✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️چرا از «سوء ظن» نهی شده است؟
🔹هرگاه «بدگمانى» به صورت يك حالت درونى درآيد، از مهمترين رذايل اخلاقى محسوب شده، و موجب از هم پاشيدن خانواده ها، و گروهها و جوامع انسانى می شود. نخستين ثمره شوم «بدگمانى»، عدم اعتماد است و با از بین رفتن اعتماد، همكارى غير ممكن مى شود، و با از ميان رفتن همكارى، جامعه انسانى تبدیل به جهنم سوزانی مى شود كه همه از يكديگر ترسیده و در فكر خنثى كردن فعاليت هاى يكديگرند.
🔹به همين دليل «اسلام» كه براى اعتماد متقابل افراد و امت ها اهميت فوق العاده اى قائل است، از مسأله «بدگمانى» به شدت نهى كرده است، و آنچه را که سبب بدگمانى مى شود ممنوع شمرده و به عكس از آنجا كه «حسن ظن» سبب جوشش محبت، اعتماد، همكارى و پيشرفت و تعالى می شود، آن را از صفات و اعمال برجسته شمرده و با تعبيرات بسيار محكم به سوى آن دعوت می نماید. بى شك ممكن است در بعضی موارد حسن ظن خساراتی را به همراه داشته باشد، اما هرگز خسارات آن با پيامدهاى شوم سوء ظن قابل مقايسه نيست.
📕اخلاق در قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسة الامام على بن ابى طالب (ع)، چ اول، ج ۳، ص ۳۲۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#سوءظن #بدگمانی #حسن_ظن
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️معصومين (علیهم السلام) چگونه مردم را به «خوش بينی» در مورد دیگران توصيه می کردند؟
🔹همان اندازه كه «سوء ظن» مايه ويرانى جامعه و بدبختى انسان ها و تشتّت كارها و ناراحتى روح و جسم است، «حسن ظن»، مايه آرامش و وحدت است. از این رو در احاديث بسیارى، حسن ظن نسبت به مردم مورد تأكيد فراوان قرار گرفته است، همانند احادیث زیر:
1⃣اميرمؤمنان امام علی (علیهالسلام) در حديثى مى فرماید: «حُسْنُ الظَّنِّ مِنْ اَفْضَلِ الْسَّجايا وَ اَجْزَلِ الْعَطايا؛ [۱] حسن ظن از بهترين صفات انسانى و پربارترين مواهب الهى است».
2⃣آن حضرت در حديث ديگرى می فرماید: «حُسْنُ الظَّنِّ مِنْ اَحْسَنِ الشِّيَمِ وَ اَفْضَلِ الْقِسَمِ؛ [۲] حسن ظن از بهترين خوى ها و برترين بهره ها است».
3⃣امام علی (علیه السلام) می فرماید: «حُسْنُ الظَنِّ يُخَفِّفُ الهَمَّ وَ يُنجْى مِنْ تَقَلُّدِ الاْثمِ؛ [۳] حسن ظن اندوه را سبك مى كند، و از آلوده شدن به گناه رهايى مى بخشد».
4⃣همچنین آن امام همام در حديث ديگرى می فرماید: «حُسْنُ الظَّنِّ راحَةُ الْقَلْبِ وَ سَلامَةُ الدّينِ؛ [۴] حسن ظن مايه آرامش قلب و سلامت دين است».
5⃣آن امام معصوم (عليه السلام) در حديث ديگرى می فرماید: «مَنْ حَسُنَ ظَنُّهُ بِالنّاسِ حازَ مِنْهُمُ الْمحَبَّةَ؛ [۶] كسى كه نسبت به مردم خوش گمان باشد محبت آنها را به سوى خود جلب خواهد كرد».
پی نوشت:
[۱] غرر الحكم و درر الكلم، تميمى آمدى، دار الكتاب الإسلامی، چ دوم، ص ۳۴۵، قصار ۳۱
[۲] همان، ص ۳۴۴، قصار ۲۲
[۳] همان، قصار ۲۱
[۴] همان، قصار ۱۴
[۵] همان، ص ۶۴۱، قصار ۱۱۸۸
📕اخلاق در قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسه الامام على بن أبیطالب (ع)، قم، چ اول، ج ۳، ص ۳۳۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#خوش_بینی #حسن_ظن
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️روایات اسلامي، چگونه لزوم تعادل ميان «خوف» و «رجاء» را تبیین نموده؟
🔹#رجاء در واقع عامل حركت به سوى #سعادت و به منزله موتور محرّك دستگاه هاى عظيم توليدى است و #خوف عامل #بازدارنده در برابر #طغيان ها و حركات بى رويه است. همان گونه كه وسيله نقليه فاقد موتور، از حركت باز مى ماند، و فاقد ترمز در برابر پرتگاه ها و جاده هاى خطرناك ايمنى ندارد، اين دو در وجود هر انسانى بايد به صورت #متعادل باشد تا هم به سوى #طاعات حركت كند و هم از #معاصى خوددارى نمايد.
🔹اهمّيّت اين دو به اندازه اى است كه در حديثى از #امام_صادق (عليه السلام) مى خوانيم: در #وصايای_لقمان مطالب شگفت انگيزى بود، از جمله اينكه به فرزندش چنين گفت: از خداوند متعال آن گونه #خائف باش كه اگر تمام نيكى هاى جنّ و انس را به جا آورده باشى، از #عذاب او [به علت پاره اى از لغزش ها] ترسان باشى، و #رجاء تو نسبت به خداوند بايد آن گونه باشد كه اگر معاصى جنّ و انس را انجام داده باشى #اميد به #رحمت او داشته باشى.
🔹هنگامى كه امام صادق (عليه السلام) اين حديث را از لقمان نقل كرد فرمود: پدرم چنين مى گفت: «إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ عَبْدٍ مُؤْمِنٍ إِلَّا [وَ] فِي قَلْبِهِ نُورَانِ نُورُ خِيفَةٍ وَ نُورُ رَجَاءٍ لَوْ وُزِنَ هَذَا لَمْ يَزِدْ عَلَى هَذَا وَ لَوْ وُزِنَ هَذَا لَمْ يَزِدْ عَلَى هَذَا»؛ [۱] (هيچ بنده #مؤمنى نيست مگر اينكه كه در قلبش دو نور است؛ #نور_خوف و #نور_رجاء اگر اين يكى را وزن كنند ذره اى از آن يكى افزون تر نيست، و اگر آن ديگر را وزن كنند ذره اى از اين زيادتر نخواهد بود).
🔹همچنین #امام_علی (عليه السلام) در بخشی از نامه ۲۷ #نهج_البلاغه مى فرمايد: «وَ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَنْ يَشْتَدَّ خَوْفُكُمْ مِنَ اللهِ، وَ أَنْ يَحْسُنَ ظَنُّكُمْ بِهِ فَاجْمَعُوا بَيْنَهُمَا، فَإِنَّ الْعَبْدَ إِنَّمَا يَكُونُ حُسْنُ ظَنِّهِ بِرَبِّهِ عَلَى قَدْرِ خَوْفِهِ مِنْ رَبِّهِ، وَ إِنَّ أَحْسَنَ النَّاسِ ظَنّاً بِاللهِ أَشَدُّهُمْ خَوْفاً للهِ». (اگر مى توانيد #خوف تان از خداوند شديد باشد، و در عين حال [بسيار] به خدا #حُسن_ظنّ داشته باشيد [چنين كنيد و] ميان اين دو جمع نماييد؛ زيرا حُسن ظنِّ بنده [خاص خدا] به پروردگار خويش به اندازه #خوفش از اوست، و آنها كه بيش از همه به خدا حُسن ظنّ دارند كسانى هستند كه بيش از همه از [عذاب او] ترسانند [و ميان #خوف و #رجاء آنها #تعادل_كامل برقرار است]).
🔹ابن ابى الحديد بعد از آنكه در شرح عبارت امام علی (عليه السلام) مى گويد: #امام (عليه السلام) به محمد بن ابى بكر دستور مى دهد كه حُسن ظنّ به خدا و خوف از او را در خود جمع كند، و اين #مقام_والايى است كه جز صالحانِ آماده به آن نمى رسند، حديثى را از امام على بن الحسين (عليه السلام) نقل مى كند كه فرمود: «لَوْ أنْزَلَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ كِتاباً أنَّهُ مُعَذِّبٌ رَجُلاً واحِداً لَرَجَوْتُ اَنْ اَكُونَهُ اَوْ اَنَّهُ راحِمٌ رَجُلاً واحِداً لَرَجَوْتُ اَنْ أَكُونَهُ». [۲]
🔹ترجمه روایت: (اگر خداوند متعال آيه اى نازل كند كه #يك_نفر را در عالم #عذاب مى كند، از آن #بيم دارم كه آن يك نفر من باشم و اگر بگويد #يك_نفر را در همه عالم مورد #رحمت قرار مى دهد، #اميد دارم آن يك نفر من باشم). اين تعبيرات به خوبى نشان مى دهد كه به هم خوردن تعادل #خوف و #رجاء يا سبب غرور و دور ماندن از خدا مى شود، يا يأس از رحمت او را به دنبال دارد كه آن هم مانعى بر سر راه #اطاعت و بندگى است.
پی نوشتها؛
[۱] الكافی، كلينى، دار الكتب الإسلامية، تهران، ۱۴۰۷ق، چ چهارم، ج ۲، ص ۶۷
[۲] شرح نهج البلاغة، ابن أبي الحديد، مكتبة آية الله المرعشي النجفي، قم، ۱۴۰۴ق، چ اول، ج ۱۵، ص ۱۶۷
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، تهران، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۹، ص ۳۶۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#خوف #رجاء
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد