📷 ردیف جلو، از سمت راست: نفر چهارم آیت‌الله سید مصطفی کاشانی، نفر پنجم آیت الله سید علی داماد. پشت سر آیت‌الله کاشانی فرزندشان آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی
✍ آیت الله #سید_مصطفی_کاشانی پدر آیت‌الله #سید_ابوالقاسم_کاشانی حوالی سال ۱۲۶۸ق در شهر کاشان متولد شد.
پدرش آیت‌الله سید حسین کاشانی از علمای مبرز و ذی‌نفوذ تهران بود.
سید مصطفی پس از تحصیل در اصفهان و در محضر #آخوند_کاشی، #میرزا_جهانگیر_خان_قشقایی و دیگر اساتید، به تهران آمد و در محضر پدرش زانوی تلمذ زد.
🍃ایشان پس از رحلت پدرش آیت الله سید حسین کاشانی در سال ۱۲۹۶ق بر جای او نشست و به رسیدگی به امور مردم پرداخت تا آنکه در سال ۱۳۱۲ق به نجف اشرف هجرت نمود و بعدها در جبهه رویارویی علما و مردم عراق با استعمار انگلستان نقش فعالی ایفا کرد.
🔹سید مصطفی کاشانی، #شیخ_الشریعه_اصفهانی و آیت‌الله #سید_علی_داماد از جمله عالمان مستقر در محور مرکزی نبرد، قرنه و عمّاره بودند.
🍁آیت‌الله سید مصطفی کاشانی سرانجام در ۲۹رمضان ۱۳۳۶ق دار فانی را وداع گفت. برخی معتقد به شهادت وی به دست انگلیسی‌ها هستند.
✍ @tarikh_hawzah_tehran
📷 ۱۳۲۷ش، حضور آیت‌الله #سید_ابوالقاسم_کاشانی و همراهانش در مسجد امام (مسجد شاه سابق)
✍ روز جمعه سی و یکم اردیبهشت ۱۳۲۷ مسجد سلطانی ناظر عظیم‌ترین اجتماع پرشکوهی بود که بعد از شهریور ۲۰ تا آن روز برپا شده بود.
مسجد مملو از جمعیت و از خیابان‌های اطراف هم عبور و مرور قطع شده و اتوبوس های اطراف از کار افتاده بود.
در آن ایام ریاست تبلیغات با آقای #ابوالقاسم_پاینده مدیر مجله صبا بود و او هم دستور داد که دو ساعت رادیو را به #مسجد_شاه وصل و جریان میتینگ را پخش کنند.
در آن میتینگ #آیت الله_کاشانی و آقای #نواب_صفوی هم شرکت کرده بودند و فشار جمعیت در صحن مسجد به قدری بود که نرده های آهنی جلوی شبستان شکست. ابتدا سرودی به وسیله عده‌ای از جوانان دسته جمعی خوانده شد. بیت اول آن این بود:
ما جوانان ایران زمینیم / ما فدائیان اسلام و دینیم
سپس قطعنامه‌ای که مبنی بر اظهار همدردی با اعراب فلسطین صادر شده بود دو بار قرائت گردید و پس از آن #حاج_شیخ_عباسعلی_اسلامی پیرامون حملات وحشیانه یهود و لزوم کمک به مسلمانان فلسطین سخنرانی کردند.
پس از پایان اجتماع، اتوبوسهایی از طرف خط‌های مختلف در اختیار جمعیت گذارده شد و تا ساعت ۹ شب مردم در خیابان های تهران تظاهرات کرده و علیه یهود و به نفع اعراب فلسطین شعار می‌دادند و از روز بعد هم محل‌هایی برای نام نویسی داوطلبین جنگ با یهود در مراکز مختلف شهر افتتاح شد و قریب ۵ هزار نفر هم برای اعزام نام نویسی کردند.
