eitaa logo
موسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
3.8هزار دنبال‌کننده
971 عکس
54 ویدیو
48 فایل
─━━━━━━ا﷽ا━━━━━━─ ⭕️موسسه فرهنگ و تمدن توحیدی (فتوت) 💢با مدیریت حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا فلاح شیروانی 📍قم، میدان سپاه، بلوار شهید اخلاقی، پلاک۱۲ 📩درگاه ارتباطی و تبادل: @Admin_fotovat 🔺نشر مطالب همراه با آدرس
مشاهده در ایتا
دانلود
💠 💠 1️⃣ اهمیت حکمت مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2517 2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی https://eitaa.com/fvtt_ir/2561 3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2594 4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2616 5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3) https://eitaa.com/fvtt_ir/2638 6️⃣ علوم و اقسام آن (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2677 7️⃣ علوم و اقسام آن (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2715 8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2848 9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2869 🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2886 1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2902 2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2930 3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2950 4️⃣1️⃣هستی‌شناسی در فلسفه مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2982 5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3026 6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3053 7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3078 8️⃣1️⃣ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3093 9️⃣1️⃣اصالت وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3113 0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3133 1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3154 2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3164 3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3176 4️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3184 5️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3191 6️⃣2️⃣ملاک‌های فصلیت فصل https://eitaa.com/fvtt_ir/3199 7️⃣2️⃣جوهر و عرض https://eitaa.com/fvtt_ir/3207 8️⃣2️⃣ماهیت و حقیقت جسم https://eitaa.com/fvtt_ir/3216 9️⃣2️⃣برهان بر وجود هیولی https://eitaa.com/fvtt_ir/3227 0️⃣3️⃣صورت جسمیه و احکام آن https://eitaa.com/fvtt_ir/3237 1️⃣3️⃣نسبت ماده و صورت https://eitaa.com/fvtt_ir/3248 2️⃣3️⃣عرض و مقولات عرضی https://eitaa.com/fvtt_ir/3264 3️⃣3️⃣حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3272 4️⃣3️⃣حرکت قطعیه و حرکت توسطیه https://eitaa.com/fvtt_ir/3285 5️⃣3️⃣لوازم حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3300 ⏳ ادامه دارد ... —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 💠 💢بخش 5️⃣3️⃣ 🌐 لوازم حرکت 🔺 حرکت شش لازمه دارد: متحرک (موضوع)، محرک (فاعل)، ما فیه (مسافت)، ما منه (مبدأ)، ما الیه (منتهی) و زمان (مقدار). هیچ حرکتی بدون این امور تحقق نمی یابد. 🔘 1.موضوع حرکت 🔺 حرکت از دیدگاه مشائیان یک عرض است و هر عرضی نیازمند موضوع است. حرکت همواره در موضوعی که آن را می پذیرد و متصف به آن می شود، تحقق می یابد، و ممکن نیست حرکت بدون متحرک، یعنی شیئی که صفت حرکت را می پذیرد، تحقق یابد. هر متحرکی، جسم است و شیئی که جسم نباشد، محال است حرکت کند. بر اساس تعریف از حرکت، فقط شیء بالقوه می تواند حرکت کند و خاستگاه قوه، ماده است. از این رو، موجود غیرمادی، به سبب قوه نداشتن، حرکت نخواهد داشت. اما موجود مادی جسم است. بنابراین، موضوع حرکت فقط جسم است و مجردات حرکت ندارند. 