🔴 سلسله مباحث #نفس / جلسه ۱۵
✅ #ریاضت، شیوه #کنترل_نفس در #سلوک عملی است. قدرِ مشترک همهی نسخههای ریاضتی، سختی است، هیچکسی با #راحت_طلبی در کنترل نفس به جایی نمیرسد.
ریاضت را میتوان به ۲ دسته کلی تقسیم کرد:
1️⃣ #ریاضت_شرعی
نسخههایی که پیامبر اکرم (ص) و #اهل_بیت (ع) دادهاند.
2️⃣ نسخههای ریاضتی که غیرمعصوم میپیچد.
بعضی از این نسخهها، دستور به نپوشیدن لباس فاخر، #ازدواج نکردن، و #سکوت است.
آیین هندوها، آیین مرتاضها همین است. بعضی از متصوفه نیز خودشان را از خوردنیها محروم میکنند و ترک خوردن گوشت و مرغ و ماهی میکنند.
🔹اما در ریاضت شرعی و برای کنترل نفس، در مقام پاسخ به خواستههای آن، دستوراتی از #شرع صادر شده است که باید به آن ملتزم بود:
🔸 ریاضت، #خلاف_شرع نباشد.
🔸 ریاضت، خلاف #اخلاق نباشد.
🔸 توقعات اجتماعی رعایت شود.
♻️ ما در #فقه، ۲ توقع اجتماعی داریم:
1️⃣ زندگی مطابق شأن باشد.
یعنی در رفتار کنترل نفس باید شأن افراد رعایت شود.
2️⃣ #خلاف_مروت نباشد.
بستنی خوردن در ماکن عمومی #حرام نیست، ولی مردم توقع ندارند که یک روحانی کنار خیابان بایستد و بستنی بخورد. اگر این کار را کرد، میشود خلاف #مروت.
انجام رفتارهای خلاف مروت روحانی را از #عدالت ساقط میکند.
✳️ اولین کاری که در #تهذیب_نفس باید انجام شود، مشارطه است.
#مشارطه یعنی شرط کردن به منظور انجام دادن کاری یا ترک کردن کاری.
📌 هم ردیف معنای مشارطه، کلمه عهد در #قرآن است.
یکی از واژههایی که میتواند انجام یا ترک چیزی را بر ما #واجب کند، عهد است. مانند #عهد بستن با خداوند که اگر فلان حاجت ما برآورده شد، سه روز #روزه بگیریم.
______________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ۱۵
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir
🔴 شرح #دعای_روزهای_ماه_رمضان
✅ خواستههای روز پنجم ماه مبارک رمضان
1️⃣ قرار گرفتن در گروه مستغفرین.
2️⃣ بودن از بندگان #صالح و #مطیع.
3️⃣ از دوستان و نزدیکان خداوند بودن.
✳️ «اللّٰهُمَّ اجْعَلْنِى فِيهِ مِنَ الْمُسْتَغْفِرِينَ»
💠 قرآن کریم در سوره ذاریات آیه ۱۸ وقتی #متقین را معرفی میکند، چنین آنان را توصیف مینماید: و سحرگاهان به #استغفار میپرداختند.
👈 پس آمرزش طلبی از اوصاف متقین است.
📌 به فرمایش حضرت امیرالمؤمین (ع) استغفار آخرین گام از مراحل ششگانه #توبه است.
💠 مراحل ششگانه توبه از دیدگاه حضرت عبارتند از:
۱. #پشیمانی از #گناه.
۲. تصمیم جدی بر اینکه به گناه بازنگردد.
۳. ادای #حقوق_مردم که ضایع کرده است.
۴. ادای #حق_الله.
۵. #ریاضت دادن به بدن تا گوشتی که بر بدن از #حرام رشد کرده است از بین برود.
۶. خود را به #اطاعت حق وادار کند.
👈 بعد از این مراحل زمان تحقق استغفار با گفتن استغفرالله است.
✳️ «وَاجْعَلْنِى فِيهِ مِنْ عِبادِكَ الصَّالِحِينَ الْقانِتِينَ»
🔸 معنای عبادِ صالح چیست و مصداقش کیست؟
عباد، جمع عبد است که به معنی کسی که طوق #عبودیت و #بندگی را به گردن افکنده است و خدا را به عنوان همه کاره خود در زندگی اختیار نموده است.
