✳️ «کارکرد هوش مصنوعی در فرایند اجتهاد» 🎙 استاد احمد مبلغی ✂️ برش هایی از متن: 🔺 به گزارش روابط عمومی« سایت اندیشه ما» به نقل از ایکنا ۲۲ آذر در نشست علمی «کارکرد هوش مصنوعی در فرایند اجتهاد» که از سوی دفتر مطالعات و ارتباطات اسلامی حوزه برگزار شده آیت الله احمد مبلغی یکی از سخنرانان این نشست علمی بود وی در صحبت های آغازین خود در مورد کارکرد هوش منصوعی در فرایند اجتهاد گفت: هوش مصنوعی در پزشکی، اقتصاد، تجارت، سلامت و علوم‌انسانی و تجربی استفاده می‌شود و این امر رو به تزاید و گسترش است و نمی‌دانیم در آینده استفاده از این ابزار چه تحولاتی را در جهان ایجاد خواهد کرد. 🔺 استاد سطح خارج فقه و اصول حوزه علمیه با اشاره به اهمیت هوش مصنوعی، افزود: هوش مصنوعی چون به اطلاعات غیرمستقل راه می‌یابد و آن را تجمیع و تحلیل و یکپارچه‌سازی می‌کند و سرعت تحلیل و تجمیع دارد، نتایجی دارد؛ اولاً سبب می‌شود پیچیدگی‌هایی که ذهن انسانی نمی‌تواند بر آن غلبه کند، هوش مصنوعی توانایی‌اش را داشته باشد. البته پیچیدگی‌هایی هم وجود دارد که این نوع هوش نمی‌تواند از پس آن برآید. ثانیاً فضاهای جدید گشوده و ثالثاً ادبیات و اصطلاحات علمی تقویت می‌شود. 🔺 مبلغی با طرح این پرسش که آیا از هوش مصنوعی می‌توان در کارهای مختلف از جمله اجتهاد استفاده کنیم، اظهار کرد: اجتهاد یک عمل پیچیده مترقی ذو ابعاد محسوب می‌شود و کوچه‌پس‌کوچه‌هایی که روبه‌روی فقیه است طولانی و سخت است تا به مقصد نایل شود. وقتی که بوعلی سینا با وجود قدرت فکری و ذهنی به اجتهاد رسید، خضوع و خشوع داشت و دقت می‌کرد که به خطا نرود، ولی این دلیل بر آن نیست که نتوانیم از آن استفاده کنیم. البته ما فقه را ساده می‌گیریم و پرونده یک موضوع فقهی را باز و فکر می‌کنیم می‌توانیم به‌سادگی آن را ببندیم، ولی گاهی چاله‌هایی در مسیر وجود دارد که انسان ممکن است در آن بیفتد و گرفتار پیش‌فرض‌ها شود، پس باید حساب‌شده به سراغ آن رفت. نتایج شگفت‌آور کاربرد هوش مصنوعی در اجتهاد وی با اشاره به نتایج و چشم‌انداز به‌کارگیری هوش مصنوعی در اجتهاد، گفت: هوش مصنوعی می‌تواند زوایای بسیار مهمی را در اجتهاد مشخص کند که شگفت‌انگیز است. همچنین اگر هوش مصنوعی با دقت در معلومات به کار گرفته شود، می‌تواند مفاهیم و اصطلاحات فقهی را ارتقا بخشد یا مواضع به‌کارگیری آن را با دقت بیشتر در اختیار قرار دهد، یعنی دستگاه واژه‌سازی در فقه ارتقا خواهد یافت و اگر ۳۰ سال طول می‌کشید تا اصطلاحات جدید خلق شود، امروزه با زمان بسیار اندکی ممکن می‌شود. خیلی از شخصیت‌های فقهی مانند شهید صدر به دنبال این بودند که بتوانند لباس حقوق را بر تن فقه بپوشانند و بدون اینکه از اصالت فقه و رجوع به مصادر اصلی آن کاسته شود، عرصه‌های حقوق را درنوردند و منطق حقوقی تولید کنند. این کار انجام نشده است. ناگزیریم که فقه را ملبس به لباس حقوق کنیم، بدون اینکه منطق آن از بین برود منطق حقوقی بگیرد. جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/karkard-hosh-masnoii-dar-farayand-ejtehad/ #اجتهاد #فقیه #هوش_مصنوعی #احمد_مبلغی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

✳️ روش فقاهتی واجتهادی شیخ طوسی 🎙 استاد عبد الله صلواتی ✂️ برش هایی از متن: ◾️به گزارش روابط عمومی «سایت اندیشه ما» به نقل از شبکه اجتهاد آیت الله عبد الله صلواتی از اساتید خارج فقه واصول حوزه در مورد روش فقاهتی واجتهادی مرحوم شیخ طوسی یاداشتی را منتشر نموده است خدمت اندیشوران فقه و اصول تقدیم می گردد. ◾️ شیخ طوسی یکی از معدود فقهای صاحب روش و سبک فقهی است که سالیان متمادی، فقهای متأخر را به پرورش و تکامل روش‌های فقهی خویش واداشت و توانست در این راه به نوآوری‌ها و اصلاحاتی دست زند که از زوایای مختلف قابل بررسی است. در واقع، بدون کم کردن از محتوای عمیق و مبانی فقهی مستحکم وی به صراحت‌ می‌توان گفت که تکامل و جاودانگی فقه شیعه در گرو روش‌های پایدار و بدیع وی در فقه بوده است. (۱) ◾️ الف. فقه و منابع استنباط احکام فقهی ◾️ شیخ طوسی، پس از نگارش آثاری چون النهایه، تهذیب و الاستبصار، حدوداً در مرحله پایانی زندگی، فقه استدلالی، تفریعی و اجتهادی را ارائه‌ می‌کند، فقه اجتهادی او نه تنها مورد بی مهری قرار‌ نمی‌گیرد بلکه فقیهان، ‌حدود یک قرن پس از وی، بر پایه‌‌ی آرای او فتوا‌ می‌دهند. نخستین کسی که به نقد و ایراد نظرات شیخ پرداخت؛ ابن ادریس حلی(متوفای ۵۹۸) بود (۲). ◾️ گفتنی است شیخ طوسی علاوه بر شیوه‌‌ی اجتهادی، از فرع‌های فقهی اهل سنّت، ‌بهره برده و به آرای آنان نظر داشته است. غرض شیخ، از افزودن فرع‌های فقهی اهل سنّت در فقه شیعی، ‌نشان دادن برتری منابع اجتهادی شیعه و توان اجتهاد در آن است(۳)چنانکه در مقدمه‌‌ی کتاب مبسوط‌ می‌گوید: ◾️ از گذشته، مخالفان ما از فقها، آنان که منتسب به علم فروع اند، ‌فقه امامیه را تحقیر‌ می‌کردند و آنها را به اندک بودن فروع و مسائل نسبت‌ می‌دهند و‌ می‌گویند: فقهای امامیه، اهل پرهیز و انکارند و کسی که قیاس و اجتهاد را انکار کند، ‌شیوه‌‌‌ای در تکثیر