📌 دروس خارج و انقطاع از مسئله اجتماعی (نگاهی به ظرفیت مغفول دروس خارج و سکوت ممتد در حوادث مهم)
🔻 طبق هر روز، صبح سر #درس_خارج استاد بزرگوارمان حاضر بودم، امسال توفیق درک درس خارج سه استاد شاخص را دارم. دروس خارج مطرح بین 70 تا 300 نفر طلبه شرکتکننده دارند.
🔻 برخی دروس خارج عمومی است اما برخی دروس بیشتر مجمع الفضلا است و طلاب متوسط یا مبتدی کمتر در آنها شرکت میکنند. چنین درسی با محوریت نخبگان و فضلای جوان حوزه، یعنی یک #ظرفیت_نخبگانی ویژه و قابل توجه.
🔻 اما طبق معمول در همه سه ماه گذشته اساتید معظم مباحث علمی خودشان با محوریت #کفایه و شرح عروة را ادامه میدهند. هیچ سخنی درباره #مسائل_جاری مملکت مطرح نیست. داشتم فکر میکردم آیا این دروس با این همه #ظرفیت، نمیتوانند یک روز در هفته یا یک روز در ماه را به بررسی، گفتگو، #تحلیل و #چارهجویی پیرامون مسائل مهم #کشور اختصاص دهند؟
🔻 استاد با همان روش فنی، تحلیلی و با بهره از قوه استنباطی زاویهی نگاهی را مطرح کند، طلبهها بحث و اشکال کنند، در نهايت خروجی علمی یا عملی از آن بیرون بیاید! آیا نمیشود؟
❌ بحث بر سر نفی مسیر موجود نیست، بیشک باید روال آموزشی دروس خارج بر همین منوال باشد تا مجتهدینی تربیت شوند، بحث بر سر فعالسازی دیگر ظرفیتهای این دروس است. بحث بر این است که آیا اساتيد ما خود را مخاطب مسائل جامعه میدانند؟
🔻 الان نسبت درس خارج با مسائل جاری جامعه یا #انقطاع است یا اتصال با چندین واسطهی بعیده. گاهی در روند آموزشی چارهای هم نیست ولی نمیتوان بین آموزش و نیاز اجتماعی جمع کرد؟ این ظرفیت عظیم از طلاب با پراکندگی به مقیاس همه استانهای کشور، هم تنوع در اخبار منطقهای دارند، هم تنوع در امکان #کنش_اجتماعی، هم انگیزه برای یک #اقدام_عینی.
📍بهنظر میرسد میتوان به کارکردها و ظرفیتهای جدیدی از اجتماعات علمی حوزوی اندیشید. درس خارج، #درس_چارهجویی برای حل #مسائل_جامعه اسلامی بوده است، هر فرع فقهی یک نیاز را پاسخ میدهد اما نیازهای امروز هم در دروس خارج جایگاهی دارند؟ امروز نیاز به فعالسازی این جنبه داریم!
➖➖➖➖➖➖➖➖
🔹 پینوشت:
طبیعتاً مقصود این نیست که هر بزرگواری در هر زمینهای حتی خارج از حوزه تخصص خود نظر دهد، مسئله اصلی #نظام_حساسیت بزرگان است. اینکه اساتید معظم باید ناظر به نیازهای جاری و اساسی جامعه اسلامی توأمان دارای واکنش باشند.
#درس_خارج
#درس_چارهجویی
#چارهاندیشی
#وضعیت_فکری_جدیدی
#تأملی_درباب_اغتشاشات1401
🆔 @taalighat
📝 قم را دریابیم...
(ضرورت طراحی و اجرای الگوی حکمرانی فرهنگی در قم)
🔻 حتماً #ظرفیت_حوزههای_علمیه به گستره نهتنها ایران که جهان اسلام است. حتماً خدماتی که تا کنون داشته است، فراتر از مرزهای ایران تا عمق آفریقا و آمریکا بوده است. حتماً باید دستاوردها و رشادتها و موفقیتها را پاس داشت. اما امروز گویی حوزه علمیه در محیط فرهنگی قم حضور و اثرگذاری ندارد. این را میتوان از آثار اجتماعی مشاهده کرد.
🔻 امروز باید درباره نحوه #کنش_فرهنگی و #مواجهه_اجتماعی حوزه بیشتر گفتگو کنیم. به هزارویک دلیل امروز دستمان به ذهن بخشی از طیف جوانان امروز نمیرسد. این عدم دسترسی خودش را در اتفاقات مختلفی نشان میدهد که میتوان فهرست بلندی از آن را برشمرد. دمدستی ترین مصاديق آن #حجاب و #سبک_پوشش و بالاتر #سبک_زندگی است که ریشه در باورها دارد. اینجا هرچند میتوان از #اقدام_سلبی سخن گفت اما چاره بنیادین مسئله #اقدام_ایجابی است.
🔻 امروز وقتی در #خیابانهای_قم قدم میزنیم انگار فقط چندمتر با خیابانهای تهران فاصله داریم. چهرهها و پوششها و گویشها... پرسشها و چالشها و ذهنیتها همه نشان از چالش و #نارسایی_فرهنگی دارد.
🔻 #حوزه_علمیه در قم است، اما دستش به ذهن جوان و جامعه قم نمیرسد. حتی شايد قم مسئلهاش هم نباشد. اساساً #ایده_تحول_فرهنگی ما در مقیاس ملی نه در مقیاس منطقهای و یک نقطه خاص جغرافیایی چیست؟ مثلاً منِ حوزه اگر تصمیم بگیرم یک شهر را براساسِ مؤلفههای دینی #راهبری_فرهنگی کنم، چه میکنم؟ آیا اساساً این سؤال، یکی از پرسشهای ما و مسئلههای ما هست؟
🔻 اگر بخواهیم از حرفهای بزرگ و کلان انتزاعی به یک #اقدام_عینی و معین و میدانی حرکت کنیم، و یک واقعیت عینی را تحت کنترل درآوردیم چه میکنیم؟
🔻 گرچه ریشههای عمیق فرهنگی مردم ما غیر قابل انکار است اما همه مردم هم همانهایی که در مسجد و هیئت و حرم میبینیم نیستند.
حتی بسیاری از آنهایی که درهمین محیط ها هستند، در معرض #هجمههای_نرم و خاموش فکری و ذهنی و مجازی اند.
برخی جسمشان در مسجد است و روحشان در فجازی.
🔻 صورت مسئله واضح است، ما با مخاطبی مواجهیم که حرف ما به او نمیرسد. او مخاطب #رسانه_ملی و #شبکه_اجتماعی_ایرانی هم نیست. پس باید به زمینههای #دسترسی_حقیقی را دریابیم. محیط هایی چون مدرسه و دانشگاه و بازار و #محله و... برخی از این زمینههای دسترسی است. مقیاس عملیات نیز برای ما قم است با امکان بزرگی بهنام حوزه و استعداد:
حدود 50 هزار طلبه،
معاونت تبلیغ،
سازمان تبلیغات،
دفتر تبلیغات،
دهها گروه فرهنگی و جهادی،
و ظرفیت عظیمی چون حرم مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها و مسجد مقدس جمکران
و...
🔻 قم میتواند تبدیل به یک الگوی تحول فرهنگی مبتنی بر پیوستار نظر تا عمل شود. (این قسمت توضیحی دارد که در یادداشتی مستقل تفصیل خواهد یافت.)
❓سؤال اینجاست آيا میتوانیم دراین مقیاس یک #عملیات_فرهنگی موفق تعریف کنیم تا قم در یک افق 5 تا 10 ساله در شاخصهای اصلی فرهنگی یک شهر #الگو و #پایتخت_معنوی ایران شود؟
📝 رونوشت به:
ریاست محترم حوزههای علمیه
دبیر محترم شورای عالی حوزه
جامعه محترم مدرسین
ریاست محترم دفتر تبلیغات
#حوزه_علمیه
#الگوی_تحول_فرهنگی
#پایتخت_معنوی
#ذهنیت_اجتماعی
#رسانه_اجتماعی
#پیوستار_نظر_تا_عمل
#پیشنهاد
🔻🔻🔻🔻
🆔@taalighat