕 عنوان مقاله: بازشناسی مبانی حجیّت قول دانشیان رجال (با تأکید بر کتاب منتقی الجُمّان) 👥نویسندگان: دکتر سید مرتضی فریزنی ؛ دکتر سید علی دلبری 💾فرمت فایل: PDF چکیده یکی از مسائل مهم در کتب استدلالی رجالی متداول که در دوره‌های اخیر تدوین می‌شود، توجه به دلیل و مبنای قبول جرح و تعدیل‌های رجال‌شناسان دربارۀ راویان است. از دیرباز، کیفیت مقبولیت و ارزش‌گذاری گفته‌های رجالیان متقدم در اعتبار اسانید روایات در میان فقها و رجالیان حائز اهمیت بوده و براین اساس مبانی متعددی در قبال حجیّت گفته‌های بزرگانی نظیر #نجاشی و شیخ #طوسی و #ابن_غضائری در مورد احوال راویان وجود دارد. مشهورترین مبانی میان فقهای معاصر، مسلک حجیّت #خبر_واحد و مسلک #اطمینان است که برای هریک استدلال‌های متعدد اقامه شده و نقدهای گوناگون نیز بر آن‌ها وارد شده است. در برخی ادوار افرادی همچون #محقق_حلّی و شیخ حسن #عاملی صاحب منتقی‌الجمان به سود مسلک و مبنای #شهادت استدلال کرده‌اند. در این نوشتار که تقدیم می گردد، به روش توصیفی، تحلیلی و به صورت کتابخانه ای به بررسی و تحلیل هشت مبنای پذیرش قول رجالی پرداخته شده است. سطح مقاله: علمی پژوهشی دوره 1، شماره 1، بهار و تابستان 1398 لینک دانلود: http://vsh.journals.hozehkh.com/article_76.html 🌐 وب سایت: مطالعات اعتبار سنجی حدیث http://vsh.journals.hozehkh.com/ 🎁کانال🔻 اطلاع رسانی فعالیت های گروه رجال وحدیث حوزه علمیه خراسان🔻 @rejalkh

✅ خلط دو #علی_بن_الحکم با بیش از 300 سال فاصله 📝عباس مفید آقای رسول طلائیان در کتاب «مأخذشناسی رجال شیعه» کتابهای رجالی تألیف شده از قرن اول تا قرن چهاردهم و نیز مقالات رجالی نگاشته شده را تا زمان تدوین کتاب خود (چاپ اول 1381ش) جمع آوری کرده است - که تلاشی بس ستودنی است-. ایشان در کتب رجالی قرن سوم از کتابی به تالیف علی بن الحکم #الانباری - روای مشهور شیعی و شاگرد ابن ابی عمیر (رجال الکشی، ص570) - در علم رجال یاد می کند (ص20). اما درفهرست نجاشی و شیخ طوسی و نیز دیگر منابع متقدم چنین کتابی برای علی بن الحکم ذکر نشده و تنها با تعبیر «له کتاب» از تک اثر او سخن گفته اند. 🔸آقای طلائیان مستند خود در این خصوص را کتاب لسان المیزان ابن حجر عسقلانی و نیز الذریعة آغابزرگ #طهرانی ذکر نموده است. اما با مراجعه به برخی از نقل های لسان المیزان از علی بن الحکم باید گفت بدون تردید دو مؤلف کتاب الرجال علی بن حکم قرن سوم نیست؛ چه اینکه ابن حجر به نقل از علی بن الحکم ابن قولویه (369ق) را از مشایخ شیعه معرفی می کند؛ (لسان المیزان، ج2 ص152) و نیز درباره حسین بن ابراهیم بن احمد المودب که از مشایخ صدوق است همین تعبیر را نقل می کند. (همان، ص271) علی بن الحکم انباری بدون تردید – و در خوش بینانه ترین حالت- پیش از سال 250ق وفات کرده است پس چگونه ممکن است پیرامون ابن قولویه و محمدبن یحیی العطار(همان، ج2 ص121) سخن گفته باشد؟ 