💠بررسی کتاب اشعثیات 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": ✅ ادله قائلین به عدم حجیت کتاب موجود جعفریات 🔶قائلین به عدم حجیت کتاب جعفریات موجود، دو اشکال بیان کرده اند: 🔴 اشكال اول: کتاب جعفریات موجود و کتابی که حاجی نوری «قدّس سرّه» در مستدرک الوسائل از او نقل می کند معتبر نیست زیرا معلوم نیست این همان کتابی است که اسماعیل بن موسی الکاظم «علیه السلام» یا محمد بن محمد الأشعث نگاشته و دخل و تصرفی در آن نشده باشد. 🔵 اشکال دوم: اگر فرض شود این کتاب موجود همان کتاب جعفریات نگاشته شده توسط اسماعیل بن موسی الکاظم «علیه السلام» یا محمد بن محمد الأشعث است اشکال می شود در سند این کتاب موسی بن اسماعیل واقع شده است و ایشان با وجود اینکه نوه امام کاظم «علیه السلام» می باشند مجهول الحال هستند یعنی در کتب رجالی راجع به ایشان مطلبی ذکر نشده است؛ بنابراین وثاقت و عدم وثاقت ایشان معلوم نیست و همچنین بعضی فرموده اند اگر مولف کتاب اسماعیل باشد ایشان هم که فرزند امام کاظم «علیه السلام» می باشند مجهول الحال هستند و لذا کتاب جعفریات از جهت سند اشکال دارد. 🔷تقریب اول از اشکال دوم: مجهول بودن موسی بن اسماعيل بن موسی 🔶جواب به تقریب اول از اشکال دوم: وجوه وثاقت موسی بن اسماعيل 1️⃣وجه اول: اثبات وثاقت موسی با شهادت سيد بن طاووس 2️⃣وجه دوم: عدم قدح ابن غضايری 🟩 پاسخ به وجه دوم: شهادت ابن غضايری بر عدم وضع از جانب سهل بن احمد ديباجی 🔷تقریب دوم از اشکال دوم: مجهول بودن اسماعيل بن موسی 🔶جواب به تقریب دوم از اشکال دوم: وجوه وثاقت اسماعيل 1️⃣وجه اول: قرار گرفتن در اسناد کامل الزيارات 🟥پاسخ به وجه اول : مبنايی بودن اين وجه 2️⃣وجه دوم: دستور امام به اسماعيل به نماز ميت بر صفوان 🟧پاسخ به وجه دوم: اين روايت ثابت نيست 3️⃣وجه سوم: عبارت شيخ مفيد شیخ مفید در ارشاد راجع به فرزندان موسی بن جعفر فرموده است: «أنّ لکلٍّ منهم فضالً و منقبتاً مشهوره» یعنی تمام فرزندان حضرت امام موسی بن جعفر «علیه السلام» دارای فضل و منقبت هستند و این مناقب و فضل آنها مشهور است و این بیان شیخ مفید برای فرزندان موس ی بن جعفر دلالت بر مدح آنها می کند. 🟫اشكال محقق تستری به وجه سوم: عبارت شیخ مفید دلالت بر توثيق ندارد محقق تستری در قاموس الرجال و محقق خوئی در این وجه مناقشه کردند و فرموده اند این بیان شیخ مفید بر وثاقت دلالت نمی کند. محقق تستری میفرماید ظاهراً این که می فرماید «لهم فضلٌ و منقبةٌ مشهوره»، مقصود منقبت انسانی است و به قرینه اینکه عباس و ابراهیم و زید از فرزندان حضرت موسی بن جعفر هستند منقبت دینی نمی باشد؛ زیرا اینها منقبت دینی نداشتند. بعضی از فرزندان امام، علی ما نُسبَ الیهم برای حضرت موسی بن جعفر سعایت کردند و بعضی از گرفتاری های زندان حضرت موسی بن جعفر را به خاطر سعایت همین فرزندان نزد هارون نقل کرده اند و خبر رسیدن وجوهات بسیار و محبوبیت امام را به هارون و مامون می دادند. و آنها هم از قدرت امام می ترسیدند و مزاحمت ایجاد می کردند و اگر منقبت در کلام محقق تستری منقبت دینی باشد باید این موارد عدیده را خارج کرد. مرحوم محقق خوئی درباره عبارت شیخ مفید میگوید: «لا دلالة فیها علی الوثاقه و لا علی الحسن» یعنی کلام شیخ مفید نه تنها بر توثیق بلکه دلالت بر حسن هم نمی کند. شاید این منقبت اعم از دینی و غیر دینی باشد یعنی یکی از فرزندان امام منقبت دینی دارد و یکی از آنها منقبت علمی دارد و دیگری منقبت شجاعت دارد و یکی هم جمیع منقبت ها را دارد بنابراین این عبارت دلالت بر توثیق نمی کند پس قبول وجه سوم هم مشکل است. 4️⃣وجه چهارم: شهادت سيد بن طاووس مرحوم حاجی نوری در خاتمه مستدرک، شهادت سید بن طاووس را برای وثاقت اسماعیل بیان کرده است، و عبارت سید ابن طاووس در اقبال عبارت است از: «رأیتُ و رُوّیتُ من کتاب الجعفریات و هی الف حدیث بإسنادٍ واحدٍ عظیم الشأن الی مولانا موسی بن جعفر عن مولانا جعفر بن محمد عن مولانا محمد بن علی عن مولانا علی بن الحسین عن مولانا الحسین بن علی عن مولانا علی بن ابی طالب علیهم السالم قال لاتقولوا رمضان» سید بن طاووس این سند را عظیم الشأن توصیف فرموده است و حداقل این عظیم الشأن بودن سند به تناسب حکم و موضوع ، واجد شرایط صحت بودن است و یکی از شرایط صحت وثاقت روات است علاوه بر این که تعبیر سید بن طاووس فراتر از وثاقت را دلالت می کند یعنی روات سند در نهایت وثاقت و عدالت و امانت و درستی بودند؛ بنابراین جناب ابن طاووس شهادت می دهد این سند الی موسی بن جعفر ، سند عظیم الشأنی است و عظیم الشان بودن سند با وثاقت و امانت و اعتبار ملازمه ی قطعیه دارد 📚 برگرفته از دروس خارج فقه حضرت استاد #شب‌زنده‌دار (سال 1397-1395) #آثار #رجال #بررسی_کتاب_اشعثیات #اشکال_دوم_عدم_وثاقت_روات_سند #جواب_به_تقریب_دوم_از_اشکال_دوم #وجه_چهارم #ادامه_دارد ... 🔗 @book_feghahat