🔼 🔼
🔹 فصل چهارم در موضوع طرز حكومت اسلامى است. در اين بخش، به چگونگى #شكل حكومت اسلامى پرداخته شده و موضوعاتى كه مربوط به #ساختار_كلى نظام اسلامى است مورد بحث قرار گرفته است. در نخستين عنوان فرعى، #نظام_شاهى مورد انكار قرار گرفته و دلايل #رد آن از كتاب و سنت و #عقل ارائه شده‌است. بحث از #دموكراسى در ادامه آمده و ضمن شرح انواع دموكراسى، اشكالات اين نوع نظام بيان شده است. حاكميت #اقليت_ممتازه يا حكومت #اريستقراطى نيز مورد نقادى مؤلف قرار گرفته و در ادامه عيب‌هاى حكومت #ماركسيستى هم كه حكومت #اقليت_بر_اكثريت است نيز شرح داده شده است.
اما حكومت اسلامى، مهم‌ترين ويژگى‌اش، آن است كه قوانين آن #آسمانى است. مجرى آن نيز پيامبر و امام است و بنابراين از #بنياد با انواع حكومت‌هاى غيردينى تفاوت دارد. بنابراين تا وقتى #قانون_الهى هست، كسى حق وضع قانون ندارد. #استنباط قوانين هم به عهده #مجتهدين است و بايد مطابق آن عمل شود. مى‌ماند مسائل مربوط به #قوانين_فرعى كه در فقه مورد بحث قرار نگرفته يا #مسائل_اجرايى. در اين موارد نيز آن‌چه بايد از متون كلى فهميده شود به عهده #مجتهدين است، اما حاكم اسلامى كه خود يک #مجتهد است، بايد افراد زبده‌اى براى #مشاوره برگزيند. از نظر مؤلف، #شورى به معناى #مشورت است و يک #مجلس_مشورتى مى‌بايست در كنار حاكم وجود داشته باشد. وى با استناد به آيات و روايات و #سيره_عملى پيامبر (صلى الله عليه و آله) لزوم عمل بر اساس مشورت را بيان كرده و حتى اگر موجب نوعى #ضرر_احتمالى هم باشد، مصلحت را در آن مى‌بيند كه حاكم به رأى مشاورين #احترام بگذارد، كما اين‌كه پيامبر در #اُحد چنين كرد.
عنوان ديگرى كه در اين فصل مورد بحث قرار گرفته اين است كه حكومت اسلامى بر دو اصل #حرّيت و #مساوات استوار است. وى در اين‌جا مطالبى را از كتاب #تنبيه_الامه مرحوم نائينى نقل مى‌كند و اين نقل‌ها تا آخر كتاب در بخش‌هاى مختلف ادامه مى‌يابد. در واقع، مؤلف در نگارش #نيمه_دوم كتاب، #متأثر از آراى مرحوم نائينى است. نمونه‌هايى كه در اين بخش از سيره پيامبر (صلى الله عليه و آله) و امام على (عليه السلام) نقل شده، تقريباً همگى برگرفته از كتاب ياد شده مى‌باشد. توجه داريم كه مرحوم نائينى بر حسب اراده‌اى كه در #دفاع از #مشروطه داشت، رويكرد جدى‌اش دفاع از #حريت و #مساوات بود و نمونه‌هايى كه از تاريخ انتخاب مى‌كرد، در همين دايره بود.
🔹 عنوان فصل پنجم #برنامه حكومت اسلامى است. مقصود آن است كه پس از تبيين آن‌كه «حاكم اسلامى چه كسى است؟»، كه كسى جز #مجتهد متدين و عالم نيست، نظام اسلامى با چه ترتيبى بايد شكل بگيرد. در واقع، سيستم اجرايى آن چگونه خواهد بود. #وزارت يكى از مناصبى است كه در #دولت_اسلامى وجود خواهد داشت. مؤلف براى مثال از چند وزارت خانه مانند #فرهنگ، #بهدارى و #اقتصاد ياد كرده‌است. در اين‌جا به مناسبت وزارت اقتصاد، #اصول_اساسى_اقتصاد_اسلامى را با رعايت جنبه #عدالت‌خواهانه مورد بحث قرار داده‌است. #اصل_اشتراک در نيازمندى‌هاى عمومى، #انفال، حقوق واجبه شامل #خمس و #زكات، #انفاق، #تعاون عمومى، #تكافل_اجتماعى و اقتصاد اسلامى از اساسى‌ترين اصول اقتصاد حاكم بر حكومت اسلامى است. وى سپس با اشاره به #وزارت_دفاع و جنگ و اين‌كه حكومت اسلامى بايد در #نهايت_قوت_نظامى باشد از وزارت #تظلمات ياد كرده و اين‌كه اين وزارت خانه با همه اهميتى كه براى دفاع از #حق و #مقابله با #ظلم دارد، در دنياى اسلام مورد #فراموشى قرار گرفته است. وى بحثى هم درباره خطر #رياست_خواهى و نيز شرايطى كه #صاحب_منصبان دولت اسلامى بايد داشته باشند ارائه كرده است.
🔹 فصل ششم كتاب با عنوان «حاكم در حكومت اسلامى امتيازى ندارد.» مختص به بحث درباره اين نكته است كه در نظام حكومتى اسلام، حاكم در #رديف ساير مردم بوده و لازم است تا زندگى #ساده‌اى داشته، #هم‌طراز با سطح زندگى #فقيرترين مردم روزگار را بگذراند. به علاوه، در حكومت اسلامى، مردم #حق_مراقبت دارند و حاكم در مقابل ملت #مسؤول است.
🔹 فصل هفتم درباره وجوب اطاعت از حاكم است كه در آيات قرآن هم با تعبير «اطيعوا الله و اطيعوا الرسول و اولى الامر منكم» روى آن تأكيد شده است. درست است كه مقصود از اولى الامر، ائمه طاهرين است، اما #ملاک اصلى كه حكومت و تسلط است، در بقيه موارد هم اطاعت را #واجب مى‌كند. ايشان در اين باره به رواياتى كه روى «سمع و طاعت» تكيه دارد، استناد كرده است. طبيعى است كه اطاعت در اين‌جا مطلق نيست و مشروط به آن است كه حاكم #عادل بوده مطابق احكام اسلامى عمل كند.
🔽 ادامه 🔽
@tafaqqoh
✔️ بیانات آیة الله شبیری زنجانی حفظه الله درباره‌ی شخصیت امام خمینی رحمه الله، جزئیات وقایع ۱۵ خرداد در قم و اقدامات علماء در #حمایت از امام:
🔹 جزءِ نوادرِ قرون
انسان‌های #شجاع طرز فکرشان با انسان‌های #معمولی متفاوت است. لذا فکر #انقلاب در دیگران وجود نداشت. آقای خمینی دلِ قوی داشت و در شجاعت جزء #نوادر قرون و در این جهت مشابه مرحوم مدرّس بود که در شجاعت نادره‌ای بود.
🔹 سخن‌رانی ۱۵ خرداد سال ۴۲ در مدرسه فیضیه
دو سه شب قبل از پانزده خرداد ۱۳۴۲، #شب_عاشورا از طرف آقای گلپایگانی به منزل حاج آقای ما آمدند و گفتند که آقای خمینی می‌خواهد در #روز_عاشورا سخن‌رانی کند و #اطلاع داریم که #حکومت تصمیم دارد ایشان را #دستگیر کند و این کار جدّی است و آقای خمینی حرف ما را #قبول نمی‌کند و از حاج آقای والد خواسته بودند چون با آقای خمینی #رفیق است، آقای خمینی را از این کار منصرف کند.
شب عاشورا نیمه شب هم بعضی از زنجانی‌ها حاج آقا را بیدار کردند که شما آقای خمینی را از این کار #منصرف کنید.
#عصر روز عاشورا مرحوم والد، من را فرستادند که به منزل آقای خمینی بروم و از طرف ایشان بخواهم #سخن‌رانی نکند.
منزل آقای خمینی خیلی #شلوغ بود، چون می‌خواستند برای سخن‌رانی بیایند. موفق نشدم آقای خمینی را ببینم.
آقای شهاب اشراقی #داماد ایشان را دیدم و مطلب را به او گفتم.
آقا شهاب رفت و به آقای خمینی اطلاع داد ولی آقای خمینی گفته بود که این‌ها #تهدید و #ارعاب است و #اعتنا نکرده بود. بعد هم آقای خمینی به فیضیّه آمد و سخن‌رانی کرد. ولی او را #دستگیر نکردند. آقا شهاب مرا دید و گفت: دیدی تهدید و ارعاب بود و خطری نبود؟!
البته طبیعی هم بود که حکومت در روز عاشورا اقدام به #دستگیری نکند، چون مردم #عزادار بودند و غائله بیش‌تر می‌شد ولی بعد از دو روز ایشان را دستگیر کردند.
🔹 تلاش علماء برای جلوگیری از آسیب رساندن رژیم پهلوی به امام خمینی رحمه الله
وقتی آقای خمینی را #دستگیر کردند، آقای #شریعتمداری، آقای #میلانی، آشیخ محمد تقی #آملی ساکن تهران و آمیرزا احمد #آشتیانی اقدام کردند و درباره مصونیت قضایی آقای خمینی نامه‌ای به دستگاه حاکم دادند. نامه به امضاء این چهار عالم، ولی #متن نامه از آقای #شریعتمداری بود. از خود آقای #شریعتمداری شنیدم که گفت: «متن نامه را من نوشتم.». قاعدةً هم آن نوشته با #سبک_نگارش آقای شریعتمداری #موافق بود نه با قلم آقایان دیگر. مفاد نامه این بود که آقای خمینی #مجتهد و #مرجع است. قانون درباره مجتهد تصریح به مصونیت قضایی #نداشت ولی آقای شریعتمداری به #فحوای قانون استدلال کرد که چون #نمایندگان_مجلس طبق قانون #مصون هستند و طراز اوّلِ #فقها بر نمایندگان #اشراف دارند، پس #بالأولویّة فقهاء و مجتهدین مصون هستند.
🔹 جلسه‌ی چاره‌اندیشی علماء در منزل آیةالله سید احمد زنجانی رحمه الله
وقتی آقای خمینی را دستگیر کردند، همه آقایان (غیر از #آقا_نجفی که به صحن مطهر رفته بود.) در بالاخانه منزل حاج آقای #والد جمع شدند. آقای #گلپایگانی، آقای #شریعتمداری، آقای میرزا هاشم #آملی بودند. آقای #اراکی نبودند چون ایشان اصلاً جایی نمی‌رفت!
آقای #مشکینی آمد و قدری اظهار حرارت و ناراحتی کرد. آقای گلپایگانی هم قدری به آقای مشکینی تند شد. بعداً آقای مشکینی درباره تندی آقای گلپایگانی به وی، می‌گفت: «ما تحمّل می‌کنیم.»
آقای حاج آقا رضا #صدر روی پلّه‌های بالاخانه نشسته بود و جلو بعضی از اشخاصی را که مناسب نبود در جلسه بالاخانه شرکت کنند، می‌گرفت و نمی‌گذاشت بالا بیایند. یکی از اصحاب نزدیک یکی از آقایان که #متّهم بود با #دستگاه_شاه مرتبط است، خواست بالا بیاید ولی حاج آقا رضا جلویش را #گرفت و خیلی به آن شخص برخورد!
🔹 تجمعِ اعتراضیِ علماء در شهر ری
بعد از آن جلسه قرار شد علما در شهر ری #اجتماع کنند. آقای شریعتمداری به آقایان نامه نوشت و آن‌ها را برای اجتماع #دعوت کرد. آقای میلانی، آقای آخوند ملّاعلی #همدانی و آقای آمیر سید علی #بهبهانیِ اهوازی جزء #مدعوّین آقای شریعتمداری بودند. در اجتماع شهر ری آسید ابوالحسن #رفیعی را نیز آورده بودند.
🏷 به نقل از نسخه‌ی قدیمِ پایگاه اطلاع‌رسانیِ مرجعِ بزرگوار
@tafaqqoh
🔖 #دریافت_مقاله تعلیم و تربیت مبتنی بر فطرت (تربیت فطرت گرا) با تاکید بر دیدگاه آیة الله شاه آبادی: مدل سازی فطرت با هرم سه وجهی
🌐 https://jphilosophy.um.ac.ir/article/view/21486/7850
✔️ #چکیده
«فطرت» به عنوان یکی از بنیادی‌ترین مباحث #انسان_شناسی_اسلامی و #نظام_تربیتی_اسلامی، همواره مورد توجه اندیشمندان، فیلسوفان و مربیان مسلمان قرار داشته است. با این همه، با توجه به تفاوت منظر و موضعی که هر اندیشمند اتخاذ نموده، تفاسیر متنوع و تا حدی متفاوت از #فطرت ارائه شده است؛ لذا تعریف، قلم‌رو و انواعی که برای فطرت در نظر گرفته می‌شود، تأثیر مستقیمی در الگوی ارائه شده در مورد ساختار #روانی انسان از منظر اسلام خواهد داشت. آیة الله شاه آبادی [رحمه الله] از جمله برجسته‌ترین اندیشمندان معاصری است که بحث فطرت را مورد کنکاش قرار داده و بر اساس آن تلاش نموده است تا برای بسیاری از مباحث عمده اسلام، بنیانی نوین برپا نماید و از همین رو «فیلسوف فطرت» لقب گرفته است. این مقاله با پذیرفتن این مفروضه که «فطرت» به عنوان تقریر دینی از سرشت مشترک #انسان، می‌تواند در تعریف، قلم‌رو، اهداف و ارکان و مبانی، اصول و روش‌های #تعلیم و #تربیت اسلامی نقش عمده‌ای ایفا نماید، بر آن است تا با بهره‌گیری از آرا و تقریر این #فیلسوف، #مجتهد و #عارف معاصر، تصویری از الگوی ساختار روانی انسان بر اساس فطرت ارائه نماید.
آیة الله شاه آبادی [رضوان الله علیه] علاوه بر ویژگی‌هایی هم‌چون #غیر_اکتسابی بودن و #همگانی بودن فطرت در میان همه انسان‌ها، به ویژگی‌هایی چون #بالقوه بودن، #معصومیت از خطا و #ثابت بودن فطرت اشاره می‌نماید. وی با ذکر جلوه‌های مختلف فطرت (از جمله فطرت های #عالمه، #کاشفه، #حریت و #حب_راحت)، «فطرت عاشقه» را هسته اصلی #ساختار_روانی انسان معرفی می‌نماید. بر این اساس می‌توان فطریات انسان را در قالب هرمی سه وجهی (با ابعاد #علم، #عشق و #قدرت) توصیف نمود که که قاعده آن با مرکزیت «خود»، از عشق بهره برده است. همه فطریات (وجوه هرم و یال‌های آن) ریشه در فطرت عاشقه دارند و «عشق» #کلیدواژه انسان خواهد بود.
#رحلت_مرحوم_آیةالله_شاه‌آبادی
@tafaqqoh