#ترفندهای_شاعری #ترفند_دوم گاهی پیش میاد که شاعر در پایان رساندن شعر خود دچار مشکل می‌شود! یکی از بهترین ترفند‌ها، استفاده از #ردالمطلع است. #ردالمطلع یعنی مصرع اول را در مصرع آخر عیناً تکرار کنیم. نمونه ردالمطلع از حضرت حافظ👇 ای صبا نَکهَتی از کویِ فُلانی به من آر زار و بیمارِ غَمَم راحتِ جانی به من آر قلب بی‌حاصلِ ما را بزن اکسیرِ مراد یعنی از خاکِ درِ دوست نشانی به من آر در کمینگاه نظر با دلِ خویشم جنگ است ز ابرو و غمزهٔ او تیر و کمانی به من آر در غریبی و فِراق و غمِ دل پیر شدم ساغرِ مِی ز کفِ تازه جوانی به من آر منکران را هم از این مِی دو سه ساغر بچشان وگر ایشان نَستانند روانی به من آر ساقیا عشرتِ امروز به فردا مَفِکَن یا ز دیوانِ قضا خطِّ امانی به من آر دلم از دست بِشُد دوش چو حافظ می‌گفت ای صبا نَکهَتی از کویِ فُلانی به من آر 👈این ترفند، برای جایی که هم مشکل پایان رساندن شعر است کاربرد دارد و هم جایی که محدودیت قافیه (ترفند اول) وجود دارد. لینک کانال آموزش شعر به زبان ساده: @shaershow

#رباعی #وزن_رباعی شاید شنیده باشید که وزن رباعی، وزن #لا_حول_ولا_قوة_الا_بالله است ولی بخاطر یه سری تغییرات (اختیارات شاعری) به ۱۲ وزن می‌رسد که البته همه این اوزان، کاربرد ندارند👇 ۱. #مستفعل_مستفعل_مستفعل_فع تن تن ت ت_تن تن ت ت_تن تن ت ت_تن ۲. #مفعولن_مفعولن_مفعولن_فع تن تن تن_تن تن تن_تن تن تن_تن ۳. #مستفعل_مفعولن_مفعولن_فع تن تن ت ت_تن تن تن_تن تن تن_تن ۴. #مستفعل_مستفعل_مفعولن_فع تن تن ت ت_تن تن ت ت_تن تن تن_تن ۵. #مفعولن_مفعولن_مستفعل_فع تن تن تن_تن تن تن_تن تن ت ت_تن ۶. #مفعولن_مستفعل_مستفعل_فع تن تن تن_تن تن ت ت_تن تن ت ت_تن ۷. #مفعولن_مستفعل_مفعولن_فع تن تن تن_تن تن ت ت_تن تن تن_تن ۸. #مستفعل_مفعولن_مستفعل_فع تن تن ت ت_تن تن تن_تن تن ت ت_تن ۹. #مستفعل_فاعلات_مستفعل_فع تن تن ت ت_تن ت تن ت_تن تن ت ت_تن ۱۰. #مستفعل_فاعلات_مفعولن_فع تن تن ت ت_تن ت تن ت_تن تن تن_تن ۱۱. #مفعولن_فاعلات_مفعولن_فع تن تن تن_تن ت تن ت_تن تن تن_تن ۱۲. #مفعولن_فاعلات_مستفعل_فع تن تن تن_تن ت تن ت_تن تن ت ت_تن ❌شماره‌های ۵ و ۲ عملا کاربردی ندارند؛ ❎شماره‌های ۶ و ۸ و ۳ و ۷ کم کاربرد هستند؛ ✅شماره‌های ۱ و ۴ و ۹ و ۱۰ و ۱۱ و ۱۲ کاربرد بیشتری دارند. ✅✅✅شماره‌های ۱ و ۴ از همه معروف‌ترند: #مستفعل_مستفعل_مفعولن_فع لا حول و لا قوه الا بالله #مستفعل_مستفعل_مستفعل_فع لاحول و لا قوه الا بخدا☺️ لینک کانال آموزش شعرآموز (به زبان ساده): @shaershow

#آزمون_اول تکرار قافیه مصرع اول در مصرع چهارم را .......... می‌گویند. با انگشت زدن روی نشانی زیر، گزینه صحیح را انتخاب کنید👇 https://EitaaBot.ir/poll/rwa4?eitaafly لینک کانال آموزش شعرآموز (به زبان ساده): @shaershow

حالا که درباره #ردالمطلع و #ردالقافیه گفتیم، خوبه درباره آرایه #تصدیر یا همون #رد_العَجُزِ_علی_الصدر هم بگیم😊 از اسمش نترسید! الان توضیح میدم👇 #عَجُز آخر بیت را میگن و #صدر هم که اول هر بیت را میگن. رد هم که یعنی تکرار☺️ پس میشه تکرار آخر بیت در اول بیت! همین!😅 چندتا مثال می‌زنم: آدمی در عالم خاکی نمی‌آید به دست عالمی دیگر بباید ساخت وز نو آدمی #حضرت_حافظ غزال اگر به کمند اوفتد عجب نبود عجب فتادن مرد است در کمند غزال #شیخ_اجل_سعدی وطنم زیر ولای تو و قرآن باشد نرود زیر سم و چکمه دشمن، وطنم #محسن_علیخانی رسید موسم گل‌ها ولی دلم خون است به جای خنده گل، داغ نوبرانه رسید #محسن_علیخانی ✍تمرین یک بیت هم شما با آرایه #تصدیر بسرایید و به شناسه حقیر @msalikhani بفرستید☺️ لینک کانال آموزش شعرآموز (به زبان ساده): @shaershow

#قالب‌های_شعری #رباعی #دوبیتی #رباعی و #دوبیتی دو قالب شعر سنتی هستند که تشابهات و تفاوت‌هایی دارند: تشابه: هر دو از دو بیت تشکیل شدند؛ تفاوت: وزن رباعی #لا_حول_ولا_قوة_الا_بالله ( #مستفعل_مستفعل_مفعولن_فع و سایر اشکال فرعی آن) هست ولی وزن دوبیتی #مفاعیلن_مفاعیلن_فعولن است. مثال رباعی: خیام اگر ز باده مستی خوش باش با ماه رخی اگر نشستی خوش باش چون عاقبت کار جهان نیستی است انگار که نیستی چو هستی خوش باش #خیام مثال دوبیتی: مو از قٰالوُا بَلیٰ تشویش دیرُم گنه از برف و بارون بیش دیرُم اگر لاٰتَقنَطوُا دستُم نگیرد مو از یاٰوَیلَناٰ اندیش دیرُم #باباطاهر نکته: گفته شده #دوبیتی یک قالب اصیل پارسی است.

فهرست مطالب مسیر #شعرآموز👇 ۱. جلسه اول آموزش وزن ۲. جلسه دوم آموزش وزن ۳. جلسه سوم آموزش وزن ۴. جلسه چهارم آموزش وزن ۵. جلسه پنجم آموزش وزن ۶. جلسه ششم آموزش وزن ۷. آرایه‌ها؛ اسلوب معادله ۸. واقعیت اختیارات شاعری ۹. آرایه‌ها؛ کنایه ۱۰. استثنائات؛ شایگان ۱۱. ترفندهای شاعری؛ ردالقافیه ۱۲. آرایه‌ها؛ لفظی و معنوی ۱۳. ترفندهای شاعری؛ ردالمطلع ۱۴. اوزان رباعی ۱۵. آرایه‌ها؛ تصدیر ۱۶. فرق رباعی و دوبیتی ۱۷. مثنوی چیست؟ ۱۸. من هم شاعر می‌شوم؟ ۱۹. فع‌لن یا فَعَلُن؟ ۲۰. اوزان معروف و مهجور در حال بروزرسانی... پیوند مسیر شعرآموز به زبان ساده: @shaershow