🔹اما تنها شخصیتی که احتمال می رود مؤلف این کتاب رجال باشد، ابوالحسن علی بن الحکم #الحلبی از عالمان شیعی در قرن ششم است. ابن العدیم (660ق) در «بغیة الطالب فی تاریخ حلب» از علی بن الحکم یاد می کند (ج7، ص3098). گرچه برای علی بن الحکم حلبی کتابی با این نام ذکر نشده، اما از آنجا که ابن حجر میراث برخی از دانشمندان شیعی شهر حلب همچون ابن ابی طیّ را در اختیار داشته، این احتمال می رود که این کتاب نیز از همین علی بن الحکم باشد. ابن العدیم وی را یکی از راویان احمدبن المنیر #طرابلسی (548ق) می داند(همان، ج3 ص1154) مطالب تند ابن العدیم درباره طرابلسی حاکی از تشیع وی است. بنابراین به نظر می رسد محقق بزرگ آغابزرگ طهرانی نیز در این خصوص سهوی مرتکب شده اند. @hadisvchaleshha 🔻 @rejal_shobeiri

📚 #کتابشناسی 📝اهمیت «خاتمة #مستدرک_الوسائل» آیت‌الله شبیری زنجانی: 🔸مرحوم حاج میرزا حسین #نوری صاحب مستدرک بسیار محقق و عظیم الشأن بود. «#خاتمه_مستدرک» ایشان در علم رجال بسیار پر فایده است. نزد اهل تحقیق، این کتاب بسیار ارزشمند است. 🔹ممکن است منشأ قضاوت مخالفان، کتاب «#فصل_الخطاب» ایشان باشد که آن نیز درست فهم نشده است. استناد فصل الخطاب به حاجی نوری قطعی است. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص۳۳۵ @rejal_shobeiri

📚 #کتابشناسی 📝اعتبار « #فقه_الرضا» آیت‌الله شبیری زنجانی: 🔸حاجی #نوری در مستدرک درباره #فقه_الرضا علیه السلام نوشته است: «لنا إلیه طریق آخر لایکون حجّة لغیرنا». مرحوم حاج آقا رضا زنجانی می‌گفت: من زیرش نوشتم: «و لا لنا»! 🔹من از حاج آقا رضا شنیدم و او هم از مرحوم حاج شیخ عبدالکریم #حائری نقل می‌کرد که حاجی نوری از شخص جفّاری درباره فقه الرضا علیه السلام سؤال کرده بود و او گفته بود که املاء حضرت و به خطّ #احمد_بن_اسحاق_قمی است. (🔆 پاورقی: آیة الله شیخ محمد علی #اراکی رحمه الله در یادداشت‌های خود از مرحوم حاج شیخ این قضیه را چنین نقل کرده است: نقل فرمود استاد استناد (دام عمره) که مرحوم خواست از شخص جفّاری که در خصوص این کتاب از جفر استفساری نماید تا جواب چه آید. چون رجوع کرد، جواب آمد: املاء از آن جناب و تألیف از #احمد_بن_محمد_بن_عیسی است». (یادنامه آیة الله اراکی، ص۵۰۲) حضرت آیة الله #شبیری_زنجانی پس از ملاحظه این نقل فرمودند: من از حاج آقا رضا شنیدم و او از حافظه‌اش این قضیه را نقل کرد، ولی آقای اراکی مستقیماً از حاج شیخ می‌شنید و یادداشت می‌کرد، لذا باید نقل آقای اراکی صحیح باشد.) ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص ۳۳۶ @rejal_shobeiri

📚 #کتابشناسی #قاموس_الرجال ✅بخش اول 🔹صاحب قاموس الرجال در اثر احاطه‌ای که در #علم_رجال داشته‌اند، گاهی مطلب دور از ذهنی را از یک مطلب شعری یا یک مطلب تاریخی برای موضوع رجالی کشف کرده‌اند و برای مطالب رجالی به کار برده‌اند. این کار ابتکاری است که کمتر کسی دارد. با بعضی از دوستان صحبت این بود که ممکن است شخص از استعداد و نبوغ بی‌نظیری برخوردار باشد، ولی اگر سنین متمادی کار نکرده باشد، نمی‌تواند بعضی از مشکلات و جهات مخفی را به دست بیاورد؛ مثلا فرض کنید اگر کسی در باب حدود و دیات به روایتی برخورد کند که آن روایت متضمّن یک نکته‌ای باشد که آن نکته مناسب باب طهارت باشد، این مورد را فقط شخص فقیهی که به فقه احاطه دارد، می‌تواند بگوید که از این روایت برای فلان مطلب می‌توان سود جست؛ چون نقاط تاریک مسائل فقهی را می‌داند و می‌تواند بگوید که این روایت در غیر بابش ذکر شده و آن نقطه و نکته تاریک را می‌تواند روشن کند. 