مسائل و تفریع اصول ندارد؛ زیرا عمده‌‌ی مسائل از دو طریق یاد شده به دست‌ می‌آید. این امر، از عدم اطلاع ایشان از مذاهب امامیه و کمیِ تأمّل در اصول ما نشأت‌ می‌گیرد. اگر ایشان به دقت به اخبار و فقه ما نظر‌ می‌افکندند، در‌ می‌یافتند که عمده‌‌ی مسائلی که از آن یاد کرده اند، در اخبار ما وجود است و درباره‌‌ی آنها، ‌نصی از ائمه (علیهم السّلام) به انحاء گوناگون (تلویحی، تصریحی، خصوصی و عمومی) در دست داریم. آنها که بیاناتشان همچون اقوال پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) حجت است اما تفریعات فقهی بسیاری که ایشان در آثار خویش آورده اند، همگی در اصول ما قرار دارد و در مذاهب ما راه حلی دارد. البته در طریقه‌‌ی امامیه فروع از طریق قیاس حاصل‌ نمی‌گردد، ‌بلکه بر اساس شیوه‌‌‌ای که افاده‌‌ی علم‌ می‌کند و علم بدان، ‌واجب است به دست‌ می‌آید، ‌که از آن جمله اند: «بناء بر اصل» و «برائت ذمه»(۴). جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/ravesh-feqahati-ejtehadi/ #اجتهاد #روش #فقاهت #شیخ_طوسی #عبدالله_صلواتی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

✳️ نگاهی به عقلانیت و واقع‌گرایی آیت‌الله صانعی در اجتهاد 🎙استاد سیدضیاء مرتضوی ✂️ برش هایی از متن: 🔸 به گزارش روابط عمومی سایت اندیشه ما» امروز پنجشنبه 17 شهریور 1401 مراسم گرامی داشت از دومین سالگرد فقیه نو اندیشه ومجاهد حضرت آیة الله العظمی حاج شیخ یوسف صانعی ورونمایی از برخی آثار علمی ایشان که به تازگی انتشار یافته است در دفتر قم ایشان برگذار شد یکی از سخنرانان مراسم امروز آیة الله سید ضیا مرتضوی از اساتید درس خارج خوزه علمیه قم بود که تحت عنوان «نگاهی به عقلانیت وواقع گرایی آیة الله صانعی» به ایراد سخن پرداخت که متن کامل سخنرانی ایشان تقدیم می گردد: 🔸 «در ایام عزاداری حضرت سیدالشهداء (ع) قرار داریم. همچنین امروز مصادف با فاجعه هفده شهریور سال 1357 است. به روان ملکوتی همه شهدا از آغاز تا کنون درود می‌فرستیم و علو درجات آنان را از خداوند درخواست می‌کنیم. 🔸 1- امسال صدمین سال تشکیل حوزه قم به دست آیت‌الله حاج‌شیخ عبدالکریم حائری یزدی رضوان الله علیه است. 🔸 اگر حاج‌شیخ و کسانی که ایشان را در برپایی حوزه همراهی کردند نسل نخست حساب کنیم، شاگردان حاج‌شیخ از جمله حضرت امام‌خمینی، رضوان الله علیه، نسل دوم هستند و امروز در بزرگداشت دومین سالگرد ارتحال یکی از برجستگان نسل سوم در این مجلس محترم با حضور شما سروران گرامی، علماء و افاضل ارجمند جمع شده‌ایم؛ استاد مکرم و فقیه عالی‌مقام و مرجع معظم حضرت آیت‌الله صانعی، رضوان الله علیه. جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/negahi-be-aqlaniyat/ #اجتهاد #عقلانیت #سید_ضیاء_مرتضوی #آیت_الله_صانعی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

❇️ لزوم تخصص‌گرایی، تجزّی در اجتهاد و ایجاد رشته‌های تخصصی در حوزه علمیه 🎙 استاد علی اکبر نوایی ✂️ برش هایی از متن: 🔸 خبرنگار سایت اندیشه ما به نقل ازشبکه اجتهاد: حجت الاسلام والمسلمین علی اکبر نوایی گفت:حوزه علمیه یک جریان پاک و نشأت گرفته و بالیده از روح آموزه‌های اسلامی است که بر این اساس یک رسالت بسیار مهم و سنگین و پیامبرانه دارد؛ رسالت حوزه علمیه این است که شریعت را بیان و لایه‌های پنهان آن را استخراج کند، فهم عمیقی از معارف دینی به دست آورد و برای پاسخ به نیازهای روز مکلّفان جامعه، پاسخ به نیازهای درونی خود، حکومت و جهان، پیش برود و اجتهاد کند. پس فلسفه شکل‌گیری حوزه‌های علمیه، اجتهاد، با رویکردهای مختلف و متنوع آن است. 🔺 ضرورت تخصص‌گرایی در مسائل دینی دو نکته خیلی ضرورت دارد؛ یکی تخصصی شدن دروس و دیگری، تجزّی در اجتهاد. تخصصی شدن یعنی با توجه به عمق معارف دینی و اسلامی و لایه‌های گوناگون آن، برای یک نفر، امکان ندارد که همه لایه‌های دین را استخراج کند. ما نمی‌توانیم اجتهاد را این‌طور معنا کنیم که یک نفر بر همه احکام شریعت وقوف پیدا کرده باشد؛ این امکان ندارد. ممکن بود ۵۰۰-۶۰۰ سال قبل قابل قبول بوده باشد که یک نفر، به طور اجمال، قوه اجتهاد داشته باشد، اما معارف را به طور عمقی درک نکرده باشد. اما الان با توجه به لایه‌های متنوع، نیازهای فراوان و بخش‌های گوناگونی که در ابعاد روحی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، حقوقی، در مسائل خانواده، جوانان و زنان، نیازهای حکومتی، داخلی و خارجی و بین‌المللی و امثال این‌ها به وجود آمده، عملاً امکان اجتهاد مطلق وجود ندارد. 🔹 ممکن است بگوییم که مراد ما از مجتهد شدن، ملکه اجتهاد است، اما این کفایت نمی‌کند. چون لازمه ملکه اجتهاد در فرد این است که بتواند در همه مسائل غور را بررسی کند. طبیعتاً برای او امکان ندارد که برود و اقتصاد گسترده اسلامی را کار کند. حقوق، عبادیات، اجتماعیات، سیاسات و سایر مسائل هم همین‌طور. امکان ندارد. ولو اینکه قائل باشیم ملکه اجتهاد در او حاصل شده است. برای یک فرد امکان اینکه همه گستره شریعت و دین را مورد بررسی قرار بدهد و اجتهاد عملی بکند، وجود ندارد. لذا ما باید معنای تخصصی شدن دروس را در این‌جا بیان کنیم. جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/lozom-takhasosgeraii/ #اجتهاد #اسلامی #تخصص_گرایی #حوزه_علمیه #علی_اکبر_نوایی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

