تاملات
📍«آزادی» در تنگاتنگ قانون گفتگو پیرامون تازهترین اثر رضا داوری اردکانی ؛ «آزادی، قانون و سازمان»
🔹 مؤلف، در این اثر کوشیده تا تاریخ آزادی سیاسی و شرایط ظهور و بسط دموکراسی در صورتهای لیبرال دموکراسی و سوسیال دموکراسی و نئولیبرالیسم را به بحث گذاشته و راهی به درک سیاست در جهان توسعه نیافته بیابد. بهزعم داوری، در جهان توسعهنیافته درباره آزادی هر نظری داشته باشیم نمیتوانیم از کنار آن بگذریم.
🔹 مؤلف معتقد است که آزادی سیاسی با نظم قانونی همراه است و با تصرف در جهان از طریق علم و تکنولوژی و احراز قدرت و پدید آمدن برخی بهبودها و سهولتها در زندگی بشر آشکار میشود؛ اما این تمام قضیه نیست. آزادی هرچه باشد در سیاست جهان متجددشان و مقام اصلی و تعیینکننده دارد.
🔹 به باور داوری، صحبت از آزادی از آن دست مقولاتی است که این روزها، کمتر محل تأمل اهالی فلسفه است و شاید کمتر فیلسوفی را میشناسیم که بعد از سارتر از آزادی سخن گفته باشد. از این رو، شاید مهمترین سخن فلسفه درباره آزادی همان باشد که کانت گفته است. او آزادی سیاسی را وجهی از تعین آن در زمان و ساختار جامعه جدید دانسته است.
🔹داوری معتقد است که مردم مناطق دیگر جهان حکایت آزادی را از غربیان شنیدهاند؛ آنها تجربه آزادی خودبنیاد ندارند بلکه همواره آزادی را چیزی بیرون از وجود خویش و جدا از آن شناخته و پنداشتهاند که باید از جایی بیاید و آنها از آن بهرهمند شوند. این در حالی است که آزادی از آن کسی نیست؛ مردمی که بیشتر از داشتن آزادی حرف میزنند نمیدانند که آزادی داشتنی نیست، بلکه بودنی و پدیدآمدنی است. ما وقتی آزادی داریم که شرایط آزادی در وجود و روابطمان فراهم شده باشد نه اینکه آزادی را از جایی بهدست آوریم و آزاد شویم.
🔹 به باور داوری، آزادی قرین تفکر و شرط مقدم همه داناییها و تواناییها است. از این رو، او در این اثر کوشیده از ظهور فکر آزادی سیاسی در اروپا آغاز کرده و نظری به سیر آن تا این عصر جدید بیندازد. از نظر داوری، مشکل این است که آزادی صرف «توانایی خواستن» نیست بلکه در اصل و آغاز «توانایی نخواستن» است و بسیار مشکل است که نظمی در زندگی آدمی در نظر آوریم که در آن نخواستن و توانایی نخواستن اصل باشد. این آزادی که بیشتر به خطرهای آزادی توانستن نظر دارد به آزادی بایدن نزدیک است و در اینباره بیشتر باید تأمل کرد. اهل سیاست باید شرایط آزادی را بشناسند و راه فراهم آوردن آنها را در کشور خود بدانند و نشان دهند.
#آزادی
#قانون
#تفکر
#رضا_داوری
#آزادی_سیاسی
#نظم_قانونی
⚜️ @Taammolat74
تاملات
🔘 بخش 1 از 2 🔹 بهرغم ادعای دکتر طباطبایی، مباحث این کتاب از یک تئوری سیاسی جامع تبعیت نمیکند. ای
🔘 بخش 2 از 2
🔹باید قبول کنیم که وقتی درباره کل یا یک مقطع تاریخی قضاوت متمایزی داریم باید مدارک معتبری داشته باشیم و آن مدارک را از طریق دستگاه تئوریک خود توضیح دهیم؛ یا باید بتوانیم نقدهای دیگران به نظرات خودمان را پاسخ بدهیم اما آقای طباطبایی بعضاً مطالبی در این کتاب مطرح میکند که نه مدارک قابل قبولی برای آن ارائه داده و نه تاکنون نقدهای روشنی را که به این نظرات شده است پاسخ داده است.