🔘 2. نیاز حرکت به محرک 🔺 هر حرکتی نیازمند فاعلی است غیر از متحرک، که آن را در متحرک ایجاد می کند. ممکن است تصور شود فاعل حرکت، همان ذات متحرک است. فیلسوفان استدلال کرده اند محال است فاعل حرکت، همان قابل حرکت باشد. اگر حرکت ناشی از ذات متحرک باشد، آنگاه حرکت این شیء با وجود آن، وجوب خواهد یافت؛ در حالی که این طور نیست و با وجود ذات جسم حرکت واجب نمی شود؛ چه بسا اجسامی موجود می شوند؛ در حالی که حرکت ندارند و اگر علت حرکت یک جسم ذات آن جسم باشد، آن جسم باید همواره حرکت داشته باشد، نه آنکه گاه حرکت داشته باشد و گاهی نداشته باشد. 🔘 3و4. مبدأ و منتها 🔺 هر حرکتی از نقطه ای آغاز می شود و به نقطه ای ختم می گردد. مبدأ حرکت، آن وضعیتی برای متحرک است که متحرک در خصوص هر دو کمال، یعنی کمال نخست که همان حرکت است، و کمال ثانی که با پایان حرکت حاصل می شود، بالقوه است و منتهای حرکت، حصول کمال ثانی برای متحرک است. اینکه هر حرکتی دارای مبدأ و منتهاست، بدان معنا نیست که متحرک لزوماً در مبدأ و منتها فاقد حرکت بوده، بلکه بدان معناست که در هر حرکتی متحرک مبدأ را ترک می کند و به منتها می رسد. 🔘 5. مسافت حرکت 🔺 یکی از ویژگی های متحرک، پیوسته در حال عوض شدن است. آن ویژگی ای از متحرک که در حرکت به طور پیوسته عوض می شود، «مسافت حرکت» نام دارد. 🔺 مسافت حرکت، مقوله ای است که حرکت به آن نسبت داده می شود. حرکت سیب از رنگ سبز به رنگ قرمز، حرکت کیفی؛ حرکت علی از قم به تهران، حرکت أینی؛ حرکت کره حول محور خود، حرکت وضعی؛ و حرکت بوته گیاه از طول یک متری به دو متری، حرکت کمّی نامیده می شود. متحرک در طول حرکت در هر لحظه و آنی نوع یا صنفی از مقوله را دارد؛ غیر از نوع یا صنفی که در آن قبل یا بعد دارد. 📚 منبع: کتاب حکمت مشاء ص 173_177 —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 💠 1️⃣ اهمیت حکمت مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2517 2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی https://eitaa.com/fvtt_ir/2561 3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2594 4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2616 5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3) https://eitaa.com/fvtt_ir/2638 6️⃣ علوم و اقسام آن (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2677 7️⃣ علوم و اقسام آن (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2715 8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2848 9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2869 🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2886 1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2902 2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2930 3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2950 4️⃣1️⃣هستی‌شناسی در فلسفه مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2982 5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3026 6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3053 7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3078 8️⃣1️⃣ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3093 9️⃣1️⃣اصالت وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3113 0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3133 1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3154 2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3164 3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3176 4️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3184 5️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3191 6️⃣2️⃣ملاک‌های فصلیت فصل https://eitaa.com/fvtt_ir/3199 7️⃣2️⃣جوهر و عرض https://eitaa.com/fvtt_ir/3207 8️⃣2️⃣ماهیت و حقیقت جسم https://eitaa.com/fvtt_ir/3216 9️⃣2️⃣برهان بر وجود هیولی https://eitaa.com/fvtt_ir/3227 0️⃣3️⃣صورت جسمیه و احکام آن https://eitaa.com/fvtt_ir/3237 1️⃣3️⃣نسبت ماده و صورت https://eitaa.com/fvtt_ir/3248 2️⃣3️⃣عرض و مقولات عرضی https://eitaa.com/fvtt_ir/3264 3️⃣3️⃣حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3272 4️⃣3️⃣حرکت قطعیه و حرکت توسطیه https://eitaa.com/fvtt_ir/3285 5️⃣3️⃣لوازم حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3300 6️⃣3️⃣مقولات حرکت پذیر و نفی حرکت جوهری https://eitaa.com/fvtt_ir/3311 ⏳ ادامه دارد ... —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 💠 💢بخش 6️⃣3️⃣ 🌐 مقولات حرکت پذیر و نفی حرکت جوهری 🔺 ابن سینا حرکت در مقوله های جوهر، ان یفعل، ینفعل، اضافه و متی را نفی می کند. او نفی حرکت را در مقوله جده، راجح دانسته، حرکت در مقوله های أین، کیف، کمّ و وضع را پذیرفته است. 🔘 استدلال ابن سینا بر نفی حرکت در جوهر 🔺 تغییر در طبیعت جوهری منحصر است در تغییر دفعی. جوهر اگر حادث گردد، به صورت دفعی حادث می شود و اگر فاسد شود، به صورت دفعی فاسد می گردد. 🔺 یک جوهر، یا وجود ندارد و فقط قوه آن هست و یا وجود دارد و به طور کامل فعلیت یافته است و این طور نیست که اشتداد و تنقص بپذیرد. حرکت در جوهر فقط به معنای اشتداد (در حرکت تکاملی) و تنقص (در حرکت ذبولی) قابل تصور است، اما محال است صورت جوهری قبول اشتداد و تنقص کند؛ زیرا اگر قبول اشتداد یا تنقص کند، صورت نوعیه این جوهر در حال اشتداد و تنقص یا باقی می ماند یا باقی نمی ماند. اگر صورت نوعیه جوهر همچنان باقی باشد، پس صورت جوهری تغییر نکرده، فقط امری که عارض بر صورت جوهری بوده، تغییر کرده است. در این صورت، چیزی که ناقص بود، با اشتداد نقصانش از بین می رود، ولی جوهر آن از بین نمی رود. در اینجا استحاله و مانند آن تحقق می یابد، نه تکون جوهر جدید. اگر در حال اشتداد نوع جوهر باقی نباشد، بدان معناست که با اشتداد جوهر، جوهر پیشین از بین رفته، جوهر جدیدی احداث می شود و همین طور در هر آنی از اشتداد این جوهر زائل شده، جوهر جدیدی حادث می شود و میان جوهر اولیه و جوهر پایانی، جواهر نامتناهی بالقوه ای امکان خواهند داشت؛ در حالی که در واقع این طور نیست و میان دو جوهر، جواهر نامتناهی امکان ندارد. بنابراین، اشتداد و تنقص در جوهر امکان ندارد و با نفی اشتداد و تنقص، تغییر جوهر منحصر در کَون و فساد، یعنی زوال یک صورت نوعی و تکون صورت نوعی دیگر به جای آن به صورت دفعی می شود. 🔘 استدلال دیگر ابن سینا بر نفی حرکت در جوهر 🔺 هر حرکتی نیازمند موضوع و متحرک است و در جوهر، چیزی که متحرک باشد و حرکت در مقوله جوهر را بپذیرد، وجود ندارد. بنابراین، حرکت در مقوله جوهر مستلزم وجود حرکت بدون متحرک بوده، این محال است. 🔺 مشائیان حرکت را عرض دانسته، آن را نوعی از مقوله ان ینفعل شمرده اند و بر اساس نیازمندی حرکت به عنوان یک عرض به موضوع و متحرک و نفی امکان اشتداد و تضعف در جوهر، حرکت در مقوله جوهر را انکار کرده اند. اما ملاصدرا با نفی ماهیت بودن و عرض بودن حرکت، و قول به آنکه حرکت از قبیل مفاهیم فلسفی است و به نحو وجود شیء برمی گردد، به جای آنکه آن را به ماهیت برگرداند، با تکیه بر اصالت وجود، آن را به وجود برگردانده است و به اشکال های مشائیان پاسخ گفته، با نقد دلایل آنها، به حرکت در جوهر قائل شده است. 📚 منبع: کتاب حکمت مشاء ص 177_181 —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 💠 1️⃣ اهمیت حکمت مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2517 2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی https://eitaa.com/fvtt_ir/2561 3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2594 4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2616 5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3) https://eitaa.com/fvtt_ir/2638 6️⃣ علوم و اقسام آن (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2677 7️⃣ علوم و اقسام آن (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2715 8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2848 9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2869 🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2886 1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2902 2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2930 3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2950 4️⃣1️⃣هستی‌شناسی در فلسفه مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2982 5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3026 6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3053 7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3078 8️⃣1️⃣ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3093 9️⃣1️⃣اصالت وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3113 0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3133 1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3154 2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3164 3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3176 4️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3184 5️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3191 6️⃣2️⃣ملاک‌های فصلیت فصل https://eitaa.com/fvtt_ir/3199 7️⃣2️⃣جوهر و عرض https://eitaa.com/fvtt_ir/3207 8️⃣2️⃣ماهیت و حقیقت جسم https://eitaa.com/fvtt_ir/3216 9️⃣2️⃣برهان بر وجود هیولی https://eitaa.com/fvtt_ir/3227 0️⃣3️⃣صورت جسمیه و احکام آن https://eitaa.com/fvtt_ir/3237 1️⃣3️⃣نسبت ماده و صورت https://eitaa.com/fvtt_ir/3248 2️⃣3️⃣عرض و مقولات عرضی https://eitaa.com/fvtt_ir/3264 3️⃣3️⃣حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3272 4️⃣3️⃣حرکت قطعیه و حرکت توسطیه https://eitaa.com/fvtt_ir/3285 5️⃣3️⃣لوازم حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3300 6️⃣3️⃣مقولات حرکت پذیر و نفی حرکت جوهری https://eitaa.com/fvtt_ir/3311 7️⃣3️⃣زمان https://eitaa.com/fvtt_ir/3319 ⏳ ادامه دارد ... —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 💠 💢بخش 7️⃣3️⃣ 🌐 زمان 🔺 زمان در نظر مشائیان، نوعی از مقوله کمیت است: کمّ متصل غیرقار که عارض بر حرکت می شود. با توجه به آنکه معروض زمان، یعنی حرکت، یعنی حرکت، امری است که در هر لحظه در حال حدوث و زوال است، روشن است که زمان نیز باید چنین باشد. 🔘 اثبات وجود زمان 🔺 مشائیان از دو راه وجود زمان را اثبات کرده اند: 🔘 الف) استدلال بر وجود زمان به روش طبیعی 🔺 حرکت های دو متحرکی را در نظر بگیرید که مسافت واحدی را بپیمایند؛ به این نحو که آغاز حرکت هر دو با هم است، ولی یکی به پایان مسافت می رسد؛ درحالی که دیگری هنوز به پایان مسافت نرسیده است. ابن سینا در این فرض، برای حرکت امتداد دیگری غیر از مسافت را ردیابی کرده است. 🔺 در این فرض، مسافت طی شده یکسان است. از این رو، مبدأ و منتها و ما بین المبدأ و المنتهای مکانی دو حرکت بر هم منطبق است. اما فرض آن است که این دو حرکت با هم آغاز شدند، ولی باهم خاتمه نیافتند، بلکه یکی به سبب سریع بودن به پایان رسیده است؛ درحالی که دیگری هنوز درحال حرکت است و به تنهایی به حرکت خود ادامه می دهد تا به نقطه پایانی برسد. بنابراین، هریک از این دو حرکت، دارای مبدأ و منتهایی اند که غیر از مبدأ و منتهای مکانی آن دو است؛ چراکه مبدأ و منتهای مکانی آن دو بر یکدیگر منطبق است، اما هرچند مبدأ آن دو بریکدیگر منطبق و باهم اند، اما منتهای آن دو باهم نیستند و غیر منطبق اند. براین اساس، دو حرکت یاد شده، مبدأ و منتها و مابین المبدأ و المنتهایی دارند که غیر مکانی اند. 🔺 در اینجا فقط ابتدای حرکت ها بر یکدیگر منطبق است اما پایان آن ها بر یکدیگر منطبق نیست. چون یکی سریع تر است، به پایان مسافت می رسد؛ درحالی که دومی به سبب کندی سرعت، همچنان درحال پیمودن مسیر است و تازه به میان راه رسیده است. 🔺 ابن سینا ثابت کرده است در هر حرکتی افزودن بر مسافت، متحرک و سرعت و کندی حرکت واقعیت دیگری وجود دارد. این واقعیت همان زمان است. 