📚فدائیان اسلام، تاریخ، عملکرد، اندیشه، ص۶۹ و ۷۰
به کوشش استاد سید هادی خسروشاهی
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
📖 برشی از زندگینامه خودنوشت #شیخ_آقابزرگ_تهرانی:
✍حدود سنه 1304 #مدرسه_دانگی در قرب خانه مسکونی موروثی از جدمان بنا شد. بانی آن مرحوم حاج سید حسین لاریجانی بود و در آن اوان مرحوم حاج میرزا سید حسن ... پسرخاله حقیر، از نجف مراجعت کرده و در آن مدرسه حجره گرفت. من روزها می رفتم در حجره ایشان و درس می خواندم از امثله و صرف میر شروع کردم ...
▪️ بالجمله تا حدود سنۀ 1307 حقیر به حد بلوغ شرعی رسیده بودم و مشغول به خواندن سیوطی و جامی شده بودم ...
در سنه 1309 مرحوم حاج والد مجلسی جشنی مهیا کرد جمعی را دعوت کرد و مرحوم آقا #سید_جمال_افجه عمامه بر سر من گذاشت.
▫️در سنه 1310 بعد از مرتفع شدن مرض وبای عمومی بر حسب نذری که مرحوم حاج والد کرده بود مرا با حاجیه بی بی در پالکی نشاند و خودش قاطر (سوار) شد و در قافله که مرحوم حاج #شیخ_فضل_الله_نوری هم بود با هم مشرف شدیم به مشهد رضوی.
▪️بعد از مراجعت از مشهد در سال 1311 در مدرسه دانگی حجره مستقل گرفتم و ماه پنج قران که وظیفه طلاب بود قبض می کردم و کتابخانه آن مدرسه که قریب پانصد جلد کتاب داشت... من نائب کتابدار بودم که کتاب ها را به طلاب می دادم و قبوضات می گرفتم و هر سه ماه تجدید نظر می کردم...
▫️و در پیش مرحوم حاج محمدعلی پسر مرحوم آخوند #ملا_محمود_عراقی درس نجات العباد و قدری اخلاق خواندم در خانه ایشان کوچه حیدر اعظم و او عالم متقی زاهد درویش منش بود صنایعی از قبیل ساعت سازی و صحافی و نقشه کشی و نجاری و غیرها داشت،... موعظه بسیار مؤثر داشت گاهی پیاده با ایشان به حضرت عبدالعظیم مشرف می شدیم...
▪️برای بعض مباحثه ها به #مدرسه_پای_منار هم میرفتم. رفقا و هم مباحثه من در آن زمان در مدرسه پای منار یکی آقای حاج #سید_عزیزالله_طهرانی امام جماعت شد چهارسوق و یکی آقای حاج میرزا ابوالقاسم [آیت‌الله #سید_ابوالقاسم_کاشانی ] پسر مرحوم حاج سید مصطفی کاشی و...
و با أبناءِ تجّار و اعیان هیچ وقت مربوط نشدم تقید به لباس و خوراک نداشتم هر چه بود می پوشیدم و هر چه حاضر بود در خانه می خوردم. فقط کتاب که اسباب کار طلبه بود مهیا می کردم...
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
🗓 به بهانه ۲۳ اسفند ۱۳۴۰ درگذشت #آیت‌الله_کاشانی
✍ آیت‌الله #سید_ابوالقاسم_کاشانی در تهران متولد شد. پدرش سید مصطفی هم از علمای بزرگ تهران بود که بعدها به نجف اشرف هجرت کرد. آیت‌الله کاشانی در نجف به تحصیل پرداخت و با استفاده از محضر میرزا محمدتقی شیرازی و آخوند خراسانی، در ۲۵ سالگی به درجه اجتهاد رسید و بسیاری از بزرگان نجف مقام علمی او را ستودند.
