eitaa logo
اندیشکده برهان
153 دنبال‌کننده
74 عکس
1 ویدیو
3 فایل
Borhan_ir
مشاهده در ایتا
دانلود
🔶 سیاست‌زدایی شیطانی از حج ابراهیمی 🔺 سیاست شیطانی از سنتهای نبی مکرم اسلام (ص)، مرزبندی‌های آشکار سیاسی امت اسلامی با دشمنان و مشرکان را در داخل میکند و این بزرگترین جنبه سیاسی حج است. بعلاوه در سنت نبوی نشانه‌های بارزی از نگاه سیاسی به حج مشاهده میگردد. چنانچه آن حضرت در سال هفتم هجرت (یکسال قبل از ) بر اساس قطعنامه ، برای مناسک ، همراه دو هزار نفر از مسلمانان به سوی مکه حرکت نمودند؛ در هنگام طواف، در حالی که مردم مکه از زن و مرد و کوچک و بزرگ به تماشای سیمای ملکوتی پیامبر (ص) و یارانش، صف کشیده بودند، جمال و شکوه پیامبر (ص) و یارانش، دیدگان آنها را خیره کرده بود. در این موقعیت بسیار مهم که از نظر سیاسی، حساس و سرنوشت‌ساز بود، پیامبر (ص) به یارانش فرمود: «شانه‌های خود را عریان کنید و به گونه‌ای (شکوهمندانه) طواف کنید تا پوست ستبر و بازوان قوی و پرتوان شما را بنگرند.» اصحاب این دستور را اجرا نمودند، مشرکان در گرداگرد کعبه، صف کشیده بودند و طواف شکوهمند پیامبر (ص) و اصحابش را تماشا می‌کردند... 🌐 https://www.instagram.com/p/B0IznCmAsQi/ 💠اندیشکده برهان💠 🆔 @BORHAN_IR
🔶 آیت‌الله کاشانی چگونه قیام ۳۰ تیر را رقم زد؟ 🔺 بررسی قیام سی تیر 1331 🔹 مقدمه‌ی بسیاری از تحولات معاصر بود. بدون شک، اگر حرکت مردمی در روز سی تیر نبود و مشروعیت دولت به این حد نمایش داده نمی‌شد، حکومت و قدرت‌های بزرگ به راحتی حاضر به عقب‌نشینی از مواضع خود نبودند. حضور مردم در خیابان‌ها و به رخ کشیدن این حد از مقبولیت، جهان را قانع کرد که نفت ملی حق مشروع و ملی مردم ایران است. به همین دلیل می‌توان نقش آیت‌الله کاشانی را در ملی شدن صنعت نفت در اینجا ردیابی کرد. 🔹 اگرچه در امتداد این قیام، وقایعی پیش آمد که در خاطره‌ی جمعی مردم ایران به خوبی یاد نمی‌شود، اما به هر حال قیام سی تیر دستاوردهای زیادی را در تاریخ ایران به جای گذاشت. یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این روز، احیای مفهوم روحانیت در عرصه‌ی سیاسی و اجتماعی جامعه‌ی ایران بود. در سال‌های پس از مشروطه و بعد از روی کار آمدن رضاشاه، روحانیون در فضای سیاسی کشور ما در شرف به حاشیه رانده شدن بودند؛ اما حضور درخشان آیت‌الله کاشانی در قیام سی تیر ثابت کرد روحانیت در سیاست و جامعه‌ی ایران نقشی غیر قابل انکار دارد و نمی‌توان بدون توجه به قدرت و نفوذ روحانیون تحولات مردمی را پیش برد. به همین جهت می‌توان یکی از پل‌های ارتباطی پذیرش رهبری (ره) در انقلاب ایران از سوی مردم را در اقدامات و حضور در قیام سی تیر جست. 👈🏻 متن کامل مقاله در پایگاه اندیشکده برهان: 👉🏻 http://borhan.ir/5373 ✍🏻 💠اندیشکده برهان💠 🆔 @BORHAN_IR