🔘 ب) استدلال به روش مابعدالطبیعی 🔺 شیء حادث، آن موجودی است که ابتدا معلوم بوده است و بعد از عدمش، به وجود آمده است. 🔺 وقتی با یک شیء حادث مواجه می شویم، می بینیم این حادث دارای قبلی است که در آن قبل نبوده است. این قبلیت چیست و از چه نوعی است؟ 🔺 قبلیت حادث که وجود حادث در آن نبوده است، هرگز با وجود حادث قابل جمع نیست. 🔺 این قبل واقعیتی است که وجود دارد، ولی وجود آن به گونه است که هرگز با بعد قابل جمع نیست و همواره درحال انقضاء، تجدد و سپری شدن است. 🔺 حدوث و زوال مستمر در کار است. به همین دلیل، امری متصل و ممتد است که قابل تجزیه به اجزاء است و هر جزء از آن نیز خود امری متصل و قابل تجزیه به اجزای کوچک تر است و هرگز به اجزائی منتهی نمی شود که قابل تجزیه نباشد. این واقعیت که آن را زمان می نامیم، واقعیتی غیرقار الذات است؛ یعنی این طور نیست که اجزای آن باهم موجود باشند، بلکه در هر لحظه در حال حدوث و زوال است؛ برخلاف امتداد مکانی که همه اجزای آن با هم اجتماع در وجود دارند. 🔘 حقیقت زمان 🔺 با توجه به این که زمان قابل تجزیه و تقسیم است، مقدار است. این مقدار موجود قائم به ذات و لا فی الموضوع نیست. بنابراین، زمان جوهر نیست و حال در موضوع است. 🔺 مشائیان بر آن اند که زمان حادث نیست؛ چون در نظر آن ها هر حادثی مسبوق به زمان است و حدوث زمان مستلزم تقدم زمان بر زمان است. 🔺 اگر زمان که کمّ متصل است، ازلی است، باید معروض آن، یعنی حرکت نیز ازلی باشد. در نظر مشائیان، حرکت ازلی، حرکت دوری فلک است. بنابراین، زمان کمّ متصل عارض بر حرکت دوری ازلی فلک است. 📚 منبع: کتاب حکمت مشاء ص 181_189 —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 💠 1️⃣ اهمیت حکمت مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2517 2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی https://eitaa.com/fvtt_ir/2561 3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2594 4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2616 5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3) https://eitaa.com/fvtt_ir/2638 6️⃣ علوم و اقسام آن (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2677 7️⃣ علوم و اقسام آن (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2715 8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2848 9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2869 🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2886 1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2902 2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2930 3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2950 4️⃣1️⃣هستی‌شناسی در فلسفه مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2982 5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3026 6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3053 7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3078 8️⃣1️⃣ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3093 9️⃣1️⃣اصالت وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3113 0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3133 1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3154 2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3164 3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3176 4️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3184 5️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3191 6️⃣2️⃣ملاک‌های فصلیت فصل https://eitaa.com/fvtt_ir/3199 7️⃣2️⃣جوهر و عرض https://eitaa.com/fvtt_ir/3207 8️⃣2️⃣ماهیت و حقیقت جسم https://eitaa.com/fvtt_ir/3216 9️⃣2️⃣برهان بر وجود هیولی https://eitaa.com/fvtt_ir/3227 0️⃣3️⃣صورت جسمیه و احکام آن https://eitaa.com/fvtt_ir/3237 1️⃣3️⃣نسبت ماده و صورت https://eitaa.com/fvtt_ir/3248 2️⃣3️⃣عرض و مقولات عرضی https://eitaa.com/fvtt_ir/3264 