🔸ایشان چون در رجال سیر کرده و جهات تاریک و مبهم رجال را می‌داند، یک وقت در شعری مطلبی می‌یابد که متنبّه می‌شود که این شعر آن نقطه تاریک را روشن می‌کند. اگر کسی احاطه به رجال نداشته باشد، هر مقدار هم استعداد داشته باشد، از کجا می‌داند که فلان شعر، مناسب فلان مسأله رجالی است؟ و باید از اول تمام رجال را در نظر داشته باشد. ایشان علاوه بر #احاطه بسیار، #فهم فوق العالده‌ای نیز دارند و از این احاطه و فهم هم استفاده‌های بسیار زیادی کرده‌اند. 🔹یکی از خصوصیاتی که ایشان دارند، توجه به #تصحیفات نسخه‌هاست. به این معنا که در فلان نسخه این کلمه تصحیف شده و علّت تصحیف چیست و چگونه این لفظ بدین گونه درآمده است؟ برای مثال در جایی به نظر می‌رسد که مناسبت ندارد این کلمه اینجا اضافه شده باشد، ایشان علل اضافه نبودن آن را ذکر می‌کند و نشان می‌دهد که این مطلب عادی و طبیعی است؛ حال آنکه قبل از بیان مناسبت هیچ به نظر طبیعی نمی‌رسیده است و در این زمینه قدرت و ذوق فوق العاده‌ای از خود نشان داده‌اند. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص75 👉@rejal_shobeiri

✅ فرقه #اسماعیلیه از فِرَق منشعب مذهب #شیعه است. ظهور این فرقه، نتیجه اختلاف در امامت اسماعیل با برادرش حضرت امام موسی بن جعفر الکاظم (علیه‌السلام) بوده است. 🌸 از موعود باوران غیر معتقد به حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) «اسماعیلیه» هستند که به امامت شش امام اول شیعیان اثناعشری معتقد بودند؛ اما پس از امام صادق (علیه‌السّلام) بزرگ‌ترین فرزند او اسماعیل، یا فرزند او محمد را به امامت پذیرفتند و از پذیرش امامت امام موسی کاظم (علیه‌السّلام) خودداری کردند. ⬛️ اسماعیل در زمان حیات پدر گرام‌شان از دنیا رفت؛ با این حال پس از #شهادت_امام_صادق (علیه‌السّلام) گروهی به امامت وی معتقد شدند. 🌸 در روایات آمده است که حضرت صادق (علیه‌السّلام) در تشییع جنازه‌ اسماعیل چندین بار دستور داد جنازه را بر زمین بگذارند و کفن از روی اسماعیل پس می‌زند و به صورتش نگاه می‌کرد تا مردم در وفات وی شک نکنند. 🌸 از این فرقه با نام‌های «سبعیه»، « #باطنیه»، « #قرامطه» و «شش امامی» نیز تعبیر شده است. 🌸 اسماعیلیان در آغاز به دو گروه انشعاب یافتند: خالصه و مبارکیه، چون آنها در مورد سرنوشت امامت پس از اسماعیل اتفاق نظر ندارند. 🔹اسماعیلیه خالصه: این گروه را «واقفه» نیز گویند. اینان چون اسماعیل بن جعفر (علیه السلام) از دنیا رفت، گفتند او نمرده است؛ بلکه از انظار غایب شده است و او همان مهدی موعود (علیه‌السلام) است و روزی بازخواهد گشت. 🔹اسماعیلیه مبارکیه: این گروه، خود به گروه‌هایی دیگر انشعاب یافته است. اینان مرگ اسماعیل بن جعفر (علیه‌السلام) را پذیرفتند و #محمد_بن_اسماعیل- نوه امام صادق (علیه‌السلام)- را جانشین پدر پنداشتند؛ امّا پس از مرگ محمّد بن اسماعیل، در امامت توقّف نکردند؛ بلکه- بر خلاف باورهای شیعه اثنی عشریه- سلسله امامان را تا امروز تداوم بخشیدند. 🌸 گزیده‌هایی از عقائد اسماعیلیه: 🔺اسماعیلیه قائلند عیسی پسر یوسف نجار بود و سخن قرآن که می‌گوید عیسی پدر نداشت بدین‌معناست که او معلم نداشت. 🔺معنای قیامت، قیام قائم عصر است و آن عبارت از خروج هفتمین امام است. 🔺معاد برگشت هر چیز به اصل خودش از طبایع چهارگانه است. انسان مرکب از جسم و روح است. پس جسم تحلیل رفته و به اصل و طبیعت خود بر می‌گردد، اما روح انسان که همان نفس مدرکه باشد اگر با انجام عبادات صفا پیدا کرده ... به عالم روحانی که از آنجا جدا شده بر می‌گردد ... اما نفس‌هایی که در اثر عدم پیروی از امامان معصوم، از رشد بازمانده‌اند برای همیشه در شکل تناسخ باقی می‌مانند و از جسدها جدا نمی‌شوند. 🔺معنای غسل و باطن آن، تجدید پیمان با امام است، جماع، گفتگو کردن با کسی که آشنایی با #باطنیه ندارد و زنا، آموختن دانش به اوست. 🌸 با بررسی عقائد و عملکرد اسماعیلیه به این نتیجه می‌رسیم که آنان نه تنها از اهل بیت پیامبر (علیهم‌السّلام) فاصله گرفتند بلکه از اسلام خارج شدند و از روی مسامحه از #فرقه_‌های_شیعی شمرده می‌شوند. 🌸 دلایل زیادی بر فساد عقیده‌ #اسماعیلیه وجود دارد که به بعضی اشاره می‌شود: 🔺همه فرقه‌های اسلام چه شیعه و چه سنی ختم نبوت را، از مسائل ضروری و قطعی اسلام می‌دانند در حالی‌که بعضی از اسماعیلیه قائلند محمد بن اسماعیل از پیامبران اولوالعزم است و شریعت اسلام را نسخ خواهد کرد!! این عقاید نزد شیعه و سنی کفر صریح و آشکار است. 🔺شیعه و سنی روایات زیادی از پیامبر محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نقل کرده‌اند مبنی بر این‌که او دوازده جانشین دارد. اعتقاد اسماعیلیه به هفت امام با تمام این روایات تنافی دارد. 🔺نام جانشینان دوازده‌گانه‌ پیامبر محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در روایات اهل بیت (علیهم‌السّلام) مشخص و معین است. عقیده‌ اسماعیلیه به امامت اسماعیل یا فرزندش محمد بن اسماعیل، با تمام این روایات مخالفت دارد و ... 🍁متن کامل مقاله👇 http://wikifeqh.ir/اسماعیلیه @rejal_shobeiri

⚡️ عرضه حدیث بر #امام_صادق (علیه‌السلام) 🌸 پدیده #جعل_حدیث و ورود اخبار ساختگی، از همان آغاز و در زمان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نشان دهنده نفوذ سود جویان فرصت طلب در صفوف مسلمان است. 🌸 با شناخت این زمینه و مسائلی دیگر چون وجود #تقیه و #نسخ، امامان خود بر #عرضه_حدیث تاکید ورزیدند و اصحابشان را به این نکته متوجه کردند که پیش از دریافت حدیث، مجرای آن را بررسی کنند. 🌸 #امام_باقر (علیه‌السّلام) می‌فرماید: "هرکس به دین الهی درآید بدون اینکه آن را از شخص صادقی بشنود، خداوند او را تا قیامت دچار حیرت وگمراهی کند". این هشدار را در کنار احادیثی قرار دهید که شیعیان را به سوی اهل بیت (علیه‌السّلام) فرا می‌خواند و آنان را مصداق‌های بارز هدایت و اهل ذکر و درهای علم و راسخان در آن می‌داند. 🌸 عرضه مجموعه‌های متعدد روایی و احادیث متفاوت فراوان بر امام صادق (علیه‌السّلام) نشانگر تشدید این جریان در عصر امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) است. 🌸 این عرضه موجب گشت، ساده‌اندیشی از دایره حدیث شیعه رخت بربندد و دست جاعلان از دامان حدیث کوتاه گردد. 🌸 از مهمترین جریانات نادرست این دوره، خط #غلو است. #غالیان مورد بیشترین هجوم از سوی #امام_صادق (علیه‌السّلام) و یاران راست‌اندیش ایشان قرار گرفتند؛ به گونه‌ای که نمونه‌های متعددی از آن را در کتاب‌های اصلی رجال و بخصوص رجال کشی در احوال غالیانی چون « #ابوالخطاب» و « #یونس_بن_ظبیان» می‌یابیم. که #امام_صادق (علیه‌السّلام) از اصحاب خود، اندیشه‌های سرکردگان خط غلو را جویا می‌شود و به رد و انکار آنان می‌پردازد. برای نمونه، امام از « #عنبسة_بن_مصعب» می‌خواهد که شنیده‌هایش از « #ابوالخطاب» را بازگوید و آنگاه که او گفته‌ها را به پایان می‌برد، امام با قسم جلاله به رد آنها می‌پردازد. در نمونه‌ای دیگر، « #حمادی» حدیثی مرفوعه را نقل می‌کند که حکایت از عرضه‌ای دیگر دارد؛ راوی، گفته‌های غالیان را که به امام منتسب ساخته‌اند، باور نکرده و آنها را به امام عرضه می‌کند. 🌸 همچنین #غلو و افراط غالیان در #علم_امام، زمینه را برای تردید #راویان_شیعه در احادیث مربوط به این موضوع، فراهم آورد و آنان را ناگزیر از عرضه این احادیث به امام نمود. 🌸 #امام_صادق (علیه‌السّلام) برای عالمان بیرون از حوزه شیعی نیز به صورت پیشوایی بزرگ جهت تایید و رد حدیث، جلوه نموده بود و دگراندیشان بر اثر مراوده و گفتگوی علمی با اصحاب ایشان و دیگر شیعیان، شنیده هایشان را برای امام عرضه می‌کردند و پاسخ می‌گرفتند. #عرضه_مجموعه_های_روایی با توجه به جایز دانستن #کتابت_حدیث در نزد شیعه، مجموعه‌های روایی، تدوین و از طریق استنساخ و قرائت، تکثیر و رایج شد. 1⃣ از جمله، اصحاب حضرت علی (علیه‌السّلام) فتواها و قضاوتهای متعدد ایشان را جمع آوری کردند و حضرت آن را به مثابه دستورالعمل حکومتی و اجرایی برای امیران و فرمانداران خود فرستاد. این کتاب را « #عبدالله_بن_سعید بن حیان بن ابجر» مشهور به « #ابوعمرو_المتطبب» به حضور امام صادق (علیه‌السّلام) عرضه می‌کند و امام آن را تایید می‌کند. این کتاب به جهت اشتمال بر قضاوتهایی که بیشتر به احکام دیات مربوط بوده به #کتاب_الدیات معروف است و چون در طریق نقل آن شخصی به نام « #ظریف_بن_ناصح» وجود دارد که به کتاب ظریف هم نامبردار است.  گرچه بنا به گفته #نجاشی به همان اسم عرضه کننده یعنی عبدالله بن ابجر مشهورتر است. 2⃣کتاب دیگری که بر #امام_صادق (علیه‌السّلام) عرضه شده، کتاب #عبیدالله_بن_علی بن ابی شعبة مشهور به « #حلبی» است. عبیدالله از #راویان_شیعه و از اصحاب و خواص امام صادق (علیه‌السّلام) است. او روایتهایی را گرد آورده، سپس بر امام صادق (علیه‌السّلام) عرضه می‌کند. امام آنها را صحیح می‌داند و به هنگام قرائت آن می‌فرماید: اتری لهولاء مثل هذا؛ آیا برای اینان، مانند این هست؟! استحسان امام نسبت به این مجموعه را شیخ #طوسی نیز نقل کرده است. 🍁مطالعه کامل مقاله👇 http://wikifeqh.ir/عرضه_حدیث_بر_امام_صادق @rejal_shobeiri