‌🔶 ایران و خباثت انگلیس؛ بخش 2️⃣ 🔺 بازخوانی تاریخیِ برخی خباثت‌های تکبرآمیزِ دولت انگلستان در قبال ایران 🔹 یکی از مقاطعی که در تاریخ ایران، ردپای و دخالت او در امور داخلی ایران به چشم می‌خورد، ماجرای منتهی به 1331 است. 🔹 بعد از ایران و پس از آنکه دانست در مسئله‌ی نفت به توافق مطلوبی نمی‌رسد، درصدد برآمد تا زمینه را برای نخست‌وزیریِ فردی فراهم آورد که منافع بریتانیا را در ایران تأمین کند؛ همچنین در این راه موفق شد به تدریج دولت را نیز با خود همسو کرده، از اعطای کمک‌های اقتصادی آمریکا به دولت مصدق جلوگیری کند؛ البته لازم به ذکر است برخی اشتباهات در این همسویی آمریکا با بریتانیا بی‌تأثیر نبود. 🔹 بدین ترتیب، انگلیسی‌ها مترصد فرصتی بودند تا گزینه مدنظر خود یعنی را به جای نخست‌وزیر قانونیِ مردم ایران یعنی محمد مصدق به ملت ایران تحمیل کنند. با کشمکش‌هایی که میان شخص شاه و مصدق بر سر تصدی وزارت جنگ پیش آمد و منجر به استعفای وی در 25 تیر 1331 از مقام نخست‌وزیری شد، دولت انگلستان عملاً این فرصت طلایی را به چنگ آورد تا زمینه را جهت روی کار آمدن قوام بچیند. 🔹 اما ملت شریف ایران به رهبری روحانیت شجاع و آگاه یعنی آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی، این توطئه را ـ که محصول مشترک استبداد داخلی و خباثت خارجی بود ـ برنتابید و در روز 30 تیر 1331، با حمایت قاطعانه خود از دولت قانونی دکتر مصدق، عملاً نقشه خباثت‌آمیز استعمار پیر را نقش بر آب کرد و بدین ترتیب، ملت ایران شجاعانه در مقابل طرح استعماری ـ استبدادیِ برکناری مصدق مقاومت کرد و نخست‌وزیرِ مورد نظر دولت انگلستان ـ که تنها به مدت 5 روز سکاندار کابینه شده بود ـ نهایتاً از کار برکنار شد. 📚 منبع: 1. اسماعیل اقبال، نقش انگلیس در کودتای 28 مرداد 1332، تهران: اطلاعات، 1386، ص95 الی 102. 💠اندیشکده برهان💠 🆔 @BORHAN_IR
yon.ir/O0XFl 📚 کتاب «مصدق و کاشانی؛ همراهی تا جدایی» 📝تهیه و تنظیم : ✅ پژوهه تاریخی (30) 🔸بازخوانی تحلیلی فراز و فرود نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران 🔻این کتاب در 151 صفحه و در 5 فصل، از سوی به زیور طبع آراسته گردیده است. 📌عناوین این کتاب : 🔹«تکاپوی ملّی شدن نفت» 🔹«جریان اسلامی نهضت» 🔹«مخالفان و موافقان نهضت نفت» 🔹«آمریکا؛ رفیق نیمه‌راه مصدق» 🔹«فرجام نهضت» 📖 در بخشی از این کتاب می خوانیم: 🔻بحث نهضت صنعت از مباحث مهم تاریخی است که می‌بایست به دور از عقده‌ها و جهت‌گیری‌های از پیش تبیین شده به آن پرداخت. 🔸در سال ۱۳۱۲ به ظاهر قراداد لغو شد اما مجدد قراردادی با انگلیسی‌ها بسته شد که به مراتب برای ملت ایران زیان بارتر بود. منتهی فقط خواص از محتوای تمدید قرار داد اطلاع داشتند، آن‌ها هم به هیچ وجه جرأت نمی‌کردند در این زمینه اعتراض کنند؛ چراکه کم‌ترین اعتراض با برخوردهای بسیار شدید مواجه می‌شد. خود برای اولین بار بعد از شهریور ۲۰، این اطلاعات را مطرح کرد؛ زمانی که روس‌ها هم می‌خواستند قراردادی را با ایران ببندند. دکتر مصدق در دادن اطلاعات نقش داشت، اما در ابتدای امر به دلایل مختلفی مبارزه با انگلیس‌ها نبود. 🔹همکاری ، و نیروهای توانست یک قدرت مردمی را سامان دهد. سامان دادن قدرت مردمی هم به مثل مصدق نیاز داشت، هم نیاز به شخصیت‌های ملت مانند آیت‌الله کاشانی و هم نیاز به یک داشت که بتواند در صحنه جلوی نیروهای سرکوب‌گر وابسته به انگلیس را بگیرد. ✅ هم کسانی که تلاش می‌کنند نقش مصدق را آن‌چنان بزرگ نمایی کنند که گویا فقط ایشان در ملی شدن صنعت نفت نقش داشت، به طور قطع ما را ـ از بهره مندی ـ از تاریخ محروم می‌کنند و هم کسانی که فقط نیروهای مذهبی را در این قضیه می‌بینند. هم‌چنین کسانی که در تحلیل علل شکست نهضت ملی شدن صنعت نفت و فراهم شدن بستر کودتا برای بیگانگان، ضعف را منحصر به هرکدام از این عوامل می‌کنند آن‌ها هم راه خطا را می‌پیمایند. رد پای وابسته به بیگانه و انگلیس در همۀ این سه رکن تأثیرگذار نهضت ملی شدن صنعت نفت دیده می‌شود. 🛒 جهت تهیه کتاب روی لینک زیر کلیک کنید👇 🌐 yon.ir/NXTrS 🆔 t.me/didemanpub
🔹 اروپائیان در جریان ، حرکتی را رقم زدند که در آن، برتریِ علمی به شکل استعمار ملت‌ها بروز می‌یافت. بدین ترتیب، صفت زیاده‌خواهی و غرور، آفت بزرگ دولت‌های اروپایی و بلای جان ملت‌های ضعیف گردید. به تعبیر مقام معظم رهبری: «آفت بزرگ دولت‌های غربی، تکبّر آن‌ها است.» 🌐 https://twitter.com/borhan_ir/status/1152550328342056961?s=20 💠اندیشکده برهان💠 🆔 @BORHAN_IR
🔶 وقتی سرنوشت مذاکره در میدان جنگ رقم می‌خورد! 🔺 نگاهی به تأثیر سیاسیِ اقدام شهادت‌‌طلبانه‌ی در 30 تیر 1361 ✅ حقیقت آن است که به طور کلی، سرنوشت هر مذاکره‌ای، با عرصه‌ی میدان و عمل گره خورده است. فرد، گروه، حزب یا حتی یک کشور، به هر میزان که در عرصه‌ی میدانی دستش پُر باشد، به همان میزان قدرت چانه‌زنی‌اش پای میز افزایش خواهد یافت. شهادت شهید «عباس دوران» در جریان ، نمونه‌ای تاریخی از این مفهوم را به تصویر می‌کشد. 🔹 در جریان جنگ هشت‌ساله‌ی ایران و عراق، بسترهای دیپماتیک مختلفی جهت انجام مذاکرات فی‌مابین فراهم شد. یکی از این بسترها، تصمیم دولت عراق مبنی بر برگزاری «هفتمین کنفرانس کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها» در تابستان 1361 در بود. ایران مخالف برگزاری این کنفرانس بود؛ زیرا که برگزاری این کنفرانس در بغداد، عملاً پیروزی‌های ایران در عرصه‌های میدانیِ جنگ را ناکام می‌گذاشت. بنابراین ایران از مسیر دیپلماتیک، دغدغه‌ی خود درباره‌ی اجلاس مورد نظر را به سمع سران غیرمتعهدها رساند. اما عراق ـ که با امن نشان دادن شهر بغداد، در صدد جلب رضایت سران بود ـ نهایتاً توانست موافقت آن‌ها را جلب کند. 🔹 در چنین اوضاعی، سران کشوری و لشکری ایران تشکیل جلسه دادند تا برای این مسئله چاره‌ای بجویند. آنچه مورد توافق همه بود «لزوم ناامن نشان دادن عراق و آسمان شهر بغداد» بود تا از این طریق، سران کنفرانس را متقاعد کنند که بغداد شهر امنی برای برگزاری این کنفرانس نیست! به دنبال این تصمیم، سرهنگ خلبان «عباس دوران» مأموریت یافت تا پایتخت عراق را ناامن نماید. بدین ترتیب، «عملیات بغداد» در تاریخ 30 تیر 1361 اجرایی شده و با موفقیت به پایان رسید: هم پالایشگاه «الدوره» مورد اصابت موشک قرار گرفت و هم دیوار صوتی بغداد شکسته شد. متأسفانه آتش سنگین سامانه‌ی پدافندی بغداد، جنگنده‌های ایرانی را مورد اصابت قرار داد و ، پس از Eject کردنِ منصور کاظمیان در کابین عقب، هواپیمای تحت فرمانش را به هتلی که قرار بود میزبانی اجلاس را داشته باشد، کوبید.... 🔹 بعد از این عملیات بود که دوباره دیپلماسی ایران فعال شد. آنچه در مناسبات سیاسیِ بعدی رخ داد، تغییر مکان برگزاری هفتمین کنفرانس غیرمتعهدها بود. ابتدا سازمان وحدت آفریقا اعلام کرد که بغداد محل مناسبی برای گردهمایی غیرمتعهدها نیست و پس از آن، کوبا هم اعلام کرد که کنفرانس سران در بغداد تشکیل نخواهد شد! سرانجام در سپتامبر 1982، فیدل کاسترو طی نامهای رسماً اعلام کرد که اجلاس بعدی در «دهلی نو» تشکیل خواهد شد و همه‌ی کشورهای عضو با این تصمیم موافقت کردهاند. 💡 موفقیت در ناکام گذاشتن بعثی‌ها در میزبانی اجلاس سران غیرمتعهدها، نشان‌دهنده‌ی آن است که در هنگامه‌ی جنگ، مناسبات سیاسی و روابط دیپلماتیک به شدت متأثر از وضعیتی جنگی و موفقیت در عرصه‌ی نظامی و میدانی است. بی‌شک اقدام شهید عباس دوران و هم‌رزمانش، در کنار اقدامات سیاسی وزارت خارجه‌‌ی وقت، توانست این موفقیت را رقم بزند. 👈🏻 متن کامل مقاله در پایگاه اندیشکده برهان: 👉🏻 http://borhan.ir/5376 ✍🏻 💠اندیشکده برهان💠 🆔 @BORHAN_IR
🔶 واقعیت قطعنامه‌های یکجانبه شورای امنیت در جنگ ایران و عراق 🔹 واقعیت قطعنامه‌های یک‌جانبه‌ی شورای امنیت درباره‌ی جنگ ایران و عراق زمانی ملموستر است که یادآوری شود هم‌زمان با تهاجم عراق به کویت، شورای امنیت سازمان ملل پیش از سپیده‌دم همان روز، تشکیل جلسه داد و قطعنامه‌ی ۶۶۰ را تصویب کرد. قطعنامه‌ی ۶۶۰ عراق را متجاوز به حریم کویت معرفی کرد. در حالی که طی هشت سال جنگ ایران و عراق، هرگز عراق متجاوز شناخته نشد. به علاوه بر خلاف علیه ایران، در قطعنامه‌ی ۶۶۰، شورای امنیت از عراق خواست فوراً و بدون قید و شرط، کلیه‌ی نیروهای خود را به عقب فراخواند. 🌐 https://www.instagram.com/p/B0Lkkz1Aggn/ 💠اندیشکده برهان💠 🆔 @BORHAN_IR
🔶 پایش فصلی اقتصاد مقاومتی (۳) 🔺 گزارش راهبردی | زمستان 1397 🔹 در ۲۹ بهمن ۱۳۹۲، سیاست‌های کلی «اقتصاد مقاومتی» از سوی اسلامی ابلاغ گردید. اکنون ۵ سال از ابلاغ سیاست‌های کلی می‌گذرد و یک ارزیابی ساده نشان می‌دهد که بخشی از تحقق اقتصاد مقاومتی صرفاً در ادبیات و شعار مدیران اجرایی متوقف مانده است و در مرحله ارائه گزارش نیز دستگاه‌های اجرایی گاه گزارش اقدامات دیگر و معمول خود را که مرتبط به این سیاست‌ها نبوده و قبلاً هم جاری و ساری بوده است، به‌عنوان «بیلان کاری اقتصاد مقاومتی» ارائه می‌نمایند. مع‌الأسف در کمال شگفتی مشاهده می‌شود که برخی مدیران حتی برخی اقداماتی را که در تعارض جدی با این سیاست‌ها است، به‌عنوان گزارش کار پیشرفت اقتصاد مقاومتی به جامعه عرضه می‌کنند! 🔹 گزارش حاضر در پی پایش مقطعی نماگرهای مرتبط با حوزه اقتصاد مقاومتی ایران در مقطع زمستان ۱۳۹۷ در حوزه اقتصادی، بازرگانی، صنعتی و… بر اساس داده‌های رسمی و معتبر ملی و بین‌المللی است. البته برخلاف بخشی از حوزه‌ها همچون بازرگانی خارجی و… که داده‌ها به‌صورت فصلی و ماهانه منتشر می‌شود، در پاره‌ای از حوزه‌ها همچون تولید و مصرف کشاورزی و انرژی، داده‌های متقن با تأخیر حتی چندساله به انتشار می‌رسد و بر طبق اعلام مراجع آماری ملی، داده‌های جدیدتر بعضاً مقدماتی بوده و ممکن است در ارزیابی‌های بعدی دچار تجدیدنظر گردد. از سویی مراجع بین‌المللی نیز معمولاً با تأخیر چندساله داده‌ها و تحلیل‌های خود را منتشر می‌کنند. 🔹 از سویی به دلیل گستردگی حوزه مقاومت اقتصادی در زیربخش‌های مختلف اقتصادی اجتماعی و نیز بومی بودن بسیاری از مؤلفه‌های سیاست‌های راهبردی اقتصاد مقاومتی، ارزیابی کامل و جامع از وضعیت اقتصاد مقاومتی در کشور با دشواری‌های بسیاری همراه است. همچنین در بخشی از حوزه‌ها و زیربخش‌ها به دلیل پیچیدگی و ویژگی‌های خاص مقابله با تحریم‌ها، اطلاعات آشکار و قابل اتکایی در این حوزه‌ها منتشر نمی‌گردد. علی‌ای‌حال تلاش گردیده تا حداکثر ممکن، شاخص‌ها و نماگرهای ترسیم‌کننده وضعیت اقتصاد مقاومتی مورد پایش قرار گیرد، به امید آنکه مورد رضایت باری‌تعالی و بهره‌برداری نخبگان و تصمیم‌گیران کشور قرار گیرد. 👈🏻معرفی اجمالی و خرید گزارش: 👉🏻 http://borhan.ir/5384 💠اندیشکده برهان💠 🆔 @BORHAN_IR
🔶 پایش شاخصه «اشتغال» تا زمستان 1397 🔹 بند 1 سیاست‌های کلی : «تأمین شرایط و فعال‌سازی کلیه امکانات و منابع مالی و سرمایه‌های انسانی و علمی کشور به‌منظور توسعه کارآفرینی و به حداکثر رساندن مشارکت آحاد جامعه در فعالیت‌های اقتصادی با تسهیل و تشویق همکاری‌های جمعی و تأکید بر ارتقاء درآمد و نقش طبقات کم‌درآمد و متوسط.» 🔹 بر اساس گزارش ، نرخ در زمستان 1397 نسبت به فصل پیشین افزایش‌یافته و نرخ مشارکت اقصادی نیز همچنان کاهشی بوده است. همچنین جمعیت مردان بیکار کشور نسبت به سال و فصل گذشته افزایش‌یافته که با توجه به وظایف سرپرستی خانوار، در خور تأمل است. 🌐 https://www.instagram.com/p/B0QakIag1tk/ 💠اندیشکده برهان💠 🆔 @BORHAN_IR
🔶 ایران و خباثت انگلیس؛ بخش 3️⃣ 🔺 بازخوانی تاریخیِ برخی خباثت‌های تکبرآمیزِ دولت انگلستان در قبال ایران 🔹 «هرات» از دیرباز در شمار شهرهای مهم قلمرو صفویه به حساب می‌آمد که بخش مهمی از حاکمیت ایران پیش و پس از اسلام محسوب می‌شد و آقامحمدخان بسیار مشتاق بود تا آن را دوباره به ایران ملحق کند و بر قلمرو سابق صفوی در شمال شرق مسلط شود. اهمیت بیشتر بدان سبب بود که تملک موفقیت‌آمیز قلمروهای شرقی ایران بدان بستگی داشت.[1] 🔹 از زمان فتحعلی‌شاه قاجار و پس از ،‌ هرات همواره محل کشمکش میان افغان‌های این منطقه و حکومت مرکزی بود که موجب بروز شورش‌های جدایی‌طلبانه خصوصاً به تحریک می‌شد. انگلیسی‌ها هرات را می‌دانستند و برای حفظ مستعمرات خود در هند و جلوگیری از دستبرد روس‌ها به آن ـ که پی‌درپی در به هندوستان نزدیک‌تر می‌شدند ـ می‌کوشیدند تا را به ناحیه‌ای حائل بر سر راه تبدیل کنند.[2] این کشمکش‌ها بر سر هرات، تا زمان ناصرالدین‌شاه ادامه یافت و سرانجام در زمان ناصرالدین‌شاه ، علی‌رغم تسخیر مجدد هرات به دست سپاه ایران، انگلستان ـ که به شدت از الحاق دوباره هرات به خاک ایران احساس خطر می‌کرد ـ از طریق مستعمره خود یعنی دولت ، رسماً به ایران اعلان جنگ داد. 🔹 به دنبال این اعلان جنگ، در اندک زمانی نیروهای انگلیسی را به اشغال خود درآورده، در نیرو پیاده کردند. سپس را اشغال نمودند و هم‌زمان، هم به تحریک انگلیسی‌ها به حمله کرد.[3] دولت ایران که در شرایط وخیمی به سر می‌برد، ناچار تقاضای صلح کرد که در نتیجه، «معاهده پاریس» میان دولتین ایران و انگلیس منعقد شد و به موجب آن، هرات از ایران جدا شد و بدین ترتیب، پیوندهای دیرینه‌ی ایران با یکی از اصلی‌ترین مراکز تاریخی، ادبی و فرهنگی ایرانِ پس از اسلام، منقطع گردید.[4] 📚 مراجع: 1. کاوه فرخ، ایران در جنگ، ترجمه شهربانو صارمی، تهران: نشر ققنوس، 1397، ص334. 2. «عهد‌نامه پاریس بزرگترین ضربه را به قلمرو حکومتی ایران زد»، خبرگزاری فارس، 14 اسفند 1396. 3. مدخل «معاهده پاریس»، دانشنامه جهان اسلام. 4. کاوه فرخ، پیشین، ص357. ✍🏻 💠اندیشکده برهان💠 🆔 @BORHAN_IR
🔶 وضعیت درآمدی دولت 🔺 پایش شاخصه‌های اقتصاد مقومتی در زمستان 1397 🔹 بند 16 تا 18 : 16- صرفه‌جویی در هزینه‌های عمومی کشور با تأکید بر تحول اساسی در ساختارها، منطقی‌سازی اندازۀ دولت و حذف دستگاه‌های موازی و غیرضرور و هزینه‌های زاید. 17- اصلاح نظام درآمدی دولت با افزایش سهم درآمدهای مالیاتی 18- افزایش سالانه سهم از منابع حاصل از صادرات و تا قطع وابستگی بودجه به نفت. ⚠️ مقایسه دو شاخص مهم درآمدی دولت یعنی سهم درآمدهای نفتی و درآمدهای مالیاتی در کل منابع، حکایت از افزایش سهم نفت و در مقابل کاهش سهم مالیات در سال 1397 دارد. ⭕️ نکته در خور توجه اینکه آمار مربوط به میزان تحقق درآمدهای دولت و سهم نفت و مالیات از آن برای فصل زمستان هنوز منتشر نگردیده است. همچنین با توجه به آنکه اطلاعات مربوط به عملکرد بودجه در زمستان 97 هنوز منتشر نگردیده، بررسی جزئیات عملکرد بودجه دولت در 9 ماهه 1397 نشان می‌دهد: 1️⃣ تحقق درآمدهای مالیاتی پیش‌بینی‌شده برای 9 ماهه سال 1397، حدوداً 72% بوده است. 2️⃣ درامد حاصل از نفت تقریباً محقق شده است. 3️⃣ علی رغم افزایش سهم درآمد حاصل از ، سهم درآمد حاصل از صادرات فراورده‌های نفتی و میعانات گازی نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش‌یافته است. 🌐 https://www.instagram.com/p/B0SqgVaAKBS/ 💠اندیشکده برهان💠 🆔 @BORHAN_IR
🔶 ایران و خباثت انگلیس؛ بخش 4️⃣ 🔺 بازخوانی تاریخیِ برخی خباثت‌های تکبرآمیزِ دولت انگلستان در قبال ایران 🔹 در خلال نهضت و در پی مهاجرت علما به قم ـ که به «مهاجرت کبری» معروف شد ـ عدهای از معترضین (حدود چهل نفر) به پناه برده، در آن‌جا بست نشستند. نکته جالب توجه اینجاست که اگرچه پدیده‌ی «بستنشینی» در ایران و به طور مشخص در دوره‌ی قاجار امری طبیعی محسوب میشد، اما این به طور معمول در جوار اماکن مذهبی، امامزادهها، مساجد و منازل علما اتفاق میافتاد و بست‌نشینیِ دسته‌جمعی در سفارت کشوری بیگانه، تقریباً تا آن زمان بی‌سابقه بود. 🔹 به هر تقدیر، عدهای از معترضین وارد سفارت شده، در آن‌جا بست نشستند. در حالی که در بدو ورود، تعداد متحصنین بیش از چهل نفر نبود، به زودی عدهی آنها افزایش چشمگیری یافت و بالغ بر هزار نفر شد و در نهایت نیز حدود پانزده هزار نفر در محل سفارت بست نشستند. 🔹 در بدو ورود معترضین به سفارت انگلستان و تحصن در این مکان، مهمترین خواستهی آنان برقراری و بازگشت علما بود. بنابراین طبق اسناد موجود، در خواستههای اولیهی معترضین، هیچ اشارهای به مشروطه و نشده است. اما سفارت در این برههی حساس توانست هدایت جریان اعتراض را به دست بگیرد. آنها از یک سو مانع از ورود نمایندگان و فرستادگان دولت ایران به سفارت شده و عملاً ارتباط متحصنین با دولت را قطع کرده بودند. از سوی دیگر با ایفای نقش وساطت میان متحصنین و دولت ایران، هر مذاکرهای می‌بایست با حضور سفارت انگلستان انجام میپذیرفت. به گفته‌ی «وکیلالدوله»، «انگلیسیها خوب چسبیده و سیاست خود را از پیش میبردند». 🔹 بنابراین در خواستهی اولیه متحصنین در سفارت ـ که بر محور تشکیل عدالت‌خانه و بازگشت علما متمرکز شده بود ـ رفته‌رفته تغییراتی به وجود آمد. تغییرات ایجادشده، آشکارا تحت تأثیر فعالیتها و هدایت ظریف انگلیسیها قرار داشت؛ زیرا که در درون سفارت، اتفاقاتی در حال رخ دادن بود که جریان حرکت مردمی را به یکباره تغییر داد. گزارشهای بر جای مانده از رخدادهای درون سفارت به خوبی گویای این امر است؛ به عنوان نمونه: 📜 «گرانت داف، کاردار سفارت انگلیس شبها به دیدار پناهندگان میرفت و با مردم بسیار مهربانی میکرد و میگفت: پدر مهربان شما است، شما از هر حیث در امان هستید، شما به جای عدالتخانه مشروطه بخواهید. سپس منشیان سفارت که به احاطه داشتند، معنی مشروطه و حکومت مشروطه را برای آنان توضیح میدادند. همچنین از سوی سفارت به اکثریت پناهندگان کارت تحت‌الحمایگی داده شد تا هر وقت بخواهند از سفارت بیرون بروند، آسوده‌خاطر باشند. روی کارت پناهندگی نوشته شده بود: دارنده‌ی این کارت آقای ... با کسانش زیر حمایت دولت انگلیس هستند و هر کس با او حرفی دارد به سفارت اعلی‌حضرت پادشاه انگلستان و امپراطور مراجعه کند.» 🔹 بدین ترتیب نهضت عدالتخواه، قانون‌طلب، مردمی، اصیل و بومیِ ایرانیان، دفعتاً در جهت مشروطهخواهی تغییر مسیر داد. معترضین برای تأسیس عدالتخانه و بازگشت علما به سفارت انگلستان پناهنده شده بودند؛ اما آن‌چه از دل سفارت بیرون آمد، مشروطهای ناقص بود. به دیگر سخن، رخدادهای درون سفارت انگلیس، مشروطهای را در پی آورد که به تعبیر جلال آل‌احمد، «نیم‌بند» بود. 📚 برگرفته از کتاب: اندیشکده برهان، ردپای استعمار، تهران: دیدمان، 1396، چاپ اول، ص9 الی 13. ✍🏻 💠اندیشکده برهان💠 🆔 @BORHAN_IR