3️⃣3️⃣حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3272 4️⃣3️⃣حرکت قطعیه و حرکت توسطیه https://eitaa.com/fvtt_ir/3285 5️⃣3️⃣لوازم حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3300 6️⃣3️⃣مقولات حرکت پذیر و نفی حرکت جوهری https://eitaa.com/fvtt_ir/3311 7️⃣3️⃣زمان https://eitaa.com/fvtt_ir/3319 8️⃣3️⃣مواد ثلاث https://eitaa.com/fvtt_ir/3327 ⏳ ادامه دارد ... —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 💠 💢بخش 8️⃣3️⃣ 🌐 مواد ثلاث (واجب، ممکن و ممتنع) 🔺 مواد ثلاث، یعنی وجوب، امکان و امتناع، هم در منطق مطرح می شوند، هم در مابعدالطبیعه و الهیات در منطق؛ نسبت نفسُ الامری میان موضوع و محمول به یکی از سه نحو است: 1. نسبتی است که حتما باید برقرار باشد. چنین نسبتی ضروری خوانده می شود. 2. یا نسبتی است که وجود دارد، ولی قابل انفکاک است؛ به چنین نسبتی در قضیه، ممکن گفته می شود. 3. و یا نسبت موضوع و محمول در قضیۀ مفروض متحقق ناشدنی است و نه تنها هرگز برقرار نمی شود، بلکه برقرار ناشدنی است. به چنین نسبتی، ممتنع گفته می شود. بنابراین، امکان، امتناع و وجوب، اوصاف نسبت های قضایا هستند. اگر این اوصاف در لفظ ظاهر گردد، مانند «انسان حیوان است بالضروره» یا «انسان عالم است»، «جهت» نامیده می شود. 🔺 در مابعدالطبیعه که از موجود بما هو موجود سخن گفته می شود، لازم است از واجب الوجود و ممکن الوجود نیز سخن گفته شود؛ چراکه موجود بما هو موجود، یا واجب است یا ممکن. تقسیم موجود به واجب و ممکن و بررسی احکام آن ها برای نخستین بار در تاریخ فلسفه در فلسفۀ اسلامی مطرح شده است و پیش از شکل گیری فلسفه اسلامی اگر از واجب و ممکن سخن گفته می شده، به عنوان بحثی منطقی و ماده یا جهت قضیه مورد نظر بودند. 🔘 بداهت و تعریف ناپذیری مواد ثلاث 🔺 واجب الوجود، ممکن الوجود و ممتنع الوجود، مفاهیم بدیهی و بی نیاز از تعریف اند. تعریف هریک از این اصطلاحات به دور می انجامد؛ زیرا در تعریف هر یک از آنها مستقیم یا غیر مستقیم یکی از دو اصطلاح دیگر یا هر دو اخذ می شود. 🔺 از میان این سه مفهوم، مفهوم واجب روشن تر است و می توان از آن در تعریف آن دو مفهوم دیگر استفاده کرد. چراکه واجب بر تأکد و وثاقت وجود دلالت می کند و وجود شناخته شده تر از عدم است؛ چراکه وجود به تنهایی شناخته می شود، ولی عدم با وجود شناخته می شود. مفاهیم ممتنع و ممکن، مفاهیم سلبی اند؛ به همین دلیل، اگر بنا بر تعریف کردن این مفاهیم باشد، لازم است مفهوم واجب بدیهی فرض شود و دو مفهوم دیگر به وسیله مفهوم واجب تعریف شوند. دراین صورت، مشکل دور نیز برطرف می شود. 🔘 تقسیم موجودات به واجب و ممکن 🔺 هر موجودی که ملاحظه شود و به وجود آن توجه گردد و از هر چیز دیگری غیر از خود آن موجود چشم پوشی شود، خارج از دو فرض نیست: یا به گونه ای است که خود به تنهایی نه اقتضای وجود دارد و نه اقتضای عدم، ویا به گونه ای است که خود به تنهایی اقتضای وجود دارد. (اما این فرض که چیزی موجود باشد و در عین حال اقتضای عدم داشته باشد، فرضی محال و از این رو منتفی است). 🔺 ممکن الوجود آن موجودی است که وقتی ذاتش به تنهایی با وجود و عدم مقایسه می گردد نسبتی یکسان با آن دو دارد و ذات شیء با قطع نظر از غیر در خصوص وجود و عدم بی طرف است، ولی واجب الوجود آن است که ذات شیء مقتضی وجود است و بی آنکه غیر دخالتی داشته باشد، ملازم با وجود بوده، عدم بر او محال است. 📚 منبع: کتاب حکمت مشاء ص 191_193 —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 💠 1️⃣ اهمیت حکمت مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2517 2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی https://eitaa.com/fvtt_ir/2561 3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2594 4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2616 5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3) https://eitaa.com/fvtt_ir/2638 6️⃣ علوم و اقسام آن (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2677 7️⃣ علوم و اقسام آن (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2715 8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2848 9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2869 🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2886 1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2902 2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2930 3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2950 4️⃣1️⃣هستی‌شناسی در فلسفه مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2982 5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3026 6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3053 7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3078 8️⃣1️⃣ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3093 9️⃣1️⃣اصالت وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3113 0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3133 1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3154 2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3164 3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3176 4️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3184 5️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3191 6️⃣2️⃣ملاک‌های فصلیت فصل https://eitaa.com/fvtt_ir/3199 7️⃣2️⃣جوهر و عرض https://eitaa.com/fvtt_ir/3207 8️⃣2️⃣ماهیت و حقیقت جسم https://eitaa.com/fvtt_ir/3216 9️⃣2️⃣برهان بر وجود هیولی https://eitaa.com/fvtt_ir/3227 0️⃣3️⃣صورت جسمیه و احکام آن https://eitaa.com/fvtt_ir/3237 1️⃣3️⃣نسبت ماده و صورت https://eitaa.com/fvtt_ir/3248 2️⃣3️⃣عرض و مقولات عرضی https://eitaa.com/fvtt_ir/3264 3️⃣3️⃣حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3272 4️⃣3️⃣حرکت قطعیه و حرکت توسطیه https://eitaa.com/fvtt_ir/3285 5️⃣3️⃣لوازم حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3300 6️⃣3️⃣مقولات حرکت پذیر و نفی حرکت جوهری https://eitaa.com/fvtt_ir/3311 7️⃣3️⃣زمان https://eitaa.com/fvtt_ir/3319 8️⃣3️⃣مواد ثلاث https://eitaa.com/fvtt_ir/3327 9️⃣3️⃣احکام واجب الوجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3335 ⏳ ادامه دارد ... —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 💠 💢بخش 9️⃣3️⃣ 🌐 احکام واجب الوجود 🔺 واجب الوجود علت ندارد، مکافی ندارد، کثرت و شریک ندارد، به چیزی اضافه نمی شود، متغیر و واجب الوجود بالذات، واجب الوجود از همه جهت است. 🔘 نفی معلولیت واجب بالذات 🔺 اگر واجب الوجود معلول علتی باشد، وجودش را از آن علت گرفته است و هرآنچه وجودش معلول علتی باشد، اگر به تنهایی و با قطع نظر از آن علت ملاحظه شود، وجود برایش ضرورت ندارد و ممکن الوجود خواهد بود. پس آنچه واجب بالذات فرض شده بود، ممکن است و این خلف است. 🔘 نفی وجوب غیر واجب بالذات 🔺 آنچه به وسیله غیر واجب می شود، بدون غیر موجود و واجب نمی شود و آنچه بدون غیر موجود نگردد و در موجود خود نیازمند غیر است، معنا ندارد واجب بالذات باشد. 🔘 نفی تکافؤ دو واجب 🔺 منظور از تکافؤ دو واجب آن است که در موجود واجب بالذات در کار باشد که باهم معیت داشته باشد و معیت و همراهی آن دو اتفاقی و عارضی نباشد، بلکه براساس علاقۀ لزومیه باهم ملازمه داشته باشند و معیت آن دو ذاتی آن ها باشد نه آنکه یکی ذاتاً مقدم بر دیگری باشد. 🔺 فرض دو واجب بالذات که باهم تکافوی وجودی دارند، مستلزم وجوب غیری آنها، خلف و علیت و معلولیت میان آن دو است و این لوازم، یا با وجوب ذاتی آن دو ناسازگار اند یا با تکافوی وجودی آنها. 🔘 توحید واجب بالذات 🔺 واجب بالذات نه معنای جنسی است که انواع گوناگون در آن اشتراک داشته باشند، و نه معنای نوعی است که هیچ موجودی را نمی توان با واجب بالذات در وجوب ذاتی مشترک دانست. 🔘 وجوب همه جانبه واجب الوجود بالذات 🔺 یعنی نمی توان برای واجب بالذات وصفی در نظر گرفت که آن وصف برای ذات واجب ممکن باشد، ولی واجب نباشد. هرآنچه برای واجب بالذات امکان داشته باشد، به نحوی وجوبی برای او ثابت است. 