🤔 #آیا_میدانید ⁉️
💬 آیا می دانستید اصطلاح《داش مشدی》و《لوطی》از #تصوف_ایرانی بر گرفته شده است⁉️
♨️ یکی از مباحث بسیار جالب #تصوف_ایران #مسلک_جوانمردی است که به زبان تازی آن را #فتوت ترجمه کرده اند.
🔸بنیاد این آیین و مسلک اجتماعی در ایران پیش از اسلام گذاشته شده، بسیاری از افکار #مانویان در آن راه یافته است.
🔹بزرگان متصوفه همواره تصوف را برای خواص، و جوانمردی را برای عوام می‌دانسته‌اند.[۱] #ابن_عربی معتقد است:
اولین بار فرقه #ملامتیه به فتوت پیوستند.
❇️ آیین جوانمردی و فتوت قرن‌ها در ایران دوشادوش #تصوف رواج کامل داشت تا اینکه با ظهور #صفویه و افزایش قدرت #قزلباش و صوفیه، تشکیلات جوانمردی از بین رفت و #فرقه_لوطی_و_مشدی جانشین آن‌ها شدند[۲]؛
🕍پس از بسته شدن #زوایا و #لنگرهای_فتیان، پیروان فتوت در گوشه و کنار ایران پراکنده باقی ماندند
▪️و چون مردانشان جوانان نابالغ و امردان را زیر دست خود می‌پروردند و ایشان را به آئین خود خو می‌دادند، کلمه #لوطی و #الواط را درباره ایشان به کار بردند 🔞
▪️و چون اکثریتشان در شهر مشهد بوده‌اند به نام #مشهدی و #مشدی نیز معروف شدند.
▪️و کلمه اخ و اخوی و برادر را که سابقا جوانمردان درباره یکدیگر به کار می‌بردند به کلمه #داداش و #داش تبدیل کردند.[۳]
✳️در شبه قاره #هند و #پاکستان نیز کلمه دادا به عنوان معادل داداش یا داش باقی مانده است.
----------
۱). سرچشمه تصوف در ایران، ص۱۳۲.
۲). ارزش میراث صوفیه، ص۲۱۰-۲۱۲.
۳). سرچشمه تصوف در ایران، ص۱۳۳.
🆔 @safiresheytan🕸
#پژوهشی_در_پیدایش_و_تحولات_تصوف_و_عرفان
#عباسعلی_عمید_زنجانی
📚معرفی اجمالی ؛
نویسنده با بهره گیری از شیوه #آنالیز_تاریخ ، به ارائه #تاریخ_تحلیلی_تصوف - قبل از اسلام وبعد از اسلام - پرداخته است وسعی کرده، خود را از نفوذ تاثیر کتب مخالف یا طرفدار تصوف بر کنار دارد.
☯نگارنده #ریشه_های_اولیه این #مذهب_انشعابی را، در دیگر ادیان ومذاهب ونیز #سیر_تکاملی_تحولات آن را در ادوارمختلف، مورد مطالعه قرار داده و نتیجه ۴ سال تحقیق ومطالعه خود را در کتاب حاضر جمع آوری کرده است.♨️
⚠️تذکر مهم:
نویسنده با تفکیک عرفان از تصوف و خلط مفهوم تهذیب نفس با عرفان مصطلح، برخی صوفیان خانقاهی( #سید_حیدر_آملی) را #عارف_ربانی نامیده وشخصیتی همچون #مقدس_اردبیلی را به #عرفان_مصطلح منسوب کرده است.
✅مولف در بخش اول، تصوف را به عنوان یک روش و #طرز_تفکرخاص (فرار از زندگی مادّی+ #اشراق و #شهودگرائی) که پیش از اسلام در میان اقوام وملل گوناگون مرسوم بوده، مورد بررسی قرار داده است.
👈 #هند زادگاه تصوف
👈ریشه های تصوف در کشور باستانی #چین
👈 #یونان سرزمین الهام‌بخش عرفان و تصوف
👈ریشه های تصوف در #ایران_باستان
👈نئو پلاطونیسم #مادر_تصوف
👈 #رهبانیت و تصوف در آیین مسیحیت
✅ در بخش دوم، تصوف را به عنوان #مسلکی_نوظهور که در قرن دوم هجری در میان مسلمین پیدا شد، مورد ارزیابی قرار می دهد وبا تاکید بر #اعتدال وفطری بودن تعالیم اسلام، بزرگترین مظهرِ #روح_تصوف یعنی تحقیر دنیا و #ریاضت_کشی وتحمل شکنجه و#فقر_اختیاری وافراط در #زهد را ، طبق کتاب وسنت به بوته نقد کشیده است.