👈 این اقرار به بندگی قدیمیترین اعتراف است که بندگان خدا به آن #شهادت دادهاند.
💠 سوره اعراف آیه ۱۷۲ میفرماید: و [به یاد آور] هنگامی را که پروردگارت از صلب بنی آدم نسلشان را پدید آورد، و آنان را [در ارتباط با پروردگاریش] بر خودشان گواه گرفت [و فرمود:] آیا من پروردگار شما نیستم؟ [انسانها با توجه به وابستگی وجودشان و وجود همه موجودات به پروردگاری و ربوبیّت حق] گفتند: آری، گواهی دادیم.
🔆 این اقرار بالاترین افتخار است. امیرالمؤمنین (ع) به خداوند عرض میکنند: إِلَهِی کَفَى لِی عِزّاً أَنْ أَکُونَ لَکَ عَبْداً؛ و همین اندازه فخر و افتخار کافی است که #عبد و مطیع تو هستم.
🔸 صالحین جمع صالح به معنی انسانهای شایسته و صاحب صلاحیت در فضیلتها و ارزشهای انسانی و کمالات نفسانی است.
👈 پس عبادِصالح یعنی انسانهایی که بندگان خدا و نیز صاحب ارزشهای انسانی و واجد کمالات نفسانی هستند.
🔸 #عباد_صالح چه کسانی هستند؟
💠 در سوره انعام آیات ۸۴ و ۸۵ میفرماید: و از فرزندان اسحاق، داود و سلیمان و ایوب و یوسف و موسی و هارون را [هدایت کردیم؛] و این گونه نیکوکاران را پاداش می دهیم. و زکریا و یحیی و عیسی و الیاس را [نیز که از نسل اویند، #هدایت نمودیم] همه از شایستگان بودند.
📌 در دعای امروز به عباد صالح، قانتین اضافه شده است یعنی بندگان شایسته خدا که مطیع دائمی و همیشگی او هستند. و در این دعا چنین خصوصیتی را از خداوند مطالبه مینماییم.
✳️ «وَاجْعَلْنِى فِيهِ مِنْ أَوْلِيائِكَ الْمُقَرَّبِينَ»
🔸 اولیاء جمع ولی است و به معنای نبودن واسطه میان دو چیز و پی در پی بودن آنها است.
پس اولیاء الله کسانی هستند که بین آنها و خدا فاصلهای نیست به این شکل که حجابها از قلبشان کنار رفته و در پرتو نور #معرفت و #ایمان و #عمل پاک، خدا را با چشم دل چنان میبینند که هیچگونه شک و تردیدی به دلهایشان راه نمییابد.
📌 وقتی حجاب از قلبشان کنار میرود یعنی جنبه ملکوتی پیدا میکنند و دیگر در بند و اسیر عالم مُلک نیستند کما اینکه جناب ابراهیم خلیل الله چنین بود.
💠 سوره انعام آیه ۷۵ میفرماید: و این گونه فرمانروایی و مالکیت و ربوبیت خود را بر آسمان ها و زمین به ابراهیم نشان میدهیم تا از #یقین کنندگان شود.
🔆 چگونه میتوان به این مقام رسید؟
مهمترین راه را خدا بیان فرموده است و به حضرت داود نبی چنین میفرماید: ما لِأَولِيائي وَالهَمِّ بِالدُّنيا؛ ای داود، دوستان مرا با #دنیا_طلبی کاری نیست.
👈 ترک #دنیا #انسان را از زمره اولیاء خدا قرار میدهد.
✳️ «برأفتک یا ارحم الرحمین»
📌 و این امور حاصل نمیشود مگر به خواستن رأفت و مهربانی از مهربانترینِ مهربانان.
___________________
حجةالاسلام و المسلمین #علوی_تهرانی
@Fares_ir
🔴 شرح #دعای_روزهای_ماه_رمضان
✅ خواستههای روز بیست و یکم ماه مبارک رمضان
1️⃣ مرا به خشنودی خودت راهنمائی کن.
2️⃣ راه #نفوذ شیطان را برمن ببند.
3️⃣ #بهشت را منزل و مأوای من قرار ده.
✳️ «اللّٰهُمَّ اجْعَلْ لِى فِيهِ إِلىٰ مَرْضاتِكَ دَلِيلاً»
🔸هدف خداوند از فرستادن رُسُل و کُتُب آسمانی و امامان معصومین، ارائه طریق برای #مردم به سوی خشنودی و رضایت خویش بوده است. این هدف عمومی و برای همگان است. تمام برنامه پیامبر (ص) نیز همین است که به سوی آنچه رضایت خدا در آن است، راهنمایی کنند.
👈 حضرت ختمی مرتبت در این فقره #هدایت، #عنایت و #رحمت خاص را میخواهند.
📌 در هدایت، نشان دادن راه، هدایت عمومی است، ولی اینکه دست مرا بگیرد و به آنچه رضای خودش هست برساند این هدایت خاصه است.
💠 در سوره بقره آیه ۱۰۵ میفرماید: و خداوند رحمتش را به هر کس بخواهد اختصاص میدهد.
👈 این نوع از هدایت رسیدنی و دیدنی نیست بلکه رساندنی و چشیدنی است.
💠 امیرالمؤمنین(ع) میفرمایند: از دوست داشتنیترین بندگان نزد خداوند بندهای است که خداوند او را علیه نفسش یاری نموده است.
💠 در حدیث قدسی میفرماید: هرگاه دیدی #بنده من فراوان مرا یاد میکند بدان که من اجازه آن را به او دادهام.
👈 این کمک کردن و اجازه دادن #هدایت_خاص است.
💠 به حضرت داوود (ع) چنین فرمود: من فقط به دوستدارانم تعلق دارم.
📌 رمز بهره بردن از این هدایت خاص الهی، قرار گرفتن در زمره #محبین الهی است.
✳️ «وَلَا تَجْعَلْ لِلشَّيْطانِ فِيهِ عَلَىَّ سَبِيلاً»
🔸 در اینجا دو سؤال مطرح است:
چرا باید راه نفوذ شیطان را بست؟
💠 خداوند در سوره فاطر آیه ۶ در مقام معرفی شیطان میفرماید: شیطان #دشمن شما است پس او را دشمن بگیرید.
هر عاقلی باید راه دشمن را ببندد، اما چگونه؟
💠 در سوره حجر آیه ۴۲ میفرماید: تو را بر بندگان من تسلطی نیست مگر گمراهانی که از تو پیروی کنند.
📌 پس هرکسی بنده خدا باشد شیطان نمیتواند با او کاری داشته باشد. به این طریق است که میتوان راه نفوذ شیطان را بست. او تنها در صورتی موفق میشود که بنده، خدا را فراموش کند.
💠 در سوره زخرف آیه ۳۶ میفرماید: هرکس از #یاد_خدا روی گردان شود شیطانی را به سراغش میفرستیم که همواره همنشین او خواهد بود.
✳️ «وَاجْعَلِ الْجَنَّةَ لِى مَنْزِلاً وَمَقِيلاً»
🔸بدیهی است که هرکسی مشمول هدایت خاصه الهی بشود و راه نفوذ شیطان را بر خود ببندد، بهشت محل #آسایش و منزل او خواهد بود.
💠 امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: فقط کسانی جواز ورود به بهشت را دارند که با #نفس خود مبارزه کنند.
👈 یعنی با #ریاضت، شیطان را از خود دور کنند و در دایره محبین الهی در آیند، آنگاه مسلماً جایگاه آنان بهشت است.
🔸 مطالبه بهشت بر اساس قرآن است.
💠 در سوره شعراء آیه ۸۵ میفرماید: مرا از وارثان بهشت پر #نعمت گردان.
💠 حضرت امام باقر(ع) میفرمایند: دو موجِب را در پایان هر #نماز فراموش نکنید. راوی میگوید عرض کردم دو موجِب چیست حضرت فرمودند: در خواست بهشت از خدا و پناه بردن به خدا از آتش.
🔆 پس برای رفتن به بهشت هم باید #عمل_صالح داشت و هم باید آن را از خدا خواست زیرا که فقط او برآورنده حاجات است.
✳️ «يَا قاضِىَ حَوائِجِ الطَّالِبِينَ»
🔸ای برآورنده حاجتهای طالبین، درخواستهای امروز ما را به اجابت برسان.
___________________
حجةالاسلام و المسلمین #علوی_تهرانی
@Fares_