#مثنوی_چیست؟ #قالب‌های_شعری #قالب_مثنوی #وزن_مثنوی #گوشه_آوازی_مثنوی شاید با شنیدن مثنوی، ذهن‌تان به سمت #قالب_مثنوی برود و یا شاید #وزن_مثنوی و یا اصلا #گوشه_آوازی_مثنوی! خوبه اینجا به تفاوت‌های #قالب_مثنوی، #وزن_مثنوی و #گوشه_آوازی_مثنوی اشاره کنیم... #قالب_مثنوی یعنی قالبی که هر بیت، دو قافیه جداگانه از سایر ابیات داشته باشه👇 مصرع اول 🌺 مصرع دوم🌺 مصرع سوم ❤️ مصرع چهارم❤️ مصرع پنجم ✅ مصرع ششم✅ مصرع هفتم⭕️ مصرع هشتم⭕️ و.... در اینجا وزن شعر مهم نیست! اما #وزن_مثنوی همون #فاعلاتن_فاعلاتن_فاعلن (اسم بحرش: رمل مسدس محذوف!😱) هست که البته می‌تونه در #قالب غزل (و نه #قالب_مثنوی) هم بیاد!😊 جلوتر درباره بحرها صحبت خواهیم کرد! نگران نباشید!!😊 #گوشه_آوازی_مثنوی هم یک لحن خاص و البته ضرب‌آهنگ منظم (ریتمیک) در آواز هست که فقط و فقط روی شعری که هم #قالب_مثنوی داشته باشد و هم #وزن_مثنوی!! اجرا می‌شود👌 مثل #مثنوی_افشاری آقای شجریان که در ماه مبارک قبل از افطار پخش می‌شد (این دهان بستی دهانی باز شد...) دو نکته! #نکته_اول در همه ۱۲ لحن آواز سنتی (۷ دستگاه و ۵ آواز) #گوشه_مثنوی وجود دارد مثل #مثنوی_شور، #مثنوی_سه‌گاه، #مثنوی_ابوعطا، #مثنوی_بیات_ترک و... #نکته_دوم گوشه‌ای در آواز سنتی وجود دارد که به #مثنوی_بزرگ معروف است ولی کاربرد کمی دارد که از لحاظ عروضی، یک رکن #فاعلاتن بیشتر از #وزن_مثنوی دارد یعنی رمل «مثمن» محذوف!😉 #فاعلاتن_فاعلاتن_فاعلاتن_فاعلن آواز سنتی ارتباط نزدیکی با اوزان و قالب‌های شعری دارد که به مناسبت درباره برخی از این ارتباط‌ها صحبت خواهیم کرد👌 گیج که نشدید؟ شدید؟؟!😅 پیوند مسیر شعرآموز به زبان ساده: @shaershow

#من_هم_شاعر_می‌شوم؟ آیا من هم می‌توانم شعر بگویم؟! بارها شده افراد مختلف پرسیدند که آیا آنها هم می‌توانند شعر بگویند؟! حقیر با دلایل و شواهدی به همه آنها گفته‌ام: چرا که نه؟؟!! اگر سرودن را مانند سایر هنرهای دیگر، یک مهارت اکتسابی بدانیم، هر کسی که ابزار این هنر را فراهم کند، بدیهی است که بتواند حتی شعرهای ماندگاری بسراید. اگر تقسیم‌بندی شعرکوششی و جوششی را بپذیریم، باید این واقعیت را هم بپذیریم که اکثر اشعار شاعران مطرح، بیشتر کوششی سروده شده‌اند! بله قطعا گاهی برای شروع یک شعر یا پایان دادن به یک شعر و یا حتی چندین بار در فرایند سرودن، جوشش‌هایی هم اتفاق می‌افتد ولی اینکه شعری تماما جوششی باشد، درصد خیلی کمی از گنجینه شعر قدیم و معاصر را در برمی‌گیرد. پس اصل سرودن، کوششی است! یعنی شاعران، برای سرودن سناریو تعریف می‌کنند که مثلا چه وزنی، چه قالبی، چه ردیفی، چه قافیه‌ای، چه صنعتی و.... برای موضوع و دغدغه مدنظرشان، مناسب است دقیقا مثل یک نقاش یا خوشنویس یا داستان‌نویس یا.... پس تلاش و همت برای سرودن شعر خوب، از برخورداری از استعداد خوب، مهمتر است چرا که فرموده‌اند: همت بلند دار که مردان روزگار از #همت_بلند به جایی رسیده‌اند #سعدی اینجور هم نیست که بهترین و ماندگارترین اشعار را حتما شعرای درجه یک سروده باشند! قطعا مؤلفه اخلاص و صفای باطن هم در این میان بسیار مهم است. مثلا بیت «رفته سردار نفس تازه کند برگردد / چون ظهور گل نرجس بخدا نزدیک است» که درباره حاج قاسم عزیز در همه جا پخش شده، از یک شاعر معروف و شناخته‌شده نیست! بلکه از یک شاعر ناشناخته است که اتفاقا اخوی بنده هستند! آقای #اسماعیل_علیخانی☺️ پس می‌توان شعر ماندگاری سرود در حالی که کشور پر از شاعران تراز و اساتید بزرگوار زیادی باشد. همین اخوی حقیر، زمانی در مقابل اصرار بنده بر اینکه وارد وادی شاعری بشوند، می‌گفتند: سرودن شعر یک موهبت الهی است و به همه کس نداده‌اند. ولی وقتی وارد این هنر مقدس شدند، خودشان هم خبر نداشتند روزی شعری را می‌سرایند که در همه جا زبان‌زد بشود. علاوه بر این، با نگاه به برخی روایات درباره ثواب سرودن شعر در مدح و مرثیه آقا اباعبدالله الحسین علیه‌السلام، متوجه می‌شویم که خطاب روایات، عام هست و همه را شامل می‌شود: امام صادق علیه السّلام می فرمایند: من انشد فی الحسین بیتا من شعر فبکی و ابکی عشره فله لهم الجنه. هر کسی درباره حسین علیه‌السلام بیتی شعر بسراید و خود بگرید و ده نفر را بگریاند، برای او و آن ده نفر بهشت باشد. (ثواب الاعمال ۱۱۰٫) دقت کردید؟! هر کس! در شعر آیینی که اصلا چون طرف حساب شاعر، معصومین علیهم‌السلام هستند که دیگر جای تعلل نیست... متأسفانه برخی از اساتید و پیشکسوتان، با تنگ‌نظری و یا سخت‌گیری بی‌دلیل، بسیاری از افراد را به‌راحتی ناامید می‌کنند! لطفاً بخیل نباشیم!! استعداد افراد مختلف است، برخی استعدادشان از همان اول شکفته، برخی در حال شکفتن و برخی هنوز کشف نشد‌اند! پس نمی‌شود به‌راحتی افراد را ناامید کرد! باز هم عرض می‌کنم، سرودن شعر یک هنر اکتسابی است و با تلاش می‌توان جزء بهترین‌ها بود... نظرتون چیه؟☺️ پیوند مسیر شعرآموز به زبان ساده: @shaershow

چند نفر از اعضای کانال تشریف آوردند خصوصی و از برخورد یأس‌آفرین برخی اساتید گفتند در حالی که اشعاری که از آنها خواندم، بسیار خوب بودند! اساتید بزرگوار! چه کردید با این بندگان خدا؟!😅 جسارتا چی میشه اگر کسی به ما مراجعه کرد، او را تحویل بگیریم و روحیه بدهیم؟؟! مگر هر کسی شعر می‌گوید از شکم مادر که متولد شد، شاعر متولد شده؟؟!!☺️ بخل و حسادت و تنگ‌نظری را کنار بگذاریم... مخصوصا در فضای شعر آیینی! فردای قیامت اگر از ما پرسیدند چرا فلان آقا و یا خانم شاعر جوان را طرد کردید، چه جوابی داریم؟؟!! دوستان! به نظر حقیر، به نظرات ناامیدکننده اهمیتی ندهید و با استعانت از خداوند متعال و توسل به حضرات معصومین علیهم‌السلام، آموزش‌ها را جدی بگیریم و تلاش کنیم با تمرین و ممارست و خواندن اشعار فاخر دیگران، ان‌شاءالله با سرودن اشعار درخور و در شأن اهل‌بیت علیهم‌السلام، دل ایشان را شاد کنیم.🌺

#آموزش_وزن #هجا #فع‌لن_یا_فَعَلُن دوستانی که در ابتدای یادگیری وزن هستند، وقتی هجاها را یاد می‌گیرند، برخی اوقات در شمارش هجاها به مشکل برمی‌خورند! مثلا می‌بینند یک مصرع ۱۴ هجا دارد ولی مصرع دیگر ۱۵ هجا دارد و از آنجایی که تو ذهنشون هست که باید تعداد هجاهای یک شعر با هم برابر باشه، فکر می‌کنند اون شعر ایراد وزنی داره!☺️ در حالی که در برخی موارد ایرادی ندارد هجاهای مصرع‌ها برابر نباشه! مثلا در وزن #فعلاتن_فعلاتن_فعلاتن_فع‌لن که ۱۴ هجا دارد، می‌توان از #فعلاتن_فعلاتن_فعلاتن_فَعَلُن هم که ۱۵ هجا دارد استفاده کرد مثل: راه صد دشمنم از بهر تو می‌باید داد تا یکی دوست ببینم که بگوید خبرت #سعدی تقطیع کنیم ببینیم چی میشه👇 را/هِ/صد/دش = ۴هجا مَ/نَ/مَز/به = ۴هجا رِ/تُ/می‌/با = ۴هجا ید/داد = ۲هجا جمعا ۱۴هجا تا/یِ/کی/دوس = ۴هجا ت/بِ/بی/نم = ۴هجا کِ/بِ/گو/ید = ۴هجا خَ/بَ/رت = ۳هجا جمعا ۱۵هجا الان اینجا این تفاوت تعداد ایراد ندارد. نکته: هر جا رکن آخر وزن، #فع‌لن بود، می‌شود #فَعَلُن هم استفاده کنید! #فعلاتن_مفاعلن_فع‌لن (فَعَلُن) #فعلاتن_فعلاتن_فع‌لن (فَعَلُن) سخت که نبود؟😅 پیوند مسیر شعرآموز به زبان ساده👇 @shaershow

#اوزان_معروف #اوزان_مهجور وقتی می‌گوییم #شعر_کلاسیک یا همون #شعر_سنتی، یعنی کلامی خیال‌انگیز که دارای قالب خاص است و وزن و آهنگ دارد. ممکن است سوال پیش بیاید که شعر سنتی چند وزن و آهنگ دارد؟ اجمالا می‌توان گفت که خیلی!!☺️ تا ۳۰۰ وزن شمارش شده ولی وقتی تحقیق می‌کنید می‌بینید از میان خیلی آهنگ و وزن! برخی از وزن‌ها کاربرد دارند و نه هر وزن و آهنگی! از قرن‌ها پیش، اوزان مختلفی استفاده شدند ولی به مرور زمان، طبع شنونده و سراینده به سمت اوزانی رفت که امروزه به #اوزان_معروف شناخته می‌شوند و سایر اوزانی که سال‌ها اشعاری در آنها سروده شده بود و الان کسی سراغشان را هم نمی‌گیرد😅 #اوزان_مهجور شناخته می‌شوند. در حال حاضر ۳۱ وزن معروف و رایج هستند: ۱. #فاعلاتن_فاعلاتن_فاعلاتن_فاعلاتن ۲. #فاعلاتن_فاعلاتن_فاعلاتن_فاعلن ۳. #فاعلاتن_فاعلاتن_فاعلن (وزن مثنوی😉) ۴. #فعلاتن_فعلاتن_فعلاتن_فعلاتن ۵. #فعلاتن_فعلاتن_فعلاتن_فعلن ۶. #فعلاتن_فعلاتن_فعلن ۷. #فعلاتُ_فاعلاتن_فعلاتُ_فاعلاتن ۸. #فعلاتن_مفاعلن_فعلاتن_مفاعلن ۹. #فعلاتن_مفاعلن_فعلن ۱۰. #فع‌لن_فعولن_فع‌لن_فعولن ۱۱. #فعولن_فعولن_فعولن_فَعَل (وزن شاهنامه) ۱۲. #فعولن_فعولن_فعولن_فعولن ۱۳. #مستفعلن_فعلن_مستفعلن_فعلن ۱۴. #مستفعلن_مستفعلن_مستفعلن_مستفعلن ۱۵. #مفاعلن_فعلاتن_مفاعلن_فعلاتن ۱۶. #مفاعلن_فعلاتن_مفاعلن_فعلن ۱۷. #مفاعیلُ_مفاعیلُ_مفاعیلُ_فعولن ۱۸. #مفاعیلن_مفاعیلن_فعولن (وزن دوبیتی) ۱۹. #مفاعیلن_مفاعیلن_مفاعیلن_مفاعیلن ۲۰. #مفتعلن_فاعلات_مفتعلن_فع ۲۱. #مفتعلن_فاعلن_مفتعلن_فاعلن ۲۲. #مفتعلن_مفاعلن_مفتعلن_مفاعلن ۲۳. #مفتعلن_مفتعلن_فاعلن ۲۴. #مفتعلن_مفتعلن_مفتعلن_مفتعلن ۲۵. #مفعولُ_فاعلاتُ_مفاعیلُ_فاعلن ۲۶. #مفعولُ_فاعلاتن_مفعولُ_فاعلاتن ۲۷. #مفعولُ_مفاعلن_فعولن ۲۸. #مفعولُ_مفاعلن_مفاعیلن ۲۹. #مفعولُ_مفاعیلُ_مفاعیلُ_فَعَل (وزن رباعی) ۳۰. #مفعولُ_مفاعیلُ_مفاعیلُ_فعولن ۳۱. #مفعولُ_مفاعیلن_مفعولُ_مفاعیلن هر کدام از این وزن‌ها یک نام خاص (بَحر) دارند که ان‌شاءالله در آینده وارد بحث #بُحور (بَحرها☺️) خواهیم شد👌 پیوند مسیر شعرآموز به زبان ساده👇 @shaershow

در همین رابطه آمار اوزان اشعار حضرت حافظ، شیخ اجل و مولوی رحمة الله علیهم را در سایت گنجور می‌توانید ببینید: 👈 آمار اوزان حافظ 👈 آمار اوزان سعدی 👈 آمار اوزان مولوی