✅ درس خارج مقتل‌خوانی در واقع لوث‌ کردن درس خارج است/ خروجی درس خارج باید اجتهاد باشد/ درس خارج بیش از ۱۰ سال بی‌معناست 🎙 استاد ابوالقاسم علیدوست ✂️ برش هایی از متن: 🔸 استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، با بیان اینکه نباید عنوان درس خارج را با طرح مباحثی مانند فقه مقتل‌خوانی لوث کنیم، گفت: اینکه کسی که ۳۰ سال درس خارج برود و مجتهد نشود یا خودش مشکل دارد یا استادش یا هر دو؛ وگرنه درس خارج بیش از ده تا دوازده سال زمان لازم ندارد. 🔸 به گزارش خبرنگار «سایت اندیشه ما» به نقل از شبکه اجتهاد آیة الله ، ابوالقاسم علیدوست، در نشست علمی «بایسته‌های ورود به درس خارج» در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) قم با بیان اینکه در حوزه دو مرحله سطح و خارج وجود دارد، اظهار کرد: الان دو درس خارج در حوزه داریم؛ یکی خارج فقه و اصول و دیگری دروس خارج غیرفقه و اصول مانند خارج تفسیر و خارج کلام، ولی گاهی دروسی مانند درس خارج مقتل‌خوانی و … را در حوزه راه‌ می‌اندازند که در واقع لوث‌ کردن درس خارج است. الان در حوزه نجف فقط خارج فقه و اصول وجود دارد و نباید خیلی دایره را مانند نجف تنگ کنیم و نه مانند حوزه قم بدون حد و مرز باشد. البته دروسی چون خارج تفسیر، خارج حدیث، خارج کلام هم در حوزه لازم است و باعث سست‌‍ شدن درس خارج نیست. 🔺 خروجی درس خارج باید اجتهاد باشد 🔸 علیدوست با اشاره به هدف درس خارج، تصریح کرد: باید برایند و نتیجه درس خارج، اجتهاد باشد، یعنی اگر درس خارجی وجود داشته باشد که انسان به اجتهاد نرسد یا فاعلیت فاعل یا قابلیت قابل، دچار اشکال بوده است. البته منظورم از اجتهاد به معنای عام است. اجتهاد خاص، در فقه و اصول و مجتهد شدن است، ولی خروجی اجتهاد عام، مفسر مجتهد، متکلم مجتهد و فیلسوف مجتهد است و ما امروز به اجتهاد به این معنا نیاز داریم. 🔸 استاد درس خارج حوزه علمیه با بیان اینکه اجتهاد ملکه کشف و مدیریت ادله است، اظهار کرد: کسی که ادله را بیابد و نتواند به خصوص در تعارضات مدیریت کند مجتهد نیست. آیات قرآن گاهی در تناقض ظاهری هستند و روایاتی داریم که متضاد هستند و مجتهد باید این ادله‌ها را مدیریت کند. مثلا در روایت داریم که هر کسی محبت علی(ع) را داشته باشد سر تا پای او گناه هم باشد اهل نجات است. بنده بعد از چندین ساعت مطالعه ده‌ها روایت و آیه در این زمینه به این نتیجه رسیدم که ما نه ده دلیل بلکه ده گروه دلیل داریم و باید از بین آنها نتیجه درست را برای اثبات این مسئله بیابیم. 🔺 فرایند لازم برای رسیدن به اجتهاد 🔸 علیدوست با اشاره به فرایند لازم برای رسیدن به اجتهاد، گفت: دانش‌افزایی در درس خارج یکی از مهمترین مراحل در این فرایند است و آشنایی با تراث و قدرت پیدا کردن برای ارتباط با تراث هم از دیگر مراحل در فرایند اجتهاد است. یکی از مشکلات عمده ما طلاب این است که قدرت ارتباط با تراث را نداریم؛ ممکن نیست کسی در رشته‌ای بخواهد عالم شود، ولی نتواند با تراث و میراث علمی گذشتگان ارتباط برقرار نکند، مثلا کسی در تفسیر دکتری گرفته است، ولی نمی‌تواند مجمع‌البیان و کشاف و المیزان را به صورت عمیق بفهمد یا در فقه کسی درس خارج می‌رود، ولی نمی‌تواند جواهر و آثار شهید اول و ثانی را مطالعه کند. 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/dars-kharj-alidost/ #اجتهاد #درس_خارج #مقتل_خوانی #ابوالقاسم_علیدوست 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

✅ گرفتار دو گانه آینده‌گرایی و گذشته‌زدگی هستیم علوم اصول و روش اجتهاد ما سیراب نمی‌شود، مگر اینکه کلام داشته باشد 🎙استاد محمدتقی سبحانی ✂️ برش هایی از متن: 🔸 به گزارش خبرنگار «سایت اندیشه ما» به نقل از شفقنا- حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدتقی سبحانی معتقد است: ما باید بتوانیم بین نگاه به آینده و وضعیت موجود جمع کنیم، اگر نتوانیم این پیوند را ایجاد کنیم هم دستاوردهای گذشته حوزه علمیه را از ما می‌گیرد و هم یک آینده نامعلوم مانند یک آرزو برای ما می‌گذارد و در نهایت به هیچ نتیجه جدی هم نمی‌رسیم. 🔸 بحث در باب آسیب شناسی وضعیت علوم حوزه‌های علمیه با نگاه تخصص‌گرایی است. به صورت مقدماتی به سه آسیب کلی در حوزه تخصصی‌گرایی علوم اشاره می‌کنم و بعد وارد آفت طبقه‌بندی دانش یا آشفتگی نظام دانش می‌شوم. 🔺 دوگانه آینده‌گرایی و گذشته‌زدگی 🔸 آسیب کلی این است که ما در یک دو گانه آینده‌گرایی و گذشته‌زدگی گرفتار هستیم، که این تبدیل به یک قطب یا دو رویکرد متفاوت در حوزه‌های علمیه شده است؛ از یک سو پاسداران علمی سنتی حوزه‌های علمیه به سختی معتقدند، باید گذشته حوزه‌های علمیه و دانش‌ها را حفظ کرد و آن‌ها را همچنان احیا و پایدار داشت و از سوی دیگر نسل جدید در رویکرد تازه‌ای معتقدند که باید به سرعت از گذشته حوزه فاصله گرفت و به افق آینده نزدیک شد. 🔸 این دو رویکرد که به دو قطب در حوزه‌های علمیه ایجاد شده است، به گمانم، تا مقداری که بنده درگیر فضای مدیریت تحول در حوزه‌های علمیه هستم، ما هنوز نتوانستیم یک نقطه هم‌جوش بین این دو دیدگاه پیدا کنیم تا حدودی همراهی ایجاد کنیم، که یکی از آفت‌های حوزه‌های علمیه است. 🔸 در دهه 90 در دنیای غرب و همین طور در کشور ما درباره راهبردسازها و استراتژیست‌های دنیا که آیا باید جهانی اندشید یا منطقه‌ای، اختلاف بود. آیا باید جهانی شدن را پذیرفت یا دهکده جهانی؟ در این‌باره زیاد بحث شد، بالاخره عده‌ای آمدند به عنوان یک طرح گفتند نه جهانی نگری به معنای مطلقش درست است، نه منطقه‌گرایی در دنیای امروز مدرن امکان پذیر است. 🔸 پس باید جهان منطقه‌ای فکر کرد، به جهان نگریست و در منطقه زیست و جمع میان این نگاه آینده‌نگر و زیست در منطقه و موقعیت راهکار ما است. ما باید بتوانیم بین نگاه به آینده و وضعیت موجود جمع کنیم، اگر نتوانیم این پیوند را ایجاد کنیم هم دستاوردهای گذشته حوزه علمیه را از ما می‌گیرد و هم یک آینده نامعلوم مانند یک آرزو برای ما می‌گذارد و در نهایت به هیچ نتیجه جدی هم نمی‌رسیم. 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/dogane-ayande-negari-gozashte-zodaii/ #آینده_گرایی #گذشته_زدگی #اجتهاد #کلام #محمدتقی_سبحانی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

✅ هوش مصنوعی در فرایند اجتهاد خودکفا نیست 🎙 آیت‌الله احمد مبلغی ✂️ برش هایی از متن: 🔹 آیت‌الله مبلغی با طرح این سؤال که آیا هوش مصنوعی می‌تواند اول تا آخر اجتهاد را انجام دهد و خودکفا باشد و کل مسیر را طی کند، بیان کرد: ابداً، زیرا اجتهاد خیلی حساس است و هوش مصنوعی باید از هوش بشری عبور کند و نتایج هوش مصنوعی باید در دستگاه هوش بشری آنالیز و نیز به کار گرفته و نقایص آن برطرف شود. 🔹 🔸 به گزارش «سایت اندیشه ما» به نقل از ایکنا، آیت‌الله احمد مبلغی، استاد سطح خارج حوزه علمیه، ۲۲ آذر در نشست علمی «کارکرد هوش مصنوعی در فرایند اجتهاد»، که از سوی دفتر مطالعات و ارتباطات اسلامی حوزه برگزار شد، گفت: هوش مصنوعی در پزشکی، اقتصاد، تجارت، سلامت و علوم انسانی و تجربی استفاده می‌شود و این امر رو به تزاید و گسترش است و نمی‌دانیم در آینده استفاده از این ابزار چه تحولاتی را در جهان ایجاد خواهد کرد. 🔸 استاد سطح خارج فقه و اصول حوزه علمیه با اشاره به اهمیت هوش مصنوعی، افزود: هوش مصنوعی چون به اطلاعات غیرمستقل راه می‌یابد و آن را تجمیع و تحلیل و یکپارچه‌سازی می‌کند و سرعت تحلیل و تجمیع دارد، نتایجی دارد؛ اولاً سبب می‌شود پیچیدگی‌هایی که ذهن انسانی نمی‌تواند بر آن غلبه کند، هوش مصنوعی توانایی‌اش را داشته باشد. البته پیچیدگی‌هایی هم وجود دارد که این نوع هوش نمی‌تواند از پس آن برآید. ثانیاً فضاهای جدید گشوده و ثالثاً ادبیات و اصطلاحات علمی تقویت می‌شود. 🔸 مبلغی با طرح این پرسش که آیا از هوش مصنوعی می‌توان در کارهای مختلف از جمله اجتهاد استفاده کنیم، اظهار کرد: اجتهاد یک عمل پیچیده مترقی ذو ابعاد محسوب می‌شود و کوچه‌پس‌کوچه‌هایی که روبه‌روی فقیه است طولانی و سخت است تا به مقصد نایل شود. وقتی که بوعلی سینا با وجود قدرت فکری و ذهنی به اجتهاد رسید، خضوع و خشوع داشت و دقت می‌کرد که به خطا نرود، ولی این دلیل بر آن نیست که نتوانیم از آن استفاده کنیم. البته ما فقه را ساده می‌گیریم و پرونده یک موضوع فقهی را باز و فکر می‌کنیم می‌توانیم به سادگی آن را ببندیم، ولی گاهی چاله‌هایی در مسیر وجود دارد که انسان ممکن است در آن بیفتد و گرفتار پیش‌فرض‌ها شود، پس باید حساب‌شده به سراغ آن رفت. 🔺 نتایج شگفت‌آور کاربرد هوش مصنوعی در اجتهاد 🔸 وی با اشاره به نتایج و چشم‌انداز به‌کارگیری هوش مصنوعی در اجتهاد، گفت: هوش مصنوعی می‌تواند زوایای بسیار مهمی را در اجتهاد مشخص کند که شگفت‌انگیز است. همچنین اگر هوش مصنوعی با دقت در معلومات به کار گرفته شود، می‌تواند مفاهیم و اصطلاحات فقهی را ارتقا بخشد یا مواضع به‌کارگیری آن را با دقت بیشتر در اختیار قرار دهد، یعنی دستگاه واژه‌سازی در فقه ارتقا خواهد یافت و اگر ۳۰ سال طول می‌کشید تا اصطلاحات جدید خلق شود، امروزه با زمان بسیار اندکی ممکن می‌شود. خیلی از شخصیت‌های فقهی مانند شهید صدر به دنبال این بودند که بتوانند لباس حقوق را بر تن فقه بپوشانند و بدون اینکه از اصالت فقه و رجوع به مصادر اصلی آن کاسته شود، عرصه‌های حقوق را درنوردند و منطق حقوقی تولید کنند. این کار انجام نشده است. ناگزیریم که فقه را ملبس به لباس حقوق کنیم، بدون اینکه منطق آن از بین برود منطق حقوقی بگیرد. 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/hosh-masnoiii-dar-farayand-ejtehad-khodkafa-nist/ #هوش_مصنوعی #اجتهاد #احمد_مبلغی #خودکفا 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

❇️ پاسخگوسازی فقه با تکیه بر عناصر مکانیکی درست نیست نظریه‌ «تبدّل موضوع» امام، ظرفیتی که کمتر توجه شد لزوم حرکت دینامیکی درون اجتهادی 🎙 آیت الله احمد مبلغی ✂️ برش هایی از متن: 🔸 به گزارش « سایت اندیشه ما» به نقل از شبکه اجتهاد،آیة الله احمد مبلغی استاد درس خارج حوزه علمیه قم:با پذیرش این اندیشه که در یک گزاره‌ فقهی «موضوع حکم» مهم است (زیرا این موضوع است که «له الحکم») این پرسش مطرح می‌شود که تحولات جدید چه تاثیری روی موضوعات می‌گذارند؟ 🔸 مبلغی: چهار نقش ایفاء می‌کنند: یکم. تبدیل از راه کارکرد؛ یعنی تحولات زمانه، کارکرد موضوع را عوض می‌کنند؛ کاری به مفهوم موضوع ندارند. در این صورت مفهوم موضوع به صورت کلان همان مفهوم قدیم است. سخن حضرت امام در تبدّل موضوع ناظر به این تأثیر است، بر این اساس اگر بخواهیم نظریه حضرت امام را در قالب یک قیاس استدلالی ارائه کنیم باید بگویم: ما با دو مقدمه مواجه هستیم: 🔸 مقدمه اول، این که تبدّل موضوع یعنی موضوعی در سایه‌ نظام‌های جدید دارای کارکردهای دیگری شود؛ و مقدمه دوم، این اندیشه که کارکرد جزء لاینفک شکل دهنده‌ به موضوع است، نتیجه آنکه با تبدّل کارکرد اساسی یک موضوع در قدیم به یک کارکرد اساسی جدید، جریان تبدّل موضوع رخ می‌دهد و با تبدّل آن به موضوع دیگر، باید به دنبال استنباط حکم موضوع جدید بود. 🔸 آنچه در جریان تبدل موضوع قابل توجه است اینکه مفهوم قدیم به صورت کلی و کلان پابرجا می‌ماند. آن مفهوم اساسا مفهوم جامعی است که می‌تواند چتر پوششی خود را حفظ کند نسبت به وضعیت جدید ولی به رغم عدم تغییر مفهوم، کارکرد عوض می‌شود، با تغییر کارکرد، جریان تبدّل به وقوع می‌پیوندد. 🔸 پس در تبدّل موضوع، مفهوم همچنان زنده است و به همین خاطر امام سخن از این نکته به میان آورده است که در ظاهر همان موضوع است. 🔸 طبیعتا کسی که این نظریه را می‌خواهد بپذیرد باید مقدمه دوم را بپذیرد؛ یعنی این که کارکرد به مثابه‌ یک عنصر مقوم است برای شکل گیری موضوع حکم. 🔸 این مقدمه چگونه اثبات می‌شود؟ باید در جای خودش بحث شود و دلایل متقن و محکم بر آن وجود دارد و از مبانی ویژه اعتبار خود را می‌گیرد که جای آن بحث‌های تفصیلی و اجتهادی است. 🔸 مبلغی: اگر بخواهیم مثال بزنیم مثال معروف، ملکیت است. ملکیت که مفهوم آن عوض نشده است یعنی دارندگی، دارایی و صاحب بودن، این ملکیت به معنای عرفی آن که در زمان شارع آمده است این معنای عرفی‌اش را شارع طبیعتا در تفاهم آن با مردم آن زمان لحاظ کرده است به‌عنوان موضوع؛ پس مفهوم همان است، الآن ملکیت هم در مفهوم کلان خود چیزی جز دارا بودن و صاحب بودن نیست. این مفهوم عرفی آن زمان، الآن هم وجود دارد؛ ولی کارکردهای ویژه از حیث تاثیرگذاری بر روی حوزه‌های اجتماعی برجای می‌گذارد، در نتیجه می‌توان گفت موضوع عوض شده است؛ اما اینکه چه نوع تاثیرهایی و بر چه حوزه‌هایی دارد از راه تخصص به دست می‌آید. متناسب با این تاثیر‌ها فقیه در پاره‌ای از احکام مربوط به این ملکیت به استنباط دست می‌زند. 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/pasokhhosazi-feghh/ #فقه #اجتهاد #امام_خمینی #احمد_مبلغی 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

❇️ انقلاب اسلامی و تطور حرکت اجتهاد و فقه شیعه 🎙 آیت الله مصطفی اشرفی شاهرودی ✂️ برش هایی از متن: 🔸 در طول تاریخ حاکمیت‌ها بیشتر در دست سلاطین جور و اهل سنت قرار داشته و عالمان شیعه برکنار بودند اما با این وجود کتاب‌هایی چون «جواهرالکلام» نوشته و عرضه کردند، درعین‌حال همچنان بخشی از مسائل فقهی در جهت نیازهای مبتلابه روز کاربردی به نظر نمی‌رسد. 🔸 به گزارش خبرنگار سایت اندیشه ما به نقل ازشبکه اجتهاد، آیت‌الله مصطفی اشرفی شاهرودی از علماء و اساتید خارج فقه حوزه علمیه مشهد، در نشست علمی «انقلاب اسلامی و تطور حرکت اجتهاد و فقه شیعه» که همزمان با آغاز ایام دهه فجر با حضور جمعی از اساتید و فضلاء در مرکز تحقیقات اسلامی مشهد برگزار شد، ضمن تبریک ایام میلاد مولی الموحدین، امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) و گرامیداشت دهه فجر انقلاب، گفت: بعد از اینکه انقلاب اسلامی به پیروزی رسید، مرحوم امام خمینی (ره) از من خواستند به بلاد اسلامی سفر کنم و صدای انقلاب را به تشنگان حق و حقیقت برسانم که بحمدالله در آن زمان سفرهایی به کشورهای اسلامی و اروپایی انجام گرفت و توفیقاتی به دست آمد. 🔸 این شاگرد برجسته امام خمینی (ره) و آیت‌الله خویی (ره) با اشاره به برخی اهداف انقلاب اسلامی ازجمله پیاده‌سازی شریعت در عرصه‌های اجتماع، خاطرنشان ساخت: در سال‌ها و دهه‌های آغازین انقلاب اسلامی بسیاری از دستگاه‌ها با مشکلات معرفتی و نظری متعددی روبرو بودند که انتظار می‌رفت علمای دین و حوزه‌های علمیه پاسخگوی این معضلات باشند؛ لذا از قوه قضائیه نامه‌ها و پرسش‌هایی ارسال می‌کردند که پاسخ به آن را انجام می‌دادیم که بسیار زمان‌بر بود و تا مدت‌ها این روند ادامه داشت. 🔸 این استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد در ادامه افزود: شکی نیست تحولات بزرگی در دنیا رخ‌داده و اکنون برخی مسائل در زندگی مردم نقش پررنگی پیدا کرده است، ازاین‌رو با نظر به نیازهای روز جامعه تصمیم گرفتم به‌تناسب نیازها، موضوعاتی را در درس خارج طرح و بررسی کنیم، ازجمله مسئله «مرگ مغزی و اهدای اعضای بدن»؛ در این زمینه به این نتیجه رسیدیم که مرگ مغزی صددرصد مرگ قطعی نیست و بر این اساس خدمت مسئولان وقت گزارشی هم تنظیم و ارسال شد؛ یا در بحث «تغییر جنسیت» که الآن به‌صورت قانونی در کشور انجام می‌شود و استناد به برخی فتاوا می‌شود، به نظر می‌رسد در برخی از موارد آن باید بازنگری شود چراکه برخی از این عمل‌ها تطابق با شرع ندارد؛ یا به‌طور مثال در مسائل بانکداری که متأسفانه زندگی و جامعه ما بعضاً مبتلابه به ربا و پول‌های حرام شده است؛ ضروری است پس‌ازاین همه سال‌ها تلاش و اقدام، این مسائل برطرف گردد. 🔸 آیت‌الله اشرفی شاهرودی با بیان اینکه دنیای جدید دست‌خوش تغییرات فراوانی است، ابراز داشت: اجتماعات در حال تحول است، لذا به همان نسبت باید قوانین تصحیح، تکمیل و اضافه شود، قوانینی که تضمین سلامت جامعه را بدهد و جلوی ضرر را بگیرد. 🔸 این عالم دینی در ادامه افزود: در طول تاریخ حاکمیت در دست فقهای شیعه نبوده و بیشتر در دست سلاطین جور و اهل سنت قرار داشته است و عالمان شیعه برکنار بودند اما با این وجود کتاب‌هایی چون جواهرالکلام نوشته و عرضه کردند، درعین‌حال همچنان بخشی از مسائل فقهی در جهت نیازهای مبتلابه روز کاربردی به نظر نمی‌رسد. 🔸 این استاد باسابقه حوزه علمیه خراسان با یادآوری تجربه‌ای ادامه داد: سال‌ها پیش به یکی از مسئولان گذشته گفتم اکنون وقت کاربردی سازی علوم است، چرا با وجود دانشگاه‌های صنعتی و اساتید و دانشجویان نخبه، هنوز برخی از وسائل مورد احتیاج حتی جزئی را از خارج کشور وارد می‌کنیم؟! البته معاون او چند روز بعد آمد و از دستاوردها و فناوری‌های نانو و پیشرفت کشور در زمینه‌های مختلف سخن گفت و در آخر مطالبه‌ای عنوان کرد که چرا هنوز حوزه‌های علمیه در زمینه علوم انسانی اقدام مؤثری نداشته‌اند؟ و هنوز این علوم در دانشگاه‌ها با همان رویکردهای غربی تدریس می‌شود! من هم توضیحاتی دادم و البته این نیاز و درخواست صاحب‌نظران را خدمت رهبر معظم انقلاب تقدیم کردم که نیازمند توجه به جامعه‌شناسی اسلامی، روان‌شناسی اسلامی و … هستیم؛ ایشان هم از حوزه‌های علمیه در این زمینه گله‌مند بوده و تلاش بیشتر را ضروری می‌دانستند. 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/enghelab-eslami-ejtehaf-feghh/ #اجتهاد #شیعه #فقه #انقلاب_اسلامی #مصطفی_اشرفی_شاهرودی 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

❇️ مفهوم اجتهاد یک مفهوم بسیار وسیع تر و قوی تری است. اجتهاد نهادی است که به نظر من نه فقط پاسخ دهنده این سوال است بلکه توجیه‌کننده خاتمیت شریعت نبوی است. 🎙 استاد آیت‌الله سید مصطفی محقق داماد ✂️ برش هایی از متن: 🔸 «اندیشه ما» به نقل از خبر آنلاین ، شما در سلک روحانیت اقدامات و فعالیت‌هایی در جهت معرفی اسلام به جهان داشته‌اید که تا حدی با کار بقیه افراد متفاوت است و طبق مجموعه کارهای‌تان گفته می‌شود شما اسلام را چنان دین کاملی می‌دانید که می‌تواند همه امور شخصی، اجتماعی و حتی سیاسی جامعه را از درون فقه جست‌وجو کند؛ در عین حال، عرف را هم به عنوان یک منبع شریعت و قانون پذیرفته‌اید و حتی عرف و عقل را ابزار توسعه و پیشرفت برمی‌شمرید. آیا با این تفسیر مسئله تعارض سنت و مدرنیسم حل می‌شود یا این که شما مسئله را به صورت دیگری می‌بینید؟ 🔸 بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. ضمن تشکر از حسن ظن شما و دوستانتان واقعیت این است که من معتقدم این سوال مرتبط با پرسشی است که تنها یک جواب دارد. آن پرسش این است که با توجه به این که جوهر تاریخ در حال تحول‌وتغییر است، چگونه یک دین ثابت می‌تواند برای قرون و روزگاران متفاوت مناسب باشد؟ در پاسخ اگر برای تاریخ جوهر مستقل قائل باشیم حرکت در درون جوهر تاریخ را باید بپذیریم و اگر جوهر تاریخ در تغییر است، بی شک انسان ها هم در حال تحول و تغییر هستند و اگر انسانها در حال تغییر و تحول هستند قوانینی که آن جوامع را مدیریت می‌کند نمی‌تواند قوانینی ثابت باشد باید آن قوانین هم متغیر باشند. با این مقدمه این پرسش مطرح می شود که چگونه ما معتقدیم یک دینی به نام شریعت احمدی و محمدی در چهارده قرن قبل برای بشر پیش بینی شده که در ۱۴ قرن در همین طور زمان به صد ها هزار سال در آینده هم ممکن است استمرار یابد ولی به رغم تغییر انسانها چگونه دین میتواند ثابت بماند این سوال جواب چیست؟ به نظر من، تنها جواب توجیه کننده، قاطع و محکم ای که این پرسش می تواند داشته باشد وجود نهادی به نام اجتهاد است. نباید نگاهی ساده به اجتهاد داشت. اگر به رساله هایی که آقایان فقهای سنت گرا در مورد اجتهاد و تقلید نوشته‌اند من به آن رساله‌ها قانع نیستم؛ 🔸 مفهوم اجتهاد یک مفهوم بسیار وسیع تر و قوی تری است. اجتهاد نهادی است که به نظر من نه فقط پاسخ دهنده این سوال است بلکه توجیه‌کننده خاتمیت شریعت نبوی است. 🔸 اگر نهاد اجتهاد را کنار بگذاریم و تعطیل بکنیم که متاسفانه اهل سنت در قرن دوم این کار را کردند خاتمیت نبوی با مشکل کلامی روبه رو می شود. 🔸 توجه شود نه خاتمیت پیغمبر، خاتمیت پیغمبر برهان دیگری دارد؛ خاتمیت شریعت یا دوام شریعت زیر سوال خواهد رفت و با اشکال مواجه خواهند شد که مهمترین اشکال آن کلامی است در مورد خاتمیت پیامبر برهان هم نقلی و هم عقلی داریم که دیگر پیامبری نمی آید که من در اینجا وارد آن مسائل نمی شوم. و اما به چه سبب شریعت برای همه ازمنه است و عمومیت شریعت بدون نهاد اجتهاد یعنی به فرض اینکه اجتهاد را برداریم با مشکل جدی کلامی رو به رو است؟ 🔸 با این مقدمه به عرض تان می رسانم در مورد پرسشی که فرمودید من معتقدم که اسلام می‌تواند جامعه بشری را مدیریت کند، اما اولاً اسلام نیز یک پکیج است که فقط شریعت نیست بلکه یکی از اجزای آن شریعت است جهان‌بینی اسلام اخلاق در اسلام شریعت در کنار اجتهاد و نظایر آن همگی اجزای آن پکیج و بسته اسلام هستند. 🔸 شریعت در کنار اجتهاد می‌تواند مشکلات هر روز جامعه و رخدادهای جدید را بر مبنای تعقل و اصول کلی که عرض که خواهم کرد حل کند. اگر من میگویم اسلام یا مجموعه اسلام می توانند برای جهان بشریت در همه روزگاران مدیریت کند با این نگاه بر این باور هستم که اگر مشکلی هست در شریعتش است. شریعت را اما که گفتم در کنار اجتهاد؛ من به اصول هم معتقدم که به آنها اصول پیش فقهی می گویم منظورم از اصول پیش فقهی این است که یک مجتهد در مسیر استنباط احکام شرعی اصولی را قبل از ورود در استنباط و اجتهاد باید به عنوان اصول موضوعی بپذیرد، که اگر در مسیر استنباط از متون به مواردی رسید که به آن اصول تنه میزند و با آن برخورد دارند. 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/mafhom-ejtehad-yek-mafhom-vasie/ #اجتهاد #خاتمیت #شریعت #سید_مصطفی_محقق_داماد 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

❇️ لزوم اهتمام حوزه به مقوله زمان و مکان در اجتهاد 🎙 آیت الله العظمی جوادی آملی ✂️ برش هایی از متن: 🔸 ​​اولین سوره ای که در قرآن نازل شده است، سوره علق است و خداوند در اولین آیاتی که نازل کرده خود را معرفی می کند و می فرماید: ﴿اقْرَأْ وَ رَبُّكَ الْأَكْرَمُ﴾؛ اگر گفتند در فلان مدرس، فقیه تدریس می کند، یعنی درس فقه می گوید. اگر در فلان مدرس، مفسّر تدریس می کند، یعنی درس تفسیر می گوید. خداوند در اولین آیات می فرماید من خدای اکرم هستم و جوامع بشری را دعوت می کند که در کلاس درس کرامت شرکت کنند و درس کرامت بخوانند. 🔸 معظم له اظهار داشتند: «کرامت» واژه ای عربی است که معادل فارسی ندارد، ما در فارسی از کریم هم به بزرگوار یاد میکنیم و از کبیر و عظیم نیز به بزرگوار یاد می کنیم، در حالی که کریم غیر از بزرگ است! کرامت وصف فرشته هاست؛« بِأَيۡدِي سَفَرَة * كِرَامٍ بَرَرَةٍ » یعنی تعلیم و تربیت مسجد و حوزه و مراکز مذهبی اهل بیت علیهم السلام، فرشته پروری و فرشته خویی است! «تو فرشته شوی ار جهد کنی از پی آنک** برگ توت است به تدریج کنندش اطلس» 🔸 ایشان بیان داشتند: در آیات پایانی همین سوره علق نیز، با لحنی که متمم کرامت است می فرماید:﴿أَلَمۡ يَعلَم بِأَنَّ ٱللَّهَ يَرَىٰ﴾؛ نمی فرماید گناه نکنید که از بهشت محروم می شوید یا گناه نکنید که جهنم می روید و خدا عذاب می کند، بلکه گناه نکنید مگر نمی دانید که «اکرم» می بیند! بنابراین اولین سوره ای که نازل شده است، سخن از فرشته شدن است، یعنی اساس بر کرامت است و این کرامت وصف فرشته هاست؛ دین میخواهد که انسان، کریم باشد. 🔸 معظم له اظهار داشتند: ما که در جوار بارگاه کریمه اهلبیت هستیم چنان که ایران در جوار بارگاه ملکوتی کریم اهل بیت وجود مبارک امام رضا صلوات الله و سلامه علیه است، این کرامت را به برکت حوزه های علمیه، نظام اسلامی باید قدر بدانیم؛ جامعه اسلامی باید قدر بداند؛ مردم مسلمان باید نسبت به این برکت حق شناسی کنند. 🔸 آیت الله العظمی جوادی آملی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به سالروز فتح خرمشهر اظهار داشتند: امروز سالروز فتح خرمشهر است که خدا فتح کرده است؛ منتهی ذات اقدس اله سخنی محرمانه با رسولش دارد؛ می فرماید: گرچه تو تیر انداختی، اما تیرانداز، ماییم؛ «و ما رمیت اذ رمیت ولکن الله رمی» از این سخن، بی پرده تر، و باریکتر و ظریفتر و دقیقتر و لطیفتر به شاگردان پیغمبر فرمود؛ فرمود گرچه مقاتله کردی و عده ای را کشتی، اما «فلم تقتلوهم ولکن الله قتلهم» بین این جمله با «رمیت اذ رمیت» صدها فرسخ، فاصله علمی است؛ در آنجا هر دو نسبت را حفظ کرده است و فرمود: «و ما رمیت اذ رمیت ولکن الله رمی» ولی در پیروزی رزمندگانی که این علامت مختصر را هم از گردن انداخته اند و گمنام گمنام شدند، به آنها فرمود: اصلا شما نکشتید؛ بلکه کار من است؛ «فلم تقتلوهم»؛ نفرمود: «فلم تقتلوهم اذ قتلتموهم ولکن الله قتلهم» فرمود: «فلم تقتلوهم» این درس، درس دیگری است؛ این مکتب، مکتب دیگری است؛ این کار، کار رزمنده است؛ اما همه کار را خدا به خود اسناد داد و فرمود: «فلم تقتلوهم ولکن الله قتلهم» 🔸 معظم له اظهار داشتند: فتح خرمشهر محصول شاگردان شما است؛ خیلی از طلبه ها رفتند و شهید شدند؛ آنها یا پای منبر عالمی بودند؛ یا در نماز جماعت عالمی شرکت می کردند؛ بالاخره مسجد و حوزه علمیه و طرح کرامت و مدرس بود که این جنگ هشت ساله را خوب اداره کرد. بیگانه بداند وآشنا هم آشناتر بشود که این نظام در کنار سفره حوزه تربیت شد؛ این نظام در کنار سفره پر برکت اهل بیت علیهم السلام ماند که امیدواریم حق شناس باشند و حق شناسی کنند؛ احدی به خود اجازه ندهد که به حرم امن عمامه کسی، لباس روحانی کسی اهانت کند. این ها کسانی هستند که جانشینان ائمه علیهم السلام و پاسداران دین هستند؛ کسانی هستند که در روز خطر، حافظان دین هستند؛ گروه اولی که صف قتال را تشکیل داد، همین علما و همین حوزه ها بودند. وقتی بررسی می کنید، آمار شهدای روحانیت را نسبت به رقم و عدد صنفشان، از همه بیشترند و از همه فروغشان بیشتر ، بنابراین نظام و ایران و کشور، مدیون حوزه است؛ منتهی آنها لله کار کردند و اجرشان را هم از ذات اقدس اله می گیرند ..... 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/lozom-ehtemam-be-maghole-zaman-makan-ejtehad/ #اجتهاد #حوزه #آیت_الله_جوادی_آملی 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa

❇️ اجتهاد متصلب و انحطاط سیاسی 🎙 دکتر محمود شفیعی ✂️ برش هایی از متن: 🔹۱. سیاست ورزی درست، سیاست مبتنی بر خرد زمانه است. خرد زمانه در هر دوره ای متحول است. از این رو، سیاست خردمندانه هم سیاستی متحول خواهد بود. ۲.خردمندی سیاسی تحول پذیر، به ابزار تحول بخش نیاز دارد. مناسبترین ابزار دسترسی به خرد سیاسی تحول بخش، اجتهاد سیال تاریخی-تجربی است که البته چنین اجتهادی خود نیازمند اجتهاد در نظام اجتهادی رایج است. ۳. اجتهاد در میان اهل سنت، از قرن دوم تا پایان قرن چهارم و شکل گیری چهار مکتب فقهی، امری رایج و پذیرفته شده بود و به کمک همین اجتهاد تکامل بخش بود که چهار مکتب فقهی اهل سنت پدیدار شد، نهادینه گشت و به بار نشست. اما بعد از شکل گیری این نظامهای فقهی، توهمی دامن فقیهان اهل سنت را گرفت که دیگر نیازی به اجتهاد نیست؛ چرا که آنان گمان بردند اصول و قواعد شکل گرفته در سایه اجتهاد پایدار دویست سیصد ساله و منظومه های فقهی موجود، برای پاسخ به نیازهای جامعه مذهبی، کافی است و چهار مکتب فقهی به دست آمده، جامعه مسلمانان را از هر گونه اجتهاد جدید بی نیاز کرده است. این توهم جانبی، قرن ها اهل سنت را از اجتهاد محروم ساخت تا اینکه به تدریج کسانی پیدا شدند و این رویه را نقض کردند. این افراد و جریانات، از ابن تیمیه تا نوگرایان جدید اهل سنت را دربر می گیرند. ۴. در میان علمای شیعه، اما، بعد از وفات ائمه ع و پیدا شدن فضای باز سیاسی در قرن چهارم-پنجم هجری اجتهاد رسمیت یافت و تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، در قلمروهای زندگی خصوصی شرعی تداوم داشت. البته، رویه اجتهاد در باره حوزه عمومی و حقوق عمومی، بخاطر عقاید خاص شیعه درباره غیبت امام دوازدهم عج و اختیارات سیاسی و مقام سیاسی ویژه معصوم، وجود نداشت و علمای شیعه اجتهاد را به حوزه خصوصی محدود کرده بودند. با این حال، ظهور صفویه نقطه عطفی شد و نشانه هایی از اجتهاد در حوزه عمومی و حقوق عمومی از آن زمان تا پدیداری قاجاریه بروز کرد و در حاشیه بحثهای فقهی رایج بعضی از فقیهان، رواج یافت. موج دوم اجتهاد در حوزه عمومی در اواخر قاجار با ظهور جنبش مشروطه، ظهور یافت و ایده های جدیدی در امر سیاسی به روش اجتهادی مطرح گشت. اوج احیای اجتهاد در حوزه عمومی و حقوق عمومی، با طرح نظریه ولایت فقیه از سوی امام خمینی و شاگردان او، ظاهر گشت و تحولی در قلمرو اجتهاد شیعی به وجود آورد که بر اساس آن، فقیهان زیادی بحث ولایت فقیه را گسترش دادند و پیرامون آن آثار جدیدی تولید کردند. ۵. در حالی که گسترش اجتهاد به حوزه عمومی و حقوق عمومی در میان علمای شیعه جرقه امید خردورزی سیاسی مبتنی بر اجتهاد تکامل پذیر تاریخی-تجربی را برافروخت، با کمال تاسف بعد از پیروزی انقلاب اسلامی اجتهاد در دو حوزه عمومی و حقوق عمومی به تدریج متوقف گشت و در عمل، با تکرار مکرر بحثهای امام خمینی و شاگردان، به تصلب در اجتهاد دچار گشت و هر گونه تعاملات جدید در این دو حوزه که متفاوت از دیدگاه رایج باشد، مطرود گشت و به تبع، عرصه سیاست ایران نیز به جای تجربه کردن تحولات مناسب سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، با مسائل و معضلات فراوانی روبرو گشت، و بدتر اینکه گونه ای از انحطاط در این زمینه به وجود آمد. گونه ای از اجتهاد ستیزی علمی و، به تبع، مخالفت با تحول مناسب نظام سیاسی هماهنگ با خرد زمانه، عرصه علم و سیاست در ایران را در بحران فرو برد که اکنون چنین شرایطی، بن بستی جدی، در سطح نظر و عمل، جامعه امروز ما را احاطه کرده است ....... 🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/ejtehad-motsaleb-enhetat-siyasi/ #اجتهاد #انحطاط #سیاست #محمود_شفیعی 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishemaa تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa