#دیدار_یار |۱۴۰۲|
📝یادداشت ۲
(یادداشتهایی در آستانه دیدار سالانه ستایشگران اهلبیت(ع) با رهبر انقلاب)
🔹مداحی یک #هنر است،
یک هنرمرکب که چند بعد اساسی دارد؛ صدا، شعر و آهنگ.
🔸مجموع این ترکیبهنری را، #اخلاصمداح جاویدان میکند...
✍️ #حاج_محسن_طاهری_صدر
بسماللهالرحمن الرحیم
مداحی یک هنر است،
یک هنر مرکب که چند بعد اساسی دارد: صدا ، شعر و آهنگ.
این هنرترکیبی باید در مسیر نشر #معارف اهلبیت(ع) بکار گرفته شود.
مداحی میراث #شیعه است و ما در مقابل آیندگان جهت حفظ این میراث مسئولیم. مداحی با #خوانندگی مذهبی فرق دارد.
مداحی باید #فرهنگ بسازد، بخاطر همین هم از مداحی به عنوان هنر یاد میکنیم.
#شعر با #محتوا یک بعد مهم از این هنر است خیلی شعر خوب داریم اما همه آنها محتوای خوب ندارند، پس در ارکان مداحی شعر با محتوا منظور است و ضروری است که این شعر با محتوا با یک اجرایفنیقوی همراه با صدا و آهنگ دلنشین تلفیق شود تا بتواند مخاطبش را دعوت کند و مجموع این ترکیبهنری را اخلاص مداح جاویدان میکند و سالها میماند و در زبانها جاری میشود.
💠الیالحبیب
🆔 @elalhabib_ir
#تحلیل_مداحی
#یادداشت
🔖 اصل«تغییر در گذر زمان»!
💠مداح اهل بیت(ع) حاج ابوذر #بیوکافی در یادداشت خود با موضوع «تغییر #مداحی در گذر زمان»:
✔️با گذر زمان، وضعیت #پوشش از عبا به کت و شلوار و امروزه به تیپهای اسپورت، از جلسات #قصیدهخوانی به جلسات سینهزنی تا جایی که حتی موقعیت #مکانی از مسجد به حسینیه و از حسینیه به ورزشگاه تغییر کرده است، رسیدهایم
💢به نظر در مسائل #فرهنگی و #اجتماعی، کسانی که دغدغه حفظ ارزشها و آداب و رسوم را دارند، باید به موضوع #تغییر در گذر زمان بپردازند. در واقع یکی از وظایف #نخبگان_جامعه، تبارشناسی تغییر و بررسی روندهای آن است.
⚜️برای رسیدن به سرنخها و منشاء تغییرات، مرحله بسیار مهم، #توصیف دُرست از وضع موجود است. البته توصیف به معنای تائید یا رد نیست، صرفاً به معنای درست دیدن و برشمردن#عناصر_تغییر است. جداسازی عناصر مطلوب یا نامطلوب، در مرحله بعد از توصیف تحقق خواهد یافت
📝در یادداشت گذشته از تاثیر #هوشمصنوعی بر مداحی گفتم. هدف از آن یادداشت آمادگی لازم برای تغییراتی بود که ممکن یا محتمل است، در آینده رقم بخورد
🌀در ادامه باید بگویم تغییرات چه دلخواه ما باشد، چه نباشد، رقم خواهد خورد. جهان یک کلِّ وابسته به هم است. تغییرات در نقطهای دیگر از دنیا میتواند در زندگی ما نیز اثرگذار باشد.
💬پیشنهاد میکنم بجای اینکه با طراح این سوال مقابله کنیم، با کمی #تأمل، اصل تغییر را بپذیریم و به این سؤال پاسخ دهیم که آیا در آینده تغییراتی در مداحی خواهیم داشت؟ به نظر برای پاسخ دقیق، باید توصیف درستی داشته باشیم
♻️پس میتوانیم موضوع تغییرات را در مداحی در گذر زمان بررسی کنیم. زمانی مداحی در #محتوا به قصیدهخوانی در دستگاههای مقامی ایران، مشهور و فراگیر بود و طبقه مداحان از لحاظ شکل، کلاه فینی و #عبا به دوش به مجالس روضه مشرف میشدند و به جز ایام محرمالحرام که عمده مجالس به دستهجات زنجیرزنی و به نُدرت شاهد مجالس سینهزنی طولانی بودیم
🔄رفته رفته با تغییرات سیاسی و اجتماعی و تغییر در #نگرش_مذهبی مردم ایران، مداحی نیز در محتوا، شکل و فرم تغییرات مختلفی را به خود دید
🔸به مداحیها و نوحههای دوران #مبارزه علیه طاغوت از لحاظ مضامین ضدطاغوت و ظلم نگاه کنید، اینجا طلیعه ورود طبقه مداحان به عرصه #سیاسی بود
♨️تا روزی که عملاً وارد کارزارهای #انتخاباتی و تائید و رد کاندیداتورها شدند تا ورود به عرصههای روشنگری سیاسی و مقابله با #فتنه، پس میتوان یکی از عوامل تغییر رویکرد را تغییرات در نگرش مذهبی و سیاسی دانست
🔳با گذرزمان وضعیت پوشش از عبا به کت و شلوار و امروزه به تیپهای اسپورت و عکسهای منتشر شده با لباس ورزشی، از جلسات قصیدهخوانی به جلسات طولانی سینهزنی تا جایی که حتی موقعیت مکانی از مسجد به حسینیه و از حسینیه به ورزشگاه تغییر کرده است، رسیدهایم
🎙از مداحی زنده به مداحی آهنگین #استودیویی و امروز شاهد مداحی استیج در معابرعمومی، مانند میادین و پارکها هستیم. پس عنصر دوم در تغییر رویکردها را میتوان #تکنولوژی و #سبک_زندگی امروز دانست. در تمام این موارد محتوا و شکل و فرم نیز تغییر کردهاست
🎗از آن طرف مداحی و نقشش در #دفاع_مقدس، در #مدافعان_حرم، در فراگیری #مناجات و دعا و ابعاد بینالمللی جدید را نیز باید جزو تغییرات این طبقه کنشگر دانست. براساس توصیفی گذرا از ۴ دهه گذشته تاکنون؛ باید پذیرفت که تغییر بوجود آمده است و از اینجا باید قبول کرد که در #آینده نیز تغییرات بوجود خواهد آمد. ممکن است تغییرات براساس عوامل درونی و بیرونی در روند مداحی اثر بگذارد
❇️عوامل درونی شامل نظام ارزشهای این جامعه مبارک که بعنوان مرامنامهای نسل به نسل منتقل شده است و ظرفیتهایی مانند #صدا و #شعر و #زبان که جزو ذات کاری این قشر نورانی است. اینها میتواند درخدمت ارزشها قرار بگیرد و مداحی دفاع مقدس را رقم بزند. میتواند در مقابل فتنه دشمنان بایستد و جریان عواطف و حب و بغض مردم را بنفع دین #اسلام جهت دهد و در نتیجه شاهد #احیاء_امر باشیم..
ادامه دارد..
#الی_الحبیب
🆔 @elalhabib_ir
#آسیبشناسی
#مداحی
🔖محتوا محوری
💠استاد حاج مهدی #خادم_آذریان از مداحان قدیمی و نامآشنای #تبریز درباره اهمیت خاص #محتوا در مداحی گفتند:
❇️بطور کلی ما از طرفی به #نوآوری و بروز کردن مسائل معتقدیم زیرا در هرکاری این موضوع نباشد، رونق، شکوه و جلال از دست میرود. مقام معظم #رهبری هم توصیه کردند که سعی کنید با زبان #هنر، #فضائل و #مصائب اهلبیت(ع) گفته شود که زبان هنر بسیار موثر و بُرّنده است
🎗اما در کنار آن توصیه بر پرمحتوا بودن #اشعار و نحوه #اجرا یک طرف دیگر قضیه است. بعداً احساس شد که بارقهای از مشکلات پیش میآید
👈🏻که به همین دلیل، #رهبر_انقلاب فرمودند سعی کنید #هیئات به سبک #سنتی اداره شود و هیئتها، هیئت باقی بمانند و از برخی سبکها استفاده نکنید، بسیار شفاف اعلام کردند که نسبت به موسیقی پاپ و… حواستان را جمع کنید
❌عمده نگرانی من و مشکل اصلی ما بحث #محتوای مداحی و اشعار است. انگیزه خلقت اهلبیت(ع) #هدایت است و من قبلاً هم گفتم که متأسفانه هیئات ما مداح محور هستند و من این را جزء آسیبها میدانم که در هر کاری مداحی مقدم میشود!
♻️مثلاً میگویند اجازه بدهید #قرآن و #تواشیح و … را بخوانند تا مجلس برای #مداح آماده باشد! این موضوع #غلط است. چون همه چیز مقدمه برای این است که ما #دین را یاد بگیریم و اصلاً قیام امام حسین(ع) برای اصلاح دین مردم بود
🌀و به همین خاطر این هیئات علاوه بر ابراز ارادت به اهلبیت(ع) و گریه برای آنان، باید از این جمع و پتانسیل بهرهبرداری #معنوی، #معرفتی و #ولایی داشته باشند
💯هم قاری، هم سخنران و هم مداح باید مستمع را از نظر معنوی بالا بکشند. این تجربه من است که در هر مجلسی با تعریف از اهلبیت(ع) و بدون مصیبت باز هم مداحی کردهایم، مردم منقلب شدهاند
💬در حال حاضر محتوای مطالب و مداحیهایی که در مجالس گفته میشود از بُعد #عاطفی و عاشقی است؛ من این موضوع را رد نمیکنم اما میتوانیم جوانان را به گونهای دیگر هم جذب کنیم. اگر جوان را با یک #آهنگ و #صدا جذب کنیم با آهنگ و صدای زیباتر هم جای دیگری میروند!
⚠️امروز به گونهای شده که آهنگ بر محتوا غلبه کرده و مداح به شاعر میگوید مثلاً احوالات حضرت قاسم(ع) را در این سبک بنویس. یعنی محوریت #ملودی است!!
🔺و شاعر مجبور است در آن قالب شعر را پیاده کند و در نتیجه اصل #رسالت شاعر آئینی به حاشیه میرود. شاعر مجبور است #محتوا را فدای شعر کند و در نتیجه محتوای چندانی در شعرها نمیبینیم
⬅️من در کلاسهای مداحی هم میدیدم که بعضاً چون #هدف گریاندن است، با هرکاری میخواهند این امر را انجام دهند!! هدف گریاندن نیست اگرچه اجر معنوی دارد اما هدف متعالیتر از این است که به بهای گریاندن هر حرفی را به زبان بیاوریم
💢در گذشته مجالس ما با معرفی اهلبیت(ع) آغاز میشد اما این مسأله امروز کمرنگ شده است در حالیکه محتوای اصلی ما باید این ذکر فضائل اهلبیت(ع) باشد
🔰اگر امروز جوانی به پدر و مادرش بگوید که میخواهم به هیئت بروم پدر و مادر نام هیئت، نام مداح و برنامه هیئت را نمیپرسد چون از بُعد #عقیدتی و #احساسی به ما #اعتماد دارد و فرزندش را دست ما میسپارد
📿اگر من به عنوان #مداح، دیگری به عنوان #سخنران و #خادم هیئت حرف درست بزند و کار درست انجام دهد هم تو اجر میبری و هم آن جوان هدایت میشود. اگر اعتقاد آن جوان با مداحی و سخنرانی من زاویه پیدا کرد تا قیامت نمیتوان #پاسخ آن را داد
🔷ما هیچکدام با هم زاویه نداریم و همراستا هستیم؛ من معتقدم مداحی که میتواند پنج هزار نفر را جمع کند یعنی خداوند در این انسان جاذبهای گذاشته است که نمیتوان سرزنش یا دعوایش کرد
🔮 اما با نحوه گفتارمان شاید آن اشکالهای جزئی را هم رفع کنیم، هم بزرگان باید با شفقت جوانان را راهنمایی کنند و هم مداحان جوان باید حرمت بزرگان را حفظ کنند
🟡خداوند اگر لذت #نوکری اهلبیت(ع) را به انسان بچشاند، بعد از آن نه میتواند این لذت را کنار بگذارد و نه کنار برود
📝من اوایل #نوحه را در کاغذی مینوشتم، مسیر خانه تا هیئت را به خدا التماس میکردم که بتوانم این نوحه را بخوانم
💎چون در تبریز #ردیف_خوانی امتیاز بزرگی است یعنی مثلاً اگر روحانی #روضه حضرت زهرا(س) را خواند، مداحان باید آن را ادامه دهند
🚩به همین دلیل به خدا التماس میکردم ردیف روضهای که من نوشتم باشد تا من هم بتوانم مداحی کنم..
#الی_الحبیب
🆔 @elalhabib_ir
#محتوا
#روایت
●«امّعه» نباش!
حضرت امام كاظم عليهالسلام به فضل بن يونس فرمودند: خير برسان و خير بگو و «امّعه نباش».
گفتم: امّعه چيست؟
□ فرمودند: نگو من با مردم هستم و من يكی از مردمم [یعنی سُسترأى و دهنبين مباش! و خود را تابع دیگران و بیتفاوت و بیمسؤولیت قرار نده]
همانا رسول خدا (صلی الله عليه و آله) فرمود: اي مردم! بهراستی فقط دو راه آشكار وجود دارد، راه خير و راه شرّ، پس نبايستی راه شرّ در نزد شما از راه خير محبوبتر باشد.
[أَبْلِغْ خَيْراً وَ قُلْ خَيْراً وَ لَا تَكُونَنَّ إِمَّعَةً؛ قُلْتُ: وَ مَا الْإِمَّعَةُ، قَالَ: لَا تَقُلْ أَنَا مَعَ النَّاسِ وَ أَنَا كَوَاحِدٍ مِنَ النَّاسِ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص قَالَ أَيُّهَا النَّاسُ هُمَا نَجْدَانِ نَجْدُ خَيْرٍ وَ نَجْدُ شَرٍّ فَمَا بَالُ نَجْدِ الشَّرِّ أَحَبُّ إِلَيْكُمْ مِنْ نَجْدِ الْخَيْرِ]
📚 الأمالي (للمفید)، ص210
#الی_الحبیب
🆔 @elalhabib_ir
|#دیداریار|
#حاشیهنگاری حاجرحیم #آبفروش
از دیدار ستایشگران اهلبیت(ع)
با رهبرمعظمانقلاب؛ ۱۴۰۲
🔸(قسمت پانزدهم)
«درس خارج فقه ستایشگران در حسینیه امام خمینی(ره)»
در ادامه آقا جلسه را بهسیاق کلاس درس خارج علما، جلو میبرند، البته کمی رقیقتر... ابتدا بحث سندی خطبه و بعد هم بحث دلالی آن را مطرح میکنند؛ آری! درس خارج فقه ستایشگران در حسینیه امام خمینی(ره) شکل میگیرد!
💠💠💠
ابتدا
«اسانید خطبه فدکیه» را اجمالاً بررسی میکنند:
- مرحوم #مجلسی طرق متعدّدی را ذکر کرده
- #ابن_ابی_الحدید این خطبه را نه از کتب شیعه و علمای شیعه، که از طرق اهلسنّت نقل میکند، خصوصیات و وثاقت راویان را هم میآورد...
آن کسانی که روایتِ این خطبه به آنها نقل میشود چند نفرند:
- یکی #جناب_عایشه
- یکی جناب #زید_بن_علی (سلاماللهعلیهوعلیابیه)
از زیدبنعلی نقل شده است که
من دیدم بزرگان آلابیطالب
این خطبه را از پدرانشان نقل میکردند،
به فرزندانشان یاد میدادند،
برای اینکه این خطبه در تاریخ بماند:
«رَاَیتُ مَشایِخَ آلِ اَبی طالِبٍ یَروونَهُ عَن آبائِهِم وَ یُعَلِّمونَهُ اَبنائَهُم»
و با ذکر این نقل، درجه اعتبار خطبه را به رخ میکشند.
ادب خاص حضرت آقا و رعایت احترام جامعه اهلسنت و نیز زیدیه، در نقل از افراد مورد احترام آنها درسها دارد برای اهلش...
💠💠💠
سپس
«وجه دلالی و محتوایی خطبه» را اجمالاً بررسی میکنند؛
قبلتر اشاره کرده بودند که:
#اهل_بلاغت و
#اهل_فهم،
این خطبه را در ردیف
#بهترین_خطبه_های_نهج_البلاغه
دانستهاند که مملو است از #معارف و #حقایق.
اینجا هم علاوه بر #محتوا به #چگونگی و #کیفیت ارائه و بیان محتوا هم میپردازند:
«#انتظام_فکری و #منطق_قوی از لحاظ مضمون،
همراه شده با
#استحکام_لفظی
#زبان_فاخر
#زیبایی_های_ادبی»
بعد هم به این امر توجه میدهند که این محتوای غنی و بیان زیبا در چه شرایطی ایراد شده است:
«تصوّرش را بکنید فاطمه زهراء(س)،
بانوی
هجدهساله،
بیستساله،
حدّاکثر بیستوپنجساله،
با آن مصائب،
خطبهای بیان میکند که
بزرگان اهل بلاغت اینجور با حیرت آن را تلقّی میکنند و به آن نگاه میکنند.»
اهمیت استراتژیک این خطبه را هم اینگونه توضیح میدهند:
«در یک چنین خطبهای با این #لفظ و #معنا،
حقایقی را که:
- در نظرها نبود
- یا اگر بود، مورد غفلت بود
بیان میکند و روشن میکند.»
بعد هم فهرستی کلی از محتوای خطبه:
«معارف زیادی در این خطبه هست:
#توحید هست
#نبوّت هست
مسأله #امامت و #ولایت هست
مسأله #عدالت هست.»
ادامه دارد...
#الی_الحبیب
🆔 @elalhabib_ir