☘پس از قیام کاشانی و برانگیختن مردم علیه انگلیس در عراق، او در سال ۱۲۹۹ به تهران آمد و از آن تاریخ به عنوان یک مجتهد مبارز و مردمی به فعالیت دینی و سیاسی پرداخت. بارها زندانی و تبعید شد و آزاد گردید. بازگشت وی از تبعید لبنان در سال ۱۳۲۹ یکی از بزرگترین و باشکوهترین تجمعات مردمی بود که همه تهران در استقبال از او به خروش آمد. در روز ورود وی از فرودگاه مهرآباد تا محله او «پامنار»، ۲۷ طاق نصرت بسته شد. آیت‌الله کاشانی در فروردین همان سال، با آنکه خود در تبعید بود، با فعالیت جمعی از طلبه‌ها و بازاری‌ها به نمایندگی مجلس انتخاب شد.
✨یکی از نقاط برجسته شخصیت آیت‌الله کاشانی، روحیه عجیب او در انس و ارتباط با مردم بود. او شخصیتی متواضع، خاکی و دوست‌داشتنی داشت. در خانه‌اش به روی مردم باز بود. پدری مهربان برای جوانان مبارز و به ویژه طلبه‌ها بود و شاید در این خصوص کم‌نظیر بوده است. شاید همین ویژگی بود که در مهمترین حوادث سیاسی آن سالها، مردم را به صحنه کشاند. آیت‌الله کاشانی قوی بود، چون مردم همراه تو بودند و دقیقا او از زمانی ضعیف شد که به خاطر برخی کنش‌های سیاسی خود و رفتارهای اطرافیانش و البته تخریب‌های توده‌ای‌ها و طرفداران مصدق، همراهی مردم را از دست داد و تنها شد.
نماز عید فطر و قربان باشکوهی که توسط آیت‌الله کاشانی در تهران و پس از بازگشت از تبعید تا ملی شدن صنعت نفت اقامه شد از حافظه تاریخی این شهر پاک نمی‌شود.
تهران در آن سالهای دهه ۲۰ تا اوایل دهه ۳۰ و سقوط #دولت_مصدق و چندی پس از آن شهادت #شهید_نواب_صفوی ، دوران پر هیاهویی را پشت‌سر گذاشت. اما به ناگاه، آن شعله‌ها فرونشست و گویا یک سرخوردگی سیاسی و مبارزاتی هم برای مردم و هم روحانیت مبارز رخ داد. سکوتی سخت همه‌جا را فراگرفت. علما و مردم متدین با تقویت هیئتهای مذهبی، خیریه‌ها، محافل دینی به تربیت دینی جامعه و تقویت مبانی معرفتی روی آوردند تا کم‌کم زمینه برای قیام امام خمینی ره فراهم شد و باری دیگر شور مبارزه در سر افتاد.
☘آنچه در این مختصر قلمی گردید، در کتابی مستقل درباره فعالیت مبارزاتی برخی از مدارس علمیه تهران و روحانیون مبارز در دو قرن گذشته به ویژه در دوران پهلوی به رشته تحریر درآمده و ان شاء الله به زودی در آستانه انتشار قرار می‌گیرد.
#تاریخ_حوزه_تهران
#مفاخر_حوزه_تهران
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
هدایت شده از تاریخ حوزه طهران
📷 ۱۳۲۷ش، حضور آیت‌الله #سید_ابوالقاسم_کاشانی و همراهانش در مسجد امام (مسجد شاه سابق)
✍ روز جمعه سی و یکم اردیبهشت ۱۳۲۷ مسجد سلطانی ناظر عظیم‌ترین اجتماع پرشکوهی بود که بعد از شهریور ۲۰ تا آن روز برپا شده بود.
مسجد مملو از جمعیت و از خیابان‌های اطراف هم عبور و مرور قطع شده و اتوبوس های اطراف از کار افتاده بود.
در آن ایام ریاست تبلیغات با آقای #ابوالقاسم_پاینده مدیر مجله صبا بود و او هم دستور داد که دو ساعت رادیو را به #مسجد_شاه وصل و جریان میتینگ را پخش کنند.
در آن میتینگ #آیت الله_کاشانی و آقای #نواب_صفوی هم شرکت کرده بودند و فشار جمعیت در صحن مسجد به قدری بود که نرده های آهنی جلوی شبستان شکست. ابتدا سرودی به وسیله عده‌ای از جوانان دسته جمعی خوانده شد. بیت اول آن این بود:
ما جوانان ایران زمینیم / ما فدائیان اسلام و دینیم
سپس قطعنامه‌ای که مبنی بر اظهار همدردی با اعراب فلسطین صادر شده بود دو بار قرائت گردید و پس از آن #حاج_شیخ_عباسعلی_اسلامی پیرامون حملات وحشیانه یهود و لزوم کمک به مسلمانان فلسطین سخنرانی کردند.
پس از پایان اجتماع، اتوبوسهایی از طرف خط‌های مختلف در اختیار جمعیت گذارده شد و تا ساعت ۹ شب مردم در خیابان های تهران تظاهرات کرده و علیه یهود و به نفع اعراب فلسطین شعار می‌دادند و از روز بعد هم محل‌هایی برای نام نویسی داوطلبین جنگ با یهود در مراکز مختلف شهر افتتاح شد و قریب ۵ هزار نفر هم برای اعزام نام نویسی کردند.
📚فدائیان اسلام، تاریخ، عملکرد، اندیشه، ص۶۹ و ۷۰
به کوشش استاد سید هادی خسروشاهی
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
✍در دوران حکومت پهلوی، تشکل‌ها و حزب‌هایی توسط علما پدید می‌آمد تا ضمن ایجاد یکپارچگی، بتواند در حوادث سیاسی و اجتماعی، به تصمیم واحدی برسد.
🔹 هیأت علمیه تهران:
در دهۀ ۱۳۲۰ خصوصاً اواخر دهه، روحانیون و علمای بسیاری از شهرها برای موضع‌گیری واحد و مشاوره در امور مهم، تجمعی را به نام هیأت علمیه یا جامعۀ علمیه تشکیل دادند که در جریان جنبش ملی شدن صنعت نفت در پیروی و حمایت از آیت‌الله #سید_ابوالقاسم_کاشانی تلاش زیادی را از خود بروز دادند.
فعال‌ترین این تجمع‌ها، #هیأت_علمیه_تهران بود در چگونگی شکل‌گیری هیأت علمیۀ تهران روایات مختلفی است.
🔸به گزارش شهربانی، آیت‌الله کاشانی یک هیأتی به وجود آورده به نام هیأت علمیه که اشخاص زیر با آنها در این هیأت همکاری می‌کنند.
۱. آیت‌الله سیدمحمد بهبهانی، ۲. آیت‌الله #میرزا_عبدالله_چهلستونی، ۳. آیت‌الله اصفهانی (؟)، ۴. #شیخ_بهاء_الدین_نوری داماد بهبهانی.
🔹روایت دیگری در مورد هیأت علمیه تهران می‌گوید این گروه هیأتی از علمای تهران بود که شخصیت‌هایی هم چون حاج سید صدرالدین رضوی‌قمی، شیخ محمدباقر رسولی، حاج سید رضا زنجانی، سید احمد شهرستانی، آقابزرگ نوری، سید محی‌الدین طالقانی، سید محمد نبوی، شیخ عباس مشکوری نجفی، حاج سید رضا تنکابنی، آقا ضیاء استرآبادی و ابوالحسن مدرسی تهرانی در آن عضویت داشتند و به مناسبت‌های گوناگون سیاسی، اجتماعی، دینی اعلامیه می‌دادند.
📚برگرفته از: مسجد جامع بازار تهران به روایت اسناد ساواک - جلد۱ ص۵۸
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
💠 به مناسبت سالروز درگذشت علامه #سید_محسن_امین_عاملی در شب ۴ رجب ۱۳۷۱ق در دمشق
▫️این عالم وارسته مسافرت‌هایی به تهران داشتند که با استقبال علمای تهران روبرو می‌شد. از اسناد تصویری به دست می‌آید این دیدارهاگاه با محوریت اساتید و علمای #مدرسه_عالی_سپهسالار بوده است.
تصویر بالا ردیف نشسته در وسط از چپ نفر دوم به بعد حضرات آیات:
#سید_ابوالقاسم_کاشانی
#میر_سید_محمد_بهبهانی
#سید_محسن_امین
#سید_اسحاق_رشتی فرزند میرزا حبیب الله رشتی
#سید_العراقین
ردیف جلو نشسته جلوی آیت‌الله سید محمد بهبهانی آیت‌الله میرزا #سید_مصطفی_لواسانی در سنین جوانی
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
🗓 به مناسبت ۲۳ اسفند سالروز درگذشت آیت‌الله #سید_ابوالقاسم_کاشانی
💡خصوصیات کمتر روایت شده آیت‌الله کاشانی
آیت‌الله #سید_مرتضی_مستجابی:
«روبه‌روی #مدرسه_مروی یک مغازه خیاطی بود که فردی به اسم مهدی آنجا را اداره می‌کرد. من با این آقا مهدی آشنا شده بودم و گاهی گپ و گفتی با هم داشتیم. یک روز آقا مهدی از من پرسید که آیا دلم می‌خواهد آیت‌الله کاشانی را ببینم؟ من از خدا می‌خواستم و واقعا برای دیدن ایشان اشتیاق زیادی داشتم. بالاخره یک روز به منزل ایشان در پامنار رفتیم. ایشان داشتند خارج مکاسب تدریس می‌کردند. لحن ساده و بیان شیوای ایشان، شوق من برای استفاده از محضرشان را دوچندان کرد. درس که تمام شد، رفتم و خود را معرفی کردم و ایشان با گرمی و صمیمیت از من استقبال کردند. این اولین ملاقات من با مرحوم آیت‌الله کاشانی بود. بعد هم دیگر رفت‌وآمدهای من به منزل ایشان ادامه پیدا کرد...
همه‌جور آدمی، از لشکری و کشوری می‌آمد. در خانه ایشان به روی همه باز بود. در همین مراوده‌ها بود که با خلق کم‌نظیر و سعه صدر منحصربه‌فرد ایشان آشنایی بیشتری پیدا کردم و از بحث‌های اخلاقی و دروس حوزوی ایشان بهره‌مند شدم.
ایشان با اینکه سالها بود که با درس و بحث فاصله داشتند، اما از چنان حضور ذهن و سرعت انتقالی بهره‌مند بودند که گویی شب قبل درباره این مباحث مطالعه و تحقیق کرده‌اند. ایشان مطالب علمی را چنان روان و شیوا بیان می‌کردند که حتی فردی هم که دروس حوزوی نخوانده بود، متوجه می‌شد و بهره می‌برد.»
📷 سید مرتضی مستجابی در حضور آیت‌الله کاشانی
📚خاطرات آیت‌الله مستجابی ص۷۳ و ۷۴
🕌 @tarikh_hawzah_tehran
💠 سیره اجتماعی علمای امروز...؟!
✍یک وقت که در اصفهان به دیدار آیت‌الله #سید_مرتضی_مستجابی (که در دهه ۲۰ و اوایل ۳۰ در تهران تحصیل و فعالیت داشتند) رفته بودم، اظهار شرمندگی از ایجاد زحمت داشتم، فرمودند: شما وقتی زنگ در این خانه را زدی، کسی پرسید کی هستی؟ یا در باز شد؟ عرض کردم: بدون پرسش در باز شد.
این رفتار را در سیره اجتماعی آیت‌الله #سید_ابوالقاسم_کاشانی (که آیت‌الله مستجابی روابط نزدیکی با وی داشت) هم می‌بینیم. در خانه او به روی همه باز بود و راز محبوبیت این مجتهد مبارز هم (تا قبل از فتنه‌های دوران نهضت ملی) همین بود.
🔹دیروز یکی از دوستان که زیاد خدمت آیت‌الله مستجابی می‌رود تعریف می‌کرد:
خدمت ایشان نشسته بودم، زنگ در به صدا درآمد و ایشان فوری در را باز کرد. گفتم: چرا نمی‌پرسید کیست؟! شاید مزاحمت یا خطری باشد. فرمود: آخوند باید درب خانه‌اش به روی همه باز باشد؛ یک روحانی وقتی زنگ خانه‌اش به صدا درآمد نباید بپرسد کیست؛ همه مردم باید بتوانند به نزد او بیایند!
گاهی فرد نیازمند زنگ خانه ایشان را می‌زند، در باز می‌شود، وارد شده و پس از عرض سلام خدمت ایشان، خودش به آشپزخانه می‌رود و غذای مورد نیاز خود را برمی‌دارد، خداحافظی کرده و می‌رود.
🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran
💠پیشوای ایرانی که تخت انگلستان را لرزانید!
✍حکومت محمدرضا پهلوی در سال ۱۳۲۸ دولت اسرائیل را به رسمیت شناخت، در حالی‌که دیگر کشورهای اسلامی اسراییل را به رسمیت نشناختند.
با روی کار آمدن دولت #دکتر_محمد_مصدق، علمای دانشگاه الازهر مصر ضمن نامه‌هایی خطاب به آیت‌الله #سید_ابوالقاسم_کاشانی از وی خواستند دولت ایران را وادار به قطع رابطه با اسرائیل کند.
روزنامه النذیر چاپ حلب (اردیبهشت ۱۳۳۰) در یادداشتی از زبان علمای الازهر خطاب به آیت‌الله کاشانی نوشت:
«آیا می‌توانیم از پیشوای ایرانی که تخت انگلستان را لرزانید امیدوار باشیم که کاری کند تا ایران شناسایی خود را نسبت به دولت اسرائیل پس بگیرد؟ امیدواریم اکنون که همه فهمیده‌اند قضیه اسرائیل قضیه عربی نیست، بلکه مسأله‌ای است که به تمام کشورهای اسلامی مرتبط و بستگی دارد امیدواریم این مرد دست به چنین اقدامی بزند.» (ایران و اسرائیل در دوران سلطنت پهلوی ص۲۹۷ و ۲۹۸)
نتیجه فشار کشورهای اسلامی آن شد که کابینه دکتر مصدق علیرغم مخالفت با قطع رابطه با #رژیم_صهیونسیتی، نسبت به تعطیلی دفتر ایران در اسرائیل اقدام کرد.
🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran
💠 نامزدهای مجلس شانزدهم به سرلیستی آیت‌الله #سید_ابوالقاسم_کاشانی
✍ آیت‌الله سید مرتضی مستجابی در خاطرات خود درباره نقش طلاب حوزه تهران در انتخابات مجلس شانزدهم شورای ملی می‌گوید:
«در روزهایی که آیت‌الله کاشانی توسط محمدرضا پهلوی به بیروت تبعید شده بودند، بنای انتخابات در ایران شروع شد و هر دسته‌ای برای انتخاب کاندیدای خود فعالیت را آغاز کرد. ما هم با دسته فدائیان اسلام و مجمع مسلمانان مجاهد و مردم کوچه و بازار فعالیت خود را برای انتخابات اقلیت که در راس آنان آیت الله کاشانی بود انجام دادیم.
من به جد و بی‌وقفه تلاش کردم تا اعلامیه‌ای از طرف طلاب علوم دینی و بعضی از مردم کوچه و بازار برای رأی به افراد اقلیت حامی ملی شدن نفت صادر و پخش کنم، و نتیجه آن راهیابی ۵ نفر از آنان از جمله آیت الله کاشانی به مجلس شد.»
خاطرات آیت‌الله مستجابی ج۱ ص۱۰۶
با انتخاب شدن آیت‌الله کاشانی، برای ایشان مصونیت قضایی پدید آمد و زمینه برای بازگشت وی از تبعید لبنان فراهم گشت و در میان انبوه استقبال کنندگان وارد فرودگاه مهرآباد تهران شد.
در همین مجلس، طرح ملی شدن صنعت نفت به تصویب رسید!
🕌https://eitaa.com/tarikh_hawzah_tehran