📌 دروس خارج و انقطاع از مسئله اجتماعی (نگاهی به ظرفیت مغفول دروس خارج و سکوت ممتد در حوادث مهم)
🔻 طبق هر روز، صبح سر #درس_خارج استاد بزرگوارمان حاضر بودم، امسال توفیق درک درس خارج سه استاد شاخص را دارم. دروس خارج مطرح بین 70 تا 300 نفر طلبه شرکت‌کننده دارند.
🔻 برخی دروس خارج عمومی است اما برخی دروس بیشتر مجمع الفضلا است و طلاب متوسط یا مبتدی کمتر در آن‌ها شرکت می‌کنند. چنین درسی با محوریت نخبگان و فضلای جوان حوزه، یعنی یک #ظرفیت_نخبگانی ویژه و قابل توجه.
🔻 اما طبق معمول در همه سه ماه گذشته اساتید معظم مباحث علمی خودشان با محوریت #کفایه و شرح عروة را ادامه می‌دهند. هیچ سخنی درباره #مسائل_جاری مملکت مطرح نیست. داشتم فکر می‌کردم آیا این دروس با این همه #ظرفیت، نمی‌توانند یک روز در هفته یا یک روز در ماه را به بررسی، گفتگو، #تحلیل و #چاره‌جویی پیرامون مسائل مهم #کشور اختصاص دهند؟
🔻 استاد با همان روش فنی، تحلیلی و با بهره از قوه استنباطی زاویه‌ی نگاهی را مطرح کند، طلبه‌ها بحث و اشکال کنند، در نهايت خروجی علمی یا عملی از آن بیرون بیاید! آیا نمی‌شود؟
❌ بحث بر سر نفی مسیر موجود نیست، بی‌شک باید روال آموزشی دروس خارج بر همین منوال باشد تا مجتهدینی تربیت شوند، بحث بر سر فعال‌سازی دیگر ظرفیت‌های این دروس است. بحث بر این است که آیا اساتيد ما خود را مخاطب مسائل جامعه می‌دانند؟
🔻 الان نسبت درس خارج با مسائل جاری جامعه یا #انقطاع است یا اتصال با چندین واسطه‌ی بعیده. گاهی در روند آموزشی چاره‌ای هم نیست ولی نمی‌توان بین آموزش و نیاز اجتماعی جمع کرد؟ این ظرفیت عظیم از طلاب با پراکندگی به مقیاس همه استان‌های کشور، هم تنوع در اخبار منطقه‌ای دارند، هم تنوع در امکان #کنش_اجتماعی، هم انگیزه برای یک #اقدام_عینی.
📍به‌نظر می‌رسد می‌توان به کارکردها و ظرفیت‌های جدیدی از اجتماعات علمی حوزوی اندیشید. درس خارج، #درس_چاره‌جویی برای حل #مسائل_جامعه اسلامی بوده است، هر فرع فقهی یک نیاز را پاسخ می‌دهد اما نیازهای امروز هم در دروس خارج جایگاهی دارند؟ امروز نیاز به فعال‌سازی این جنبه داریم!
➖➖➖➖➖➖➖➖
🔹 پی‌نوشت:
طبیعتاً مقصود این نیست که هر بزرگواری در هر زمینه‌ای حتی خارج از حوزه تخصص خود نظر دهد، مسئله اصلی #نظام_حساسیت بزرگان است. اینکه اساتید معظم باید ناظر به نیازهای جاری و اساسی جامعه اسلامی توأمان دارای واکنش باشند.
#درس_خارج
#درس_چاره‌جویی
#چاره‌اندیشی
#وضعیت_فکری_جدیدی
#تأملی_درباب_اغتشاشات1401
🆔 @taalighat
تعلیقات
📝 توضیحی درباره یادداشت‌های اخیر ☘ بعد از انتخابات مانند همه شما، من نیز به این فکر بودم که "چه بای
چه بايد کرد؟ (5)
📝 از احیای فن‌آوری اجتماعی "جلسات قرآن و حلقه‌های معرفتی" تا ساخت یک جریان اصیل انقلابی
1. گسست اجتماعی، کاهش دسترسی اجتماعی و کاهش تمرکز بر #تربیت_نسل موجب ضعف لایه زیرین و بدنه اصلی انقلاب شده است. از سوی دیگر ما هیچ ارتباط تعریف‌شده و #زیست_اجتماعی مشخصی که از یک ایده و طرح تغذیه کند، نداریم. در بزنگاه‌هایی چون #انتخابات متوجه می‌شویم چقدر از جامعه دچار #انقطاع شده‌ایم. پس چاره‌ای هم نداریم جز احیای ارتباطات اجتماعی.
2. ما در تاریخ انقلاب تجربیات اجتماعی موفقی داریم که امروز از آن بهره نمی‌بریم. #جلسات_قرآن یکی از #فناوری‌های_اجتماعی انقلاب اسلامی است که نقش مهمی در تربیت و ساماندهی نسل انقلابی داشت. بسیاری از #شهدا خروجی همین جلسات بودند.
3. آیت‌الله مصباح سال 92 پس از شکست جبهه انقلاب در انتخابات ریاست‌جمهوری در جمعی فرمودند بايد الگوی جلسات قرآن و حلقه‌های معرفتی احیا شود تا با تربیت نسل و #توسعه_شبکه_انسانی در کشور بتوانيم نارسایی‌هایی که منجر به انتخاب غلط اجتماعی می‌شود را اصلاح کنیم.
4. امروز باید با #به‌روزرسانی این فناوری اجتماعی این ظرفیت اجتماعی را فعال کنیم که هم موجب اصلاح سبک زندگی اجتماعی و انقلابی ما می‌شود و هم زمینه تغییر نرم اجتماعی را فراهم می‌آورد.
5. می‌توان فهرست بلندی از ظرفیت‌های این جلسات تهیه کرد.
تربیت محوری، انسان‌سازی، کادرسازی، تربیت براساس مبانی اصیل، ایجاد شبکه ارتباطات انسانی، ایجاد تکیه‌گاه فکری عاطفی برای افراد، ایجاد دسترسی به جامعه، و ده‌ها مورد دیگر از آورده‌های این جلسات است.
6. #پیشنهاد_عملیاتی مشخص و درخواست عاجزانه از طلایه‌داران #جبهه_انقلاب در سراسر کشور:
🔅 هر طلبه فاضل و هر عنصر مؤمن انقلابی #دارای_صلاحیت اعم از این که دارای چه عنوان حقوقی و جایگاه اجتماعی است، باید یک #حلقه_معرفتی تربیتی در شعاع ارتباطات خود از نوجوانان، جوانان و یا حتی بزرگسالان داشته باشد که در آن #اسلام_ناب ترویج می‌شود.
🔅 هریک از ما در هر موقعیت کاری و اجتماعی هستیم، بايد در محله، خانواده، محیط پیرامون و... یک حلقه معرفتی ثابت داشته باشیم.
🔅 داشتن یک حلقه معرفتی _ تربیتی باید به یکی از #واجبات_زیست_انقلابی ما تبديل شود. به‌گونه‌ای که نداشتن حلقه معرفتی به‌عنوانِ یک ضد ارزش و نوعی #عافیت‌طلبی شناخته شود. باید این جمله به شعار فراگیر انقلابی‌ها تبدیل شود:
"هر انقلابی یک حلقه معرفتی"
7. اگر این #الگو تولید و ترويج شود و در #مقیاس_ملی توسعه یابد، می‌توانیم به یک #جریان_اصیل_انقلابی فراگیر دست یابیم. برای ساخت این الگو نباید معطل #ساختارهای_رسمی شد. بلکه به‌صورت انقلابی و با عبرت از تجربه‌های ناموفق حاکمیتی باید این کار آغاز و دنبال شود.
8. نگارنده متوجه آسیب‌های احتمالی، کثرت در روش و مذاق تربیتی، جهت‌گیری فکری، و نکات متعددی که به ذهن می‌رسد، هست لذا توصیف مختصات این جریان، نحوه تولید، تکثیر و اداره جلسات، آسیب‌های احتمالی، صلاحیت‌های لازم برای تشکیل حلقه، آسیب‌شناسی جلسات قرآن فعلی و... در یادداشتی دیگر انشالله.
9. مسئله احیای جلسه قرآن به‌معنای جلسه قرآن نیست. مسئله اصلی تغییر نگرش ما به جامعه و تعامل با آن است. ما بايد به محیط اجتماعی و اطراف خود توجه کنیم و آن را به‌رسمیت بشناسیم و برای ارتقای آن اقدام کنیم و به‌ساخت #هسته‌های_اجتماعی کوچک به‌مثابه زیرساخت‌های اجتماعی #ایران_آینده توجه نماییم. اینکه چگونه می‌توان #افق_جدید را در این هسته‌ها اشراب کرد، بخشی از طراحی کلان ماجراست.
10. در ادامه تلاش می‌کنم برخی مدل‌های جدید و #تجربیات_نو در این زمینه را معرفی کنم. اما این که چگونه از این رهگذر می‌توان به جریان جدید اجتماعی رسید، خود در مجالی دیگر جای گفتگوست.
11. تکمله برای دوستان اهل دقت: در این راهبرد، با طیفی از اهداف روبرو هستیم و اهداف به‌صورت تشکیکی تعریف می‌شوند.
➖➖➖➖
پی‌نوشت:
_ امروز افرادی از مبارزین قبل از انقلاب که از جلسه داران مؤثر و کانون‌های تربیت نسل آن زمان بودند را می‌شناسم که علی‌رغم سن بالا و کثرت مشاغل و عناوین حقوقی کلان حاکمیتی همچنان جلسه قرآن دانشجویی دارند. یعنی ازاین ضرورت مهم غفلت نمی‌کنند. چگونه ما جوان‌ترها ازاین مسئله غافلیم؟
_ از #شهید_همدانی پرسیدند بعد از بازگشت از سوریه برنامه تان چیست؟
گفت: تصمیمی گرفتم که مطمئنم از چهل سال مجاهدت بالاتره، گوشه‌ای از این مملکت در مسجدی، برای بچه های نوجوان و جوان کارفرهنگی انجام بدهم؛ برای امام زمان(عج الله تعالی فرجه الشریف) سرباز #تربیت کنم.
🔻🔻🔻
✅ یادداشت مرتبط:
https://eitaa.com/taalighat/1745
➖➖➖➖
🆔 @taalighat