👈منطق قرآن
👈روش عملی پیامبر واصحاب ایشان
👈مناظره امام صادق علیه السلام با #سفیان_ثوری
👈اعتراض صوفیان بر امام رضا علیه السلام
👈 #حقیقت_زهد در اسلام
👈 #فقر از نظر منطق اسلام
🔳سپس به بررسی ادوار ۷ گانه #تاریخ_تصوف_در_اسلام می پردازد .
✅مولف در بخش سوم سیر تصوف و تطورات آن در قرون اولیه اسلامی را بررسی کرده است؛
🔰دوره اولیه(۱۵۰_۲۵۰ ه ق) ؛ رهابنیت وترک دنیا و #تزهد_افراطی
🔰دوره دوم(۲۵۰_۳۵۰) ؛اشراق و #باطن_گرائی شدید به محوریت #جنید_بغدادی
☑️ مشخصات عمده این دوره را می‌توان در چند موضوع زیر خلاصه کرد ؛
👈 تمایل تصوف به عرفان
👈صوفیان به رموز و اسرار پناه می‌برند
👈باطن جویی حاد و برتری حقیقت بر طریقت
👈تشکل و تحزب صوفیه
👈حلقات صوفیه
👈نخستین تالیفات مشایخ صوفیه
👈مظاهر انشعاب در تصوف و آغاز دوره سوم
🔰دوره سوم(۳۵۰_۴۰۰ ه ق) عصر تدوین تصوف
در این عصر تصوف به صورت تدوین درآمده و اصول و قوانین آن به طور منظم به رشته تحریر درآمد و #مشایخ_صوفیه طبقه‌بندی شده و شرح حال آن‌ها نوشته شد.
نویسندگان صوفی این عصر برای تطبیق عقائد و #مبانی_تصوف با عقائد و موازین #شریعت_اسلامی دست به #تاویل و تفسیر کتاب و سنت زده و در این باره کوشش فراوانی به خرج دادند.
✅نویسنده در بخش چهارم، در پاسخ به این سوال که "تصوف در اسلام از کجا سرچشمه گرفته است" ، ۶مورد از علل و#عوامل_پیدایش_تصوف در اسلام را به طور جداگانه ومفصل تبیین کرده است :
1⃣انحراف و افراط در زهد و دیگر تعالیم اسلامی
2⃣دنیا پرستی و تجمل و آشوب های سیاسی
3⃣تماس نزدیک مسلمانان با #رهبانان_مسیحی و تقلید از رویه آنان [ترک حیوانی نمودن، #صوم_وصال، توکل، ترک ازدواج، #سیاحت و دوره گردی، دیر نشینی و #خانقاه، اعتزال و گوشه نشینی، #دلق، #اوراد_و_اذکار، #عشق و محبت]
4⃣نفوذ آداب و #افکار_هندی و بودایی[ شعار فقر، #دیانای_بوداییان و #مراقبه صوفیان، خرقه پوشی، ریاضت کشی و خانه به دوشی، دریوزگی، #نیروانای_بودا و فنای صوفیه]
5⃣انتشار فلسفه و #افکار_یونانی مخصوصاً آراء عرفانی نو افلاطونی [ #وحدت_وجود و #فنا، #مذهب_عشق و علم ستیزی، کشف و شهود]
6⃣تاثیر #افکار_ایرانی و مانوی و تغییر شکل #مانویان
✅مولف در بخش پنجم ، به تحولات وادوار تصوف و #عرفان پس از قرن سوم وچهارم هجری پرداخته وصوفیان مشهور هر دوره را اجمالا معرفی کرده است.
🔰دوره چهارم(قرن ۵و۶) ؛ رونق تصوف و عرفان در فارس و خراسان
🔰دوره پنجم (قرن ۶و۷) تحول نوین در #تصوف_و_عرفان
رونق افکار تند اتحاد وحلول صوفیان تندرو و بنیان گذاری بخش علمی ونظری عرفان توسط #ابن_عربی
🔰دوره ششم(قرن ۸و۹) دوره اعتدال صوفیان
انتشار سلسله #نعمت_اللهیه ورونق سلسله #قلندریه
🔰دوره هفتم (قرن ۱۰ به بعد)دوران افتراق #عرفان_نظری از #تصوف_رسمی
👈پیدایش #عرفای_غیر_صوفی و #صوفیان_غیر_عارف
👈اوج گیری مبارزه فقها با #تصوف
✅نگارنده دربخش ششم ( #عرفان_متعهد وعارفان ربانی) ۱۳ ویژگی #عارفان_ربانی را برشمرده و ۱۲ نفر از ایشان رانام برده است.
✅در بخش هفتم نیز به طور مختصر به سلسله ها معروف صوفیه وموضوع #خرقه در تصوف اشاره کرده است.
#کتاب #تاریخ #فارسی #قرن۱۵
🆔 @safiresheytan🕸