🔹جالب است که آقای طباطبایی در نقاطی از کتاب زبان علم را هم کنار میگذارد و سعی میکند مطالبی را بهصورت تحکمآمیز به مخاطب خودش القا کند که واقعاً بهدور از شأن و جایگاه ایشان است.
🔹بخشهایی از این کتاب بهصورت آشکار به فحشنامهای علیه چند شخصیت مبغوضِ طباطبایی تبدیل شده است؛ از #علی_شریعتی تا #جلال_آلاحمد، تا #هایدگر، #فردید و #رضا_داوری، از #داریوش_شایگان و #هانری_کُربن تا #شیخ_فضلالله_نوری و غیره.البته طبیعی است که آقای طباطبایی درباره نظرات این افراد نقدهایی داشته باشد کما اینکه بنده هم دارم اما لحن ایشان درباره این افراد و دیدگاههای آنها بسیار سبک و در مواردی توهینآمیز است و همین موضوع باعث شده است که کتاب ایشان ارزش علمی خود را از دست بدهد.
🔹 در این کتاب تناقضات زیادی هم هست که در جای خود میتوان روی آن مفصل صحبت کرد. آقای طباطبایی در ابتدای کتاب از فروپاشی در ژرفاهای فرهنگ و تمدن ایران صحبت میکند اما قدری جلوتر، و شاید با هدف به کرسی نشاندن سخن خود درباره ریشه ملیگرایی در ایران، تصویری بینظیر از همین فرهنگ و تمدن ایران ارائه میکند.
🔹همچنین از یک طرف، ظهور قانون و حکومت قانون را میوه شیرین مشروطه معرفی میکند و نظر کسانی را که از شکست مشروطه صحبت میکنند قویّاً رد میکند اما در ادامه حاضر به قضاوت درباره سرنوشت قانون و حکومت قانون در دوران پهلوی اول و دوم نمیشود.
⭕️ به هر حال آنچه روشن است ما در کتاب ملت، دولت و حکومت قانون با یک کتاب علمی روبهرو نیستیم بلکه بهرغم خصومت شدیدی که آقای طباطبایی نسبت به ایدئولوژیزدگی ابراز میکند، با خلق یک اثر کاملاً ایدئولوژیک از سوی آقای طباطبایی روبهرو هستیم که بعضی ویژگیهای مثبت کتاب را هم به حاشیه برده است.
📚 ر.ک مصاحبه با خبرگزاری تسنیم ۱۸ فروردين ۱۳۹۹
⚜️ @Taammolat74
🔰همینقدر نمایشی ؛ همینقدر سیاستزده
🔸 دیدار رئیسجمهور با #رضا_داوری اردکانی، بیش از آنکه تلاشی برای نزدیک کردن #سیاست و #اندیشه باشد؛ نمایشی و سیاستزده است! و چیزی از شکاف عمیق میان سیاست و فلسفه کم نمیکند. دولت نه برنامهای برای استفاده عملی از نقدهای داوری دارد و نه ساختاری برای شنیدن و تحلیل چنین اندیشههایی!
🔹 آنچه ایران امروز به آن نیاز دارد، فراتر از دیدارهای نمایشی است؛ ایران به نقشهای دقیق، عملیاتی و مبتنی بر تفکری منسجم نیاز دارد که بتواند #توسعه را در چارچوب بومی و متناسب با شرایط فرهنگی و اجتماعی کشور تعریف کند. تنها در این صورت است که #تفکر، از جایگاه نمایشی به عرصه عمل وارد خواهد شد.
🔱 @Taammolat74