🔘 تقسیم واجب بالذات و بالغیر 🔺 همۀ موجودات واجب الوجودند. هرچیزی تا واجب نگردد، موجود نمی شود (الشیء مالم یجب، لم یوجد)، ولی وجوب همۀ موجودات، وجوب ذاتی نیست. برخی از موجودات در ذات خود واجب الوجود نیستند، بلکه ممکن الوجودند، ولی به وسیلۀ علت خود ایجاب و ایجاد شده اند. این گونه موجودات موجود بالغیر و واجب الغیرند. اما موجودی که ذات آن اقتضای وجود دارد و با قطع نظر از غیر نیز ضروری الوجود است، واجب الوجود بالذات است. واجب الوجود بالذات آن است که ذات شیء با قطع نظر از غیر، اقتضای وجود داشته باشد، واجب الوجود بالغیر آن است که ذات شیء با قطع نظر از غیر نه اقتضای وجود داردو نه اقتضای عدم، ولی به سبب غیر، موجود و واجب شده است. 📚 منبع: کتاب حکمت مشاء ص 193_197 —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
💠 💠 1️⃣ اهمیت حکمت مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2517 2️⃣ مشرب های سه گانه فلسفی https://eitaa.com/fvtt_ir/2561 3️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2594 4️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2616 5️⃣ مشائیان و آثار مکتوب آنها (3) https://eitaa.com/fvtt_ir/2638 6️⃣ علوم و اقسام آن (1) https://eitaa.com/fvtt_ir/2677 7️⃣ علوم و اقسام آن (2) https://eitaa.com/fvtt_ir/2715 8️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/2848 9️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/2869 🔟معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۳) https://eitaa.com/fvtt_ir/2886 1️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۴) https://eitaa.com/fvtt_ir/2902 2️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۵) https://eitaa.com/fvtt_ir/2930 3️⃣1️⃣معرفت شناسی در فلسفه مشاء (۶) https://eitaa.com/fvtt_ir/2950 4️⃣1️⃣هستی‌شناسی در فلسفه مشاء https://eitaa.com/fvtt_ir/2982 5️⃣1️⃣اشتراک معنوی وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3026 6️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3053 7️⃣1️⃣زیادت وجود بر ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3078 8️⃣1️⃣ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3093 9️⃣1️⃣اصالت وجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3113 0️⃣2️⃣اعتبارات سه گانه ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3133 1️⃣2️⃣کلی طبیعی (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3154 2️⃣2️⃣کلی طبیعی (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3164 3️⃣2️⃣علت تشخص ماهیت https://eitaa.com/fvtt_ir/3176 4️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۱) https://eitaa.com/fvtt_ir/3184 5️⃣2️⃣اقسام ماهیت (۲) https://eitaa.com/fvtt_ir/3191 6️⃣2️⃣ملاک‌های فصلیت فصل https://eitaa.com/fvtt_ir/3199 7️⃣2️⃣جوهر و عرض https://eitaa.com/fvtt_ir/3207 8️⃣2️⃣ماهیت و حقیقت جسم https://eitaa.com/fvtt_ir/3216 9️⃣2️⃣برهان بر وجود هیولی https://eitaa.com/fvtt_ir/3227 0️⃣3️⃣صورت جسمیه و احکام آن https://eitaa.com/fvtt_ir/3237 1️⃣3️⃣نسبت ماده و صورت https://eitaa.com/fvtt_ir/3248 2️⃣3️⃣عرض و مقولات عرضی https://eitaa.com/fvtt_ir/3264 3️⃣3️⃣حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3272 4️⃣3️⃣حرکت قطعیه و حرکت توسطیه https://eitaa.com/fvtt_ir/3285 5️⃣3️⃣لوازم حرکت https://eitaa.com/fvtt_ir/3300 6️⃣3️⃣مقولات حرکت پذیر و نفی حرکت جوهری https://eitaa.com/fvtt_ir/3311 7️⃣3️⃣زمان https://eitaa.com/fvtt_ir/3319 8️⃣3️⃣مواد ثلاث https://eitaa.com/fvtt_ir/3327 9️⃣3️⃣احکام واجب الوجود https://eitaa.com/fvtt_ir/3335 0️⃣4️⃣احکام ممکن https://eitaa.com/fvtt_ir/3343 ⏳ ادامه دارد ... —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac